PHỤ LỤC
PHỤ LỤC ..................................................................................................................................i
DANH MỤC BẢNG ...............................................................................................................iv
DANH MỤC CÁC HÌNH ......................................................................................................iv
DANH MỤC VIẾT TẮT ........................................................................................................iv
MỞ ĐẦU ................................................................................................................................... 1
GIỚI THIỆU CHUNG ............................................................................................................ 2
1. Công tác quản lý bảo vệ rừng của BQL RPH Bảo Yên. ....................................................... 2
2. Sự cần thiết phải xây dựng và thực hiện Phương án. ............................................................ 2
Chương 1 .................................................................................................................................. 4
CĂN CỨ PHÁP LÝ XÂY DỰNG PHƯƠNG ÁN................................................................. 4
I. CHÍNH SÁCH VÀ PHÁP LUẬT CỦA NHÀ NƯỚC ...................................................... 4
1. Các văn bản Trung ương .......................................................................................................4
2. Các văn bản địa phương ........................................................................................................ 5
II. CAM KẾT QUỐC TẾ ........................................................................................................ 5
III. TÀI LIỆU SỬ DỤNG ....................................................................................................... 6
Chương 2 .................................................................................................................................. 7
ĐẶC ĐIỂM HIỆN TRẠNG CỦA ĐƠN VỊ ........................................................................... 7
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ BQLRPH BẢO YÊN ............................................................. 7
1. Khái quát chung về BQL rừng phòng hộ Bảo Yên. .............................................................. 7
2. Quá trình hình thành và phát triển. ........................................................................................ 7
3. Cơ cấu tổ chức và nhân sự BQL rừng phòng hộ. ..................................................................8
4. Trình độ văn hóa và chuyên môn nghiệp vụ. ........................................................................ 8
5. Chức năng nhiệm vụ. ............................................................................................................. 8
6. Cơ sở vật chất. ....................................................................................................................... 8
7. Máy móc và thiết bị. .............................................................................................................. 9
8. Nhiệm vụ thường xuyên. .......................................................................................................9
II. ĐỊA HÌNH, KHÍ HẬU, THỦY VĂN VÀ THỔ NHƯỠNG ............................................ 9
1. Địa hình. ................................................................................................................................ 9
2. Khí hậu, thủy văn................................................................................................................. 10
3. Thổ nhưỡng. ........................................................................................................................ 10

4. Đánh giá chung. ................................................................................................................... 11
III. GIAO THÔNG, THỦY LỢI .......................................................................................... 11
1. Giao thông. .......................................................................................................................... 11
2. Thủy lợi. .............................................................................................................................. 12

i


IV. DÂN SINH, KINH TẾ XÃ HỘI. .................................................................................... 12
1. Dân số, dân tộc, lao động. ...................................................................................................12
2. Những đặc điể m chính về kinh tế, xã hội trong khu vực..................................................... 13
3. Y tế, văn hóa và giáo dục. ...................................................................................................14
4. Đánh giá chung về tình hình kinh tế xã hội. ........................................................................ 15
V. DỊCH VỤ MÔI TRƯỜNG RỪNG.................................................................................. 16
1. Kết quả triển khai. ............................................................................................................... 16
2. Nhận xét đánh giá. ............................................................................................................... 16
VI. THÍ ĐIỂM CHIA SẺ LỢI ÍCH TỪ REDD+ (BDS) .................................................... 17
VII. THỰC TRẠNG TÀI NGUYÊN RỪNG ...................................................................... 18
1. Hiện trạng các loại rừng và đất lâm nghiệp. ........................................................................ 18
2. Trữ lượng rừng. ................................................................................................................... 20
3. Các vấn đề và thách thức liên quan đến công tác quản lý bảo vệ rừng ............................... 21
VIII. ĐA DẠNG SINH HỌC ................................................................................................ 22
1. Đa dạng thực vật rừng ......................................................................................................... 22
2. Đa dạng động vật rừng. ....................................................................................................... 23
IX. CÔNG TÁC QUẢN LÝ .................................................................................................. 24
1. Quản lý rừng tự nhiên. ......................................................................................................... 24
2. Quản lý rừng trồng. ............................................................................................................. 24
3. Công tác quản lý bảo vệ, phòng chống cháy, sâu bệnh hại rừng. ....................................... 25
4. Quản lý lâm sản ngoài gỗ. ...................................................................................................25
5. Đánh giá chung điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức.............................................. 25

Chương 3 ................................................................................................................................ 27
MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG CỦA PHƯƠNG ÁN....................................... 27
I. MỤC TIÊU ......................................................................................................................... 27
1. Mục tiêu chung .................................................................................................................... 27
2. Mục tiêu cụ thể .................................................................................................................... 27
II. NHIỆM VỤ ....................................................................................................................... 28
III. PHÂN VÙNG XUNG YẾU RỪNG PHÒNG HỘ ........................................................ 28
1. Phân cấp rừng phòng hộ. ...................................................................................................... 28
1.1. Rất xung yếu ................................................................................................................. 29
1.2. Xung yếu ....................................................................................................................... 29
2. Rừng có giá trị bảo tồn cao ..................................................................................................30
IV. KẾ HOẠCH QUẢN LÝ RỪNG BỀN VỮNG .............................................................. 31
1. Kế hoạch bảo vệ hành lang ven suối. .................................................................................. 31
2. Bảo vệ rừng tập trung. ......................................................................................................... 31

ii


3. Kế hoạch Trồng rừng. .......................................................................................................... 33
4. Kế hoạch chăm sóc rừng trồng phòng hộ. ........................................................................... 35
5. Kế hoạch chia sẻ lợi ích từ REDD+. .................................................................................... 36
5.1. Thí điểm chia sẻ lợi ích từ REDD+ (BDS) ..................................................................36
5.1. Hoạt động ưu tiên trong PRAP (thực hiện theo Quyết định 5399) .............................. 36
6. Kế hoạch khai thác tác động thấp rừng trồng phòng hộ (Khai thác tỉa thưa) ...................... 37
7. Kế hoạch khai thác và phát triển lâm sản ngoài gỗ. ............................................................ 38
7.1. Kế hoạch khai thác ....................................................................................................... 38
7.2. Kế hoạch Phát triển .....................................................................................................38
8. Kế hoạch bổ sung xây dựng cơ bản. .................................................................................... 38
9. Kế hoạch chế biến tiêu thụ. .................................................................................................38
10. Kế hoạch lâm nghiệp cộng đồng (xây dựng mô hình đồ ng quản lý). ............................... 39

11. Kế hoạch cung cấp dịch vụ môi trường rừng. ...................................................................39
12. Kế hoạch mua sắm thiết bị, tập huấn đào tạo. ...................................................................39
V. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN ............................................................................................... 41
1. Giải pháp về quy hoạch và quản lý đấ t đai. ......................................................................... 41
3. Giải pháp về cơ chế và phối hợp trong quản lý bảo vệ, phát triển rừng.............................. 42
3.1. Đơn vị chủ rừng ........................................................................................................... 42
3.2. Các hộ nhận khoán BVR, trồ ng chăm sóc rừng ........................................................... 42
3.3. Đối với chính quyền địa phương .................................................................................. 43
3.4. Đối với các phòng ban và cơ quan chuyên môn của huyê ̣n ......................................... 43
4. Giải pháp về khoa học công nghệ. ....................................................................................... 44
5. Giải pháp về đào tạo nguồn nhân lực. ................................................................................. 44
6. Giải pháp về tài chính và tín dụng. ...................................................................................... 45
7. Tổng hợp nhu cầu vốn đầu tư. ............................................................................................. 45
VI. HIỆU QUẢ CỦA PHƯƠNG ÁN ................................................................................... 45
1. Hiệu quả xã hội - môi trường .............................................................................................. 45
2. Hiệu quả kinh tế ................................................................................................................... 46
Chương 4 ................................................................................................................................ 47
TỔ CHỨC THỰC HIỆN ...................................................................................................... 47
I. PHÂN CÔNG TRÁCH NHIỆM ....................................................................................... 47
II. KIỂM TRA, THEO DÕI, GIÁM SÁT ........................................................................... 47
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................................................ 49
1. Kết luận................................................................................................................................ 49
2. Kiến nghị ............................................................................................................................. 49

iii


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1: Diện tích các loại rừng và đất lâm nghiệp BQLRPH ..................................... 18
Bảng 2: Trữ lượng các loại rừng BQL RPH ................................................................ 20

Bảng 3: Các nguyên nhân mất rừng và suy thoái rừng ................................................ 21
Bảng 4: Tổng hợp các loài động vật .............................................................................. 23
Bảng 5: Phân cấp rừng phòng hộ ................................................................................. 28
Bảng 6: Các khu rừng có giá trị bảo tồn cao (HCVFs) BQLRPH Bảo Yên ................ 31
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 1: Bản đồ hiện trạng rừng BQL RPH Bảo Yên, 2016. ........................................ 19
Hình 2: Bản đồ phân cấp rừng phòng hộ BQL RPH Bảo Yên, 2016. ......................... 30
Hình 3: Bản đồ KH thực hiện Phương án BQL RPH Bảo Yên, 2016-2020. ............... 40
DANH MỤC VIẾT TẮT
Stt
1

Từ viết tắt
BQLRPH

Giải nghĩa
Ban quản lý rừng phòng hộ
Ban quản lý Chương trình giảm phát thải khí nhà kính

2

UN-REDD

thông qua nỗi lực hạn chế mất rừng và suy thoái rừng,
quản lý bền vững tài nguyên rừng, bảo tồn và tăng
cường trữ lượng Các-bon rừng Việt Nam giai đoạn II.

3

FAO


Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc

4

PMU

Ban quản lý Chương trình UN-REDD trung ương

5

PPMU

Ban quản lý Chương trình UN-REDD tỉnh

6

PRAP

Kế hoạch hành động REDD+ cấp tỉnh

7

PAQLRBV

Phương án quản lý rừng bền vững

8

BDS


Chia sẻ lợi ích

9

CITES

Công ước Quốc tế về buôn bán các loài động vật, thực
vật nguy cấp

BQLDA &

Ban quản lý dự án

CBCNV

Cán bộ công nhân viên

12

NN & PTNT

Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

13

NSNN

Ngân sách nhà nước


14

UBND

Ủy ban nhân dân

10

iv


MỞ ĐẦU
Biến đổi khí hậu toàn cầu hiện nay đang là mối đe dọa to lớn đến sự sống trên
trái đất, các yếu tố hạn hán, thiên tai, lũ lụt… ngày càng diễn biến phức tạp mà trái đất
đang phải hứng chịu. Ứng phó vấn đề trên, từ những năm 1980 Chính phủ Việt Nam
đã ban hành, sửa đổi, bổ sung hàng loạt các chính sách, thể chế, nhằm đổi mới, phát
triển và nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ và phát triển rừng, đảm bảo phát triển kinh
tế, môi trường và xã hội một cách bền vững.
Thực hiện thông tư số 38/2014/TT-BNNPTNT, ngày 03/11/2014 của Bộ Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn, Hướng dẫn về Phương án Quản lý rừng bền vững
(PAQLRBV) đối với các cơ quan quản lý, chủ rừng là tổ chức có liên quan đến lập
Phương án, thẩm định, phê duyệt, theo dõi, kiểm tra giám sát thực hiện Phương án
quản lý rừng bền vững. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lào Cai lựa chọn Ban quản lý
rừng phòng hộ huyện Bảo Yên là đơn vị thí điểm thực hiện xây dựng “Phương án
quản lý rừng bền vững” năm 2015.
Để có cơ sở quản lý rừng bền vững, ổn định, lâu dài, đáp ứng các mục tiêu về
kinh tế, xã hội và môi trường. Ban quản lý rừng phòng hộ (BQL RPH) Bảo Yên tổ
chức xây dựng PAQLRBV, trong quá trình thực hiện đơn vị nhận được sự hỗ trợ kỹ
thuật, tài chính từ Ban quản lý Chương trình UN-REDD Việt Nam giai đoạn II; các
chuyên gia Quản lý rừng bền vững đến từ Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO);

các cán bộ sở Nông nghiệp và PTNT, Chi cục kiểm lâm tỉnh Lào Cai trong việc hỗ trợ
xây dựng Phương án.
Phương án quản lý rừng bền vững được xây dựng đảm bảo rằng các vấn đề
phúc lợi xã hội cho người dân và cán bộ trong BQL RPH được nâng cao, việc chia sẻ
lợi ích giữa BQL RPH với cộng đồng được thực hiện, thúc đẩy sự tham gia của người
dân, cộng đồng trong việc đồng quản lý và hưởng lợi từ rừng phòng hộ. Vận dụng
thông tư 38/2014/TT- BNN – PTNT ngày 03 tháng 11 năm 2014 của Bộ nông nghiệp
và PTNT và Quyết định số 17/2015/QĐ-TTg ngày 09/6/2015 của Thủ tướng Chính
phủ về việc ban hành Quy chế Quản lý rừng phòng hộ. Nội dung Phương án được
tổng hợp và hoàn thiện nhằm đáp ứng các yêu cầu cấp bách trong hoạt động quản lý
bảo vệ, phát triển bền vững rừng phòng hộ cũng như hỗ trợ cộng đồng vùng đệm ổn
định, nâng cao đời sống và phát triể n kinh tế.
Phương án QLRBV gồm 4 chương:
Chương 1:

Căn cứ pháp lý xây dựng Phương án

Chương 2:

Đặc điểm hiện trạng của BQLRPH

Chương 3:

Mục tiêu, nhiệm vụ và nội dung của Phương án

Chương 4:

Tổ chức thực hiện
1



GIỚI THIỆU CHUNG
1. Công tác quản lý bảo vệ rừng của BQL RPH Bảo Yên.
Ban quản lý rừng phòng hộ Bảo Yên được giao quản lý diện tích tự nhiên là
9.314,53 ha thuộc địa bàn 14 xã, Phía bắc giáp huyện Bắ c Hà tỉnh Lào Cai, phía nam
giáp huyện Lục Yên - tỉnh Yên Bái, phía đông giáp huyện Quang Bình - tỉnh Hà
Giang, phía tây giáp xã Kim Sơn, xã Bảo Hà, huyêṇ Bảo Yên - Lào Cai. Địa hình
được kiến tạo bởi các dãy núi cao xen kẽ với các thung lũng, các mạch núi chính chạy
theo hướng Tây Bắc - Đông Nam dọc theo thung lũng sông Hồng, sông Chảy là các
dải núi thấp, đỉnh tròn, chân rộng dạng lượn sóng. Rừng nơi đây có vai trò đă ̣c biệt
quan trọng trong việc phòng hộ đầu nguồn, chống xói mòn, điều tiết nguồn nước cho
dòng chảy sông Hồng, sông Chảy và lưu giữ nước cho các hồ, đập thủy lợi, thủy điện.
Nhận thấy tầm quan trọng của rừng phòng hộ, ngày 09/6/2015 Thủ tướng Chính
phủ ra Quyết định số 17/2015/QĐ-TTg ban hành Quy chế Quản lý rừng phòng hộ
nhằm thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ chính của Ban quản lý rừng phòng hộ: 1)
Bảo tồn đa dạng sinh học, đặc biệt là các loài động thực vật quý hiếm, các thảm thực
vật, hệ sinh thái rừng nguyên sinh và bảo vệ sinh cảnh sống đối với các loài động vật
hoang dã. 2) Bảo vệ rừng hiện có, gia tăng độ che phủ rừng, tăng cường chức năng
phòng hộ đầu nguồn, bảo vệ môi trường sinh thái và sự phát triển bền vững nguồn tài
nguyên thiên nhiên. 3) Tạo nhiều cơ hội việc làm và giải quyết sinh kế cho người dân,
góp phần thực hiện chương trình xóa đói giảm nghèo bền vững của Chính Phủ.
Để đáp ứng với nhiệm vụ trên, Ban quản lý Chương trình UN – REDD/Sở
Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lào Cai hỗ trợ BQL RPH Bảo Yên xây dựng Phương án
quản lý rừng bền vững với mục tiêu phát triển toàn diện về kinh tế, xã hội, môi
trường, gắn với hoạt động sản xuất kinh doanh nghề rừng như giao khoán quản lý bảo
vệ rừng, trồng rừng phòng hộ, khai thác tác động thấp rừng trồng phòng hộ, nhằm đáp
ứng các yêu cầu cấp bách trong hoạt động quản lý bảo vệ, phát triển bền vững rừng
phòng hộ Bảo Yên cũng như hỗ trợ cộng đồng vùng đệm ổn định, nâng cao đời sống
và phát triể n kinh tế.
2. Sự cần thiết phải xây dựng và thực hiện Phương án.

Trong những năm qua diê ̣n tích các loại rừng trên địa bàn toàn tỉnh nói chung
và huyện Bảo Yên nói riêng đang bị suy giảm đáng kể về cả số lượng và chất lượng,
đặc biệt là diện tích rừng phòng hộ. Trong khoảng 10 năm gầ n đây nhờ sự chỉ đạo sát
sao của Lãnh đạo tỉnh, sự nỗ lực của các ngành, các địa phương và các nhà tài trơ ̣
quố c tế , diêṇ tích rừng ngày được tăng lên tính đến tháng 1 năm 2016 diện tích rừng
phòng hộ trên toàn tỉnh có 111.584,7 ha. Trong đó, rừng phòng hộ huyện Bảo Yên là
2


11.482,49 ha chiếm 10,29 %. Tuy nhiên theo kết quả rà soát hiện trạng rừng và đất
lâm nghiệp chi tiết, mới nhất của BQL RPH Bảo Yên đề nghị điều chỉnh còn 9.314,93
ha (đã cắt trả về địa phương phần diện tích nương rẫy cũ của người do lịch sử để lại,
thuộc khu vực phòng hộ ít xung yếu). Từ những thực trạng trên Phương án QLRBV
của BQL RPH Bảo Yên cần thiết được xây dựng nhằm giải quyết các lý do cơ bản
sau:
- Thực hiện chủ trương chính sách của Nhà nước (Quyết định số 17/2015/QĐTTg ngày 09/6/2015 của thủ tướng chính phủ về việc ban hành Quy chế Quản lý rừng
phòng hộ; Thông tư tư số 38/2014/TT-BNNPTNT, ngày 03/11/2014 của Bộ Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn, Hướng dẫn về Phương án Quản lý rừng bền vững).
- BQL được giao diện tích rừng lớn, nhưng chưa thực sự được tự chủ trên diện
tích rừng được giao mà chỉ được coi là đơn vị giữ rừng cho Nhà nước. Do vậy, chưa
tương xứng với tiềm năng đất đai, tài nguyên rừng, đóng góp vào ngân sách không
đáng kể, đời sống của cán bộ công nhân viên và người lao động làm nghề rừng gặp
nhiều khó khăn.
- Tăng cường sự phối hợp trong quản lý bảo vệ và phát triển rừng giữa BQL
với các bên liên quan (kiểm lâm, chính quyền, người dân ...). Giải quyết các mâu
thuẫn nhỏ trong việc quản lý sử dụng đất đai, tài nguyên rừng giữa BQL và người dân
địa phương, tạo điều kiện người dân, cộng đồng tham gia các hoạt động quản lý, sản
xuất và hưởng lợi từ rừng phòng hộ theo quy định.
- Công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng theo hướng tiếp cận mới, đồng
quản lý và hưởng dụng rừng phòng hộ, trong đó cộng đồng địa phương, người dân

đóng vai trò chủ đạo, kết hợp việc lồng ghép cơ chế chia sẻ lợi ích từ rừng.
- Trên cơ sở điều tra đánh giá các nhu cầu thiết yếu của người dân, cộng đồng,
tác động qua lại đối với BQL RPH, từ đó xây dựng các kế hoạch, giải pháp, giải quyết
các vấn đề về đất đai, sinh kế của cộng đồng trong khu vực, tiến tới bảo vệ và phát
triển rừng phòng hộ theo hướng đa mục đích đáp ứng các giá trị về kinh tế, xã hội và
môi trường bền vững.

3


Chương 1
CĂN CỨ PHÁP LÝ XÂY DỰNG PHƯƠNG ÁN
I. CHÍNH SÁCH VÀ PHÁP LUẬT CỦA NHÀ NƯỚC
Phương án quản lý rừng bền vững của BQL RPH Bảo Yên giai đoạn 2016 –
2020 được xây dựng dựa trên những căn cứ pháp lý sau:
1. Các văn bản Trung ương
- Luật Phòng cháy và chữa cháy 2001;
- Luật Bảo vệ và phát triển rừng 2004;
- Bộ luật Lao động 2012;
- Luật Đất đai năm 2013;
- Luật Bảo vệ môi trường 2014;
- Nghị định số: 75/2015/NĐ-CP ngày 09/9/2015 của Chính phủ về cơ chế chính
sách bảo vệ và phát triển rừng, gắn với chính sách giảm nghèo nhanh, bền vững và hỗ
trợ đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2015-2020;
- Quyết định số 60/2010/QĐ-TTg ngày 30/9/2010 của Thủ tướng Chính phủ
ban hành các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư phát triển bằng
nguồn vốn ngân sách nhà nước giai đoạn 2011-2015;
- Quyết định số 73/2010/QĐ-TTg ngày 18/11/2010 của Thủ tướng Chính phủ
về việc ban hành Quy chế quản lý đầu tư xây dựng công trình lâm sinh;
- Quyết định số: 57/2012/QĐ-TTg ngày 09/01/2012 của Thủ tướng Chính phủ

phê duyệt Kế hoạch bảo vệ và Phát triển rừng giai đoạn 2011-2020;
- Quyết định số: 124/2012/QĐ-TTg ngày 02/02/2012 của Thủ tướng Chính phủ
phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển sản xuất ngành nông nghiệp đến năm 2020
và tầm nhìn đến năm 2030;
- Quyết định số 17/QĐ-TTg ngày 09/6/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc
ban hành Quy chế quản lý rừng phòng hộ;
- Quyết định số 38/2005/QĐ-BNN ngày 06/7/2005 của Bộ Nông nghiệp và
PTNT về Ban hành định mức kỹ thuật trồng rừng, khoanh nuôi xúc tiến tái sinh rừng
và bảo vệ rừng;
- Quyết định số: 1565/2013/QĐ-BNN-TCLN ngày 08/7/2013 của Bộ
NN&PTNT về phê duyệt đề án tái cơ cấu ngành lâm nghiệp;
- Quyết định số 5399/QĐ-BNN-TCLN ngày 25/12/2015 của Bộ trưởng bộ
Nông nghiệp và PTNT về việc thí điểm chia sẻ lợi ích từ REDD+;
- Thông tư số 38/2014/TT-BNNPTNT, ngày 03/11/2014 của Bộ Nông nghiệp
và Phát triển Nông thôn, Hướng dẫn về Phương án Quản lý rừng bền vững;
- Công văn số 1913/BNN-TCLN ngày 10/3/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát
triển nông thôn về việc rà soát, xây dựng kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng giai đoạn
2016-2020,

4


2. Các văn bản địa phương
- Nghị quyết số 01 - NQ/TU ngày 27/11/2015 của Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ
hai về 4 chương trình công tác, 19 đề án trọng tâm của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh
Lào Cai, khóa XV, nhiệm kỳ 2015-2020;
- Quyết định số 1273/QĐ-UBND ngày 01/6/2007 của UBND tỉnh Lào Cai về
việc phê duyệt kết quả Quy hoạch 3 loại rừng;
- Quyết định số 547/QĐ-UBND ngày 09/3/2010 của UBND tỉnh Lào Cai về
việc kiện toàn Ban quản lý rừng phòng hộ các huyện, thành phố;

- Quyết định số 3947/QĐ-UBND ngày 31/12/ 2010 của UBND Tỉnh phê duyệt
Quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng tỉnh Lào Cai giai đoạn 2011-2015 định hướng
đến năm 2020;
- Quyết định số 14/QĐ-UBND ngày 08/3/2016 của UBND tỉnh Lào Cai về viê ̣c
ban hành quy định một số chính sách khuyến khích phát triển lâm nghiệp giai đoạn
2016-2020;
- Đề án Tái cơ cấu kinh tế nông, lâm nghiệp tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2016 – 2020;
- Quyết định số16/QĐ-UBND ngày 5/1/2016 của UBND tỉnh Lào Cai về việc
phê duyê ̣t diê ̣n tích lưu vực, diê ̣n tích rừng trong lưu vực, đơn giá, đố i tươ ̣ng đươ ̣c chi
trả tiề n dich
̣ vu ̣ môi trường rừng năm 2015;
- Quyế t đinh
̣ số 289/QĐ-UBND ngày 29/01/2016 của UBND tỉnh Lào Cai về
viê ̣c phê duyê ̣t kế t quả kiể m kê rừng trên điạ bàn tỉnh Lào Cai;
- Quyết định số 1743/QĐ-UBND ngày 10/6/2016 của UBND tỉnh Lào Cai về
việc phê duyệt Kế hoạch hành động “Giảm phát thải khí nhà kính thông qua nỗ lực
hạn chế mất rừng và suy thoái rừng, quản lý bền vững tài nguyên rừng, bảo tồn và
nâng cao trữ lượng các-bon rừng” cấp tỉnh (PRAP) tỉnh Lào Cai giai đoạn 2016-2020;
- Quyết định số 160/QĐ-SNN ngày 27/7/2015 của Sở Nông nghiệp và PTNT
tỉnh lào Cai về việc phê duyệt Đề cương thuyết minh Phương án quản lý rừng bền
vững của Ban quản lý rừng phòng hộ Bảo Yên;
- Nghị quyết đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Bảo Yên lần thứ XXI (nhiệm kỳ
2016-2020);
- Quyết định số 415/QĐ-UBND ngày 29/3/2016 của UBND huyện Bảo Yên
V/v phê duyệt kết quả kiểm kê rừng trên địa bàn huyện Bảo Yên;
- Quyế t đinh
̣ số 361- QĐ/HU ngày 18/2/2016 của huyêṇ ủy Bảo Yên về viêc̣
ban hành đề án tái cơ cấ u kinh tế nông lâm nghiê ̣p, để nâng cao giá tri ̣ thu nhâ ̣p cho
nhân dân giai đoa ̣n 2016-2020 của Ban chấ p hành đảng huyêṇ Bảo Yên Khóa XXI,
nhiê ̣m kỳ 2015-2020;

II. CAM KẾT QUỐC TẾ
* Lĩnh vực lâm nghiệp:
- Công ước về Buôn bán Quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp
(CITES, 1975);
5


- Hiệp định về đa dạng sinh học (CBD, 1992);
- Thoả thuận về gỗ nhiệt đới thế giới (International tropical timber agreement ITTA) (2006) của Tổ chức gỗ nhiệt đới thế giới (International tropical timber
organization - ITTO);
- Bộ tiêu chuẩn quản lý rừng bền vững theo FSC của Tập đoàn tư vấn GFA
GmbH, phiên bản 1.0 năm 2010;
* Các công ước về lao động:
- Luật lao động quốc tế của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) thuộc Liên Hiệp
Quốc;
- Công ước 155: Công ước về An toàn lao động, vệ sinh lao động và môi
trường làm việc, năm 1981.
III. TÀI LIỆU SỬ DỤNG
1. Tài liệu sử dụng.
- Kế t quả kiể m kê rừng năm 2015; kết quả rà soát chủ quản lý 2015;
- Các loại bản đồ: Bản đồ tài nguyên rừng và hiện trạng sử dụng đất, bản đồ
quy hoạch 3 loại rừng, bản đồ về kiểm kê rừng huyện Bảo Yên;
- Số liệu về hiện trạng tài nguyên rừng và đất rừng;
- Số liệu quy hoạch sử dụng đất;
- Quy hoạch, kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng của tỉnh, huyện;
- Thu thập tài liệu của các dự án, Báo cáo quy hoạch vùng, Báo cáo kế hoạch
phát triển kinh tế xã hội huyện, Báo cáo xây dựng nông thôn mới các xã có liên quan
đến quản lý rừng của đơn vị.
2. Các báo cáo điều tra chuyên đề và bản đồ.
- Báo cáo kết quả điều tra hiện trạng, trữ lượng rừng BQLRPH tháng 5 năm

2016;
- Báo cáo kết quả điều tra thực vật, động vật BQLRPH Bảo Yên, tháng 5 năm
2016;
- Báo cáo phân cấp phòng hộ và rừng có giá trị bảo tồn cao (HCVFs) BQLRPH
Bảo Yên tháng 6 năm 2016;
- Báo cáo đánh giá tác động xã hội, tác động môi trường của BQLRPH Bảo
Yên tháng 5 năm 2016;
- Bản đồ rà soát 3 loại rừng tỷ lệ 1/25.000 VN 2000 năm 2015;
- Bản đồ hiện trạng rừng (HTR) tỷ lệ 1/25.000 VN 2000 năm 2015;
- Bản đồ Thổ nhưỡng tỷ lệ 1/100.000 UTM năm 2000 của tỉnh Lào Cai;
- Bản đồ kế hoạch quản lý rừng bền vững tỷ lệ 1/25.000 VN 2000;
- Bản đồ kiểm kê đất đai tỷ lệ 1/25000 VN 2000 huyện Bảo Yên, 2015;
- Bản đồ kiểm kê rừng và đất lâm nghiệp tỷ lệ 1/25000 VN 2000 huyện Bảo
Yên, 2015.
6


Chương 2
ĐẶC ĐIỂM HIỆN TRẠNG CỦA ĐƠN VỊ
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ BQLRPH BẢO YÊN
1. Khái quát chung về BQL rừng phòng hộ Bảo Yên.
1.Tên tiếng Việt: BAN QUẢN LÝ RỪNG PHÒNG HỘ BẢO YÊN.
2. Tên gọi tắt: BQL RPH BẢO YÊN.
3. Tiếng Anh: Bao Yen protection forest management.
4. Trụ sở đặt tại: khu 3C– TT Phố Ràng – huyện Bảo Yên – tỉnh Lào Cai.
- Điện thoại: 0203.877.159.
- Fax: 0203.877.159.
- Email:
- Người Liên hệ chính: Ông Phòng Văn Thạch, Trưởng Ban quản lý RPH là đại
diện, Điện thoại di động: 0915.710.208.

5. Chủ sở hữu: UBND huyện Bảo Yên.
6. Vị trí địa lý:
- Ranh giới hành chính: BQL Rừng phòng hộ Bảo Yên được giao quản lý bảo
vệ và phát triển diện tích rừng và đất rừng trên địa bàn 14 xã, với diện tích: 9.314.53
ha.
- Tọa độ địa lý: 22,23 đô ̣ Vi ̃ Bắ c và 104,47 đô ̣ Kinh Đông.
+ Phía Bắc giáp huyện Bắ c Hà và huyêṇ Bắ c Quang - Lào Cai;
+ Phía Nam giáp huyện Lục Yên - tỉnh Yên Bái;
+ Phía Đông giáp huyện Quang Bình - tỉnh Hà Giang;
+ Phía Tây giáp xã Kim Sơn, xã Bảo Hà, huyêṇ Bảo Yên - Lào Cai.
2. Quá trình hình thành và phát triển.
Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Bảo Yên tiền thân là Ban quản lý Dự án
trồ ng mới 5 triêụ ha rừng cơ sở huyện Bảo Yên. Chuyển thành BQLRPH cùng với các
BQLRPH của các huyện, theo QĐ số 1128/QĐ-UBND ngày 08 tháng 5 năm 2008 về
việc chuyể n đổ i các Ban quản lý Dự án trồ ng mới 5 triê ̣u ha rừng cơ sở thành đơn vi ̣
sự nghiê ̣p tự đảm bảo mô ̣t phầ n kinh phí hoa ̣t đô ̣ng. Đươ ̣c kiê ̣n toàn la ̣i ta ̣i QĐ số
547/QĐ-UBND ngày 09 tháng 03 năm 2010 về việc kiện toàn Ban quản lý rừng
phòng hộ các huyện, thành phố của UBND tỉnh Lào Cai.

7


3. Cơ cấu tổ chức và nhân sự BQL rừng phòng hộ.
Biên chế của Ban quản lý rừng phòng hộ Bảo Yên thuộc biên chế sự nghiệp,
trực thuộc UBND huyện Bảo Yên.
Tổng số cán bộ CNV có 09 cán bộ (Trong đó có; 02 Nữ, 07 Nam)
+ Ban lãnh đạo 02 cán bộ: 01 Trưởng ban và 01 Phó ban;
+ Bộ phận kỹ thuật: 06 cán bộ (01 hợp đồng ngắn hạn);
+ Bộ phận kế toán - hành chính: 01 cán bộ;
4. Trình độ văn hóa và chuyên môn nghiệp vụ.

- Trình độ văn hóa:
 Tốt nghiệp trung học phổ thông: 09 người
- Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ:
 Đại học và cao đẳng: 7 người
 Trung cấp: 02 người
5. Chức năng nhiệm vụ.
- Ban quản lý rừng phòng hộ Bảo Yên là đơn vị sự nghiệp có thu, tự đảm bảo
một phần kinh phí hoạt động, chịu sự chỉ đạo trực tiếp và toàn diện về bộ máy, biên
chế thuộc UBND huyện Bảo Yên quản lý, chịu sự chỉ đạo chuyên môn nghiệp vụ của
Chi cục Kiểm lâm tỉnh Lào Cai, chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện Bảo
Yên và Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm về nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát rừng.
- Ban quản lý rừng phòng hộ Bảo Yên có con dấu và tài khoản riêng, hoạt động
theo quy định của pháp luật.
- Chức năng, nhiệm vụ: Là một đơn vị sự nghiệp, nhiệm vụ chính là bảo vệ và
phát triển rừng.
Giúp Chủ tịch UBND huyện Bảo Yên; Chi cục Lâm nghiệp hiện nay là Chi cục
Kiểm lâm tỉnh Lào Cai quản lý, bảo vệ và phát triển rừng căn cứ vào các chương trình
bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn được cấp có thẩm quyền giao. Ban quản lý rừng
phòng hộ huyện xây dựng kế hoạch hoạt động hàng năm trình cấp có thẩm quyền phê
duyệt và tổ chức triển khai thực hiện đến cơ sở.
6. Cơ sở vật chất.
Về tài sản:
+ Nhà văn phòng BQL: Diện tích 99 m2, nhà cấp 4, đưa vào sử dụng từ năm
1997 đến nay chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
+ Vườn ươm diện tích: 5.000 m, nhà bảo quản các dụng cụ, hạt giống phục vụ
cho công tác gieo ươm;

8



+ Nhà bảo vệ Lương Sơn, đưa vào sử dụng năm 2001;
+ Nhà bảo vệ Vĩnh Yên, đưa vào sử dụng năm 2003;
+ Nhà bảo vệ Thượng Hà, đưa vào sử dụng năm 2005.
7. Máy móc và thiết bị.
Được trang bị nhưng chưa đầy đủ, một số máy tính của BQL đã sử dụng từ lâu,
cấu hình cũ. Trong thời gian qua BQL cũng tự đầu tư thiết bị máy móc phục vụ công
việc như máy GPS hỗ trợ hiện trường đối với cán bộ phụ trách địa bàn.
8. Nhiệm vụ thường xuyên.
- BQLRPH có mối quan hệ mật thiết với chính quyền địa phương các xã, đặc
biệt với những xã có diện tích rừng của BQL triể n khai công tác bảo vê ̣ và phát triể n
rừng trên điạ bàn huyê ̣n, thực hiêṇ giao khoán bảo vê ̣ rừng cho nhóm hô ̣, hô ̣ gia điǹ h
hoă ̣c cô ̣ng đồ ng thôn bản; phố i hơ ̣p với chính quyề n điạ phương xây dựng hương ước
BVR tới các thôn bản, hướng dẫn cho người dân điạ phương và tổ bảo vê ̣ rừng nghiêp̣
vu ̣ bảo vê ̣ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng; thường xuyên kiể m tra, tuầ n tra nhằ m
ngăn chă ̣n và xử lý kip̣ thời các hành vi xâm ha ̣i đế n rừng; phố i hơ ̣p với chiń h quyề n
điạ phương và các cơ quan chức năng tuyên truyề n vận đô ̣ng nhân dân địa phương
tham gia phát triể n rừng, hướng dẫn kỹ thuâ ̣t trồ ng, chăm sóc rừng cho người dân điạ
phương. Thực hiêṇ nghiê ̣m thu, giải ngân cho các hô ̣ nhâ ̣n khoán bảo vê ̣ rừng và trồ ng
chăm sóc rừng.
- Phối hợp chặt chẽ với lực lượng Kiểm lâm, chính quyề n điạ phương tuyên
truyề n chính sách của Đảng, pháp luâ ̣t của Nhà nước trong công tác bảo vê ̣ và phát
triể n rừng tới người dân điạ phương, ngăn chă ̣n và xử lý kip̣ thời các hành vi xâm ha ̣i
đế n rừng trên điạ bàn quản lý.
- Phối hợp với các xã thực hiện kế hoạch bảo vê ̣ và phát triển rừng theo chỉ tiêu
phân bổ hàng năm của UBND huyện.
II. ĐỊA HÌNH, KHÍ HẬU, THỦY VĂN VÀ THỔ NHƯỠNG
1. Địa hình.
Địa hình Bảo Yên có sự chia cắt mạnh, có núi cao, khe sâu và thung lũng hẹp.
Có thể chia địa hình bảo Yên thành 2 kiểu chính: Kiểu địa hình đồi < 300 m và núi
thấp (300-700m) chiếm phần lớn diện tích đất đai khu vực; các dãy núi chính chạy

theo hướng Tây Bắc - Đông Nam; dọc theo thung lũng sông Hồng, sông Chảy là các
dãy núi thấp, đỉnh tròn, chân rộng dạng lượn sóng, đan xen là các thung lũng hẹp;
nhìn chung Bảo Yên là khu vực vùng thấp của tỉnh Lào Cai, địa hình ít phức tạp so
với các huyện khác trong tỉnh. Mặc dù độ chia cắt của địa hình ít phức tạp hơn các
huyện vùng cao nhưng do độ chênh cao lớn nên khá dốc, độ dốc trung bình từ 150 đến

9


250. Bên cạnh đó, đây là đầu nguồn của sông Chảy, sông Hồng với các chi lưu nằm
đan xen, các khu dân cư phân bố khắp trong lưu vực, cho nên rừng đóng vai trò quan
trọng trong việc phòng hộ bảo vệ đầu nguồn, bảo vệ sản xuất và cuộc sống người dân.
2. Khí hậu, thủy văn.
2.1. Khí hậu:
Chế độ nhiệt: Một năm có 4 mùa, có hai mùa rõ rệt: Mùa nóng từ tháng 5 đến
tháng 10; mùa lạnh từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau. Nhiệt độ trung bình tháng cao
nhất là 290C, tháng thấp nhất là 150C.
Chế độ mưa: Lượng mưa phân bố không đều qua các tháng, tháng 6 và 7 có
lượng mưa trung bình là 335 mm, trong khi tháng 1 và 2 thường dưới 40mm. Tổng
lượng mưa trong năm từ 1.450 mm đến 1.994 mm.
Chế độ gió: Gió mùa ảnh hưởng chủ yếu là gió mùa Đông bắc và gió mùa
Đông nam, thường đến chậm hơn vùng đồng bằng Bắc Bộ, hướng gió chủ yếu trong
mùa đông, mùa hè là hướng gió Đông và Tây. Tốc độ gió trung bình đạt cấp 6, ít gây
tác hại. Tuy nhiên, hiện tượng lốc cục bộ đôi khi vẫn sảy ra gây ảnh hưởng đến đời
sống và sản xuất.
2.2. Thủy văn:
Nằm trong khu vực có hai con sông lớn chảy qua là sông Chảy và sông Hồng
với hàng trăm chi lưu đan xen trên địa bàn các xã. Hàng năm chung chuyển lượng
nước và lượng phù sa khá lớn phục vụ cho cuộc sống người dân nơi đây trong sản
xuất nông lâm nghiệp góp phần làm đa dạng hệ thống giao thông của huyện (vận

chuyển bằng đường thuỷ). Bởi vậy, rừng có vai trò quan trọng trong việc phòng hộ
đầu nguồn, điều tiết nguồn nước trên toàn lưu vực.
Bên cạnh đó, cần chú ý tới những yếu tố cực hại của thời tiết thường hay sảy ra
trong khu vực như: giông, lốc, mưa đá, lũ ống, lũ quét, sạt lở...để có biện pháp phòng
ngừa.
3. Thổ nhưỡng.
Phần lớn đất đai huyện Bảo Yên là loại đất Feralit màu đỏ vàng phát triển trên
đá Gráp, diệp thạch và mi ca; tầng đất từ trung bình đến dày (>50 cm); thành phần cơ
giới chủ yếu là thịt nhẹ, thịt trung bình; những loại đất này thích hợp cho Lâm nghiệp.
Tuy nhiên, với thành phần cơ giới như vậy dễ bị xói mòn, rửa trôi dưới tác động của
nước mưa, đặc biệt ở những nơi có độ dốc lớn (>250) không có rừng che phủ, đất
nương rãy... Do đó, những khu vực rừng phòng hộ xung yếu cần phải bảo vệ hoặc có
kế hoạch trồng, khoanh nuôi bảo vệ.
Bên cạnh các nhóm đất trên, nằm trong các thung lũng còn có các loại đất bồi
tụ, dốc tụ đã hình thành nên các ruộng bậc thang, bồn địa tương đối bằng phẳng tạo

10


nên những cánh đồng rộng lớn ở vùng Nghĩa Đô, Vĩnh Yên, Xuân Hoà, Bảo Hà, Kim
Sơn, Cam Cọn.
4. Đánh giá chung.
Với điều kiện tự nhiên như vậy, đã tạo cho vùng BQL RPH có tiềm năng, lợi
thế phát triển rừng phòng hộ của nhà nước và rừng sản xuất của cá nhân hộ gia đình,
góp phần vào việc xóa đói, giảm nghèo, tiến tới làm giàu cho nhân dân và ổ n đinh
̣ dân
cư, an ninh chin
̣
́ h tri ̣trên điạ bàn huyên.
Tuy nhiên, địa hình ở một số khu vực chia cắt phức tạp, độ dốc lớn, lượng mưa

cao đã ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội của huyện; đặc biệt
là hiện tượng lũ ống, lũ quét, sạt lở đất làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống và
sản xuất của người dân trên địa bàn.
Vì vậy, để phát triển kinh tế - xã hội nói chung và kinh tế lâm nghiệp nói riêng
gắn liền với việc chia sẻ lợi ích giữa BQLRPH với cộng đồng địa phương Phương án
quản lý rừng bền vững được xây dựng phải phù hợp với tiềm năng, lợi thế về điều
kiện tự nhiên, sử dụng đất hợp lý, có khoa học và phù hợp với thực tiễn sản xuất.
III. GIAO THÔNG, THỦY LỢI
1. Giao thông.
Khu vực Bảo Yên có 02 trục đường chính là quốc lộ 70 và quốc lộ 279 giao
nhau qua trung tâm huyện lỵ, có đường bộ, đường sắt, đường thuỷ tạo nên hệ thống
giao thông từ trung tâm huyện đến các xã, các thôn bản hứa hẹn nhiều thuận lợi cho
nhân dân đi lại giao lưu, trao đổi hàng hoá và phát triển kinh tế.
Quốc lộ 70 nối Yên Bái - Lào Cai có tổng chiều dài trên địa bàn Bảo Yên là 36
km, đi qua các xã Long Phúc, Long Khánh, Thị trấn Phố Ràng, Minh Tân, Thượng
Hà, Điện Quan.
Quốc lộ 279 nối Lào Cai - Hà Giang có chiều dài trên địa bàn Bảo Yên là 43,8
km, đi qua các xã Yên Sơn, Phố Ràng, Tân Dương, Xuân Hòa, Vĩnh Yên và Nghĩa
Đô.
Đường liên xã, liên thôn có tổng chiều dài 280,4 km, trong đó:
 Đường nhựa, đường cấp phối 27,4 km.
 Đường đất
244,8 km.
Với đặc điểm về địa hình, các con đường trong khu vực khá phức tạp, nhiều
khúc uốn và đặc biệt phải đi qua khá nhiều sườn núi, độ dốc khá lớn. Đây là điểm bất
lợi cho công tác quản lý, duy tu bảo dưỡng, bảo trì đường bộ. Thiên tai hàng năm vẫn
làm trượt, sạt lở nhiều cung đường, kể cả quốc lộ và các đường liên thôn, liên xã. Do
đó, để đảm bảo đi lại của người dân địa phương và vận chuyển hàng hóa được thuận
tiện, cần tiến hành nâng cấp, sửa chữa các tuyến đường đất và đường đá. Trong 18 xã,


11


thị trấn có Phố Ràng và Bảo Hà là những nơi có cơ sở hạ tầng như hệ thống đường
giao thông, thông tin liên lạc thuận lợi và ổn định.
2. Thủy lợi.
Tất cả các xã trong huyện Bảo Yên hiện nay đang được đầu tư xây dựng nhiều
công trình thuỷ lợi nhỏ, nhiều bể chứa nước, hệ thống kênh mương tưới tiêu nước
phục vụ sản xuất nông nghiệp đang dần được kiên cố hóa (bê tông hoá).
Phần lớn hệ thống đập chứa nước còn phụ thuộc vào lượng mưa hàng năm vì
đập không có nguồn sinh thuỷ chỉ chứa nước mưa từ trên thượng lưu nên lượng nước
rất bấp bênh, nếu nắng hạn kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến nước tưới phục vụ
sản xuất nông nghiệp ...
Nhìn chung, các công trình thủy lợi nhỏ đã được UBND huyện quan tâm đầu tư
xây dựng phục vụ trực tiếp cho các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của người dân địa
phương, nhiều đập tràn chứa nước để phục vụ sản xuất nông nghiệp, những con sông,
suối lớn được nạo vét thường xuyên và được xây kè hai bên suối đảm bảo cho việc
thoát nước kịp thời vào mùa mưa, lũ.
IV. DÂN SINH, KINH TẾ XÃ HỘI.
1. Dân số, dân tộc, lao động.
1.1. Dân số
Theo số liệu thống kê của phòng thống kê huyện năm 2015, trong khu vực có
11.913 hộ với 53.994 nhân khẩu, sống trên địa bàn 209 thôn.
Tỷ lệ dân cư nông thôn chiếm 89,4%, dân số thành thị 10,06%; mật độ dân số
bình quân 100 người/km2, mật độ dân số cao nhất 636 người/km2 (TT Phố Ràng).
Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên năm 2015 đạt 1,3%;
Dân cư phân bố không đồng đều trên địa bàn các xã, mật độ dân số lớn nhất xã
Xuân Hòa, Thượng Hà; phân bố thấp nhất là xã Tân Tiế n.
Với sự phân bố dân cư như hiện tại, cộng với dân trí, tập quán không đồng nhất
sẽ là khó khăn cho việc bố trí việc làm, cải thiện cuộc sống... tất cả các vấn đề này đều

liên quan tới các nguyên nhân gây mất rừng và suy thoái rừng, cần được lưu ý trong
Phương án quản lý rừng bền vững của BQLRPH Bảo Yên;
1.2. Dân tộc
Nằm trên địa bàn khu vực các xã do BQL RPH Bảo Yên quản lý gồm có các
dân tộc:Dân tộc Kinh (17%), dân tộc Tày (34%), dân tộc Dao (20%), dân tộc H’Mông
(14%), các dân tộc khác chiếm 15%.
Các dân tộc sống hòa thuận, giúp đỡ nhau trong cuộc sống, sinh hoạt hàng
ngày. Tuy nhiên, nhận thức của người dân còn hạn chế cần có những chương trình hỗ

12


trợ về nâng cao nhận thức cho nhân dân về vai trò tác dụng của rừng; hỗ trợ sinh kế;
phương thức sản xuất bền vững...;
1.3. Lao động
Theo số liệu thống kê năm 2015 huyện Bảo Yên và các xã trên điạ bàn hoa ̣t
đô ̣ng của BQL RPH Bảo Yên có 29.943 người đang trong độ tuổi lao động, chiếm
56,6% tổng dân số.
Trong đó, lao động Nông lâm nghiệp 81,1%, các ngành khác 18,9%. Lao động
có việc làm thường xuyên 92%. Với lực lượng lao động hiện tại có thể tham gia vào
quá trình phát triển lâm nghiệp, phát triển rừng, đặc biệt trong bảo vệ, khoanh nuôi
phục hồi và trồng rừng phòng hộ.
2. Những đặc điể m chính về kinh tế, xã hội trong khu vực.
2.1. Sản xuất nông nghiệp
Diện tích đất sản xuất nông nghiệp trên toàn huyện năm 2015 là 12.531 ha,
trong đó, diện tích cây trồng hàng năm (lúa, cây màu, cây công nghiệp hàng năm, rau,
đậu) là 8.869 ha; diện tích nông nghiệp trồng cây lâu năm (cây ăn quả) là 3.662 ha,
đất đồng cỏ chăn nuôi là 84 ha và đất có mặt nước dùng trong nông nghiệp là 480 ha.
Diện tích đất lâm nghiệp toàn huyện là 48.250 ha, trong đó, diện tích đất trống chưa
sử dụng 16.409 ha.

Các loài cây trồng ngắn ngày chính của người dân ở đây là: Lúa năng suất đạt
50,63 tạ/ha sản lượng đạt 28.961 tấn, Ngô năng suất 30,79 tạ/ha sản lượng đạt 11.671
tấn, rau năng suất đạt 99,25 tạ/ha, sản lượng 9.538 tấn; đậu các loại năng suất đạt 9,64
tạ/ha năng suất đạt 106 tấn. Trong đó lúa và ngô là loài cây được quan tâm phát triển
ở tất cả các xã, chủ yếu được trồng trên các nương rẫy, thị trường có sẵn nên đã đem
lại thu nhập cho người dân nghèo. Diện tích trồng lúa trên địa bàn huyện là 5.720 ha;
diện tích trồng ngô.790 ha; diện tích trồng khoai lang là 88 ha; diện tích trồng sắn là
2.850ha; và diện tích các cây chất bột khác là 133ha.
Từ những thông tin trên, nhận thấy huyện Bảo Yên là một huyện có tiềm năng
phát triển sản xuất nông nghiệp, với những loài cây trồng chính như, ngô, sắn ... được
trồng trên diện tích nương rẫy, vườn, đồi phần lớn giáp ranh với diện tích quản lý của
BQLRPH, dễ gây ra hiện tượng xâm lấn, cháy rừng ... đây cũng là áp lực không nhỏ
gây ảnh hưởng đến quản lý và phát triển rừng bền vững của BQLRPH
2.2. Sản xuất lâm nghiệp
Giá trị sản xuất lâm nghiệp của Huyện Bảo Yên năm 2015 đạt 168.307 triệu
đồng, trong đó trồng và nuôi dưỡng rừng đạt 24.508 triệu đồng, khai thác lâm sản đạt
134.699 triệu đồng, thu nhặt từ rừng các sản phẩm ngoài gỗ đạt 5.975 triệu đồng và
dịch vụ lâm nghiệp 3.125 triệu đồng.

13


Tổng diện tích rừng toàn huyện tính đến năm 2015 là 48.250 ha, trong đó
28.253 ha là rừng tự nhiên và 19.997 ha là rừng trồng. Diện tích trồng tập trung mới
đạt 2.356 ha, rừng trồng phân tán có 133 ha; diện tích rừng đang chăm sóc đạt 4.172
ha; diện tích rừng khoanh nuôi tái sinh 250 ha; sản lượng khai thác gỗ là 30.430m3,
củi là 235.750 ster, tre - luồng - vầu là 1450 triệu cây, nứa 952 nghìn cây; 320 tấn quế.
Sản xuất lâm nghiệp theo hướng quảng canh, nguồn tiêu thụ nhỏ lẻ (Chủ yếu là
các cơ sở làm ván bóc, hoạt động với công suất nhỏ), giá thành sản phẩm thấp, trong
khi giá thành các nông sản mang lại hiệu quả kinh tế cao (ngô, sắn), do vậy chưa

khuyến khích được người dân đầu tư thâm canh, tình trạng đốt nương, làm rẫy trên đất
quy hoạch cho lâm nghiệp vẫn còn xẩy ra nhỏ lẻ ở một vài thôn.
Để phát triển rừng trồng là rừng sản xuất theo hướng bền vững cần tập trung
đầu tư, ứng dụng công nghệ tiên tiến trong tạo giống, kỹ thuật trồng, chăm sóc để tạo
nên những lâm phần đồng đều với năng suất cao.
Trong những năm gần đây huyện Bảo Yên là huyện đi đầu trong việc phát triển
sản xuất lâm nghiệp của tỉnh Lào Cai, song song với việc đó công tác quản lý bảo vệ,
phát triển rừng phòng hộ cần được đẩy mạnh thông qua công tác tuyên truyền, tập
huấn, hình thành các tổ nhóm sản xuất lâm nghiệp theo hướng bền vững nâng cao giá
trị gỗ và giá thành sản phẩm... từ đấy người dân có ý thức, trách nhiệm hơn đối với
bảo vệ và phát triển rừng phòng hộ.
3. Y tế, văn hóa và giáo dục.
3.1. Y tế
Tất cả các xã đều có phòng khám và chữa bệnh cho bà con tại trung tâm xã.
Các trạm y tế thường xuyên phát thuốc cho nhân dân, nhất là trong các đợt phòng
chống dịch hạch, tuyên truyền vận động kế hoạch hóa gia đình. 100% bệnh nhân được
điều trị phòng chống sốt rét, không có bệnh nhân mắc bệnh sốt xuất huyết. Y tế các xã
đã làm thẻ khám chữa bệnh cho nhân dân, làm thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6
tuổi. Ngoài ra, các xã còn mua thẻ BHYT cho các hộ nghèo và người có công với Tổ
quốc.
3.2. Văn hóa
Bảo Yên là khu vực có quá trình hình thành và phát triển lâu đời với sự định cư
của nhiều dân tộc ít người (Người H’Mông, người Dao, người Nùng, người Tày...),
nhiều phong tục, tập quán sinh hoạt, sản xuất đã được hình thành từ bao đời. Các dân
tộc đều có tiếng nói, phong tục tập quán riêng của dân tộc mình. Tuy nhiên quá trình
chung sống xen kẽ lâu đời nên mỗi dân tộc đều có thể biết tiếng dân tộc khác và am
hiểu phong tục tập quán của nhau. Đền Bảo Hà, thành cổ Nghị Lang, mãi mãi là
những di tích, di chỉ văn hóa khẳng định sự trường tồn của đồng bào các dân tộc
huyện Bảo Yên.


14


Cùng với xu hướng hiện đại hóa, nhiều nét cổ hủ trong văn hóa các dân tộc đã
dần đang được thay đổi. Hiện không còn tục lệ cúng để chữa bệnh nhưng vẫn còn hiện
tượng tảo hôn, sinh nhiều con… đó vẫn còn là một trở ngại, thách thức trong việc phát
triển kinh tế gia đình, xã hội.
3.3. Giáo dục
Tất cả các xã đều có trường tiểu học và trung học cơ sở. Các lớp học đã được
bố trí đến tận các thôn, bản, thuận lợi cho việc đi lại, học tập của các em. Mặt khác,
do công tác tuyên truyền, vận động thường xuyên kết hợp với việc thực hiện các
chương trình xóa mù, phổ cập giáo dục… nên tỷ lệ học sinh đến trường ngày càng
cao, chất lượng giáo dục trong vùng được nâng cao. Tuy nhiên vẫn còn 4 xã có trường
tiểu học là nhà cấp 4, các lớp học tại bản là lớp ghép, 2 xã có nhà bán kiên cố, các xã
còn lại (12 xã) đều đã có trường tiểu học xây dựng kiên cố.
Số lớp tiểu học trên toàn địa bàn là 468 lớp. Giảm nhiều so với năm 2002 (525
lớp). Đây có thể nói là hiệu quả của công tác tuyên truyền kế hoạch hóa gia đình, số
lớp giảm do tỷ lệ trẻ mới sinh giảm xuống.
Số trường mầm non trên địa bàn huyện hiện đã tăng lên con số 19, tất cả các
trường đều là trường của Nhà nước với tổng số 163 lớp, đội ngũ giáo viên là 184
người. Số trẻ đang học tại các trường mầm non của địa phương là 3.128 em.
Hiện tất cả các xã và trị trấn trên địa bàn huyện đều đã được công nhận phổ cập
giáo dục tiểu học và trung học cơ sở.
4. Đánh giá chung về tình hình kinh tế xã hội.
Với những nguồn lực trên, khu vực BQL RPH nói riêng và huyện Bảo Yên nói
chung có tiềm năng lớn trong việc phát triển sản xuất nông lâm nghiệp, là ngành nghề
mũi nhọn trong việc phát triển kinh tế, xã hội huyện Bảo Yên.
Địa phương có nguồn lực lao động dồi dào, có nhiều kinh nghiệp trong sản
xuất Nông lâm nghiệp vì vậy việc đổi mới công tác quản lý rừng phòng hộ là rất cần
thiết, cơ chế đồng quản lý và sử dụng rừng phòng hộ giữa BQL và người dân cần

được áp dụng. Công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng phòng hộ vừa đảm bảo
được giá trị về kinh tế, xã hội, môi trường và đảm bảo cả về chức năng cần thiết của
rừng phòng hộ theo quy định.
Từ những lý do trên, công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng phòng hộ bền
vững cần đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn từ cán bộ nhân viên, Ban lãnh đạo của BQL RPH
và sự phối hợp chặt chẽ của cấp chính quyền huyện, xã và người dân.

15


V. DỊCH VỤ MÔI TRƯỜNG RỪNG
1. Kết quả triển khai.
Toàn bộ diện tích rừng và đất lâm nghiệp của BQL RPH Bảo Yên quản lý nằm
trong lưu vực công trình thủy điện Thác Bà, do vậy đã đươ ̣c hưởng lợi từ dịch vụ môi
trường rừng từ năm 2012.
Dưới đây là kết quả được cập nhật trong năm 2015, trước khi có kết quả kiểm
kê rừng và rà soát hiện trạng chủ quản lý, như sau:
- Tổng thu năm 2015: 1.208.034.000 đồng, chi trả cho 10.066,95 ha rừng:
- Tổng chi: 1.208.034.000 đồng, trong đó:
+ Chi phí quản lý (10%): 120.803.400 đồng.
+ Chi cho diện tích khoán cho các hộ, nhóm hộ nhận khoán: 1.087.230.600
đồng.
- Thời gian nhận tiền DVMTR từ Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng: Tháng 1 năm
2016.
- Thời gian chi tiền DVMTR: Tháng 2-3/2016.
- Trách nhiệm các bộ phận chuyên môn:
+ Bộ phận kỹ thuật căn cứ những mẫu biểu, quy định hiện hành về việc
thanh toán tiền dịch vụ môi trường rừng, xây dựng và hoàn thiện các mẫu biểu thanh
toán.
+ Bộ phận hành chính, kế toán hoàn thiện các thủ tục thanh toán tiền

dịch vụ môi trường rừng.
2. Nhận xét đánh giá.
2.1. Tình hình chung
Ban quản lý rừng phòng hộ Huyện Bảo Yên được Quy hoạch trên địa bàn 14 xã
huyện Bảo Yên, đều nằm trong lưu vực được chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng.
Công tác tuyên truyền chính sách chi trả DVMTR được đẩy mạnh trong nhân
dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số vùng nông thôn sống gần rừng. Đến nay
phần lớn người dân đã hiểu về lợi ích từ rừng, chính sách của Chính Phủ về thu chi
tiền DVMTR ... Thông qua hình thức nhận khoán bảo vệ rừng, hàng năm được hưởng
thêm khoản thu nhập từ nguồn tiền DVMTR.
2.2. Các vấn đề tồn tại, thách thức
Chính sách chi trả dịch vụ Môi trường rừng của Nhà nước được thực hiện, phần
nào khích lệ công tác bảo vệ và phát triển rừng phòng hộ của người dân, tuy nhiên:
- Suấ t đầ u tư cho bảo vê ̣ rừng còn thấ p, chưa đáp ứng đươ ̣c công sức của người
dân nhâ ̣n khoán.

16


- Điạ bàn hoa ̣t đô ̣ng của đơn vi ̣ rô ̣ng khắ p 14 xa,̃ biên chế cán bô ̣ của đơn vi ̣ ít,
mỗi cán bộ phu ̣ trách 3-4 xã, do vâ ̣y cán bô ̣ của đơn vi ̣ không bám sát các điạ bàn
thường xuyên, liên tu ̣c.
- Một số diện tích quản lý của BQL RPH ở vùng thấp, vùng giáp ranh với khu
sản xuất của người dân chưa có đường ranh giới rõ ràng vì vậy nguy cơ xâm lấn rừng
phòng hộ để làm nương rẫy còn ở mức cao.
- Phê duyê ̣t đơn giá, diện tích trong lưu vực hàng năm châ ̣m (Thường vào tháng
1 năm sau mới phê duyê ̣t) ảnh hưởng tới viê ̣c giải ngân cho người dân.
- Diện tích, độ che phủ của rừng tăng hàng năm, nhưng chất lượng, tính đa
dạng sinh học và khả năng phòng hộ của rừng chưa cao do công tác quản lý bảo vệ
rừng gặp nhiều khó khăn, tình hình khai thác lâm sản trái phép diễn ra phức tạp; hiện

tượng lũ ống, lũ quét, hạn hán, sụt lở đất bất thường với mật độ và mức nguy hại ngày
một tăng có một phần nguyên nhân do mất hoặc suy thoái rừng.
Qua đó cho thấy, diện tích quản lý của BQL RPH trong năm 2016 và những
năm tiếp theo có nguy cơ bị suy giảm về diện tích và chất lượng rừng đồng thời diện
tích hưởng lợi từ Dịch vụ môi trường rừng có thể bị giảm so với năm 2015 và những
năm trước đó, gây ảnh hưởng không nhỏ đối với các hộ gia đình nhận khoán bảo vệ
rừng phòng hộ.
VI. THÍ ĐIỂM CHIA SẺ LỢI ÍCH TỪ REDD+ (BDS)
Thực hiện theo Quyết định số 5399/QĐ-BNN-TCLN ngày 25/12/2015 của Bộ
trưởng bộ Nông nghiệp và PTNT về việc thí điểm chia sẻ lợi ích từ REDD+ trong
khuôn khổ chương trình UN-REDD Việt Nam giai đoạn II. BQL RPH đề xuất Sở
Nông nghiệp và PTNT, Ban quản lý Chương trình UN-REDD Lào Cai lựa chọn xã
Xuân Hòa, Long Khánh là điểm thực hiện Chương trình thí điểm giai đoạn 2016 –
2018 và các xã Điện Quan, Minh Tân, Nghĩa Đô, Lương Sơn giai đoạn 2017 – 2020.
Giai đoạn 2016 – 2018: Thực hiện trên địa bàn xã Xuân Hòa, Long Khánh hoạt
động chia sẻ lợi ích gồm:
- Bảo vệ rừng tự nhiên hiện có 1.916,23 ha; trồng rừng phòng hộ 50 ha;
- Nâng cao hiệu quả bảo vệ và phát triển rừng bằng các hoạt động hỗ trợ phát
triển cộng đồng và sinh kế bền vững.
+ Xã Xuân Hòa quy mô 10/31 bản.
+ Xã Long Khánh quy mô 04/9 bản.
Giai đoạn 2017 – 2020: Thực hiện tại xã Điện Quan, Minh Tân, Lương Sơn,
Nghĩa Đô các hoạt động chia sẻ lợi ích gồm: Bảo vệ diện tích rừng tự nhiên hiện có
1.210,5 ha; thực hiện các mô hình sinh kế trên địa bàn các xã (chi tiết hoạt động căn
cứ vào kết quả tham vấn cụ thể sau khi Phương án được phê duyệt).
(Chi tiết tại phụ lục, biểu 10)

17



VII. THỰC TRẠNG TÀI NGUYÊN RỪNG
1. Hiện trạng các loại rừng và đất lâm nghiệp.
Theo kết quả Dự án kiểm kê rừng toàn quốc và rà kết quả soát rừng và đất lâm
nghiệp bổ sung mới nhất BQLRPH năm 2015:
Ban quản lý rừng phòng hộ quản lý 9.314,53 ha, cụ thể:
- Đất có rừng 8.838,80 ha chiếm 94,89 %, trong đó:
+ Rừng tự nhiên phòng hộ 8.461,80 ha chiếm 95,73%;
+ Rừng trồng phòng hộ 377 ha chiếm 4,27%.
- Đất chưa có rừng 474,92 ha chiếm 5,10%.
- Đất khác 0,81 ha chiếm 0,01%.
Bảng 1: Diện tích các loại rừng và đất lâm nghiệp BQLRPH
STT
1
I
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
2
2.1
2.2
2.3
2.4
II
1
2
3

4
III
IV

Diện tích

Hạng mục
2
Tổng diện tích quản lý
Diện tích có rừng
Rừng tự nhiên
Rừng gỗ
Rừng gỗ + tre nứa (HG1)
Rừng tre nứa + gỗ (HG2)
Rừng tre nứa, vầu (VAU)
Rừng tre/luồng tự nhiên núi đất (TLU)
Rừng tre nứa khác tự nhiên núi đất (TNK)
Rừng trồng
Rừng gỗ
Rừng tre nứa
Rừng đặc sản
Loại khác
Diện tích chưa có rừng
la (DT1)
Ia(DT1D)
Ib (DT2)
DTR
Đất nông nghiệp
Đất khác


ha
3
9.314,53
8.838,80
8.461,80
4.390,28
3028,28
184,39
11,94
330,0
516,91
377,00
359,26
6,94
10,8
474,92
306,13
1,29
164,81
2,69
0,81

%
4
100
94,89
95,73
51,88
35,79
2,18

0,14
3,90
6,11
4,27
95,29
1,84
2,86
5,10
64,83
0,27
34,70
0,57
0,01

(Nguồn: Báo cáo chuyên đề điều tra hiện trạng rừng BQL RPH, 2016)

18


Hình 1: Bản đồ hiện trạng rừng BQL RPH Bảo Yên, 2016.

19


2. Trữ lượng rừng.
Theo kết quả Chuyên đề điều tra trữ lượng rừng BQLRPH năm 2016:
Ban quản lý rừng phòng hộ quản lý 9.314.53 ha, cụ thể:
- Diện tích có rừng 8.838,80 ha, trữ lượng 323.315 m3 trong đó:
+ Rừng tự nhiên phòng hộ 8.461,80 ha trữ lượng 304.744 m3.
+ Rừng trồng phòng hộ 377 ha trữ lượng 18.570 m3.

Bảng 2: Trữ lượng các loại rừng BQL RPH
Diện tích
ha

Hạng Mục

Trữ lượng

Tổng diện tích

9.314,53

(m3)
323.315

I. Diện tích có rừng

8.838,80

323.315

1. Rừng tự nhiên

8.461,80

304.744

1.1. Rừng gỗ

4.390,28


223.229

-

-

1.1.2. Rừng gỗ tự nhiên núi đất LRTX trung bình (TXB)

502,38

51.450

1.1.3. Rừng gỗ tự nhiên núi đất LRTX nghèo (TXN)

649,13

43.465

1.1.4. Rừng gỗ tự nhiên núi đá LRTX nghèo (TXDN)
1.1.5. Rừng gỗ tự nhiên núi đất LRTXhồi (TXP)

74,85

4.157

3.163,92

124.157


1.2. Rừng hỗn giao G-TN tự nhiên núi đất (HG1)

3.028,28

77.646

1.3. Rừng hỗn giao TN-G tự nhiên núi đất (HG2)

184,39

3.870

1.4. Rừng tre nứa (vầu) (VAU)

11,94

-

330

-

1.6. Rừng tre nứa khác tự nhiên núi đất (TNK)
2. Rừng trồng

516,91

-

377


18.570

2.1. Rừng gỗ trồng núi đất (RTG)

359,26

18.355

2.2. Rừng trồng khác núi đất (RTK)

10,8

216

2.3. Rừng tre nứa trồng núi đất (RTTN)

6,94

-

474,92

-

2,69

-

2. Đất có cây gỗ tái sinh núi đất (DT2)


164,81

-

3. Đất có cây gỗ tái sinh núi đá (DT2D)

-

-

4. Đất trống trên núi đất (DT1)

306,13

-

5. Đất trống trên núi đá (DT1D)

1,29

-

III. Đất khác

0,81

-

1. Đất khác trong lâm nghiệp (DKH)


0,81

-

1.1.1. Rừng gỗ tự nhiên núi đất LRTX giàu (TXG)

1.5. Rừng tre/luồng tự nhiên núi đất (TLU)

II. Đất chưa có rừng
1. Đất đã trồng trên núi đất (DTR)

(Nguồn: Kết quả phúc tra và điều tra bổ sung hiện trạng rừng BQL RPH, 2016)
20


3. Các vấn đề và thách thức liên quan đến công tác quản lý bảo vệ rừng
- Diện tích quản lý rừng của BQL rừng phòng hộ gần khu dân cư, vùng thấp
vẫn xảy ra tình trạng xâm lấn để sản xuất cây lương thực.
- Có 14 xã tiếp giáp với diện tích quản lý rừng của BQL, những khu vực có
nhiều khu dân cư sinh sống gần rừng, việc gây sức ép tiêu cực lên tài nguyên rừng
trồng và rừng tự nhiên của BQL RPH vẫn còn ở mức cao.
- Người dân sống gần rừng đa phần là người đồng bào dân tộc thiểu số, nhận
thức về bảo vệ rừng và hưởng lợi từ rừng chưa đúng cách, đúng pháp luật, gây khó
khăn trong công tác vận động, tuyên truyền và phổ biến những chính sách mới.
Bảng 3: Các nguyên nhân mất rừng và suy thoái rừng
TT

Vấn đề
(nguyên nhân)


Nguyên nhân

Địa bàn và đối
tượng

Người dân vẫn vào rừng phòng hộ lấy gỗ, củi, lâm
sản và bán lấy tiền.

1

Khai thác gỗ và
lâm sản trái
phép dẫn đến
rừng bị suy
thoái

Hiểu biết người dân về các quy định bảo vê ̣ và sử
dụng rừng PH còn hạn chế.

Địa bàn các xã
có rừng

Kinh phí hỗ trợ cho người nhận khoán thấp.
Công tác phối hợp bảo vệ rừng giữa các bên liên
quan chưa hiệu quả (BQL – Kiểm lâm – Địa
phương – người dân);
Thiếu đất sản xuất nông nghiệp

2


Hiểu biết của người dân về vai trò của rừng tự
Xâm lấn rừng và nhiên con ha ̣n chế .
̀
đất lâm nghiệp
để sản xuất nông Một số Tổ bảo vệ rừng hoạt động chưa hiệu quả
nghiệp gây mất
Quy hoạch đất rừng của Ban quản lý trên nương
rừng
cũ của người dân.

Người dân số ng
gầ n rừng

Người dân cố ý xâm lấn rừng vì lợi ích cá nhân

3

Còn một số diện
tích đất trống

Canh tác nương rẫy cũ của người dân trên đất
rừng phòng hộ do lịch sử để lại.
Thiếu kinh phí đầu tư trồng rừng.

Trong rừng
phòng hộ

(Nguồn: Xác định từ PRAP Lào Cai và kết quả tham vấn bổ sung BQL RPH, 2016)


21