t r ì n h đ ộ đ à o t ạ o

1
bộ lao động - thơng binh và x hộiã
Tổng cục dạy nghề
Dự án giáo dục kỹ thuật và dạy nghề (VTEP)
Sách hớng dẫn giáo viên
a)
b)
c)
Hà Nội - 2004
Mô đun : sửa chữa bộ phận chuyển động
của động cơ
M sốã : HAR 01 20
Nghề SửA CHữA ÔTÔ
Trình độ lành nghề
(Chèn một hình minh hoạ tuỳ thuộc vào từng nghề)
Logo
Tuyên bố bản quyền :
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình
Cho nên các nguồn thông tin có thể
đợc
phép dùng nguyên bản hoặc trích
dùng cho các mục đích về đào tạo và
tham khảo .
Mọi mục đích khác có ý đồ lệch lạc
hoặc
sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
Tổng Cục Dạy nghề sẽ làm mọi cách
để bảo vệ bản quyền của mình.

Tổng Cục Dạy Nghề cám ơn và hoan
nghênh các thông tin giúp cho chúng
tôI sửa chữa,hiệu đính và hoàn thiện
tốt hơn tàI liệu này.
Địa chỉ liên hệ:
Dự án giáo dục kỹ thuật và nghề
nghiệp
Tiểu Ban Phát triển Chơng trình Học
liệu
................
Mã tài liệu
Mã quốc tế ISBN : ......
2
Lời tựa
(Vài nét giới thiệu xuất xứ của chơng trình và tài liệu)
Tài liệu này là một trong các kết quả của Dự án GDKT-DN ..

(Tóm tắt nội dung của Dự án)
(Vài nét giới thiệu quá trình hình thành tài liệu và các thành phần tham gia)
(Lời cảm ơn các cơ quan liên quan, các đơn vị và cá nhân đã tham gia )
(Giới thiệu tài liệu và thực trạng)
3
Sách hớng dẫn giáo viên là tàI liệu hớng dẫn giảng dạy cho từng mô đun/môn học
trong hệ thống mô đun và môn học đào tạo cho
nghề ở cấp độ ..
Các thông tin trong tài liệu có giá trị hớng dẫn giáo viên thiết kế và tổ chức các bài dạy cho
mô đun/môn học một cách hợp lý. Giáo viên vẫn có thể thay đổi hoặc điều chỉnh cho phù
hợp với điều kiện và bối cảnh thực tế trong quá trình đào tạo .
Đây là tài liệu thử nghiệm sẽ đợc hoàn chỉnh để trở thành Sách hớng dẫn giáo viên
chính thức trong hệ thống dạy nghề.

Hà nội, ngày . tháng . năm .
Giám đốc Dự án quốc gia
4
Môc lôc
®Ò môc Trang
1. Lêi tùa 3
2. Môc lôc 5
3. ............
5
Giới thiệu về mô đun
Vị trí, ý nghĩa, vai trò mô đun:
Bộ phận cố định của động cơ bao gồm thân máy, nắp máy các te và xi lanh. Các chi
tiết này đóng một vai trò là bộ khung của động cơ. Động cơ làm việc ổn định, không rung
giật va đập một phần đợc quyết định bởi chất lợng của bộ phận cố định cùng với sự lắp
ghép các chi tiết, hệ thống trên chúng. Vì vậy cần phải cần phải thờng xuyên kiểm tra để
kịp thời bảo dỡng, sửa chữa theo yêu cầu giới thiệu trong các bài học của mô đun Sửa
chữa bộ phận cố định của động cơ.
Mục tiêu của mô đun:
Nhằm đào tạo cho học viên có đầy đủ kiến thức về cấu tạo, nhiệm vụ để phân tích đợc
hiện tợng, nguyên nhân h hỏng của nắp máy, thân máy, xi lanh và các te. Đồng thời có đủ
kỹ năng phân định về cấu tạo, tiến hành bảo dỡng kiểm tra và sửa chữa các h hỏng của
phần cố định động cơ, với việc sử dụng đúng, hợp lý dụng cụ, các trang thiết bị đảm bảo
đúng quy trình, yêu cầu kỹ thuật, an toàn và đạt năng suất cao.
Mục tiêu thực hiện của mô đun
Học xong môđun này học viên sẽ có khả năng:
1- Trình bày đúng nhiệm vụ, cấu tạo các chi tiết cố định của động cơ
2- Phân tích đúng hiện tợng, nguyên nhân h hỏng và phơng pháp kiểm tra, sửa chữa:
nắp máy, thân máy, xi lanh và các te.
3- Kiểm tra, sửa chữa và bảo dỡng phần cố định đúng quy trình, quy phạm và đúng
tiêu chuẩn kỹ thuật trong sửa chữa.

4- Sử dụng đúng, hợp lý các dụng cụ kiểm tra, bảo dỡng và sửa chữa các chi tiết cố
định của động cơ đảm bảo chính xác và an toàn.
Nội dung chính của mô đun: Mô đun gồm 4 bài:
1- Sửa chữa thân máy
2- Sửa chữa nắp máy, cácte
3- Sửa chữa xi lanh
4- Bảo dỡng phần cố định của động cơ
6
Các hình thức dạy - học chính trong mô đun
1. Tại phòng học chuyên môn hoá về :
- Công dụng của thân máy, nắp máy, xi lanh và các te.
- Điều kiện làm việc, vật liệu chế tạo, thân máy,nắp máy, xi lanh và các te.
- Cấu tạo của thân máy, nắp máy, xi lanh và các te.
- Hiện tợng, nguyên nhân h hỏng và phơng pháp kiểm tra thân máy, nắp máy, xi
lanh và các te.
2. Thực tập tại xởng trờng
- Nghe giới thiệu về :Quy trình tháo lắp nắp máy, các te và xi lanh.
- Xem trình diễn về :
Tháo lắp nắp máy, các te và xi lanh của động cơ
Kiểm tra tra thân máy, nắp máy, các te và xi lanh.
- Thực hành về :
Tháo lắp nắp máy, các te và ống lót xi lanh.
Kiểm tra, sửa chữa nắp máy, thân máy, các te và xi lanh
7
liệt kê các nguồn lực cần thiết cho mô đun
1. Thiết bị:
- Động cơ đốt trong
- Bản vẽ treo tờng và phim trong về cấu tạo thân máy, nắp máy, ống lót xi lanh.
- Máy chiếu Overhead và protretor
- Thiết bị thử áp lực nớc trong động cơ

- Máy doa xi lanh
- Máy khoan
- Máy mài cơ
- Máy hàn
- Tài liệu phát tay:
Phiếu kiểm tra h hỏng của thân máy, nắp máy, các te và xi lanh.
Quy trình tháo lắp nắp máy, các te và ống lót xi lanh.
2. Dụng cụ:
- Dụng cụ tháo lắp ôtô
- Dụng cụ đo kiểm tra: pan me, thớc cặp, đồng hồ so, căn lá, thớc thẳng
- Dụng cụ lắp ống lót xi lanh bằng tay
- Bàn rà
3. Vật t:
- Khay đựng
- Giẻ sạch
- Bột màu
- Cát rà
- Dầu chống rỉ
- Keo dan plactíc
4. Các nguồn lực khác:
- Phòng chuyên môn hoá
- Xởng thực tập tại trờng
- Cơ sở sửa chữa ô tô
- Tài liệu hớng dẫn sử dụng và bảo dỡng các loại ôtô
8
Tổ chức thực hiện bài dạy
Bài 1
Sửa chữa thân máy
m bài: har 01 19 01ã
I. Công việc chuẩn bị

1. Trang thiết bị, đồ dùng dạy học:
- Vật thật và bản vẽ treo tờng các loại thân máy.
- Phim trong về: thân máy
- Máy chiếu overhead
- Dụng cụ : pan me, đồng hồ so, căn lá, thớc thẳng
2. Địa điểm:
- Phòng học chuyên môn hoá
- Xởng thực tập tại trờng
3. Vật t : Khay đựng, giẻ sạch, keo dán platíc
4. Tài liệu phát tay: Mỗi học viên đợc phát
- Phiếu kiểm tra h hỏng của thân máy.
- Quy trình tháo lắp động cơ.
II. Tổ chức các hoạt động dạy - học
1. Tại phòng học chuyên môn hoá về:
- Nhiệm vụ
- Phân loại
- Cấu tạo
- Hiện tợng, nguyên nhân h hỏng, phơng pháp kiểm tra và sửa chữa thân
máy.
2. Thực tập tại xởng trờng để:
- Nghe giới thiệu quy trình tháo lắp động cơ.
- Thực hành kiểm tra thân máy
C. Tổ chức cho học viên thực tập :
- Sử dụng các động cơ ở xởng thực hành để học sinh thực hành
- Chia nhóm thực tập. Mỗi nhóm có thể 1 hoặc 2 học viên (tuỳ theo số lợng động
cơ hiện có).
- Các nhóm tiến hành tìm hiểu cấu tạo của thân máy, kiểm tra phát hiện hỏng
hỏng của thân máy.
III. Cách thức kiểm tra đánh giá :
1. Kiến thức :

- Nhiệm vụ
9
- Phân loại
- Cấu tạo
- Hiện tợng, nguyên nhân h hỏng, phơng pháp kiểm tra và sửa chữa thân máy.
Thời điểm kiểm tra: Tiến hành kiểm tra vào đầu giờ của bài dạy tiếp theo.
Cơ sở đánh giá : Giáo viên có thể đánh giá kết quả của học viên dới hình thức trắc
nghiệm.
2. Kỹ năng :
- Kiểm tra thân máy
Thời điểm kiểm tra : Tiến hành kiểm tra sau khi kết thúc thời gian thực tập tại xởng
Cơ sở đánh giá :
- Giáo viên dựa vào nội dung trình bày của học viên qua phiếu thực kiểm tra h
hỏng của thân máy..
- Giáo viên qua sát quá trình học viên thực hiện bài tập, sau đó đối chiếu với các
tiêu chí đã đợc đặt ra trong bảng tiêu chuẩn để đánh giá kết quả của học viên.
Phiếu kiểm tra thân máy
T
T Danh mục kiểm tra
Tình trạng kỹ thuật Biện pháp sửa chữa
Tốt H hỏng Phục
hồi
Thay thế
1 Các lỗ ren
2 Các vít cấy
3 Nứt, vỡ
4 Mặt phẳng lắp ghép
5 Độ thẳng hàng các lỗ gối đỡ chính
6 Độ mòn các lỗ gối đỡ chính
7 Độ mòn gối đỡ trục cam

Tiêu chuẩn đánh giá kết quả thực tập
TT Hoạt động Tiêu chuẩn của hoạt động điểm
1 Chuẩn bị Đầy đủ dụng cụ, vật t cần thiết 0,5
2 Kỹ thuật Đúng quy trình và có hiệu quả 6
3 Thao tác Chính xác, hợp lý 1
4 Thời gian Không vợt quá thời gian quy định 1
5 An toàn Không xẩy ra tai nạn, không làm hỏng thiết bị 1
6 Tổ chức nơi làm việc Sạch sẽ, ngăn nắp, gọn gàng 0,5
Tổng cộng 10
Học viên đạt điểm kỹ thuật 4 mới đợc cộng các điểm khác, nếu cha đạt phải thực tập lại.
Các câu hỏi và bài tập kiểm tra đánh giá
I. Trắc nghiệm ghép đôi:
Cột bên trái là danh mục các loại động cơ, bên phải là các đặc điểm kết cấu của thân
máy. Hãy ghép phù hợp từng loại động cơ với đặc điểm kết cấu, bằng cách ghi chữ cái t-
ơng ứng bên cạnh chữ số chỉ loại động cơ.
10