TỔNG HỢP CÁC BÀI VIẾT VỀ
PHƯƠNG PHÁP GIAO DỊCH
PRICE ACTION VÀ NHẬT KÝ
CỦA LANCE BEGGS
TRADERVIET TỔNG HỢP
Hướng dẫn toàn diện về phương pháp giao dịch
Price action của Lance Beggs
Page | 1
MỤC LỤC
PHẦN 1: GIAO DỊCH VỚI PRICE ACTION THEO PHONG CÁCH CỦA LANCE BEGGS ... 1
1. Xác định xu hướng thị trường theo phong cách của Lance Beggs............................................... 1
2. Định nghĩa xu hướng giảm và xu hướng sideway theo Lance Beggs .......................................... 3
3. Vì sao xác định xu hướng bằng Price Action hiệu quả hơn dùng đường Moving Average? ...... 7
4. Một số ví dụ giúp anh em hiểu cách xác định xu hướng của Lance Beggs ............................... 10
5. Chính xác thì khi nào ta có thể chấp nhận giá đã thay đổi xu hướng? ....................................... 14
6. Nhận biết sức mạnh của một xu hướng theo phong cách Lance Beggs..................................... 17
7. Nhận biết sức mạnh của xu hướng bằng hai công cụ đo lường lực đẩy và lực hồi thị trường .. 24
8. Thấu hiểu thị trường với 6 nguyên lý hành vi giá của Lance Beggs.......................................... 27
9. Nguyên lý thứ 7 khi xác định xu hướng tương lai của hành vi giá ............................................ 33
PHẦN 2: NHẬT KÝ GIAO DỊCH PRICE ACTION CỦA LANCE BEGGS ............................. 36
1. Gap trong thị trường Forex, nên hay không nên trade? .............................................................. 36
2. Kích hoạt điểm vào lệnh theo công phu đường micro trend line ............................................... 39
3. Chấp nhận và từ chối, hai khái niệm quan trọng giúp Trader xác định nhanh hành vi giá ....... 43
4. Mô hình giá và câu chuyện tìm điểm vào lệnh ở khung thời gian thấp ..................................... 44
5. Giao dịch như thế nào khi gặp mô hình giá Broadening? .......................................................... 46
6. Hai phương pháp đơn giản để tìm được đường kháng cự hỗ trợ quan trọng ............................. 49
7. Một cách xác định khả năng giá breakout thành công theo Lance Beggs ................................. 51
8. Cách phát hiện điểm dừng của con sóng hồi với indicator? ....................................................... 53
9. Hai loại kháng cự hỗ trợ bắt buộc phải có trên chart khi bạn giao dịch..................................... 55
10. Vẫn có thể giao dịch theo xu hướng khi giá chỉ pullback trong một cây nến.......................... 57
11. Đừng để giá chạm đến Stoploss mới chứng minh bạn đã phạm sai lầm ................................. 60
12. Một cách đơn giản để bạn phát hiện sự thay đổi momentum thị trường ................................. 61
13. Đừng bó buộc vào xu hướng, thị trường có rất nhiều dạng khác nhau mà bạn chưa biết đến 63
14. Giao dịch ngược xu hướng sẽ chắc ăn hơn nếu bạn phát hiện sự yếu ớt của thị trường ......... 66
15. Thời điểm tốt nhất để Trader giao dịch đảo chiều tại vùng kháng cự hỗ trợ? ......................... 68
16. Xung đột giữa các xu hướng trên đa khung thời gian, làm thế nào để bạn đọc chart tốt hơn?69
17. Mỗi lần giá chạm kháng cự hỗ trợ là một lần xuất hiện độc nhất vô nhị ................................. 71
PHẦN 1: GIAO DỊCH VỚI PRICE ACTION THEO PHONG CÁCH CỦA
LANCE BEGGS
1. Xác định xu hướng thị trường theo phong cách của Lance Beggs
Chào anh em, đây sẽ là bài viết đầu tiên cho series mới mình biên tập lại từ
bộ YTC Price Action Trading của Lance Beggs. Đây cũng là bộ sách price action rất
nổi tiếng, tuy chỉ đứng sau bộ price action của Al Brooks nhưng cách viết của Lance
thì dễ hiểu hơn và khoa học hơn rất nhiều.
Bài viết này cũng sẽ được mình làm thành bài mục lục cho các bài viết về sau,
mình cũng sẽ chia thành nhiều chủ đề như series của Al Brooks để anh em dễ tra cứu.
Vì thế, anh em nên bookmark bài viết này lại và thi thoảng hãy truy cập lại bài viết
này để tìm kiếm bài viết mới nhất nhé.
Price Action của Lance Beggs, theo ý kiến cá nhân mình thừa hưởng rất nhiều
từ Al Brooks. Có điều cái hay của Lance Beggs là viết có hệ thống hơn. Lance có
cách xây dựng phong cách giao dịch rất hay, đi từ nền tảng với việc giải thích thị
trường theo orderflow, sau đó giải thích được nguyên lý cung cầu và vận dụng lý
thuyết này để tạo ra bộ 6 nguyên lý chuyển động của thị trường rất thú vị.
Lance Beggs còn nổi tiếng với cách phân tích đa khung bằng ba chart và cách
tìm điểm vào lệnh ở khung thời gian thấp. Điểm này thì rất khác xa so với Al Brooks
khi Al thích đi thẳng vào vấn đề và giới thiệu hàng loạt các mô hình giao dịch rối
rắm. Hy vọng series này sẽ giúp anh em có góc nhìn mới mẻ hơn với price action.
1.1. Xác định xu hướng tăng theo Lance Beggs
Một xu hướng tăng theo Lance là một chuỗi các yếu tố lặp lại đỉnh cao hơn đáy cao hơn, bao gồm:
•
Một con sóng đẩy.
•
Một đỉnh swing high. (anh em xem bài swing point để biết định nghĩa swing
high/low).
•
Một con sóng hồi.
•
Một đáy swing low.
Page | 1
Và một xu hướng tăng phải thỏa mãn các điều kiện sau:
1. Con sóng đẩy tăng (extension) phải dài hơn so với con sóng hồi giảm.
2. Con sóng đẩy phải có khả năng phá vỡ các đỉnh swing high và khiến cho giá
thiết lập các mức giá cao hơn trong tương lai.
3. Con sóng hồi tuyệt đối không được phép phá vỡ đáy swing low trước đó.
1.2. Xu hướng tăng kết thúc khi nào?
Xu hướng tăng sẽ kết thúc khi giá phá vỡ đáy swing low tạo ra đỉnh swing
high cao nhất của Xu hướng. Hãy chú ý cụm từ swing low tạo ra đỉnh swing high
cao nhất, đó là vị trí rất đặc biệt trong xu hướng.
Trường hợp giá thất bại khi đảo chiều xuyên qua mức swing low quan trọng
nhất xu hướng, chart sẽ hình thành hành vi sóng hồi mà Lance Beggs gọi là complex
pullback (sóng hồi phức tạp). Con sóng hồi này là một tên gọi khác của mô hình 2
chân sóng theo Al Brooks (mình sẽ chia sẻ sâu hơn khi đến phần xác định sóng hồi).
Chúng ta sẽ tạm nghỉ một chút ở đây và mình sẽ để anh em suy luận thử cách
xác định xu hướng giảm. Tất nhiên, bài viết sau sẽ giới thiệu luôn xác định xu
hướng giảm như thế nào, và có cả xu hướng sideway nữa.
2. Định nghĩa xu hướng giảm và xu hướng sideway theo Lance Beggs
2.1. Xác định xu hướng giảm trong thị trường như thế nào?
Một xu hướng giảm theo Lance Beggs là một chuỗi các yếu tố lặp lại đáy thấp
hơn - đỉnh thấp hơn, bao gồm:
•
Một con sóng đẩy giảm.
•
Một đáy swing low.
•
Một con sóng hồi tăng
•
Một đỉnh swing high.
Và một xu hướng giảm phải thỏa mãn các điều kiện sau:
1. Con sóng đẩy giảm (extension) phải dài hơn so với con sóng hồi tăng.
2. Con sóng đẩy phải có khả năng phá vỡ các đáy swing low và khiến cho giá
thiết lập các mức giá thấp hơn trong tương lai.
3. Con sóng hồi tuyệt đối không được phép phá vỡ đỉnh swing high trước đó.
2.2. Xu hướng giảm kết thúc khi nào?
Xu hướng giảm sẽ kết thúc khi giá phá vỡ đỉnh swing high tạo ra đáy swing
low thấp nhất của xu hướng. Hãy chú ý cụm từ swing high tạo ra đáy swing low
thấp nhất, đó là vị trí rất đặc biệt trong xu hướng giảm.
Tương tự, nếu giá thất bại khi phá vỡ đỉnh swing high quan trọng nhất xu
hướng giảm, thị trường sẽ hình thành complex pullback hơn là đảo chiều thị trường.
2.3. Xác định xu hướng sideway như thế nào?
Xu hướng sideway được định nghĩa khi thị trường di chuyển trong một khu
vực giá tạo bởi hai mức kháng cự và hỗ trợ. Khu vực giá sideway có thể được hình
thành từ các mức kháng cự hỗ trợ quan trọng của khung thời gian lớn (higher
timeframe) hoặc của chính khung thời gian mà bạn giao dịch (trading timeframe).
Ta sẽ chính thức xác định thị trường chuyển sang sideway chỉ khi xu hướng đã
hình thành complex pullback mà thị trường vẫn chưa tạo ra đỉnh mới cao hơn
(trong xu hướng tăng) hay đáy mới thấp hơn (trong xu hướng giảm).
Sau khi hình thành đến 4 điểm swing point mà giá vẫn chưa tạo ra đỉnh mới
cao hơn hay đáy mới thấp hơn, thị trường chuyển sang sideway và lấy các mức kháng
cự hỗ trợ làm mốc xác định vùng sideway của thị trường.
2.4. Khi nào xu hướng sideway kết thúc?
Rất đơn giản, khi nào giá có khả năng breakout thành công mức kháng cự hỗ
trợ thiết lập vùng sideway, lúc đó thị trường sẽ chuyển sang xu hướng mới (tăng hay
giảm).
3. Vì sao xác định xu hướng bằng Price Action hiệu quả hơn dùng đường
Moving Average?
Tìm hiểu về phân tích kỹ thuật, bạn thường được nghe Trader hay sử dụng
đường Moving Average (viết tắt là MA), đặc biệt là dạng đường EMA (Exponential
Moving Average) để xác định xu hướng. Nhiều Trader còn sử dụng nhiều hơn
2 đường MA kèm tín hiệu giao cắt giữa các đường MA với mục đích xác định xu
hướng tốt hơn.
Sự thật là đường moving average cũng chỉ là một công cụ hỗ trợ, xu hướng di
chuyển về bản chất là do sự thay đổi giữa cung và cầu. Cung cầu thay đổi lại phụ
thuộc vào đám đông người tham gia giao dịch thị trường. Liệu có indicator nào đủ
khả năng xác định tâm lý của đám đông? Mình tin rằng không gì có thể làm được
điều đó. Tại sao ta lại không sử dụng đường SMA thay vì EMA, hoặc thậm chí dùng
luôn WMA (Weighted Moving Average) để xác định xu hướng?
Một tín hiệu giao cắt của các đường EMA khi xuất hiện trên chart là do giá đã
thay đổi hướng đi từ trước đó. Với công thức đã xác định từ trước, một khi xu
hướng thay đổi, các indicator như đường MA buộc phải thay đổi theo bằng cách thay
đổi hướng di chuyển và các tín hiệu như sự giao cắt là hệ quả của quá trình đó.
Nếu bạn đã tìm hiểu về định nghĩa xu hướng của Lance Beggs mà mình giới
thiệu ở hai bài viết trước (đặc biệt là bài xác định thị trường sideway), bạn sẽ biết là
không có một quy luật cố định nào để có thể xác định chính xác xu hướng. Tất cả
mọi thứ đều có tính tương đối. Một pullback xuất hiện trong xu hướng và đâm thọc
quá sâu về hướng ngược lại có thể là dấu hiệu xu hướng đã thay đổi, nhưng xu
hướng chỉ thay đổi khi có "sự chấp nhận" của thị trường ở vùng giá mới, bằng
không xu hướng vẫn y nguyên như cũ.
Mình gọi đó là những "cú lừa" của thị trường và hành vi như thế sẽ diễn ra rất
thường xuyên. Thực lòng mà nói điều này rất khó chấp nhận với những Trader mới,
và càng khó hiểu hơn nếu bạn phụ thuộc vào đường MA để định trend.
Thử xem ví dụ bên dưới đây là bạn hiểu ngay điều mình đang muốn nói.
Chart này, ở vị trí số 1 là đáy swing low thấp nhất của xu hướng giảm (tính
tới thời điểm đáy này vừa hoàn thành). Vị trí số 2 là đỉnh swing high cuối cùng giúp
tạo thành đáy swing low thấp nhất của xu hướng giảm. Đến vị trí số 3, thị trường lập
đỉnh nhưng chỉ vượt đỉnh swing high ở vị trí số 2 chừng vài pips đã đảo chiều và
quay ngược lại xu hướng giảm (vị trí số 4).
Nếu bạn sử dụng moving average để xác định xu hướng, chuyện gì sẽ diễn ra?
Chart này sử dụng EMA chu kỳ 20, khi bạn sử dụng EMA để định trend, thị
trường liên tục xác định sai xu hướng khi giá đi vào vùng sideway. Giá dao động
quanh đường MA nhưng xu hướng không có gì rõ ràng. Dùng MA khi trade mà
không cách nào phát hiện sớm được vùng này thì Trader chết chắc.
Như vậy đã đủ để ta cho rằng price action tốt hơn moving average không?
Mình không dám đưa ra một kết luận chắc chắn như thế vì vẫn còn hai vấn đề mà
chúng ta chưa giải quyết. Thứ nhất, khi bạn dùng price action để xác định xu hướng,
bạn phải định nghĩa như thế nào mới gọi là "sự chấp nhận" khi giá hình thành vùng
giá mới (tức là breakout thành công), hai là tìm cách xác định sớm sideway để hỗ
trợ cho đường MA.
Vấn đề thứ hai thì đến giờ này mình vẫn chưa biết làm thế nào để giải quyết,
nhưng vấn đề đầu tiên thì dễ hơn rất nhiều. Đó cũng là nội dung của bài viết kỳ sau.
4. Một số ví dụ giúp anh em hiểu cách xác định xu hướng của Lance Beggs
Mình đã giới thiệu phần lý thuyết về xác định xu hướng của Lance Beggs. Dù
vẫn còn một phần nữa chưa biên tập xong, nhưng mình sẽ tạm gác lại để giới thiệu
nhanh cho anh em phần thực hành để ứng biến cho nhanh.
Trong bài này, mình sẽ giới thiệu một số ví dụ xác định xu hướng cũng trong
cuốn YTC Vol 2 của Lance.
Ví dụ đầu tiên - xác định xu hướng đảo chiều trên 6B (GBPUSD thị trường future)
Đây là một chart rất điển hình với sự chuyển đổi xu hướng từ tăng sang giảm
và tăng trở lại. Sau khi định hình các mốc swing point, bạn sẽ thấy xu hướng tăng rõ
ràng tại các mốc swing low A, swing high B, swing low C, swing high D, swing low
E, swing high F v.v... cho đến mốc swing low G là swing low quan trọng nhất của xu
hướng tăng vì nó dẫn đến đỉnh swing high cao nhất của xu hướng tăng hiện tại.
Để dễ gọi tên, mình thường tự đặt tên cho mốc này là điểm TVP (Trend
Violation Point - điểm xu hướng thay đổi). Điểm TVP đã được Lance đánh dấu tại
G bằng một đường hỗ trợ màu xanh trên chart.
Khi có một nến giảm xuất hiện và đóng cửa qua điểm TVP tại G, giá sau đó
hồi lại một chút và khiến cho những người vào lệnh bán tại vị trí G đang trong vị thế
thua lỗ. Chúng ta biết là khi giá phá vỡ thành công mốc G thì xu hướng đã thay đổi,
tuy nhiên bạn cần phải quan sát thêm hành vi giá có chấp nhận sau khi phá vỡ hay
không.
Nếu xu hướng giảm thành công, nó buộc phải phá vỡ đáy nến I để hình thành
con sóng đẩy mới của xu hướng giảm. Chúng ta có thể chắc chắn xu hướng giảm đã
thành công khi giá hoàn thành xong hành vi này.
Cũng có một cách khác giúp bạn phát hiện sớm hành vi đảo chiều mà không
cần đợi đến khi giá phá vỡ qua đáy nến I đó là nhận xét hành vi giá hồi về vùng
giá breakout tại mốc G. Bạn có thấy 3 nến với thân nhỏ di chuyển chậm chạp đến
đường breakout G? Một hành vi giá như thế chứng tỏ lực cầu không đủ để đẩy giá
ngược trở lại xu hướng tăng trước đó. Nắm bắt thời điểm này, chúng ta có thể phát
hiện sớm xu hướng đảo chiều và trade dứt khoát theo xu hướng giảm, mặc dù rủi ro
hơn vì giá chưa thể hiện xu hướng giảm một cách rõ ràng.
Tiếp tục quan sát các mức swing high L và swing low M, bạn có thấy điểm
TVP tại mốc L của xu hướng giảm? Khi giá breakout tại vị trí mũi tên, chúng ta vẫn
chưa biết hành vi giá nào sẽ diễn ra tiếp theo. Mặc dù có một pinbar xuất hiện, nhưng
chúng ta vẫn cần thêm thông tin nữa mới có thể xác định được xu hướng đã đảo chiều
hay đây là một cú bẫy phe bò, đẩy giá trở lại xu hướng giảm cũ?
Ví dụ số 2 - chart vẫn chưa chuyển trend nếu chưa phá vỡ được điểm TVP
Trong ví dụ này, thị trường đang trong xu hướng tăng thể hiện qua các mức
swing low A, swing high B, swing C, swing high D, swing low E và swing high F.
Anh em phát hiện thấy điểm TVP (trend violation point) ở đâu chưa? Hãy tạm dừng
đọc và quan sát chart một chút.
Điểm TVP của chúng ta nằm ở điểm C vì nó giúp hình thành đỉnh cao nhất
trong xu hướng tăng, còn điểm E là một mức giá bẫy. Thị trường vẫn chưa chuyển
trend khi phá vỡ mức này vì đây không phải là điểm hình thành đỉnh cao nhất của xu
hướng.
Nếu giá đâm xuyên mức E, chúng ta sẽ kỳ vọng thị trường hình thành
một chân sóng thứ hai (tên gọi theo price action của Al Brooks) hay complex
pullback (pullback phức tạp, tên gọi theo price action của Lance Beggs). Bất kỳ
hành vi giá nào chưa phá vỡ được mức C, thị trường vẫn chưa từ bỏ xu hướng tăng,
đây là điểm bạn cần lưu ý kỹ.
Ví dụ số 3 - xác định thời điểm thị trường chuyển sang sideway
Trong chart này, xu hướng giảm đang xuất hiện (không thể hiện đầy đủ trước
đó). Từ A đến B là con sóng đẩy mới nhất của xu hướng giảm. Và cũng tương tự như
ví dụ 2, bạn sẽ phải tìm cách xác định điểm TVP của xu hướng tại mức A, trend sẽ
không thay đổi trừ khi giá phá vỡ được mức này.
Thị trường bắt đầu hình thành con sóng hồi đầu tiên từ mức B đến mức C, mức
C chưa phá vỡ được điểm TVP (mức A) của xu hướng giảm, ta tiếp tục kỳ vọng thị
trường vẫn đi theo xu hướng cũ. Tuy nhiên, khi sóng hồi thứ hai phá vỡ điểm TVP từ
con sóng sau mức D, thị trường đã đảo chiều từ xu hướng giảm sang xu hướng tăng.
Phát hiện xu hướng đã thay đổi sau khi thị trường chấp nhận di chuyển bên
trên điểm TVP cũ, chúng ta sẽ tìm điểm vào lệnh theo xu hướng tăng mới. Giá quay
lại kiểm tra vùng breakout cũ tại mức swing low F là một cơ hội vào lệnh theo một
chân sóng (pullback trading), thị trường tuy có tăng nhưng không vượt nổi đỉnh
cũ (mức E). Xu hướng tăng vẫn giữ nguyên và chúng ta cần kỳ vọng điểm vào lệnh
với chân sóng hồi thứ hai hình thành tại mức swing low H.
Cuối cùng, giá không thể phá vỡ được đỉnh E của xu hướng tăng để tiếp tục
duy trì xu hướng. Thị trường chuyển sang sideway khi giá hình thành swing high I.
Lúc này, bạn sẽ chọn các khu vực kháng cự và hỗ trợ cho thị trường sideway lần lượt
tại các mức E và mức D (theo lý thuyết xác định thị trường sideway). Mức E là
đường kháng cự vì nó là đỉnh của xu hướng tăng cũ, còn mức D chính là điểm TVP
của xu hướng tăng. Do swing low của hai mức D và B quá gần nhau, chúng ta có thể
chọn swing low B làm hỗ trợ cho thị trường sideway và nên chấp nhận thời điểm
giá breakout và di chuyển bên dưới mức này mới được tính xu hướng đã chuyển
từ sideway sang xu hướng giảm.
5. Chính xác thì khi nào ta có thể chấp nhận giá đã thay đổi xu hướng?
Không dễ dàng để xác định chính xác thời điểm một xu hướng đã đảo chiều,
vì thế mà nhiều anh em vẫn thích giao dịch theo xu hướng hơn vì nó cho chúng ta
cảm giác an toàn. Nhưng không vì thế mà anh em chủ quan chỉ trade theo một hướng,
cần có một thời điểm mà chúng ta biết chắc chắn xu hướng đã thay đổi và bắt buộc
hướng giao dịch phải thay đổi linh hoạt theo xu hướng mới đó.
Anh em còn nhớ chart ở trên? Trong bài viết lần trước, mình đã phân tích
đường Moving Average không thể hiện sự hiệu quả của nó khi giữ giá đúng theo xu
hướng giảm, ngược lại nếu dùng các mức swing high swing low theo price action,
bạn phát hiện giá chỉ đang đi chần chừ tại vị trí đỉnh swing high cũ của xu
hướng giảm (vị trí số 2). Anh em có thể nhìn kĩ hơn trong chart bên dưới.
Giá đã cố gắng phá vỡ đường kháng cự cũ ngay tại mốc swing high nhưng
không thể đi xa hơn. Xu hướng giảm vẫn được duy trì bởi vì ta không thấy bằng
chứng nào của việc giá chấp nhận di chuyển khu vực bên trên đường kháng cự. Hiểu
đơn giản là cứ mỗi lần giá đi lên, thị trường lại tìm cách đẩy xuống.
Ta không thể chấp nhận việc thị trường chuyển sang Xu hướng tăng mới nếu
thị trường lại có hành vi giá thế này xảy ra. Một hành vi giá "kiểm tra" các vùng
swing high swing low của Xu hướng là thông tin rất quan trọng để bạn nhận biết
thông tin mới về hướng đi của thị trường, vì đó là vùng mà có rất nhiều Trader tập
trung quan sát tại vị trí đó.
Như vậy, nếu hành vi giá liên tục bị từ chối ở khu vực quan trọng này, bạn có
thể yên tâm tiếp tục giao dịch theo Xu hướng. Trong trường hợp ngược lại, với hành
vi giá chấp nhận tại khu vực giá mới, bạn cần phải linh hoạt và xác định Xu hướng đã
đảo chiều.
Sự chấp nhận của hành vi giá ở khu vực mới chứng minh xu hướng đã đảo chiều
Nhiều Trader sẽ sử dụng nến đóng cửa để xác định tính chất chấp nhận hay từ
chối vùng giá mới nhưng mình nghĩ thông tin đó chưa đầy đủ, bởi vì sự đóng cửa
của một nến chỉ là yếu tố chủ quan mà ta áp đặt vào thị trường. Muốn chắc ăn
hơn, Trader cần tìm thêm thông tin từ các hành vi giá sau khi nến đã đóng cửa qua
khu vực kháng cự hỗ trợ trên chart. Nhận biết hành vi này rất khó nếu bạn chưa quen,
nhưng quan sát hai ví dụ mình giới thiệu dưới đây có thể giúp bạn hiểu cách đọc này.
Chúng ta lần lượt thử xem hai ví dụ, một cho xu hướng từ tăng sang giảm và
một từ xu hướng sideway chuyển sang trend giảm.
Xu hướng tăng chuyển sang Xu hướng giảm
Xu hướng tăng của chúng ta bắt đầu từ phía bên trái chart, vùng mình đánh
dấu màu xám là vùng đỉnh cao nhất và vùng đáy hướng đến đỉnh của Xu hướng tăng
hay còn gọi là điểm TVP. Từ mũi tên đầu tiên, giá đóng cửa qua mức hỗ trợ bên
dưới, sau đó giá tiếp tục hình thành một nến doji, rồi lại một nến pinbar đảo chiều.
Trông thì có vẻ giá đã từ chối vùng giá mới này và có thể quay ngược trở lại xu
hướng tăng cũ, nhưng không, hai cây nến tiếp theo vẫn chưa có biểu hiện gì của thị
trường, giá vẫn tiếp tục giảm. Đến đây (mũi tên thứ ba), ta có thể chấp nhận là giá đã
di chuyển bên dưới điểm TVP, và xu hướng chính thức chuyển sang xu hướng giảm.
Xu hướng sideway chuyển sang Xu hướng giảm
Ví dụ này dễ nhìn hơn so với chart trên, bạn thấy giá đóng cửa mạnh qua
đường hỗ trợ. Tiếp theo, giá hình thành một nến doji. Điều thú vị là nến doji này
không từ chối vùng giá mới, mà đuôi nến quay lên trên từ chối quay lại vùng giá cũ.
Nhiều Trader gọi hành vi này là breakout và retest, tức là sau khi giá phá vỡ
ngưỡng hỗ trợ, nó quay lại chạm vào mức vừa phá vỡ rồi mới đi tiếp. Vị trí mũi tên
thứ hai cũng tương tự như vậy, những hành vi giá như thế này chứng minh ta nên
nghĩ là giá đã chấp nhận di chuyển ở vùng mới hơn là quay lại vùng giá cũ, theo
đó xu hướng đã thay đổi.
Hãy tập trung vào hành vi của giá, bạn sẽ hiểu xu hướng đã thay đổi hay chưa.
6. Nhận biết sức mạnh của một xu hướng theo phong cách Lance Beggs
Xác định xu hướng là công việc cơ bản của một Trader, nhưng sẽ không đầy
đủ nếu Trader chỉ dừng ở việc biết xu hướng hiện tại của thị trường. Trader cần biết
thêm sức mạnh của xu hướng đó đang ở mức như thế nào. Lấy ví dụ, anh em thường
nghe một xu hướng đang mạnh, Trader sẽ kỳ vọng giao dịch theo xu hướng mạnh
đó. Ngược lại, khi xu hướng đang yếu dần đi, giao dịch đảo chiều sẽ có nhiều cơ hội
thành công hơn.
Vậy làm thế nào để anh em nhận biết được sức mạnh của xu hướng chỉ bằng
price action? Lance Beggs có 3 cách rất hay sẽ giúp anh em giải quyết được vấn đề
này, đó là sử dụng 3 khái niệm: momentum (động lượng) - projection (lực
đẩy) và depth (lực hồi).
6.1. Momentum là gì?
Theo Wikipedia, Động lượng (momentum) của một vật là đại lượng vật lý đặc
trưng cho sự truyền tương tác giữa vật đó với các vật khác. Động lượng mô tả một
khối lượng động di chuyển với một vận tốc.
Ok, giờ thì bạn quên luôn định nghĩa phức tạp đó đi. Chúng ta chỉ cần hiểu
động lượng của giá theo nghĩa như sau: động lượng giá là sự thay đổi về vận tốc và
gia tốc của giá. Mục đích của việc này là giúp bạn xác định hướng di chuyển tiếp
theo của thị trường dựa vào các thông tin hiện tại.
Lấy ví dụ như bạn đang quan sát một chiếc xe di chuyển với một vận tốc và
gia tốc không đổi. Khi bạn thấy chiếc xe đó di chuyển với gia tốc và vận tốc càng
tăng lên, thì bạn sẽ tiếp tục kỳ vọng nó di chuyển theo hướng cũ. Đơn giản vậy thôi.
Bây giờ câu hỏi đặt ra là làm thế nào để phát hiện được sự thay đổi về vận tốc
và gia tốc của giá, Trader sẽ không cần dùng đến indicator vì giá đã có sẵn thông tin
này cho các bạn rồi. Chúng ta sẽ sử dụng trục tung và trục hoành của chart để xác
định thông tin này. Bạn xem bảng sau.
Ví dụ trong một xu hướng tăng, với cùng một khoảng thời gian, đường màu
đỏ vươn đến vị trí giá cao hơn đường màu xanh. Điều này có nghĩa là vận tốc giá của
đường màu đỏ cao hơn đường màu xanh.
Ở bảng còn lại là sự thay đổi về gia tốc, với cùng một khoảng thời gian và
cùng một đích đến nhưng đường màu đỏ chuyển động chậm dần còn đường màu
xanh chuyển động nhanh dần lên. Như vậy, ta xem đường màu xanh sẽ có gia tốc
cao hơn so với đường màu đỏ.
Trường hợp xu hướng giảm cũng tương tự:
6.2. Phân tích momentum thị trường
Mặc dù giới thiệu bảng mô tả tốc độ và gia tốc của giá nhưng chúng ta sẽ
không phân tích momentum giá dựa trên một con số tuyệt đối nào. Để đối phó với
sự thay đổi của thị trường, bạn cần cách tiếp cận linh hoạt hơn, dễ thích ứng hơn với
mọi hoàn cảnh. Trader sẽ làm điều đó bằng cách so sánh các giá trị với nhau.
•
So sánh momentum của các con sóng cùng hướng? Bạn thấy các sóng đang
mạnh dần lên hay đang yếu đi?
•
So sánh momentum của các con sóng ngược hướng? Bạn thấy các sóng đang
mạnh dần lên hay đang yếu đi?
•
Ở thời điểm hiện tại, gia tốc của giá như thế nào? Đang nhanh dần hay đang
chậm dần?
Ví dụ, nếu so sánh các sóng cùng hướng. Bạn thấy các sóng giảm (a) (c) (e)
đang giảm dần tốc độ. Phe bán đang yếu dần đi. Tiếp tục, khi so sánh 2 sóng (b) (d),
bạn thấy tốc độ đang tăng lên. Phe mua đang mạnh dần lên. Chúng ta cũng phân tích
tương tự với các con sóng ở phía bên phải hình.
Việc phân tích như thế này giúp bạn hiểu thị trường đang có sự suy yếu của
một phe, nhưng lại có sự mạnh lên của phe khác ở tình hình hiện tại. Chúng ta sẽ sử
dụng thông tin quan trọng này để dự đoán khả năng di chuyển trong tương lai của
giá. Tất nhiên, không phải lúc nào chart cũng dễ thấy như hình trên nhưng nó là lý
thuyết rất cơ bản để bạn xác định độ mạnh yếu của xu hướng.
6.3. Phân tích độ mạnh yếu của các sóng cùng hướng
Ở phía bên trái, bạn quan sát các con sóng giảm (a) (c) (e) với tốc độ giảm
dần. Còn các sóng tăng (b) (d) thì tốc độ tăng dần. Ta rút ra kết luận xu hướng giảm
của thị trường đang yếu dần đi và phe mua đang mạnh dần lên. Chú ý, ở đây chúng
ta vẫn chưa vội dự đoán xu hướng tiếp theo của thị trường sẽ như thế nào, chỉ ghi
nhận thông tin mà thị trường đang cung cấp ở thời điểm hiện tại thôi.
Tiếp tục, ở phía bên phải, bạn cũng thấy rằng xu hướng tăng đang yếu dần đi
qua các con sóng tăng (f) (h) (j) giảm dần tốc độ. Còn các sóng hồi ngược như (g)
(i) đang mạnh dần lên. Kết luận: phe bán đang mạnh dần lên và xu hướng tăng đang
yếu đi. Chú ý, bạn vẫn không dự đoán về diễn biến tiếp theo nhé. Mô tả trung thực
là cách duy nhất để bạn phân tích thị trường một cách chính xác nhất.
Phân tích sóng như các bạn đang thấy là phân tích các con sóng cùng hướng
để nhận định xem tình hình xu hướng hiện tại đang mạnh hay yếu. Nhưng cũng có
lúc, phân tích sóng cùng hướng không hiệu quả. Bạn buộc phải sử dụng cách phân
tích các sóng ngược hướng để tìm thêm thông tin của thị trường.
6.4. Phân tích độ mạnh yếu của các sóng ngược hướng
Khi bạn sử dụng cách phân tích cùng sóng như ví dụ trước, bạn sẽ phát hiện
các sóng giảm (b) (d) (f) không thay đổi tốc độ, tương tự các sóng (a) (c) (e) cũng
thế. Như vậy, kết luận rút ra là thị trường không thay đổi sức mạnh và tốc độ không
đổi. Thông tin này đúng nhưng chưa đủ.
Khi bạn phân tích các sóng ngược hướng, bạn sẽ quan sát thêm thông tin sau:
các sóng tăng (a) (c) (e) có góc lớn hơn so với các sóng giảm (b) (d) (f) thể hiện lực
mua mạnh hơn so với lực bán. Như vậy, bạn có thêm một thông tin nữa từ thị trường
là lực mua đang áp đảo lực bán ở thời điểm hiện tại. Bạn tổng hợp cả 2 cách phân
tích sóng và có kết luận chính xác nhất: thị trường có lực mua chiếm ưu thế và vẫn
đang duy trì sức mạnh, chưa có dấu hiệu thay đổi.
6.5. Phân tích gia tốc của sóng
Chúng ta vẫn còn một cách phân tích momentum giá nữa bằng cách so sánh
gia tốc thị trường. Gia tốc của thị trường được biểu hiện bằng chuyển động chậm dần
đều hay nhanh dần đều của giá.
Hình (a) là biểu hiện gia tốc chậm dần của con sóng tăng. Momentum của giá
dần yếu đi, lực mua đang cạn kiệt so với con sóng tăng trước đó. Điều này không đồng
nghĩa với việc giá sẽ đảo chiều trong tương lai. Chúng ta vẫn chưa được phép xác định
điều đó ngay, chỉ tạm thời mô tả trung thực biểu hiện của thị trường trước đã.
Hình (b) là biểu hiện gia tốc chậm dần của con sóng giảm. Lực bán cạn kiệt
so với con sóng giảm trước đó.
Với biểu hiện của gia tốc tăng dần sẽ giúp bạn biết giá có khả năng di chuyển
theo xu hướng cũ vì sức mạnh của xu hướng đang quay trở lại.
Tuy nhiên, nếu gia tốc quá mạnh và đột ngột lại xảy ra ở các vùng kháng cự hỗ
trợ quan trọng lại thể hiện sự yếu đi của xu hướng. Hành vi này có tên gọi là climactic
moves (đảo chiều cực điểm), chúng thường là dấu hiệu của một cú đảo chiều nhanh
của thị trường trong tương lai.
Climactic moves là một hành vi rất đặc biệt thể hiện đúng hành vi phi lý trí
của người tham gia giao dịch thị trường. Ví dụ, khi thị trường ngày càng tăng giá,
những người mua trễ lao vào mua với mong đợi giá sẽ leo lên cao hơn, họ có đuổi
theo giá cho đến khi không còn ai mua với giá cao nữa, thị trường đột ngột giảm
điểm. Stoploss của những người mua trễ sẽ là động lực cho giá giảm sâu hơn. Tương
tự như với chiều giảm, người bán sẽ bị đặt bẫy giá cố gắng đuổi theo đợt giá đang
giảm sâu. Climactic moves rất quen thuộc nếu anh em đã từng giao dịch cổ phiếu
hay biết về hiện tượng pump and dump.
6.6. Một số ví dụ sử dụng momentum để phân tích thị trường theo Lance Beggs
Chúng ta sẽ cùng theo dõi một số ví dụ sau để bạn hiểu về cách phân tích
momentum thị trường theo Lance Beggs. Như mình có giới thiệu ở hai bài viết trước,
mục đích của việc phân tích momentum là để xác định độ mạnh yếu của thị trường
ở thời điểm hiện tại. Chúng ta sẽ sử dụng thông tin này cùng với phân tích về xu
hướng để xác định hướng đi tiếp theo của thị trường.
Ví dụ 1: chart 6B (GBPUSD Futures) khung M3 28/06/2010.
Chart này đã được đánh dấu sẵn vị trí các sóng tăng giảm lần lượt tại A, B, C,
D. Thử áp dụng cách phân tích sóng bằng momentum, bạn sẽ có những nhận xét như
sau về chart này:
•
Phân tích cùng sóng: từ sóng tăng A sang sóng tăng C, thị trường có tốc độ
tăng yếu dần đi (thể hiện bằng góc của sóng C bé hơn so với sóng A).
•
Từ sóng giảm B đến sóng giảm D, thị trường có tốc độ giảm mạnh dần lên
(sóng D có góc lớn hơn so với sóng B).
Như vậy, ta có thể rút ra kết luận về char này: thị trường đang có xu hướng tăng
nhưng phe mua đã yếu dần đi thể hiện bằng sự yếu ớt của các con sóng tăng và sự
mạnh lên của các con sóng giảm.
Nhưng bạn cần chú ý, điều này không có nghĩa là xu hướng đã đảo chiều. Tại
vị trí E trên chart là điểm quan trọng nhất của xu hướng tăng (điểm TVP). Vì thị
trường vẫn chưa vượt qua được mốc này, bạn vẫn nên xem xu hướng tăng của thị
trường vẫn còn hơn là nghĩ xu hướng đã đảo chiều sang hướng giảm.