B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NG

I H C C U LONG

LÊ CHÍ TH NG

GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU HO T

NG

C A CÁC QU TÍN D NG NHÂN DÂN TRÊN
A BÀN T NH TI N GIANG

LU N V N TH C S KINH T

CHUYÊN NGÀNH: QU N TR KINH DOANH
MÃ NGÀNH: 60340102

V nh Long, 2017


B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NG

I H C C U LONG

LÊ CHÍ TH NG

GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU HO T

NG

C A CÁC QU TÍN D NG NHÂN DÂN TRÊN
A BÀN T NH TI N GIANG

LU N V N TH C S KINH T
CHUYÊN NGÀNH: QU N TR KINH DOANH
MÃ NGÀNH: 60340102

NG

IH

NG D N KHOA H C

TSKH TR N TR NG KHUÊ

V nh Long, 2017


L I CAM OAN
Tôi tên là: Lê Chí Th ng
Sinh ngày: 29/01/1988. N i sinh: huy n Cai L y, t nh Ti n Giang
Quê quán:
Ph


p 2, xã Tân Bình, huy n Cai L y, t nh Ti n Giang (nay là

ng 3, th xã Cai L y).
Hi n công tác t i: Ngân hàng Nhà n

Ph

c t nh Ti n Giang, s 37 đ

ng 30/4,

ng 1, TP. M Tho, t nh Ti n Giang.
Là h c viên khoá 2B (2014 – 2016) c a Tr

ng

i h c C u Long.

Chuyên ngành: Qu n tr kinh doanh; Mã s h c viên: 0231245074
Cam đoan đ tài: “Gi i pháp nâng cao hi u qu ho t đ ng c a các Qu tín
d ng nhân dân trên đ a bàn t nh Ti n Giang ”.
Ng

ih

ng d n khoa h c: TSKH. Tr n Tr ng Khuê.

Lu n v n đ

c th c hi n t i Tr


Lu n v n này ch a t ng đ
tr

ng

i h c C u Long.

c trình n p đ l y h c v th c s t i b t c m t

ng đ i h c nào. K t qu nghiên c u là trung th c, trong đó không có các n i

dung đã đ

c công b tr

tr các trích d n đ

c đây ho c các n i dung do ng

i khác th c hi n ngo i

c d n ngu n đ y đ trong lu n v n.

Tôi xin hoàn toàn ch u trách nhi m v l i cam đoan danh d c a tôi.
V nh Long, ngày 30 tháng 12 n m 2016
Tác gi lu n v n

Lê Chí Th ng



L I CÁM

N

-----c s phân công c a Tr
Th y giáo h

ng đ i h c C u Long và đ

c s đ ng ý c a

ng d n TSKH. Tr n Tr ng Khuê. Tôi đã th c hi n đ tài “Gi i

pháp nâng cao hi u qu ho t đ ng c a Qu tín d ng nhân dân trên đ a bàn t nh
Ti n Giang”.
hoàn thành lu n v n này. Tôi xin chân thành c m n các Quý Th y, Cô
đã t n tình h
môn h c t i Tr

ng d n, gi ng d y tôi trong su t quá trình h c t p, nghiên c u các
ng

i h c C u Long t 2014 - 2016.

Tôi xin chân thành c m n Th y h
tình, chu đáo h

ng d n TSKH. Tr n Tr ng Khuê đã t n


ng d n tôi hoàn thành lu n v n Th c s này.

M c dù đã t p trung nhi u c g ng đ th c hi n đ tài m t cách hoàn ch nh
nh t. Do th i gian ban đ u m i ti p c n v i v i công tác nghiên c u khoa h c, ti p
c n v i tình hình ho t đ ng th c t l nh v c Tài chính - Ngân hàng c ng nh h n
ch v ki n th c và kinh nghi m nên không th tránh đ
đ nh mà b n thân ch a nh n ra. Tôi r t mong đ
và các đ ng nghi p đ khóa lu n đ

c nh ng thi u sót nh t

c s góp ý c a quý Th y, Cô giáo

c hoàn ch nh h n.

Tôi xin chân thành c m n.
V nh Long, ngày 30 tháng 12 n m 2016
Tác gi lu n v n

Lê Chí Th ng


i

M CL C

L IM

U ..................................................................................................... 1


1. TÍNH C P THI T C A

TÀI................................................................. 1

2. T NG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH KHOA H C LIÊN QUAN

N

TÀI................................................................................................................ 2
3. M C TIÊU NGHIÊN C U.......................................................................... 5
4.

IT

NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U ............................................... 5

4.1.

it

ng nghiên c u......................................................................... 5

4.2.

Ph m vi nghiên c u ............................................................................ 6

5. PH

NG PHÁP NGHIÊN C U ................................................................. 6


6. Ý NGH A KHOA H C VÀ TH C TI N C A

TÀI ............................. 7

6.1.

V ý ngh a khoa h c ........................................................................... 7

6.2.

V ý ngh a th c ti n ........................................................................... 7

7. K T C U C A LU N V N....................................................................... 8
CH

NG 1: C S LÝ LU N V QU TÍN D NG NHÂN DÂN..................... 9

1.1 KHÁI QUÁT V QU TÍN D NG NHÂN DÂN........................................ 9
1.1.1 Khái ni m v Qu tín d ng nhân dân.................................................. 9
1.1.1.1

Khái ni m...................................................................................... 9

1.1.1.2

M c tiêu, nguyên t c ho t đ ng c a Qu tín d ng nhân dân .......... 9

1.1.2 Mô hình t ch c và n i dung ho t đ ng c a Qu tín d ng nhân
dân


......................................................................................................... 13

1.1.2.1

V mô hình t ch c ..................................................................... 13

1.1.2.2

N i dung ho t đ ng c a Qu tín d ng nhân dân .......................... 17

1.1.3 Vai trò c a Qu tín d ng nhân dân ................................................... 18
1.2 HI U QU HO T

NG C A QU TÍN D NG NHÂN DÂN ............. 20

1.2.1 Khái ni m v hi u qu ho t đ ng kinh doanh ................................... 20
1.2.2 Các ch tiêu đánh giá hi u qu ho t đ ng c a QTDND..................... 22
1.2.2.1

Nhóm ch tiêu kh n ng sinh l i .................................................. 22

1.2.2.2

Nhóm ch tiêu ph n ánh hi u qu ho t đ ng ................................ 25


ii

1.2.2.3


Nhóm ch tiêu ph n ánh r i ro tài chính....................................... 25

1.3 T NG QUAN V HO T

NG TÍN D NG ........................................... 27

1.3.1 Khái ni m v tín d ng ...................................................................... 27
1.3.2 B n ch t, ch c n ng và vai trò c a tín d ng...................................... 27
1.3.2.1

B n ch t c a tín d ng .................................................................. 27

1.3.2.2

Ch c n ng c a tín d ng............................................................... 27

1.3.2.3

Vai trò c a tín d ng..................................................................... 28

1.3.3

c đi m và phân lo i tín d ng ........................................................ 29

1.3.3.1

c đi m tín d ng ....................................................................... 29

1.3.3.2


Phân lo i tín d ng ....................................................................... 29

1.3.4 Lý thuy t thông tin b t đ i x ng và quy t đ nh l a ch n vay v n ..... 30
1.4 KINH NGHI M TH C TI N HO T
M TS N

NG QU

C TRÊN TH GI I VÀ BÀI H C

TÍN D NG T I

I V I TI N GIANG..... 31

1.4.1 Kinh nghi m th c ti n ho t đ ng Qu tín d ng t i m t s n

c

trên th gi i ................................................................................................ 31
1.4.1.1

Mô hình tín d ng h p tác t i C ng Hòa Liên Bang

1.4.1.2

Mô hình h th ng QTD Desjardins

c .............. 31

Québec - Canada ............... 33


1.4.2 Bài h c kinh nghi m đ i v i Ti n Giang .......................................... 34
CH

NG 2: TH C TR NG V HI U QU

TÍN D NG NHÂN DÂN TRÊN
2.1 TÌNH HÌNH HO T
2.1.1

HO T

NG C A CÁC QU

A BÀN T NH TI N GIANG ........................ 36

NG C A CÁC TCTD TRÊN

A BÀN T NH .... 36

a kinh t t nh Ti n Giang .............................................................. 36

2.1.2 Nh ng n i dung ch y u v tình hình phát tri n kinh t - xã h i....... 37
2.1.2.1

T c đ t ng tr

ng kinh t theo GDP .......................................... 37

2.1.2.2


V chuy n d ch c c u kinh t trên đ a bàn t nh........................... 38

2.1.3 Tình hình ho t đ ng c a các TCTD trên đ a bàn............................... 39
2.2 TH C TR NG HO T
TRÊN

NG C A QU

TÍN D NG NHÂN DÂN

A BÀN T NH 2011 - 2015 ................................................................. 42

2.2.1 Công tác phát tri n thành viên và qu n tr đi u hành......................... 42


iii

2.2.1.1

Công tác phát tri n thành viên ..................................................... 42

2.2.1.2

Công tác Qu n tr đi u hành ....................................................... 43

2.2.2 M t s ch tiêu v tình hình ho t đ ng c a các Qu tín d ng nhân
dân

......................................................................................................... 45


2.2.2.1

Ngu n v n ho t đ ng .................................................................. 45

2.2.2.2

S d ng v n ................................................................................ 48

2.2.2.3

Ch t l

2.2.2.4

K t qu ho t đ ng kinh doanh ..................................................... 53

ng tín d ng..................................................................... 49

2.2.3 Các ch tiêu v t l đ m b o an toàn trong ho t đ ng ...................... 54
2.2.3.1

T l an toàn v n t i thi u........................................................... 54

2.2.3.2

T l v n ch s h u/ d n ........................................................ 58

2.2.3.3


T l kh n ng chi tr .................................................................. 59

2.3 PHÂN TÍCH CÁC CH TIÊU

ÁNH GIÁ HI U QU

HO T

NG

C A QU TÍN D NG NHÂN DÂN................................................................ 61
2.3.1 T l thu lãi biên ròng (NIM) ........................................................... 61
2.3.2 L i nhu n ròng trên v n ch s h u (ROE)...................................... 62
2.3.3 L i nhu n ròng trên T ng tài s n (ROA) .......................................... 67
2.3.4 L i nhu n ròng trên doanh thu (ROS)............................................... 69
2.3.5 Tính thanh kho n c a h th ng Qu tín d ng nhân dân .................... 70
2.3.6 T l c c u d n theo lãi su t ........................................................ 73
2.4 THÀNH T U, H N CH VÀ NGUYÊN NHÂN H N CH TRONG
QUÁ TRÌNH HO T

NG C A QU TÍN D NG NHÂN DÂN.................. 76

2.4.1 Nh ng thành t u............................................................................... 76
2.4.2 Nh ng h n ch ................................................................................. 78
2.4.3 Nguyên nhân h n ch ....................................................................... 81
CH

NG 3: KI N NGH , GI I PHÁP T NG C

NG HI U QU


HO T

NG C A CÁC QU TÍN D NG NHÂN DÂN .............................................. 84
3.1

NH H

NG PHÁT TRI N C A CÁC QU

TÍN D NG NHÂN

DÂN TRONG TH I GIAN T I ....................................................................... 84


iv

3.1.1 Nh ng thu n l i, khó kh n ............................................................... 84
3.1.1.1

Thu n l i..................................................................................... 84

3.1.1.2

Khó kh n..................................................................................... 85

3.1.2

nh h


ng phát tri n Qu tín d ng nhân dân

3.2 GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU
TÍN D NG NHÂN DÂN TRÊN

HO T

Ti n Giang............. 86

NG C A CÁC QU

A BÀN T NHError! Bookmark not defined.

3.2.1 T ng c

ng n ng l c tài chính............ Error! Bookmark not defined.

3.2.2 T ng c

ng n ng l c qu n tr , đi u hànhError! Bookmark not defined.

3.2.3 T ng n ng l c qu n tr r i ro .............. Error! Bookmark not defined.
3.2.4 M t s gi i pháp khác......................... Error! Bookmark not defined.
3.3 KI N NGH ................................................................................................ 91
3.3.1

i v i Ngân hàng Nhà n

c Vi t Nam ........................................... 91


3.3.2

i v i Hi p h i QTD và Ngân hàng HTX ...................................... 92

3.3.3

i v i y ban nhân dân t nh Ti n Giang ........................................ 92

3.3.4

i v i các S , ngành ...................................................................... 93

3.3.5

i v i Ngân hàng Nhà n

c t nh Ti n Giang.................................. 93

PH N K T LU N ............................................................................................... 95
TÀI LI U THAM KH O


v

DANH M C CÁC T
Ch vi t t t

VI T T T
c là


BKS

Ban ki m soát

CNH, H H

Công nghi p hóa, hi n đ i hóa

CPTX

C ph n th

CPXL

C ph n xác l p

H QT

H i đ ng qu n tr

HTX

H p tác xã

KT-XH

Kinh t -Xã h i

HTXTD


H p tác xã tín d ng

NHHTX

Ngân hàng H p tác xã

NHNN VN

Ngân hàng Nhà n

NHTM

Ngân hàng th

NNNT

Nông nghi p nông thôn

NIM

T l thu lãi biên ròng

PTNNNT

Phát tri n nông nghi p nông thôn

QTDND

Qu tín d ng nhân dân


QTDND TW

Qu tín d ng nhân dân Trung

ng xuyên

c Vi t Nam

ng m i

ng


vi

ROE

T su t l i nhu n trên v n ch s h u

ROA

T su t l i nhu n trên t ng tài s n

ROS

L i nhu n ròng trên doanh thu

TCTD

T ch c tín d ng


TSC

Tài s n có

TSSL

Tài s n sinh l i

TW

Trung

ng

UBND

y ban nhân dân

VCSH

V n ch s h u

V L

V n đi u l

VTC

V n t có



vii

DANH M C B NG
B ng 2.1: T c đ t ng tr

ng GDP Ti n Giang giai đo n 2011-2015 .................... 37

B ng 2.2: C c u kinh t c a t nh Ti n Giang giai đo n 2011- 2015...................... 38
B ng 2.3: D n và huy đ ng v n các TCTD n m đ n 31/12/2015 ....................... 40
B ng 2.4: Tình hình ngu n v n ho t đ ng c a QTDND t 2011-2015. ................. 46
B ng 2.5: Tình hình d n c a QTDND 2011-2015 .............................................. 48
B ng 2.6: Tình hình n quá h n và n x u c a QTDND 2011 - 2015 .................... 50
B ng 2.7: B ng t l c c u d n theo lãi su t c a QTD 2013 - 2015 .................. 74


viii

DANH M C HÌNH
Hình 1.1: S đ t ch c c a QTDND .................................................................... 14
Hình 2.1: Bi u đ th ph n d n và huy đ ng v n c a các TCTD trên đ a bàn
t nh n m 2015........................................................................................................ 41
Hình 2.2: Bi u đ th ng kê s l

ng thành viên c a QTD giai đo n 2011-2015 .... 42

Hình 2.3: Bi u đ th ng kê t l trình đ nhân viên t i QTDND đ n 31/12/2015 .. 44
Hình 2.4: Bi u đ ngu n v n ho t đ ng c a các QTDND đ n 31/12/2015 ............ 47
Hình 2.5: T l n x u c a các QTDND đ n 31/12/2015....................................... 50

Hình 2.6: K t qu ho t đ ng kinh doanh c a t ng QTD đ n 31/12/2015 ............... 53
Hình 2.7: T l an toàn v n t i thi u trong ho t đ ng c a QTDND t 20112015 ...................................................................................................................... 55
Hình 2.8: T l an toàn v n t i thi u c a t ng QTDND đ n 31/12/2015................ 57
Hình 2.9: T l VCSH/D n c a các QTDND t 2011-2015. .............................. 58
Hình 2.10: T l thu lãi biên ròng c a các QTDND t 2011-2015 ......................... 61
Hình 2.11: T l l i nhu n ròng trên VCSH c a QTDND t 2011-2015................ 62
Hình 2.12: T l l i nhu n ròng trên VCSH c a t ng QTDND 31/12/2015 ........... 64
Hình 2.13: T l l i nhu n ròng trên t ng tài s n c a QTDND 2011 - 2015. ......... 67
Hình 2.14: T

l l i nhu n ròng trên t ng tài s n c a các QTDND đ n

31/12/2015 ............................................................................................................ 68
Hình 2.15: T l l i nhu n ròng trên doanh thu c a các QTDND t 2011 -2015.... 69
Hình 2.16: Hi u su t s d ng v n c a QTDND t 2011 - 2015. ............................ 71
Hình 2.17 : Hi u su t s d ng v n c a t ng QTDND 31/12/2015 ......................... 72


ix

TÓM T T LU N V N
Lu n v n đã t p trung nghiên c u phân tích, đánh giá th c tr ng v hi u qu
ho t đ ng c a các QTDND trên đ a bàn t nh Ti n Giang thông qua các m t sau: t
ch c qu n tr đi u hành, ngu n v n ho t đ ng, cho vay thành viên, ch t l

ng tín

d ng, k t qu kinh doanh và xem xét c s v t ch t, đ a bàn ho t đ ng QTDND,
bên c nh đó lu n v n đã s d ng m t s ch s v tài chính nh : ROA, ROE, ROS,
NIM,... đ đánh giá tính hi u qu trong quá trình ho t đ ng kinh doanh. Tác gi đã

ch ra các t n t i, nguyên nhân h n ch trong quá trình ho t đ ng c a QTDND đ t
đó đ xu t b n nhóm gi i pháp g m: nâng cao n ng l c v tài chính; t ng c

ng

công tác qu n tr đi u hành; qu n tr r i ro trong quá trình ho t đ ng và m t s gi i
pháp khác (nh công tác thi hành án, s h tr c a chính quy n đ a ph

ng,..).

Lu n v n c ng đ xu t ki n ngh v vai trò, trách nhi m Qu n lý nhà n

c c a

NHNN Vi t Nam, Hi p h i QTDND và Ngân hàng HTX, NHNN Chi nhánh t nh
Ti n Giang, c a UBND các c p t t nh đ n xã, ph
c a các c p y

ng, và t ng c

ng đ i v i s phát tri n c a QTDND.

ng s lãnh đ o


1

L IM
1. TÍNH C P THI T C A


U

TÀI

Vi t Nam đang th i k đ i m i và h i nh p, nông nghi p - nông thôn n
ta có nh ng b

c

c phát tri n nhanh, chuy n m nh t kinh t thu n nông, sang n n

kinh t hàng hóa. Do quá trình s n xu t, d ch v m r ng, l

ng v n chu chuy n

trong l nh v c nông nghi p, nông thôn đòi h i ngày m t l n. Có nhi u ngu n v n
khác nhau đ u t cho n n kinh t , trong đó v n c a các t ch c tín d ng nói chung,
Qu tín d ng nhân dân (QTDND) nói riêng hi n v n đang đóng m t vai trò quan
tr ng trong đ u t phát tri n. Do v y, vi c xây d ng và phát tri n các hình th c
cung ng tín d ng cho nông nghi p, nông thôn là m t nhu c u b c thi t đ phát
tri n s n xu t nông s n hàng hóa l n đáp ng nhu c u tiêu dùng và xu t kh u, góp
ph n xây d ng và phát tri n nông thôn m i phù h p v i ch tr
ng và Nhà n

ng đ

ng l i c a

c trong giai đo n hi n nay.


Hi n t i, trên đ a bàn t nh Ti n Giang có 16 QTDND đã và đang khai thác
đ

c ngu n v n t i ch và đáp ng nhu c u v n cho s n xu t, kinh doanh, c i thi n

đ i s ng c a các thành viên; góp ph n th c hi n m c tiêu xóa đói gi m nghèo, t o
vi c làm và h n ch cho vay n ng lãi

đ a bàn nông thôn. Tuy nhiên, trong quá

trình xây d ng và phát tri n, ho t đ ng các QTDND c ng phát sinh nh ng khó
kh n, y u kém c n ph i đ

c kh c ph c nh : ch t l

ng và hi u qu ho t đ ng

ch a cao, n ng l c tài chính và quy mô ho t đ ng còn nh , n ng l c qu n lý trình
đ cán b qu n tr , đi u hành còn nhi u b t c p, vi ph m các nguyên t c, ch đ , th
l v tín d ng, h ch toán k toán; c ch chính sách, môi tr

ng pháp lý ch a đ ng

b , công tác ki m tra, ki m soát n i b c a các qu còn h n ch ,... S y u kém, t n
t i này, không ch riêng do n i t i QTDND mà nhi u đ a ph

ng ch a th t s th y

h t vai trò c a QTDND trong vi c góp ph n phát tri n kinh t - xã h i
theo h


đ a ph

ng

ng CNH, H H. T đó, vi c phát tri n QTDND ch a chú tr ng đ n y u t

hi u qu , ch a t

ng x ng v i nhu c u, ti m n ng t ng tr

nh phù h p v i xu th thay đ i c a th tr

ng c a đ a bàn, c ng

ng. Do v y, vi c phân tích hi u qu


2

ho t đ ng và xác đ nh các y u t tác đ ng, đ t đó đ a ra các gi i pháp đ xu t
t ng c

ng hi u qu ho t đ ng c a các QTDND trên đ a bàn t nh Ti n Giang là r t

c n thi t, có ý ngh a quan tr ng c v m t lý lu n và th c ti n. Bên c nh đó kh ng
đ nh l i vai trò qu n lý nhà n
quan nhà n

c các c p đ i v i QTDND t i đ a bàn t nh, các c


c s c n nh ng l u ý và ki n ngh thích h p giúp t ng c

ng y u t

qu n lý trong vi c c ng c , nâng cao hi u qu ho t đ ng c a các QTDND t i t nh
Ti n Giang nói riêng và v n d ng trong các nghiên c u cho h th ng QTDND trên
ph m vi c n

c. T các lý do trên tôi quy t đ nh ch n nghiên c u đ tài “Gi i

pháp nâng cao hi u qu ho t đ ng c a các Qu tín d ng nhân dân trên đ a bàn
t nh Ti n Giang” đ làm lu n v n th c s v i mong mu n đóng góp nghiên c u c a
mình đ qu n lý và phát tri n h th ng QTDND trên đ a bàn đ

c t t h n.

2. T NG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH KHOA H C LIÊN QUAN

N

TÀI
Lý lu n v l nh v c QTDND còn khá m i m và ít đ
Nam. Lý thuy t v QTDND h u nh ch a đ

c đ c p trong ch

c ph bi n

Vi t


ng trình đ i h c.

M c dù v y, th i gian qua đã có m t s công trình khoa h c nghiên c u công b
c p B , Ngành, lu n án Ti n s , lu n v n Th c s . Nh ng công trình này đã nghiên
c u v h th ng QTDND d

i nhi u g c đ và ph m vi khác nhau nh có nh ng

công trình nghiên c u c a m t s tác gi đánh giá v hi u qu ho t đ ng, qu n tr
đi u hành, mô hình QTDND có th k m t s công trình nghiên c u có liên quan
nh sau:
Lê Thanh Tâm (2008) đ tài "Phát tri n các t ch c tài chính nông thôn
Vi t Nam" lu n v n Ti n s , Tr

ng

i h c Kinh t Qu c dân, trên c s ph

ng

pháp lu n c a ch ngh a duy v t bi n ch ng và duy v t l ch s tác gi đã s d ng
ph

ng pháp phân tích t ng h p, k t h p phân tích đ nh tính và đ nh l

thích s li u, s d ng ph

ng đ gi i


ng pháp th ng kê so sánh s d ng s li u theo chu i th i

gian và t i m t th i đi m đ so sánh d c và so sánh chéo, s d ng mô hình kinh t
l

ng g m hai nhóm mô hình h i quy bình quân nh nh t, mô hình phân tích nhân


3

t và x lý ph n m n SPSS. Lu n án th c hi n s phân tích phát tri n, gi i pháp
nâng cao hi u qu ho t đ ng đ n các t ch c tài chính nông thôn t p trung vào ba t
ch c tài chính là Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, Ngân hàng
Chính sách Xã h i và Qu tín d ng nhân dân. V i đ nh h

ng và m c tiêu phát

tri n c th đ i v i h th ng tài chính nông thôn nói chung v i các t ch c tài chính
nông thôn nói riêng, tác gi đã đ a ra tám nhóm gi i pháp và đ xu t m t s ki n
ngh đ i v i các c quan có liên quan, đ c bi t là NHNN đ góp ph n phát tri n
ho t đ ng c a các t ch c tài chính nông thôn Vi t Nam.
Doãn H u Tu (2011) v i đ tài "Hoàn thi n t ch c và ho t đ ng c a h
th ng QTDND Vi t Nam" lu n án Ti n s , Tr
án đã d a trên n n t ng ph

i h c Kinh t Qu c dân. Lu n

ng pháp lu n c a ch ngh a duy v t l ch s và ch

ngh a duy v t bi n ch ng, các ph

hóa, so sánh, phân tích; ph

ng

ng pháp th c hi n g m ph

ng pháp h th ng

ng pháp quy n p di n gi i, bên c nh đó lu n án còn đ i

chi u, so sánh v i các nghiên c u các công trình khoa h c có liên quan. Lu n án đã
góp ph n gi i quy t b c xúc v v n cho phát tri n kinh t - xã h i và xóa đói, gi m
nghèo trên đ a bàn nông nghi p - nông thôn. Vi c xác đ nh đúng v trí, ch c n ng
c a t ng đ n v c u thành h th ng qu tín d ng nhân dân và m i quan h th c ch t
gi a chúng là y u t quy t đ nh đ i v i s phát tri n b n v ng c a h th ng qu tín
d ng nhân dân Vi t Nam.
Bùi Vân Anh (2015) đ tài "Phân tích các nhân t

nh h

ho t đ ng kinh doanh c a các Qu tín d ng nhân dân khu v c
C u Long" lu n v n Th c s , Tr
SCP k t h p v i ph

ng

ng đ n hi u qu
ng B ng Sông

i h c C n Th . B ng vi c áp d ng mô hình


ng pháp phân tích h i quy đ phân tích các nhân t

nh h

ng

đ n hi u qu ho t kinh doanh c a các QTDNND, k t qu nghiên c u đã xác đ nh
đ

c m t s nhân t chính nh h

ng đ n hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a các

QTDND c th là: Th ph n cho vay, d n /t ng tài s n, d n trung dài h n/t ng tài
s n, t l n x u, chi phí/thu nh p, thu nh p lãi/t ng thu nh p, chi phí nhân viên. Trên
c s đó lu n v n đã đ xu t gi i pháp c th đ i v i t ng nhân t góp ph n nâng cao
hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a các QTDND

khu v c BSCL.


4

Thanh Bình(2016) đ tài "Nghiên c u các nhân t
l a ch n vay v n t i các Qu tín d ng nhân dân c a ng
v n Th c s , Tr
mô t , ph
t


nh h

ng

i h c C n Th . Trên c s ph

nh h

i dân

ng đ n vi c

TP. C n Th " lu n

ng pháp phân tích th ng kê

ng pháp phân tích t ng h p và h i quy Probit.

tài đã tìm ra các nhân

ng đ n vi c l a ch n vay v n t i tác QTDND c a ng

i dân TP. C n

Th nh đ tu i, trình đ h c v n, chi phí vay, th t c vay, m i quan h , s ti n
vay, tài s n th ch p hay là lãi su t cho vay.

tài ch a đánh giá chính xác 100%

v vi c l a ch n vay v n ph thu c vào các y u t trên tuy nhiên các y u t đó c ng

giúp cho QTDND có th d a vào nó mà đ nh h

ng chi n l

c phát tri n phù h p

cho riêng mình.
Ngoài ra, trong th i gian qua c ng đã có nhi u bài đ ng trên các t p chí
chuyên ngành đ c p đ n các khía c nh khác nhau c a h th ng QTDND nh :
Tr

ng

ông L c và c ng s (2012) v i ch đ : "Th c tr ng và gi i pháp

nâng cao hi u qu ho t đ ng c a các Qu tín d ng nhân dân

khu v c

Sông C u Long”, nghiên c u này nhóm tác gi đã s d ng ph

ng B ng

ng pháp th ng kê

mô t , s d ng các ch tiêu v ngu n v n ho t đ ng, v n t có, t ng v n huy đ ng,
cho vay, các ch s tài chính nh ROE, ROA,...Nghiên c u ch ra các th c tr ng,
các t n t i, h n ch đ t đó đ a ra các gi i pháp nh m n ng cao hi u qu ho t đ ng
c a các QTDND


khu v c

ng B ng Sông C u Long phát tri n n đ nh và b n

v ng, đóng góp nhi u h n n a cho s phát tri n c a khu v c nông thôn.
Nguy n Th Thanh H

ng (2013) v i ch đ “Ngân hàng h p tác xã – Mô

hình m i trong h th ng TCTD Vi t Nam”, tác gi đã đi m l i th c tr ng ho t đ ng
c a h th ng QTDND t lúc thành l p 1993 cho đ n n m 2012. Trong đó, tác gi đã
thông tin v m ng l

i các QTDND trên c n

c, kh ng đ nh v trí, vai trò c a

QTDND trong phát tri n KT - XH, c ng nh các đánh giá v thành t u và thách
th c c a QTDND sau 20 n m đ u ho t đ ng, nêu nh ng đ nh h
ho t đ ng c a ngân hàng h p tác xã theo
đo n 2011-2015” c a NHNN.

ng và m c tiêu

án “C c u l i h th ng các TCTD giai


5

Tr nh Hà (2013) ch đ “Nâng cao hi u qu ho t đ ng c a qu tín d ng

nhân dân c s ” n i dung bài vi t đ

c tác gi t p trung vào phân tích đ nh tính,

đánh giá th c tr ng ho t đ ng c a 35 QTDND trên đ a bàn t nh Phú Th . T đó, tác
gi nêu ra m t s t n t i, h n ch trong ho t đ ng c a các QTDND đ đ xu t ra các
gi i pháp phù h p.
Tr

ng

đ n t ng tr

ông L c và c ng s (2014) v i ch đ : “Các nhân t

ng tín d ng c a các Qu tín d ng nhân dân

khu v c

nh h

ng

ng B ng

Sông C u Long”, tác gi đã s d ng mô hình hi u ng c đ nh(d a trên ki m đ nh
Hausman đ l a ch n), nghiên c u đã ch ra t c đ t ng tr
t

ng quan thu n v i t c đ t ng tr


QTDND và t c đ t ng tr

ng tín d ng có m i

ng huy đ ng v n, quy mô ho t đ ng c a

ng kinh t .

V i tinh th n ti p thu, k th a có ch n l c các k t qu nghiên c u c a các
nghiên c u tr

c đây, tác gi s đi sâu phân tích th c tr ng ho t đ ng, các ch s tài

chính nh m đ a ra các gi i pháp góp ph n nâng cao hi u qu ho t đ ng c a các
QTDND trên đ a bàn t nh.
3. M C TIÊU NGHIÊN C U
l

Nghiên c u c s lý lu n v hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a QTDND, đo

ng hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a QTDND.
-

ánh giá th c tr ng hi u qu ho t đ ng c a các QTDND trên đ a bàn t nh

Ti n Giang trong giai đo n 2011 - 2015.
-

xu t các gi i pháp nâng cao hi u qu ho t đ ng c a QTDND trên đ a bàn


t nh Ti n Giang.
4.

IT
4.1.

NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U
it

ng nghiên c u

Nghiên c u th c tr ng và tìm ra gi i pháp nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng
16 Qu tín d ng nhân dân trên đ a bàn t nh Ti n Giang.


6

4.2. Ph m vi nghiên c u
tài t p trung nghiên c u ho t đ ng c a 16 QTDND, th c tr ng hi u qu
ho t đ ng kinh doanh và tìm ra gi i pháp nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng c a 16
Qu tín d ng nhân dân trên đ a bàn t nh Ti n Giang giai đo n 2011 - 2015.
5. PH

NG PHÁP NGHIÊN C U
-

tài ch y u s d ng ph

ng pháp th ng kê, mô t , phân tích, so sánh, d


báo d a trên các thông tin d li u th c p đ

c thu th p t các báo cáo nghiên c u

c a các t ch c, cá nhân đã công b ; các báo cáo t NHNN Ti n Giang nh : báo
cáo công tác thanh tra, giám sát, báo cáo k t qu thanh tra, báo cáo k t qu ho t
đ ng kinh doanh c a các QTDND, báo cáo giám sát t xa, báo cáo t ng h p các
QTDND,... qua các n m 2011, 2012, 2013, 2014 và 2015 đ t ng h p phân tích,
đánh giá. S d ng các b ng, bi u s li u, bi u đ , s tuy t đ i, t

ng đ i nh m làm

n i b t thêm v n đ nghiên c u.
-

ph c v n i dung nghiên c u ngoài thu th p các s li u đã đ

c NHNN

t nh Ti n Giang công b , tác gi còn ti n hành thu th p thêm thông tin t 16
QTDND trên đ a bàn t nh nh :
+ Các thông tin chung v ho t đ ng QTDND;
+ Các thông tin v ch c n ng nhi m v , vai trò c a QTDND;
+ Các thông tin v quá trình huy đ ng v n và cho vay;
+ M t s thông tin khác có liên quan.
Nghiên c u 16 QTDND trên đ a bàn t nh Ti n Giang g m: An H u, Tân
Thanh (huy n Cái Bè); Nh M , M Long (TX. Cai L y); Tân H i ông, Tân Hi p,
Thân C u Ngh a (huy n Châu Thành); M Tho, Tân M Chánh (TP M Tho); Ch
G o,


ng H ng Ph

c, Bình Ph c Nh t (huy n Ch G o); Mùa Xuân, Long Hòa,

V nh Bình (TX. Gò Công); Tân Thành (huy n Gò Công ông).


7

Ngoài ra, trong quá trình th c hi n lu n v n tác gi đã ti n hành trao đ i,
th o lu n, xin ý ki n đ i v i m t s cán b ch ch t, lãnh đ o có kinh nghi m trong
l nh v c tài chính ngân hàng (nh Ban Giám đ c NHNN t nh, các tr

ng phó phòng

nghi p v , m t s lãnh đ o c a QTDND) các v n đ chính sách, qu n tr đi u hành,
đ nh h

ng phát tri n đ i v i ho t đ ng c a các QTDND.

6. Ý NGH A KHOA H C VÀ TH C TI N C A

TÀI

6.1. V ý ngh a khoa h c
Lu n v n làm rõ nh ng v n đ lý lu n v t ch c và ho t đ ng c a h th ng
QTDND, trong đó t p trung làm rõ nh ng nguyên t c t ch c và ho t đ ng, b n
ch t và tính đ c thù c a h th ng QTDND.
Trên c s khái quát v t ch c và ho t đ ng c a h th ng QTDND, lu n v n

mu n nh n m nh ti m n ng phát tri n c ng nh vai trò, hi u qu ho t đ ng c a h
th ng QTDND t i các đ a ph

ng thông qua các ch s tài chính và hi u qu ho t

đ ng c a QTDND trong công cu c xóa đói, gi m nghèo và phát tri n nông nghi p nông thôn góp ph n xây d ng nông thôn m i theo ch tr
c a

ng và Nhà n
tài này đ

ng chính sách phát tri n

c ta.
c th c hi n trong giai đo n hi n nay nh m giúp làm tài li u

tham kh o t i th vi n c a các Tr

ng

i h c, NHNN t nh Ti n Giang và các

QTDND trên đ a bàn.
6.2. V ý ngh a th c ti n
Qua vi c phân tích th c tr ng và đ a ra gi i pháp trong vi c nâng cao hi u qu
ho t đ ng c a QTDND trên đ a bàn t nh Ti n Giang, đ tài giúp cho các QTDND
trên đ a bàn ng d ng vào th c ti n trong quá trình tri n khai ho t đ ng kinh doanh,
t đó giúp t o ra hi u qu ho t đ ng ngày m t t t h n. Bên c nh đó, đ tài còn có
th giúp cho các c quan ch c n ng có cái nhìn rõ h n v th c tr ng ho t đ ng c a
các QTDND trên đ a bàn và t đó tìm ra các bi n pháp đ h tr các Qu này phát

tri n hi u qu và b n v ng h n.


8

7. K T C U C A LU N V N
Ngoài ph n m đ u, k t lu n và các b ng bi u danh m c, n i dung c a lu n
v nđ

c th c hi n trong 3 ch

ng nh sau:

Ch

ng 1: C s lý lu n v Qu tín d ng nhân dân.

Ch

ng 2: Th c tr ng v hi u qu ho t đ ng c a h th ng Qu tín d ng nhân

dân trên đ a bàn t nh Ti n Giang.
Ch

ng 3: Gi i pháp t ng c

ng hi u qu ho t đ ng c a h th ng Qu tín

d ng nhân dân trên đ a bàn t nh Ti n Giang.



9

CH
C

S

NG 1

LÝ LU N V QU TÍN D NG NHÂN DÂN

1.1 KHÁI QUÁT V QU TÍN D NG NHÂN DÂN
1.1.1 Khái ni m v Qu tín d ng nhân dân
1.1.1.1 Khái ni m
Theo Ngh đ nh 48/2001/N -CP ngày 13/8/2001 c a Chính ph v t ch c và
ho t đ ng c a QTDND khái ni m nh sau: "QTDND là lo i hình t ch c tín d ng
h p tác, ho t đ ng theo nguyên t c t nguy n, t ch , t ch u trách nhi m v k t
qu ho t đ ng, th c hi n m c tiêu ch y u là t

ng tr gi a các thành viên, nh m

phát huy s c m nh c a t p th và c a t ng thành viên, giúp nhau th c hi n có hi u
qu các ho t đ ng s n xu t, kinh doanh, d ch v và c i thi n đ i s ng. Ho t đ ng
c a QTDND là ph i đ m b o bù đ p chi phí và có tích l y đ phát tri n".
Theo Lu t Các T ch c tín d ng s 47/2011/QH12 ngày 16/6/2011 gi i thích
QTDND nh sau: "QTDND là t ch c tín d ng do các pháp nhân, cá nhân và h gia
đình t nguy n thành l p d

i hình th c h p tác xã đ th c hi n m t s ho t đ ng


TCTD theo quy đ nh c a pháp lu t nh m m c tiêu ch y u là t

ng tr nhau phát

tri n s n xu t, kinh doanh và đ i s ng".
Trên c s các khái ni m trên, theo tác gi QTDND là m t lo i hình t ch c
tín d ng đ

c thành l p, qu n lý và ki m soát b i các thành viên g m nh ng ng

i

có cùng nh ng đ c đi m v n i c trú ngh nghi p ho c các đ c đi m chung khác.
QTDND tuân th m c đích, tôn ch và các nguyên t c v t ch c, ho t đ ng c a
lo i hình HTX.
1.1.1.2 M c tiêu, nguyên t c ho t đ ng c a Qu tín d ng nhân dân
 M c tiêu ho t đ ng
Thông th

ng, m i doanh nghi p ho t đ ng đ u có m c tiêu ch y u là vì l i

nhu n. Tuy nhiên, m c dù c ng là m t lo i hình doanh nghi p nh ng QTDND l i


10

ho t đ ng không đ t l i nhu n lên hàng đ u.

i u đó đ


c lý gi i b i c n nguyên

c a s hình thành QTDND, đó là: QTDND ra đ i vì m c tiêu t

ng tr gi a các

thành viên và góp ph n phát tri n c ng đ ng. M c dù v y, QTDND v n ph i đ m
b o ho t đ ng có lãi đ tr c t c cho thành viên và quan tr ng h n n a là b o t n,
phát tri n ngu n v n ho t đ ng.
Trong khi các lo i hình TCTD khác, nh t là các NHTM c ph n ho t đ ng ch
y u nh m m c tiêu ch y u là tìm ki m l i nhu n cao nh t có th cho các c đông
thì các QTDND l i ho t đ ng ch y u nh m h tr các thành viên nâng cao hi u
qu ho t đ ng s n xu t, kinh doanh và c i thi u đi u ki n s ng.

i u đó c ng có

ngh a là các QTDND tìm cách nâng cao l i nhu n không nh m m c đích chia c
t c cao h n cho các thành viên, mà nh m m c đích ph c v thành viên t t h n,
cung c p cho thành viên nh ng d ch v ti n ích h n và v i giá c h p lý h n. T t
nhiên, các QTDND c ng c n chú tr ng đ n hi u qu ho t đ ng kinh doanh đ nâng
cao kh n ng thu hút v n góp và s tham gia c a thành viên ngày càng nhi u h n.
Có nh v y thì QTDND m i có th m r ng đ

c quy mô ho t đ ng và nâng cao

kh n ng c nh tranh v i các TCTD khác ho t đ ng trên cùng đ a bàn.
S d có th nói m c tiêu t

ng tr thành viên và phát tri n c ng đ ng là s c


quan tr ng đ i v i s s ng còn c a QTDND là vì n u xa r i m c tiêu đó, QTDND
s theo đu i m c tiêu tìm ki m l i nhu n đ n thu n, d n đ n m t trong nh ng tình
tr ng sau:
- M t là, đ đ t đ

c m c tiêu l i nhu n cao nh t, QTDND s m o hi m h n

trong các kho n đ u t , b qua các nguyên t c qu n lý dân ch , bình đ ng và các
quy đ nh đ m b o an trong ho t đ ng d n đ n r i ro có th khi n QTDND phá s n
đ v .
- Hai là, khi ch y theo l i nhu n, QTDND bu c ph i d n d n xa r i đ i t

ng

ph c v truy n th ng là các thành viên QTDND b i vì đây là nh ng đ i t

ng

khách hàng nh l , chi phí cho vay l n, hi u qu th p.


11

- Ba là, khi xa r i m c tiêu t
QTDND s không còn phát huy đ
khó có th c nh tranh đ

ng tr thành viên và phát tri n c ng đ ng,


c nh ng u th c a lo i hình TCTD h p tác nên

c v i các lo i hình TCTD khác đ có th t n t i.

Vì v y, có th nói m c tiêu ho t đ ng c a QTDND ch y u là t

ng tr gi a

các thành viên nh m phát huy s a m nh t p th và c a t ng thành viên, giúp nhau
th c hi n có hi u qu các ho t đ ng s n xu t, kinh doanh, d ch v và c i thi n đ i
s ng, có ngh a là QTDND th c hi n huy đ ng v n nhàn r i trong dân c , các ngu n
v n khác ho c c a nh ng thành viên có đi u ki n kinh t đ h tr cho nh ng thành
viên nghèo, thi u v n s n xu t, kinh doanh, đáp ng k p th i nhu c u v n c a thành
viên tránh đ

c tình tr ng ph i đi vay n ng lãi.

 Nguyên t c ho t đ ng
QTDND mu n th c hi n đ

c m c tiêu h tr thành viên thì ph i đ m b o

nh ng n m nguyên t c sau: (Ngu n:

i u 6 Thông t

04/2015/TT-NHNN ngày

31/3/2015)
- Th


nh t, Nguyên t c t

nguy n gia nh p và rút kh i QTDND: đây là

nguyên t c r t c b n c a ho t đ ng QTDND c s vì ch có nh ng gì thành viên t
nguy n làm m i có c s phát tri n và t n t i lâu dài. Nguyên t c t nguy n nói lên
thành viên hoàn toàn t nguy n khi h th y có l i và nhu c u c a h đ
mà không ph i b ép bu c, c

c th a mãn

ng ch khi xin gia nh p hay rút kh i QTD, vì ch khi

t nguy n h p tác, t nguy n tham gia, các thành viên m i quan tâm, nhi t tình và
h t lòng tâm huy t v i QTDND và nh th QTDND m i có c s v ng ch c đ t p
h pđ

c s c m nh lâu dài v v t ch t và tinh th n t các thành viên cho s phát

tri n. Tuy nhiên, mu n h tr thành thành viên c a QTD thì các c quan ch c n ng,
chính quy n đ a ph
hi u đ

ng các t ch c đoàn th ph i tuyên truy n, v n đ ng đ h

c quy n l i, ngh a v và l i ích c a h khi tham gia QTDND.

chính là th c hi n ch tr


ng c a

ng và Nhà n

ây c ng

c ta.

- Th hai, nguyên t c qu n lý dân ch và bình đ ng, đi u này có ngh a là các
thành viên đ

c t mình toàn quy n qu n lý, quy t đ nh các v n đ c a QTD trong


12

khuôn kh và theo quy đ nh c a pháp lu t, mà không ch u b t c s can thi p, chi
ph i hay s ch đ o nào t bên ngoài. Các thành viên t qu n lý thông qua vi c
tham gia và ch có h duy nh t m i đ
nh t c a QTDND , đó là

c quy n tham gia vào c quan quy n l c cao

i h i thành viên ho c là

i h i đ i bi u thành viên. T i

i h i h th hi n quy n và trách nhi m c a mình đ l a ch n, đ c , ng c , b u
c đ ngh TCTD Nhà n


c (NHNN) t nh b nhi m, mi n nhi m ban đi u hành,

ban ki m soát c a QTD nh m th c hi n qu n lý, đi u hành và giám sát ho t đ ng
c a QTD. T qu n lý

đây đ

c th c hi n trên nguyên t c dân ch và bình đ ng,

m i thành viên c a QTD đ u có quy n và trách nhi m tham gia qu n lý và quy t
đ nh nh nhau, không phân bi t giàu nghèo đ a v xã h i... và đ c bi t là không
phân bi t s v n góp vào QTD. Ng

i góp nhi u c ng nh ng

i góp ít đ u ch có

m t quy n bi u quy t ngang nhau. ây c ng là đi m khác bi t c b n trong qu n lý
c a QTDND so v i các TCTD khác.
- Th ba, nguyên t c t ch u trách nhi m và cùng có l i: đi u này th hi n các
ch s h u là thành viên ph i đóng góp đ s v n c n thi t, t i thi u ph i

m c

v n theo quy đ nh c a NHNN, đ QTDND ho t đ ng t ch u trách nhi m v s t n
t i, duy trì ho t đ ng và k t qu ho t c a mình, đoàn k t th ng nh t cao cùng ch u
trách nhi m v i m i ho t đ ng c a QTD. Th c hi n ngh a v đ i v i QTDND s t
ch u trách nhi m không ph i là vô h n mà ch t ch u trách nhi m b ng s v n góp
vào QTDND và các ngh a v th a thu n đóng góp b sung khác n u đ


c quy đ nh

trong đi u l c a t ng QTDND. Nh v y, n u QTDND nào ho t đ ng kinh doanh
b thua l thì thành viên không ch thi t thòi trong vi c h

ng các d ch v mà còn

ph i ch u thi t thòi v tài chính nh : L i t c v n góp,...c ng nh đ i v i ch s h u
c a b t k lo i hình kinh t nào khác. Chính vì v y nguyên t c t ch u trách nhi m
và cùng có l i v a là đ ng l c v a t o s c ép v i các thành viên ph i tham gia tích
c c vào công tác qu n lý và giám sát ho t đ ng c a QTDND.
- Th t , nguyên t c chia lãi đ m b o k t h p l i ích c a thành viên và s phát
tri n c a QTDND, có ngh a là k t thúc n m tài chính, sau khi làm xong ngh a v
n p thu Nhà n

c, lãi còn l i đ

c phân ph i nh th nào cho h p lý đ v a t ng