HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ KHU VỰC I
MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
1
HÀ NỘI, NĂM 2018
2
ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC
TÊN MÔN HỌC: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
PHÂN I: TÔNG QUAN VÊ MÔN HOC
̀
̉
̀
̣
1. Thông tin chung về môn học:
Tổng số tiết: Tổng số tiết quy chuẩn: 60 tiết
(Lý thuyết: 35; Thảo luận: 05; Thực tế môn học:20)
Các yêu cầu đối với môn học:
+ Đề cương môn học, câu hỏi chuẩn bị lên lớp, câu hỏi thảo luận phải
được cung cấp trước cho học viên trước khi giảng viên lên lớp.
+ Môn học cung cấp cho học viên những quan điểm cốt lõi của Hồ Chí
Minh về cách mạng giải phóng dân tộc; về chủ nghĩa xã hội và con đường đi
lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; về Đảng cầm quyền, nhà nước của nhân
dân, do nhân dân, vì nhân dân; về đại đoàn kết dân tộc, kết hợp sức mạnh dân
tộc với sức mạnh thời đại; về tư tưởng đạo đức; phương pháp và phong cách
của Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước.
Khoa giảng dạy: Khoa Tư tưởng Hồ Chí Minh
Số điện thoại: 02438540220
2. Mô tả tóm tắt nội dung môn học:
Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh trong chương trình CCLLCT gồm 7
chuyên đề: Cơ sở hình thành, đặc điểm, bản chất và giá trị tư tưởng Hồ Chí
Minh; Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng
dân tộc; về chủ nghĩa xã hội và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; về
xây dựng đảng cộng sản cầm quyền và nhà nước của nhân dân, do nhân dân,
vì nhân dân; về đại đoàn kết dân tộc, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức
mạnh thời đại; về tư tưởng đạo đức; về phương pháp cách mạng và phong
cách Hồ Chí Minh. Môn học cung cấp cho học viên phương pháp vận dụng lý
luận để giải các vấn đề đặt ra từ thực tiễn và phương pháp bổ sung làm mới
lý luận từ tổng kết thực tiễn của Hồ Chí Minh, qua đó giúp học viên hình
thành kỹ vận dụng sáng tạo lý luận, kỹ năng giải quyết các vấn đề thực tiễn,
kỹ năng đánh giá, tổng kết thực tiễn. Đồng thời, với tư cách là môn học cơ
bản, môn tư tưởng Hồ Chí Minh cung cấp kiến thức nền tảng, giúp học viên
3
tiếp cận, học tốt nội dung các môn học khác trong chương trình Cao cấp lý
luận chính trị.
3. Muc tiêu môn hoc
̣
̣
Về kiến thức: Trang bị cho người học những hiểu biết cơ bản về tư
tưởng Hồ Chí Minh từ nguồn gốc hình thành, đặc điểm, bản chất đến các
quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về cách mạng Việt Nam.
Về kỹ năng: Giúp học viên hình thành kỹ năng vận dụng tư tưởng Hồ
Chí Minh, phương pháp luận Hồ Chí Minh vào giải quyết các vấn đề đặt ra từ
thực tiễn.
Về thái độ: Giúp học viên nhận rõ giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh
trên cả hai phương diện lý luận và thực tiễn, từ đó có ý thức học tập, tu
dưỡng rèn luyện theo gương Bác; có ý thức đấu tranh phê phán các quan
điểm, các việc làm sai trái, góp phần bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh, bảo vệ
Đảng.
4
PHÂN
̀ II: ĐỀ CƯƠNG BÀI GIẢNG
I. Chương 1
1. Tên chương: CƠ SỞ HÌNH THÀNH, ĐẶC ĐIỂM, BẢN CHẤT VÀ
GIÁ TRỊ CỦA TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
2. Sô tiêt lên l
́ ́
ớp: 5 tiết
3. Mục tiêu: Cung câp cho hoc viên:
́
̣
Về kiến thức:
Cơ sở hình thành, đặc điểm, bản chất và giá trị của tư tưởng Hồ Chí
Minh.
Về kỹ năng:
Phương pháp khoa học nhận thức giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh trên
phương diện giá trị văn hóa nói chung.
Về thái độ:
+ Khẳng định giá trị khoa học của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách
mạng Việt Nam, từ đó xây dựng quan điểm đúng đắn trong việc vận dụng tư
tưởng Hồ Chí Minh vào tu dưỡng, rèn luyện và tự hoàn thiện của mỗi cán bộ,
đảng viên.
+ Có ý thức đấu tranh chống lại những quan điểm sai trái, xuyên tạc về
nguồn gốc, đặc điểm, bản chất, giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với
cách mạng Việt Nam.
4. Chuân đâu ra va đanh gia ng
̉
̀
̀ ́
́ ươi hoc
̀ ̣
Chuẩn đầu ra (Sau khi kêt́
thuc chuyên đê nay, hoc viên
́
̀ ̀
̣
co thê đat đ
́ ̉ ̣ ược)
Đánh giá người học
Yêu câu đanh gia
̀
́
́
Hinh th
̀
ưc đanh
́ ́
giá
* Về kiến thức:
Khả năng xây dựng
+ Phân tích được khái niệm tư chủ trương, chính Viết tự luận, thi
5
tưởng Hồ Chí Minh.
sách đảm bảo kế thừa vấn đáp nhóm
giá trị truyền thống
+ Phân tích được cơ sở hình dân tộc, tinh hoa văn
thành tư tưởng Hồ Chí Minh.
hóa nhân loại và chủ
trương đường lối của
+ Giải thích được bản chất, Đảng phù hợp với đòi
đặc điểm và giá trị của tư hỏi của thực tiễn địa
tưởng Hồ Chí Minh.
phương/đơn vị.
* Về kỹ năng:
Khả năng xây dựng
chủ trương, chính
sách, kế hoạch đảm
bảo tính cách mạng,
khoa học, nhân văn.
Từ hiểu biết cơ sở hình thành,
bản chất, đặc điểm của tư
tưởng Hồ Chí Minh, học viên
rút ra được phương pháp xây
dựng đường lối, chủ trương,
chính sách, kế hoạch (đảm bảo
kế thừa, vận dụng sáng tạo chủ
nghĩa Mác – Lênin, tinh hoa văn
hóa nhân loại, truyền thống dân
tộc, phù hợp với yêu cầu thực Khả năng xây dựng
tiễn).
phương hướng phấn
đấu, rèn luyện cá
Xây dựng phương hướng nhân đảm bảo sự
phấn đấu, rèn luyện cá nhân thống nhất giữa tư
đảm bảo thống nhất giữa tư tưởng, phương pháp,
tưởng, phương pháp, phong phong cách.
cách.
* Về tư tưởng:
Khẳng định giá trị vững bền
của tư tưởng Hồ Chí Minh đối
dân tộc Việt Nam và nhân loại.
Từ đó, nâng cao bản lĩnh chính
trị, tham gia phản biện lại
những quan điểm sai trái, xuyên
Khả năng tham gia
tuyên truyền tư tưởng
Hồ Chí Minh;
Mức độ tin tưởng,
đấu tranh, bảo vệ giá
trị của tư tưởng Hồ
Chí Minh;
Ý thức học tập, làm
6
tạc phủ nhận giá trị tư tưở ng theo tư tưởng Hồ Chí
Minh.
Hồ Chí Minh trong thực ti ễn.
5. Nội dung chi tiêt và hình th
́
ức tô ch
̉ ức dạy học
Nội dung chi tiết
1. KHAÍ NIÊM
̣ TƯ
TƯỞNG HÔ CHI MINH
̀
́
1.1. Quá trình nhận
thức của Đảng ta về tư
tưởng Hồ Chí Minh
Trước Đại hội đại biểu
lần VI của Đảng.
Từ Đại hội đại biểu
lần thứ VII đến nay.
1.2. Nội dung chủ yếu
trong khái niệm tư
tưởng Hồ Chí Minh
Nội dung cơ bản tư
tưởng Hồ Chí Minh
Cơ sở hình thành tư
tưởng Hồ Chí Minh
Giá trị của tư tưởng Hồ
Chí Minh
2. CƠ SỞ CỦA TƯ
TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
2.1. Cơ sở lý luận
2.1.1. Giá trị truyền thống
tốt đẹp của dân tộc Việt
Nam
2.1.2. Tinh hoa văn hóa
nhân loại
Phương Đông
Phương Tây
2.1.3. Chủ nghĩa Mác
Lênin
2.2. Cơ sở thực tiễn
2.2.1. Thực tiễn Việt
Hình thức tổ chức
dạy học
Câu hoi đanh gia
̉
́
́
qua trinh
́ ̀
Câu hoi t
̉ r ướ c gi ờ
lên lớp:
Thuyêt trinh, h
́ ̀
ỏi đáp Vì sao đ ế n Đ ạ i h ộ i
Thảo luận nhóm
Đ ả ng toàn qu ố c l ầ n
Bài tập tính huống
th ứ VII Đ ả ng ta l ạ i
Tự học của học viên
kh ẳ ng đ ị nh: Đ ả ng
l ấ y CNMLN và
TTHCM làm n ề n
t ả ng TT và kim ch ỉ
nam cho hành độ ng
c ủ a Đ ả ng?
Câu hoỉ t rong giờ
lên lớp:
Câu 1: Vai trò của
giá trị truyền thống
dân tộc Việt Nam
trong việc hình thành
tư tưởng Hồ Chí
Minh?
Câu 2: Vai trò của
tinh hoa văn hóa nhân
loại với việc hình
thành tư tưởng Hồ
Chí Minh?
Câu 3: Vai trò của
Chủ nghĩa Mác
Lênin với việc hình
thành tư tưởng Hồ
Chí Minh?
Câu 4: Vai trò của
7
Nam cuối thế kỷ XIX, đầu
thế kỷ XX
2.2.2. Thực tiễn thế giới
cuối thế kỷ XIX, đầu thế
kỷ XX
2.3. Phẩm chất Hồ Chí
Minh
Phẩm chất đạo đức,
nhân cách Hồ Chí Minh
Trí tuệ mẫn tiệp; tư duy
độc lập, sáng tạo; bản lĩnh
kiên cường
Năng lực hoạt động thực
tiễn phong phú, đa dạng
nhân tố chủ quan
trong việc hình thành
tư tưởng Hồ Chí
Minh?
Câu 5: Tại sao nói:
Tư tưởng Hồ Chí
Minh nổi bật là tư
tưởng chính trị?
Câu 6: Phân tích sự
thống nhất giữa tư
tưởng, phương pháp,
phong cách Hồ Chí
Minh. Bài học rút ra
cho bản thân từ việc
hiểu biết đặc điểm
này?
Câu hoỉ sau giờ
lên l ớ p
Câu 1. Đồng chí hãy
phân tích cơ sở hình
thành tư tưởng Hồ
Chí Minh? Từ đó rút
ra phương pháp xây
dựng chủ trương,
chính sách cho địa
phương/đơn vị.
Câu 2. Đồng chí
3. BẢN CHẤT VÀ ĐẶC
ĐIỂM CỦA TƯ TƯỞNG
HỒ CHÍ MINH
3.1. Bản chất của tư
tưởng Hồ Chí Minh
Tính khoa học
Tinh cách mạng
Tính nhân văn sâu sắc
3.2. Đặc điểm của tư
tưởng Hồ Chí Minh
3.2.1. Tư tưởng Hồ Chí
Minh có quá trình phát
triển lâu dài và là hệ
thống mở
Tư tưởng Hồ Chí Minh
được hình thành và phát
triển và gắn liền với cuộc
đời hoạt động động cách
mạng của Hồ Chí Minh.
Thâu thái, kế thừa tinh
hãy phân tích vai trò
của chủ nghĩa Mác
Lênin với việc hình
thành tư tưởng Hồ
Chí Minh? Từ đó làm
rõ sự cần thiết phải
học tập lý luận trong
giai đoạn hiện nay.
8
hoa văn hóa dân tộc, nhân
loại và thời đại. Liên tục
được bổ sung và phát triển
từ đòi hỏi của thực tiễn.
3.2.2. Tư tưởng Hồ Chí
Minh nổi bật là tư tưởng
chính trị
Chủ đạo là tư tưởng
giải phóng dân tộc, giải
phóng giai cấp và giải
phóng con người.
Xuyên suốt các nội
dung tư tưởng là tinh thần
cách mạng, đổi mới vì sự
phát triển đất nước.
3.3.3. Tư tưởng Hồ Chí
Minh thông
́ nhất biện
chứng với phương pháp,
phong cách Hồ Chí Minh
Về tư tưởng, phương
pháp, phong cách Hồ Chí
Minh.
Sự thống nhất biện
chứng của tư tưởng,
phương pháp, phong cách
Hồ Chí Minh.
4. GIÁ TRỊ CỦA TƯ
TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
4.1. Giá trị dân tộc
4.2. Giá trị nhân loại
Câu 3. Đồng chí
hãy phân tích giá trị
cốt lõi của tư tưởng
chính trị Hồ Chí
Minh? Ý nghĩa của
việc học tập, nghiên
cứu tư tưởng Hồ Chí
Minh trong bối cảnh
hiện nay?
Câu 4. Đồng chí
hãy đề xuất giải
pháp nhằm nâng cao
chất lượng học tập
tư tưởng, phương
pháp, phong cách Hồ
Chí Minh đáp ứng
yêu cầu thực tiễn
hiện nay?
6. Tai liêu hoc tâp
̀ ̣
̣
̣
6.1. Tai liêu phai đoc:
̀ ̣
̉
̣
[1] Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh: Giáo trình tư tưởng Hồ Chí
Minh (hệ Cao cấp Lý luận chính trị), Chương 1.
6.2. Tai liêu nên đoc:
̀ ̣
̣
9
[1] Hội đồng chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các bộ môn khoa học
Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb
CTQG, H, 2008, từ trang 21 đến trang 41.
[2] Song Thành, Hồ Chí Minh nhà tư tưởng lỗi lạc, Nxb Lý luận chính trị,
H. 2003, từ trang 27 đến trang 37.
[3] Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách
mạng Việt Nam, Nxb CTQG, H.1997, tr.113 178.
7. Yêu cầu với học
Đọc tài liệu theo hướng dẫn;
Chuẩn bị nội dung thảo luận;
Lam bai tâp;
̀
̀ ̣
Chuân bi nôi dung t
̉
̣ ̣
ự hoc;
̣
Chuẩn bị nội dung câu hỏi trươc, trong, sau gi
́
ơ lên l
̀
ớp ở Muc 5;
̣
Tâp trung nghe giang, tich c
̣
̉
́ ực tham gia tra l
̉ ơi cac câu hoi, tham gia đôi
̀ ́
̉
́
thoai, đong gop y kiên
̣
́
́ ́ ́ , thảo luận.
II. Chương 2
1. Tên chương: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ DÂN TỘC
VÀ CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC
2. Sô tiêt lên l
́ ́
ớp: 5 tiết
3. Mục tiêu: Chuyên đê nay se
̀ ̀ ̃ cung câp cho hoc viên:
́
̣
* Về kiến thức:
Nội dung cơ bản tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và cách
mạng giải phóng dân tộc.
* Về kỹ năng:
+ Phân tích và luận giải được những quan điểm của Hồ Chí Minh về vấn
đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc.
+ Vận dụng sáng tạo những quan điểm, tư tưởng của Hồ Chí Minh về
cách mạng giải phóng dân tộc vào nhiệm vụ, công tác trong điều kiện hiện
nay.
10
* Về tư tưởng:
+ Khẳng định ý nghĩa và giá trị, sự phù hợp của tư tưởng Hồ Chí Minh
về cách mạng giải phóng dân tộc trong điều kiện hội nhập và phát triển đất
nước.
+ Củng cố niềm tin vào con đường giải phóng và phát triển dân tộc
được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta lựa chọn.
4. Chuân đâu ra va đanh gia ng
̉
̀
̀ ́
́ ươi hoc
̀ ̣
Chuẩn đầu ra (Sau khi kêt́
thuc chuyên đê nay, hoc viên co
́
̀ ̀
̣
́
thê đat đ
̉ ̣ ược)
Về kiến thức:
+ Khẳng định quyền độc lập dân
tộc là thiêng liêng bất khả xâm
phạm và phân tích mối quan hệ
giữa vấn đề dân tộc và giai cấp
trong tư tưởng Hồ Chí Minh.
+ Phân tích nội dung các quan
điểm Hồ Chí Minh về cách
mạng giải phóng dân tộc.
Về kỹ năng:
+ Phân tích và luận giải được giá
trị những quan điểm của Hồ Chí
Minh về vấn đề dân tộc và cách
mạng giải phóng dân tộc.
+ Vận dụng sáng tạo những quan
điểm, tư tưởng của Hồ Chí Minh
về cách mạng giải phóng dân tộc
vào nhiệm vụ, công tác trong
điều kiện hiện nay.
Về tư tưởng:
+ Khẳng định ý nghĩa và giá trị
của tư tưởng Hồ Chí Minh về
cách mạng giải phóng dân tộc
trong điều kiện hiện nay.
+ Đấu tranh bảo vệ các luận điểm
tư tưởng Hồ Chí Minh về cách
mạng giải phóng dân tộc.
Đánh giá người học
Yêu câu đanh gia
̀
́
́ Hinh th
̀
ưc đanh
́ ́
giá
Khả năng phân
tích làm rõ giá trị
khoa học và thực Viết tự luận, vấn
tiễn của các quan đáp nhóm.
điểm của Hồ Chí
Minh về con đường
cách mạng Việt
Nam, về vai trò
lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt
Nam.
Khả năng quán
triệt và vận dụng
sáng tạo các quan
điểm của Hồ Chí
Minh về cách mạng
giải phóng dân tộc
vào giải quyết các
vấn đề đặt ra từ
thực tiễn của địa
phương, đơn vị
11
5. Nội dung chi tiêt và hình th
́
ức tô ch
̉ ức dạy học
Nội dung chi tiết
1: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ VẤN ĐỀ DÂN TỘC
1.1. Vấn đề dân tộc
Khái niệm Dân tộc.
Khái niệm dân tộc thuộc địa.
1.2. Vấn đề dân tộc thuộc địa
1.2.1. Độc lập, tự do là quyền
thiêng liêng, bất khả xâm phạm
của tất cả các dân tộc
1.2.2. Về mối quan hệ giữa
vấn đề dân tộc và vấn đề giai
cấp
* Quan điểm C.Mác, V.I.Lênin
* Quan điểm của Hồ Chí Minh
2. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ CÁCH MẠNG GIẢI
PHÓNG DÂN TỘC
2.1. Mục tiêu và tính chất của
cách mạng giải phóng dân tộc
2.2. Về đường lối cách mạng
Muốn cứu nước và giải phóng
dân tộc không có con đường nào
khác con đường cách mạng vô
sản.
2.3. Về lực lượng lãnh đạo
cách mạng
Cách mạng giải phóng dân tộc
Hình thức tổ chức Câu hoi đanh gia
̉
́
́
dạy học
qua trinh
́ ̀
Câu hỏi gợi mở
Thuyêt trinh
́ ̀
trước bài giảng:
Thảo luận nhóm
Theo các đồng
Bài tập nhóm
chí, tại sao Hồ Chí
Tự học
Minh được thế giới
tôn vinh là anh hùng
giải phóng dân tộc?
Câu hỏi dẫn dắt
trong bài giảng:
Câu 1: Vấn đề
dân tộc thuộc địa
được các đồng chí
hiểu như thế nào?
Câu 2 Vì sao Hồ
Chí Minh khẳng
định: Cách mạng
giải phóng dân tộc
ở Việt Nam muốn
giành thắng lợi
triệt để phải đi theo
con đường cách
mạng vô sản?
Câu 3: Đồng chí
hãy làm rõ những
sáng tạo của Hồ
Chí Minh trong
việc thành lập
Đảng cộng sản
Việt Nam và ý
nghĩa của những
sáng tạo ấy.
Câu 4: Những sáng
tạo của Hồ Chí
Minh trong xác định
12
muốn giành thắng lợi phải do
Đảng Cộng sản lãnh đạo.
2.4. Về lực lượng thực hiện
cách mạng giải phóng dân tộc
Lực lượng nòng cốt: Liên minh
Công NôngTrí
Lực lượng cần tập hợp, phát
huy: Toàn dân
2.5. Về mối quan hệ giữa cách
mạng giải phóng dân tộc ở các
nước thuộc địa và cách mạng
vô sản ở các nước chính quốc
Cách mạng giải phóng dân tộc
cần được tiến hành chủ động,
sáng tạo và có khả năng giành
thắng lợi trước cách mạng vô
sản ở chính quốc.
2.6. Về phương pháp cách
mạng giải phóng dân tộc
Cách mạng giải phóng dân tộc
phải được thực hiện bằng con
đường bạo lực, kết hợp đấu
tranh chính trị của quần chúng
với đấu tranh vũ trang; khởi
nghĩa từng phần, tiến tới tổng
khởi nghĩa giành thắng lợi hoàn
toàn.
lực lượng thực
hiện cách mạng
GPDT và ý nghĩa
của sáng tạo ấy.
Câu 5: Vận dụng
TTHCM, đ/c cho
biết trong điều
kiện đổi mới, hội
nhập và phát triển
đất nước cần làm
gì để tăng cường
bảo vệ vững chắc
độc lập dân tộc và
toàn vẹn lãnh thổ?
Câu 6: Theo đồng
chí trong các quan
điểm Hồ Chí Minh
về cách mạng giải
phóng dân hiện
nay chúng ta cần
nhấn mạnh nội
dung nào? Tại
sao?
Câu hỏi đánh giá
kết quả:
Câu 1. (5.0 điểm):
Đồng chí rút ra bài
học gì trong quá
trình hội nhập,
phát triển của đất
nước từ quan
điểm Hồ Chí Minh
về vấn đề dân tộc
thuộc địa?
Câu 2. (5.0 điểm):
Chứng minh
đường lối cách
mạng và lực
13
lượng lãnh đạo
cách mạng giải
phóng dân tộc do
Hồ Chí Minh lựa
chọn đã vạch
đường và thiết kế
tương lai phát
triển của đất
nước?
Câu 3. (5.0 điểm):
Vận dụng quan
điểm Hồ Chí Minh
về mối quan hệ
giữa cách mạng
giải phóng dân tộc
ở thuộc địa với
cách mạng vô sản
ở chính quốc, đồng
chí hãy nêu phương
hướng nhằm kết
hợp sức mạnh nội
lực với sức mạnh
ngoại lực trong
phát triển kinh tế
của địa phương/
ngành/ cơ quan
đồng chí công tác.
Câu 4. (5.0 điểm):
Vận dụng quan
điểm Hồ Chí Minh
về lực lượng thực
hiện cách mạng
đồng chí hãy xác
định lực lượng và
đề xuất phương
hướng phát huy
sức mạnh của lực
lượng này trong
14
chiến lược phát
triển kinh tế, xã
hội của địa
phương/ ngành/ cơ
quan đồng chí?
3. VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG
HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ
DÂN TỘC VÀ CÁCH MẠNG
GIẢI PHÓNG DÂN TỘC
TRONG TÌNH HÌNH HIỆN
NAY
3.1. Tình hình mới và những
yêu cầu, nhiệm vụ mới
Nhận định về tình hình tại Đại
hội XI, XII của Đảng.
Những nhiệm vụ đặt ra
3.2. Những nội dung, nhiệm vụ
chủ yếu nhằm bảo vệ vững
chắc độc lập dân tộc và toàn
vẹn lãnh thổ quốc gia trong
điều kiện hiện nay
Một là: Kiên định con đường
độc lập dân tộc gắn liền với
CNXH.
Hai là: Nâng cao năng lực lãnh
đạo và sức chiến đấu của Đảng
đáp ứng yêu cầu mới, nhiệm vụ
mới.
Ba là: Tăng cường củng cố
khối đại đoàn kết toàn dân trên
cơ sở liên minh công nông trí,
phát huy tinh thần tự lực tự
cường.
Bốn là: Phát huy sức mạnh đại
15
đoàn kết dân tộc kết hợp với sức
mạnh thời đại.
6. Tai liêu hoc tâp
̀ ̣
̣
̣
6.1. Tai liêu phai đoc:
̀ ̣
̉
̣
Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình Tư tưởng
Hồ Chí Minh (Dùng cho Hệ cao cấp lý luận chính trị). Chương 2
6.2. Tai liêu nên đoc:
̀ ̣
̣
Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các bộ
môn khoa học Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh: Giáo trình tư tưởng Hồ
Chí Minh, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2008, tr.5389.
Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 3, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2011,
tr.17, 2022. (Đọc: Chính cương vắn tắt của Đảng, Sách lược vắn tắt của
Đảng, Chương trình tóm tắt của Đảng, Điều lệ vắn tắt của Đảng Cộng sản
Việt Nam, Lời kêu gọi.)
7. Yêu cầu với học viên
Đọc tài liệu theo hướng dẫn;
Chuẩn bị nội dung câu hỏi trươc, trong, sau gi
́
ơ lên l
̀
ớp ở Muc 5;
̣
Chuẩn bị nội dung thảo luận;
Lam bai tâp;
̀
̀ ̣
Chuân bi nôi dung t
̉
̣ ̣
ự hoc;
̣
Tâp trung nghe giang, tich c
̣
̉
́ ực tham gia tra l
̉ ơi cac câu hoi, tham gia đôi
̀ ́
̉
́
thoai, đong gop y kiên
̣
́
́ ́ ́ , thảo luận.
16
III. Chương 3
1. Tên chương: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHỦ NGHĨA XÃ
HỘI VÀ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM
2. Sô tiêt lên l
́ ́
ớp: 5 tiết
3. Mục tiêu: Chuyên đê nay se cung câp cho hoc viên:
̀ ̀ ̃
́
̣
Về kiến thức:
+ Quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và xây dựng
chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
+ Sự vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong thời kỳ quá độ lên
CNXH ở Việt Nam.
Về kỹ năng:
+ Vận dụng các quan điểm của Hồ Chí Minh vào tổng kết lý luận và tư
tưởng xây dựng CNXH ở Việt Nam.
+ Giải đáp những vấn đề thực tiễn xây dựng CNXH đang đặt ra.
+ Xây dựng, hoàn thiện mô hình cấu trúc xã hội xã hội chủ nghĩa và
xác định nội dung xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
Về tư tưởng:
+ Củng cố niềm tin của học viên vào sự tất thắng, tính ưu việt của chế
độ xã hội chủ nghĩa mà Hồ Chí Minh đã lựa chọn, Đảng và nhân dân ta xây
dựng.
+ Đấu tranh, phản biện lại những quan điểm sai trái, phủ nhận con
đường đi lên CNXH ở Việt Nam.
4. Chuân đâu ra va đanh gia ng
̉
̀
̀ ́
́ ươi hoc
̀ ̣
Chuẩn đầu ra (Sau khi kêt́
thuc chuyên đê nay, hoc viên
́
̀ ̀
̣
co thê đat đ
́ ̉ ̣ ược)
Đánh giá người học
Yêu câu đanh gia
̀
́
́
Hinh th
̀
ưc đanh
́ ́
giá
* Về kiến thức:
Khả năng phân tích
Nhận diện được đặc trưng làm rõ tính tất yếu,
Viết tự luận,
bản chất, mục tiêu và động lực của việc đi lên xây vấn đáp nhóm
của chủ nghĩa xã hội theo quan dựng CNXH ở nước
17
điểm Hồ Chí Minh.
ta.
Luận giải được tính tất yếu
của việc đi lên CNXH ở Việt
Nam theo tư tưởng Hồ Chí
Minh
Phân tích được đặc điểm và
nhiệm vụ của thời kỳ quá độ
lên chủ nghĩa xã hội theo tư Khả năng đề xuất
biện pháp xây dựng
tưởng Hồ Chí Minh.
Phân tích được nội dung xây chủ nghĩa xã hội phù
dựng chủ nghĩa xã hội trong các hợp với đặc điểm địa
phương nơi học viên
lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, văn
công tác.
hóa xã hội.
Luận giải về bước đi và các
biện pháp xây dựng chủ nghĩa
xã hội ở nước ta theo tư tưởng
Mức độ, khả năng
Hồ Chí Minh.
đấu tranh bảo vệ và
* Về kỹ năng:
phát triển các quan
Nhận diện được đặc điểm
điểm của Hồ Chí
thực tiễn, xác định được nhiệm
Minh về xây dựng
vụ, bước đi và đề xuất biện CNXH trong điều
pháp xây dựng chủ nghĩa xã hội kiện đổi mới, hội
phù hợp với tình hình thực tế nhập ngày càng sâu
của địa phương, cơ quan công rộng hiện nay.
tác.
* Về tư tưởng:
Đấu tranh, phản bác quan điểm
sai trái, thù địch phủ nhận về
CNXH và con đường đi lên
CNXH ở Việt Nam. Khẳng định
những nhận thức mới, vận
dụng sáng tạo của Đảng Cộng
sản Việt Nam trong xây dựng
CNXH.
5. Nội dung chi tiêt và hình th
́
ức tô ch
̉ ức dạy học
18
Nội dung chi tiết
1. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ
MINH VỀ CHỦ NGHĨA XÃ
HỘI
1.1. Tính tất yếu của CNXH
1.2. Quan niệm của Hồ Chí
Minh về đặc trưng bản chất
của CNXH
1.3. Quan niệm của Hồ Chí
Minh về mục tiêu và động
lực của CNXH
Hình thức tổ chức
dạy học
Thuyêt trinh
́ ̀
Thảo luận nhóm
Làm bài tập
Giao nội dung cho
học viên tự học:
2. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ
MINH VỀ XÂY DỰNG CHỦ
NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT
NAM
2.1. Quan niệm của Hồ Chí
Minh về thời kỳ quá độ và
đặc điểm xây dựng CNXH ở
nước ta
2.2. Quan điểm Hồ Chí Minh
về nội dung xây dựng CNXH
ở Việt Nam
2.3. Bước đi và các biện
pháp xây dựng CNXH ở Việt
Nam
3. VẬN DỤNG VÀ PHÁT
TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ
CHÍ MINH VỀ CHỦ NGHĨA
XÃ HỘI, XÂY DỰNG CHỦ
NGHĨA XÃ HỘI TRONG
SỰ NGHIỆP ĐỔI MỚI
HIỆN NAY
19
Câu hoi đanh gia
̉
́
́
qua trinh
́ ̀
Câu hoỉ t r ướ c
gi ờ lên l ớp:
Đ/c cho bi ết c ốt
lõi TTHCM là gì?
Câu hoi t
̉ rong giờ
lên lớp:
Câu 1: Đ/c cho biết
cơ sở để Hồ Chí
Minh khẳng định
tính tất yếu về
CNXH ở Việt
Nam?
Câu 2: Từ những
cách định nghĩa về
CNXH của Hồ Chí
Minh, đồng chí hãy
chỉ ra những đặc
trưng bản chất của
CNXH.
Câu 3: đồng chí
hiểu như thế nào
về thời kỳ quá độ
lên chủ nghĩa xã
hội?
Câu 4: Theo đồng
chí thời kỳ quá độ
lên chủ nghĩa xã hội
hoàn thành khi đạt
được những mục
tiêu gì?
Câu 5: Đặc điểm
của con đường quá
độ ở Việt Nam theo
TTHCM?
Câu hoỉ sau giờ
3.1. Kiên trì mục tiêu ĐLDT
gắn liền với CNXH
3.2. Phát huy quyền làm chủ
của nhân dân, khơi dậy
mạnh mẽ tất cả các nguồn
lực, trước hết là nội lực để
đẩy mạnh CNH, HĐH đất
nước gắn với phát triển
kinh tế tri thức
3.4. Chăm lo xây dựng Đảng
vững mạnh, làm trong sạch
bộ máy nhà nước, đẩy
mạnh chống quan liêu, tham
nhũng, lãng phí, thực hiện
cần kiệm liêm chính, chí
công vô tư xây dựng CNXH
lên l ớ p
Câu 1. Đồng chí
hãy giải thích tính
tất yếu của chủ
nghĩa xã hội ở Việt
Nam theo quan
điểm Hồ Chí Minh?
Với tư cách là cán
bộ, đảng viên, đồng
chí làm gì để thực
hiện tính tất yếu
ấy?
Câu 2. Đồng chí
hãy nêu nhiệm vụ
và biện pháp thực
hiện các nhiệm vụ
của thời kỳ quá độ
đi lên xây dựng chủ
nghĩa xã hội ở địa
phương, đơn vị nơi
đồng chí công tác.
Câu 3. Đồng chí
hãy phân tích động
lực của chủ nghĩa
xã hội theo quan
điểm Hồ Chí Minh
và đề xuất giải
pháp phát huy các
động lực đó ở địa
phương, đơn vị nơi
đồng chí công tác.
Câu 4. Vận dụng
TTHCM về xây
dựng CNXH, đồng
chí hãy đánh giá
những thành tựu và
hạn chế trong việc
thực hiện các mục
20
tiêu xây dựng chủ
nghĩa xã hội của
thời kỳ quá độ trên
lĩnh vực: Chính trị,
kinh tế, văn hóa xã
hội qua 30 năm đổi
mới (19862016) ở
địa phương, đơn vị
nơi đồng chí công
tác.
Câu 6. Đồng chí
hãy phân tích làm
sáng tỏ những sáng
tạo của Hồ Chí
Minh về xác định
bước đi và các biện
pháp xây dựng chủ
nghĩa xã hội ở nước
ta? Bài học đồng
chí rút ra được để
áp dụng vào thực
tiễn xây dựng
CNXH ở địa
phương, đơn vị nơi
đồng chí công tác.
6. Tai liêu hoc
̀ ̣
̣
6.1. Tai liêu phai đoc:
̀ ̣
̉
̣
Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh (giáo trình dành cho chương trình đào tạo
CCLLCT), chương 3
6.2. Tai liêu nên đoc:
̀ ̣
̣
Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các bộ môn
khoa học Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh: Giáo trình tư tưởng Hồ Chí
Minh, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2008, tr.5389.
Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 3, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2011, tr.1
7, 2022. (Đọc: Chính cương vắn tắt của Đảng, Sách lược vắn tắt của Đảng,
Chương trình tóm tắt của Đảng, Điều lệ vắn tắt của Đảng Cộng sản Việt
Nam)
21
7. Yêu cầu với học viên
Đọc tài liệu theo hướng dẫn;
Chuẩn bị nội dung câu hỏi trươc, trong, sau gi
́
ơ lên l
̀
ớp ở Muc 5;
̣
Chuẩn bị nội dung thảo luận;
Lam bai tâp;
̀
̀ ̣
Chuân bi nôi dung t
̉
̣ ̣
ự hoc;
̣
Tâp trung nghe giang, tich c
̣
̉
́ ực tham gia tra l
̉ ơi cac câu hoi, tham gia đôi
̀ ́
̉
́
thoai, đong gop y kiên
̣
́
́ ́ ́ , thảo luận.
IV. Chương 4
1. Tên chương: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG ĐẢNG
CỘNG SẢN CẦM QUYỀN VÀ NHÀ NƯỚC CỦA NHÂN DÂN, DO NHÂN DÂN,
VÌ NHÂN DÂN
2. Sô tiêt lên l
́ ́
ớp: 5 tiết
3. Mục tiêu: Chuyên đê nay se cung câp cho hoc viên:
̀ ̀ ̃
́
̣
* Về kiến thức:
Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng cộng sản Việt Nam trong
sạch, vững mạnh trong điều kiện Đảng cầm quyền.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước Việt Nam của nhân
dân, do nhân dân, vì nhân dân.
Yêu cầu, phương hướng, nhiệm vụ xây dựng Đảng, Nhà nước trong
điều kiện hiện nay.
* Về kỹ năng:
22
Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng và Nhà nước đề
ra giải pháp góp phần vào công tác xây dựng Đảng, xây dựng bộ máy chính
quyền Nhà nước hiện nay.
* Về tư tưởng:
Củng cố lập trường và tăng cường niềm tin vào sự lãnh đạo của
Đảng, vai trò quản lý của Nhà nước.
Nhận rõ trách nhiệm của bản thân và tích cực tuyên truyền đường lối
của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đấu tranh xây dựng, chỉnh
đốn Đảng, hoàn thiện thể chế Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
4. Chuân đâu ra va đanh gia ng
̉
̀
̀ ́
́ ươi hoc
̀ ̣
Chuẩn đầu ra (Sau khi kêt thuc
́
́
chuyên đê nay, hoc viên co thê đat
̀ ̀
̣
́ ̉ ̣
được)
Đánh giá người học
Yêu câu đanh gia
̀
́
́
* Về kiến thức:
Luận giải được tầm quan trọng và
giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh về
xây dựng Đảng cộng sản Việt Nam
cầm quyền.
Phân tích làm rõ được giá trị khoa
học và giá trị thực tiễn của quan
điểm Hồ Chí Minh về nhà nước của
nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân
* Về kỹ năng:
Đánh giá được thực trạng việc thực
hiện các quan điểm, tư tưởng Hồ
Chí Minh về xây dựng Đảng Cộng
sản cầm quyền trong sạch, vững
mạnh; về xây dựng Nhà nước thực
sự của nhân dân, do nhân dân, vì
nhân dân ở địa phương, cơ quan công
tác và đề xuất giải pháp xây dựng
Đảng, xây dựng chính quyền Nhà
nước tại cơ quan, đơn vị công tác.
Hinh th
̀
ưć
đanh gia
́
́
Khả năng phân tích
làm rõ giá trị khoa Viết tự luận
học và giá trị thực hoặc vấn đáp
tiễn của các quan nhóm
điểm của Hồ Chí
Minh về xây dựng
Đảng cầm quyền,
xây dựng nhà nước
của dân, do dân, vì
dân.
Khả năng vận
dụng Tư tưởng Hồ
Chí Minh về xây
dựng Đảng, xây
dựng nhà nước để
nhận diện hạn chế
trong công tác xây
dựng, chỉnh đốn
Đảng và hoàn thiện
Nhà nước ở địa
23
* Về tư tưởng:
Bảo vệ và tích cực tuyên truyền
đường lối của Đảng, chính sách,
pháp luật của Nhà nước. Đấu tranh
với những quan điểm sai trái phủ
nhận sự lãnh đạo của Đảng đối với
cách mạng hiện nay. Đấu tranh
chống các biểu hiện suy thoái trong
đội ngũ cán bộ đảng viên
phương, đơn vị nơi
học viên công tác
đồng thời đề xuất
giải pháp để khắc
phục các hạn chế đó.
5. Nội dung chi tiêt và hình th
́
ức tô ch
̉ ức dạy học
Hình thức tổ chức
dạy học
́ ̀
1. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ Thuyêt trinh
Thảo luận nhóm:
MINH
VỀ XÂY DỰNG ĐẢNG Hỏi đáp
CỘNG SẢN VIỆT NAM Tự học:
CẦM QUYỀN
1.1. Một số vấn đề lý
luận chung về đảng
cộng sản cầm quyền
1.1.1. Khái niệm đảng
chính trị, đảng cầm
quyền
1.1.2. Vấn đề đặt ra đối
Nội dung chi tiết
24
Câu hoi đanh gia
̉
́
́
qua trinh
́ ̀
Câu hoỉ t r ướ c gi ờ
lên lớp:
Theo H ồ Chí
Minh,sau khi tìm
đ ượ c con đ ườ ng
cách m ạ ng, đi ề u
ki ệ n tiên quy ế t đ ư a
cách m ạ ng đ ế n
thành công là gì?
Câu hoỉ t rong giờ
lên lớp:
với Đảng Cộng sản cầm
quyền
1.1.3. Bản chất của Đảng
Cộng sản Việt Nam cầm
quyền
1.1.4. Phương thức lãnh
đạo của Đảng Cộng sản
cầm quyền
1.2. Nội dung cơ bản của
tư tưởng Hồ Chí Minh
về xây dựng Đảng Cộng
sản Việt Nam cầm
quyền
1.2.1. Tầm quan trọng của
công tác xây dựng Đảng
Cộng sản cầm quyền
trong sạch, vững mạnh
1.2.2. Nội dung xây dựng
Đảng
2. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ
MINH VỀ NHÀ NƯỚC
CỦA NHÂN DÂN, DO
NHÂN DÂN, VÌ NHÂN
DÂN
2.1. Nhà nước của nhân
dân, do nhân dân, vì
nhân dân ở Việt Nam
2.1.1. Nhà nước của nhân
dân, do nhân dân, vì nhân
dân – Nhà nước kiểu mới
trong lịch sử dân tộc Việt
Nam
2.1.2. Bản chất của Nhà
nước kiểu mới ở Việt
Nam
Thuyêt trình
́
Thảo luận nhóm:
Bài tập:
Tự học:
25
1.Đ/c cho bi ết nh ững
thu ậ n l ợ i và nhữ ng
khó khăn có th ể g ặ p
ph ả i khi Đ ả ng ở vị
th ế c ầ m quy ền?
2. Đ ả ng th ự c hi ện
vai trò lãnh d ạ o c ủ a
mình thông qua
nh ữ ng ph ươ ng th ứ c
nào?
3. Đ ể th ự c hi ệ n t ố t
vai trò lãnh đ ạ o c ủ a
mình, theo H ồ Chí
Minh, Đ ả ng c ầ n
đ ượ c xây d ự ng nh ư
th ế nào?
4. Vì sao khẳng định
nhà nước mang bản
chất giai cấp công
nhân, đồng thời thống
nhất với tính nhân dân
và tính dân tộc?
5.Thế nào là nhà nước
pháp quyền có hiệu
lực pháp lý mạnh mẽ?
Hãy làm rõ mối quan
hệ Đảng lãnh đạo,
Nhà nước quản lý,
Nhân dân làm chủ?
Phương hướng tăng
cường mối quan hệ
này?
Câu hoi sau
̉
gi ờ lên
lớp
Câu 1 (5.0 điểm):
Đồng chí hãy phân
tích tư tưởng Hồ Chí
Minh về phương thức