ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
BÙI VĂN VIÊN
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN VẬT LÍ THEO ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
NGƢỜI HỌC TẠI CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
HUYỆN LẠC SƠN TỈNH HÒA BÌNH
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
HÀ NỘI – 2018
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
BÙI VĂN VIÊN
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN VẬT LÍ THEO ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
NGƢỜI HỌC TẠI CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
HUYỆN LẠC SƠN TỈNH HÒA BÌNH
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 8 14 01 14
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS Trần Khánh Đức
HÀ NỘI – 2018
LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, tôi bày tỏ lòng biết ơn đối với Ban giám hiệu,
Khoa QLGD - Trường ĐHGD-ĐHQGHN, các thầy giáo, cô giáo đã tham gia
quản lý, giảng dạy và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu.
Tôi xin bày tỏ sự biết ơn, sự kính trọng đặc biệt đến PGS.TS Trần
Khánh Đức - người đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ về khoa học để tôi hoàn
thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn:
- Lãnh đạo, chuyên viên Sở GD&ĐT tỉnh Hòa Bình
- Ban giám hiệu, các giáo viên dạy trường THPT huyện Lạc Sơn
- Gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, cổ vũ, khích lệ và giúp
đỡ tôi trong suốt thời gian qua.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong suốt quá trình thực hiện đề tài, song
có thể còn có những mặt hạn chế, thiếu sót. Tôi rất mong nhận được ý kiến
đóng góp và sự chỉ dẫn của các thầy cô giáo và các bạn đồng nghiệp.
Hà Nội, tháng 6 năm 2018
Tác giả
Bùi Văn Viên
i
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
VIẾT TẮT
STT
VIẾT ĐẦY ĐỦ
1.
BCH
Ban chấp hành
2.
BGH
Ban giám hiệu
3.
CBQL, GV, NV
Cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên
4.
CHXHCN
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
5.
CMHS
Cha mẹ học sinh
6.
CNH, HĐH
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
7.
CSVC
Cở sở vật chất
8.
CTĐ
Công tác Đoàn
9.
ĐTN
Đoàn Thanh niên
10.
ĐNGV
Đội ngũ giáo viên
11.
GD
Giáo dục
12.
GD&ĐT
Giáo dục và đào tạo
13.
GV
Giáo viên
14.
GVBM
Giáo viên bộ môn
15.
GVCN
Giáo viên chủ nhiệm
16.
HS
Học sinh
17.
KHCN
Khoa học công nghệ
18.
PPDH
Phương pháp dạy học
19.
QLGD
Quản lý giáo dục
20.
THPT
Trung học phổ thông
21.
UBND
Ủy ban nhân dân
22.
SGK
Sách giáo khoa
23.
XHCN
Xã hội chủ nghĩa
24.
XHHGD
Xã hội hóa giáo dục
25.
X
Điểm trung bình
ii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1: So sánh một số đặc trưng cơ bản của dạy học theo tiếp cận nội dung và
dạy học định theo tiếp cận phát triển năng lực học sinh ...............14_Toc524533370
Bảng 1.2: Bảng năng lực chuyên biệt môn Vật lí được cụ thể hóa từ năng lực chung15
Bảng 1.3: Năng lực chuyên biệt môn Vật lí................................................................ 17
Bảng 1.4: Cấp độ các năng lực .................................................................................... 19
Bảng 2.1. Quy mô trường lớp của 4 trường THPT huyện Lạc Sơn.......................... 36
Bảng 2.2. Thực trạng chất lượng học tập của học sinh .............................................. 37
Bảng 2.3: Thực trạng hoạt động giảng dạy của giáo viên dạy môn Vật lý theo định
hướng phát triển năng lực người học........................................................................... 40
Bảng 2.4:Khảo sát thực trạng học sinh các trường THPT huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa
Bình về bộ môn Vật lý ................................................................................................. 41
Bảng 2.5: Khảo sát về đánh giá của học sinh về mức độ của các kỹ năng cơ bản
trong môn Vật lý THPT (880 học sinh) ...................................................................... 41
Bảng 2.6. Điều kiện cơ sở vật chất phục vụ cho HĐDH môn Vật Lý ...................... 42
Bảng 2.7: Thực trạng quản lý phân công giảng dạy cho giáo viên ........................... 43
Bảng 2.8: Thực trạng quản lý mục tiêu, nội dung chương trình giảng dạy Môn Vật
lý của giáo viên ............................................................................................................. 45
Bảng 2.9. Thực trạng chỉ đạo xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học trong năm
học của tổ chuyên môn và giáo viên ........................................................................... 47
Bảng 2.10: Thực trạng quản lý giờ dạy trên lớp của giáo viên.................................. 49
Bảng 2.11: Thực trạng quản lý dự giờ và phân tích sư phạm giờ dạy của giáo viên51
Bảng 2.12: Thực trạng quản lý đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên.......... 52
Bảng 2.13: Thực trạng quản lý đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh................................................................................................................................. 54
Bảng 2.14: Thực trạng quản lý thực hiện quy định về hồ sơ của giáo viên.............. 55
Bảng 2.15: Thực trạng quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn và bồi dưỡng, nâng cao
trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên............................................................ 57
Bảng 2.16: Thực trạng quản lý hoạt động học tập môn Vật lý của học sinh ............ 59
iii
Bảng 2.17: Thực trạng quản lý các phương tiện và điều kiện dạy học ..................... 61
Bảng 2.18: Thực trạng quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ....... 63
Bảng 2.19: Thực trạng yếu tố thuộc về chủ thể quản lý............................................. 67
Bảng 2.20: Thực trạng yếu tố thuộc về khách thể quản lý......................................... 69
Bảng 2.21: Thực trạng yếu tố thuộc về môi trường quản lý ...................................... 70
Bảng 3.1:. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp quản lý ............ 94
Bảng 3.2: Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp................................ 96
Bảng 3.3: Tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ........... 97
iv
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Hình 1.1: Mô hình cấu trúc bốn thành phần của năng lực hành động ...................... 12
Hình 1.2: Các thành tố của năng lực thực nghiệm ..................................................... 17
Biểu đồ 3.1. Tính cần thiết của các biện pháp ........................................................... 95
Biểu đồ 3.2. Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp......................................... 97
Biểu đồ 3.3. Tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ....... 98
v
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................ i
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... ii
DANH MỤC CÁC BẢNG ......................................................................................... iii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ ............................................................................................... v
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................... ix
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN VẬT LÍ THEO ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGƢỜI
HỌC Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ................................................ 6
1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề ......................................................................... 6
1.2. Cơ sở lý luận dạy học ở trường trung học phổ thông............................................ 8
1.2.1. Khái niệm về dạy học........................................................................................... 8
1.2.2. Đặc trưng của dạy học.......................................................................................... 9
1.2.3. Cấu trúc của quá trình dạy học .......................................................................... 10
1.2.4. Năng lực và dạy học theo định hướng phát triển năng lực .............................. 11
1.3. Dạy học môn Vật lý ở trường THPT theo định hướng phát triển năng lực .... 14
1.3.1. Các biểu hiện năng lực của học sinh trong dạy học môn Vật lý ..................... 14
1.3.2. Vai trò, mục tiêu dạy học môn Vật Lý trong trường THPT ............................ 20
1.3.3. Nội dung dạy học môn Vật lý theo định hướng phát triển năng lực ở trường
THPT. ............................................................................................................................ 20
1.3.4. Phương pháp dạy học Vật lý theo hướng phát triển năng lực người học ..... 21
1.3.5. Đánh giá kết quả dạy học Vật lý theo hướng phát triển năng lực
người học ..................................................................................................................... 22
1.4. Cơ sở lý luận quản lý hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực ở
trường trung học phổ thông.......................................................................................... 23
1.4.1. Quản lý ................................................................................................................ 23
1.4.2. Quản lý dạy học .................................................................................................. 24
1.4.3. Quản lý dạy học môn Vật lý theo định hướng phát triển năng lực. ................ 24
vi
1.5. Nội dung quản lý hoạt động dạy môn Vật lý theo định hướng phát triển năng
lực trường trung học phổ thông ................................................................................... 25
1.5.1. Quản lý hoạt động dạy của giáo viên ................................................................ 25
1.5.2. Quản lý hoạt động học tập của học sinh học Vật Lý ....................................... 31
1.5.3. Đảm bảo các phương tiện, điều kiện dạy học và ứng dụng công nghệ thông
tin trong dạy học môn Vật Lý ...................................................................................... 32
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy môn Vật Lý theo hướng phát
triển năng lực người học ở trường trung học phổ thông ............................................ 32
1.6.1. Các yếu tố thuộc về chủ thể quản lý.................................................................. 32
1.6.2. Các yếu tố thuộc về khách thể quản lý.............................................................. 33
1.6.3. Các yếu tố thuộc về môi trường quản lý ........................................................... 33
Kết luận chương 1......................................................................................................... 34
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC VÀ QUẢN LÝ HOẠT
ĐỘNG DẠY HỌC MÔN VẬT LÍ THEO ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC NGƢỜI HỌC Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
HUYỆN LẠC SƠN TỈNH HÒA BÌNH ................................................................. 35
2.1. Khái quát về tình hình giáo dục trung học phổ thông của huyện Lạc Sơn tỉnh
Hòa Bình ....................................................................................................................... 35
2.1.1. Tình hình kinh tế - xã hội ................................................................................... 35
2.1.2. Tình hình phát triển giáo dục trung học phổ thông .......................................... 35
2.1.3. Về chất lượng học tập của học sinh .................................................................. 37
2.2. Mục đích, phương pháp và tổ chức khảo sát thực trạng ..................................... 37
2.2.1. Mục tiêu khảo sát................................................................................................ 37
2.2.2. Đối tượng và địa bàn khảo sát .......................................................................... 38
2.2.3. Nội dung khảo sát ............................................................................................... 38
2.2.4. Phương pháp khảo sát. ....................................................................................... 38
2.3. Thực trạng hoạt động dạy học môn Vật lý ở các trường trung học phổ thông
huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình...................................................................................... 40
2.3.1. Thực trạng hoạt động giảng dạy của giáo viên dạy môn Vật lý theo định
vii
hướng phát triển năng lực người học........................................................................... 40
2.3.2. Thực trạng thực hiện các hoạt động dạy học của tổ bộ môn Vật Lý .............. 41
2.3.3. Thực trạng cơ sở vật chất phục vụ cho dạy học ............................................... 42
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Vật lý ở các trường trung học phổ
thông huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình ........................................................................... 43
2.4.1. Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy môn Vật lý của giáo viên ............... 43
2.4.2. Thực trạng quản lý hoạt động học tập môn Vật lý của học sinh ..................... 59
2.4.3. Thực trạng quản lý các phương tiện, điều kiện dạy học và ứng dụng công
nghệ thông tin trong dạy học môn Vật lý THPT ........................................................ 60
2.5. Đánh giá chung những ưu điểm, hạn chế trong quản lý hoạt động dạy học môn
Vật lý ở các trường trung học phổ thông huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình ................. 64
2.5.1. Những ưu điểm................................................................................................... 64
2.5.2. Những hạn chế.................................................................................................... 65
2.5.3. Những nguyên nhân chủ yếu ............................................................................. 66
2.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học môn Vật lý
các trường THPT huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình ....................................................... 67
2.6.1. Thực trạng yếu tố thuộc về chủ thể quản lý...................................................... 67
2.6.2. Thực trạng yếu tố thuộc về khách thể quản lý.................................................. 69
2.6.3. Thực trạng yếu tố thuộc về môi trường quản lý ............................................... 70
Kết luận chương 2......................................................................................................... 71
Chƣơng 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN VẬT LÍ
THEO ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGƢỜI HỌC Ở CÁC
TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN LẠC SƠN TỈNH HÒA
BÌNH ............................................................................................................................. 72
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý........................................................... 72
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu.................................................................... 72
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ................................................................... 72
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống, đồng bộ .................................................... 72
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ...................................................................... 72
viii
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ....................................................................... 73
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Vật lý theo định hướng phát
triển năng lực tại các trường trung học phổ thông huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình... 73
3.2.1. Lập kế hoạch triển khai hoạt động dạy học môn Vật lý theo định hướng phát
triển năng lực................................................................................................................. 73
3.2.2. Tổ chức các hoạt động bồi dưỡng nâng cao nhận thức và năng lực dạy học
theo định hướng phát triển năng lực của đội ngũ giáo viên môn Vật lý ................... 75
3.2.3. Chỉ đạo đổi mới công tác soạn bài giảng và ứng dụng phương pháp dạy học
học theo định hướng phát triển năng lực cho đội ngũ giáo viên môn Vật lý ......... 77
3.2.4. Chỉ đạo đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Vật lý của học sinh
theo hướng phát huy năng lực người học.................................................................... 83
3.2.5. Chỉ đạo và tổ chức xây dựng chương trình dạy học gắn trải nghiệm kiến thức
Vật lý và dạy học tích hợp............................................................................................ 85
3.2.6. Đảm bảo cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin
trong hoạt động dạy học môn Vật lý theo định hướng phát triển năng lực .............. 88
3.2.7. Chỉ đạo xây dựng nội dung dạy học môn Vật lý theo định hướng phát triển
năng lực người học ....................................................................................................... 90
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................................... 90
3.4. Khảo nghiệm về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt
động dạy học môn Vật lý theo định hướng phát triển năng lực các trường trung học
phổ thông huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình.................................................................... 94
3.4.1. Mục tiêu khảo sát................................................................................................ 94
3.4.1. Nội dung, đối tượng khảo sát............................................................................. 94
3.4.3. Kết quả khảo sát ................................................................................................. 94
Kết luận chương 3......................................................................................................... 99
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................ 100
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................ 104
ix
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong sự nghiệp phát triển giáo dục, quản lý giáo dục nói chung và
quản lý nhà trường nói riêng luôn luôn đóng vai trò tiền đề và là một trong
những yếu tố quyết định chất lượng giáo dục. Chất lượng giáo dục không
những là cơ sở chủ yếu để đánh giá chất lượng quản lý của CTQL giáo dục,
mà còn biểu đạt mức độ phát triển của một nền giáo dục. Như vậy phát triển
giáo dục luôn luôn gắn liền với đổi mới QLGD,
Văn kiện Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XII ghi rõ: “Tiếp tục
đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo
hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học” [29]
. Nghị
quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI cũng đã đặt ra yêu cầu: “Đổi mới
chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học, phương pháp thi, kiểm tra
theo hướng hiện đại; nâng cao chất lượng toàn diện, đặc biệt coi trọng giáo
dục lý tưởng, giáo dục truyền thống lịch sử cách mạng, đạo đức, lối sống,
năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, tác phong công nghiệp, ý thức trách
nhiệm xã hội” [30] . "Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học và đánh giá kết
quả học tập, rèn luyện theo hướng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động,
sáng tạo và năng lực tự học của người học" . Điều này tác động rất lớn đối với
sự nghiệp giáo dục nói chung và nhà trường phổ thông nói riêng và đòi hỏi
nhà trường phải góp phần đào tạo cho xã hội những con người làm chủ tương
lai thông minh, có năng lực độc lập giải quyết vấn đề, năng động, sáng tạo, có
thái độ tích cực, có năng lực tự học để nâng cao trình độ nhận thức đáp ứng
được yêu cầu ngày càng cao của xã hội.
Trên thực tế, không phải nhà trường nào cũng hiểu rõ vị trí, vai trò của
việc xây dựng kế hoạch chiến lược phát triển và tác động của nó đến sự phát
triển bền vững của nhà trường. Và cũng đã có nhiều nhà trường, xây dựng
được KHCL phát triển riêng cho mình, nhưng cũng không đạt được lộ trình
1
phát triển như mong muốn và không đạt được tính bền vững ngay trong quá
trình triển khai thực hiện.
Môn Vật lí là môn khoa học thực nghiệm, kiến thức Vật lý gắn kết một
cách chặt chẽ với thực tế đời sống, là cơ sở của nhiều ngành kỹ thuật, có kiến
thức Vật lý giúp học sinh có cơ sở định hướng cho việc lựa chọn ngành nghề
cũng như có đủ năng lực tối thiểu cho việc học tập và làm việc sau khi học
xong chương trình THPT.
Hiện nay, các trường trung học phổ thông (THPT) trên địa bàn huyện
Lạc Sơn, Hòa Bình chất lượng dạy học môn Vật lí có những chuyển biến tích
cực nhưng cũng còn nhiều hạn chế. Hiệu trưởng các trường đã có nhiều cố
gắng song QL HĐDH còn nhiều bất cập. Điều này đặt ra vấn đề hết sức cấp
thiết là cần phải tìm ra các biện pháp QL HĐDH để nâng cao chất lượng giáo
dục của nhà trường đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay của đất nước.
Tuy nhiên thực tế ở các trường trung học phổ thông hiện nay, việc rèn
luyện kỹ năng sống, kỹ năng giải quyết các tình huống thực tiễn cho HS thông
qua khả năng vận dụng tri thức tổng hợp chưa thực sự được quan tâm. Việc
áp dụng phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho HS
còn chưa nhiều, chưa triệt để. Hoạt động kiểm tra đánh giá chưa bảo đảm yêu
cầu khách quan, chính xác, công bằng; việc kiểm tra chủ yếu chú ý đến yêu
cầu tái hiện kiến thức và đánh giá qua điểm số đã dẫn đến tình trạng GV và
HS duy trì dạy học theo lối "đọc-chép" thuần túy, HS học tập thiên về ghi
nhớ, ít quan tâm vận dụng kiến thức. Thực trạng trên dẫn đến hệ quả là không
rèn luyện được tính trung thực trong thi, kiểm tra; nhiều học sinh phổ thông
còn thụ động trong việc học tập; khả năng sáng tạo và năng lực vận dụng tri
thức đã học để giải quyết các tình huống thực tiễn cuộc sống còn hạn chế.
Do xu thế tất yếu đòi hỏi phải có biện pháp khả thi trong việc QL
HĐDH, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước. Với những cơ sở về lý luận và thực tiễn trên cho thấy: việc nghiên cứu
các biện pháp QL HĐDH tại các trường THPT huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa
2
Bình đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông có ý nghĩa thiết thực. Nó
không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả của hoạt động giảng dạy trong các
trường THPT ở huyện Lạc Sơn nói riêng mà còn cho các trường THPT ở tỉnh
Hòa Bình nói chung. Vì vậy, đề tài nghiên cứu được lựa chọn là: “Quản lý
hoạt động dạy học môn Vật lý theo định hƣớng phát triển năng lực ngƣời
học tại các trƣờng trung học phổ thông huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình” để
nghiên cứu nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học của các trường.
2. Mục đính nghiên cứu
Xây dựng cơ sở lý luận và thực tiễn và đề xuất một số biện pháp quản
lý hoạt động dạy học môn Vật lí theo định hướng phát triển năng lực người
học tại các trường THPT huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình nhằm góp phần nâng
cao chất lượng dạy học của trường.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về dạy học và quản lý HĐDH ở các
trường THPT.
3.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng HĐDH môn Vật lí và quản lý HĐDH
định hướng phát triển năng lực người học tại các trường THPT huyện Lạc
Sơn tỉnh Hòa Bình.
3.3. Đề xuất các biện pháp quản lý HĐDH môn Vật lý theo định hướng
phát triển năng lực người học tại các trường THPT huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình.
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản
lý HĐDH môn Vật lý theo định hướng phát triển năng lực người học tại các
trường THPT huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình.
4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp quản lý HĐDH môn Vật lý
theo định hướng phát triển năng lực người học tại các trường THPT huyện
Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình.
4.2. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động dạy học môn Vật lý theo định
hướng phát triển năng lực tại các trường THPT huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình.
5. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
3
5.1. Giới hạn nghiên cứu
Nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động dạy của giáo viên, quản lý
hoạt động của học sinh, quản lý các phương tiện và điều kiện dạy học.
5.2. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu các biện pháp quản lý HĐDH môn Vật lý theo định hướng
phát triển năng lực người học trong trường THPT công lập huyện Lạc Sơn
tỉnh Hòa Bình: Trường THCS&THPT Ngọc Sơn, THPT Lạc Sơn, THPT
Cộng Hòa, THPT Đại Đồng và THPT Quyết Thắng .
5.3. Khách thể khảo sát
Các CBQL (Ban giám hiệu, tổ trưởng bộ môn), GV và học sinh của 5
trường THPT công lập huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình: Trường THCS&THPT
Ngọc Sơn, THPT Lạc Sơn, THPT Cộng Hòa, THPT Đại Đồng và THPT
Quyết Thắng
6. Câu hỏi nghiên cứu
- Thực trạng quản lý dạy học môn Vật lý ở các trường THPT huyện
Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình như thế nào ?
- Có những biện pháp quản lý gì để nâng cao hiệu quả quản lý dạy học
môn Vật lý ở các trường THPT huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình theo định
hướng phát triển năng lực ?
7. Giả thuyết khoa học
Nếu thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn
Vật lý theo định hướng phát triển năng lực người học dựa trên các chức năng
cơ bản của quản lý và theo hướng tiếp cận quản lý quá trình hoạt động dạy
của giáo viên, quản lý hoạt động của học sinh, quản lý các phương tiện và
điều kiện của hoạt động dạy học …. thì sẽ nâng cao được chất lượng dạy học
của các nhà trườngTHPT, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo
dục nói chung và giáo dục THPT nói riêng.
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận: Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa
4
các tài liệu khoa học có liên quan làm căn cứ lý thuyết cho đề tài.
8.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Thực hiện quan sát, điều tra
bằng phiếu hỏi, tổng kết kinh nghiệm QLGD, tham khảo ý kiến chuyên gia.
8.3. Phương pháp xử lý thông tin: Để xử lý các kết quả nghiên cứu.
9. Bố cục luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục các tài liệu tham
khảo và phụ lục, luận văn có 3 chương như sau:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn Vật lý
theo định hướng phát triển năng lực người học ở trường trung học phổ thông
Chƣơng 2: Thực trạng hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy
học môn Vật lý theo định hướng phát triển năng lực người học ở các trường
trung học phổ thông huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình
Chƣơng 3: quản lý hoạt động dạy học môn Vật lý theo định hướng
phát triển năng lực người học ở các trường trung học phổ thông huyện Lạc
Sơn, tỉnh Hòa Bình
5
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN VẬT
LÍ THEO ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGƢỜI HỌC
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề
Hoạt động dạy học ở trường phổ thông giữ vị trí trung tâm bởi nó
chiếm hầu hết thời gian, khối lượng công việc của thầy và trò trong một năm
học; là nền tảng quan trọng để thực hiện thành công mục tiêu giáo dục toàn
diện của nhà trường; đồng thời, nó quyết định kết quả đào tạo của nhà trường.
HĐDH còn là hoạt động đặc thù của nhà trường phổ thông, nó được quy định
bởi đặc thù lao động sư phạm của người giáo viên. Vì vậy, nó cũng quy định
tính đặc thù của công tác quản lý QLNT nói chung và công tác quản lý
HĐDH nói riêng. Nâng cao chất lượng dạy học luôn là vấn đề quan tâm hàng
đầu của các nhà trường. Trong phạm vi cho phép có thể đề cập đến một số
nghiên cứu như sau:
Khổng Tử (551-479 trước công nguyên) với quan điểm dạy học gắn
liền với PPDH môn Vật lý hiện nay là: “ Dùng cách gợi mở, đi từ gần tới xa,
từ đơn giản đến phức tạp, nhưng vẫn đòi hỏi người học phải tích cực suy nghĩ.
Đòi hỏi học trò phải tập luyện, phải hình thành nề nếp, thói quen học tập” và
“học không biết chán, dạy không biết mỏi”. [23] Quan điểm của ông muốn
mang lại hiệu quả dạy học phải đề cao đến các quy định về nề nếp dạy học,
nâng cao trình độ của người dạy để lựa chọn được những PPDH theo hướng
đề cao năng lực tự học, phát huy tinh thần độc lập suy nghĩ và sáng tạo của
người học.
J.A.Cômenxki (1592-1670) đã đưa ra những quan điểm về HĐDH mà
chúng ta có thể vận dụng trong HĐDH môn Vật Lý. Theo ông quá trình dạy
học để truyền thụ và tiếp nhận tri thức là phải dựa vào sự vật hiện tượng do
HS tự quan sát, tự suy nghĩ mà hiểu biết, không nên áp đặt, gò ép người ta
6
chấp nhận bất kỳ một điều gì và ông đã nêu ra một số nguyên tắc dạy học có
giá trị rất lớn: nguyên tắc trực quan; nguyên tắc phát huy tính tự giác tích cực
của HS; nguyên tắc hệ thống và liên tục; nguyên tắc củng cố kiến thức;
nguyên tắc dạy học theo khả năng tiếp thu của HS (vừa sức); dạy học phải
thiết thực và dạy học theo nguyên tắc cá biệt. [23]
Trong HĐDH môn Vật Lý cần có những mô hình học tập sẽ giúp HS
tiếp thu bài học nhanh hơn, theo V.A.Stoff (Stoff 1966) thì mô hình học Vật
Lý nhất thiết phải có ba đặc trưng cơ bản; tính đẳng cấu (mô hình phản ánh
đúng một cách đẳng cấu những thuộc tính nhất định nào đó của đối tượng
nghiên cứu mà những thuộc tính ấy là đối tượng nhận thức của học sinh), tính
đơn giản (đơn giản về mặt tri giác), tính khác với nguyên bản (để trong dạy
học dễ dàng đạt được mục đích đề ra
Các luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý giáo dục cũng có một số
tác giả viết về đề tài quản lý HĐDH ở các trường THPT:
Về “Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường
THPT huyện Kiến Thụy thành phố Hải Phòng trong giai đoạn hiện nay” đã
được tác giả Trần Thị Hoa (2008) phân tích cụ thể.
Tác giả Nguyễn Quyết Tiến (2012) đã đề cập đến “Biện pháp quản lý
hoạt động dạy học tại các trường THPT trên địa bàn thành phố Yên Bái”
Tác giả Bùi Văn Phong (2012) – “Quản lý hoạt động dạy học ở các
trường THPT huyện huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình”
Đã có nhiều nghiên cứu về cơ sở lý luận dạy học về đổi mới phương
pháp dạy học Vật lý để thiết kế tiến trình dạy học Vật lý theo hướng phát huy
tính tích cực, tự lực và sáng tạo của học sinh của một số tác giả như:
Tác giả Phạm Thị Minh Nguyệt nghiên cứu đề tài: Tổ chức hoạt động dạy
học chương “ Dòng điện không đổi. Nguồn điện”( Vật lý 11 ) theo hướng
phát huy tính tích cực, tự lực và sáng tạo của học sinh, luận văn thạc sĩ
trường Đại học sư phạm, Đại học Thái Nguyên.
7
Xuất phát từ mục tiêu đổi mới phương pháp dạy học, tác giả Nguyễn Thị
Hoàn Hương đã nghiên cứu đề tài: “Tổ chức dạy học chương “Chất rắn và
chất lỏng. Sự chuyển thể” theo hướng phát huy tính tích cực,tự lực và sáng
tạo của HS THPT”. Với mong muốn, vận dụng lí luận dạy học Vật lí hiện đại
để tổ chức hoạt động dạy học chương “Chất rắn và chất lỏng. Sự chuyển thể”
theo hướng phát huy tính tích cực,tự lực và sáng tạo của HS THPT góp phần
nâng cao chất lượng dạy học.
Các luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý giáo dục cũng có một số
tác giả viết về đề tài quản lý HĐDH ở các trường THPT như:
Về “Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường
THPT huyện Kiến Thụy thành phố Hải Phòng trong giai đoạn hiện nay” đã
được tác giả Trần Thị Hoa (2008) phân tích cụ thể.
Tác giả Nguyễn Quyết Tiến (2012) đã đề cập đến “Biện pháp quản lý
hoạt động dạy học tại các trường THPT trên địa bàn thành phố Yên Bái”
Tác giả Bùi Văn Phong (2012) – “Quản lý hoạt động dạy học ở các
trường THPT huyện huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình”
Đến nay vẫn chưa có một nghiên cứu nào nghiên cứu một cách hệ
thống, toàn diện và sâu sắc về QL HĐDH môn Vật lý cho HS THPT theo tiếp
cận năng lực tại huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình. Vì vậy, việc thực hiện đề tài
này sẽ không trùng lắp, đảm bảo tính độc lập và có ý nghĩa lý luận và thực
tiễn lớn đối với việc nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn Vật lý
ở các trường trung học phổ thông huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình theo tiếp cận
năng lực theo tiếp cận phát triển năng lực nói riêng.
1.2. Cơ sở lý luận dạy học và dạy học theo định hƣớng phát triển năng
lực ở trƣờng trung học phổ thông
1.2.1. Khái niệm về dạy học
Trong nhà trường thì hoạt động dạy học là hoạt động trọng tâm. Đó là
con đường thuận lợi nhất giúp SV trong khoảng thời gian ngắn nhất có thể
nắm vững một khối lượng tri thức với chất lượng cần thiết. Bên cạnh đó, dạy
học còn là con đường quan trọng bậc nhất giúp SV phát triển một cách có hệ
thống năng lực hoạt động trí tuệ nói chung và đặc biệt là năng lực tư duy sáng
8
tạo. Dạy học còn là một trong những con đường chủ yếu góp phần giáo dục
cho SV thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng và những phẩm
chất đạo đức con người mới.
Dạy học bao gồm hai hoạt động, đó là hoạt động dạy của thầy và hoạt
động học của trò. Hai hoạt động này luôn gắn bó mật thiết với nhau, tồn tại
cho nhau và vì nhau. Theo Babanski: “Chỉ có tác động qua lại giữa thầy và trò
thì mới xuất hiện bản thân quá trình dạy - học, nếu không có sự tác động qua
lại giữa dạy và học sẽ làm mất đi quá trình toàn vẹn đó”.[31, tr.60]
“Quá trình dạy học là một quá trình dưới sự lãnh đạo, tổ chức, điều
khiển của người giáo viên, người học tự giác tích cực, chủ động tổ chức, tự
điều khiển hoạt động nhận thức – học tập của mình nhằm thực hiện những
nhiệm vụ dạy học”. [21]
Nhiệm vụ của dạy học:
1. Tổ chức điều khiển học sinh nắm vững hệ thống tri thức phổ thông
cơ bản, hiện đại, phù hợp với thực tiễn của đất nước về tự nhiên, xã hội –
nhân văn, đồng thời rèn luyện cho họ hệ thống kỹ năng, kỹ xảo tương xứng .
2. Tổ chức, điều khiển học sinh hình thành, phát triển năng lực và phẩm
chất trí tuệ, đặc biệt là năng lực tư duy độc lập, sáng tạo.
3. Tổ chức điều khiển học sinh hình thành cơ sở thế giới quan khoa
học, những phẩm chất đạo đức nói riêng và phát triển nhân cách nói chung.
Nhiệm vụ của hoạt động học : Hoạt động học của học sinh là quá trình
nhận thức, nó trở nên có ý nghĩa và có kết quả khi nó là tự giác, tích cực, chủ
động, tự điều chỉnh hoạt động nhận thức để lĩnh hội và chiếm lĩnh tri thức
khoa học.
1.2.2. Đặc trưng của dạy học
Thể hiện vai trò chủ đạo của giáo viên là lãnh đạo, tổ chức điều khiển
học sinh chiếm lĩnh tri thức khoa học.
Là một hoạt động có mục đích rõ ràng theo mục tiêu giáo dục được quy
định ở Luật Giáo dục.
Có nội dung, chương trình kế hoạch cụ thể được thể hiện ở nội dung
9
chương trình sách giáo khoa – giáo án.
Có phương pháp dạy học phù hợp để tiến hành hoạt động dạy học
nhằm đạt hiệu quả.
Diễn ra trong một môi trường nhất định lớp học, phòng thí nghiệm,
xưởng thực hành,…
Sử dụng các phương tiện đa dạng như ngôn ngữ, thiết bị, tài liệu.
Đa dạng về hoạt động: nhận thức, trí tuệ, vận động, thao tác…
Kết quả HĐD được đánh giá thông qua kết quả hoạt động học tập.
1.2.3. Cấu trúc của quá trình dạy học
Quá trình dạy học bao gồm các thành tố
Mục tiêu dạy học: (mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể)
- Mục tiêu tổng quát: Hoàn thiện nhân cách người học.
- Mục tiêu cụ thể: Trang bị kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành
thái độ.
Nội dung dạy học: Là hệ thống kiến thức toàn diện về khoa học tự
nhiên và kỹ thuật, về xã hội nhân văn, về tư duy và nghệ thuật cùng với các
kỹ năng và kỹ xảo hoạt động vật chất và tinh thần cần trang bị cho người học.
Chương trình dạy học: Đó là việc sắp xếp khoa học những nội dung
dạy học do các chuyên gia giáo dục học, tâm lý học, xã hội học, điều khiển
học và các nhà quản lý giáo dục,… cùng phối hợp nghiên cứu và ban hành.
Phương pháp dạy học: Là tổ hợp các cách thức cộng tác hoạt động
chung của người dạy với người học nhằm đạt tới mục tiêu dạy học.
Phương tiện dạy học: Không chỉ là vật chất, kỹ thuật dạy học mà còn
có cả điều kiện chung về các yếu tố con người, thông tin và xã hội.
Lực lượng dạy học: Nguồn nhân lực từ các cơ quan quản lý nhà nước,
cộng đồng, các tổ chức xã hội, CBQL giáo dục và chủ yếu là người dạy.
Hình thức tổ chức dạy học: Được tổ chức ở trường, cộng đồng, giáo
dục và dạy học thường xuyên hoặc theo phương thức giáo dục từ xa…
Kết quả học tập: Chất lượng, hiệu quả hoạt động giáo dục và dạy học
10
tương xứng với mục tiêu giáo dục và dạy học qua kiểm tra đánh giá.
1.2.4. Năng lực và dạy học theo định hướng phát triển năng lực
1.2.4.1. Năng lực và cấu trúc năng lực
Khái niệm năng lực:
Có rất nhiều quan niệm, định nghĩa khái niệm về năng lực như:
“1/ Khả năng,điều kiện chủ quan hoặc tự nhiên sẵn có để thực hiện một hoạt
động nào đó.
2/ Phẩm chất tâm lý và sinh lý tạo cho con người khả năng hoàn thành một
hoạt động nào đó với chất lượng cao [16, tr.56]
Từ phân tích trên, có thể đưa ra khái niệm năng lực là khả năng tiếp
nhận và vận dụng tổng hợp, có hiệu quả mọi tiềm năng của con người (tri
thức, kỹ năng, thái độ, thể lực, niềm tin..) để thực hiện có chất lượng và hiệu
quả công việc hoặc đối phó với một tình huống, trạng thái nào đó trong cuộc
sống và lao động nghề nghiệp trong các điều kiện cụ thể và theo các chuẩn
mực nhất định. [7]
Cấu trúc năng lực
Có nhiều loại năng lực khác nhau và việc mô tả cấu trúc năng lực cũng
có những điểm khác nhau:
- Theo Bend Meier và Nguyễn Văn Cường (2005), Phát triển năng lực
thông qua phương pháp sử dụng phương tiện dạy học mới (Tài liệu hội thảo –
tập huấn), Bộ GD & ĐT – Dự án phát triển giáo dục THPT) thì cấu trúc chung
của năng lực hành động được mô tả là sự kết hợp của 4 năng lực thành phần:
1) Năng lực chuyên môn;
2) Năng lực phương pháp;
3) Năng lực xã hội;
4) Năng lực cá thể.
(1) Năng lực chuyên môn (Professional competency): Là khả năng thực
hiện các nhiệm vụ chuyên môn cũng như khả năng đánh giá kết quả chuyên
môn một cách độc lập, có phương pháp và chính xác về mặt chuyên môn. Nó
11
được tiếp nhận qua việc học nội dung – chuyên môn và chủ yếu gắn với khả
năng nhận thức và tâm lý vận động.
(2) Năng lực phương pháp (Methodical competency): Là khả năng đối
với những hành động có kế hoạch, định hướng mục đích trong việc giải quyết
các nhiệm vụ và vấn đề. Năng lực phương pháp bao gồm năng lực phương
pháp chung và phương pháp chuyên môn. Trung tâm của phương pháp nhận
thức là những khả năng tiếp nhận, xử lý, đánh giá, truyền thụ và trình bày tri
thức. Nó được tiếp nhận qua việc học phương pháp luận – giải quyết vấn đề.
(3) Năng lực xã hội (Social competency): Là khả năng đạt được mục
đích trong những tình huống giao tiếp ứng xử xã hội cũng như trong những
nhiệm vụ khác nhau trong sự phối hợp chặt chẽ với những thành viên khác.
Nó được tiếp nhận qua việc học giao tiếp.
(4) Năng lực cá thể (Induvidual competency): Là khả năng xác định,
đánh giá được những cơ hội phát triển cũng như những giới hạn của cá nhân,
phát triển năng khiếu, xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển cá nhân,
những quan điểm, chuẩn giá trị đạo đức và động cơ chi phối các thái độ và
hành vi ứng xử. Nó được tiếp nhận qua việc học cảm xúc – đạo đức và liên
quan đến tư duy và hành động tự chịu trách nhiệm. Có thể mô tả cấu trúc
năng lực theo mô hình bốn thành phần dưới đây:
Hình 1.1: Mô hình cấu trúc bốn thành phần của năng lực hành động
12
1.2.4.3. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực
Dạy học theo tiếp cận trang bị kiến thức, hay là tiếp cận nội dung, hay là
dạy học theo định hướng nội dung chủ yếu tập trung vào truyền đạt nội dung
kiến thức từ chương trình, sách giáo khoa, dựa trên kinh nghiệm truyền đạt
của người dạy bằng các kĩ thuật và các phương pháp dạy học đặc thù.
Dạy học theo định hướng tiếp cận năng lực thì ngược lại với dạy học
theo tiếp cận nội dung, cách dạy học theo tiếp cận năng lực không phải chỉ tập
trung vào lĩnh hội nội dung kiến thức từ chương trình, sách giáo khoa, dựa
trên kinh nghiệm truyền đạt của người dạy bằng các kĩ thuật và các phương
pháp dạy học đặc thù mà là chính thông qua các hoạt động của người học.
Kết quả của cách dạy học theo tiếp cận năng lực đã làm cho người học
không phải biết được nhiều “cái” (nhiều kiến thức) mà rất coi trọng làm cho
người học biết “làm” (chú ý nhiều vận dụng vào thực tiễn). Điều này cũng
được thể hiện rất rõ trong chương trình, sách giáo khoa và trong giáo án dạy
học (kế hoạch bài học) của người dạy. Dưới đây là bảng so sánh một số đặc
trưng cơ bản của dạy học theo tiếp cận nội dung và dạy học định theo tiếp cận
phát triển năng lực học sinh:
13
Bảng 1.1: So sánh một số đặc trưng cơ bản của dạy học theo tiếp cận nội
dung và dạy học định theo tiếp cận phát triển năng lực học sinh
Dạy học
theo tiếp cận nội dung
Dạy học
theo tiếp cận phát triển năng lực
Mục tiêu dạy học được mô
Mục tiêu tả không chi tiết và không
dạy học nhất thiết phải quan sát,
đánh giá được
Kết quả học tập cần đạt được mô tả
chi tiết và có thể quan sát, đánh giá
được; thể hiện được mức độ tiến bộ
của học sinh một cách liên tục
Việc lựa chọn nội dung dựa
vào các khoa học chuyên
Nội
môn, không gắn với các
dung
tình huống thực tiễn. Nội
dạy học
dung được quy định chi tiết
trong chương trình.
Lựa chọn những nội dung nhằm đạt
được kết quả đầu ra đã quy định, gắn
với các tình huống thực tiễn. Chương
trình chỉ quy định những nội dung
chính, không quy định chi tiết.
Giáo viên là người truyền
Phƣơng thụ tri thức, là trung tâm của
pháp quá trình dạy học. Học sinh
dạy học tiếp thu thụ động những tri
thức được quy định sẵn.
- GV chủ yếu là người tổ chức, hỗ trợ
học sinh tự lực và tích cực lĩnh hội tri
thức. Chú trọng sự phát triển khả
năng giải quyết vấn đề, khả năng giao
tiếp,…;
- Chú trọng sử dụng các quan điểm,
phương pháp và kỹ thuật dạy học tích
cực; các phương pháp dạy học thí
nghiệm, thực hành
Tổ chức hình thức học tập đa dạng;
chú ý các hoạt động xã hội, ngoại
Hình
Chủ yếu dạy học lý thuyết khóa, nghiên cứu khoa học, trải
thức dạy
trên lớp học
nghiệm sáng tạo; đẩy mạnh ứng dụng
học
công nghệ thông tin và truyền thông
trong dạy và học
Tiêu chí đánh giá dựa vào năng lực
Đánh giá
Tiêu chí đánh giá được xây
đầu ra, có tính đến sự tiến bộ trong
kết quả
dựng chủ yếu dựa trên sự
quá trình học tập, chú trọng khả năng
học tập
ghi nhớ và tái hiện nội dung
vận dụng trong các tình huống thực
của học
đã học.
tiễn.
sinh
1.3. Dạy học môn Vật lý ở trƣờng THPT theo định hƣớng phát triển năng lực
1.3.1. Các biểu hiện năng lực của học sinh trong dạy học môn Vật lý
Theo [Tài liệu tập huấn Hướng dẫn dạy học và kiểm tra đánh giá theo
định hướng năng lực học sinh cấp trung học phổ thông môn Vật lý; Vụ Giáo
14