Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LAI CHÂU
TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ THAN UYÊN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
"ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG ĐỘI Ở TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ"

Họ và tên người thực hiện: Bá Thị Hiền
Chức vụ: GV Trường PTDT Nội trú Than Uyên

Than Uyên, tháng 2 năm 2012
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

1


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

Phần I
MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Đất nước chúng ta đang đi trên con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội sau
những năm tháng chiến tranh đau thương tàn khốc, bước vào thời kì quá độ lên
chủ nghĩa xã hội, phát triển nền kinh tế thị trường. Đây là thời kì mở ra nhiều cơ
hội mới cho đất nước nhưng cũng đặt ra cho chúng ta nhiều thách thức mới. Hoàn
cảnh đó sẽ tác động trực tiếp đến tất cả mọi người, mọi lứa tuổi đặc biệt là lứa
tuổi thiếu niên - Những chủ nhân tương lai của đất nước. Chính vì vậy nhiệm vụ
phát triển giáo dục được đặt lên vị trí là "quốc sách hàng đầu". Vinh dự và trách
nhiệm đó đạt trên vai Ngành giáo dục và đào tạo với những yêu cầu quyết liệt
đồng bộ về cải cách giáo dục và đổi mới phương pháp dạy học cũng như phương

pháp tổ chức các HĐGDNGLL đáp ứng với yêu cầu xây dựng con người mới xã
hội chủ nghĩa.
Đội TNTP là tổ chức nòng cốt của phong trào thiếu nhi, là lực lượng giáo dục
trong và ngoài nhà trường, lực lượng dự bị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Suốt
gần 72 năm(từ 15/5/1941 đến nay) phát triển trưởng thành, Đội TNTP đã góp sức
nhỏ bé của mình vào sự nghiệp cách mạng của đất nước. Bằng những hoạt động
thiết thực Đội đã tập hợp đông đảo thiếu nhi phấn đấu thi đua rèn luyện để trở
thành con ngoan, trò giỏi, Đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ trở thành Đoàn viên
TNCS Hồ Chí Minh và người công dân tốt.
Làm thế nào để tổ chức Đội phát huy tốt nhất vị trí vai trò của mình góp phần
vào sự nghiệp giáo dục chung của nước nhà và sự nghiệp công hóa hiện đại hóa
đât nước hiện nay? Đó là vấn đề trăn trở và là tâm huyết thực sự của những người
phụ trách Đội nói chung và bản thân tôi nói riêng.
Bác Hồ đã từng nói: "… Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân
tộc Việt Nam có được vẻ vang sánh vai cùng các cường quốc năm châu hay
không, chính là nhờ vào một phần lớn ở công học tập của các cháu” và "Bồi
dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là việc làm rất quan trọng và rất cần thiết"
những lời căn dặn ấy của Bác khắc sâu trong tâm hồn thiếu nhi Việt Nam đó cũng
là lời nhắc nhở các lực lượng giáo dục cũng như Đội ngũ người phụ trách thức
được vai trò của thế hệ trẻ nói chung và Đội TNTP nói riêng trong công cuộc xây
dựng và bảo vệ tổ quốc hôm nay và mai sau.
Là một giáo viên TPT tôi luôn tìm tòi nghiên cứu và tìm những hướng đi
thích hợp để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở đơn vị mình - nhất là ở một
trường học đặc thù như trường PTDT nội trú Than Uyên chúng tôi.
II. PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Phạm vi: Trường PTDT nội Trú Than Uyên
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

2



Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

- Đối tượng: hoạt động Đội ở Trường PTDT nội Trú Than Uyên, tỉnh Lai
Châu.
III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn đề xuất đưa ra các biện pháp để nâng cao
chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT nội trú để tổ chức Đội thể hiện đúng và
tốt hơn vị trí vai trò của mình trong thời đại mới. Góp phần đáp ứng mục tiêu đào
tạo "cán bộ nguồn" cho huyện, tỉnh và đất nước trong tương lai của nhà trường.
IV. ĐIỂM MỚI TRONG QUÁ TRÌNH NGHIÊN CỨU
Đây là đề tài đã được tiến hành thực nghiệm từ năm 2009 – 2010, 2010 -2011
cho đến nay và là đề tài đầu tiên được nghiên cứu của của bản thân. Đề tài nghiên
cứu về một mảng riêng (hoạt động Đội)nhưng là một bộ phận không thể tách rời
trong quá trình giáo dục của nhà trường.
Đề tài được nghiên cứu chủ yếu trên cơ sở đúc rút bài học từ thực tiễn. Trong
quá trình nghiên cứu có sự tinh lọc những ý kiến đóng góp của Ban giám hiệu,
Hội đồng sư phạm, giáo viên chủ nhiệm và học sinh.
Để hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm giáo viên đã vận dụng nhiều phương
pháp nghiên cứu khác nhau, có sử hình ảnh tư liệu minh họa về tổ chức các hoạt
động Đội ở trường PTDT nội trú Than Uyên.

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

3


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

PHẦN NỘI DUNG

I. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ ĐỘI TNTP HỒ CHÍ MINH
1. Mục tiêu của Đội
Hội nghị ban chấp hành trung ưng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh khóa VIII
thông qua ngày 25/7/2003 xác định mục tiêu như sau: "Đội Thiếu niên tiền phong
Hồ Chí Minh lấy 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên nhi đồng làm mục tiêu phấn đấu
rèn luyện cho Đội thiếu nhi trong học tập, hoạt động vui chơi, thực hiện quyền
bổn phậntheo luật bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em".
Như vậy mục tiêu của Đội bám sát với mục tiêu giáo dục và đào tạo con
người mới xã hội chủ nghĩa của Đảng ta, thống nhất với mục tiêu giáo dục của
nhà trường phổ thông ghi rõ trong Điều 27, khoản 1, Luật Giáo dục năm 2005 là
"giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ
năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam XHXN, xây dựng tư
cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên và đi vào
cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ tổ quốc".
Chính vì sự thống nhất đó nên tổ chức Đội phải cùng với nhà trường và các
lực lượng giáo dục khác kết hợp với nhau để giáo dục thiếu nhi ở trường học và
trên các địa bàn dân cư, trong giờ học và cả ngoài giờ lên lớp để tạo ra sự thống
nhất trong quá trình giáo dục.
2. Nhiệm vụ của Đội TNTP Hồ Chí Minh trong giai đoạn cách mạng hiện
nay
Mục tiêu của Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh được cụ thể hóa bằng
những nhiệm vụ cụ thể cho các tập thể Đội và Đội viên như sau:
Nhiệm vụ thứ nhất: Các tập thể Đội và Đội viên viên điều phải phấn đấu thực
hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy trở thành con ngoan trò giỏi, bạn tốt, công dân tốt,
đoàn viên TNCS Hồ Chí Minh, thực hiện nghiêm chỉnh Điều lệ Đội, Nghi thức
Đội và chương trình rèn luyện Đội viên.
Nhiện vụ thứ hai: phải có trách nhiệm giúp đỡ Đội viên phát triển mọi khả
năng trong học tập, hoạt động vui chơi...
Nhiệm vụ thứ ba: phải thực hiện quyền và bổn phận trể em được nêu ở Luật
chăm sóc, giáo dục trẻ em.

Nhiệm vụ thứ tư: phải thực hiện giúp đỡ nhi đồng thực hiện 5 điều Bác Hồ
dạy, xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, bạn tốt và trở thành Đội viên Đội TNTP Hồ
Chí Minh.
Nhiệm vụ thứ năm: phải thực hiện nhiệm vụ đoàn kết, hợp tác với các tổ
chức, phong trào thiếu nhi khu vực và thế giới vì quyền lợi trẻ em, vì hạnh phúc
của các dân tộc.
Năm nhiệm vụ trên của các tập thể Đội và Đội viên có mối quan hệ chặt chẽ
với nhau trong việc thực hiện mục tiêu của Đội.
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

4


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

3. Tính chất của của Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí minh
Ngay trong phần mở đầu của Điều lệ Đội TNTP Hồ Chí Minh đã khẳng
định:
“Đội TNTP hồ Chí Minh là tổ chức của thiếu nhi Việt Nam do Đảng cộng sản
Việt Nam và chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, Đội TNTP Hồ Chí MInh là lực
lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, lực lượng hậu bị của Đoàn thanh niên,
lực lượng nòng cót trong các phong trào thiếu nhi”.
Nội dụng nói trên đã khẳng định thiếu nhi Việt Nam có một tổ chức đại diện cho
mình và của mình. Đồng thời cũng nói lên, tổ chức Đội có tính chất quần chúng,
tính cách mạng và tính giáo dục.
Tính quần chúng thể hiện ở chỗ: Đội là tổ chức của Thiếu nhi Việt Nam, làm
nòng cốt trong các phong trào thiếu nhi.
Tính cách mạng thể hiện ở chính vị trí của Đội, vì Đội do Đảng Cộng sản Việt
Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, Đoàn TNCS Hồ CHí Minh phụ trách.
Đội tham gia nhiệm vụ chính trị của đất nước, vì mục tiêu của Đảng ta: “Xây

dựng tổ quốc Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn
minh”.
Tính giáo dục thể hiện ở chỗ: các hoạt dộng của Đội đều là quá trình có mục
đích, có tổ chức và có sự hướng dẫn của phụ trách Đội. Đội giáo dục Đội viên
thông qua các hoạt động. Nội dung giáo dục về tất cả các mặt: Chính trị tư tưởng,
đạo đức lối sống, tinh thần thái độ học tập, lao động, giáo dục thể chất, thẩm mĩ
văn hóa nghệ thuật, tinh thần đoàn kết hữu nghị...
Có thể nói cả ba tính chất trên đã khẳng định Đội là tổ chức giáo dục cộng
sản chủ nghĩa của những quần chúng nhỏ tuổi.
4. Vai trò của Đội TNTP Hồ Chí Minh
Đối với thiếu nhi Đội là trường học giáo dục cộng sản chủ nghĩalà nơi các
em được giáo dục, tự giáo dục, rèn luyện và trưởng thành là người đại diện cho trẻ
em nói chung và thiếu nhi nói riêng.
Đối với nhà trường: Đội là cầu nói giữa nhà trường và xã hội, là chỗ dựa
đáng tin cậy của giáo viên và nhầ trường, Đội cùng nhà trường thực hiện nội dung
vầ mục đích giáo dục, tổ chức triển khai mọi chủ trương của nhà trường, động
viên cỗ vũ tất cả mọi học sinh tham gia.
Đối với xã hội Đội là một lực lượng đông đảo của xã hội, một lực lượng cách
mạng tham gia tuyên truyền cổ động các chủ trương chính sách cuẩ Đảng và Nhà
nước, tham gia xây dựng và quản lí xã hội với những việc làm vừa sức của mình.
Đối với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Đội là lực lượng dự bị, là nguồn bổ sung
chủ yếu về số lượng và chất lượng cho Đoàn thanh niên.

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

5


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú


Đối với Đảng Cộng sản Việt Nam Đội là lực lượng dự trữ chiến lược cho
Đảng, là một mắt xích quan trọng trong hệ thống chính trị: Đội, Đoàn, Đảng. Đội
cùng nhà trường xây dựng mục tiêu và nguyên lí giáo dục của Đảng.
5. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đội
Đội hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, dưới sự hướng dẫn của phụ trách
Đội.
II. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG ĐỘI Ở TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ
THAN UYÊN, LAI CHÂU
1. Đặc điểm trường PTDT nội trú Than Uyên
1.1.Thuận lợi
Là trường PTDT Nội trú huyện được Đảng, nhà nước đặc biệt quan tâm do
vậy công tác Đội của trường có rất nhiều thuận lợi, cụ thể:
Hoạt động Đội của Liên Đội nhận được sự quan tâm sát sao và rất đúng mức
của Chi bộ Đảng, Ban giám hiệu cũng như hội đồng sư phạm nhà trường. sẵn
sàng đáp ứng những nhu cầu cần thiết cho hoạt động của Đội, cung cáp nguồn
kinh phí cho các hoạt động lớn của Đội.
Đội ngũ giáo viên có trình độ từ chuẩn trở lên, có tâm huyết nghề nghiệp,
nhiệt tình với công việc. Đa số các giáo viên ở tập trung xung quanh khu vực thị
trấn và ở trong tập thể nhà trường nên việc tham gia các hoạt động tập thể của nhà
trường rất thuận tiện.
Tổng phụ trách Đội là giáo viên được đào tạo về chuyên ngành Công tác Đội
và được trải nghiệm qua thực tế nhiều năm với vai trò là tổng phụ trách Đội tại
trường.
Học sinh tập trung nên đễ dàng trong việc huy động học sinh tham gia vào
các hoạt động tập thể. Các em là những học sinh tiêu biểu, ưu tú nhất của các dân
tộc với bản tính thật thà, chất phát, chịu khó, cần cù, thân thiện, có nghị lực và
khá thông minh.
Tất cả các em đều trong tuổi đội theo điều lệ Đổi sửa đổi và đều là Đội viên
được chuyển tiếp từ các trường tiểu học trong huyện.
1.2. Khó khăn

Nhà trường được xây dựng từ lâu và đến nay không còn phù hợp với trường
học theo chuẩn mới về diện tích khuôn viên chung. Không những thế nhà trường
còn chưa có phòng truyền thống, các phòng chức năng, nhà đa năng; sân chơi, bãi
tập chật hẹp. Cơ sở hạ tầng còn chưa đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt tập thể.
Hoạt động Đội ở địa phương chưa tạo dược một làn sóng lớn mạnh để cuốn
hút tất cả Đội viên và các tập thể Đội; Công tác thi đua khen thưởng của Hội đồng
Đội còn bị bó hẹp, Đội viên còn thiếu nhiều tài liệu để phục vụ cho sinh hoạt
Đội...
Các học sinh đến và sống với một môi trường hoàn toàn mới lạ, ở môi
trường này các em không có ông bà, cha mẹ anh chị em ruột thịt đêm ngày bên
cạnh... Những người xung quanh các em hoàn toàn không có một mối liên hệ máu
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012
6


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

mủ nào. Chính vì thế các em rất dễ tủi thân, rất buồn khi mắc lỗi lầm bị thầy cô
trách mắng, bạn bè dị nghị. Khi ốm đau mà không có người thân bên cạnh chăm
sóc.
Một số em đến với trường nội trú không phải tất cả đều vì mơ ước tiến bộ
của bản thân mà vì sự đáp ứng mong muốn của bố mẹ, vì để chứng tỏ mình không
thua kém bạn bè chính vì thế các em luôn thường trực ý nghĩ được trở về nhà, và
không chuyên tâm vào việc học tập, rèn luyện ở trường.
Bản thân các em đa số là những học sinh tiêu biểu của các dân tộc của địa
phương nên các em đến trường với một tâm lí tự tôn cao, cái tự tôn của một dân
tộc và cái tự cao của cá nhân cho mình là hơn một ai đó. Khó chấp nhận một kết
quả không như mong muốn như điểm thấp hơn bạn, không được thầy cô giáo giao
nhiệm vụ như bạn. Khó chấp nhận việc ai đó xúc phạm đến gia đình, dân tộc hay
bản thân mình. Hoặc các em sẽ làm những việc để chứng tỏ mình là đàn anh,

mình hơn người, mà không biết hậu quả lớn hơn của nó là gì.
Bên cạnh đó các em cũng có tính tự ti rất lớn do sự ảnh hưởng sâu sắc của
gia đình, dân tộc đó là khi các em thấy những kết quả trước mắt như điểm kém,
không được thầy cô giáo yêu quý, bị trách mắng, không được bạn bè tôn sùng dẫn
đến hệ quả là những suy nghĩ bi quan, chán nản, buông xuôi cho rằng mình là
người bị ghẻ lạnh, coi thường, cho rằng mình là người kèm cỏi không thể tiến bộ
được và dẫn đến những hành động, lơ là, bỏ bê học hành, lười nhác lao động rèn
luyện, thu mình không muốn tham gia bất cứ hoạt động gì của trường lớp.
Bản tính các em thích sự thân thiện gần gũi nhưng không dễ thân thiện gần
gũi đặc biệt là với các bạn không cùng dân tộc, không cùng tiếng nói, chính vì
thế dễ dẫn đến tình trạng các em không muốn ở cùng phòng, không muốn sinh
hoạt cùng nhóm với các bạn không cùng dân tộc. Không những thế, với bản tính
thật thà dễ tin, ưa chuộng sự tán dương cùng với sự nông nổi của tuổi dậy thì các
em cũng rất dễ dàng bị lôi kéo trước những cám dỗ của xã hội, trước những lời
đường mật của các phần tử xấu nên dễ sa ngã, lao vào các tệ nạn xã hội như
nghiện hút, ma túy, mại dâm hay những biểu hiện tiêu cực khác.
Đó là tất cả những yếu tố sẽ ảnh hưởng trực tiếp hoặc dán tiếp đến hoạt động
Đội của nhà trường.
2. Các hoạt động giáo dục chủ yếu của Đội TNTP Hồ Chí Minh trường
PTDT Nội trú Than Uyên
Hoạt động Đội thực chất là hoạt động giáo dục. Các hoạt động giáo dục chủ
yếu của Đội được khẳng định ngay trong phần mở đầu Điều lệ Đội: “Đội lấy 5
điều Bác Hồ dạy thiếu niên nhi đồng làm mục tiêu phấn đấu, rèn luyện cho Đội
viên”. Có thể cụ thể hóa 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên nhi đồng thành các nội
dung giáo dục chủ yếu: Giáo dục đạo đức, tác phong; học tập; lao động, sức khỏe;
vệ sinh; thẩm mĩ và giáo dục tinh thần đôàn kết quốc tế.
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

7



Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

2.1. Hoạt động giáo dục tư tưởng chính trị và đạo đức, tác phong
Hoạt động giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức tác phong về cơ bản chính là
hoạt động nhằm giúp cho Đội viên hiểu về Đảng, Nhà nước và pháp luật, truyền
thống cách mạng của Đảng, Đoàn, Đội ...giúp các em hiểu về trách nhiệm của cá
nhân trước tập thể, giáo dục để các em biết sống và làm việc theo pháp luật, chấp
hành tốt những chủ trưởng của Đảng, Nhà nước, những qui định của nhà trường
của Đoàn, Đội và của xã hội như các hoạt động kỉ niệm những ngày lễ lớn của
dân tộc, của địa phương, của Đảng, Đoàn, Đội.Ví dụ các hoạt động: “Sinh hoạt
truyền” thống trong các dịp lễ lớn của Đảng, Đoàn, Đội. Tổ chức “Trò chơi lớn”
chủ đề “Chúng em hành quân theo bước chân những người anh hùng” kỉ niệm
ngày thành lập Quân Đội nhân dân Việt Nam 22/12 năm 2009); viết bài dự thi
“Tìm hiểu 70 Đội ta lớn lên cùng đất nước”(năm 2011); “Tìm hiểu pháp luật về
biên giới quốc gia”(năm 2011); tham gia chương trình “Tiến lên Đoàn viên” cùng
các liên Đội trong toàn huyện(2011); viết tập san “Nét bút tri ân” chào mừng
Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11(năm 2012); phát triển các phong trào thi đua:
“Nói lời hay, làm việc tốt”; “Uống nước nhớ nguồn”, các hoạt động “Mua tăm tre
từ thiện”; Giúp đỡ bạn nghèo, cổ động chào mừng “Ngày toàn dân đưa trẻ đến
trường” hàng năm...
Có thể nói các hoạt động giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức tác phong của
liên Đội với nhiều hình thức hấp dẫn đã góp phần tích cực vào quá trình giáo dục
và tự giáo dục cho mỗi Đội viên.
Tuy nhiên trong thực tế vẫn còn có một số Đội viên vi nội qui, qui định của
nhà trường, vi phạm luật hôn nhân và gia đình, còn Đội viên chưa thực hiện tốt 5
điều Bác Hồ dạy và Đội viên có hạnh kiểm yếu.
Điều đó cho thấy hoạt động giáo dục tư tưởng chính trị và đạo đức, tác
phong vẫn chưa tác động đến tất cả Đội viên, chưa lôi kéo được tất cả Đội viên có
những định hướng và hành động đúng đắn theo các chuẩn mực đạo đức của

hưởng ứng và làm theo.
2.2. Hoạt động giáo dục ý thức trách nhiệm trong học tập
Đó là việc làm cho các em hiểu rõ mục đích, thái độ, động cơ học tập, xây
dựng cho các em nền nếp, hứng thú học tập, vận dụng những kiến thức khoa học
vào thực tiễn bằng cách tạo ra phong trào thi đua học tập như: “Hoa điểm mười”,
“Giờ học tốt”, “Tuần học tốt”, “Nhóm học tốt”, “Đôi bạn cùng tiến”, “Học thực
chất- thi nghiêm túc”, “Hội vui học tập”, “Hái hoa khoa học”...
Có thể nói cùng với nhà trường Đội TNTP Hồ Chí Minh đã góp phần vào
việc giáo dục ý thức trách nhiệm trong học tập trong mỗi Đội viên.
Tuy nhiên kết quả học tập hàng năm cho thấy vẫn còn có Đội viên học lực
yếu, kém, đặc biệt có Đội viên vi phạm qui chế thi cử trong các giờ kiểm tra.
Thực tế hoạt động giáo dục ý thức, tinh thần trách nhiệm trong học tập của
Đội trong những năm qua chưa thực sự nổi bật, chưa tổ chức được nhiều hoạt
động gắn lí thuyết với thực hành, chưa xây dựng được câu lạc bộ học tập theo
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012
8


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

từng môn học. Hoạt động mới chỉ dừng lại ở việc tuyên dương khen thưởng các
cá nhân, tập thể qua các buổi sơ kết học kì, tổng kết năm học các cuộc thi.
2.3. Hoạt động giáo dục lao động, hướng nghiệp
Ở lứa tuổi thiếu nhi, các em chưa phải lao động để kiếm sống. Việc giáo dục
hướng nghiệp là làm cho các em hiểu lao động để làm gì?Làm nghề gì phù hợp
với bản thân sau này?Trước hết là giáo dục cho các em lòng yêu lao động, tôn
trong người lao động, yêu quí thành quả lao động, giáo dục ý thức trách nhiệm lao
động theo tinh thần “Tuổi nhỏ làm việc nhỏ” như lời căn dặn của Bác Hồ.
Với các hoạt động lao động tự phục vụ như: trồng rau xanh, khuân củi, trồng
và chăm sóc rau xanh, nhổ cỏ, nhặt rau, trồng cây, chăm sóc các bồn hoa, cây

cảnh, câu lạc bộ khéo tay hay làm, kế hoạch nhỏ, kỉ niệm ngày Nhà giáo Việt
Nam, Ngày Quốc tế Lao động ... Những hoạt động này giúp các em hiểu được
phần nào giá trị của lao động và biết trân trọng sức lao động, người lao động, và
đã có kĩ năng lao động nhất định cũng như việc đóng góp công sức nhỏ bé của
mình vào các hoạt động chung của nhà trường.
Tuy nhiên các hoạt động này của liên Đội được tổ chức chưa thực sự phong
phú và chưa chú trọng đến khâu khen thưởng.
2.4. Hoạt động giáo dục sức khỏe, vệ sinh, phát triển thể chất
“Trẻ em có quyền được đạt đến tiêu chuẩn sức khỏe cao nhất có thể...”(Điều
24, Công ước Liên hợp quốc về Quyền trẻ em). Chính vì thế Đội tổ chức những
hoạt động giúp đội viên hiểu được ý nghĩa quan trọng của sức khỏe đối với cuộc
sống của mỗi cá nhân với gia đình và xã hội, giúp đội viên được hưởng quyền lợi
chính đáng của mình. Đồng thời trang bị cho các em những hiểu biết cơ bản về sự
phát triển thể chất ở lứa tuổi thiếu nhi, rèn luyện cho các em một sức khỏe tốt để
học tập, lao động và phấn đấu.
Việc phát triển thể chất không thể tách rời với việc vệ sinh cá nhân và môi
trường sống với những hình thức thường xuyên như: tập thể dục buổi sáng, giữa
giờ, tham gia câu lạc bộ thể dục thể thao hàng ngày với các môn như: Bóng đá,
bóng truyền, cầu lông, đá cầu, các trò chơi dân gian như: Đẩy gậy, kéo co, tham
gia Hội khỏe Phù Đổng, vệ sinh cá nhân, phòng ở, lớp học và môi trường xung
quanh...
Từ những hoạt động đó góp phần giúp cho học sinh nâng cao thể lực để
chống đỡ với dịch bệnh có thể sảy ra và học tập tốt. Thực tế trường PTDT nội trú
đã phải đương đầu với rất nhiều đại dịch như: Dịch cúm A.H5N1, A.H1N1, sởi,
quai bị, sốt phát ban...Nhưng nhà trường đều đã ngăn chặn, không chế triệt để
không để sảy dịch bệnh lớn.
Mặc dù vậy, trong trường vẫn còn sảy ra tình trạng học sinh bị đau bụng do
ăn những thức ăn không rõ nguồn gốc, nhiều em bị ho do thay đổi thời tiết, vãn
còn rải rác một vài học sinh mắc bệnh truyền nhiễm... Điều đó cho thấy hoạt động
giáo dục sức khỏe, vệ sinh, phát triển thể chất chưa thực hiện triệt để ở khâu tuyên

truyền cũng như ý thức tự bảo vệ của một số ít đội viên chưa cao.
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012
9


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

2.5. Hoạt động giáo dục thẩm mĩ, văn hóa nghệ thuật
Đây là nội dung giáo dục nhằm hướng đến sự phát triển toàn diện nhân cách
học sinh, hướng các em đến với cái đúng, cái tốt và cái đẹp, cái đẹp trong học tập,
trong cuộc sống, trong ứng xử, sinh hoạt và cũng là sự đảm bảo cho “quyền được
hưởng các tiêu chuẩn sống đầy đủ cho sự phát triển về thể chất, tinh thần, trí tuệ,
đạo đức và xã hội của các em...” được nêu trong Điều 27, Công ước Liên hợp
quốc về Quyền trẻ em. Thông qua hoạt động Đội, các em hiểu về cái đẹp trong
con người, của thiên nhiên và các loại hình nghệ thuật khác (âm nhạc, văn học,
hội họa, phim, kịch,...) như: tham gia câu lạc bộ bạn yêu nghệ thuật, thi sáng tác
thơ, văn, viết báo tường, tập san, thi vẽ, thi Hát tiếng dân tộc, giao lưu văn nghệ,
kể chuyện Bác Hồ, xem phim, ca nhạc, giới thiệu trang phục dân tộc, trang trí
phòng ở, lớp học,...
Hoạt động giáo dục thẩm mĩ, văn hóa nghệ thuật dục ở trường PTDT Nội
trú Than Uyên được tổ chức khá phong phú, đa dạng thu hút được đông đảo học
sinh cùng tham gia nhưng. Tuy nhiên các hoạt động mới chỉ dừng ở mức độ cảm
thụ cái đẹp, biết nhận xét về cái đẹp và có những hành vi hướng về cái đẹp chưa
đi sâu vào việc phát triển năng khiếu.
2.6. Hoạt động giáo dục tinh thần đoàn kết hữu nghị quốc tế
Trong xu thế phát triển của thế giới, với chủ trương đường lối của Đảng ta là
hội nhập, làm bạn với tất cả các nước trên tinh thần hợp tác, hữu nghị. Vì vậy,
hoạt động giáo dục tinh thần đoàn kết hữu nghị quốc tế vừa đảm bảo Công ước
quốc tế về Quyền trẻ em, vừa chuẩn bị tinh thần hội nhập cho các em sau này. Đó
là các hoạt động tìm hiểu về thiếu nhi các dân tộc, thiếu nhi, thế giới thông qua

các buổi HĐGDNGLL với chủ điểm “Hòa bình và hữu nghị”, tổ chức văn nghệ,
kể chuyện, xem phim nước ngoài, nghe và hát nhạc nước ngoài, viết thư quốc tế
UPU, chơi trò chơi chủ đề về những người bạn quốc tế...Các hoạt động này góp
phần mở rộng vốn hiểu biết về văn hóa các nước trên thế giới trong các em để sẵn
sàng cho một tinh thần hội nhập trong tương lai.
Nhưng do khâu xây dựng kế hoạch hoạt động chưa thực sự chú trọng dẫn
đến hoạt động giáo dục tinh thần đoàn kết hữu nghị quốc tế của Đội TNTP trường
PTDT Nội trú Than Uyên chưa thường xuyên và chưa thực sự nổi bật.
III. CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG
ĐỘI
1. Các biện pháp tổ chức HĐGDNGLL
Để khắc phục những hạn chế và tổ chức thành công các hoạt động Đội, tôi
đã thực hiện những bước cơ bản như sau:
1.1.Chuẩn bị hoạt động
Các yếu tố cần thiết trong khâu chuẩn bị hoạt động:
Phải bám sát và thống nhất với kế hoạch năm học của nhà trường, của Đoàn
thanh niên, chương trình hành động của Hội đồng Đội theo chủ đề từng năm học,
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012
10


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

rút kinh nghiệm từ hoạt động trước để xây dựng bản thiết kế hoạt động để đưa kế
hoạch các hoạt động lớn vào Nghị quyết của Nhà trường.
Căn cứ vào các ngày lễ lớn trong năm, cơ sở vật chất, điều kiện kinh phí,
phương tiện hoạt động của nhà trường, nhu cầu và khả năng của học sinh để lên
kế hoạch hoạt động.
Lên kế hoạch tổng thể với các các điều kiện về con người, cơ sở vật chất của
nhà trường, nội dung hoạt động.

1.2. Thiết kế hoạt động
Khi thiết kế hoạt động Đội, Tổng phụ trách cần chú ý:
Xây dựng kế hoạch chi tiết với các nội dung hoạt động cụ thể, thời gian cụ
thể, địa điểm cụ thể, phân công các nhiệm vụ cụ thể.
Xác định những công việc thường xuyên, chủ yếu, trọng tâm.
Bản thiết kế hoạt động đảm bảo tính khả thi, phù hợp với tâm lí lứa tuổi, tâm
lí học sinh dân tộc và đảm bảo nguyên tắc tự nguyện, tự quản dưới sự hướng dẫn
của phụ trách Đội, của tập thể Đội.
Khi thiết kế hoạt động đảm bảo bản thiết kế mang “màu sắc” của Đội đó
chính là vui chơi lành mạnh vừa có ý nghĩa giáo dục thực tế vừa thể hiện tính lãng
mạn lí tưởng. Điều đó thể hiện ngay từ khâu đặt tên cho hoạt động đến các nội
dung chính của hoạt động ví dụ hoạt động: Hội thi “Thủ lĩnh trẻ tương lai”, “Bông
hoa mừng Đoàn”, “Hoa của núi”, “Họa mi trên núi”, “Hoa đẹp tháng 5”...
Trong kế hoạch hoạt động luôn dự kiến phương án thứ hai ví dụ: Trong thiết
kế hoạt động cần có hai em học sinh một nam, một nữ dẫn chương trình, tôi sẽ tập
cho bốn em gồm 2 nam, 2 nữ (để thực hiện phương án thay thế nếu có sự cố sảy
ra với hai em được chọn dẫn chính).
1.3. Chỉ đạo thực hiện
Yêu cầu đối với công tác chỉ đạo thực hiện:
Triển khai, phổ biến bản thiết kế tới phụ trách Đội, Ban Chỉ huy liên Đội, chi
Đội và Đội viên.
Giám sát, kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở những sai lệch của cá nhân cũng như
của tập thể trong quá trình thực hiện. Báo cáo kịp thời lên trưởng ban để phối hợp
giải quyết.
Thực hiện đúng chương trình, nội dung hoạt động trong thiết kế. Tuy nhiên
có thể có nhưng phát sinh vì vậy cần linh hoạt, sáng tạo để phù hợp với tình hình
thực tế phát sinh.
1.4. Tổng kết, đánh giá
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012


11


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

Sau khi hoạt động kết thúc cần nghiêm túc đánh giá lại những ưu nhược
điểm của hoạt động. Rút ra bài học cho những hoạt động sau cho ban tổ chức và
các cá nhân, tập thể tham gia vào hoạt động.
Trước hết là phần tự rút ra bài học kinh nghiệm của các tập thể Đội. Ở khâu
này tập thể Đội (Ban chỉ huy liên, chi Đội) là chủ thể chính, giáo viên phụ trách
Đội phân tích, định hướng đúng cho các em và là người đánh giá cuối cùng trên
cơ sở tôn trọng đánh giá chung của tập thể.
Sau đó là ý kiến của các cá nhân, các tổ chức đoàn thể phối hợp thực hiện
hoạt động.
Cuối cùng là ý kiến nhắc nhở, phê bình với những cá nhân, tập thể chưa thực
hiện tốt nhiệm vụ được giao cũng như đề nghị tuyên dương, khen thưởng với
những tập thể và cá nhân có nhiều cố gắng và gặt hái được hiệu quả thiết thực sau
hoạt động với ban giám hiệu nhà trường, Đoàn cơ sở.
2. Đề xuất một số giải pháp.
Từ cách làm như vậy tôi mạnh dạn đề xuất một số giải pháp chủ yếu để tổ
chức tốt hoạt động Đội ở trường PTDT nội trú như sau:
Một là: Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, sự dìu dắt của Đoàn Thanh
niên. và vai trò chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường.
Đội TNTP Hồ Chí Minh do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí
Minh sáng lập. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phụ trách. Để đảm bảo các hoạt động
của Đội đi đúng định hướng chính trị và thực hiện các nhiệm vụ của mình. Tổng
phụ trách Đội cần tăng cường công tác tham mưu với chi bộ Đảng, Đoàn cơ sở,
cần xin ý kiến lãnh chỉ đạo của chi bộ, của Đoàn cơ sở với kế hoạch năm học.
Tiếp nhận ý kiến lãnh chỉ đạo của Đảng và nhiệm vụ Đoàn phân công.
Với Ban Giám hiệu cần thực hiện công tác tham mưu như: Tham mưu về

phân công Đội ngũ phụ trách chi Đội, tham mưu về các hoạt động Đội... đưa kế
hoạch của Đội vào kế hoạch HĐGDNGLL chung của nhà trường, vào Nghị quyết
của Nhà trường và của Đoàn cơ sở để tạo ra sự thống nhất cao về mục tiêu giáo
dục của Đội với mục tiêu giáo dục của Nhà trường của Đoàn cơ sở. Ví dụ xây
dựng kế hoạch tổ chức một số hoạt động lớn như: Văn nghệ, vui tết trung thu, vui
tết dân tộc, kỉ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam, ngày sinh của Bác...theo từng đợt
thi đua cụ thể.
Hai là: Nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, tác phong và năng lực,
nghiệp vụ công tác Đội của Giáo viên Tổng phụ trách Đội, giáo viên phụ trách các
chi Đội.
Phẩm chất chính trị vững vàng, tư cách đạo đức tốt là yếu tố cơ bản có ý
nghĩa quyết định đến toàn bộ quá trình công tác của người phụ trách Đội. Bởi lẽ
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

12


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

Đội là một tổ chức chính trị, là thế hệ kế cận của Đoàn, là mầm non của Đảng.
Chính vì vậy bản thân người phụ trách phải ra sức học tập, nghiên cứu chủ trương
chính sách của Đảng, Nhà nước, tuyệt đối tin tưởng vào đường lối mà Đảng và
Bác Hồ đã chọn để chèo lái con thuyền cách mạng Việt Nam. Mặt khác Người
phụ trách Đội cần phải có lòng yêu nghề mến trẻ, thích làm việc với trẻ, tôn trọng
và tin cậy các em như những người bạn nhỏ. Phải có lòng nhiệt tình say mê không
mệt mỏi với công việc, có trình độ kiến thức khoa học tự nhiên, xã hội và nhân
văn thì mới đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao với công việc.
Không những thế người phụ trách cần trau dồi về nghiệp vụ công tác Đội.
“Tay nghề” vững vàng hay nói cách khác khi người phụ trách Đội có phương
pháp tổ chức sẽ giúp họ hiểu sâu sắc và nhanh chóng tiếp cận với các hoạt động

cụ thể của thiếu nhi. Mặt khác, Đội là tổ chức chính trị của thiếu nhi mang tính
độc lập tương đối. Đội có Điều lệ, nghi thức và chương trình rèn luyện Đội viên.
Vì vậy người giáo viên Tổng phụ trách Đội nhất thiết phải tinh thông nghiệp vụ
công tác Đội, phải rèn luyện để đạt tới những kĩ năng cần có của người Tổng phụ
trách như: Kĩ năng nói, viết, diễn thuyết trước công chúng, kĩ năng thực hành
Nghi thức Đội, kĩ năng thiết kế và tổ chức các hoạt động Đội.
Bên cạnh Tổng phụ trách Đội không thể phủ nhận vai trò quan trong của
Đội ngũ cán bộ phụ trách chi Đội.
Phụ trách chi Đội là những người trực tiếp hướng dẫn, định hướng Ban Chỉ
huy các chi Đội trong xây dựng kế hoạch, quản lí, giám sát các hoạt động của chi
Đội. Là những người có mối quan hệ gần gũi với tất cả Đội viên trong chi Đội.
Chính vì thế cũng giống như Tổng phụ trách Đội, phụ trách chi Đội được trau dồi
về tư tưởng chính trị đạo đức, tác phong và những kĩ năng cần thiết để giúp đỡ
các em trong các hoạt động của Đội. Bản thân Tổng phụ trách Đội cần tham mưu
để tổ chức bồi dưỡng về nghiệp vụ cho phụ trách chi đội.
Ba là: Phát huy vai trò tự quản của tập thể Đội, xây dựng Đội ngũ cán bộ chỉ
huy Đội có đủ phẩm chất và năng lực để điều hành các hoạt động Đội.
Như chúng ta đã biết Đội hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản có
sự hướng dẫn của phụ trách Đội.
Sự tự quản của Đội thể hiện thông qua các buổi sinh hoạt, hội họp, Đại hội,
tổ tiến hành các hoạt động Đội...Các em tự bàn bạc và quyết định trên cơ sở trên
cơ sở đã có sự hướng dẫn của phụ trách Đội.
Hoạt động Đội chính là môi trường tốt nhất để các em chủ động bày tỏ
quan điểm, tư tưởng, tình cảm và phát huy sức sáng tạo cũng như năng lực tự
quản của mình. Vì vậy người phụ trách cần có biện pháp kích thích óc sáng tạo,
phát huy tính tự giác, tự nguyện, tự quản lí, giải quyết những công việc chung của
tập thể, giáo viên giữ vai trò là người cố vấn, sẵn sàng giúp đỡ các em, tránh các
hình thức áp đặt bằng mệnh lệnh hoặc làm thay cho học sinh
Sự tự quản của tập thể Đội phụ thuộc rất lớn vào đội ngũ cán bộ chỉ huy
Đội. Bởi cán bộ chỉ huy Đội chính là bộ máy tự quản của Đội. Những phẩm chất

và năng lực của cán bộ chỉ huy Đội chỉ có được trong quá trình rèn luyện. Chính
vì vậy phụ trách Đội cần định hướng để tập thể Đội lựa chọn và bồi dưỡng thường
xuyên về phương pháp công tác của Ban chỉ huy, kĩ năng tổ chức, điều hành các
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

13


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

hoạt động Đội cũng như tác phong của người cán bộ chỉ huy Đội để khơi dậy
những tiềm năng còn tiềm ẩn trong các em, giúp các em vươn tới những phẩm
chất năng lực cần có, phát huy tối đa vai trò là lực lượng nòng cốt trong các hoạt
động Đội của người cán bộ chỉ huy.
Bốn là: Huy động sức mạnh tổng hợp.
Để làm được điều này Người phụ trách Đội cần xác định rõ vai trò của từng
tổ chức, cá nhân đối với hoạt động của mình và thực hiện công tác makétting xã
hội để tranh thủ niềm tin, sự đóng góp công sức của các tổ chức, cá nhân trong và
ngoài nhà trường, làm được điều đó thì công việc của người phụ trách sẽ sẽ không
khó khăn để đạt được sự đồng thuận. Vậy để huy động được nguồn sức mạnh
tổng hợp Tổng phụ trách Đội cần:
Tham mưu với Ban giám hiệu về lí do, mục đích, nội dung, hình thức, kinh
phí tổ chức hoạt động. Thuyết phục để Ban Giám hiệu đồng ý “duyệt” kế hoạch
và chỉ đạo hội đồng sư phạm cùng thực hiện nhiệm vụ đã nêu trong bản thiết kế
của Tổng phụ trách. Khi kế hoạch được Ban Giám hiệu kí “duyệt” nghĩa là hoạt
động của Tổng phụ trách thiết kế đã thành công một nửa.
Ngoài ra Tổng phụ trách Đội cần báo cáo về hoạt động ở cơ sở để Hội đồng
Đội cấp trên biết nhằm tranh thủ tiếng nói ủng hộ của cấp trên về mọi mặt.
Không chỉ có vậy, Phụ trách Đội cần thực hiện nhiệm vụ phối hợp với hội
đồng giáo dục trong nhà trường để khai thác khả năng của các giáo viên, nhất là

Đội ngũ phụ trách chi Đội nhằm hỗ trợ tốt nhất cho hoạt động. Phối hợp với các
ban ngành đoàn thể, chính quyền địa phương, hội cha mẹ học sinh để tranh thủ sự
giúp đỡ cả về con người và kinh phí phục vụ cho hoạt động.
Một bản thiết kế hoạt động chỉ có thể thành công khi hội tụ đầy đủ yếu tố
con người và cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động. Muốn vậy, Người phụ trách
Đội phải huy động được nguồn lực của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nhà
trường nhằm biến hoạt động của Đội thành hoạt động thuộc về vinh dự và trách
nhiệm chung của tất cả mọi người.
Năm là: Các hoạt động phải đa dạng, phong phú, đảm bảo tính khả thi và
mang màu sắc của Đội.
Nếu các hoạt động cứ diễn đi điễn lại nhiều lần sẽ gây tâm lí nhàm chán
trong học sinh. Chính vì vậy đòi hỏi người phụ trách cần sáng tạo khi thiết kế các
hoạt động với nhiều nội dung và hình thức phong phú: Tổ chức các hình thức
hoạt động qui mô lớn, qui mô nhỏ khác nhau tùy vào nội dung từng hoạt động với
nhiều hình thức tổ chức khác nhau, nội dung giáo dục khác nhau như: câu lạc bộ,
hội thi, sân khấu hóa, giao lưu, trò chơi... ví dụ cùng là hoạt động kỉ niệm ngày
Nhà giáo Việt Nam: năm 2010: ta thiết kế hoạt động “Giao lưu văn nghệ” năm
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

14


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

2011 ta tổ chứ thi “Viết tập san với chủ đề “Nét bút tri ân”, Khi tiến hành thi giữa
các Đội, ta đặt tên cho các các Đội như: Đội Tiến Lên, Đội Quyết Thắng, Đội
Tiên Phong... nhằm tạo ra sự khích lệ, sức hấp dẫn, màu sắc lãng mạn, sự lôi cuốn
với các em. Bởi vì ở lứa tuổi này, các em thường bị thu hút bởi sự mới lạ, và sự
lãng mạn. Nhưng bên cạnh đó hoạt động đòi hỏi phải đảm bảo phù hợp với điều
kiện nhà trường và năng lực, sở thích của các em. Ngoài ra thời lượng để tổ chức

một hoạt động cũng không nên kéo dài gây tâm lí mệt mỏi cho các em và những
cá nhân khác.
Sáu là: Hoạt động phù hợp với đặc điểm tâm lí lứa tuổi và nhu cầu, sở thích,
sở trường, nguyện vọng của học sinh dân tộc thiểu số. Với học sinh trường PTDT
Nội trú, các em vừa mang đặc điểm chung của đặc của lứa tuổi vị thành niên, vừa
thể hiện rất rõ những đặc điểm riêng của học sinh dân tộc thiểu số. Các em vừa là
trẻ con vừa rất thích bắt chước người lớn, vừa muốn khẳng định mình vừa không
dám tự bộc lộ khả năng của mình cho dù có biểu hiện điều đó cụ thể ra ngoài hay
không. Vì vậy khi thiết kế hoạt động cần chú trọng đến điều này và xây dựng định
hướng những hoạt động vừa sức với các em, tạo điều kiện để các em thể hiện khả
năng thông qua hoạt động, ví dụ: Tổ chức hoạt động TDTT tôi thường đưa những
nội dung thi vào hoạt động như: kéo co, đẩy gậy, bắn nỏ, đá cầu, điền kinh, bóng
chuyền, bóng đá. Những môn thể thao này vừa vừa đáp ứng sở thích, vừa phát
huy tốt sở trường của các em giúp các em được rèn luyện sức khỏe, khẳng định
năng lực của bản thân mình và tăng cường khối đoàn kết. Hay hoạt động “Đêm
hội tháng giêng” cho học sinh vui tết dân tộc. Tôi đưa vào bản thiết kế của mình
các nội dung: Thi “hát tiếng dân tộc”, “Trình diễn thời trang dân tộc”, “Thời trang
sáng tạo”, và “Múa xòe”. với những nội dung đó, các em vừa được nâng cao hiểu
biết và lòng tự hào về các giá trị văn hóa các dân tộc vừa tận dụng được những
thứ sẵn có trong các em như trang phục dân tộc, những bài hát dân ca tại địa
phương, vừa đáp ứng được mong muốn khẳng định bản lĩnh, sự tự tin và sáng tạo
của các em, vừa tạo được một không khí hòa nhập ấm áp của một đêm hội.
Bảy là: Thực hiện nghiêm túc, công khai, công bằng trong đánh giá và thi
đua khen thưởng. Nhằm khơi dậy và động viên được tinh thần của từng cá nhân
và cả tập thể. Sau mỗi hoạt động cần phân tích những mặt được và chưa đươc của
hoạt động ở từng khâu, để tập thể đánh giá, đánh giá, xếp loại từng hoạt động một
cách công khai, dân chủ, công bằng. Kịp thời tổng kết rút kinh nghiệm, suy tôn
những cá nhân, những tập thể gương mẫu điển hình. Khen thưởng đúng người
đúng việc trong điều kiện của nhà trường. Có thể nói đây là vấn đề mấu chốt với
mọi phong trào thi đua, nó tạo ra động lực to lớn thúc đẩy mỗi cá nhân và tập thể

phấn đấu vươn lên dành kết quả cao hơn.

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

15


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

IV. HIỆU QUẢ
Từ khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm, chất lượng các hoạt động Đội được
nâng lên đáng kể thu hút được đông đảo đội viên tham gia trên tinh thần tự giác,
tích cực. Hoạt động Đội đã góp phần cùng với nhà trường giáo dục các em nhận
thức tốt hơn về quyền lợi, nghĩa vụ của người học sinh dưới mái trường Xã hội
chủ nghĩa. Các em nhận thức tốt hơn về vai trò của việc học tập và rèn luyện đạo
đức. Trong hai năm học 2009-2010, 2010-2011 cho đến nay, số lượng học sinh tự
nguyện đăng kí tham gia vào các Câu lạc bộ tăng cao, không có học sinh vi phạm
nghiêm trọng về đạo đức; tỉ lệ học sinh đạt học lực khá, giỏi; hạnh kiểm khá, tốt
tăng. Đặc biệt tỉ lệ học sinh đủ tiêu chuẩn đạt danh hiệu cháu ngoan Bác Hồ các
cấp tăng cao.
Bảng so sánh dưới đây phần nào nói lên sự nỗ lực vượt bậc của Hội đông sư
phạm nhà trường và không thể không kể đến những đóng góp mà hoạt động Đội
đã mang lại.
Năm học
Cháu ngoan
Bác Hồ(đủ
tiêu chuẩn)

2010-2011


102

122

114

Cấp huyện

70

78

102

Cấp tỉnh

20

26

21

09

59

57

69


90

93

113

67

87

4

5

5

Giỏi

12

22

21

Khá

79

82


103

Trung bình

125

122

113

Yếu

3

0

10

Tốt

154

172

179

Khá

81


72

58

Trung bình

10

06

08

Yếu

32

23

03

Kém

02

0

0

Chi đội mạnh


Hạnh kiểm

2009-2010

Cấp trường

Kết quả thực Hạng nhất
hiện
Hạng nhì
CTRLĐV
Hạng ba

Học lực

2008-2009

Qua gần hai năm áp dụng những kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn trên cơ sở
những lí luận khoa học, tôi nhận thấy hoạt động Đội của trường PTDT nội trú
Than Uyên đã có những dấu ấn tích cực và ngày càng phát triển mạnh mẽ. Các
hoạt động được tổ chức theo những qui mô lớn nhỏ khác nhau, với nhiều nội dung
và hình thức đa dạng, phong phú có tính giáo dục cao. Qua hoạt động, các em
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012
16


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

không chỉ có thêm hiểu biết về nhiều lĩnh vực khác nhau mà còn được rèn các kĩ
năng sống và trau dồi tình cảm trong sáng lành mạnh, tiến bộ.
Có thể khẳng định rằng Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh trường

PTDT nội trú Than Uyên trong hơn hai năm học qua đã đã thể hiện đúng vai trò là
một lực lượng giáo dục trong nhà trường. Cùng với sự chuyển biến tích cực chất
lượng của các hoạt động Đội, Thiếu nhi trường PTDT nội trú Than Uyên đang
ngày càng thể hiện tốt hơn vị trí của mình, xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, đội
viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ.

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

17


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

PHẦN KẾT LUẬN
I. NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Từ kết quả của việc áp dụng một số kinh nghiệm mà bản thân đã đúc rút qua
thực tế cũng như học hỏi được từ đồng nghiệp, tôi nhận thấy muốn nâng cao chất
lượng hoạt động Đội ở trường PTDT nội trú cần có các yếu tố sau:
Thứ nhất: Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, sự dìu dắt của Đoàn
Thanh niên. và vai trò của Ban giám hiệu nhà trường.
Thứ hai: Nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, tác phong và năng lực,
nghiệp vụ công tác Đội của Giáo viên Tổng phụ trách Đội, giáo viên phụ trách các
chi Đội.
Thư ba: Phát huy vai trò tự quản của tập thể Đội, xây dựng Đội ngũ cán bộ
chỉ huy Đội có đủ phẩm chất và năng lực để điều hành các hoạt động Đội.
Thư tư: Huy động sức mạnh tổng hợp nhằm giúp cho hoạt động đạt tới đến
kết quả cao nhất.
Thư năm: Tổ chức các hoạt động phải đa dạng, phong phú, đảm bảo tính
khả thi và mang màu sắc của Đội.
Thư sáu: Hoạt động phải phù hợp với đặc điểm tâm lí lứa tuổi và nhu cầu,

sở thích, sở trường, nguyện vọng của học sinh dân tộc thiểu số.
Thư bảy: Thực hiện nghiêm túc, công khai, công bằng trong đánh giá, xếp
loại và thi đua khen thưởng.
II. Ý NGHĨA CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Xuất phát từ cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn việc phân tích thực trạng tổ chức
hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú Than Uyên tỉnh Lai Châu, đề tài đã nghiên
cứu và nêu ra những kinh nghiệm để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường
PTDT Nội trú. Đây là những kinh nghiệm thực tế trên cơ sở vận dụng những
nghiên cứu khoa học mà bản thân tôi đã áp dụng từ năm học 2009-2010 đến nay.
Những kinh nghiệm này đã giúp tôi tự tin hơn khi tổ chức các hoạt động Đội và
tạo ra bước chuyển biến tích cực trong công tác Đội ở trường PTDT Nội trú Than
Uyên.
Vì thế tôi nêu ra một vài kinh nghiệm của mình đề đồng nghiệp cùng nghiên
cứu, tham khảo và vận dụng trong điều kiện của đơn vị mình.
III. KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG, TRIỂN KHAI
- Đã áp dụng ở trường PTDT Nội trú Than Uyên năm học 2009-2010 đến
nay và đã thu được một số kết quả nhất định.
- Có khả năng áp dụng rộng rãi trong ở các trường PTDT nội trú trong toàn
tỉnh Lai Châu.
IV. ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

18


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

Với mong muốn nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở các trường PTDT Nội
trú nói riêng, các liên đội khác trong tỉnh Lai Châu nói chung. Tôi xin mạnh dạn
kiến nghị với những nội dung sau:

* Đối với nhà trường:
Tổ chức những chuyên đề trao đổi kinh nghiệm, thảo luận đóng góp ý
kiến, sáng kiến cho các động Đội.
* Đối với phụ huynh:
Quan tâm đến việc học của con em mình, đầu tư nhiều hơn về thời gian
cho con em mình tham gia, giao lưu các hoạt động tại địa phương mỗi kì
nghỉ hè.
* Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo: Tham mưu với Hội đồng Đội tỉnh hai nội
dung sau:
- Về công tác thi đua khen thưởng: Không nên phân bổ chỉ tiêu mà tiến hành
công nhận Liên Đội mạnh cho tất cả các Liên Đội đủ tiêu chuẩn Liên Đội mạnh.
- Đề nghị Hội Đồng Đội tỉnh chỉ đạo việc giao ban định kì hàng năm cho đội
ngũ Tổng phụ trách Đội tại các huyện, tạo điều kiện cho các Phụ trách Đội có
điều kiện trao đổi kinh nghiệm, tìm phương án giải quyết những khó khăn trong
quá trình thực hiện nhiệm vụ.

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

19


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Cẩm nang thực hiện chương trình Rèn luyện phụ trách Đội (tập 1), Hội
đồng Đội trung ương, NXB Thanh niên 2007.
2. Người phụ trách Đội cần biết, Nguyễn Sông Lam (Biên soạn), NXB
Thanh Niên 2005.
3. Cẩm nang cho người phụ trách Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh,
Bùi Sĩ Tụng (chủ biên), NXB Giáo dục 2001.

4. Luật giáo dục 2005.
5. Tài liệu tập huấn Công ước Liên hợp quốc về Quyền trẻ em, Lê Chu
Vinh, Tạ Thúy Hạnh, Đỗ Thị Tường Vi, Bùi Ngọc Diệp, Nguyễn Thị Kỷ, Trần Thị
Thanh, NXB Giáo dục 2007.

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

20


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

PHẦN PHỤ LỤC
Một số hình ảnh về các hoạt động Đội của Đội TNTP Hồ Chí Minh trường
PTDT Nội trú Than Uyên

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

21


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

Mục lục

Trang

PHẦN MỞ ĐẦU
I
II.

III.
IV.
I
II
III
IV
I
II
III
IV

Lí do chon đề tài
Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu:
Điểm mới trong quá trình nghiên cứu:
PHẦN NỘI DUNG
Cơ sở lí luận
Thực trạng hoạt động Đội ở trường PTDT nội trú Than Uyên
Các biện pháp để nâng cao chất lượng hoạt động Đội
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
PHẦN KẾT LUẬN
Những bài học kinh nghiệm
Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm
Khả năng ứng dụng, triển khai
Những kiến nghị đề xuất
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
MỤC LỤC

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012


2
2
2
3
4
6
10
16
18
18
18
18
20
21
22

22


Bá Thị Hiền - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội ở trường PTDT Nội trú

Than Uyên, Ngày 09 tháng 3 năm 2011
Tác giả

Bá Thị Hiền
Ý KIẾN ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SKKN CẤP TRƯỜNG
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................

...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
..........................................
Tổng điểm:...........................................
Xếp loại SKKN:...................................
Chủ tịch Hội đồng

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Năm học 2011- 2012

23