Thương mại điện tử
Chương mở đầu
Biên soạn: Trương Vĩnh Trường Duy
()
E-commerce: Business – Technology – Society
1
(Kenneth C. Laudon – Carol Guercio Traver)
Nội dung
Khái niệm thương mại điện tử (Electronic
Commerce hay E-Commerce)
E-Commerce và E-Business
Các loại E-Commerce
Sự phát triển của Internet và Web
Sự phát triển của E-Commerce
E-Commerce I và E-Commerce II
2
Khái niệm
E-Commerce = E + Commerce
Information Technology (Công nghệ thông tin)
Commercial Transaction (Giao dịch thương mại)
3
Công nghệ thông tin
PC
modem
ISP (Nhà cung cấp dịch vụ Internet)
Các giao thức truyền thông đa phương tiện
Web browser
Các ngôn ngữ lập trình Web (HTML, JavaScript)
và các công cụ phát triển
Các thiết bị không dây
…
4
Giao dịch thương mại
Gồm các giao dịch thương mại gồm các
nhà kinh doanh, khách hàng, chính phủ
Thông thường các giao dịch này dựa trên
các quan hệ thương mại nhưng cũng dựa
trên quan hệ kỹ thuật
E-commerce chủ yếu nhằm vào sự đáp
ứng đơn đặt hàng và dịch vụ khách hàng
Các kỹ thuật Internet hỗ trợ phát triển sản
phẩm
5
Brick-and-Mortar Business
Các công ty kinh
doanh có các cửa
hàng vật lý để kinh
doanh, như siêu thị,
chợ…
6
Click-and-Mortar Business
Công ty kinh doanh vừa có cửa hàng vật lý lẫn
cửa hàng trực tuyến trên mạng
Một số có thể không có cửa hàng vật lý thật sự
nào, chỉ kinh doanh qua mạng
7
E-Commerce và E-Business
8
Đặc điểm E-commerce
Mọi lúc, mọi nơi
Tính toàn cầu
Tiêu chuẩn phổ quát
Sự tương tác
Mật độ thông tin cao – giảm chi phí tìm
kiếm
Biểu diễn đa dạng thông tin: video, audio,
graphic, text…
Sự cá nhân hóa/Sự tùy biến
9
Các loại E-Commerce
Dựa theo quan hệ thương mại
Business-to-Consumer
Business-to-Business
(B2C)
(B2B)
Consumer-to-Consumer
(C2C)
Dựa theo kỹ thuật
Peer-to-Peer
Mobile
(P2P)
Commerce (M-Commerce)
10
Business-to-Consumer (B2C)
Giao dịch thương mại trực tiếp giữa nhà
kinh doanh và khách hàng
Các nhà kinh doanh sử dụng các kênh
trực tuyến để tiếp cận từng khách hàng
Chiếm vai trò chủ đạo
Giao dịch B2C đạt khoảng 72 – 78 tỉ dollar
trong năm 2002
11
Business-to-Consumer (B2C)
12
Business-to-Consumer (B2C)
Giao dịch thương mại B2C diễn ra như
thế nào?
1: Khách hàng
mua sản phẩm
hoặc dịch vụ
trực tuyến
INTERNET
INTERNET
2: Mạng gồm Web
hosting, bảo mật
và lưu trữ
3: Warehouse
nhận và xử lý
hóa đơn yêu
cầu
13
Business-to-Business (B2B)
Các giao dịch thương mại giữa các nhà
kinh doanh với nhau
Đa số các giao dịch kinh doanh bao gồm
cả hai loại B2C và B2B
Loại lớn nhất của e-commerce
Các giao dịch B2B đạt khoảng 800 tỉ dollar
trong năm 2002
14
Business-to-Business (B2B)
15
Consumer-to-Consumer (C2C)
Giao dịch thương mại giữa các khách
hàng
Cho phép các khách hàng có thể mua và
bán trực tiếp với nhau, thí dụ
www.eBay.com
Các giao dịch C2C ước lượng sẽ đạt
khoảng 15 tỉ dollar trong năm 2004
16
Consumer-to-Consumer (C2C)
17
Peer-to-Peer (P2P)
Cho phép các người dùng Internet chia sẻ các tập
tin (tài nguyên máy tính) với nhau
Thí dụ: www.Napster.com, Kazaa
18
Mobile Commerce
Dùng các thiết bị kỹ thuật số không dây để
thực thi các giao dịch thông qua Web
Thí dụ: dùng PDA (Personal Digital
Assistant – máy trợ lý cá nhân dùng kỹ
thuật số) để truy xuất các thông tin, kênh
bán trực tuyến hoặc thị trường chứng
khoán…
Phổ biến ở Châu Âu và Nhật Bản
19
Internet và World Wide Web
Internet xuất hiện từ cuối thập niên 60
Có khoảng 500 triệu máy tính
Liên kết các nhà kinh doanh, viện nghiên
cứu, chính phủ và các cá nhân
Cung cấp hàng loạt các dịch vụ như email, truyền văn bản, nhóm tin, mua sắm,
âm nhạc, truyền hình, tin tức, thông điệp
tức thời...
20
Internet và World Wide Web
Số lượng các máy tính Internet tăng
trưởng với tốc độ 50%/năm
Hãy so sánh, để đạt được con số 30%:
Radio
- 38 năm
Television
- 17 năm
Internet/Web
- 8 năm kể từ khi Web
browser ra đời năm 1993
Nội dung các trang Web tăng rất nhanh, từ
trên 2 tỷ trang (2000) lên trên 6 tỷ trang
(2003)
21
Internet và World Wide Web
22
Internet và World Wide Web
23
Công nghệ máy tính và ứng dụng thương mại
24
Lịch sử E-commerce
Electronic data interchange (EDI)
Tiêu
chuẩn dùng cho việc trao đổi bằng
phương pháp điện tử các tài liệu doanh
thương do Hiệp hội các tiêu chuẩn trao đổi
dữ liệu (Data Interchange Standard
Association – DISA)
Phổ
biến trong thập niên 70 – 80
World Wide Web (Web)
Trình
duyệt Web đầu tiên (NCSA Mosaic) ra
đời năm 1993
Thông
điệp quảng cáo đầu tiên năm 1995
25