XQUANG Ổ BỤNG THƯỜNG QUY
Tính chất của tia X
•
Có khả năng truyền thẳng và đâm xuyên qua cơ thể người
•
Tính bị hấp thu ( cường độ, năng lượng ) phụ thuộc vào: thể tích, mật độ, trọng lượng ngtử, bước sóng….
•
Kích thích sáng một số muối kim loại (Tungstat cadmi, platino-cyanua Bari )
•
Có khả năng ion hóa muối
•
Tia tác dụng lên nhũ tương trên phim ảnh (AGBR)
•
Số lượng tia giảm phụ thuộc vào bình phương kcách
•
Tínhh chất quang học ( khúc xạ, phàn xạ, nhiễu xạ , tán xạ)
•
Tác dụng đến các dòng tb non, tủy tạo xương, thủy tinh thể và bào thai thời kỳ đầu
Hệ thống tạo ảnh bừng tia X
Máy X quang
Bóng X quang
Bộ phận điều khiển
Bộ phận biến thế
Bộ phận giữ phim
Bìa tăng sáng
Phim Xq
Bìa tăng sáng
Gồm 2 tấm bài cứng có phủ 1 lớp tinh thể huỳnh quang
bản chất là canxium tungstate ( CaWO4) sunfua kẽm hoặc
đất hiếm đặt trong cassette đựng phim
khi tia X đi qua 2 màn này sáng lên như 1 màn huỳnh
quang nhỏ và hình ảnh ghi dc trên phim phần lớn là hình
ảnh do bìa phát ra
Phim Xq
Nền phim (film base): thường làm bằng polyester, có độ dày
khoảng 150μm.
- Lớp keo dính : để dan nhũ tương lên bề mặt của nền phim.
- Lớp nhũ tương: co độ dày khoảng
3-5 μm. Gồm có : 40%
la bromua bạc (AgBr) va 60% gelatin.
- Lớp bảo vệ ở ngoài cùng có nhiệm vụ chống đơ, trầy xước
phim.
Chất lượng của phim Xquang
Độ tương phản (độ đối quang) phụ thuộc vào hệ số hấp thụ
Không bị hấp thụ -> hình đen , bị suy giảm -> hình mờ
4 nấc: đen – không khí
xám sẫm – mơ
xám nhạt- nước, mô mềm
trắng – xương
sự rõ nét của h.a: kích thước điểm phát, kcách vật phim, sự cố định của vật, time chụp
Phần 1: hệ gan mật
Bụng không chuẩn bị
- chụp gan xa ( 1,5 -2m)
kích thước gan
- đường kính hoành-đỉnh 14,5 – 16 cm
- đường kính hoành- cột sống 9-12 cm
Chỉ định
- Sỏi cản quang túi mật
- viêm túi mật mạn ( túi mật hình sứ)
- viêm túi mật cấp ( khí thũng túi mật)
- hơi đường mật
- bóng túi mật to
Chụp cản quang đường mật bằng đường uống
- Bn uống hợp chất Iod –ruột- máu- gan-túi
mật
- mục đích:
hình dạng TM
sỏi TM, u Túi mật
Chụp cản quang đường mật qua da
Chọc kim xuyên qua da, nhu mô tới đường mật
chỉ định
giãn tắc đường mật cơ giới do sỏi, giun, u
Chụp cản quang đường mật qua Kehr hay trong mổ
chỉ định:
- Có sỏi hay k
- tình trạng lưu thông đường mật
- đgia hình ảnh các nhánh đường mật
chụp cản quang đường mật qua nội soi ngược dòng
Đưa ống nội soi mềm tới D2, đặt catheter qua Vater vào OMC, bơm
cản quang
mục đích
- chẩn đoán nguyên nhân tắc mật
- đtri: găó sỏi-giun, đặt dẫn lưu đường mật
Một số hình ảnh bệnh lý chính
Sỏi túi mật , tắc mật
Sỏi mật
Nguyên nhân do u
U đường mật