Mét sè biÖn ph¸p rÌn ph¸t ©m ch÷ l – n cho trÎ 5 – 6 tuæi

MôC LôC

GV: Khoa ThÞ TuyÕt

1

Líp 5 tuæi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

i.phần mở đầu
1. Lý do chon ti.
Trong cuộc sống của chúng ta luôn luôn có sự phát triển
không ngừng của khoa học công nghệ, văn hóa nghệ thuật. Đòi
hỏi con ngời phải đa năng tức là có khả năng sử lý các vấn đề
phát sinh trong cuộc sống một cách có hiệu quả. Muốn vậy
chúng ta phải nhờ đến ngôn ngữ. Chúng ta sử dụng ngôn ngữ
để nhận thức thế giới xung quanh giao tiếp với mọi ngời và t
duy. Còn đối với trẻ mầm non ngôn ngữ có vai trò nh thế nào?
Ai cũng biết trẻ nhỏ là tuổi học ăn, học nói dới sự hớng dẫn của
ngời lớn. Chính vì thế Ngôn ngữ có vai trò quan trọng đối với
việc giáo dục trẻ. Nó giúp trẻ phát triển trí tuệ, tức là giúp trẻ
nhận thức thế giới xung quanh mình, các sự vật hiện tợng một
cách có khoa học và chính xác. Ngôn ngữ còn giúp giáo dục
thẩm mỹ và thể chất, tức là ngời lớn sử dụng ngôn ngữ để giúp
trẻ biết đợc những chuẩn mực đạo đức trong xã hội, những
điều hay lẽ phải và hình thành cho trẻ những khái niệm về
đạo đức: ngoan, tốt, thật thà. Thông qua giao tiếp, ngời lớn còn

sử dụng ngôn ngữ để giúp trẻ yêu cái đẹp, trân trọng cái đẹp
và ý thức tạo ra cái đẹp.
Vậy phát triển Ngôn ngữ cho trẻ mầm non có ý nghĩa nh thế
nào? Nghĩa là phải:
- Dạy trẻ luyện phát âm chính xác.
- Phát triển vốn từ cho trẻ.
- Dạy trẻ nói đúng ngữ pháp và nói mạnh lạc.
- Dạy trẻ làm quen với chữ viết.
Đối với tôi là một giáo viên mầm non đợc phân công dạy lớp
5 6 tuổi. ở lứa tuổi này trẻ sắp bớc vào trờng phổ thông, đó
là một bớc ngoặc quan trọng đầu tiên của cuộc đời. Bớc ngoặt
này là một sự kiện khiến các nhà giáo dục và các bậc cha mẹ
cần phải quan tâm. Một mặt là để giúp trẻ hoàn thiện những
thành tựu phát triển trong suốt thời kỳ mẫu giáo. Mặt khác tích
cực chuẩn bị cho trẻ có đủ điều kiện để thích ứng với cuộc
sống ở trờng phổ thông với hoạt động chủ động mới là học tập.

GV: Khoa Thị Tuyết

2

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

Chuẩn bị cho trẻ vào phổ thông là chuẩn bị toàn diện về
mọi mặt không thiên về khía cạnh nào nhng điều kiện cơ bản
để cho trẻ vào lớp 1 là phát âm chuẩn 29 chữ cái và 10 chữ số.
Chính vì thế mà ngay từ đầu năm học, việc trớc tiên của tôi là

làm nh thế nào để thu hút trẻ say mê với môn Làm quen chữ
cái, giúp trẻ phát âm chính xác, diễn đạt ý mạch lạc, không
ngọng để từ đó tạo đà cho việc phát triển t duy ngôn ngữ.
Trong quá trình dạy trẻ nhận biết đợc phát âm chuẩn các chữ
cái, tôi thấy trẻ thờng phát âm cha chính xác và hay nhầm lẫn
chữ n, l. Chính vì thế tôi đã chọn đề tài: Một số biện
pháp rèn phát âm chữ n l cho trẻ 5 6 tuổi.
2. Mc tiờu, nhim v ca ti
Trc tỡnh hỡnh trờn, l mt giỏo viờn trc tip ging dy cỏc em tụi luụn
trn tr v suy ngh. Cn phi lm gỡ? V lm th no? thu hỳt tr cú hng
thỳ trong hc tp. Tr tip thu bi mt cỏch nh nhng v hp dn, gi hc t
kt qu cao. V tụi ó i sõu tỡm tũi nghiờn cu c im tõm sinh lý la tui tr.
tui ny vui chi l hot ng ch o, tr hc m chi, chi m hc.
Do vy tụi ó mnh dn suy ngh v ci tin vic s dng dựng trc
quan gõy hng thỳ cho tr Rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6
tuổi. Nghiờn cu tỡm ra phng phỏp tt nht, ỏp dng vo tng bi dy
gi hc t kt qu cao cú hng thỳ trong hc tp v tip thu bi hc mt cỏch
nh nhng v sõu sc nhm nõng cao cht lng giỏo dc cho tr 5 -6 tui núi
chung v trng mm non Cm Tõy núi riờng.
3. i tng nghiờn cu
Lp mu giỏo 5 tui B Trng Mm non Cm Tõy
4. Gii hn phm vi nghiờn c
ti ny th hin s quan tõm thit thc n tr em tụn trng quyn ca
tr c sng v phỏt trin, quyn c hc tp hỡnh thnh tip th nn giỏo dc
tin b, c hng nn vn hoỏ ca dõn tc mỡnh. Trờn c s tip thu v vn
dng ỳng n cỏc vn lý lun v hc tp vui chi ca tr vi phng chõm
Hc m chi, chi m hc trong trng Mm non lm phong phỳ hn v cỏch
hiu v cỏch nhỡn tr em hin nay trong giỏo dc Mm non.
ti da vo quan im giỏo dc tr em phỏt trin ton din vic a
chng trỡnh chm súc giỏo dc tr phi da trờn tõm lý ca tr rỳt ra mt s

phng phỏp bin phỏp nõng cao cht lng cho tr lm quen vi ch cỏi giỳp
tr tỡm tũi khỏm phỏ, phỏt trin ngụn ng trong mi vn xung quanh tr . Da

GV: Khoa Thị Tuyết

3

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

trờn cỏc hot ng ca b mụn vn hc v c im tõm sinh lý ca tr xõy
dng nhng ni dung, hỡnh thc,trũ chi hc tp nhm gúp mt phn nh vo
i mi phng phỏp dy hc nõng cao hiu qu cho tit hc, gi hc sụi ni
say mờ khụng gũ bú v mt mi.
5. Phng phỏp nghiờn cu
- Phng phỏp nghiờn cu lý lun
- Phng phỏp tham kho ti liu
- Phng phỏp iu tra thc trng
- Phng phỏp nghiờn cu thc tin

II. PHN NI DUNG
1. C s lý lun
Trong khi dạy trẻ 5 6 tuổi phát âm đúng, tôi gặp nhiều
khó khăn. Nguyên nhân chính là do bộ máy phát âm của trẻ ở
độ tuổi này cha hoàn thiện. Bên cạnh còn có cả nguyên nhân
do ngời lớn phát âm sai nên trẻ bắt chớc theo. Đặc biệt khi dạy
trẻ phát âm hai chữ cái n l tôi nhận thấy trẻ rất khó nhận biết,
hay lẫn lộn và thờng phát âm sai. Để khắc phục những khó

khăn trên tôi mạnh dạn chọn đề tài nghiên cứu Rèn phát âm
chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi và đã tìm ra một số biện pháp
cụ thể.
-

Là giáo viên đợc phân công dạy lớp 5 6 tuổi.

- Tuổi còn trẻ, luôn nhiệt tình tham gia vào các hoạt
động giáo dục.
- Thực sự yêu nghề, mến trẻ, có ý thức học hỏi nghiên cứu
để tìm ra cách dạy tốt nhất.
2.Thc trng.
* Thuận lợi:
- Đợc sự ủng hộ của Phòng Giáo dục Đào tạo Cẩm Phả và
BGH Trờng mầm non Cẩm Tây, các đồng nghiệp đã khích lệ
tạo điều kiện cho tôi hoàn thành tốt đề tài.
-

100% cháu cùng lứa tuổi, cùng một khoảnh tre.

- Lớp học thoáng mát, sạch sẽ thuận lợi cho việc trang trí
xây dựng môi trờng cho trẻ học tập.

GV: Khoa Thị Tuyết

4

Lớp 5 tuổi



Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

- Giáo viên nắm vững phơng pháp, sáng tạo làm đồ dùng
đồ chơi, có khả năng tổ chức các hoạt động theo định hớng
đổi mới.
- Nắm rõ tâm lý từng trẻ, thờng xuyên quan tâm khích
lệ trẻ tích cực hoạt động
* Khó khăn:
- Nhận thức của trẻ không đồng đều do một số cháu cha
học qua các lớp dới.
- Đa số phụ huynh làm công nhân nên cha có thời gian
trong việc dạy bảo thêm cho trẻ ở nhà.
-

Nhiều trẻ quá hiếu động không tập trung trong giờ học.

-

Trẻ nói ngọng nhiều đặc biệt là âm l n.

* Kho sỏt thc trng.
õy l bc u tiờn nhm xỏc nh tỡnh trng ca tr giỏo viờn nm
c k nng nghe, núi, c vit ca tr t ú cú bin phỏp thy i phự hp
Trong nm hc 2018- 2019 c nh trng phõn cụng ch nhin lp
mu giỏo 5 tui B trng mm non Cm Tõy ni tụi cụng tỏc. Tng s tr 5 tui
lp tụi l 35 chỏu.
Hon cnh gia ỡnh cỏc chỏu u lm cụng nhõn, trỡnh cũn hn ch,
cụng vic bn rn ớt cú iu kin quan tõm n cỏc chỏu. Nờn ngay t u nm
hc, tụi ó tin hnh kho sỏt tr v thụng qua cỏc bi tp t ú ỏnh giỏ v
cú s tỏc ng ỳng vi tng tr. Quỏ trỡnh kho sỏt qua cỏc hot ng chung v

qua cỏc hot ng hng ngy, t ú ỏnh giỏ tng tr theo cỏc kh nng
Kt qu kho sỏt u nm ca lp tụi nh sau:
Nội dung
Tổng số trẻ

Số trẻ phát
âm đúng
chữ

Số trẻ phát
âm nhầm
lẫn 2 chữ
ln

Số trẻ phát
âm sai
chữ l

Số trẻ
phát âm
sai chữ n

10 trẻ =
28%

8 trẻ = 22%

8 trẻ =
22%


ln

35 trẻ

9 trẻ =
25%

GV: Khoa Thị Tuyết

5

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

* ỏnh giỏ phõn tớch kho sỏt thc trng.
Qua vic kho sỏt thc trng kt qu cho thy cỏc chỏu phỏt trin cỏc mt
cũn hn ch, c bit l phỏtt trin nhn thc, ngụn ng cũn thp. Chớnh vỡ th l
mt giỏo viờn ch nhim lp tụi luụn bn khon, trn tr phi lm cỏch no?
Cn phi lm gỡ? V lm nh th no? ú l cõu hi luụn trn tr tụi phi suy
ngh tỡm ra cỏch dy tt nht a tr vo gi hc mt cỏch nh nhng, thi
mỏi, m gi hc vn t kt qu cao. phỏt trin nhn thc, ngụn ng theo
ỳng tui tõm sinh lý ca tr. tr c phỏt trin c ton din v c 5
mt giỏo dc v to tin cho tr bc vo lp 1 Tiu hc, nờn tụi ó bỏm sỏt
vo 7 hot ng giỏo dc trong chng trỡnh giỏo dc mm non 5-6 tui.v 5
tiờu chớ ỏnh giỏ tr. V tụi thy rng b mụn Lm quen vi ch cỏi là môn
giỳp tr phỏt trin ngụn ng, c s quan tõm ch o sỏt sao ca s giỏo dc,
phũng giỏo dc o to Thnh ph Cm Ph. Trng chỳng tụi vi b dy thnh
tớch l mt trong nhng trng t chun quc gia. Trng ó khc phc c

nhng khú khn trờn bng cỏch to iu kin cho ch em giỏo viờn hc tp cỏc
chuyờn do S giỏo dc v phũng giỏo dc t chc khuyn khớch ng viờn
ch em hc hi kinh nghim ln nhau, nh trng t chc thm d lp, d gi
giỏo viờn trong trng gúp ý, ỳc rỳt kinh nghim. Bờn cnh ú cũn cũn t
chc cho ch em giỏo viờn ch yu l dy 5 tui c thm d gi cỏc trng
trng im trong thnh ph v cỏc b mụn v su tm cỏc ngun ph liu r tin
sn cú a phng hp dn phự hp vi tr. Tham kho thờn sỏch bỏo, tp chớ
cú ni dung liờn quan n vic cho tr lm quen vi ch cỏi. Ch em ng viờn
ln nhau sỏng tỏc th, ca, hũ vố, ca dao, ng dao, cõu v chuyờn do
nghnh hc v nh trng t chc. Da vo c im ca tr l hiu ng ham
hiu bit, thớch khỏm phỏ, tỡm tũi ra nhng cỏi mi l v a nhng mu sc hp
dn. Cho nờn kh nng nhn thc ca tr mau mt i v mau chúng c hỡnh
thnh. Cho nờn mun thu hỳt s chỳ ý ca tr vo gi hc thỡ trc ht dựng
trc quan phi mi l, hp dn, v luụn luụn thay i dựng phự hp vi c
im tng bi dy, nh vy tr cm thy tũ mũ v chỳ ý hn.
3. Cỏc gii phỏp, bin phỏp
A. Tự rèn luyện phát âm chuẩn xác phụ âm l n:
Muốn trẻ phát âm đúng, trớc tiên cô giáo phải là ngời phát
âm chuẩn xác.
Tôi đã nghiên cứu tài liệu hớng dẫn cách phát âm 2 phụ
âm l n biết đợc cấu tạo đặc điểm và cơ chế phát âm của

GV: Khoa Thị Tuyết

6

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi


2 phụ âm l n sau đó tôi tập phát âm hàng ngày vào những
thời gian rảnh rỗi bằng cách đọc đi đọc lại nhiều lần những
bài thơ, câu chuyện, bài đồng dao, ca daocó nhiều phụ âm
l n chẳng hạn nh bài: Nu na nu nống, lúa ngô là cô đậu
nành
Khi giao tiếp với mọi ngời, tôi luôn tự ý thức đến cách phát
âm l n để sửa sai, để kiểm nghiệm và thiết thực cho việc
rèn phát âm của mình.
Sau một thời gian luyện tập tích cực tôi đã phát âm
chuẩn xác, rõ ràng, có âm điệu làm tăng hiệu quả của bài
giảng và tự tin, mạch lạc trong giao tiếp với mọi ngời cũng nh khi
giao tiếp với trẻ.
B. Thông qua môn làm quen chữ cái:
Hoạt động chung là hoạt động giáo viên chuẩn hoá, chính
xác hoá kiến thức cho trẻ thu nhận từ nhiều nguồn tin khác
nhau. Với môn làm quen chữ cái đặc biệt với tiết làm quen chữ
cái l n, tôi chuẩn bị rất kỹ và xác định đây là hoạt động
chính giúp trẻ nhận thức đúng về cách phát âm. Tôi hớng dẫn
luyện cách phát âm cho trẻ nh sau:
Khi đọc mẫu tôi cố gắng đọc to, rõ ràng âm thật chuẩn
để trẻ nghe rõ cách đọc, đồng thời nêu rõ cách phát âm chữ l
n cho trẻ hiểu.
-

L: Đọc cong lỡi, đầu lỡi uốn vào trong và đa sát lợi trên.

-

N: Đọc thẳng lỡi, lỡi sát với lỡi dới.


Song nếu cô chỉ nêu và phát âm thì trẻ cha thể hình
dung đợc mà tô cho trẻ luyện đọc nhiều lần từng phụ âm với
nhiều cách khác nhau. Trớc tiên tôi cho trẻ cùng đọc đồng thanh
vài lần, sau đó gọi cá nhân trẻ đọc. Để dễ theo dõi cách phát
âm và kịp thời sửa ngay cho trẻ đứng đối diện với trẻ yêu cầu
trẻ nhìn khuôn miệng và nghe tôi phát âm sau đó phát âm lại
nhiều lần.

GV: Khoa Thị Tuyết

7

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

Ví dụ: Cháu An, Huyền, Khangđợc cô gọi thờng
xuyên, cô đọc trớc trẻ đọc sau, đọc đi, đọc lại, cô sửa để trẻ
nhớ về và biết cách đọc.
Qua hoạt động với từng cá nhân, có một số trẻ phát âm
đúng ngay, song còn một số trẻ đọc sai tôi tiếp tục rèn luyện
cho trẻ. Để trẻ phát âm một cách tự nhiên, đọc chữ nhiều lần
không thấy chán nản và mệt mỏi tôi tổ chức cho trẻ tham gia
các trò chơi hoạt động.
Trò chơi: Ai đúng.
Cho trẻ đọc bài thơ có nhiều chữ l n do tôi su tầm, chọn
đúng chữ cái để đọc nhiều lần:
Là lá la la

Chúng ta cùng đếm
Bạn cố nhanh lên
Tìm ngay chữ này.
Yêu cầu trẻ khi nghe cô phát âm l hoặc n trẻ chọn
đúng giơ lên, đọc to, các cháu ngồi cạnh phát hiện, kiểm tra
lẫn nhau và tự sửa sai. Với trò chơi này trẻ vừa nhận biết và phát
âm đúng chữ l n, đồng thời phát âm chuẩn các từ có chứa
chữ cái l n trong bài thơ.
Trò chơi: Tìm chữ.
Tôi chuẩn bị những bài thơ do tôi su tầm viết chữ to có nhiều
từ chứa chữ cái l n. Tôi yêu cầu trẻ đọc thuộc bài thơ theo cô
và gạch chân những chữ cái vừa học.
Là lá la la
Em là bé giỏi
Em là bé ngoan
Ngày giúp mẹ chăm làm
Lau nhà, múc nớc
Tới vờn na xanh

GV: Khoa Thị Tuyết

8

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

Hoặc:


Mẹ đi làm về
Thấy đầu chum nớc
Hoa na thơm nức
Quả na non xanh
Lủng lẳng trên cành
Mẹ cời vui vẻ
Nhà lau sạch sẽ
Con đến là ngoan.

Ngoài ra tôi còn tổ chức các trò chơi khác nh trò chơi tìm
nhà đọc chữ, thả bóng đọc chữ, đá bóng đọc chữ, quà tặng
cho bạn có tên phụ âm là l n (tặng cái làn cho bạn Ly, tặng
quả táo cho bạn Nam) hoặc trò chơi hát đối, đọc chữtuỳ
thuộc vào mức độ hứng thú hoạt động của trẻ.
Với những trò chơi nh vậy, tôi thấy trẻ học rất vui, thoải
mái, nhẹ nhàng và đợc khắc sâu cách phát âm đúng chữ cái l
n.
Chính vì vậy, trong hoạt động làm quen chữ l n, số trẻ
phát âm đúng đã tăng, song để trẻ nhớ lâu, phát âm không
sai khi 2 phụ âm nằm trong các từ tôi tiếp tục rèn trẻ ở các hoạt
động khác.
C. Thông qua hoạt động chung khác.
Nh chúng ta đã biết trẻ dễ nhớ nhng cũng mau quên, vì
vậy cô giáo luôn tạo ra những tình huống hợp lý nhằm giúp trẻ
ôn luyện thờng xuyên. Một trong những tình huống cô có thể
tạo ra một cách tự nhiên và đạt hiệu quả là lồng ghép chữ l n
vào trong các hoạt động chung khác.
ở hoạt động giáo dục âm nhạc tôi không chỉ dạy trẻ hát
đúng nhạc, rõ lời mà còn chú ý đến việc dạy trẻ hát chuẩn các
từ. Khi trẻ hát, có những lúc tôi cho trẻ hát không có nhạc đệm

để sửa cao độ, trờng độ của bài hát, đồng thời sửa lỗi phát

GV: Khoa Thị Tuyết

9

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

âm cho trẻ, đặc biệt với những bài hát có nhiều câu, từ có
phụ âm đầu l n
VD: + Bài Thật là hay có câu lí lì li,
+ Bài Bác đa th vui tính có đoạn cầm lá th, nói cảm
ơn
+ Bài Vờn trờng mùa thu có đoạn là la la, lá la la
Trong hoạt động Làm quen văn học, tôi quan tâm
đến giọng đọc, giọng kể của trẻ, phát hiện cách phát âm sai
của trẻ để sửa, tôi thờng chú ý tới những bài thơ có nhiều phụ
âm l n nh:
Đàn lợn đã đợc ăn
Cơm nớc nấu tinh tơm
Rồi hôm lấy nàng tiên
Không cho chui vào nữa
Này chú gà nâu
Này chú vịt bầu
ở hoạt động thể dục vận động, tôi sửa cách phát âm cho
trẻ bằng cách dán chữ cái l n cho trẻ phát âm kết hợp vận
động qua các bài tập vận động với bóng nh: chuyền bóng bên

phải, bên trái, lăn bóng theo đờng dích dắc, tung bóng, bắt
bóng
Hay bài tập bật nhảy: bật qua 4 5 vòng, bật tách chân
tôi viết chữ vào các ô để trẻ vừa bật nhẩy vừa kết hợp đọc
chữ.
Ngoài ra tôi còn tập trung nhiều cơ hội sửa lỗi phát âm 2
phụ âm l n cho trẻ vào các hoạt động khác nh: hoạt động tạo
hình, hoạt động với MTXQ, làm quen với một số biểu tợng về
toán.
Tuy nhiên để sửa ngọng cho trẻ không chỉ chú ý đến
hoạt động học tập, trẻ luôn cần có sự quan tâm của cô ở mọi
lúc mọi nơi.

GV: Khoa Thị Tuyết

10

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

D. Rèn phát âm chữ l n

ở mọi lúc, mọi nơi.

Hoạt động ngoài trời khi quan sát những sự vật hiện tợng
xung quanh, trẻ có những cảm nhận rất tự nhiên về đặc
điểm, màu sắc của sự vật hiện tợng (cái lá này màu nâu,
hoặc nụ hoa này chữ nở) trẻ nói những nhận xét và cảm

nhận của minh. Thông qua sự bộc lộ ngôn ngữ này tôi sửa ngay
cho trẻ nếu trẻ nói cha đúng.
Hoặc giao tiếp giữa bạn bè với nhau, khi trẻ gọi tên bạn hay
nói chuyện với bạn tôi chú ý lắng nghe trẻ nói, nếu sai tôi yêu
cầu trẻ nhắc lại câu trẻ vừa nói và chậm rãi nói lại từng từ,
khuyến khích trẻ nói theo.
Càng gần gũi với trẻ thì việc luyện phát âm cho trẻ càng
thuận lợi hơn, ngay trong giờ đón trẻ, trả trẻ tôi thờng tổ chức
chơi trò chơi dân gian có lời nh: Nhảy lò cò, nu na nu nống,
thả đỉa ba ba, kiếm chúa natrong thời gian ngắn giữa các
hoạt động tôi thờng dạy trẻ đọc một số bài ca dao, đồng giao
hoặc một số bài thơ do tôi su tầm có chứa phụ âm l n nh
bài:
Con công hay múa

Nó đỗ

cành mít
Nó múa làm sao

Nó kêu vịt

chè
Nó rụt cổ vào

Nó đỗ

Nó xoè cánh ra

Nó kêu bè


Nó đỗ cành đa

Nó đỗ dới

cành tre
muống
ruộng
Nó kêu vít vít

Nó kêu tầm

vông
Hoặc bài đồng dao:
Lúa ngô là cô đậu nành
Đậu nành là anh da chuột

GV: Khoa Thị Tuyết

11

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

Da chuột là ruột gang
Da gang là nàng da hấu
Da hấu là cậu lúa ngô
Lúa ngô là cô đậu nành

E. Kết hợp với phụ huynh.
Ngay từ đầu năm học tôi đã có kế hoạch cùng bàn bạc và
thảo luận với phụ huynh nêu ra cách đọc một số chữ khó, đặc
biệt là chữ l n để phụ huynh nắm bắt đợc, từ đó tạo điều
kiện rèn luyện phát âm cho trẻ khi ở nhà. Với một số trẻ cá biệt
về phát âm tôi gặp trực tiếp phụ huynh trao đổi và động
viên họ nên chọn mua những quyển truyện tranh trong có lời
đối thoại nhiều phụ âm l n và dành nhiều thời gia đọc, kẻ
cho trẻ nghe, dạy trẻ kể lại chuyện. Động viên phụ huynh mua
băng, đĩa hát tại các cửa hàng văn phòng phẩm cho trẻ nghe và
hát theo. Ngoài ra tôi còn nhắc nhở phụ huynh thờng xuyên chú
ý tới lời nói, cách phát âm của mọi ngời trong gia đình, giải
thích cho phụ huynh hiểu chính lời nói của ngời thân trong gia
đình là môi trờng giáo dục trẻ khi ở nhà.
Nh vậy việc phối hợp giữa gia đình và nhà trờng tạo môi trờng
phát âm chuẩn mực giúp trẻ ngấm dần một cách tự nhiên khi
đọc phát âm đúng phụ âm l n.
F. Khuyến khích trẻ tự phát hiện và sửa lỗi phát âm
cho nhau.
Để hình thành thói quen này, tôi luôn gần gũi giao tiếp với trẻ,
yêu cầu trẻ chú ý lắng nghe phát hiện chính bản thân và các
bạn, tôi kịp thời động viên những cháu có ý thức phát âm
đúng, đồng thời khích lệ các cháu phát hiện lỗi phát âm của
các bạn khác nhắc nhở bạn sửa ngay.
Ví dụ: Cho trẻ đọc bài thơ Giữa vòng gió thơm có câu
Này chú gà nâu
Này chị vịt bầu
Khi phát hiện có 1 số trẻ đọc sai phụ âm l n tôi yêu cầu
trẻ đọc lại và hỏi trẻ đọc nh thế đã đúng cha. Tại sao cha
GV: Khoa Thị Tuyết


12

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

đúng? Đọc nh thế nào là đúng? Tôi cho trẻ đọc chuẩn đọc lại
và cho các bạn nhận xét cách phát âm của bạn mình. Với nhiều
lần làm nh vậy tôi đã giúp trẻ có thể tự phát hiện lỗi phát âm
của mình và các bạn trong lớp.
Qua một thời gian thực hiện và theo dõi tôi nhận thấy
những biện pháp trên rất có hiệu quả, học sinh lớp tôi có
chuyển biến rõ rệt, đặc biệt số cháu đã phát âm chuẩn và
biết phát hiện các bạn trong lớp phát âm cha đúng tăng lên.
Qua khảo sát kết quả đạt đợc nh sau:
* Kt qu thu c qua kho nghim
Sau một thời gian áp dụng các biện pháp trên, tôi thấy chất
lợng lớp tôi dạy tăng lên rõ rệt, nhiều trẻ đầu năm còn nhút nhát,
tham gia vào các hoạt động còn cha sôi nổi, phát âm còn
ngọng, diễn đạt cha rõ ý, vốn từ nghèo nên việc giao tiếp còn
gặp nhiều khó khăn. Cho đến nay trẻ có ý thức học đều,
ngoan, ngôn ngữ phát triển tốt hơn. Trẻ giao tiếp tự tin diễn
đạt đủ ý, mạch lạc và đặc biệt phát âm chuẩn chữ l n. Tôi
đã trao đổi các biện pháp trên với tổ và Ban giám hiệu khi sinh
hoạt chuyên môn, đợc góp ý và bổ sung thêm về nội dung và
hình thức. Tôi thờng xuyên áp dụng và theo dõi, kết quả đạt
đợc cụ thể nh sau:
Nội dung


Tổng
số trẻ

Số trẻ phát
âm đúng
chữ L N

Số trẻ phát
âm nhầm
lẫn 2 chữ L
N

Số trẻ
Số trẻ
phát âm phát âm
sai chữ L sai chữ N

Đầu năm

35

9 trẻ = 25%

10 trẻ =
28%

8 trẻ =
22%


8 trẻ =
22%

Cuối năm

35

26 trẻ =
75%

3 trẻ = 11%

3 trẻ =
7%

3 trẻ =7%

Nhìn vào kết quả cho thấy số cháu phát âm sai và còn
nhầm lẫn giữa âm l n vẫn còn đó là cháu Hng, Minh, Ngân.
Tôi sẽ thực hiện các biện pháp luyện phát âm cho những cháu

GV: Khoa Thị Tuyết

13

Lớp 5 tuổi


Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi


này một cách tích cực hơn phối hợp với cha mẹ trẻ, cố gắng để
trẻ phát âm chuẩn trớc khi trẻ vào lớp 1.
* Rút ra bài học kinh nghiệm
Để rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi đạt hiệu quả. Từ
những công việc thực tiễn trong giảng dạy tôi đã rút ra những
bài học sau:
- Cô giáo luôn có ý thức rèn luyện, thờng xuyên tham khảo
các tài liệu chuyên sâu, các giáo trình Ngôn ngữ tiếng
Việt luôn chú trọng tới lời nói khi giao tiếp với trẻ, với mọi ngời,
ở mọi nơi mọi lúc.
- Cô giáo phải gần gũi với trẻ, nắm bắt đợc đặc điểm tâm
sinh lý của trẻ, quan tâm chú trọng tới lời nói của trẻ trong các
hoạt động cúng nh khi giao tiếp với bạn, với cô và với mọi ngời
đều rèn luyện uốn nắn trẻ kịp thời.
- Cô giáo linh hoạt sáng tạo và biết tận dụng mọi cơ hội tìm
ra những biện pháp hữu hiệu nhất để sửa ngọng cho trẻ, giúp
trẻ dễ nhớ.
- Biết kết hợp chặt chẽ với phụ huynh, tuyên truyền vận
động phụ huynh tham gia rèn luyện cách phát âm cho trẻ có
kết quả tốt.
- Khi tổ chức luyện phát âm cho trẻ, ngoài việc rèn trẻ phát
âm đúng đòi hỏi giáo viên phải có phơng pháp nghệ thuật lên
lớp, hình thức tổ chức tốt, truyền đạt cho trẻ dễ hiểu để thu
hút trẻ. Biết lựa chọn lồng nội dung thích hợp phù hợp với bài dạy.

GV: Khoa Thị Tuyết

14

Lớp 5 tuổi



Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

III. PHN KT LUN, KIN NGH
1. Kết luân
Nh chúng ta đã biết trẻ mẫu giáo lớn chuẩn bị vào trờng
phổ thông là chuẩn bị rất nhiều mặt, việc đến trờng phổ
thông đợc coi nh là một bớc ngoặt quan trọng trong cuộc đời,
là một bớc chuyển biến mang tính nhảy vọt vì trẻ có sự biến
đổi giữa mầm non lên tiểu học. Chính vì thế là một giáo viên
đang dạy ở lớp lớn tôi phải chuẩn bị cho trẻ về mọi mặt tâm lý,
cũng nh có đầy đủ những tố chất sẵn sàng cho việc học phổ
thông. Điều quan trọng là trẻ phải nhận biết và phát âm chuẩn
các chữ cái. Phát triển ngôn ngữ là một điều kiện cần thiết
để trẻ thích ứng với cuộc sống ở trờng phổ thông với hoạt động
chủ đạo là học tập. Muốn ngôn ngữ đợc phát triển tốt thì trẻ
phải đợc tập luyện thờng xuyên, mọi lúc, mọi nơi và với thời
gian dài.
Sau một thời gian rèn phát âm chữ l n bằng nhiều hình
thức tôi thấy trẻ có sự tiến bộ rõ rệt và có tác dụng rất tốt cho
sự phát triển ngôn ngữ, trẻ đã phát âm chuẩn hơn, giao tiếp với
bạn bè, cô giáo và mọi ngời xung quanh thấy tự tin hơn, không
bị các bạn chê cời nữa. Việc phát âm chuẩn nh vậy sẽ tạo thuận
lợi rất nhiều cho trẻ khi bớc vào phổ thông với hoạt động học tập
là chủ đạo.
2. Kiến nghị
Để thực hiện tốt chơng trình chăm sóc giáo dục trẻ nói
chung và cách rèn phát âm chuẩn cho trẻ 5 6 tuổi nói riêng tôi
có 1 vài khuyến nghị với nhà trờng và các cấp lãnh đạo nh sau:

- Cung cấp thêm sách báo, tài liệu tham khảo để phục
vụ tiết dạy.
- Tạo điều kiện cho chúng tôi tham quan nhiều trờng
điểm để học hỏi kinh nghiệm, trau dồi kiến thức cho bản
thân, nâng cao trình độ chuyên môn.
Trên đây là một số biện pháp rèn phát âm chữ l - n cho
trẻ. Tuy cũng đã đạt đợc một số kết quả song cha phải là những
biện pháp hoàn hảo. Tôi rất mong đợc sự đóng góp ý kiến xây
dựng chân thành của các cấp lãnh đạo cũng nh bạn bè đồng
nghiệp để tôi có dịp đợc trình bày sáng kiến kinh nghiệm
đạt kết quả tốt hơn.

GV: Khoa Thị Tuyết

15

Lớp 5 tuổi


Mét sè biÖn ph¸p rÌn ph¸t ©m ch÷ l – n cho trÎ 5 – 6 tuæi

T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!

GV: Khoa ThÞ TuyÕt

16

Líp 5 tuæi



Một số biện pháp rèn phát âm chữ l n cho trẻ 5 6 tuổi

Tài liệu tham khảo

1/ Vụ giáo dục mầm non, Chơng trình chăm sóc giáo dục
trẻ (5 6) tuổi, Nhà xuất bản Hà Nội.
2/ Vụ giáo dục mầm non, Tài liệu bồi dờng thờng xuyên
cho giáo viên mầm non chu kỳ II (2004 2007), Nhà
xuất bản giáo dục.
3/ Lê ánh Tuyết Hồ Làm Hồng, Các hoạt động phát triển
ngôn ngữ của trẻ mầm non, Nhà xuất bản giáo dục.
4/ Nguyễn Thị Phơng Nga, Tuyển tập bài tập trò chơi
phát triển ngôn ngữ cho trẻ, Nhà xuất bản giáo dục.
5/ Lê ánh Tuyết - Đặng Thu Quỳnh, Bé chuẩn bị vào lớp 1,
Nhà xuất bản giáo dục.
6/ Lê Xuân Hồng, Những kỹ năng s phạm mầm non Tập
2: Phát triển những kỹ năng cần thiết cho trẻ mầm
non, Nhà xuất bản giáo dục.

GV: Khoa Thị Tuyết

17

Lớp 5 tuổi


Mét sè biÖn ph¸p rÌn ph¸t ©m ch÷ l – n cho trÎ 5 – 6 tuæi

XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG CHẮM
SKKN CẤP CƠ SỞ


NGƯỜI VIẾT ĐỀ TÀI

Khoa Thị Tuyết

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
Kí tên

GV: Khoa ThÞ TuyÕt

18

Líp 5 tuæi


Mét sè biÖn ph¸p rÌn ph¸t ©m ch÷ l – n cho trÎ 5 – 6 tuæi

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SKKN CẤP THÀNH PHỐ
KT. CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
PHÓ CHỦ TỊCH
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................


GV: Khoa ThÞ TuyÕt

19

Líp 5 tuæi