THAM VẤN TÂM LÝ
Bài Giới Thiệu
1
Câu hỏi thảo luận
1. Phác họa chân dung của nhà tham vấn tâm lý
(NTV là ai? Làm gì? Có những đặc điểm, phẩm
chất gì?)
2. Tham vấn tâm lý là gì?
3. Các kỹ năng cần thiết để giúp NTV thực hiện
công việc của mình?
2
Phẩm chất cơ bản của người
đồng hành
Ba phẩm chất cơ bản (Carl Rogers, 1957)
Sự chấp nhận (Acceptance)
Sự thấu cảm (Empathy)
Sự chân thành (Genuineness)
3
Chấp nhận
4
Hiểu biết là bước đầu
tiên để chấp nhận
Và chỉ có sự chấp nhận
mới có thể đem đến sự
phục hồi.
Dumbledore
Chấp nhận
5
• Khi nghe từ chấp nhận, bạn liên tưởng tới điều
gì?
Chấp nhận
người khác
như họ là
Không dán
Không dán
nhãn
nhãn
Không xét
đoán
Không tán
thành điều
xấu họ làm
Tôn trọng
giá trị nội
tại
Không kết
án
Thấu cảm
6
Thấu cảm
7
Thấu cảm vs. Thông cảm
8
Thông cảm là ước muốn hay
khuynh hướng giúp người
khác để giảm bớt sự đau khổ
của họ
Vì thế, thông cảm không đòi
hỏi phải biết hoặc cảm được
điều người khác đang cảm.
Thấu cảm vs. thông cảm
Thấu cảm
Cảm nhận được
cảm xúc mà
người khác đang
cảm nhận.
Thông cảm
Cảm thấy buồn
hoặc quan tâm
cho người khác.
9
Thấu cảm vs. Thông cảm
10
Chân thành
11
Các phẩm chất khác
• Kiên nhẫn
• Có khả năng bảo mật
• Lạc quan
• Có tinh thần học hỏi
• Năng lực chuyên môn
• Không định kiến
• Có óc hài hước
• Có khả năng lắng nghe
tốt
• Nhân từ
• Tin tưởng vào bản thân
• Có tinh thần khỏe mạnh
• Khả năng hợp tác
• Ao ước giúp đỡ người
khác
12
Điều kiện để việc đồng hành đạt hiệu
quả
Yếu tố khách quan:
Môi trường: yên tĩnh,
kín đáo, thoáng mát.
Giờ giấc thích hợp.
♥ Tham vấn viên cần
Yếu tố chủ quan:
♥Thân chủ:
Muốn tham vấn
Hợp tác với tham vấn
viên
Có lòng tin
Cởi mở
Chân thành
có:
Trình độ chuyên môn
Kỹ năng tham vấn
Tâm lý ổn định
Kiến thức tổng quát
Trách nhiệm
Yêu nghề
Nhạy bén với vấn đề
của thân chủ
13
Tham vấn Tâm Lý là gì?
14
THAM VẤN LÀ GÌ ?
Có thể tóm tắt định nghĩa tham vấn bằng ‘5t’
như sau:
Tiến trình
Tương tác
Tiềm năng
Tự tin
Tự quyết
THAM VẤN LÀ GÌ ?
Tham vấn là một tiến trình tương tác giữa
tham vấn viên và thân chủ nhằm khơi dậy
tiềm năng của thân chủ để thân chủ tự tin
và tự giải quyết các vấn đề của mình.
THAM VẤN LÀ GÌ ?
Tham vấn không phải là:
Chỉ bảo hoặc lên lớp dạy đời.
Đưa ra lời khuyên.
Một cuộc chất vấn.
Trị liệu tâm lý
18 18
• Nhằm giúp những người bị rối loạn chức năng về
tâm lý đến nổi họ không thể làm việc hay sinh
hoạt bình thường được.
Tham vấn tâm lý
19
• Nhằm giúp những người thiếu/ mất khả năng giải
quyết vấn đề khi gặp khủng hoảng hay thay đổi
trong cuộc sống để họ có thể giải quyết vấn đề
của mình và sống một cuộc sống ‘viên mãn’ hơn.
Life coaching
20
• Giúp thu hẹp khoảng cách giữa điều họ là và
điều họ muốn.
• Giúp khám phá về bản thân, gia tăng sự tự tin, ý
thức giá trị bản thân.
• Giúp thăng hoa các mối quan hệ.
• Tư duy tích cực và sáng tạo trong cách giải quyết
vấn đề.
Lãnh vực làm việc của người trợ
giúp
• Trường học
• Cộng đồng
• Những nơi chăm sóc sức khỏe
• Trung tâm cai nghiện
• Mái ấm, nhà mở
• Công ty, xí nghiệp
• Các tổ chức tôn giáo
21
Vai trò của nhà tham vấn
• LÀ
• Người trợ giúp – hiểu, chấp nhận và trợ giúp
thân chủ mà không phán xét.
• Người quan sát – Để hiểu và hỗ trợ TC cách
hữu hiệu, NTV phải biết quan sát TC để xác
định tình trạng thể lý, tình cảm và tâm trí của
TC.
22
Vai trò của nhà tham vấn
• KHÔNG PHẢI LÀ
• Vị cứu tinh làm thay cho TC
• Bạo chúa – áp đặt TC
• “Bảo mẫu” Không phải lúc nào cũng nhỏ nhẹ mềm
mỏng, có lúc phải cứng rắn và dứt khoát, không cho
phép TC lệ thuộc vào mình.
• Người sửa chữa
• Google– có câu trả lời cho mọi vấn đề và theo một
‘tiêu chuẩn’ hoặc công thức .
23
Động cơ trở thành NTV
•
•
•
•
•
•
Từ gia đình
Trải nghiệm cuộc sống
Hình mẫu
Nhu cầu
Văn hóa
Môi trường
24
Động cơ trở thành NTV
•
•
•
•
•
•
•
Đau khổ
Đối phó với vấn đề của bản thân
Cô đơn
Khao khát quyền lực
Nhu cầu được yêu thương
“Nguyện vọng 2”
Các động cơ khác …
25