NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
Ngày soạn: 15/8/2010 Ngày giảng: 17/8/2010
Tuần 1 Tiết 1,2
Phong cách Hồ Chí Minh
- Lê Anh Trà -
A. Mục tiêu bài học: Hc xong văn bản này,học sinh có đợc:
1.Kin thc: -Mt s biu hin ca p/c HCM trong s v trong sinh hot. ý ngha ca p/c
HCM trong vic gi gỡn bn sc VHDT
-Nm c c im vn NLXH
2.K nng: Nm bt ND VBND thuc ch hi nhp vi TG bo v bn sc VHDT
-Vn dng cỏc bpnt trong vit vn bn v 1 vn thuc lnh vc VH, li sng
3.Thỏi :- Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, học sinh có ý thức tu dỡng, học tập rèn
luyện theo gơng Bác.
B. Chuẩn bị:
- Giáo viên: Tranh ảnh, bài viết về nơi ở, và nơi làm việc của Bác.
-Cuốn sách Bác Hồ kính yêu
- Học sinh: Su tầm tranh ảnh, bài viết về nơi ở và làm việc của Bác.
C. Tiến trình các hoạt động
1-Ôn định tổ chức:
2-Kiểm tra bài cũ:
- Kiểm tra sự chuẩn bị đồ dùng học tập cho môn học của học sinh.
- Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh.
* Hoạt động 1(1p) 3-Bài mới: Giới thiệu bài: Bác Hồ của chúng ta không những là
nhà yêu nớc, nhà cách mạng vĩ đại mà Ngời còn là một trong 3 bậc tài danh đợc công
nhận là Danh nhân văn hoá Thế giới.Vẻ đẹp văn hoá chính là nét nổi bật trong phong cách
HCM.ở các lớp dới các em đã đợc tìm hiểu một số văn bản viết về Hồ Chí Minh, giờ
hôm nay với văn bản Phong cách Hồ Chí Minh chúng ta sẽ hiểu rõ hơn phong cách
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
sống và làm việc của Bác.
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
H 2 ( 10p)

I. Tìm hiểu chung
H: Hãy giới thiệu về tác giả
Lê Anh Trà ?
Hoạt động cá nhân.
-> Giới thiệu về tác giả
1. Tác giả: Lê Anh
Trà
H: Hãy nêu cách đọc văn
bản ?
-> Đọc đúng, diễn cảm, thể
hiện sự kính trọng đối với Bác.
2. Tác phẩm :
- GV đọc mẫu - 2 HS đọc -> nhận xét.
H: Hớng dẫn HS tìm hiểu
các chú thích 2, 3, 5, 6, 7, 9,
10 ?
-> Tìm hiểu các chú thích giáo
viên đã hớng dẫn
Nội dung
H: Nêu xuất xứ của văn bản? - Phát biểu.
- Trích trong Hồ
Chí Minh, v vn
hoỏ VN .
VB đợc viết theo thể loại
nào?
.-hs trả lời -Thuộc văn bản nhật
dụng
?PTBĐ chính của vb? -PTBĐ:tự sự +nghị
luận
H: Văn bản có thể chia làm

mấy phần ? Nêu nội dung
từng phần ?
- Theo dõi sgk -> phát hiện
- P1 ( Từ đầu ... rất hiện đại )
: Sự tiếp thu tinh hoa văn hoá
nhân loại của HCM.
- P2 (còn lại) : Nét đẹp trong
lối sống HCM. -Bố cục:2 đoạn
* Hoạt động3: (60 p)
II . c hiu văn
bản.
?Thế nào là cđ đầy truân
chuyên?
?Dựa vào những hiểu biết
cđ hoạt động của Bác ,em
hãy tóm tắt ngắn gọn quá
trình ra đi tìm đờng cứu n-
ớc của Ngời?
-hs giải nghĩa
-1 em phát biểu-em khác bổ sung
(Năm 1911 Ngời ra đi với 2 bàn
tay trắng,sang các nớc P,Đ,Thái
Lan...làm đủ mọi nghề,đến Liên
Xô Ngời gặp CN Mác Lê Nin...)
H: Những tinh hoa văn hoá
nhân loại đến với HCM
trong hoàn cảnh nào ?
-Phát hiện ( dựa vào sgk)
- Trong cuộc đời hoạt động CM,
HCM đã đi qua nhiều nơi, tiếp

xúc với nhiều nền văn hoá.
1. Sự tiếp thu văn
hoá nhân loại của
Hồ Chí Minh.
H: Để có đợc vốn tri thức
sâu rộng ấy, Ngời đã làm
- Nắm vững phơng tiện giao tiếp
là ngôn ngữ. - Tiếp thu mọi cái
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
những gì? - Qua công việc mà học hỏi.
- Học hỏi, tìm hiểu đến mức sâu
sắc.
đẹp và cái hay đồng
thời phê phán những
tiêu cực của chủ
nghĩa t bản.
H: Động lực nào đã giúp
Ngời tiếp thu vốn tri thức
của nhân loại ?
- Ham hiểu biết, học hỏi, tự tôn
dân tộc.
- Những ảnh hởng
quốc tế đã nhào nặn
với cái gốc dân
tộc Trở thành một
nhân cách Việt Nam
H: Em hiểu nh thế nào về
sự nhào nặn của nguồn
văn hoá quốc tế và văn hoá
dân tộc của Bác?

?Nhận xét nghệ thuật sử
dụng trong đoạn văn này?
- Đó là sự đan xen kết hợp bổ
sung sáng tạo hài hoà hai nguồn
văn hoá trong tri thức văn hoá
HCM.
-Dùng NT )( kết hợp kể với lời
bình
H: Từ đó em hiểu gì về vẻ
đẹp trong phong cách Hồ
Chí Minh ?
GV: Đó là kiểu mẫu của
tinh thần tiếp nhận văn
hoá ở HCM: biết thừa kế
và phát triển các giá trị
văn hoá.
-Thảo luận -> phát biểu -Dùng NT )( kết hợp
kể với lời bình ->
HCM tiếp thu tinh
hoa văn hoá dựa trên
nền tảng văn hoá
dân tộc.
H: Theo dõi phần hai, nêu
nội dung chính ?
- Phát biểu nội dung chính
2. Nét đẹp trong lối
sống Hồ Chí Minh.
H: ở cơng vị lãnh đạo cao
nhất của Đảng và Nhà nớc,
Chủ tịch HCM có lối sống

nh thế nào?
?Em có nhận xét gì về lối
sống ấy của Ngời?
- Suy nghĩ ,thảo luận theo nhóm
-> trả lời.
- Nơi ở, nơi làm việc: nhà sàn...
- Trang phục: quần áo bà ba nâu,
áo trấn thủ, đôi dép lốp
-Nơi ở, nơi làm
việc:đơn sơ
- Trang phục:giản dị
GV: yêu cầu hs treo tranh
su tầm về nơi ở,nơi làm
việc của Bác-gv đa ra
tranh về khu nhà sàn-Phủ
Chủ Tịch (Hà Nội)
- T trang: vài chiếc va li con.
- Ăn uống: cá kho, rau luộc, da
ghém, cà muối cháo hoa
-cả lớp quan sát-nhận xét
-Ăn uống:Đạm bạc
H: Tác giả đã sử dụng biện
pháp nghệ thuật nào để nói
về lối sống của Bác ? Tác
dụng ?
- Nghệ thuật: đối lập -làm nổi bật
vẻ đẹp trong lối sống của Bác.
- Nghệ thuật đối lập
-làm nổi bật vẻ đẹp
trong lối sống của

Bác.-> Giản dị và
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
thanh cao.
H: Vì sao có thể nói lối
sống của Bác là sự kết hợp
giữa giản dị và thanh cao ?
-hs bình
-> Đây không phải lối sống khắc
khổ của những ngời tự vui trong
cảnh nghèo cũng không phải tự
thần thánh hoá làm cho khác ngời
- Đây là lối sống có văn hoá đã
trở thành quan niệm thẩm mỹ: cái
đẹp là sự giản dị, tự nhiên.
-Sống có văn hoá
H: Em đã học văn bản nào
nói về lối sống giản dị của
Bác ? Kể thêm một vài câu
chuyện về lối sống giản dị
của Bác?
GV:Kể câu chuyện có một
vị khách nớc ngoài khi
vào Phủ CT gặp Bác tởng
là ngời làm vờn
-Đức tính giản dị của Bác Hồ,
Ngắm trăng, Tức cảnh Pác
Bó...
-1,2 hs kể những câu chuyện em
biết
-hs nghe

H: ở phần cuối văn bản,
tác giả đã so sánh lối sống
của Bác với Nguyễn Trãi
và Nguyễn Bỉnh Khiêm.
Theo em có điểm gì giống
và khác giữa lối sống của
Bác và các vị hiền triết ?
- Thảo luận - trả lời.
+ Giống: Giản dị, thanh cao.
+ Khác: Bác gắn bó chia sẻ khó
khăn cùng nhân dân, cùng CM.
* Lối sống của Bác rất
dân tộc, rất Việt Nam tạo
ra phong cách HCM.
-hs nghe
* Lối sống của Bác
rất dân tộc, rất Việt
Nam tạo ra phong
cách HCM.
HĐ 4 (10 P)
H: Từ việc tìm hiểu văn
bản Phong cách HCM,
hãy nêu nội dung v/b ?
- HS Nhận xét khái quát.
-> Vẻ đẹp của phong cách HCM
sự kết hợp hài hoà giữa truyền
thống văn hoá dân tộc và tinh hoa
văn hoá nhân loại.
III/Tổng kết
H: Tác giả đã sử dụng biện

pháp nghệ thuật nào để
làm nổi bật vẻ đẹp phong
cách HCM ?
-HS nêu
+ Kết hợp giữa kể chuyện và
bình luận.
+ Sử dụng nghệ thuật đối lập
+Lựa chọn chi tiết tiêu biểu
+Biện pháp so sánh :Khẳng định
sự giản dị tột bậc gợi tới các vị
hiền triết xa...
H: Trong cuộc sống hiện - Rút ra ý nghĩa của việc học tập
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
đại, VH trong thời kì hội
nhập, tấm gơng của Bác
gợi cho em suy nghĩ gì ?
và rèn luyện theo gơng Bác Hồ.
H: Nêu một vài biểu hiện
mà em cho là sống có
VH ?
Gọi 1 em đọc nội dung ghi
nhớ sgk T8
HS tự bộc lộ.
-1 em đọc * Ghi nhớ: sgk/8
HĐ 5: (7P) 4. Củng cố
- Gọi HS lên bảng làm bài tập ( bảng phụ )
* Bài tập củng cố :Khoanh tròn vào chữ cái câu trả lời đúng.
1. ý nào nói đúng nhất đặc điểm cốt lõi của phong cách HCM đợc nêu trong bài viết?
A.Biết kết hợp hài hoà giữa bản sắc văn hoá dân tộc và tinh hoa văn hoá nhân loại.
B.Có sự thừa kế vẻ đẹp trong cách sống của các vị hiền triết xa.

C.Am hiểu nhiều về các dân tộc và nhân dân trên thế giới.
2. Trong bài viết, để làm nổi bật vẻ đẹp của phong cách HCM, tác giả đã không sử
dụng biện pháp nghệ thuật nào?
A.Kết hợp giữa kể và bình luận. C. Sử dụng phép nói quá.
B.Sử dụng phép đối lập. D. So sánh và sử dụng nhiều từ Hán Việt.
5/ H ớng dẫn học và làm bài ở nhà:
- Hiểu nội dung, nghệ thuật của văn bản.
- Su tầm những mẩu chuyện về Bác. Tìm hiểu nghĩa từ HV trong bài
-Các em có thể có điều kiện vào thăm Nhà sàn Bác Hồ trong Thị xã Nghĩa Lộ
của chúng ta
- Chuẩn bị tiết Các phơng châm hội thoại : tìm hiểu VD sgk.
*********************************************************
Ngày soạn : / /2010 Ngày giảng : / /2010
Tiết 3 Các phơng châm hội thoại
A. Mục tiêu cần đạt:
Học xong bài này, học sinh có đợc:
1.Kin thc: - Nắm đợc nội dung phơng châm về lợng và phơng chậm về chất.
2.K nng: -Nhận biết và phân tích đợc cách sử dụng PC về lợng và phơng châm
về chất trong tình huống giao tiếp cụ thể
- Biết vận dụng những phơng châm này trong tình huống giao tiếp
3.Thỏi : Có ý thức sử dụng các PCHT trong giao tiếp
B. Chuẩn bị:
- Giáo viên: Đọc kĩ những lu ý sgv, giấy A4
-Các mẫu khác trong sách bài tập trắc nghiệm
- Học sinh: chuẩn bị bài theo yêu cầu
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
C. Tiến trình các hoạt động
* Hoạt động 1: Khởi động: (5p)
1- Ôn định tổ chức:
2-Kiểm tra bài cũ:

?Thế nào là hành động nói? Thế nào là lợt lời trong hội thoại?
* Kể lại chuyện Lợn cới, áo mới ? Xác định lời của các nhân vật trong truyện ?
3-Bài mới : Giới thiệu bài:
Trong chơng trình ngữ văn lớp 8, các em đã đợc tìm hiểu về vai XH trong hội
thoại, lợt lời trong hội thoại. Để hoạt động hội thoại có hiệu quả, chúng ta cần
nắm đợc t tởng chỉ đạo của hoạt động này, đó chính là phơng châm hội thoại.
.
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
* Hoạt động 1: (15p) I. Ph ơng châm về l -
ợng.
- GV: treo bảng phụ. - Đọc ví dụ.
H: Hãy giải thích nghĩa
của từ bơi (trong văn
cảnh ) ?
-> Suy nghĩ -> trả lời.
H: Khi An hỏi học bơi ở
đâu mà Ba trả lời ở dới
nớc thì câu trả lời có đáp
ứng điều An muốn biết
không ? Vì sao ?
- Câu trả lời không mang lại
nội dung An muốn biết vì
trong nghĩa của từ bơi đã
có ở dới nớc.
H: Theo em bạn Ba cần trả
lời nh thế nào?
- Nói rõ địa điểm cụ thể
H: Từ đó em rút ra bài học
gì về giao tiếp?
- Rút ra nhận xét. - Cần nói rõ nội dung,

không nên ít hơn
những gì mà giao tiếp
đòi hỏi.
*Y/c HS đọc vd2 - Đọc ví dụ 2.
H: Vì sao truyện lại gây c-
ời?
- Vì các nhân vật nói nhiều
hơn những gì cần nói..
H: Hai nhân vật đó chỉ cần
hỏi và trả lời nh thế nào?
- Anh có lợn cới: Bác có
thấy con lợn nào chạy qua
đây không?
- Anh có áo mới: Tôi
chẳng thấy con lợn nào chạy
qua đây cả.
H: Từ câu chuyện cời em
hãy cho biết khi giao tiếp
ta cần tuân thủ yêu cầu gì?
- Nhận xét - Không nên nói nhiều
hơn những gì cần nói.
H: Từ hai tình huống giao
tiếp trên em rút ra nhận
- Khái quát lại bài học.
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
xét gì?
* Y/c hs đọc ghi nhớ - Đọc .
* Ghi nhớ: sgk / 9.
- Hớng dẫn HS làm bài tập
1 trang 9.

* Vận dụng ph/châm về l-
ợng phân tích lỗi (làm
miệng).
a. Thừa cụm từ nuôi ở
nhà.
b. Thừa cụm từ có hai
cánh.
II. Ph ơng châm về
chất.
* Treo ví dụ (bảng phụ). - HS đọc ví dụ.
H: Truyện Quả bí khổng
lồ phê phán điều gì?
- Phê phán tính nói khoác.
H: Nói khoác là nói nh
thế nào?
- Nói không đúng sự thật.
H: Nh vậy trong giao tiếp
có điều gì cần tránh?
- HS rút ra nhận xét . - Đừng nói những điều
mình không tin là đúng
sự thật.
- Đa tình huống. - Nghe, xác định.
H: Nếu không biết chắc vì
sao bạn mình nghỉ học thì
em trả lời với thầy cô là
bạn ấy nghỉ học vì ốm
có nên không?
-> không nên..
H: Khi giao tiếp cần chú ý
điều gì?

- Rút ra nhận xét. - Đừng nói những điều
mình không có bằng
chứng xác thực.
H: Từ hai tình huống trên
em rút ra yêu cầu gì trong
giao tiếp?
-> Khái quát.
- Đọc ghi nhớ.
* Ghi nhớ: sgk/10.
* Hoạt động 3: Hớng dẫn HS luyện tập.(20) III. Luyện tập.
* Y/c hs đọc bt - Đọc yêu cầu bài tập 2 .
* Bài tập 2 / 11.
H: Hãy chọn từ ngữ thích
hợp điền vào chỗ trống?
- Lên bảng làm bài.
- Nhận xét
a. Nói có sách, mách
có chứng.
H: Các từ ngữ trên chỉ
những cách nói liên quan
đến một phơng châm hội
thoại: Đó là phơng châm
hội thoại nào?
- Trả lời.
- Đọc y/c bài tập 4/11 sgk.
* Bài tập 4 / 11.
- GV chia lớp thành hai
nhóm.
- Nhóm 1: Phần a.
- Nhóm 2: Phần b.

-> Thảo luận -> Trình bày.
a. Để đảm bảo phơng
châm về chất, ngời nói
phải dùng cách nói trên
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
- GV đa đáp án.
- Gọi HS đọc yêu cầu đề
bài, làm bài.
- Gọi HS lên bảng làm bài
tập củng cố.
-> nhận xét.
- HS đối chiếu đáp án và
nhận xét.
- HS lên bảng, làm bài, nhận
xét .
- HS lên bảng làm bài ( bảng
phụ )
nhằm báo cho ngời
nghe biết tính xác thực
của thông tin mà mình
đa ra cha đợc kiểm
chứng.
b. Để đảm bảo phơng
châm về lợng, ngời nói
dùng cách nói đó nhằm
báo cho ngời nghe biết
việc nhắc lại nội dung
cũ là do chủ ý của ngời
nói.
* Bài tập bổ sung :

Xây dựng một đoạn hội
thoại (gồm hai cặp
thoại) trong đó phải
đảm bảo phơng châm
về chất, lợng.
HĐ 4: (5p) 4/Củng cố:
* Bài tập củng cố : Khoanh tròn vào chữ cái câu trả lời đúng cho câu hỏi sau:
Thế nào là phơng châm về lợng trong hội thoại?
A. Khi giao tiếp đừng nói những điều mình không tin là đúng hay không có bằng chứng xác
thực.
B. Khi giao tiếp cần nói đúng đề tài giao tiếp, không lạc sang đề tài khác.
C. Khi giao tiếp, đừng nói những điều mà mình không tin là đúng hay không có bằng chứng
xác thực.
*Lu ý: Đôi khi ngời nói phải u tiên cho một PCHT hoặc 1 y/c khác quan trọng hơn
.VD:Ngời chiến sĩ bị tra tấn bắt khai->phải nói dối hoặc không biết.
5. H ớng dẫn học và làm bài ở nhà :
- Làm bài tập 3,5 / 11 ( Bài 5 cần đọc kĩ yêu cầu -> giải thích nghĩa TN )
- Chuẩn bị tiết Sử dụng một số biện pháp NT trong văn bản thuyết minh : đọc
VD và trả lời câu hỏi sgk.
************************************************************
Ngày soạn: /8/2010 Ngày giảng : /8/2010
Tiết 4
Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật
trong văn bản thuyết minh

A. Mục tiêu cần đạt: Học xong bài này, học sinh đạt đợc:
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
1.Kin thc: - VBTM và các PP TM thờng dùng
- Hiểu việc sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh,
làm cho văn bản thuyết minh sinh động, hấp dẫn.

2.K nng: -Nhận biết và phân tích đợc cách sử dụng PC về lợng và phơng châm
về chất trong tình huống giao tiếp cụ thể
- Biết vận dụng những phơng châm này trong tình huống giao tiếp
3.Thỏi
- Biết cách sử dụng một số biện pháp nghệ thuật vào văn bản thuyết minh.
B. Chuẩn bị:
- Giáo viên: Đọc kĩ lu ý sgv
-Tranh ảnh về Vịnh Hạ Long
- Học sinh: Trả lời câu hỏi
-Ôn các kiến thức về VB thuyết minh lớp 8
C. Tiến trình các hoạt động:
1-Ôn định tổ chức : Sĩ số:
2-Kiểm tra bài cũ: - Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh.
3-Bài mới: Giới thiệu bài:
ở lớp 8, các em đã đợc học và vận dụng văn bản thuyết minh, giờ học này
chúng ta tiếp tục tìm hiểu và vận dụng kiểu văn bản này ở một yêu cầu cao hơn, đó
là: Để văn bản thuyết minh sinh động, hấp dẫn và bớt khô khan thì cần sử dụng một
số biện pháp nghệ thuật.
Hạ Long -đá và nớc
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Nội dung
* Hoạt động 1: Hớng dẫn học sinh tìm hiểu một số biện
pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh.
I . Tìm hiểu việc sử dụng
một số biện pháp nghệ
thuật trong văn bản thuyết
minh.
* Hệ thống lại kiến thức.
1. Ôn tập văn bản TM.
H: Nhắc lại văn bản thuyết
minh là gì ?

-> Là kiểu văn bản thông dụng
trong mọi lĩnh vực đời sống
nhằm cung cấp tri thức về các
hiện tợng và sự vật trong tự
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
nhiên, xã hội bằng phơng thức
trình bày, giới thiệu, giải thích.
H: Nêu đặc điểm chủ yếu
của văn bản thuyết minh ?
- Tri thức khách quan, phổ
thông.
H: Các phơng pháp thuyết
minh thờng dùng?
-> Liệt kê, định nghĩa, phân
loại, nêu ví dụ, so sánh
2. Viết văn bản thuyết
minh có sử dụng một số
biện pháp nghệ thuật.
- Đọc VB Hạ Long- đá và
nớc?
- Đọc
* Ví dụ: Văn bản: Hạ
Long - Đá và nớc
H: Văn bản này thuyết
minh đặc điểm của đối t-
ợng nào?
- Đối tợng Hạ Long - Đá
và nớc.
H: VB có cung cấp đợc tri
thức khách quan về đối t-

ợng không? Vì sao
- Quan sát ví dụ -> trả lời.
Giải thích
H: Tác giả đã vận dụng
phơng pháp thuyết minh
nào là chủ yếu ?
Phơng pháp liệt kê ( Hạ
Long có nhiều đảo, nhiều
nớc, nhiều hang động )
-Phơng pháp giải thích
H: Để cho bài văn sinh
động, tác giả cần vận dụng
những biện pháp nghệ
thuật nào ?
- Biện pháp tởng tợng, liên
tởng ( nớc tạo sự di
chuyển sự thú vị của
cảnh ; tuỳ theo tốc độ, góc
độ di chuyển tạo nên thế
giới sống động )
- Nghệ thuật: Nhân hoá,
miêu tả - cảnh vật có hồn.
-Các biện pháp NT: tởng t-
ợng, liên tởng
-Nhân hoá
H: Tác giả đã trình bày đ-
ợc sự kì lạ của Hạ Long
cha ? Trình bày đợc nh thế
nhờ biện pháp gì ?
- Tác giả đã trình bày đợc sự

kì lạ của Hạ Long nhờ các
biện pháp tởng tợng, liên t-
ởng, miêu tả
H: Để bài văn thuyết minh
đợc sinh động, hấp dẫn ta
cần phải làm gì ?Tác dụng
của việc sử dụng các biện
pháp NT đó?
GV:Treo tranh ảnh về
Vịnh Hạ Long-nhấn mạnh
vẻ đẹp của cảnh quan này
-Cần đa thêm (sử dụng) một
số biện pháp nghệ thuật
-hs nêu tác dụng =>Làm cho cảnh vật có
hồn,sống động .bài văn
hấp dẫn
H: Khi sử dụng các biện
pháp nghệ thuật trong bài
- Sử dụng thích hợp -> Nổi
bật đặc điểm của đối tợng,
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
văn thuyết minh ta cần chú
ý điều gì?
gây hứng thú cho ngời đọc.
+ Đọc nội dung phần ghi
nhớ?.
- HS đọc ghi nhớ.
* Ghi nhớ: sgk / 13.
* Hoạt động 2: Hớng dẫn học sinh luyện tập.
II. Luyện tập.

- Đọc yêu cầu bài tập 1/13.
Bài tập 1/13.
H: Văn bản có tính chất
TM không? Tính chất đó
thể hiện ở những đặc điểm
nào ? Những phơng pháp
nào đã đợc sử dụng ?
* Thảo luận phát biểu. VB là một câu chuyện vui
có tính chất thuyết minh
( Giới thiệu về họ, giống,
loài, về các tập tính sinh
sống, đặc điểm cơ thể ).
- Phơng pháp: Định nghĩa,
phân loại, liệt kê.
H: Tác giả đã sử dụng
những biện pháp nghệ
thuật nào ?
- Phát biểu, nhận xét . - Các biện pháp nghệ
thuật: Nhân hoá,h cấu,tởng
tợng có tình tiết -> gây
hứng thú.hấp dẫn
?Theo em đ ợc biết ruồi là loài côn trùng gây a/h nhiều đến vấn đề môi tr ờng-vậy
em có sáng kiến gì để diệt trừ đ ợc ruồi không?
-hs nêu ý kiến
* Đọc yêu cầu bài tập 2/15.
Bài tập 2 / 15:
H: Nhận xét về các biện
pháp nghệ thuật đợc sử
dụng để thuyết minh ?
H: Tại sao có thể sử dụng

một số biện pháp NT để
làm văn thuyết minh ?
- Nhận xét.
- Phát biểu
+ Biện pháp nghệ thuật:
Lấy ngộ nhận hồi nhỏ làm
mấu chốt câu chuyện.
4/Củng cố:
?Nhắc lại tác dụng của việc sử dụng biện pháp nghệ thuật trong văn bản TM?
?Những biện pháp NT thờng sử dụng là gì?
5/ H ớng dẫn học và làm bài tập ở nhà :
* Chuẩn bị : Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản TM.
- Cần lập dàn ý, viết phần mở bài cho đề văn đã cho ở sgk/15.
- Tổ 1,2: Thuyết minh cái quạt
- Tổ 3,4: Thuyết minh cái bút.
******************************************************
Ngày soạn : /8/2010 Ngày giảng : /8/2010
Tiết 5: luyện tập
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật
trong văn bản thuyết minh.
A. Mục tiêu cần đạt: Hc xong bi ny, học sinh:
1.Kin thc: - Cách làm bài TM về một thứ đồ dùng
- Tác dụng của sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh,
làm cho văn bản thuyết minh sinh động, hấp dẫn.
2.K nng: -Xác định y/c của đề bài TM về một đồ dùng cụ thể
- Lập dàn ý chi tiết và viết MB cho bài TM...
3.Thỏi -Rèn ý thức học tập
B. Chuẩn bị: - Giáo viên: Đọc kĩ lu ý sgv
-Tìm thêm một số t liệu liên quan đến đề bài bổ sung(cái quạt,cái nón)

- Học sinh: Trả lời câu hỏi
-Ôn các kiến thức lí thuyết vừa học
C. Tiến trình các hoạt động:
* Hoạt động 1: Khởi động:
1-Ôn định tổ chức : Sĩ số:
2-Kiểm tra bài cũ: - Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong giờ.
- Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh.
3-Bài mới: Giới thiệu bài:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
* Hoạt động 2: H/dẫn HS lập dàn ý, viết phần mở bài
trong đề văn TM có sử dụng một số biện pháp ngh/th.
I. Bài tập.
* Đề bài 1: Hãy thuyết minh
về chiếc quạt.
* Y/c đại diện tổ 1,2 treo dàn
ý đã ghi ra bảng phụ ở nhà.
- Quan sát dàn ý của
tổ 1, tổ 2.
H: Nhận xét dàn ý ? - Thảo luận -> Nhận
xét (Bổ sung, sửa
chữa dàn ý).
1. Mở bài:
* Lu ý: dàn ý phải đảm bảo
bố cục ba phần, chi tiết và
phải dự kiến cách sẻ dụng
biện pháp nghệ thuật trong
bài thuyết minh (Tự thuật về
mình, phỏng vấn các loại
quạt, thăm một nhà su tầm
các loại quạt )

-> Rút ra dàn ý
chung.
- Giới thiệu về quạt. (Định
nghĩa quạt là một dụng cụ ntn
? )
2. Thân bài:
- Giới thiệu họ nhà quạt đông
đúc và có nhiều loại.
- Cấu tạo
- công dụng,
- cách bảo quản ( gặp ngời
biết bảo quản thì nh thế nào ?
Ngời không biết bảo quản thì
nh thế nào ?
Ngày xa quạt giấy còn là sản
phẩm mỹ thuật )
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
3. Kết bài: Bày tỏ thái độ với
quạt
H: Hãy đọc đoạn MB cho đề
văn thuyết minh về cái quạt.
- Hai hs nhận xét.
* Nhận xét, - Nghe
* Đề bài 2 : Hãy thuyết minh
về chiếc bút.
- Y/c HS ở tổ 3, 4 trình bày
dàn ý đã lập ở nhà.
- Trình bày 1. Mở bài:
- Giới thiệu về chiếc bút.
2. Thân bài:

- Giới thiệu về các loại bút.
- Cấu tạo, công dụng, cách
bảo quản của mỗi loại.
3. Kết bài:
- Bày tỏ thái độ về chiếc bút.
H: Hãy nhận xét dàn ý? * Thảo luận -> Nhận
xét (Bổ sung, sửa
chữa dàn ý).
- Lu ý: Khi trình bày dàn ý
cần dự kiến cách sử dụng
biện pháp nghệ thuật.
-> Rút ra dàn ý
chung.
H: Hãy trình bày phần mở bài
cho đề văn thuyết minh về
chiếc bút ? (các nhóm viết
trong 5 p )
GV:đọc đoạn văn mở bài
mẫu
- HS viết bài-trình
bày phần mở bài ->
Nhận xét.
-hs nghe-nhận xét
*Viết đoạn văn thuyết minh
-Mẫu:
H: Nếu hai đề văn trên ta
không sử dụng biện pháp
nghệ thuật thì bài văn sẽ nh
thế nào ?
-> Không sinh động,

không hấp dẫn.
* Hoạt động 3: Hớng dẫn HS chốt lại kiến thức.
II. Kiến thức cần nhớ.
H: Nêu vai trò của các biện
pháp nghệ thuật trong văn
bản thuyết minh ?
- Rút ra nhận xét.
( nhắc lại kiến thức )
- Vai trò của các biện pháp
nghệ thuật trong văn bản
thuyết minh.
-> góp phần làm nổi bật đặc
điểm của đối tợng thuyết
minh và gây hứng thú cho ng-
ời đọc.
* Hoạt động 4 4/ Củng cố:
Điều cần tránh khi thuyết minh kết hợp với sử dụng một số biện pháp ngh/th là gì?
a. Sử dụng đúng lúc, đúng chỗ.
b. Kết hợp với các phơng pháp thuyết minh.
c. Làm đối tợng thuyết minh đợc nổi bật, gây ấn tợng.
-GV nhận xét tiết học
5/Dặn dò:
* Hớng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà.
- Từ việc lập dàn ý và viết phần mở bài cho các đề văn trên em hãy viết thành bài văn
hoàn chỉnh.
- Chuẩn bị Đấu tranh cho một thế giới hoà bình : đọc và trả lời câu hỏi / sgk.
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
*******************************************************
Ngày soạn : /8/2010 Ngày giảng : /8/2010
Tuần 2 Tiết 6, 7 Đấu tranh cho một thế giới hoà

bình
( G.G Mac Ket)
A. Mục tiêu cần đạt.Học xong vb, hs có đợc:
1.Kin thc: - Một số hiểu biết về tình hình TG những năm 1980 liên quan vb
- Thấy đợc nghệ thuật nghị luận của tác giả: chứng cứ cụ thể, xác thực, cách so sánh rõ ràng,
giàu sức thuyết phục, lập luận chặt chẽ.
2.K nng: -Đọc hiểu vb nhật dụng bàn luận về vấn đề liên quan đến n/vđấu tranh
cho một thế giới hoà bình.
3.Thỏi :- Bồi dỡng lòng yêu chuộng hoà bình, căm ghét chiến tranh.
B. CHUẩN Bị:
* Thầy: -Đọc kĩ lu ý khi soạn bài
-Tìm thêm các thông tin thời sự trên báo,ti vi về chiến tranh hạt nhân
-Tranh ảnh về vũ khí,chiến tranh hạt nhân
Trò: -Đọc,trả lời câu hỏi vào vở bài soạn
-Su tầm bài hát phản đối chiến tranh(Thiếu nhi TG liên hoan)
C.Các b ớc lên lớp .
1. Ôn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ: * Phân tích vẻ đẹp phong cách Hồ Chí Minh ? Em học tập
đợc điểu gì từ phong cách đó của Bác ?
3. Bài mới. * Giới thiệu bài : Trong chin tranh th gii ln th hai, nhng ngy
u thỏng 8-1945, ch bng 2 qu bom nguyờn t u tiờn nộm xung hai thnh ph Hi-
rụ-si-ma v Na-ga-xa-ky, quc M ó lm hai triu ngi Nht b thit mng v cong
di ho n bõy gi . TH k XX, th gii phỏt minh ra nguyờn t, ht nhõn ng thi
cng phỏt minh ra v khớ hu dit, git ngi hng lot khng khip . T ú n nay,
nhng nm u ca th k XXIv c trong tng lai , nguy c v mt cuc chin tranh
ht nhõn tiờu dit c th gii luụn luụn tim n v e do nhõn loi v u tranh vỡ mt
th gii ho bỡnh luụn l mt trong nhng nhim v v vang nhng cng khú khn nht
ca nhõn dõn cỏc nc. Hụm nay chỳng ta nghe ting núi ca mt nh vn ni ting
Man M ( Cụ-lụm-bi-a ) , gii thng Nụ-ben vn hc, tỏc gi ca nhng tiu thuyt
hin thc huyn o lng danh Ga-bri-en Gỏc-xi-a Mỏc-kột .


NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
Nguy cơ của chiến tranh hạt nhân
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
Hoạt động 1: Hớng dẫn HS đọc, chú thích.
Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
H: Hãy giới thiệu về tác giả G.G
Mackét.
- Giới thiệu về tác giả.
(Chú thích *)
- G.G Mackét sinh
năm 1923 là nhà văn
CôLômbia.
- Nhận giải Nôben về
văn học năm 1982
H: Nêu cách đọc văn bản ? - Đọc chính xác, rõ ràng
- 2 HS đọc -> nhận xét.
2. Tác phẩm.
H: Nêu xuất cứ của văn bản ? - Dựa vào sgk trả lời. - Trích trong Thanh
gơm Đa mô clét, bản
dịch của nhà văn, báo
Văn nghệ, ngày 27 /
9 / 1986.
H: Xác định kiểu VB ?
H: Nội dung mà văn bản đề cập
đến?
?Dựa vào h/c ra đời em hãy
nhận xét tình hình ct trên TG
hiện nay?

-> Văn bản nhật dụng.
- ND đề cập đến nhiều lĩnh
vực: từ quân sự đến chính
trị
CT các nớc vẫn đang tiếp
diễn
Việc sử dụng vũ khí hạt
nhân..,
Bao ngời dân vô tội đã bị
chết
-Kiểu VB: VB nhật
dụng
* VB thuộc chủ đề
chiến tranh và hoà
bình
GV:Ta thấy từ sau ct TG thứ 2 nguy cơ ct luôn tiềm ẩn đặc biệt vũ khí phát triển mạnh
trở thành hiểm hoạ khủng khiếp đe doạ loài ngời và sự sống trên trái đất, gần đây nhất
là cuộc xâm lợc I-Rắc của Mĩ, Anh, xung đột Trung Đông, nạn khủng bố...
H: Phơng thức biểu đạt của văn
bản?
- HS trả lời. - Phơng thức biểu đạt:
nghị luận
H: Xác định luận đề của văn
bản ?
-Chính là tên tác phẩm ->Luận đề: Đấu tranh
cho một TG hoà bình
H: Để làm sáng tỏ luận đề trên
tác giả đã đa những luận điểm
nào ?
-> Luận điểm chiến tranh

hạt nhân là hiểm hoạ
khủng khiếp, đe doạ loài
ngời.
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
-> Nhiệm vụ : ngăn chặn
nguy cơ ấy.
H: Để giải quyết luận điểm trên
tác giả đã đa ra một hệ thống
luận cứ nh thế nào ?
- Thảo luận -> trả lời
- Kho vũ khí hạt nhân
đang đợc tàng trữ có khả
năng hủy diệt cả trái đất.
- Cuộc chạy đua vũ trang
làm mất đi khả năng cải
thiện đời sống cho hàng tỉ
ngời.
- Chiến tranh hạt nhân đi
ngợc lại lí trí của loài ng-
ời, của tự nhiên, phản lại
sự tiến bộ.
- Chúng ta phải có nhiệm
vụ ngăn chặn cuộc chiến
tranh hạt nhân.
-Bố cục: 4 luận cứ
Hớng dẫn h/s tìm hiểu các chú
thích 1, 2, 3, 5.
- Tìm hiểu các chú thích
GV đã hớng dẫn.
* Hoạt động 3 : Hớng dẫn học sinh tìm hiểu văn bản ( Phân

tích các luận cứ )
II. Đọc-hiểu văn bản.
1. Nguy cơ chiến tranh
hạt nhân.
H: Tác giả đã làm rõ nguy
cơ của chiến tranh hạt nhân
bằng những lí lẽ và dẫn
chứng nào?
- (Xác định thời gian cụ thể)
Hôm nay ngày 8/8/1986, hơn
50.000 đầu đạn hạt nhân đã
đợc bố trí khắp hành tinh
mỗi ngời đang ngồi trên một
thùng 4 tấn thuốc nổ Tất cả
sẽ nổ tung làm biến hết
thảy tiêu diệt tất cả các
hành tinh đang xoay quanh
mặt trời.
- Không có một đứa con tài
năng nào nh vậy đối với
vận mệnh đất thế giới.
H: Dẫn chứng, con số, ngày
tháng rất cụ thể và số liệu
chính xác về đầu đạn hạt
nhân đợc nhà văn nêu ra ở
đầu văn bản có ý nghĩa gì ?
- Thảo luận:
+ Thời gian, con số đầu đạn
hạt nhân -> tính chất hiện
thực khủng khiếp của nguy

cơ hạt nhân.
+ 1 thùng 4 tấn thuốc nổ ->
nổ tung -> tính toán -> sức
tàn phá khủng khiếp của kho
vũ khí hạt nhân
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
H: Cách lập luận trong đoạn
văn này có gì đặc biệt ? Tác
dụng ?
?Nguy cơ mà CTHN đem lại
là gì?
-> Lí lẽ và dẫn chứng dựa
trên sự tính toán khoa học ->
Tác dụng : Vào đề trực tiếp.
.-> thu hút ngời đọc, gây
ấn tợng mạnh về tính chất
hệ trọng của vấn đề
->CTHN có sức mạnh huỷ
diệt mọi sự sống cả trên lí
thuyết và thực tế
?Vì sao t/g lại so sánh nguy
cơ ghê gớm đó với thanh g-
ơm Đa-mô-clét? Điều đó
càng cho thấy tính chất gì?
GV :Đọc thông tin trên báo
về những trận khủng
bố,ném bom ở các nớc hiện
nay...=> Nguy cơ chiến
tranh hạt nhân (đến nay)
vẫn đang đe doạ cuộc sống

của mọi ngời
-hs nêu c thích
- Nghe
=>mối nguy cơ đe doạ trực
tiếp,ghê gớm
H: Theo dõi đoạn 2 : xác
định luận cứ ?
- Phát biểu.
2. Cuộc chạy đua vũ
trang chuẩn bị cho chiến
tranh hạt nhân đã làm
mất đi khả năng để con
ng ời đ ợc sống tốt đẹp
hơn.
H: Tác giả đã chỉ ra sự tốn
kém của cuộc chạy đua vũ
trang bằng cách lập luận nh
thế nào ?
?Giải nghĩa dịch hạch hạt
nhân?
- Phát hiện.
-> Đa ra hàng loạt dẫn chứng
với những so sánh thuyết
phục.
-Biện pháp ẩn dụ
GV hớng dẫn hs lập bảng so
sánh trên bảng phụ
Lĩnh vực so sánh * Đầu t cho các lĩnh vực
đ/s:
* Đầu t vũ khí hạt nhân:

->Xã hội
- 100 tỉ đô la để cứu trợ cho
500 triệu trẻ em nghèo khổ
trên thế giới.
- Bỏ ra 100 máy bay d ới
1000 tên lửa vợt đại châu.
-> Y tế:
- Bảo vệ hơn 1 tỉ ngời khỏi
bệnh sốt rét, cứu hơn 14
triệu trẻ em, phòng bệnh 14
năm
- 10 chiếc tầu sân bay mang
vũ khí hạt nhân
-> Tiếp tế thực phẩm:
- Lợng ca-lo cho 575 triệu
ngời thiếu dinh dỡng.
- 149 tên lửa MX.
- 27 tên lửa MX.
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
- Trả tiền nông cụ cho nớc
nghèo trong 4 năm.
-> Giáo dục:
- Xoá mù chữ cho toàn TG
Chỉ là giấc mơ.
- 2 tàu ngầm mang vũ khí hạt
nhân.
Đã và đang thực hiện
?Nêu các dẫn chứng
?Nhận xét về các lĩnh vực
đa ra?

-Các lĩnh vực thiết yếu
H: Cách lập luận ấy đã có
tác dụng gì?
- Suy nghĩ -> Nhận xét ->
đánh giá :Dùng phép so
sánh,trên nhiều lĩnh vực thiết
yếu của cs
-> Tính chất chi phí và sự
tốn kém ghê gớm của
cuộc chạy đua vũ trang c-
ớp đi khả năng sống tốt
đẹp của con ngời
* Bằng cách lập luận đơn giản có sức thuyết phục tác giả đã đa ra những con số biết
nói và nêu rõ sự phi lí
?Em hãy nêu ra một phép so
sánh mà em thấy thú vị
nhất? -hs tự nêu-nhận xét
H: Đoạn văn này đã gợi cho
em những suy nghĩ gì về
ch/tr hạt nhân ?
- Bộc lộ cảm xúc.
-> Cần loại bỏ chiến tranh hạt
nhân.
*yêu cầu HS theo dõi đoạn
3.
* Theo dõi đoạn 3.
3. Chiến tranh hạt nhân
không những đi ng ợc lại
lí trí của con ng ời mà
còn phản lại sự tiến hoá

của tự nhiên.
H: Hiểu thế nào là lí trí của
tự nhiên ?
- Giải thích:Quy luật của TN,
lôgíc tất yếu của TN.
H: Vì sao chiến tranh hạt
nhân lại phản sự tiến hóa
của tự nhiên ? Dẫn chứng
chứng tỏ ?
* Suy nghĩ, tìm dẫn chứng
- Từ khi mới nhen nhúm sự
sống trên trái đất đã phải trải
qua 380 triệu năm con bớm
mới bay đợc, rồi 180 triệu
năm nữa bông hang mới nở
- Sự sống của trái đất và con
ngời là quá trình tiến hoá hết
sức lâu dài của tự nhiên, tính
bằng hàng triệu năm nếu nổ
ra chiến tranh hạt nhân -> Sự
tiến hoá trở về điểm xuất phát
.
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
ban đầu.
H: Em hiểu nh thế nào về
câu văn ở cuối đoạn ?Ngời
nghe có nhận thức gì về
cthn?
- Bộc lộ suy nghĩ. -> Phải có thời gian lâu
dài mới có sự sống trên

trái đất -> nếu Chiến
tranh hạt nhân nổ ra sẽ
đẩy lùi sự tiến hoá (t/c
phản tự nhiên)
H: Trong lịch sử loài ngời
đã trải qua thảm hoạ nào
của chiến tranh hạt nhân ?
GV đọc thêm t liệu về thảm
hoạ của chất độc màu da
cam trên đất n ớc ta,a/h lớn
đến môi tr ờng sống của
con ng ời
- Năm 1945, Mĩ ném bom
xuống hai thành phố của
Nhật Bản (Hirôsima,
Nakasaki).
-hs nghe
Gọi hs đọc theo dõi đoạn
4
* Theo dõi đoạn 4.
4. Nhiệm vụ đấu tranh
cho một thế giới hoà
bình.
H: Trớc nguy cơ hạt nhân đe
doạ loài ngời và sự sống trên
trái đất, thái độ của tác giả
ntn?
- Kêu gọi mọi ngời ngăn chặn
chiến tranh hạt nhân.
- Đem tiếng nói tham gia

vào bản đồng ca đòi hỏi
một TG không vũ khí.-
Đề nghị mở nhà băng lu
trữ trí nhớ sau thảm hoạ
hạt nhân.
H: ý tởng Mở nhà băng lu
trữ trí nhớ có thể tồn tại sau
thảm họa hạt nhân tác giả
muốn gửi gắm thông điệp gì
?
- HS thảo luận, trả lời. -> Lên án thế lực hiếu
chiến đẩy nhân loại vào
thảm hoạ hạt nhân, kêu
gọi mọi ngời yêu chuộng
hoà bình.
H: Qua những đề nghị đó,
em hiểu gì về t/g?
- Tự bộc lộ.
H: Qua văn bản này t/g
muốn gửi tới nhân loại
thông điệp gì ?
-Cần chống chiến tranh để
giữ gìn ngôi nhà chung
Trái Đất->bảo vệ môi tr ờng
sống bình yên
III/Tổng kết.
H: Tác giả đã sử dụng
những biện pháp nghệ thuật
gì ? - Phát biểu cá nhân, bổ sung
* Ghi nhớ: sgk/21.

H: Bằng vốn hiểu biết của
em hãy cho biết hiện nay
nhân loại đã làm gì để ngăn
-> Kí hiệp ớc cấm sản xuất,
sử dụng vũ khí hạt nhân.
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
chặn chiến tranh hạt nhân ?
H: Em sẽ làm gì để tham gia
vào bản đồng ca ấy?
- Bộc lộ.
HĐ 5 4/Củng cố
* HS làm bài tập trắc nghiệm.
1. Vì sao văn bản Đấu tranh cho cho một thế hoà bình đ ợc coi là văn bản nhật
dụng ?
a. Vì văn bản thể hiện những suy nghĩ trăn trở về đời sống của tác giả.
b. Vì lời văn của văn bản giàu màu sắc biểu cảm.
c. Vì nó bàn về vấn đề lớn lao luôn đặt ra ở mọi thời.
2/?Sau khi phân tích xong VB,dựa vào 4 luận cứ trên hãy khái quát lại ND VB?

5/Dặn dò
-Su tầm tranh ảnh bài viết về thảm họa hạt nhân
-Tìm hiểu thái độ của nhà văn với ct hạt nhân và hoà bình của nhân loại thể hiện
trong vb.
- Chuẩn bị : Các phơng châm hội thoại: tìm hiểu VD sgk.
**********************************************************
Ngày soạn : /8/2010 Ngày giảng : /8/2010
Tiết 8. Các phơng châm hội thoại ( tiếp )
A.Mục tiêu cần đạt .
* Học xong tiết này, HS:
1.Kin thc: - Nắm đợc nội dung phơng châm quan hệ, ph/châm cách thức và phơng châm

lịch sự.
2.K nng: Biết vận dụng các phơng châm này trong giao tiếp.
-Nhận biết và phân tích đợc cách sử dụng các phơng châm này trong một tình huống
giao tiếp cụ thể
(1) Nguy
cơ
Luận cứ 1
(1) Tốn
kém
Luận cứ 2
(1) Tác hại
Luận cứ 3
(1) Đấu
tranh
Luận cứ 4
Luận điểm
Chiến tranh hạt nhân là hiểm hoạ khủng khiếp
đe doạ toàn loài người và sự sống,vì vậy nhiệm
vụ đấu tranh chống lại CTHN cho một TG hoà
bình là nhiệm vụ cấp bách của toàn nhân loại.
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
3.Thỏi :- Có thái độ đúng mực khi tham gia hội thoại.
B.CHUẩN Bị:
*Thầy: - Tìm thêm các tình huống giao tiếp
Đọc kĩ những điều lu ý
*Trò :-Học lại các phơng châm về lợng,chất
C.Các b ớc lên lớp .
1. ổn định tổ chức.
2.Kiểm tra bài cũ :
* Em hiểu nh thế nào về phơng châm về lợng, phơng châm về chất?

* Chữa bài tập 3, 5 / 11.
3. Bài mới .
* Giới thiệu bài:Trong giao tiếp ngoài việc tuân thủ các phơng châm về lợng và
chất còn có các phơng châm khác đó là phơng châm quan hệ và phơng châm
cách thức,lịch sự...
* Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học.
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
* Hoạt động 1 : H/dẫn HS tìm hiểu ph/châm quan hệ.
I. Ph ơng châm
quan hệ.
GV:đa ra một tình huống *Ông:-
Bà ơi ,hôm nay cháu nó báo đỗ
đại học loại khá.
*Bà:-à hôm nay ông ăn cá hử?
*Cháu: Đúng làÔng nói gà, bà
nói vịt,
Trong tiếng Việt có thành ngữ
Ông nói gà, bà nói vịt, thành
ngữ này dùng để chỉ tình huống
hội thoại nh thế nào ?
-hs nghe-trả lời câu hỏi
- Thành ngữ đó dùng để chỉ
tình huống hội thoại mà
trong đó mỗi ngời nói một
đằng, không khớp nhau.
H: Thử tởng tợng điều gì sẽ xảy
ra nếu xuất hiện những tình
huống hội thoại nh vậy ?
- Con ngời sẽ không giao
tiếp với nhau đợc và những

hoạt động của xã hội sẽ trở
nên rối loạn.
H: Qua đó em rút ra bài học gì
trong giao tiếp?
- Nhận xét khái quát. -> Cần nói đúng đề
tài giao tiếp, tránh
nói lạc đề.
* Đọc nội dung ghi nhớ? - Đọc ghi nhớ.
* Ghi nhớ 1: sgk /
11.
GV: Muốn biết câu nói tuân thủ
phơng châm quan hệ không ta
cần biết nghĩa thực của câu nói.
Lu ý nhiều khi xét bề mặt của
cuộc HT không quan hệ nhng
bản chất lại có quan hệ với
- Nghe.
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
nhau.Trong h/c giao tiếp họ vẫn
hiểu đợc ý nhau
VD: Nóng quá!
-Mất điện rồi.
* Hoạt động 2: Hớng dẫn HS tìm hiểu phơng châm cách thức.
II. Ph ơng châm
cách thức.
H: Hãy đặt 2 câu có thành ngữ
trên?
Trong tiếng Việt, hai thành ngữ
trên dùng để chỉ những cách nói
nh thế nào ?

-hs đặt câu:
+/Bà cứdây cà ra dây
muống
+/Tại sao cậu cứ Lúng
búng nh ngậm hột thị thế
hả?
* Thảo luận -> trả lời.
+ Thành ngữ: dây cà ra dây
muống
-> Cách nói dài dòng, rờm
rà;
+ Lúng búng nh ngậm hột
thị -> nói ấp úng không
thành lời, không rành mạch.
H: Những cách nói đó ảnh hởng
đến giao tiếp ntn ?
* Suy nghĩ -> trả lời.
- Làm cho ngời nghe khó
tiếp nhận hoặc tiếp nhận
không đúng nội dung truyền
đạt.
H: Qua đó em rút ra bài học gì
trong giao tiếp ?
* Nhận xét -> Cần nói ngắn gọn,
rành mạch.
H: Có thể hiểu câu Tôi đồng ý
với những nhận định về truyện
ngắn của ông ấy theo mấy
cách ?
* Thảo luận -> trả lời.

Tôi đồng ý với những
nhận định về truyện ngắn
(1) (2)
của ông ấy
- Theo hai cách:
+ Cách 1 : đồng ý với những
nhận định của ông ấy về
truyện ngắn.
+ Cách 2 : đồng ý với nhận
định (của ngời nào đó) về
truyện ngắn của ông ấy.
H: Để ngời nghe không hiểu lầm,
phải nói nh thế nào?
- Suy nghĩ, phát biểu
H: Nh vậy trong giao tiếp cần
tuân thủ điều gì ?
- Nhận xét:không nên dùng
câu nói đợc hiểu theo nhiều
-> tránh nói mơ hồ
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
cách
H: Từ hai tình huống trên em rút
ra nhận xét chung nào ?
* Rút ra ghi nhớ.
- Đọc ghi nhớ
* Ghi nhớ2- SGK/
12
Hoạt động 3: Hớng dẫn HS tìm hiểu ph/châm lịch sự
III. Ph ơng châm
lịch sự

L:Đọc truyện ngời ăn xin-chú
ý ngữ điệu
- Đọc ví dụ
H: Hãy cho biết h/c ngời xin,ng-
ời cho?Thái độ,hành động ntn?
Vì sao ngời ăn xin và cậu bé
trong truyện đều cảm nhận từ ng-
ời kia một cái gì đó ?
* Suy nghĩ -> trả lời.
- Vì họ đã cảm nhận đợc
tình cảm mà ngời kia dành
cho mình, đặc biệt là t/cảm
của cậu bé với ngời ăn xin.
H: Có thể rút ra bài học gì từ câu
chuyện này ?
- Rút ra bài học. - Cần tế nhị và tôn
trọng ngời khác.
- Đọc ghi nhớ/23.
* Ghi nhớ3 : sgk /
23.
* Hoạt động 4 : Hớng dẫn HS luyện tập.
IV. Luyện tập
- GV chia lớp làm 2 nhóm, mỗi
nhóm thực hiện 1 bài tập.
- Đọc yêu cầu bài tập 1, 2
* Nhóm 1 (bài tập 1)
* Nhóm 2 (bài tập 2)
-> Đại diện nhóm trình bày.
-> Nhận xét
Bài tập 1.

1. Một câu nhịn là
chín câu lành.
2. Vàng thì thử lửa,
thử than.
Chim kêu thử tiếng,
ngời ngoan thử lời.
Bài tập 2.
- Phép tu từ từ vựng
liên quan đến phơng
châm lịch sự là phép
nói giảm nói tránh.
Vd: Bài viết cha đợc
hay.
H: Chọn từ ngữ thích hợp với
mỗi chỗ trống ?
- Đọc yêu cầu bài tập 3.
- Làm miệng
-> Nhận xét
Bài tập 3.
a. Nói mát. d. Nói
leo.
b. Nói hớt.
e. Nói ra đầu ra đũa.
c. nói móc.
H: Mỗi từ ngữ trên chỉ cách nói
liên quan đến phơng châm hội
-> Liên quan đến ph-
ơng châm lịch sự: a,
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
thoại nào? b, c, d.

- Đọc yêu cầu bài tập 5.
Bài tập 5.
H: Giải thích nghĩa của chính
thành ngữ và cho biết mỗi thành
ngữ liên quan đến phơng châm
hội thoại nào?
- Thảo luận, phát biểu a. Nói băm nói bổ:
Nói bốp chát, xỉa xói
thô bạo (không tuân
thủ phơng châm lịch
sự )
b. Nửa úp nửa mở:
Nói mập mờ, không
hết ý ( không tuân
thủ phơng châm
cách thức )
* Bài tập thêm : Hãy xây dựng
một đoạn hội thoại (các nhân vật
tham gia hội thoại trong đoạn hội
thoại phải tuân thủ các phơng
châm quan hệ, phơng châm cách
thức, phơng châm lịch sự ).
* Nhận xét, cho điểm
- Viết đoạn hội thoại -> 3
HS đọc
HĐ 4 4/Củng cố:
?Hãy nhắc lại các PCHT đã học?
?Hãy chia các PCHT thành các nhóm chi phối nội dung hình thức và quan hệ cá nhân?
-Lên bảng điền vào sơ đồ câm:
Gọi 1 hs lên bảng điền-chữa



5/Dặn dò:
* Hớng dẫn HS học và làm bài ở nhà:
- Nắm đợc nội dung bài học.
- Về nhà: Bài tập 3, 4 / 23.
- Chuẩn bị Sử dụng yếu tố mt trong văn th/minh: Đọc trả lời các câu hỏi sgk.
**********************************************************

Ngày soạn : Ngày giảng :
Các phương châm hội thoại
PC chi phối nội dung hình thức PC chi phối quan hệ cá nhân
hhhhnhhhhhhh nh nnnnhân
PC về
lượng
PC về
chất
PC
quan
hệ
PC
cách
thức
PC
lịch
sự
HHH
NV 9 Lê Duy Thanh- THCS Thanh Lơng- Văn Chấn- Yên Bái
Tiết 9 :
Sử DụNG YếU Tố Miêu Tả

TRONG VĂN BảN THUYếT MINH.
A. Mục tiêu cần đạt
* Học xong bài này,hs có đợc:
1.Kin thc: - Hiểu đợc vai trò của yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh.
- Tác dụng của việc sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh,
làm cho văn bản thuyết minh sinh động, hấp dẫn.
2.K nng: - Rèn kỹ năng sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh
-Quan sát các sự việc hiện tợng
- Sử dụng ngôn ngữ MT phù hợp trong việc tạo lập VBTM
3.Thỏi .
- Giáo dục HS lòng yêu thiên nhiên.
B. Chuẩn bị:
*Thầy: - Lên kế hoạch các hoạt động
Đọc kĩ những điều lu ý
*Trò :-Học lại bài cá yếu tố miêu tả trong văn bản
C.Các b ớc lên lớp. 1. ổ n định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ:
* Vai trò của các biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh
? Có thể sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào ? khi sử dụng các biện pháp
nghệ thuật đó cần chú ý điều gì?
HĐ 1 3. Bài mới.
* Giới thiệu bài.
Năm lớp 8, chúng ta đã đợc tìm hiểu về yếu tố miêu tả trong
văn bản tự sự và nghị luận. Vậy yếu tố này có vai trò nh thế nào trong
văn bản thuyết minh và chúng ta sẽ sử dụng vào quá trình thuyết minh
một đối tợng cụ thể ra sao, mời các em vào giờ học hôm nay.

Hình ảnh cây chuối của núi
rừng Tây Bắc