Män Âo Âảc Âëa Chênh

Täø män : Qun L Âáút ai
PHệN III

CHặNG IX : O VEẻ THAèNH LP BAN ệ ÂËA CHÊNH
§ 9- 1: KHẠI QUẠT CHUNG VÃƯ BN ÂÄƯ ÂËA CHÊNH
I. Mäüt säú khại niãûm
1. Bn âäư âëa chênh cå såí
Bàn âäư âëa chênh cå såí l tãn gi chung cho bn âäư gäúc âỉåüc âo v
bàịng cạc phỉång phạp âo v trỉûc tiãúp ngoi thỉûc âëa, âo v bàịng cạc phỉång
phạp cọ sỉí dủng nh chủp tỉì mạy bay kãút håüp våïi âo v bäø sung åí thỉûc âëa hay
âỉåüc thnh láûp trãn cå såí biãn táûp, biãn veợ tổỡ baớn õọử õởa hỗnh cuỡng tố lóỷ õaợ cọ.
Bn âäư âëa chênh cå såí âỉåüc âo v kên ranh giåïi hnh chênh v kên khung mnh
bn âäư
2. Bn âäư âëa chênh
Bn âäư âëa chênh l bn âäư chun âãư cọ tè lãû låïn âỉûåc láûp theo âån
vë hnh chênh cáúp x, âỉåüc thãø hiãûn bàịng säú hồûc trãn cạc váût liãûu truưn thäúng
hãû thäúng cạc thỉía âáút ca tỉìng ch sỉí dủng v cạc úu täú näüi dung khạc âỉåüc qui
âënh củ thãø trong hãû khäng gian v thåìi gian nháút âënh theo sỉû chi phäúi ca hãû
thäúng phạp lût.
Trong giai âoản hiãûn nay bn âäư âëa chênh l tãn gi cho bn âäư âỉåüc biãn
táûp, biãn v tỉì bn âäư âëa chênh cå såí theo tỉìng âån vë hnh chênh x, phỉåìng,
thë tráún, âỉåüc âo v bäø sung âãø v trn cạc thỉía âáút, xạc âënh loải âáút ca mäùi
thỉía theo chè tiãu thäúng kã ca tỉìng ch sỉí dủng trong mäùi mnh bn âäư v âỉåüc
hon chènh ph håüp våïi cạc säú liãûu trong Häư så Âëa chênh.
3. Bn âäư hiãûn trảng sỉí dủng âáút.
Âáy l dảng bn âäư chun âãư m trãn âọ thãø hiãûn hiãûn trảng phán bäú
khäng gian ca cạc loải âáút (âang sỉí dủng theo tênh cháút v cỉåìng âäü) trãn mäüt
lnh thäø nháút âënh theo nhỉỵng chè tiãu thäúng kã âãư ra.
4. Bn âäư qui hoảch sỉí dủng âáút

Bn âäư qui hoảch sỉí dủng âáút l bn âäư trãn âọ thãø hiãûn khoanh âënh phán
bäø cạc loải âáút vo mủc âêch sỉí dủng ph håüp våïi sỉû phạt triãøn kinh tãú - x häüi
trong thåìi gian 5 nàm hồûc di hån trãn mäüt lnh thäø nháút âënh.
5. Mnh bn âäư trêch âo
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 1


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
Mnh bn âäư trêch âo l tãn gi cho bn v cọ tè lãû låïn hån hồûc nh hån
tè lãû bn âäư âëa chênh cå såí, bn âäư âëa chênh, trãn âọ thãø hiãûn chi tiãút tỉìng thỉía
âáút trong cạc ä thỉía cọ tênh äøn âënh láu di hồûc thãø hiãûn cạc chi tiãút theo u
cáưu qun lê âáút âai
6. Thỉía âáút
Thỉía âáút l tãn gi ca phảm vi trong ranh giåïi sỉí dủng âáút ca tỉìng ch
sỉí dủng v phi täưn tải, xạc âënh âỉåüc trãn thỉûc tãú vãư vở trờ, hỗnh thóứ, dióỷn tờch.
Trong mọựi thổớa õỏỳt cuớa tỉìng ch sỉí dủng cọ thãø cọ mäüt hồûc mäüt sọỳ loaỷi õỏỳt
II. Qui trỗnh cọng nghóỷ caùc phổồng phaùp thaỡnh lỏỷp baớn õọử õởa chờnh
1. Qui trỗnh cọng nghóỷ thnh láûp bn âäư âëa chênh khi âo v bn âäư bàịng
phỉång phạp ton âảc, bn âảc.

Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 2


Män Âo Âảc Âëa Chênh


Täø män : Qun L Âáút ai

Chuỏứn bở KSTK lỏỷp luỏỷn chổùng KTKT vaỡ trỗnh duyóỷt
KT NT
Chn âiãøm, chän mäúc, dỉûng tiãu, âo âảc v tênh toạn lỉåïi ÂC cáúp I
KT NT
Chn âiãøm, chän mäúc, dỉûng tiãu, âo âảc v tênh toạn lỉåïi ÂC cáúp II
KT NT
Xáy dỉûng lỉåïi khäúng chãú âo v, xạc âënh ranh giåïi hnh chênh v
âo v chi tiãút
KT NT
Tu chènh bn âäư gäúc, thanh v tiãúp biãn, âạnh säú thỉía

Hon thiãûn bn v

Lãn mỉûc bn gäúc, tênh
diãûn têch
Giao diãûn têch cho
ch sỉí dủng

Láûp häư så Âëa chênh

Täø chỉïc häüi nghë bn giao sọỳ lióỷu
õo õaỷc vaỡ trỗnh kyù baớn õọử

Giaùo vión: Nguùn Âỉïc Huy

KT

NT


Biãn táûp bn âäư Â C

IN

Trang : 3


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút ai
2. Qui trỗnh cọng nghóỷ thaỡnh lỏỷp baớn õọử õởa chênh bàịng nh hng khäng.
a. Thnh láûp bn âäư âëa chênh cå såí
Trãn cå såí â cọ nh hng khäng chủp khu vỉûc thnh láûp bn âäư
chụng ta tiãún hnh thaỡnh lỏỷp baớn õọử õởa chờnh cồ sồớ theo trỗnh tỉû cạc bỉåïc nhỉ
sau
+ Xạc âënh khu vỉûc thnh láûp bn âäư
+ Thnh láûp lỉåïi khäúng chãú nh
+Xạc âënh âëa giåïi hnh chênh cạc cáúp theo häư så âëa giåïi hnh
chênh â âỉåüc xạc láûp
+ Âiãưu v nh hng khäng, xạc âënh âëa giåïi hnh chênh cạc cáúp åí
thỉûc âëa âãø âäúi chiãúu våïi häư så âëa giåïi hnh chênh â cọ
+ V bn âäư âëa chênh cå såí, tênh diãûn têch v kiãøm tra tênh diãûn têch
theo mnh bn âäư
+ Láûp bng täøng håüp diãûn têch cho tỉìng mnh bn âäư v täøng håüp
theo âån vë hnh chênh cáúp x
+ Hon thiãûn cạc ti liãûu v kiãøm tra nghiãûm thu
+ Âọng gọi giao näüp ti liãûu
a. Thnh láûp bn âäư âëa chênh theo âån vë hnh chênh cáúp x
Trãn cå såí â cọ bn âäư âëa chênh cå såí chụng ta tiãún hnh thnh
láûp bn âäư âëa chênh theo âån vë hnh chênh cáúp x theo cạc bỉåïc :

+ Biãn táûp bn âäư theo âån vë hnh chênh cáúp x
+ Kiãøm tra xạc âënh chênh xạc âëa giåïi hnh chênh cáúp x, xạc âënh
ranh giåïi sỉí dủng âáút, loải âáút v ch sỉí dủng
+ Xạc âënh hồûc thnh láûp lỉåïi trảm âo v âo v chi tiãút bäø sung,
âäưng thåìi xạc âënh loải âáút v tãn ch sỉí dủng âáút
+ Láûp bng thäúng kã theo hiãûn trảng gäưm diãûn têch, loải âáút, ch sỉí
dủng ca tỉìng thỉía v giao nháûn diãûn têch theo hiãûn trảng cho ch sỉí dủng hồûc
ch qun lê
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 4


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
+ Láûp bng täøng håüp säú thỉía, säú ch sỉí dủng, diãûn têch ca tỉìng
mnh bn âäư v theo âån vë hnh chênh
+ Láûp bng thäúng kã diãûn têch âáút nọi chung v diãûn têch âáút näng
nghiãûp nọi riãng. Xạc nháûn diãûn têch tỉû nhiãn ca âån vë hnh chênh
+ Hon thiãûn cạc ti liãûu, cạc th tủc phạp lê v tiãún hnh kiãøm tra,
nghiãûm thu
+ Âọng gọi, chuøn ti liãûu sang kháu âàng kê, xẹt, cáúp giáúy chỉïng
nháûn sỉí dủng âáút v thäúng kã âáút âai
+ Hon chènh bn âäư âëa chênh theo kãút qu cáúp giáúy chỉïng nháûn
quưn sỉí dủng âáút. Nhán bn, giao näüp âãø lỉu trỉỵ, bo qun v khai thạc
III. Näüi dung v ỉïng dủng ca bn âäư âëa chênh
1. Näüi dung ca bn âäư âëa chênh
Trãn bn âäư âëa chênh cáưn thãø hiãûn cạc näüi dung sau :
+ Caïc âiãøm khäúng chãú toüa âäü, âäü cao cạc cáúp v cạc âëa váût âënh
hỉåïng

+ Âëa giåïi hnh chênh cạc cáúp v mäúc âëa giåïi hnh chênh
+ Mäúc qui hoaûch, chè giåïi qui hoaûch, ranh giåïi hnh lang an ton
giao thäng
+ Ranh giåïi thỉía âáút, cạc úu täú tỉû nhiãn, nhán tảo cọ trãn âáút
+ Dạng âáút
+ Cạc ghi chụ thuút minh
2.ỈÏng dủng ca bn âäư âëa chênh
Bn âäư âëa chênh l ti liãûu khäng thãø thiãúu trong Häư så Âëa chênh
âäưng thåìi nọ cn l taìi liãûu âãø âàng kê thäúng kã âáút âai, laìm cå såí cho viãûc giao
âáút, cho th âáút, thu häưi âáút, xạc âënh ranh giåïi sỉí dủng, ranh giåïi hnh chênh
v phủc vủ cho viãûc ci tảo, bo vãû âáút. Bn âäư âëa chênh cn âỉåüc sỉí dủng
trong cạc ngnh khạc khi â bäø sung thãm cạc úu täú liãn quan âãún cạc ngnh
âọ.

Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 5


Män Âo Âảc Âëa Chênh

Täø män : Qun L Âáút Âai

§ 9- 2: ÂẠNH SÄÚ - CHIA MNH BN ÂÄƯ ÂËA CHÊNH
I. Mủc âêch ca viãûc chia mnh - âạnh säú:
Chia mnh âạnh säú cạc tåì bn âäư l viãûc chia cạc mnh bn âäư cọ diãûn
têch âo v låïn ( tè lãû bn âäư nh) thnh cạc mnh bn âäư cọ diãûn têch âo v nh
hån (tè lãû bn âäư låïn hån) v âạnh säú cạc mnh theo mäüt hãû thäúng k hiãûu qui
âënh tảo âiãưu kiãûn thûn låüi cho quaù trỗnh õo veợ thaỡnh lỏỷp baớn õọử, sổớ dủng v bo
qun bn âäư.

Ngoi ra viãûc âạnh säú chia mnh bn âäư cn giụp chụng ta biãút âỉåüc khu
âo gäưm nhỉỵng mnh no, toả âäü 4 gọc khung ca tỉìng mnh bn âäư. Âäưng thåìi
càn cỉï vo u cáưu ca cäng tạc qun l âáút âai ta cn xạc âënh âỉåüc tè lãû bn âäư
cáưn thnh láûp trong tỉìng khu vỉûc cho ph håüp.
II. Phỉång phạp chia mnh v âạnh säú hiãûu mnh bn âäư âëa chênh.
1. Phỉång phạp chia mnh v âạnh säú hiãûu mnh bn âäư âëa chênh cå såí
a. Mnh bn âäư tè lãû 1:2 5000
1728

Dỉûa theo lỉåïi ki lä mẹt ca hãû
1725
ta âäü vng gọc theo kinh tuún trủc
v xêch âảo qui âënh cho tỉìng tènh, 1722
chia thnh cạc ä vng cọ kêch thỉåïc 1719
thỉûc tãú l 12*12 km. Mäùi ä vng
1716
tỉång ỉïng våïi mnh bn âäư tè lãû
1/25000 . Kêch thỉåïc hỉỵu êch ca bn 1713
v l 48*48 cm tỉång ỉïng våïi diãûn 1707
têch thỉûc tãú l 14400 ha. Säú hiãûu mnh
1704
bn âäư tè lãû 1/25000 gäưm 8 chỉỵ säú: hai
säú âáưu l 25, tiãúp sau l dáúu gảch 1703
488 491 494 497 500 503 506 509 512
ngang (-) , ba säú tiãúp theo laỡ sọỳ chụn
Hỗnh 9 - 1
kilọmeùt toỹa õọỹ X, ba säú tiãúp sau l säú chàơn kilämẹt ta âäü Y ca âiãøm gọc trại
trãn ca mnh bn âäư Vê dủ
25-728488
b. Mnh bn âäư tè lãû 1: 10000

Chia mnh bn âäư 1: 25000 thnh 4 mnh bn âäư tè lãû 1: 10000, mäùi mnh
cọ kêch thỉåïc thỉûc tãú l (6 x 6) km cọ diãûn têch thỉûc tãú l 3600 ha, kêch thỉåïc
hỉỵu êch ca bn v l (60 x 60) cm. Säú hiãûu mnh bn âäư tè lãû 1/10000 gäưm 8
chỉỵ säú: hai säú âáưu l 10, tiãúp sau l dáúu gảch ngang (-) , ba säú tiãúp theo l säú
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 6


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
chàơn kilämẹt ta âäü X, ba säú tiãúp sau l säú chàơn kilämẹt ta âäü Y ca âiãøm gọc
trại trãn ca mnh bn âäư Vê dủ 10 - 722494
c. Mnh bn âäư tè lãû 1: 5000
Chia mnh bn âäư 1: 10000 thnh 4 mnh bn âäư tè lãû 1: 5000, mäùi mnh
cọ kêch thỉåïc thỉûc tãú l (3 x 3) km cọ diãûn têch thỉûc tãú l 900 ha, kêch thỉåïc hỉỵu
êch ca bn v l (60 x 60) cm. Säú hiãûu mnh bn âäư tè lãû 1/5000 gäưm 6 chỉỵ säú :
ba säú âáưu l säú chàơn kilämẹt ta âäü X, ba säú tiãúp sau l säú chàơn kilämẹt ta âäü
Y ca âiãøm gọc trại trãn ca mnh bn âäư Vê dủ 719497
d. Mnh bn âäư tè lãû 1: 2000.
Chia mnh bn âäư 1: 5000 thnh 9 mnh bn âäư tè lãû 1: 2000, mäùi mnh
cọ kêch thỉåïc thỉûc tãú l (1 x 1) km cọ diãûn têch thỉûc tãú l 100 ha, kêch thỉåïc hỉỵu
êch ca bn v l (50 x 50) cm. Âạnh säú cạc mnh bn âäư tè lãû 1: 2000 bàịng säú
Aráûp theo thỉï tỉû tỉì trại qua phi, tỉì trãn xúng dỉåïi tỉì 1 âãún 9. Säú hiãûu mnh
bn âäư 1: 2000 bao gäưm säú hiãûu mnh 1: 5000 gảch näúi v thỉï tỉû mnh bn âäư
1: 2000 Vê dủ 719497-1
e.Mnh bn âäư tè lãû 1: 1000.
Chia mnh bn âäư tè lãû 1: 2000 thnh 4 mnh bn âäư tè lãû 1: 1000, mäùi
mnh cọ kêch thỉåïc thỉûc tãú l (500 x 500) mẹt, cọ diãûn têch thỉûc tãú l 25 ha v
kêch thỉåïc hỉỵu êch ca bn v l (50 x 50) cm. Âạnh säú cạc mnh bn âäư 1: 1000

bàịng cạc chỉỵ cại thỉåìng a, b, c, d theo thỉï tỉû tỉì trại qua phi, tỉì trãn xúng dỉåïi.
Säú hiãûu mnh bn âäư 1: 1000 bao gäưm säú hiãûu mnh bn âäư 1: 2000 gảch näúi v
chỉỵ cại thỉåìng ca mnh bn âäư 1: 1000 Vê dủ 719497 - 1 - a.
f. Mnh bn âäư tè lãû 1: 500.
Chia mnh bn âäư tè lãû 1: 2000 thnh 16 mnh bn âäư tè lãû 1: 500 mäùi
mnh cọ kêch thỉåïc thỉûc tãú l (250 x 250) mẹt, cọ diãûn têch thỉûc tãú l 6,25 ha v
kêch thỉåïc hỉỵu êch ca bn v l (50 x 50) cm. Âạnh säú cạc mnh bn âäư 1: 500
bàịng cạc säú Aráûp theo thỉï tỉû tỉì trại qua phi, tỉì trãn xúng dỉåïi tỉì 1 âãún 16. Säú
hiãûu mnh bn âäư 1: 500 bao gäưm säú hiãûu mnh bn âäư 1: 2000 gảch näúi v thỉï
tỉû mnh bn âäư 1: 500 âãø trong dáúu ngồûc âån Vê dủ 719497 - 1 (16).
g. Mnh bn âäư tè lãû 1: 200.
Chia mnh bn âäư tè lãû 1: 2000 thnh 100 mnh bn âäư tè lãû 1: 200 mäùi
mnh cọ kêch thỉåïc thỉûc tãú l (100 x 100) mẹt, cọ diãûn têch thỉûc tãú l 1 ha v
kêch thỉåïc hỉỵu êch ca bn v l (50 x 50) cm. Âạnh säú cạc mnh bn âäư 1: 200
bàịng cạc säú Aráûp theo thỉï tỉû tỉì trại qua phi, tỉì trãn xúng dỉåïi tỉì 1 âãún 100.
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 7


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
Säú hiãûu mnh bn âäư 1: 200 bao gäưm säú hiãûu mnh bn âäư 1: 2000 gảch näúi v
thỉï tỉû mnh bn âäư 1: 200
Vê dủ 719497 - 1 - 100.
2. Phỉång phạp chia mnh v âạnh säú hiãûu mnh bn âäư âëa chênh
Bn âäư âëa chênh âỉåüc phán
1728
5
3

2
4
6
7
1
8
mnh cå bn theo ngun tàõc mäüt
1725
mnh bn âäư âëa chênh cå såí l mäüt
16
1722
mnh bn âäư âëa chênh. Kêch thỉåïc
24
khung mnh bn âäư âëa chênh låïn
1719
32
28
hån kêch thỉåïc khung mnh bn âäư
1716
âëa chênh cå såí l 10 hồûc 20 cm
1713
(Mäùi mnh bn âäư âëa chênh trong
âån vë hnh chênh cáúp x cọ âäü ph 1707
gäúi l 5 âãún 10 cm). Säú hiãûu ca
mnh bn âäư âëa chênh bao gäưm säú 1704
thỉï tỉû tåì bn âäư âạnh theo âån vë
1703
488 491 494 497 500 503 506 509 512
hnh chênh cáúp x v tióỳp theo laỡ sọỳ
Hỗnh 9 - 2

hióỷu maớnh baớn õọử âëa chênh cå såí âãø
trong dáúu ngồûc âån. Vê dủ chia mnh bn âäư âëa chênh tè lãû 1/5000
tåì säú 28 ( 719497 )
Đ 9- 3 : LặẽI KHNG CH THNH LÁÛP BN ÂÄƯ ÂËA CHÊNH
I. Hãû qui chiãúu tràõc õởa quọỳc gia :
Trong quaù trỗnh thaỡnh lỏỷp baớn õọử ngỉåìi ta phi chiãúu cạc úu täú âo âảc
trãn bãư màût trại âáút vãư màût báưu dủc qui chiãúu (màût Elip xoid trại âáút) sau âọ
ngỉåìi ta lải phi chiãúu cạc úu täú trãn màût báưu dủc qui chiãúu vãư màût phàóng âãø
âỉåüc cạc bn âäư phàóng.
Cạc úu täú ca hãû qui chiãúu tràõc âëa Qúc gia (phẹp chiãúu v kêch thỉåïc
ca Elip xoid) âỉåüc chn ty thüc vo mäùi qúc gia.
Âäúi våïi nỉåïc ta hiãûn nay ngỉåìi ta sỉí dủng phẹp chiãúu giỉỵ gọc khäng âäøi
(âäưng gọc) củ thãø l phẹp chiãúu Gauss hồûc UTM v kêch thỉåïc Elip xoid trại
âáút l kêch thỉåïc Elip xoid Kraxopxki.
a = 6378,245 km b = 6356,863 km α = 1: 298,3
II. Hãû thäúng cạc âiãøm toả âäü, âäü cao
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 8


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
Hiãûn nay váùn chỉa cọ mäüt loải cäng nghãû âo âảc thêch håüp âãø xạc âënh
trỉûc tiãúp toả âäü ca tỉìng âiãøm chi tiãút våïi âäü chênh xạc â âãø lỏỷp baớn õọử. Vỗ vỏỷy
muọỳn thaỡnh lỏỷp baớn õọử trong mäüt hãû thäúng toaû âäü thäúng nháút (hãû qui chiãúu Qúc
gia) ngỉåìi ta váùn phi dỉûa vo gii phạp kinh âiãøn l thiãút láûp mäüt hãû thäúng cạc
âiãøm toả âäü v âäü cao cäú âënh trãn màût âáút, tải âáy cọ chän cạc mäúc chàõc chàõn.
Ngỉåìi ta tiãún hnh âo näúi cạc âiãøm kãư nhau thnh mäüt lỉåïi toả âäü (hồûc âäü cao).
Khi biãút toả âäü (âäü cao) ca mäüt âiãøm cọ thãø tênh âỉåüc toả âäü ( âäü cao)

ca cạc âiãøm trong lỉåïi. Cạc âải lỉåüng âo näúi giỉỵa cạc âiãøm kãư nhau trong lỉåïi
toả âäü thỉåìng l gọc, khong cạch hồûc säú gia toả âäü, trong lỉåïi âäü cao laì säú gia
âäü cao (chãnh lãûch âäü cao). Mäùi qúc gia âãưu chn mäüt âiãøm lm gäúc toả âäü v
mäüt âiãøm lm gäúc âäü cao. Âiãøm gäúc toả âäü ca nỉåïc ta âỉåüc chn åí täøng củc
Âëa chênh, âiãøm gäúc âäü cao âỉåüc âàût lải tải Hn Dáúu, Âäư Sån, Hi Phng.
Tỉì âiãøm gäúc toả âäü ngỉåìi ta tênh truưn toả âäü âi khàõp âáút nỉåïc thäng qua
cạc lỉåïi toả âäü qúc gia.
Tỉì âiãøm gäúc âäü cao ngỉåìi ta tênh truưn âäü cao âi khàõp âáút nỉåïc thäng
qua cạc lỉåïi âäü cao qúc gia.
III. Máût âäü cạc âiãøm ta âäü Nh nỉåïc, âëa chênh cáúp I, âëa chênh cáúp II
1. Trỉåìng håüp thnh láûp bn âäư âëa chênh bàịng phỉång phạp âo âảc trỉûc tiãúp
ngoi thỉûc âëa.
Âo v bn âäư tè lãû 1/5000 - 1/25000 trãn diãûn têch khong 5 km2 cọ mäüt
âiãøm tỉì âëa chênh cáúp I tråí lãn v khong 2 km2 cọ mäüt âiãøm tỉì âëa chênh cáúp II
tråí lãn
Âo v bn âäư tè lãû 1/500 - 1/2000 trãn diãûn têch tỉì 3 âãún 5 km2 cọ mäüt
âiãøm tỉì âëa chênh cáúp I tråí lãn v tỉì 0.7 âãún 1 km2 cọ mäüt âiãøm tỉì âëa chênh
cáúp II tråí lãn
Âo v åí khu vỉûc cäng nghiãûp, khu cọ cáúu trục xáy dỉûng dảng âä thë, khu
âáút cọ giạ trë kinh tãú cao, khu âáút åí âä thở coù dióỷn tờch caùc thổớa nhoớ õan xen nhau
thỗ trung bỗnh 0.5 km2 coù mọỹt õióứm tổỡ õởa chờnh cáúp I tråí lãn v 0.1 km2 cọ mäüt
âiãøm tỉì âëa chênh cáúp II tråí lãn
2. Trỉåìng håüp thnh láûp bn âäư âëa chênh bàịng phỉång phạp cọ sỉí dủng nh
mạy bay kãút håüp våïi âo v åí thỉûc âëa hoỷc õo veợ bọứ sung trón nóửn baớn õọử õởa
hỗnh cng tè lãû â cọ
Âäúi våïi táút cạc loải tè lãû bn âäư khi âo v bàịng phỉång phạp ny thỗ trong
khoaớng tổỡ 20 õóỳn 30 km2 phaới coù mọỹt âiãøm ta âäü Nh nỉåïc
1V. Lỉåïi khäúng chãú màût bàịng Nh nỉåïc - lỉåïi Âëa chênh cå såí.
Giạo viãn: Nguùn Âæïc Huy


Trang : 9


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
Lỉåïi khäúng chãú màût bàịng Nh nỉåïc thỉåìng âỉåüc xáy dỉûng theo 4 cáúp: cáúp
I, cáúp II, cáúp III v cáúp IV theo ngun tàõc tỉì ton diãûn âãún củc bäü, tỉì âäü chênh
xạc cao âãún âäü chênh xạc tháúp. Ngy nay do ỉïng dủng cäng nghãû GPS (âënh vë
ton cáưu) cạch chia ny khäng nháút thiãút phi tn th. Ngỉåìi ta thỉåìng bäú trê
cạc âiãøm âo vãû tinh (GPS) cạch nhau khong 100 km bao ph ton bäü lnh thäø
qúc gia v âo âảc våïi âäü chênh xạc cao hån lỉåïi cáúp I v âỉåüc gi l lỉåïi cáúp
"0" ( âäü chênh xạc cảnh khong 1: 1000000).
Sau lỉåïi cáúp "0" ngỉåìi ta thỉåìng xáy dỉûng lỉåïi cáúp I våïi máût âäü tỉì 25 - 30
km cọ mäüt âiãøm ( âäü chênh xạc cảnh khong 1: 300000, 1: 500000).
Sau lỉåïi cáúp I l lỉåïi cáúp II våïi máût âäü tỉì 15 - 20 km cọ mäüt âiãøm (âäü
chênh xạc cảnh khong 1: 200000 - 1: 300000).
Lỉåïi cáúp III v cáúp IV âỉåüc thay thãú bàịng lỉåïi âëa chênh cå såí coï máût âäü 2
- 5 km coï mäüt âiãøm (âäü chênh xạc cảnh khong 1: 100000 - 1: 50000).
V. Lỉåïi âëa chênh cáúp I - cáúp II.
1. Læåïi toüa âäü âëa chênh cáúp I cáúp II
a. Læåïi toüa âäü âëa chênh cáúp I
Khi xáy dæûng læåïi toüa âäü âëa chênh cáúp I ngỉåìi ta phi dỉûa vo bn âäư â
cọ trong khu vỉûc, cạc âiãøm khäúng chãú màût bàịng cáúp cao â cọ trong khu vỉûc âãø
lỉûa chn phỉång ạn xáy dỉûng lỉåïi âäưng thåìi càn cỉï vo cạc chè tiãu ké thût ca
lỉåïi âãø tiãún hnh thiãút kãú så bäü trãn bn âäư . Tiãún hnh kho sạt thỉûc âëa âãø lỉûa
chn quút âënh vë trê ca cạc âiãøm, chän mäúc räưi tiãún hnh âo âảc cạc úu täú
trong lổồùi vaỡ cuọỳi cuỡng laỡ tờnh toaùn bỗnh sai xaùc âënh ta âäü cạc âiãøm trong lỉåïi.
a1. Phỉång ạn xáy dỉûng
a1-1. Phỉång ạn tam giạc
Phỉång ạn ny âỉåüc ạp dủng trong khu âo quang âng âiãưu kiãûn thäng

hỉåïng ngàõm thûn låüi. Tuy nhiãn khi ạp dủng phỉång ạn ny phi trỗnh baỡy roợ
trong luỏỷn chổùng kinh tóỳ kộ thuỏỷt
Dổỷa vaỡo cạc âiãøm cáúp cao ngỉåìi ta phạt triãøn lỉåïi dỉåïi dảng:
Tỉï giạc tràõc âëa.
+
+
Âa giạc trung tám.
+
Chùi tam giạc giỉỵa hai cảnh cáúp cao.
+
Chùi tam giạc xút phạt tỉì 1 cảnh cáúp cao khẹp vãư mäüt âiãøm
cáúp cao (âo chiãưu di cảnh cúi âãø kiãøm tra)
+

Ngoi ra cn cọ thãø sỉí dủng phỉång phạp chãm âiãøm.

a1-2. Phỉång ạn âỉåìng chuưn.
Giạo viãn: Nguyãùn Âæïc Huy

Trang : 10


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
Phỉång ạn ny hiãûn nay âỉåüc ạp dủng nhiãưu do viãûc sỉí dủng cạc mạy âo
xa âiãûn tỉí âãø âo chiãưu di cảnh cho âäü chênh xạc v nàng sút ráút cao.
Âỉåìng chuưn âëa chênh cáúp I âỉåüc thiãút kãú dỉåïi dảng âỉåìng âån hồûc lỉåïi
âỉåìng chuưn giỉỵa cạc âiãøm cáúp cao Nh nỉåïc hồûc âëa chênh cå såí
a2. Chè tiãu k thût
a2-1. Âäúi våïi lỉåïi tam giạc.

Chiãưu di cảnh 1km ≤ cảnh ≤ 5km
+
+
Gọc nh nháút ≥ 30o
+
Säú tam giạc ≤ 10 tam giạc.
+
Sai säú trung phỉång âo gọc 5''
Sai sọỳ kheùp hỗnh tam giaùc 20''
+
+
Sai sọỳ trung phỉång tỉång âäúi cảnh måí âáưu ≤ 1: 50000
+
Sai säú trung phỉång tỉong âäúi cảnh úu nháút ≤ 1: 20000
a2-2 Âäúi våïi phỉång ạn âỉåìng chuưn.
+
Chiãưu di âỉåìng âån ≤ 4 km
+
Chiãưu di tỉì âiãøm gäúc âãún âiãøm nụt hồûc giỉỵa hai âiãøm
nụt ≤ 2.5 km
+
Âäü di cảnh 0, 2 km ≤ cảnh ≤ 1.0 km
+
Säú cảnh trong âỉåìng chuưn ≤ 10 cảnh
+
Sai säú trung phỉång âo gọc ≤ 5"
+
Chãnh gọc cäú âënh ≤ 10"
+
+


Sai säú khẹp gọc ca âỉåìng chuưn ≤ 10" n
Sai säú khẹp tỉång âäúi ca âỉåìng chuưn ≤ 1: 15000

Chụ ràịng khi âo v bn âäư âëa chênh tè lãû nh hån hồûc bàịng 1/1000 thỗ
chióửu daỡi õổồỡng õồn, chióửu daỡi tổỡ õióứm gọỳc âãún âiãøm nụt hồûc giỉỵa hai âiãøm nụt,
chiãưu di cảnh cho phẹp tàng lãn 1.5 láưn v sai säú tỉång âäúi ca âỉåìng chuưn
khäng âỉåüc vỉåüt quạ 1/10000
a3. Âo âảc cạc úu täú
a3-1.Âo gọc
+
Nãúu dng mạy kinh vé cọ âäü chênh xạc 1''- 2'' tiãún hnh âo 4
vng âo
+
Nãúu dng mạy kinh vé cọ âäü chênh xạc 3''- 5'' tiãún hnh âo 6
vng âo
+
Säú chãnh giạ trë gọc giỉỵa cạc láưn âo khäng âỉåüc vỉåüt quạ 8''
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 11


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
+
Säú chãnh giạ trë gọc giỉỵa 2 nỉía láưn âo khäng âỉåüc vỉåüt quạ
8''
Biãún âäüng 2c trong mäüt láưn âo khäng âỉåüc vỉåüt quạ 12''
+

+
Sai säú khẹp vãư hỉåïng måí âáưu khäng âỉåüc vỉåüt quạ 8''
+
Chãnhlãûch giạ trë hỉåïng giỉỵa cạc láưn âo sau khi â qui 0
khäng âỉåüc vỉåüt quaù 8''
+
Nóỳu õo goùc trong õổồỡng chuyóửn thỗ phaới aùp dủng phỉång
phạp âo ba chán mạy liãn hon v phi âm bo sai säú âënh
tám khäng âỉåüc vỉåüt quạ 2mm, riãng âäúi våïi cạc cảnh ngàõn
hån chiãưu di cảnh trung bỗnh thỗ sai sọỳ õởnh tỏm khọng õổồỹc
vổồỹt quaù 1mm
a3-2.o cảnh
+
Cảnh trong lỉåïi âëa chênh cáúp I thỉåìng âỉåüc âo bàịng mạy âo
di âiãûn quang, mạy ton âảc âiãûn tỉí
Phi tiãún hnh âo 3 láưn riãng biãût, mäỵi láưn âo âãưu ngàõm
+
chøn lải mủc tiãu. Âäü chãnh lãûch kãút qu giỉỵa 3 láưn âo
khäng âỉåüc vỉåüt quạ hai láưn hàịng sọỳ cuớa maùy . Lỏỳy trở trung
bỗnh cọỹng cuớa 3 láưn âo lm kãút qu âo chiãưu di cảnh
a4.Tênh toạn bỗnh sai
Lổồùi õởa chờnh cỏỳp I phaới tióỳn haỡnh bỗnh sai theo phổồng phaùp bỗnh sai
chỷt cheợ.
b. Lổồùi toỹa õọỹ âëa chênh cáúp II.
Khi xáy dæûng læåïi toüa âäü âëa chênh cáúp II ngỉåìi ta phi dỉûa vo bn âäư â
cọ trong khu vỉûc, cạc âiãøm khäúng chãú màût bàịng cáúp cao â cọ trong khu vỉûc âãø
lỉûa chn phỉång ạn xáy dỉûng lỉåïi âäưng thåìi càn cỉï vo cạc chè tiãu ké thût ca
lỉåïi âãø tiãún hnh thiãút kãú så bäü trãn bn âäư . Tiãún hnh kho sạt thỉûc âëa âãø lỉûa
chn quút âënh vë trê ca cạc âiãøm, chän mäúc räưi tiãún hnh âo âảc cạc úu tọỳ
trong lổồùi vaỡ cuọỳi cuỡng laỡ tờnh toaùn bỗnh sai xạc âënh ta âäü cạc âiãøm trong lỉåïi

b1. Phỉång ạn xáy dỉûng.
Ngỉåìi ta cọ thãø ạp dủng hai phỉång ạn: tam giạc v âỉåìng chuưn giäúng
nhỉ phỉång ạn xáy dỉûng læåïi âëa chênh cáúp I. tuy nhiãn trong thæûc tãú hiãûn nay
pháưn låïn ngỉåìi ta âãưu xáy dỉûng theo phỉång ạn âỉåìng chuưn
b2. Chè tiãu k thût
b2-1. Âäúi våïi lỉåïi tam giạc.
+ Chiãưu di cảnh tam giạc 0,5 km ≤ cảnh ≤ 3 km
+ Gọc nh nháút ≤ 20o (gọc liãn hãû ≤ 30o)
+ Säú tam giạc giỉỵa cạc cảnh måí âáưu ≤ 10 ∆
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 12


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
+ Sai säú trung phỉång âo gọc ≤ 10"
+ Sai sọỳ kheùp hỗnh tam giaùc 40"
+ Sai sọỳ trung phỉång tỉång âäúi cảnh måí âáưu ≤ 1: 20000
+ Sai säú trung phỉång tỉång âäúi cảnh úu nháút ≤ 1: 10000
b2-2. Âäúi våïi âỉåìng chuưn.
+ Chiãưu di âỉåìng âån ≤ 2.5 km
+ Chiãưu di tỉì âiãøm gäúc âãún âiãøm nụt hồûc giỉỵa hai âiãøm nụt ≤
1km
+ Âäü di cảnh 0,06 km ≤ caûnh ≤ 0,4 km
+ Säú caûnh ≤ 15 cảnh
+ Sai säú khẹp tỉång âäúi ca âỉåìng chuưn ≤ 1/10000
+ Sai säú trung phỉång âo gọc ≤ 10"
+ Chãnh gọc cäú âënh ≤ 20"
+ Sai säú khẹp gọc ≤ 20 n

Chụ ràịng khi âo v bn âäư âëa chờnh tố lóỷ nhoớ hồn hoỷc bũng 1/1000 thỗ
chióửu daỡi âỉåìng âån, chiãưu di tỉì âiãøm gäúc âãún âiãøm nụt hồûc giỉỵa hai âiãøm nụt,
chiãưu di cảnh cho phẹp tàng lãn 1.5 láưn v sai säú tỉång âäúi ca âỉåìng chuưn
khäng âỉåüc vỉåüt quạ 1/5000
b3. Âo âảc cạc úu täú
b3-1.Âo gọc
+
Nãúu dng mạy kinh vé cọ âäü chênh xạc 1''- 2'' tiãún hnh âo 2
vng âo
+
Nãúu dng mạy kinh vé cọ âäü chênh xạc 3''- 5'' tiãún hnh âo 4
vng âo
+
Säú chãnh giạ trë gọc giỉỵa cạc láưn âo khäng âỉåüc vỉåüt quạ 8''
+
Säú chãnh giạ trë gọc giỉỵa 2 nỉía láưn âo khäng âỉåüc vỉåüt quạ
8''
Biãún âäüng 2c trong mäüt láưn âo khäng âỉåüc vỉåüt quạ 12''
+
+
Sai säú khẹp vãư hỉåïng måí âáưu khäng âỉåüc vỉåüt quạ 8''
+
Chãnhlãûch giạ trë hỉåïng giỉỵa cạc láưn âo sau khi â qui 0
khäng âỉåüc vỉåüt quạ 8''
+
Nãúu âo gọc trong âỉåìng chuưn thỗ phaới aùp duỷng phổồng
phaùp õo ba chỏn maùy lión hon v phi âm bo sai säú âënh
tám khäng âỉåüc vỉåüt quạ 2mm, riãng âäúi våïi cạc cảnh ngàõn
hån chiãưu daỡi caỷnh trung bỗnh thỗ sai sọỳ õởnh tỏm khọng âỉåüc
vỉåüt quạ 1mm

Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 13


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
b3-2.Âo cảnh
+
Cảnh trong lỉåïi âëa chênh cáúp II thỉåìng âỉåüc âo bàịng mạy âo
di âiãûn quang, mạy ton âảc âiãûn tỉí
Phi tiãún hnh âo 3 láưn riãng biãût, mäỵi láưn âo âãưu ngàõm
+
chøn lải mủc tiãu. Âäü chãnh lãûch kãút qu giỉỵa 3 láưn âo
khäng âỉåüc vỉåüt quạ hai láưn hũng sọỳ cuớa maùy . Lỏỳy trở trung
bỗnh cọỹng cuớa 3 láưn âo lm kãút qu âo chiãưu di cảnh
b4.Tênh toaùn bỗnh sai
Lổồùi õởa chờnh cỏỳp II õổồỹc tióỳn haỡnh bỗnh sai theo phổồng phaùp bỗnh sai
gỏửn õuùng
2. Lổồùi õọỹ cao âëa chênh cáúp I cáúp II
a.Læåïi âäü cao âëa chênh cáúp I
Læåïi âäü cao âëa chênh cáúp I âæåüc thiãút kãú dỉåïi dảng âỉåìng âån giỉỵa hai
âiãøm hảng cao hồûc dỉåïi dảng lỉåïi våïi cạc vng khẹp v âiãøm nụt. Cå såí âãø âo
näúi âäü cao cạc âiãøm âëa chênh cáúp I l cạc âiãøm hảng III Nh nỉåïc tråí lãn.
Chiãưu di âỉåìng âån trong khong tỉì 16 âãún 20 km, chiãưu di giỉỵa âiãøm gäúc
våïi âiãøm nụt trong khong 9 âãún 15 km, chiãưu di giỉỵa hai âiãøm nuùt trong
khoaớng 6 õóỳn 10 km. Duỡng maùy thuớy bỗnh cọ âäü phọng âải tỉì 20 x tråí lãn v
mia hai màût khong chia 1 cm âãø tiãún hnh âo theo tiãu chøn thy chøn hảng
IV Nh nỉåïc. Sai säú khẹp âỉåìng âo cao khäng âỉåüc vỉåüt quạ ± 20 L mm våïi
L l chiãưu di âỉåìng âo tênh bàịng kilämẹt, nãúu säú trảm âo trong 1km nhiãưu hån

16 trảm thỗ sai sọỳ kheùp cuớa õổồỡng õo khọng õổồỹc vổồỹt quạ ± 5 N mm våïi N l
säú trảm âo trong âỉåìng âo.
Lỉåïi âäü cao âëa chênh cáúp I âỉåüc bỗnh sai theo phổồng phaùp bỗnh sai gỏửn
õuùng.
b.Lổồùi õọỹ cao âëa chênh cáúpII
Læåïi âäü cao âëa chênh cáúp II âæåüc thiãút kãú dỉåïi dảng âỉåìng âån giỉỵa hai
âiãøm hảng cao hồûc dỉåïi dảng lỉåïi våïi cạc vng khẹp v âiãøm nụt. Cå såí âãø âo
näúi âäü cao cạc âiãøm âëa chênh cáúp II l cạc âiãøm hảng IV Nh nỉåïc tråí lãn.
Chiãưu di âỉåìng âån trong khong 8km, chiãưu di giỉỵa âiãøm gäúc våïi âiãøm nụt
trong khong 6 km, chiãưu di giỉỵa hai âiãøm nụt trong khong 4 km. Dng maùy
thuớy bỗnh coù õọỹ phoùng õởa tổỡ 20 x trồớ lãn v mia hai màût khong chia 1 cm, hồûc
mia mäüt màût âãø tiãún hnh âo theo tiãu chøn thy ké thût. Sai säú khẹp âỉåìng
âo cao khäng âỉåüc vỉåüt quạ ± 50 L mm våïi L l chiãưu di âỉåìng âo tênh bàịng
kilämẹt, nãúu säú trảm âo trong 1km nhióửu hồn 16 traỷm thỗ sai sọỳ kheùp cuớa õổồỡng
õo khäng âỉåüc vỉåüt quạ ± 10 N mm våïi N l säú trảm âo trong âỉåìng âo.
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 14


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
Trỉåìng håüp bäú trê cạc âiãøm âäü cao ké thût truỡng vồùi caùc õióứm õởa chờnh
cỏỳp I, cỏỳp II thỗ cọ thãø ạp dủng phỉång phạp âo cao lỉåüng giạc õóứ õo kóỳt hồỹp
trong quaù trỗnh õo õổồỡng chuyóửn cỏỳp I, cáúp II.
Læåïi âäü cao âëa chênh cáúp II âæåüc bỗnh sai theo phổồng phaùp bỗnh sai gỏửn
õuùng.
VI. Lổồùi khọỳng chãú âo v
1. Lỉåïi khäúng chãú âo v màût bàịng
a. Âäúi våïi khu vỉûc âä thë - Tè lãû bn âäư 1/200, 1/500 1/1000 v1/2000

Lỉåïi khäúng chãú âo v màût bàịng khu vỉûc âä thë thỉåìng âỉåüc phạt triãøn
theo 2 cáúp dỉåïi dảng âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 1 v âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2
nhàịm tàng dáưy thãm cạc âiãøm ta âäü tåïi mỉïc cáưn thiãút bo âm cho viãûc âàût mạy
âãø âo v chi tiãút thnh láûp bn âäư hồûc tàng dáưy lỉåïi âiãøm âo v nh. Cạc âiãøm
khäúng chãú âo v phi cọ táưm bao quạt räüng, phi thäng hỉåïng tåïi cạc âiãøm lán
cáûn, phi thûn tiãûn cho viãûc âàût mạy, phi tênh tåïi sỉû phạt triãøn ca lỉåïi khäúng
chãú tiãúp theo v âỉåüc chän bàịng cạc mäúc tảm thåìi hồûc cäú âënh ngoi thỉûc âëa.
Lỉåïi cọ thãø âỉåüc thiãút kãú dỉåïi dảng âỉåìng âån hồûc hãû thäúng mäüt hay nhiãưu
âiãøm nụt
a1. Âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 1
Âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 1 âỉåüc thiãút kãú dỉûa vo cạc âiãøm tỉì âëa chênh
cáúp 2 tråí lãn . Chiãưu di âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt quạ 600m chiãưu di
cảnh khäng âỉåüc nh hån 20m v di hån 400m, chiãưu di hai cảnh liãưn nhau
khäng âỉåüc chãnh nhau quạ 2.5 láưn, säú cảnh trong âỉåìng chuưn khäng âỉåüc
vỉåüt quạ 15 cảnh, sai säú trung phỉång âo gọc trong âỉåìng chuưn khäng âỉåüc
vỉåüt quạ 15'', sai säú khẹp gọc trong âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt quạ ±
30'' n våïi n l säú gọc trong âỉåìng chuưn, sai säú trung phỉång tỉång âäúi ca
âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt quạ 1/4000 . Gọc trong âỉåìng chuưn âỉåüc âo 2
vng âo theo phỉång phạp âo gọc âån hồûc âo ton vng bàịng loải mạy kinh vé
cọ âäü chênh xạc nh hån hồûc bàịng 10'', giỉỵa hai vng âo phi thay âäøi vë trê bn
âäü âi 900 Nãúu âo bàịng mạy kinh vé cọ õọỹ chờnh xaùc nhoớ hồn 5'' thỗ chố cỏửn õo
mọỹt vng âo, chãnh lãûch giỉỵa hai nỉía vng âo v lãûch hỉåïng qui "0 " phi nh
hån 20''. Cảnh trong âỉåìng chuưn thỉåìng âỉåüc âo bàịng mạy âo âiãûn quang,
mạy ton âảc âiãûn tỉí våïi hai láưn âo chãnh lãûch giỉỵa hai láưn âo phi nh hån hai
láưn hàịng säú ca mạy. Nãúu cảnh âỉåüc âo bàịng cạc dủng củ khaùc thỗ phaới õaớm baớo
sai sọỳ tổồng õọỳi õo chióửu di cảnh khäng vỉåüt quạ 1/3000. Âỉåìng chuưn kinh
vé cáúp 1 õổồỹc bỗnh sai theo phổồng phaùp bỗnh sai gỏửn âụng
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 15



Män Âo Âảc Âëa Chênh
a2. Âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2

Täø män : Qun L Âáút Âai

Âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2 âỉåüc thiãút kãú dỉûa vo cạc âiãøm tỉì âỉåìng
chuưn kinh vé cáúp 1 tråí lãn . Chiãưu di âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt quạ
300m chiãưu di cảnh khäng âỉåüc nh hån 5m v di hån 200m, chiãưu di hai
cảnh liãưn nhau khäng âỉåüc chãnh nhau quạ 2.5 láưn, säú cảnh trong âỉåìng chuưn
khäng âỉåüc vỉåüt quạ 15 cảnh, sai säú trung phỉång âo gọc trong âỉåìng chuưn
khäng âỉåüc vỉåüt quạ 15'', sai säú khẹp gọc trong âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt
quạ ± 30'' n våïi n l säú gọc trong âỉåìng chuưn, sai säú trung phỉång tỉång âäúi
ca âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt quạ 1/2500 . Gọc trong âỉåìng chuưn âỉåüc
âo 2 vng âo theo phỉång phạp âo gọc âån hồûc âo ton vng bàịng loải mạy
kinh vé cọ âäü chênh xạc nh hån hồûc bàịng 10'', giỉỵa hai vng âo phi thay âäøi
vë trê bn âäü âi 900 Nãúu âo bàịng mạy kinh vé cọ âäü chênh xaùc nhoớ hồn 5'' thỗ chố
cỏửn õo mọỹt voỡng õo, chãnh lãûch giỉỵa hai nỉía vng âo v lãûch hỉåïng qui "0" phi
nh hån 20''. Cảnh trong âỉåìng chuưn thỉåìng âỉåüc âo bàịng mạy âo âiãûn
quang, mạy ton âảc âiãûn tỉí våïi hai láưn âo chãnh lãûch giỉỵa hai láưn âo phi nh
hån hai láưn hàịng säú ca mạy. Nãúu caỷnh õổồỹc õo bũng caùc duỷng cuỷ khaùc thỗ phaới
õaớm bo sai säú tỉång âäúi âo chiãưu di cảnh khäng vổồỹt quaù 1/3000. ổồỡng
chuyóửn kinh vộ cỏỳp 2 õổồỹc bỗnh sai theo phổồng phaùp bỗnh sai gỏửn õuùng
a3. Lổồùi õổồỡng chuyóửn
Khi thióỳt kóỳ dổồùi daỷng lổồùi õổồỡng chuyóửn thỗ chióửu di låïn nháút giỉỵa âiãøm
gäúc v âiãøm nụt giỉỵa cạc âiãøm nut phi nh hån 400 m âäúi våïi âỉåìng chuưn
kinh vé cáúp 1 v 200 m âäúi våïi âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2. Trỉåìng håüp âàûc biãût
âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2 cọ thãø thiãút kãú dỉåïi dảng âỉåìng chuưn treo våïi säú
cảnh nh hån 4 v phi âo theo hai chiãưu thûn v nghëch.

b. Âäúi våïi khu vỉûc näng thän - Tè lãû bn âäư 1/1000, 1/2000, 1/5000, 1/10000 v
1/25000
Lỉåïi khäúng chãú âo v màût bàịng khu vỉûc näng thän thỉåìng âỉåüc phạt triãøn
theo 2 cáúp dỉåïi dảng âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 1 v âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2
hồûc lỉåïi tam giạc nh, âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2 hay cạc âiãøm giao häüi
nhàịm tàng dáưy thãm cạc âiãøm ta âäü tåïi mỉïc cáưn thiãút bo âm cho viãûc âàût mạy
âãø âo v chi tiãút thnh láûp bn âäư hồûc tàng dáưy lỉåïi âiãøm âo v nh. Cạc âiãøm
khäúng chãú âo v phi cọ táưm bao quạt räüng, phi thäng hỉåïng tåïi cạc âiãøm lán
cáûn, phi thûn tiãûn cho viãûc âàût mạy, phi tênh tåïi sỉû phạt triãøn ca lỉåïi khäúng
chãú tiãúp theo v âỉåüc chän bàịng cạc mäúc tảm thåìi hồûc cäú âënh ngoi thỉûc âëa
b1.Phỉång ạn xáy dỉûng âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 1, âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 16


Män Âo Âảc Âëa Chênh
b1-1. Âäúi våïi bn âäư tè lãû 1/1000
b1-1-1. Âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 1

Täø män : Qun L Âáút Âai

Âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 1 âỉåüc thiãút kãú dỉûa vo cạc âiãøm tỉì âëa chênh
cáúp 2 tråí lãn . Chiãưu di âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt quạ 900m chiãưu di
cảnh khäng âỉåüc nh hån 20m v di hån 400m, chiãưu di hai cảnh liãưn nhau
khäng âỉåüc chãnh nhau quạ 2.5 láưn, säú cảnh trong âỉåìng chuưn khäng âỉåüc
vỉåüt quạ 15 cảnh, sai säú trung phỉång âo gọc trong âỉåìng chuưn khäng âỉåüc
vỉåüt quạ 15'', sai säú khẹp gọc trong âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt quạ ±
30'' n våïi n l säú gọc trong âỉåìng chuưn, sai säú trung phỉång tỉång âäúi ca
âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt quạ 1/4000 . Gọc trong âỉåìng chuưn âỉåüc âo 2

vng âo theo phỉång phạp âo gọc âån hồûc âo ton vng bàịng loải mạy kinh vé
cọ âäü chênh xạc nh hån hồûc bàịng 10'', giỉỵa hai vng âo phi thay âäøi vë trê bn
âäü âi 900 Nãúu âo bàịng mạy kinh vộ coù õọỹ chờnh xaùc nhoớ hồn 5'' thỗ chè cáưn âo
mäüt vng âo, chãnh lãûch giỉỵa hai nỉía vng âo v lãûch hỉåïng qui "0" phi nh
hån 20''. Cảnh trong âỉåìng chuưn thỉåìng âỉåüc âo bàịng mạy âo âiãûn quang,
mạy ton âảc âiãûn tỉí våïi hai láưn âo chãnh lãûch giỉỵa hai láưn âo phi nh hån hai
láưn hàịng säú ca mạy. Nãúu cảnh âỉåüc âo bàịng cạc duỷng cuỷ khaùc thỗ phaới õaớm baớo
sai sọỳ tổồng õọỳi âo chiãưu di cảnh khäng vỉåüt qụa 1/3000 . Âỉåìng chuyóửn kinh
vộ cỏỳp 1 õổồỹc bỗnh sai theo phổồng phaùp bỗnh sai gỏửn õuùng
b1-1-2 ổồỡng chuyóửn kinh vộ cỏỳp 2
ổồỡng chuưn kinh vé cáúp 2 âỉåüc thiãút kãú dỉûa vo cạc âiãøm tỉì âỉåìng
chuưn kinh vé cáúp 1 tråí lãn . Chiãưu di âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt quạ
500m chiãưu di cảnh khäng âỉåüc nh hån 5m v di hån 200m, chiãưu di hai
cảnh liãưn nhau khäng âỉåüc chãnh nhau quạ 2.5 láưn, säú cảnh trong âỉåìng chuưn
khäng âỉåüc vỉåüt quạ 15 cảnh, sai säú trung phỉång âo gọc trong âỉåìng chuưn
khäng âỉåüc vỉåüt quạ 15'', sai säú khẹp gọc trong âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt
quạ ± 30'' n våïi n l säú gọc trong âỉåìng chuưn, sai säú trung phỉång tỉång âäúi
ca âỉåìng chuưn khäng âỉåüc vỉåüt quạ 1/2000 . Gọc trong âỉåìng chuưn âỉåüc
âo 2 vng âo theo phỉång phạp âo gọc âån hồûc âo ton vng bàịng loải mạy
kinh vé cọ âäü chênh xạc nh hån hồûc bàịng 10'', giỉỵa hai vng âo phi thay âäøi
vë trê bn âäü âi 900 Nãúu âo bàịng mạy kinh vé coù õọỹ chờnh xaùc nhoớ hồn 5'' thỗ chố
cỏửn õo mäüt vng âo, chãnh lãûch giỉỵa hai nỉía vng âo v lãûch hỉåïng qui 0 phi
nh hån 20''. Cảnh trong âỉåìng chuưn thỉåìng âỉåüc âo bàịng mạy âo âiãûn
quang, mạy ton âảc âiãûn tỉí våïi hai láưn âo chãnh lãûch giỉỵa hai láưn âo phi nh
hån hai láưn hàịng säú ca mạy. Nãúu cảnh âỉåüc âo bàịng cạc dủng củ khaùc thỗ phaới

Giaùo vión: Nguyóựn ổùc Huy

Trang : 17



Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
âm bo sai säú tỉång âäúi âo chiãưu di cảnh khäng vỉåüt quạ 1/3000. Âỉåìng
chuưn kinh vé cáúp 2 âỉåüc bỗnh sai theo phổồng phaùp bỗnh sai gỏửn õuùng
b1-1-3. Lổồùi õổoỡng chuyóửn
Khi thióỳt kóỳ dổồùi daỷng lổồùi õổồỡng chuyóửn thỗ chiãưu di låïn nháút giỉỵa âiãøm
gäúc v âiãøm nụt giỉỵa cạc âiãøm nụt phi nh hån 600 m âäúi våïi âỉåìng chuưn
kinh vé cáúp 1 v 350 m âäúi våïi âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2. Trỉåìng håüp âàûc biãût
âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2 cọ thãø thiãút kãú dỉåïi dảng âỉåìng chuưn treo våïi säú
cảnh nh hån 4 v phi âo theo hai chiãưu thûn v nghëch.
b1-2. Âäúi våïi bn âäư tè lãû 1/2000, 1/5000, 1/10000 v 1/25000
Khi xáy dỉûng lỉåïi khäúng chãú âo v bn âäư cạc tè lãû 1/2000, 1/5000,
1/10000 v 1/25000 vãư cå bn giäúng nhỉ âäúi våïi tè lãû 1/1000, âiãưu khạc nhau
giỉỵa chụng l chiãưu di cho phẹp ca âỉåìng chuưn.
Chiãưu di cho phẹp ca âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 1 âäúi våïi bn âäư tè lãû
1/2000 l 2000m, âäúi våïi tè lãû 1/5000 laì 4000m, âäúi våïi tè lãû 1/10000 vaì 1/25000
laì 8000m. Chiãưu di cho phẹp giỉỵa âiãøm gäúc v âiãøm nụt, giỉỵa cạc âiãøm nụt våïi
nhau âäúi våïi tè lãû bn âäư 1/2000 l 1300m, âäúi våïi tè lãû bn âäư 1/5000 l 2600m,
âäúi våïi tè lãû bn âäư 1/10000 v 1/25000 l 5300m.
Chiãưu di cho phẹp ca âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2 âäúi våïi bn âäư tè lãû
1/2000 l 1000m, âäúi våïi tè lãû 1/5000 laì 2000m, âäúi våïi tè lãû 1/10000 v 1/25000
l 6000m. Chiãưu di cho phẹp giỉỵa âiãøm gäúc v âiãøm nụt, giỉỵa cạc âiãøm nụt våïi
nhau âäúi våïi tè lãû bn âäư 1/2000 l 660m, âäúi våïi tè lãû bn âäư 1/5000 l 1300m,
âäúi våïi tè lãû bn âäư 1/10000 v 1/25000 l 5300m.
b2. Phỉång ạn xáy dỉûng lỉåïi tam giạc nh, âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 2
Lỉåïi tam giạc nh thỉåìng âỉåüc xáy dỉûng åí vng quang âng khu vỉûc âäưi,
nụi dỉåïi dảng chùi tam giạc, âa giạc trung tám. Lỉåïi tam giạc nh phi âỉåüc
phạt triãøn êt nháút tỉì 3 âiãøm âëa chênh cáúp II tråí lãn. Chiãưu di chùi tam giạc
khäng âỉåüc vỉåüt quạ chiãưu di âỉåìng chuưn kinh vé cáúp 1 tỉång ỉïng våïi tỉìng

loải tè lãû bn âäư . Säú tam giạc giỉỵa hai cảnh khåïi tênh khäng vỉåüt quạ 10 tam
giạc. Cảnh nh nháút khäng âỉåüc nh hån 150m, gọc nh nháút khäng âỉåüc nh
hån 200 . Gọc trong lỉåïi tam giạc nh âỉåüc âo 2 vng âo bàịng loải mạy kinh vé
cọ âäü chênh xạc nh hån hồûc bàịng 10'' theo phỉång phạp âo ton vng v âo
gọc âån. Giỉỵa hai vng âo thay âäøi vë trê bn âäü âi 900 . Nãúu âo bàìng mạy kinh
vé cọ õọỹ chờnh xaùc nhoớ hồn 5'' thỗ chố cỏửn õo mäüt vng âo . Sai säú trung phỉång
âo gọc trong tam giạc khäng âỉåüc vỉåüt quạ 15'', sai säú khẹp hỗnh trong tam giaùc
Giaùo vión: Nguyóựn ổùc Huy

Trang : 18


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
khäng âỉåüc vỉåüt quạ ± 26''. Cảnh gäúc ca lỉåïi tam giạc nh phi âỉåüc âo hai
láưn bàịng mạy âo di âiãûn quang, mạy ton âảc âiãûn tỉí . Chãnh lãûch giỉỵa hai láưn
âo khäng âỉåüc vỉåüt quạ hai láưn hàịng säú ca mạy. Nãúu âo bàịng cạc dủng củ khaùc
thỗ phaới õaứm baớo sai sọỳ tổồng õọỳi khọng vổồỹt quaù 1/3000. Lổồùi tam giaùc nhoớ
õổồỹc bỗnh sai theo phổồng phaùp bỗnh sai gỏửn õuùng.
Dổỷa trón caùc õióứm tổỡ tam giạc nh tråí lãn âãø tiãún hnh xáy dỉûng âỉåìng
chuưn kinh vé cáúp 2.
b3. Phỉång ạn xáy dỉûng cạc âiãøm giao häüi
Phỉång ạn ny âỉåüc ạp dủng åí khu vỉûc quang âng, vng âäưi nụi bàịng
cạc âiãøm giao häüi thûn, giao häüi ngëch vaì giao häüi thuáûn nghëch kãút håüp.Âäúi
våïi giao häüi thuáûn vaì giao häüi thuáûn nghëch kãút håüpû phi âỉåüc tiãún hnh êt nháút
tỉì 3 âiãøm âëa chênh cáúp II tråí lãn, gọc giao häüi khäng âỉåüc nh hỉon 30 0 v låïn
hån 1500 Âäúi våïi giao häüi nghëch phi âỉåüc tiãún hnh êt nháút tỉì 4 âiãøm âëa
chênh cáúp II tråí lãn
2. Lỉåïi khäúng chãú âäü cao âo v
Lỉåïi khäúng chãú âäü cao âo v cọ thãø âỉåüc xạc âënh bàịng thy chøn tia

ngàõm ngang, thy chøn lỉåüng giạc, giao häüi âäü cao âäüc láûp
Âiãøm gäúc âãø phạt triãøn lỉåïi âäü cao âo v l cạc âiãøm tỉì thy chøn ké
thût tråí lãn
Âỉåìng thy chøn tia ngàõm ngang cọ thãø âỉåüc bäú trê trng våïi âỉåìng
chuưn kinh vé, âỉåìng chuưn ton âảc v cọ thãø âỉåüc âo âäưng thåìi trong lục âo
âảc cạc úu täú ca âỉåìng chuưn. Âỉåìng thy chøn ny chè âo mäüt chiãưu, tuy
nhiãn tải mäùi trảm âo phi âc säú hai láưn, giỉỵa hai láưn phi thay âäøi chiãưu cao
ca mạy êt nháút l 15 cm . Chiãưu di âỉåìng âo khäng vỉåüt quạ 4km, chiãưu di
tia ngàõm khäng âỉåüc vỉåüt quạ 200m, sai säú khẹp ca âỉåìng âo khäng âỉåüc
vỉåüt quạ ± 100 L (mm) L l chiãưu di âỉåìng âo tênh bàịng km.
Khi âo v bn âäư åí vng rỉìng nụi våïi khong cao âãưu ca âỉåìng âäưng
mỉïc tỉì 2 m trồớ lón thỗ coù thóứ duỡng thuớy chuỏứn lổồỹng giaùc hồûc giao häüi âäüü cao
âäüc láûp âãø xạc âënh âäü cao ca cạc âiãøm khäúng chãú âo v. thy chøn lỉåüng giạc
cọ thãø âỉåüc bäú trê trng våïi âỉåìng chuưn kinh vé, lỉåïi tam giạc nh v âỉåüc âo
âäưng thåìi. Gọc âỉïng trong âo thy chøn lỉåüng giạc âỉåüc âo õọửng thồỡi trong
quaù trỗnh õo goùc bũng theo phổồng phaùp 3 chè mäüt láưn âo hồûc phỉång phạp
dng chè giỉỵa 3 láưn âo. Tải mäüt trảm phi âo táút c cạc hỉåïng åí cng mäüt vë trê
ca bn âäü âỉïng sau âọ âo kênh âãø âo lải táút c cạc hỉåïng â âo. Trãn cng mäüt
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 19


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
cảnh gọc âỉïng phi âỉûåc tiãún hnh âo âi v âo vãư . Chãnh lãûch giạ trë gọc âỉïng
trãn cng mäüt hỉåïng v giỉỵa cạc giạ tri M0 trãn cng mäüt trảm âo khäng âỉûåc
vỉåüt quạ 15''. Chãnh lãûch âäü cao âo âi v âo vãư trãn cng mäüt hỉåïng khäng
âỉåüc vỉåüt quạ 0.6m âäúi våïi khong cao âãưu cå bn l 2m v 1.2 m âäúi våïi
khong cao âãưu cå bn l 5m, 10m, 20m . Chiãưu cao mạy v chiãưu di so tiãu

âỉåüc âo 2 láưn bàịng thỉåïc dáy våïi âäü chênh xạc 1cm. Sai säú khẹp ca âỉåìng âo
khäng âỉåüc vỉåüt quạ ± 100 L (mm) L l chiãưu di âỉåìng âo tênh bàịng km.
Khi xáy dỉûng õổồỡng thuớy chuỏứn lổồỹng giaùc õọỹc lỏỷp thỗ chióửu daỡi khọng
vổồỹt quaù 5 km, caỷnh trung bỗnh khoaớng 350 m säú cảnh khäng âỉåüc vỉåüt quạ 25
cảnh. Sai säú khẹp ca âỉåìng âo khäng âỉåüc vỉåüt quạ ± 0.4.S. n (m) våïi S l
chiãưu di âỉåìng chuưn tênh bàịng km v n l säú cảnh trong âỉåìng chuưn.
Cọ thãø âỉûåc tiãún hnh giao häüi âäü cao âäüc láûp âãø xạc âënh âäü cao ca
âiãøm trảm âo khi âo v bn âäư våïi khong cao âãưu tỉì 2m tråí lãn . Viãûc giao häüi
âäü cao âäüc láûp âỉåüc tiãún hnh tỉì 3 hỉåïng hồûc tỉì 2 hỉåïng trong âọ cọ mäüt
hỉåïng âo âi v âo vãư. Gọc âỉïng âỉåüc âo giäúng nhỉ trong âo thy chøn lỉåüng
giạc.
Lỉåïi khäúng chãú âäü cao õo veợ õổồỹc bỗnh sai theo phổồng phaùp bỗnh sai gỏửn
õuùng.
Đ 9- 4 : CNG TAẽC CHUỉN Bậ TRặẽC KHI ÂO V CHI TIÃÚT THNH
LÁÛP BN ÂÄƯ
Sau khi phạt triãøn xong lỉåïi khäúng chãú âo v v xạc âënh âỉåüc ranh giåïi
haình chênh khu âo cäng viãûc tiãúp theo laì tiãún hnh âo v chi tiãút thnh láûp bn
âäư. Âãø lm täút cäng tạc âo v chi tiãút thnh láûp bn âäư ta phi tiãún hnh cạc
cäng tạc chøn bë:
+ Dỉûng lỉåïi ä vng toả âäü.
+ Kiãøm tra viãûc dỉûng lỉåïi ä vng toả âäü.
+ Triãøn âiãøm cọ ta âäü lãn læåïi ä vuäng toüa âäü
+ Kiãøm tra âäü chênh xạc viãûc triãøn âiãøm
+ Täø chỉïc biãn chãú cạc nhọm mạy v chøn bë mạy, dủng củ âo v
I. Dỉûng lỉåïi ä vng toả âäü.
Hiãûn nay cọ cạc phỉång phạp dỉûng lỉåïi ä vng toả âäü: dng mạy triãøn
toả âäü, dng thỉåïc chun dng Âåì rä bỉsẹp, dng thỉåïc thàóng v com pa.
1. Dỉûng lỉåïi ä vng bàịng thỉåïc Âåì rä bỉ sẹp.
a. Cáúu tảo thỉåïc.
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy


Trang : 20


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
Âáy l loải thỉåïc chun dng cọ âäü chênh xạc cao vaỡ hóỷ sọỳ giaợn nồớ vỗ
nhióỷt khọng õaùng kóứ.
Trón thỉåïc cọ cạc ä vạt: ä vạt âáưu trãn l vảch "0" ca thỉåïc cạc ä vạt tiãúp
theo l cạc cung trn bạn kênh 10cm 20, 30, 40, 50cm cảnh vạt cúi cng ca
thỉåïc cọ bạn kênh bàịng âỉåìng chẹo cuớa hỗnh vuọng coù caỷnh 50cm.
b. Dổỷng lổồùi ọ vuọng bàịng thỉåïc Âåì rä bỉ sẹp.
+ Chn âiãøm A nàịm åí gọc phêa dỉåïi bãn
trại (gọc táy nam) ca tåì giỏỳy, doỹc theo
D
C
caỷnh thổồùc keớ õổồỡng thúng AB bũng
buùt chỗ.
+ Âàût thỉåïc lãn âỉåìng thàóng sao cho vảch
0 ca thỉåïc truỡng vồùi õióứm A rọửi duỡng
buùt chỗ vaỷch caùc cung trn theo cạc
cảnh vạt ca cạc ä trãn thỉåïc càõt âỉåìng
thàóng AB tải cạc âiãøm 1, 2, 3, 4 v B.
+ Âàût thỉåïc thàóng gọc våïi âỉåìng thàóng
B
A
AB v sao cho âáưu 0 ca thỉåïc trng
våïi A räưi cng dng buùt chỗ vaỷch caùc
Hỗnh 9 - 3
cung troỡn taỷi caùc cảnh vạt ca cạc ä trãn thỉïåc.

+ Âàût vảch 0 ca thỉïåc trng våïi B âãø cung trn cảnh vạt cúi thỉåïc càõt cung
trn thỉï 5 â vảch åí trãn tải âiãøm C.
+ Âàût vảch 0 ca thỉåïc trng våïi B v thỉåïc thàóng gọc våïi âỉåìng thàóng AB
dng bụt chỗ vaỷch caùc cung troỡn theo caỷnh vaùt cuớa caùc ä trãn thỉåïc.
+ Âàût vảch 0 ca thỉåïc trng våïi A âãø cung trn cảnh vạt cúi thỉåïc càõt cung
trn thỉï 5 vỉìa vảch tải D.
+ Âàût vảch 0 ca thỉåïc trng våïi C khi âọ cảnh vạt ä thỉï 5 truỡng vồùi D duỡng
buùt chỗ vaỷch caùc cung troỡn theo cảnh vạt ca cạc ä trãn thỉåïc càõt âỉåìng thàóng
CD tải 1, 2, 3, 4.
B
C
+ Näúi cạc âiãøm tỉång ỉïng trãn cảnh AB v CD,
AC v BD ta âỉåüc lỉåïi ä vng trãn giáúy v.
2. Dỉûng lỉåïi ä vng bàịng thỉåïc thàóng v
compa.
O
+ Dng thỉåïc thàóng v com pa k 2 âỉåìng chẹo
vng gọc våïi nhau tải trung tám giáúy v.
+ Láúy 0 lm tám quay cung trn càõt 2 âỉåìng
chẹo tải A, B, C v D, näúi AB, CD ta õổồỹc A
D
hỗnh vuọng.
Hỗnh 9 - 4
Giaùo vión: Nguyóựn Âæïc Huy

Trang : 21


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai

+ Xút phạt tỉì A theo cạc hỉåïng AB v DC âàût cạc âoản thàóng 10cm, 20, 30,
40, 50cm.
+ Xút phạt tỉì B theo cạc hỉåïng BC v AD âàût cạc âoản thàóng 10cm, 20, 30,
40, 50cm.
+ Näúi cạc âiãøm tổồng ổùng trón caùc caỷnh õọỳi dióỷn cuớa hỗnh vuọng ABCD ta s
âỉåüc lỉåïi ä vng cáưn dỉûng.
II. Kiãøm tra viãûc dỉûng lỉåïi ä vng.
Lỉåïi ä vng dỉûng xong cáưn âỉåüc kiãøm tra bàịng cạch
+ Dng thỉåïc âo kiãøm tra cạc cảnh ä vng, kêch thỉåïc âo âỉåüc phi chãnh
lãûch so våïi giaï trë lyï thuyãút ≤ 0,2 mm
+ Âàût cảnh thàóng ca thỉåïc trãn cạc âỉåìng chẹo ca lỉåïi ä vng, cạc âènh ä
vng chè âỉåüc lãûch khi mẹp thỉåïc mäüt trë säú ≤ 0,2 mm.
Nãúu cạc trë säú kióứm tra coù sai lóỷch lồùn hồn 0,2 mm thỗ cháút lỉåüng lỉåïi ä
khäng âm bo v khäng âỉåüc dng nọ âãø thnh láûp bn âäư.
III. Triãøn âiãøm cọ toả âäü lãn lỉåïi ä vng toả âäü v kiãøm tra viãûc triãøn âiãøm
Dỉûa vo viãûc phán mnh bn âäư ta biãút âỉåüc toả âäü X v Y ca bäún gọc
khung lỉåïi ä vng toả âäü. Tiãún hnh
BN V TÈ LÃÛ1/2000
triãøn táút c cạc âiãøm cọ toả âäü lãn cạc 3000
bn v
Gi sỉí cáưn triãøn âiãøm A cọ toả âäü 2800
B
l XA v YA lãn bn v ta lm nhỉ sau:
5.12
2
càn cỉï vo toả âäü ca âiãøm A ta xạc 2600
1'
1
âënh âỉåüc ä vng toả âäü chỉïa âiãøm
a

b 2'
cáưn triãøn cng nhỉ trë säú toả âäü XO , YO 2400
ca âènh ä åí gọc táy nam
2200
Tênh säú gia toả âäü ∆X = X A − X O
vaì ∆Y = YA − YO
Qui âäøi cạc säú gia theo tè lãû bn
âäư ta coù a =

X
Y
vaỡ b =
.
M
M

2000
3000

3200

3400

3600

3800

4000

Hỗnh 9 - 5


Xuỏỳt phaùt tổỡ âènh ä vng åí gọc táy nam v âäng nam theo hỉåïng ca trủc X
âàût cạc âoản cọ âäü di l a ta âạnh dáúu âỉåüc cạc âiãøm 1 v 1'. Xút phạt tỉì
cạc âènh ä vng åí gọc táy nam v táy bàõc dc theo hỉåïng ca trủc Y âàût cạc
âoản cọ âäü di l b ta âạnh dáúu âỉåüc cạc âiãøm 2 v 2'. Giao âiãøm ca 1 v 1'
våïi 2 v 2' cho ta vë trê ca âiãím A trãn lỉåïi ä vng toa ûâäü . V kê hiãûu âiãøm v
Giạo viãn: Nguùn Âỉïc Huy

Trang : 22


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
ghi trë säú âäü cao theo qui âënh. Vê duû khi triãøn âiãøm A cọ toả âäü l XA=
2557.160 m , YA= 3546.720 m ta xạc âënh âỉåüc toả âäü ca âènh ä vng åí gọc
táy nam chỉïa âiãøm A laì XO= 2400 m, YO= 3400 m, tênh
∆X = X A − X O =2557.160 - 2400 =157.160(m)
∆Y = Y A − YO =3546.720 -3400 =146.720(m)
∆X
157.160
a=
=
=0.07858 (m)= 78.58 (mm)
M
2000
∆Y
146.720
b=
=
=0.07336 (m)= 73.36 (mm)

M
2000

Âäúi våïi cạc âiãøm cn lải ta tiãún hnh tổồng tổỷ Cỏửn chuù yù rũng trong quaù
trỗnh trióứn õióứm bàõt âáưu tỉì âiãøm thỉï 2 tråí âi ta phi kiãøm tra viãûc triãøn âiãøm bàịng
cạch dng thỉåïc mi li mẹt âo khong cạch giỉỵa hai âiãøm räưi âem so sạnh våïi
khong cạch giỉỵa hai âiãøm âọ âỉåüc tênh tỉì toa ûâäü ca chụng ( p dủng bi toạn
nghëch toả âäü ) â qui âäøi theo tè lãû ca bn âäư, chãnh lãûch giỉỵa chụng khäng
âỉåüc vỉåüt quạ 0.2 mm, quaù trỗnh kióứm tra vióỷc trióứn õióứm phaới tióỳn haỡnh theo
mäüt âỉåìng dêch dàõc liãn tủc v phi khẹp vãư âiãøm ban âáưu
IV. Chøn bë mạy v dủng củ âo v chi tiãút
Trong mäüt nhọm âo cáưn chøn bë: mạy kinh vé 01 chiãúc, mia 2 - 4 cại, bn
v dạn lỉåïi ä vng â triãøn âiãøm, säø âo chi tiãút, mạy tênh cạ nhán v bäü dủng củ
v gäưm thổồùc õo õọỹ, thổồùc thúng, com pa, buùt chỗ kim, kim chêch âiãøm, táøy ...
Âäúi våïi mạy kinh vé cáưn phi tiãún hnh kiãøm nghiãûm v hiãûu chènh sai säú 2c v
sai säú M0 trỉåïc khi âo.

§ 9-5 : CẠC PHỈÅNG PHẠP XẠC ÂËNH ÂIÃØM CHI TIÃÚT
I. Khại niãûm chi tiãút.
Khi âo v thnh láûp bn âäư ta khäng thãø thóứ hióỷn tỏỳt caớ caùc õióứm cuớa õởa
hỗnh õởa vỏỷt lãn bn v âỉåüc m phi chn lc mäüt säú õióứm õỷc trổng cho õởa
hỗnh õởa vỏỷt vaỡ thóứ hióỷn chụng trãn bn v. Cạc âiãøm ny âỉåüc gi l caùc õióứm
chi tióỳt.
Caùc õióứm chi tióỳt õởa hỗnh laỡ nhổợng õióứm maỡ taỷi õoù õởa hỗnh thay õọứi õọỹ
dọỳc, hổồùng däúc (âènh nụi, chán nụi, sỉåìn nụi, n ngỉûa, âỉåìng tủ thu, âỉåìng
phán thu)
Cạc âiãøm chi tiãút âëa váût l cạc âiãøm âàûc trỉng cho âỉåìng viãưn ca âëa váût,
nhỉỵng âiãøm m tải âọ âỉåìng viãưn âëa váût âäøi hỉåïng.
II. Cạc phỉång phạp xạc âënh âiãøm chi tiãút.


Giạo viãn: Nguùn Âæïc Huy

Trang : 23


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Täø män : Qun L Âáút Âai
1. Phỉång phạp toả âäü cỉûc.
a.Hãû ta âäü cỉûc
Hãû toả âäü cỉûc bao gäưm gäúc cỉûc 0 v trủc 0x.
Mäüt âiãøm âỉûåc xạc âënh trong hãû toả âäü cỉûc bao gäưm
2 thnh pháưn, bạn kênh vẹc tå D v gọc cỉûc β.
Bạn kênh vẹc tå D hay cn gi l khong cạch
cỉûc l khong cạch nàịm nganh tỉì âiãøm âọ õóỳn gọỳc
cổỷc.
Hỗnh 9 - 6
Goùc cổỷc laỡ goùc hồỹp båíi trủc cỉûc (0x) v nỉía
âỉåìng thàóng näúi âiãøm gäúc cỉûc våïi âiãøm cáưn xạc âënh tênh theo chiãưu kim âäưng
häư.
b. Ỉïng dủng toả âäü cỉûc âãø xạc âënh âiãøm chi tiãút nhỉ sau:
Âiãøm âàût mạy tỉång ỉïng våïi
1
gäúc cỉûc (0) âỉåìng âënh hỉåïng tỉång
2
ỉïng våïi trủc cỉûc 0x.
3
D
Gọc cỉûc β cọ thãø âo bàịng mạy
D
kinh vé hồûc v trỉûc tióỳp nhồỡ thổồùc

D
B
bỗnh haỡnh cuớa maùy baỡn õaỷc.
Khoaớng caùch cổỷc D âỉåüc âo
β β β
A
bàịng dáy âo khong cạch ca maùy
kinh vộ vaỡ mia.
Hỗnh 9 - 7
Giaớ sổớ A, B laỡ caùc õióứm õaợ
bióỳt ngoaỡi thổỷc õởa (thổồỡng thỗ caùc âiãøm ny l cạc âiãøm khäúng chãú màût bàịng).
Cáưn xạc âënh cạc âiãøm 1, 2, 3 lãn bn v ta lm nhỉ sau.
Âàût mạy kinh vé tải A, âënh tám cán bàịng mạy âënh hỉåïng 00o00'00" vãư
âiãøm B räưi xạc âënh cạc gọc cỉûc βi v khong cạch nàịm ngang Di tỉång ỉïng ca
cạc âiãøm.
Vë trê ca hai âiãøm A, B trãn bn v l a, b ta âàût thỉåïc âo âäü cho tám
trng våïi a räưi càn cỉï vo âỉåìng näúi ab xoay thỉåïc âo âäü âãø âỉåìng ab càõt âụng
1

2

3

3

2

1

trë säú β1trãn thỉåïc thu khong cạch D1 theo tè lãû bn âäư


d1 =

D1
M

láúy

a

lm

chøn báúm theo cảnh thàóng thỉåïc âo âäü chiãưu di d1 âỉåüc vë trê âiãøm 1 trãn bn
v. Cạc âiãøm khạc ta cng lm tỉång tỉû.

Giạo viãn: Nguyãùn Âæïc Huy

Trang : 24


Män Âo Âảc Âëa Chênh
Phỉång phạp toả âäü cỉûc cọ ỉu
âiãøm: âo v nhanh v âäü chênh xạc
âm bo nhỉng cọ nhỉåüc âiãøm l
hỉåïng ngàõm phi thäng sút do váûy
nọ âỉåüc ạp dủng phäø biãún trong khu
vỉûc quang âng.

Täø män : Quaín Lyï Âáút Âai
1


16
34 0
0

33

0

d1

15

13 1
2 11
10
9 8
7
6 5
4 3
2 1

170
350

0

140
320


120
130
300
310

b

110
290

a

100
280
90
270

80
26
0
7
25 0
0

60
0
24

50
0

23

40
220

30
210

1 2
3 4
5 6
7
8
91
0 11
12 1
3

20
200

10
190

Hỗnh 9 - 8

2. Phỉång phạp toả âäü vng gọc.
a.Hãû ta âäü vng gọc âëa phỉång
Hai âỉåìng thàóng xx v yy vng gọc våïi nhau tải 0 tảo thnh hãû trủc ta
âäü vng gọc. Vë trê ca mäüt âiãøm âỉåüc xạc âënh trong hóỷ toaỷ õọỹ naỡy gọửm 2

phỏửn laỡ x vaỡ y
x

A

x

a

y

y

y
a

Hỗnh 9 - 9

b. ỈÏng dủng toả âäü vng gọc âãø xạc âënh âiãøm chi tiãút.
A v B l hai âiãøm õaợ bióỳt ngoaỡi thổỷc õởa ( thổồỡng thỗ Avaỡ B laỡ caùc õióứm
khọỳng chóỳ õo veợ) khọng nhỗn thỏỳy caùc âiãøm 1, 2, 3, ... do váûy khäng dng
phỉång phạp toả âäü cỉûc âãø âo v âỉåüc m phi ỉïng dủng toả âäü vng gọc âãø
âo v.
Chn cảnh AB l trủc x, hỉåïng vng gọc våïi trủc x l trủc y khi âọ vë trê
cạc âiãøm 1, 2, 3 âỉåüc xạc âënh trong hãû toả âäü ny l

Giạo viãn: Nguùn Âæïc Huy

Trang : 25