I.

Lý luận chung
1. Cảm xúc là gì?

Xúc cảm là những rung động của con người trước một tình huống cụ thể, mang
tính nhất thơi, không ổn định.
Trong cuộc sống hàng ngày, mang lại cho ta rất nhiều thứ, có những thứ đến
với ta, có những thứ rời khỏi ta. Nhưng không phải tất cả những thứ gì cũng khiến
cho ta có cảm giác rung động, những thứ là ta rung động tức là làm cho ta cảm
thấy yêu, ghét, giận, hờn,… nói chung là có cảm xúc gì đó đặc biệt in sâu vào tâm
chí chúng ta và khi đó ta có xúc cảm với chúng.
2. Tội phạm là gì?
Theo quy định tại Điều 8 Bộ luật hình sự Việt Nam năm 2015 thì vấn đề tội
phạm và định nghĩa tội phạm được thể hiện cụ thể như sau:
Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật hình
sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý,
xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm
chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hoá, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn
xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh
dự, nhân phẩm, tự do, tài sản, các quyền, lợi ích hợp pháp khác của công dân, xâm
phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa.
Căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi được quy
định trong Bộ luật này, tội phạm được phân thành tội phạm ít nghiêm trọng, tội
phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
+ Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại không lớn cho xã hội mà
mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến ba năm tù;


+ Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại lớn cho xã hội mà mức cao
nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến bảy năm tù;

+ Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại rất lớn cho xã hội mà mức
cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến mười lăm năm tù;
+ Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại đặc biệt lớn cho xã
hội mà mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là trên mười lăm năm tù,
tù chung thân hoặc tử hình.
Những hành vi tuy có dấu hiệu của tội phạm, nhưng tính chất nguy hiểm cho
xã hội không đáng kể, thì không phải là tội phạm và được xử lý bằng các biện pháp
khác.
3. Mỗi liên hệ giữa cảm xúc và tội phạm
Dưới góc độ tâm lý học tội phạm, cảm xúc là một loại hình thể hiện tâm lý của
con người phạm tội về một sự vật, sự việc, hiện tưởng xảy ra tác động đến người
đó trong thời gian thực hiện tội phạm.
Cảm xúc và tội phạm có mối quan hệ chặt chẽ với nhau: cảm xúc là kẻ thù lớn
nhất của con người, con người rất dễ bị chi phối bởi cảm xúc, nó làm cho con
người có thể tốt lên bằng những cảm xúc tích cực hoặc ngược lại cũng có thể làm
cho con người trở lên tồi tệ hơn với những cảm xúc tiêu cực. Những tội phạm được
gây ra thường bởi những người có lý chí thấp thường, thiếu hiểu biết, không được
giáo dục cẩn thận rất dễ bị cảm xúc chi phối nhiều chính vì thế khi một sự việc, sự
vật, hiện tượng không mong muốn xảy đến tác động đến người đó, tác động đến
những thứ như lòng tự trọng, tác động đến cái tôi của họ làm cho họ cảm thấy xấu
hổ, tự ti, tức giận,… thì khi đó hành động tiếp theo sẽ phần lớn là do cảm xúc tiêu
cực chi phối và gây ra những hậu quả được cho là tội phạm như: gây thương tích
đến người khác, phá hoại tài sản, thậm chí là giết người,…
II.

Thực tiễn


Trong xã hội hiện này, nhiều đối tượng gây án đã mất hết nhân tính, bất chấp
đạo lí làm người, coi thường tính mạng người khác. Điều đáng nói, phần lớn những

đối tượng gây án là người lao động bình thường, chỉ vì mâu thuẫn trong lúc nóng
giận, họ tự đánh mất cuộc đời mình, cướp đi mạng sống người khác, gây khó khăn
cho lực lượng Công an trong công tác phòng ngừa, ngăn chặn, điều tra tội phạm.
Nguyên nhân phần lớn ra do đối tượng không kiềm chế được cảm xúc tiêu cực xảy
đến khi có sự mâu thuẫn với đối tượng khác, tạo nên những suy nghĩ bồng bột, gây
ra những thương tiếc nghiêm trọng không đáng có
Theo thống kê của Cục Cảnh sát hình sự thì trong các vụ án giết người do
nguyên nhân xã hội thì giết người do mâu thuẫn thù tức chiếm tới 78,3% (khoảng
hơn 1.000 vụ). Đó là những mâu thuẫn âm ỉ, kéo dài hoặc bột phát nhất thời, phát
sinh trong sinh hoạt, trong nội bộ nhân dân, trong gia đình hoặc giữa các băng
nhóm tội phạm, lưu manh côn đồ. Trong số này, chủ yếu là mâu thuẫn do bột phát
chiếm tỷ lệ cao nhất, tới 40,2%. Nhiều vụ án xảy ra vì những vì những va chạm,
mâu thuẫn hết sức đơn giản trong sinh hoạt hằng ngày như va chạm giao thông,
xích mích trong khi uống rượu bia, xích mích qua lời nói, cử chỉ... dẫn đến hành
động nhất thời. Dưới đây là một số vụ án điển hình trong thời gian vừa qua, với
cùng nguyên nhân là do những mâu thuẫn nhất thời thậm chí là rất nhỏ nhặt trong
đời sống hàng ngày:
 Bị đổ rượu lên người, khách điên cuồng đâm nhân viên đến tử vong:
Ngày 4/9, Phòng cảnh sát hình sự Công an tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu đang tạm giữ
hình sự Đỗ Như Dũng 29 tuổi, quê tỉnh Đắk Lắk để làm rõ hành vi giết người xảy
ra tại hội quán bia Sài Gòn phường 10, TP Vũng Tàu, theo Vietnamnet.
Thông tin ban đầu, vào lúc 21h ngày 3/9, Đỗ Như Dũng cùng anh trai và nhóm
bạn tới quán hội quán bia Sài Gòn ăn nhậu. Trong lúc phục vụ, nam nhân viên của


quán là Lại Văn Tú 24 tuổi, ngụ xã Hải Hưng, huyện Hải Hậu, Nam Định vô tình
làm đổ rượu lên người của Dũng.
Biết có lỗi, anh Tú đã xin lỗi nhưng Dũng không chấp nhận vì cho rằng lời xin
lỗi của nhân viên này “trống không”. Dũng đã đến gặp chủ quán phản ánh thái độ
của anh Tú và đề nghị không cho anh Tú làm việc ở đây.

Sau đó, Dũng quay lại bàn nhậu và xảy ra mâu thuẫn với Tú. Dũng đã dùng dao
của quán đâm Tú trúng vào lưng và bụng. Anh Tú được mọi người đưa đến Bệnh
viện Bà Rịa cấp cứu nhưng tử vong ngay sau đó, thông tin từ báo Thanh niên.
Khi biết nạn nhân đã tử vong, Dũng đến cơ quan công an đầu thú. Hiện vụ việc
đang được tiếp tục điều tra làm rõ
 Chỉ vì mâu thuẫn nhỏ, khiến 6 người nhập viện:
Vụ án bắt nguồn từ việc ông Nguyễn Văn Minh (64 tuổi, trú tại thôn Đạm
Thủy, xã Thủy An, thị xã Đông Triều) đi qua bãi đất của Công ty cổ phần Vật liệu
xây dựng Minh Dũng do anh Nguyễn Văn Lực (36 tuổi) và vợ là Bùi Thị Thanh
Thuần (35 tuổi) thuê thì xảy ra mâu thuẫn giữa ông Minh và chị Thuần. Ông Minh
có làm chị Thuần xây xát mặt và ngã.
Anh Lực ra can và 2 người làm thuê cho vợ chồng anh Lực là Nguyễn Đình
Chung (34 tuổi) và em trai Chung là Nguyễn Đình Anh cũng ra can. Tuy nhiên ông
Minh vẫn không chịu và 2 bên tiếp tục xô xát. Ông Minh còn gọi con trai và bạn
của con đến hỗ trợ.
Vụ ẩu đả làm cả 6 người bị thương phải đi bệnh viện cấp cứu. Riêng Nguyễn
Đình Anh vừa bị thương vừa bị bắt vì đã dùng cây xanh và tuýp sắt đánh gây
thương tích 2 người.
 Nhát đâm rửa hận, giết người trong cơn mưa:


Ngày 12/9, TAND Hà Nội tuyên phạt Nguyễn Tài An (27 tuổi, ở Thường Tín,
Hà Nội) án tử hình về tội Giết người.
Theo bản án, tối 23/9/2016, An tới dự sinh nhật một người bạn ở huyện Thanh
Trì, Hà Nội. Tàn cuộc rượu, cả nhóm kéo nhau đi hát karaoke. Do hiểu nhầm vị
khách nữ là nhân viên phục vụ, nhóm này xô xát với một toán thanh niên.
An lao vào đánh một thanh niên tên Huy nhưng được can ngăn. Có hơi men lại
mang theo nỗi tức tối, An về nhà người quen lấy một cây kéo quay lại tìm anh Huy.
Trong cơn mưa, An rút kéo đâm nạn nhân thấu tim khiến tử vong.
HĐXX nhận định hành vi của An là đặc biệt nghiêm trọng, hung hãn côn đồ

nên cần cách ly vĩnh viễn ra khỏi đời sống xã hội.
 Đâm chết người vì lời nhắc không nói tục:
Ngày 24/2, TAND Hà Nội mở phiên sơ thẩm xét xử Phùng Đình Ánh và các
đồng phạm trong vụ án đâm chết một công an phường.
Theo cáo trạng, khoảng 1h30 ngày 30/6/2015, anh Nguyễn Việt Dũng (30 tuổi),
cán bộ công an phường Kiến Hưng, Hà Đông cùng nhóm bạn ngồi uống rượu ở
quán nước ven hồ Văn Quán. Phùng Đình Ánh (17 tuổi) cùng 3 cô gái Bùi Thị
Quyên (15 tuổi), Hoàng Thị Yến (22 tuổi), Phùng Thị Huyền Trang (17 tuổi) ngồi
ở chiếu bên cạnh.
Anh Dũng mang chén rượu sang mời và khi nói chuyện thấy Quyên văng tục
đã góp ý nhưng không được tiếp thu rồi to tiếng xảy ra. Quyên đấm anh Dũng và
lôi trong túi xách một con dao ra dọa, đập vỡ vỏ chai bia thách thức. Khi anh Dũng
được mọi người kéo về chiếu nhậu của mình, Quyên, Yến, Trang vẫn tiếp tục chửi
với sang.


Theo cáo buộc, Quyên gây sự, lao vào đánh anh Dũng dẫn đến xô xát. Ánh,
Trang, Yến cũng hùa vào. Cầm con dao Yến đưa, Ánh đã đâm một nhát trúng ngực
đoạt mạng anh Dũng.
Theo nghiên cứu của Học viện Cảnh sát nhân dân thì có tới 46% số người
phạm tội xuất thân từ những gia đình phức tạp (có bố mẹ hoặc anh, chị em là người
có tiền án, tiền sự, làm nghề phi pháp); 18% đối tượng có hoàn cảnh gia đình bố
mẹ li hôn, phải sống với ông bà, anh, chị, người thân từ nhỏ; có 14% đối tượng
sống trong gia đình có ứng xử thấp (mặc dù có đầy đủ bố, mẹ, vợ, chồng) nhưng
trình độ văn hoá của các thành viên thấp, thường xử sự thiếu tôn trọng nhau, có các
xung đột, cãi vã thường xuyên trong gia đình; 7% xuất phát từ gia đình giàu có,
được nuông chiều thái quá; 11% có hoàn cảnh kinh tế quá khó khăn; chỉ có 4% tội
phạm xuất phát từ gia đình bình thường.
Trung tướng Phan Văn Vĩnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát: Con
người sống hiền lành hơn sẽ giảm tội ác

Theo thống kê, án mạng do văn hoá ứng xử chiếm 40%; lứa tuổi phạm tội dưới
30 tuổi chiếm khoảng 75% các vụ án; nam giới gây án và là nạn nhân chiếm hơn
90%. Chính vì vậy, cần phân tích rõ nguyên nhân, tác động nào gây ra những vụ án
trên để có phương pháp phòng ngừa hiệu quả. Ví dụ như tác động của môi trường,
kinh tế thị trường... Trong đó, nguyên nhân do xã hội thì phải làm rõ trách nhiệm
của cấp uỷ, đảng, chính quyền địa phương; phải có phương pháp phòng ngừa tích
cực. Khi con người sống hiền lành hơn, vui vẻ hơn, ít mâu thuẫn sẽ giảm tội ác…


/> /> /> /> />