1

TR
NG
I H C TH
NG M I
KHOA H TH NG THỌNG TIN KINH T & TH
NG M I I N T

U
M
_T
TM
H
D

H c ph n

CHÍNH PH

I NT

(ELECTRONIC GOVERNMENT, E-GOVERNMENT)

Biên so n: PGS, TS Nguy n V n Minh
B môn Th ng m i đi n t


2

H c ph n CHệNH PH

I NT
(Electronic Government, E-Government)

U
M
_T
TM
H
D

1. Th i l ng: 2 t/c (24 ti t lý thuy t, 6 ti t th o lu n)
2. K t c u:

Ch ng 1: T ng quan v b máy nhà n c và chính ph đi n t
Ch ng 2: Công ngh vƠ khung ki n trúc chính ph đi n t
Ch ng 3: ng d ng chính ph đi n t
Ch ng 4: M t s góc đ chính tr , v n hóa, đ o đ c và pháp lu t trong
chính ph đi n t
Ch ng 5: Tri n khai chi n l c chính ph đi n t

3. Tài li u h c t p,

a, Tài li u chính: Bài gi ng Chính ph đi n t
b, Tài li u tham kh o

1. Nguy n
ng H u, Nguy n Hoài Anh, Ao Thu Hoài (2010), Chính ph đi n t , NXB
Thông tin & Truy n thông
2. L u
c V n (2006), Chính ph đi n t , NXB B u đi n

3. Kuno Schedler, Lukas Summermatter, Bernhard Schmidt (2004), Managing the
Electronic Government: From Vision to Practice, Information Age Publishing
4. Arib-Veikko Anttiroiko, (2008), Electronic Government: Concepts, methodologies,
tools and applications, Information Science Reference, Hershey, NewYork,


3

NG 1

U
M
_T
TM
H
D

CH

T NG QUAN
V
B

MÁY

NHÀ N

C

VÀ

CHệNH PH
I NT

N i dung

1.1 S l c v b máy nhƠ n c
1.2 Khái ni m, các c p đ phát tri n vƠ mô
hình CP T
1.3 S c n thi t, l i ích vƠ tr ng i đ i v i
CP T
1.4 CP T m t c a, yêu c u đ i v i CP T


4

1.1 S l

c v b máy nhà n

c

1.1.1 Khái ni m b máy NN, c quan NN và c quan hành chính NN

• B

U
M
_T
TM
H

D

máy nhà n c
• C quan nhà n
c
• C quan hành chính nhà n
c
S đ t ch c b máy nhƠ n

c Vi t Nam


5

1.1 S l

c v b máy nhà n

c

1.1.2 H th ng c quan hành chính NN

U
M
_T
TM
H
D



6

1.1 S l

c v b máy nhà n

c

1.1.2 H th ng c quan hành chính NN

U
M
_T
TM
H
D

1.1.2.1 Các c quan hành chính nhƠ n c trung
ng
* Chính ph , c quan hành chính nhà n c cao nh t
Ch c n ng c a Chính ph :
- Th c hi n quy n sáng ki n l p pháp
- Th c hi n quy n l p quy
- Ban hƠnh ngh quy t, ngh đ nh.
- Qu n lỦ vƠ đi u hƠnh toƠn b ho t đ ng qu n lỦ nhƠ n c
- Xơy d ng vƠ lưnh đ o toƠn b h th ng t ch c
- T ch c vƠ lưnh đ o nh ng đ n v s n xu t, kinh doanh, d ch v tr c
thu c chính ph



7

1.1 S l

c v b máy nhà n

c

1.1.2 H th ng c quan hành chính NN

U
M
_T
TM
H
D

1.1.2.1 Các c quan hành chính nhƠ n c trung
ng
* Chính ph , c quan hành chính nhà n c cao nh t
C c u t ch c c a Chính ph :
- H i đ ng Chính ph : bao g m Th t ng, các Phó Th t ng, các B
tr ng vƠ Th tr ng các c quan ngang b .
- Tr c thu c H i đ ng Chính ph có các b vƠ c quan ngang b :
+ Các B : qu n lý nhà n c theo ngành hay đ i v i l nh v c trên ph m
vi toàn qu c.
+ Các c quan ngang b


8


1.1 S l

c v b máy nhà n

c

1.1.2 H th ng c quan hành chính NN
C c u t ch c c a B

U
M
_T
TM
H
D


9

1.1 S l

c v b máy nhà n

c

1.1.2 H th ng c quan hành chính NN
1.1.2.2 Các c quan hành chính NN

đ a ph


ng

U
M
_T
TM
H
D

* Các c quan hƠnh chính NN đ a ph ng đ c chia thành ba c p:
- C quan hƠnh chính NN c p t nh (vƠ ngang t nh);
- C quan hƠnh chính NN n c c p huy n (vƠ ngang huy n );
- C quan hƠnh chính NN c p xã (và ngang xã)
* T ch c vƠ ho t đ ng theo nguyên t c song trùng tr c thu c
* Tr c thu c c quan hƠnh chính đ a có các đ n v c s


10

Các c quan hƠnh chính NN

đ a ph

ng

C c u t ch c t nh, thƠnh ph tr c thu c trung

ng


U
M
_T
TM
H
D


11

Các c quan hƠnh chính NN

đ a ph

ng

C c u t ch c huy n, qu n, th xư tr c thu c t nh

U
M
_T
TM
H
D


12

1.2 Khái ni m, các c p đ phát tri n và mô hình CP T
1.2.1 S ra đ i, khái ni m CP T


S ra đ i c a CP T (E-government):

U
M
_T
TM
H
D

• Xu t hi n vào n a sau th p k 90 (th k 20)
• Máy tính đư đ

c s d ng trong các t ch c chính ph t nh ng n m

70 (th k 20)
• B t đ u nh là m t l nh v c th c ti n
• T ph c v b máy nhà n
c sang cung c p d ch v cho công dân và
doanh nghi p, thúc đ y dân ch trong xã h i.
•

T th c ti n sang n n t ng khoa h c.


13

1.2 Khái ni m, các c p đ phát tri n và mô hình CP T
1.2.1 S ra đ i, khái ni m CP T


U
M
_T
TM
H
D

Các quan đi m ti p c n k/n CP T (E-government):
• Theo quan đi m c a quy t đ nh lu n k thu t (technical determinism).
• Theo quan đi m c a quy t đ nh lu n xã h i (social determinism), Theo

quan đi m c a các ph ng ti n phát tri n kinh t
M t s đ nh ngh a CP T (E-government):
• C a Liên Hi p qu c
• C a T ch c H p tác và Phát tri n kinh t (OECD
• C a Ngân hàng Th gi i
• C a T p đoàn Gartner
• C a Nhóm công tác v chính ph đi n t trong các n
• C a Hi p h i các qu c gia ông Nam Á

c đang phát tri n


14

1.2 Khái ni m, các c p đ phát tri n và mô hình CP T
1.2.1 S ra đ i, khái ni m CP T

U
M

_T
TM
H
D

nh ngh a chung v CP T
 Theo ngh a h p

Chia s thông tin và cung c p các d ch v công
 Qua các ph ng ti n truy n thông đi n t

bi n đ i các m i quan h




Theo ngh a r ng
 C i thi n quy trình chính ph (eAdministration):
 K t n i công dân và d ch v đi n t (e - citizen)
 Xây d ng các t ng tác bên ngoài (e - society)

Phân bi t CP T (E-government) và QT T (E-governance)
- Chính ph đi n t : chuy n đ i các m i quan h n i b -bên ngoài,
- Qu n tr đi n t (QT T):, tri n khai và th c thi các chính sách, pháp lu t
và các quy đ nh c n thi t
- QT T r ng h n CP T.
- Th c t hai thu t ng thay th cho nhau.


15


1.2 Khái ni m, các c p đ phát tri n và mô hình CP T
1.2.1 S ra đ i, khái ni m CP T
So sánh CP T và TM T: nh ng đi m t

ng t vƠ khác bi t nh t đ nh:

U
M
_T
TM
H
D

- Trên ph ng di n đ ng l c
+ Khác bi t: TM T: l i nhu n, CP T: ph c v
+ T ng đ ng: t ng t c đ , t ng s thu n ti n, gi m chi phí.
- Trên ph ng di n công ngh
+ Khác bi t: TM T chú tr ng nhi u h n vào đ i m i công ngh
+ T ng đ ng: n n t ng công ngh gi ng nhau


16

1.2 Khái ni m, các c p đ phát tri n và mô hình CP T
1.2.1 S ra đ i, khái ni m CP T

So sánh CP T và TM T: nh ng đi m t

ng t vƠ khác bi t nh t đ nh:


U
M
_T
TM
H
D

- Trên ph ng di n đ ng l c
+ Khác bi t: TM T: l i nhu n, CP T: ph c v
+ T ng đ ng: t ng t c đ , t ng s thu n ti n, gi m chi phí.
- Trên ph ng di n công ngh
+ Khác bi t: TM T chú tr ng nhi u h n vào đ i m i công ngh
+ T ng đ ng: n n t ng công ngh gi ng nhau

TM T

CP T

Giao thoa gi a
CP T vƠ TM T


17

1.2 Khái ni m, các c p đ phát tri n và mô hình CP T
1.2.1 S ra đ i, khái ni m CP T

So sánh CP T và TM T


U
M
_T
TM
H
D

- Trên ph ng di n quy trình kinh doanh (quy trình công vi c):
+ Gi ng nhau:
 Tái c u trúc các quy trình kinh doanh (công vi c)
 Áp d ng ch đ "m t c a".
+ Khác bi t:
 Khu v c t nhân: m c tiêu đ n gi n hóa các quy trình, nâng cao
ch t l ng, ti t ki m chi phí
 Khu v c chính ph : trách nhi m pháp lý, cân b ng l i ích, hài hòa
các m i quan h ...
- M t s v n đ khác:
+ Gi ng nhau: b o v bí m t riêng t , đ o đ c, v n hóa và ngôn ng ,
dãn cách s ...
+ Khác bi t: CP T dành m i quan tâm l n h n t i các v n đ này


18

1.2 Khái ni m, các giai đo n phát tri n và mô hình CP T
1.2.2 Các giai đo n phát tri n, mô hình CP T

 Các giai đo n phát tri n c a CP T

U

M
_T
TM
H
D

Ph bi n nh t lƠ mô hình phát tri n b n giai đo n:
• Giai đo n 1- giai đo n thông tin
• Giai đo n 2: giai đo n t

ng tác
• Giai đo n 3- giai đo n giao d ch
• Giai đo n 4- giai đo n chuy n đ i:
• M t s nghiên c u đ xu t giai đo n th 5:giai đo n hoàn thi n liên t c.


19

1.2 Khái ni m, các c p đ phát tri n và mô hình CP T
1.2.2 Các giai đo n phát tri n, mô hình CP T

 Mô hình 5 giai đo n phát tri n CP T

U
M
_T
TM
H
D


Đ ph c t p
Cung c p d ch v
à à à
-

Cao

H

T à p li n m ch
à ch v
à à
à
à à c
H tr
à

à

à à

à ch
à

T
à à à à
d li u ho à à
à
P


à

à

à

à ng

à

à

à

à c

Chuy à i

Giao d ch

T

à

L à

Hi n di n

Th p


Hình 1.7: 5 giai đo n phát tri n c a chính ph đi n t

Cao


20

1.2 Khái ni m, các c p đ phát tri n và mô hình CP T
1.2.2 Các giai đo n phát tri n, mô hình CP T

 Các mô hình CP T

U
M
_T
TM
H
D

•

Mô hình qu n lý quan liêu

• Mô hình qu n lý thông tin

• Mô hình công dân tham gia
• Mô hình qu n tr


21


Mô hình

L nh v c

T t

ng

U
M
_T
TM
H
D

S tham gia M c đ
c a công XH dân s
dân

Mô hình
quan liêu

T ch c quan liêu và
công ch c

Hi u qu bên trong
CP

R t th p


R t th p

Mô hình
qu n lý
thông tin

CP t i công dân v i
d ch v công h n ch

M i liên k t hi u
qu gi a CP và công
dân

Th p

Th p

Mô hình
công dân
tham gia

S tham gia c a công S tham gia dân s , Trung bình,
chúng trong t t c các dân ch và minh
nh ng t ng
d ch v CP v i t ng b ch còn y u
tác hai chi u
tác hai chi u
m nh


Mô hình
qu n tr

T t c tham gia và
tham gia dân ch

Dân ch và minh
b ch m nh

M nh

M nh

R t m nh


22

1.2 Khái ni m, các c p đ phát tri n và mô hình CP T
1.2.3 Các lo i hình quan h t

ng tác trong CP T

• Có 4 c ng đ ng tham gia: C

U
M
_T
TM
H

D

quan CP, Nhơn viên CP, Công dân và Doanh
nghi p, t o nên 8 m i quan h t ng tác (G2C, G2B vƠ G2G đ c nói t i
nhi u h n c ).
• G2G
• G2B
• G2C


8 m i quan h trong CP T
G2G

U
M
_T
TM
H
D

G2C:
D ch v công

C2G: Ra Q
Tham gia

C2C

B2C


G2B: Pháp lu t,
thu , h tr

B2B

B2G: Chi phí
giao d ch, Qu n
lí ngu n l c


24

1.3 S c n thi t, l i ích và tr ng i đ i v i CP T
1.3.1 S c n thi t đ i v i CP T

S

U
M
_T
TM
H
D

m nh c a các c quan chính ph
- Ph c v : hi n đ i hóa d ch v
- G n k t: hi n đ i hóa cách th c g n k t
- Qu n lý: hi n đ i hóa qu n lỦ
- B o v : hi n đ i hóa nhi m v b o v



25

1.3 S c n thi t, l i ích và tr ng i đ i v i CP T
1.3.2 L i ích vƠ tr ng i đ i v i CP T

 L i ích c a CP T

U
M
_T
TM
H
D

- L i ích chung
• Tính minh b ch và ni m tin
• Dân ch
• Ph n th ng môi tr ng
• T c đ , hi u qu và ti n l i
• S ch p thu n c a công chúng
- L i ích c th
• C i thi n hi u qu c a các c quan chính ph
• C i thi n các d ch v

• Chia s thông tin và ý t
• H tr
•

ng gi a các c quan chính ph


các m c tiêu chính sách kinh t c a chính ph

Nâng cao tính minh b ch, chính xác