GIẢI PHÁP XÂY DỰNG MÔ HÌNH QUẢN LÝ
KHU DU LỊCH LỄ HỘI CHÙA HƯƠNG.
3.1. MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN KHU DU LỊCH CHÙA
HƯƠNG.
3.1.1. Những định hướng chung.
- Trong chiến lược phát triển du lịch Hà Tây cũng như trong chiến lược
phát triển của vùng Du lịch đồng bằng Bắc Bộ, khu Du lịch chùa Hương được
xác định là khu Du lịch văn hoá - tín ngưỡng, sinh thái lớn của Hà Tây nói riêng
và cả nước nói chung. Phát triển nhanh và bền vững của khu Du lịch chùa
Hương sẽ góp phần tích cực vào quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế của địa
phương, góp phần đa dạng hoá các sản phẩm Du lịch, phát triển và tăng tỷ trọng
GDP du lịch trong cơ cấu kinh tế của địa phương.
- Du lịch là ngành kinh tế tổng hợp trong cơ cấu kinh tế nên khu du lịch
chùa Hương cũng như các điểm du lịch khác phải có quan hệ chặt chẽ với các
ngành khác như: Giao thông, Thuế, Điện ,Văn hoá… Phải xác định phát triển du
lịch chùa Hương là nhiệm vụ chung của các ngành các cấp có liên quan đồng
thời cần có sự thống nhất cao và phối hơp chặt chẽ để phát huy một cách có
hiệu quả.
- Thực hiện theo chính sách mở cửa của Đảng và nhà nước khuyến khích
và tạo điều kiện cho mọi thành phần kinh tế tham gia kinh doanh nhưng các
doanh nghiệp nhà nước vẫn giữ vai trò chủ đạo, thông qua hoạt động của mình
để các hoạt động Du lịch phát triển.
- Khai thác hiệu quả tài nguyên Du lịch tự nhiên và nhân văn gắn liền với
bảo vệ, giữ gìn phát hy truyền thống dân tộc, ý nghĩa tôn giáo, các di tích lịch sử
văn hoá, môi trường cảnh quan, sinh thái tạo ra các sản phẩm đặc trưng của khu
du lịch chùa Hương có sức thu hút khách du lịch.
- Tạo ra nhiều công ăn việc làm và tăng thu nhập cho cư dân địa phương.
- Khắc phục được tính thời vụ không chỉ có loại hình du lịch lễ hội mà
còn phải xây dựng các loại hình du lịch khác cho đa dạng phong phú: du lịch
sinh thái, thể thao, thám hiểm, nghỉ dưỡng để không chỉ thu hút khách trong
nước mà khách quốc tế với quy mô lớn và ổn định.
- Đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý có năng lực, đội ngũ lao động có tay
nghề cao,
văn minh, lịch sự trong hoạt động du lịch để phục vụ khách ngày tốt hơn.
3.2. NHỮNG THUẬN LỢI, KHÓ KHĂN TRONG TỔ CHỨC
QUẢN LÝ KHAI THÁC KHU DU LỊCH CHÙA HƯƠNG
* Thuận lợi:
+ Mô hình quản lý hiện tại đã được thực hiện được 2 năm nên các cấp
lãnh đạo đã nắm được tình hình thực tế của khu du lịch và có các biện pháp
quản lý thích hợp.
+ Một số các tệ nạn tại điểm du lịch đã được khắc phục, 42 chùa, động
giả đã được xử lý cấm hoạt động tình hình trị an đã ổn định nên việc quản lý
cũng dễ dàng hơn.
* Khó khăn:
+ Hiện nay chúng ta còn có rất ít các cơ chế chính sách quy định rõ ràng
cho sự phát triển của khu du lịch nói riêng và toàn ngành nói chung.
+ Các hộ kinh doanh còn làm ăn manh mún chụp giật, không ý thức
được lợi ích lâu dài mà chỉ nghỉ đến lợi ích trước mắt.
+ Đội ngũ nhân viên vẫn theo cách quản lý trước đây luôn thụ động tinh
thần trách nhiệm không cao.
+ Các cơ quan chức năng luôn tranh giành quyền hạn và lợi ích nên dãn
đến mâu thuẫn không có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban ngành.
3.3. KIẾN NGHỊ MÔ HÌNH QUẢN LÝ:
3.3.1. Những căn cứ để xây dựng mô hình quản lý
+ Căn cứ vào thực trạng hoạt động và những dự báo phát triển trong
tương lai của khu du lịch chùa Hương, dựa trên những yêu cầu bức thiết đặt ra
đối với một khu du lịch trọng điểm của tỉnh Hà Tây nói riêng và của trung tâm
du lịch phía Bắc nói chung. Nhằm phát huy được tối đa tiềm năng của khu vực
thì mô hình quản lý hiện tại chưa phát huy được tích chủ động tích cự cần có
của một khu du lịch.
+ Nguyên nhân từ những bất cập trong mô hình quản lý khai thác khu du
lịch chùa Hương nên những năm vừa qua việc kinh doanh du lịch tại khu vực
đạt kết quả không cao.
+ Đây là một khu du lịch trọng điểm của Hà Tây, đang được Bộ văn hóa
đề nghị UNESCO công nhận là di sản thế giới nên cần phải có mô hình quản lý
chặt chẽ, phối hợp giữa các ban ngành và chính quyền địa phương, để không chỉ
khai thác có hiệu quả, mà còn không ngừng tôn tạo và phát triển để chùa
Hương sớm trở thành một di sản văn hoá của quốc gia mà còn mang ý nghĩa
quốc tế.
+ Nếu như áp dụng mô hình quản lý trực thuộc UBND huyện Mỹ Đức
thì sẽ bị hạn chế vì trình độ quản lý mang tầm địa phương không đáp ứng được
tầm vóc của một khu du lịch lớn.
+ Mô hình quản lý cách đây 3 năm là khu du lịch Chùa Hương trực tiếp
do UBND tỉnh là có tính khoa học nhưng việc tổ chức thực hiện chưa đúng và
việc phân cấp quản lý còn rắc rối chưa xác định rõ nhiệm vụ của các bộ phận.
Dựa trên những căn cứ trên em xin mạnh dạn đề xuất một mô hình quản
lý mới có thể khắc phục được những khuyết điểm và phát huy được những ưu
điểm của mô hình quản lý cũ trong mấy năm gần đây.
3.3.2. Hình thức của mô hình quản lý mới
Thành lập công ty cổ phần du lịch Chùa Hương theo hình thức công ty
cổ phần nhà nước, chịu sự quản lý trực tiếp của UBND tỉnh Hà Tây theo quan
hệ quản lý địa bàn và Bộ văn hoá theo quan hệ quản lý ngành dọc. Công ty hoạt
động độc lập và các cơ quan chức năng khác chỉ có quyền tham mưu cho công
ty. Công ty cổ phần du lịch là đơn vị có tư cách pháp nhân, có con dấu và tài
khoản riêng, tự quản lý về tài chính, tự chịu lỗ lãi. Công ty có quyền tối cao
trong việc quản lý và khai thác, tu bổ khu du lịch. Công ty phải thực hiện theo
quy hoạch tổng thể về phát triển du lịch của tỉnh và nếu vi phạm phải hoàn toàn
chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Đây là một công ty cổ phần nên tất cả mọi người dân địa phương cũng
trực tiếp trở thành cổ đông.
Tuy nhiên các cơ quan, sở, ban nghành có liên quan và các xã, huyện Mỹ
Đức đều được phân chia lợi ích kinh tế rõ ràng công bằng thông qua quỹ phúc
lợi được xác định dựa trên số thuế phải nộp của công ty du lịch.
* Sơ đồ 3 : Mô hình quản lý khu DL chùa Hương theo kiến nghị.
Bộ Văn Hoá Thông Tin
UBND tỉnh Hà Tây
Công ty cổ phần du lịch
Chùa Hương
Hội Đồng Quản Trị
Ban giám đốc
P
Mark
etting
và
quảng
cáo
P. KT
va sử
lý
môi
trườn
g
P
quản
lý và
bảo
tồn di
tích
Phòn
g
nhân
sự
Phòn
g
điều
hành
hướn
g dẫn
Phòn
g tài
chính
kế
toán
Phòn
g
kinh
doanh
Phòn
g
hành
chính
tổng
hợp
3.3.3. Chức năng, nhiệm vụ của công ty cổ phần du lịch chùa Hương.
+ Chủ trì tham mưu đề xuất với UBND tỉnh ban hành các văn bản quản lý
Nhà nước đối với khu vực di tích và thắng cảnh chùa Hương. Xây dựng kế
hoạch bảo tồn, gìn giữ bảo vệ di tích và thắng cảnh chùa Hương trình UBND
tỉnh phê duyệt đồng thời trực tiếp giám sát thực hiện kế hoạch đó.
+ Làm nhiệm vụ thường trực chỉ đạo việc tổ chức lễ hội chùa Hương theo
chủ trương của, UBND tỉnh, Bộ văn hoá.
+ Trực tiếp tổ chức quản lý các dịch vụ vận chuyển đò, ăn uống, lưu trú
bán hàng lưu niệm... của các hộ kinh doanh trên địa bàn. Công ty sẽ tổ chức bố
trí, sắp sếp và ký hợp đồng với các hộ kinh doanh theo đúng quy hoạch đảm bảo
trật tự, kỷ luật, không làm mất mĩ quan của khu du lịch. Nếu các hộ kinh doanh
vi phạm hợp đồng đã ký kết giã 2 bên thì công ty sẽ thu hồi quyền kinh doanh.
+ Tổ chức, giới thiệu về ý nghĩa, giá trị khu du lịch chùa Hương, các yêu
cầu bảo vệ, giữ gìn, phát huy giá trị khu du lịch.
+ Chủ trì phối hợp với các ngành: Văn hóa thông tin, công an, tôn giáo,
du lịch, KHCN và môi trường, GTVT, XD, UBND huyện Mỹ Đức các xã, thôn
trong khu vực có liên quan lập phương án giám định và giám sát các hoạt động
như XD, phát triển xã hội, phương tiện đi lại nhằm bảo vệ, giữ gìn cảnh quan,
vệ sinh môi trường, trật tự trị an khu du lịch.
+ Chủ trì phối hợp cùng các ngành chuyên môn của tỉnh kiến nghị với các
cơ quan TW nghiên cứu, xây dựng các dự án quy hoạch tổng thể và chi tiết về
bảo vệ, tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị của khu di tích và thắng cảnh chùa
Hương trình UBND tỉnh và các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Nhưng việc
thi công và xác định các cách thức, phương án thực hiện thì do công ty tiến
hành. Hàng năm công ty sẽ tự quyết định việc bỏ vốn để đầu tư xây dựng cơ sở
hạ tầng, kỹ thuật, sửa chữa tu bổ chùa. Tuy nhiên nếu muốn xây dựng các công
trình lớn ngoài khu quy hoạch thì công ty phải lập dự án chi tiết đảm bảo tính
khả thi, không vi phạm đến thuần phong mỹ tục của đất nước trái đạo lý trình
lên Bộ văn hoá và UBND tỉnh phê duyệt. Nếu thiếu vốn công ty có thể làm đơn
xin cấp kinh phí để thực hiện công trình.
+ Công ty tự thực hiện các chương trình quảng cáo tuyên truyền cho điểm
du lịch.
+ Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách du lịch thì công ty tự tổ
chức công tác tuyển dụng và từng bước đào tạo đội ngũ cán bộ, nhân viên có
trình độ nghiệp vụ, khả năng giao tiếp tốt.
+ Phối hợp với Sở tài chính vật giá, cục thuế về việc in vé nhưng công ty
hoàn toàn có quyền xác định mức thu phí, lệ phí tham quan.
+ Phát hành và tổ chức bán vé.
+ Công ty hoàn toàn có quyền độc lập tự chủ về tài chính, việc thu - chi.
Tự chịu lỗ lãi và có trách nhiệm nộp đủ số thuế cho ngân sách nhà nước theo
quy định.
+ Thực hiện các nhiệm vụ khác được tỉnh ủy, UBND tỉnh, Bộ văn hóa
giao.
3.3.4. Điều kiện để thực hiện mô hình quản lý mới.
- UBND tỉnh Hà Tây cần có những cơ chế , chính sách tạo điều kiện
thành lập và hoạt động của công ty cổ phần du lịch Chùa Hương .
- Các ban ngành có liên quan cũng phối hợp với công ty cổ phần du lịch
hoạt động được tồt.
- Các đơn vị có trình độ quản lý tốt và nguồn vốn đầu tư lớn được đứng ra
quản lý khu du lịch thông qua đề án phát triển và qua đấu thầu công khai.
- UBND tỉnh và Bộ văn hoá quản lý vĩ mô hướng dẫn nghiệp vụ, kiểm
tra, giám sát công ty hoạt động theo quy hoạch.
- Chính quyền và nhân dân địa phương vì quyền lợi chung phối hợp cùng
công ty du lịch để hoạt động khai thác khu du lịch được thực hiện tốt.
- Các cán bộ, nhân viên có năng lực trong bộ máy quản lý cũ được tuyển