TRƯỜNGĐẠIHỌCKINHTẾQUỐCDÂN

--------  -------

ĐườngLối CáchMạng của Đảng
Cộngsản Việt Nam

Đề bài: Hãy phân tích 5 quan điểm CNH – HĐH của
Đảng thời kỳ đổi mới. Bình luận đánh giá của em về 5
quan điểm trên, liên hệ với địa phương nơi em sống

Họ tên sinh viên
Lớp
MSSV

:
:
:

Trần Nguyễn Việt Hoàng
Tài chính tiên tiến A k59
11171836

Hà Nội, tháng 10 năm 2013

1|Page


I/ Quá trình nước ta đổi mới tư duy về vấn đề công nghiệp hóa:
Vào Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng vào tháng 12/1986
đã diễn ra Đại hội đổi mới với mục đích “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng

sự thật, nói rõ sự thật”. Qua đó, ta cũng nghiêm khắc chỉ ra những sai lầm
nghiêm trọng trong việc nhận thức và đề ra những chủ trương công nghiệp hóa
trong khoảng thời gian từ năm 1960 đến năm 1985, cụ thể hơn là thời gian từ
1975 đến 1985:
Đầu tiên, chúng ta đã phạm sai lầm trong việc xác định mục tiêu và bước
đi về xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật , cải tạo xã hội chủ nghĩa và quản lý kinh
tế. Nguyên nhân chính là do chúng ta đã có những tư tưởng chỉ đạo quá chủ quan
và nóng vội, chúng ta đã bỏ qua những thứ cần thiết, những bước đi cơ bản nên
chúng ta đã đẩy mạnh công nghiệp hóa trong khi ta còn chưa có các bàn đạp thiết
yếu, mặt khác chúng ta lại chưa đẩy nhanh việc đổi mới cơ chế quản lý kinh tế.
Thứ hai, trong công tác bố trí các cơ cấu về mặt kinh tế, trước tiên là các
cơ cấu về đầu tư và sản xuất, thường thì chúng ta chỉ xuất phát từ lòng tham được
phát triển nhanh vượt bậc, chưa có tính kết hợp chặt chẽ từ những giai đoạn đầu
của công nghiệp với nền nông nghiệp thành một thể thống nhất, thường thì sẽ
nghiêng về việc xây dựng các ngành công nghiệp nặng và những công trình có
quy mô lớn, chưa chịu tập trung để giải quyết về căn bản các vấn đề thực phẩm,
các vấn đề lương thực cũng như tiêu chí về hàng xuất khẩu và tiêu dùng trong
nước. Kết quả của việc trên đã gây ra hiệu quả thấp mặc cho đầu tư khá là dồi
dào.
Cuối cùng, ta đã không thực hiện thật sự nghiêm chỉnh các Nghị quyết
của Đại hội lần thứ 5 của Đảng như là: vẫn chưa thật sự coi nông nghiệp là vấn
đề cần phải đặt lên đầu, các ngành công nghiệp nặng chưa thể phục vụ theo kịp
nông nghiệp và các ngành công nghiệp nhẹ.
Qua tất cả các sai lầm trên, Đại hội Đảng lần thứ 6 đã cụ thể hóa những
nội dung chính của ngành công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa trong những năm

2|Page


còn lại của chặng đường đầu tiên trong thời kỳ quá độ. Đó chính là đề ra những

hành động dứt khoát để thực hiện ba chương trình mục tiêu chính: thực phẩm –
lương thực; hàng xuất khẩu ra cấc nước khác; hàng tiêu dùng trong nước.
II/ Khái niệm về CNHH – HĐH và mục tiêu của Đảng:
1/ Khái niệm:
Để có thể hiểu rõ hơn về công nghiệp hóa cũng như là hiện đại hóa,
chúng ta hãy cùng nhau bàn luận về khái niệm của hai cụm từ này. Trong hội
nghị Trung ương bảy khóa VII được tổ chức vào tháng 1 năm 1994, ta đã có
những bước đột phá mới trong công cuộc nhận thức về các khái niệm của hiện
đại hóa, công nghiệp hóa. Đó là “Hiện đại hóa, công nghiệp hóa là các quá trình
ở đó diễn ra sự chuyển đổi mang tính căn bản cũng như là toàn diện về các hoạt
động sử dụng các lao động thủ công là chính, giờ được chuyển sang sử dụng một
cách phổ biến hơn, sức lao động của con người giờ sẽ được sử dụng cùng với các
công nghệ tiên tiến, phương tiện và các phương pháp tiên tiến hơn, hiện đại hơn,
dựa trên sự phát triển công nghiệp và tiến bộ khoa học – công nghệ, tạo ra năng
suất lao động xã hội cao.”
2/ Mục tiêu của Đảng:
Mục tiêu cơ bản của hiện đại hóa, công nghiệp hóa ở nước ta là cố gắng
biến đổi nước ta thành một nước thiên về công nghiệp có cơ sở vật chất cũng
như là các kỹ thuật hiện đại, có nền kinh tế cơ cấu hợp lý và có những quan hệ
sản xuất có phần tiến bộ hơn, phù hợp hơn với trình độ phát triển của các lực
lượng sản xuất ở nước ta hiện nay, đồng thời cũng phải nâng cao mức sống tinh
thần và vật chất , giữ vững an ninh – quốc phòng, dân giàu nước mạnh, công
bằng dân chủ văn minh. Từ thời điểm bấy giờ cho đến giữa thế kỷ thứ XXI,
nước ta phải cố gắng trở thành một nước có nền công nghiệp hiện đại theo
hướng đi của xã hội chủ nghĩa
III/ Năm quan điểm hiện đại hóa, công nghiệp hóa:
1. Công nghiệp hóa thì phải gắn liền với hiện đại hóa, hiện đại hóa và
3|Page



công nghiệp hóa phải gắn liền với phát triển kinh tế tri thức:
Từ các thế kỷ XVII và XVIII, các nước ở các vùng Tây Âu đã bắt đầu
cuộc cải cách công nghiệp hóa. Vào thời điểm bấy giờ, khái niệm về công
nghiệp hóa được hiểu như là một quá trình thay thế những lao động thủ công
bằng các lao động gắn liền với máy móc. Tuy nhiên vào thời điểm bây giờ,
Đại hội Đảng lần thứ X đã đưa ra nhận định: “Khoa học và công nghệ sẽ có
bước tiến nhảy vọt và những đột phá lớn.” Trong các quá trình phát triển các
lực lượng sản xuất, kinh tế tri thức đang ngày càng đóng các vai trò quan
trọng và nổi bật hơn. Các cuộc cách mạng về công nghệ hiện đại và cách
mạng về khoa học đã tạo ra những tác động cũng như ảnh hưởng lớn đối với
tất cả các lĩnh vực của đất nước như là về mặt đời sống xã hội. Ngoài ra,
trong xu thế hội nhập bây giờ và các tác động của quá trình toàn cầu hóa
đang diễn ra ở khắp mọi nơi, rất nhiều cơ hội đã được tạo ra để thử thách đất
nước. Trong hoàn cảnh như vậy, đất nước ta còn phải tiền hành cuộc công
nghiệp hóa theo nhiều cách khác nhau để có thể rút ngắn khoảng thời gian
khi ta đã biết tất cả các lựa chọn cho con đường phát triển kết hợp theo
hướng hiện đại hóa và công nghiệp hóa.
Kinh tế tri thức bây giờ ngày càng có vai trò quan trọng hơn quá trình
phát triển tất cả các lực lượng lao động sản xuất. Vậy “kinh tế tri thức” có
nghĩa là gì ? Theo những định nghĩa của OECD: “kinh tế tri thức là nền kinh
tế trong đó có những sự sản sinh ra, phổ cập và đồng thời sử dụng tri thức
như là một yếu tố có vai trò mang tính quyết định đối với bất kì sự phát triển
kinh tế, không những tạo ra của cải, mà còn nâng cao chất lượng của đời
sống ở nước ta. Trong đó nền kinh tế thi triển được gọi là những ngành có
thể nói là dựa khá nhiều vào các thành tựu, các thành tích mới của công nghệ
và khoa học. Đó được gọi là những ngành công nghệ của sinh học và đó
cũng là những ngành kinh tế mang tính truyền thống, mang bản sắc dân tộc

4|Page



như công nghiệp, nông nghiệp, các dịch vụ cung ứng được sử dụng thông
qua các ứng dụng của công nghệ và khoa học.”

2. Lấy sự phát huy của nguồn nhân lực là một trong số những yếu tố
mang tính cơ bản để từ đó phát triển nhanh chóng và bền vững
hơn:
Trong số các yếu tố góp phần vào công cuộc hiện đại hóa, công nghiệp
hóa, yếu tố nhân lực luôn được coi như là một nhân tố mang tính cơ bản.
Để có thể gia tăng kinh tế, ta cần tới năm yếu tố cơ bản và thiết yếu đó là:
công nghệ và khoa học; nguồn vốn; nhân lực; các nền cơ cấu về mặt kinh
tế; sự quản lý của nhà nước và thể chế chính trị. Tất nhiên như đã nói, yếu
tố nhân lực là yếu tố mang tính quyết định tất cả. Để có thể phát triển toàn
diện nguồn nhân lực, hoàn thành những yêu cầu của cuộc hiện đại hóa,
công nghiệp hóa của đất nước thì ta cần phải đặc biệt lưu ý và cẩn trọng
trong việc phát triển việc giáo dục và đạo tạo ngay từ những bước đầu
tiên.
Quả thật, công cuộc hiện đại hóa và công nghiệp hóa là công cuộc yêu
cầu sự tham gia của toàn bộ nhân dân trên cả nước, yêu cầu sự góp mặt
của tất cả các phần của nền kinh tế, và trong đó lực lượng của những cán
bộ công nhân trong nghề đóng yếu tố đặc biệt quan trọng. Nguồn lao động
con người cho sự nghiệp của hiện đại hóa, công nghiệp hóa yêu cầu sự
hiểu biết và nắm bắt các thành tựu khoa học trên toàn bộ thế giới nhân
loại, trình độ và cơ cấu phải cân đối, và đồng thời phải biết sáng tạo công
nghệ mới dựa trên các công nghệ cũ. Trong cuộc họp của Đại hội Đảng
lần thứ XI, Đảng đã nói rằng: “Nâng cao và phát triển các chất lượng của
nguồn lực con người chính là chiến lực mang yếu tố then chốt để có thể
đẩy mạnh phát triển và sử dụng nền kinh tế, công nghệ, khoa học và đó
cũng là một trong những lợi thế cạnh tranh có thể nói là quan trọng nhất,
bảo toàn cho sự phát triển vượt bậc nhanh chóng mà hiệu quả.”

5|Page


3. Công nghệ và khoa học là những thứ nền tảng cơ bản và là động
lực chính cho công cuộc hiện đại hóa và công nghiệp hóa:

Trong mọi nền dân chủ trên thế giới, công nghệ và khoa học luôn đóng vai
trò mang tính then chốt, quyết định đến mọi yếu tố như năng suất lao động
hay nâng cao lợi thế khi cạnh tranh, giảm chi phí sản xuất và tăng tốc độ
phát triển các lĩnh vực kinh tế. Đất nước ta bước lên từ xã hội chủ nghĩa,
bước lên từ một nền kinh tế luôn được coi là kém phát triển và không có
những thứ được gọi là tiềm lực về khoa học, trình độ về các thứ liên quan
đến công nghệ thì còn rất thấp. Vậy nên nếu muốn tiến nhanh hơn trong
quá trình hiện đại hóa, công nghiệp hóa đi đôi với nền kinh tế tri thức thì
dĩ nhiên việc phát triển các ứng dụng về công nghệ và khoa học là điều
thiết yếu và cấp bách. Chúng ta phải đẩy nhanh trong việc chọn lọc các
công nghệ được nhập về từ các nước trên thế giới, đồng thời mua các bằng
sáng chế đi kèm với việc phát triển các công nghệ sinh học để có thể có
những bước đi nhanh chóng trong việc nâng cao và đổi mới trong trình độ
công nghệ, đặc biệt là những công nghệ liên quan tới thông tin, sinh học,
và các vật liệu mới.
4. Hiện đại hóa, công nghiệp hóa phải đi liền với sự phát triển kinh tế
ở những thị trường trong và ngoài nước, hướng đi của XHCN và
sự hội nhập quốc tế:
Lực lượng làm công nghiệp hóa ở thời kỳ bấy giờ đã có chút thay đổi
so với các cuộc công nghiệp hóa ở những thời kỳ trước khi đổi mới diễn
ra – được diễn ra trong thời kì nền kinh tế có chiến lược kế hoạch hóa
được tập trung vào các lĩnh vực nhất định, theo những kế hoạch mà được
Nhà Nước đưa ra trong các pháp lệnh. Trong thời kỳ đổi mới, các cuộc
hiện đại hóa và công nghiệp hóa được diễn ra trong lúc nền kinh tế trị

thường có những định hướng XHCN, có những thành phần khác nhau. Vì
vậy, các cuộc hiện đại hóa, công nghiệp hóa không chỉ còn là những công
6|Page


việc mà Nhà nước phải lo nữa mà đó là sự việc của toàn bộ nhân dân cả
nước, của mọi phần trong nền kinh tế. Trong thời kỳ mà đổi mới chưa diễn
ra, các phương thức cho việc phân bổ nguồn lực dành cho công nghiệp
hóa được diễn ra bằng việc tực hiện các cơ chế dùng để kế hoạch hóa
được tập trung cho Nhà nước, ngược lại, trong thời kỳ đổi mới được diễn
ra, các cuộc công nghiệp hóa được diễn ra bằng cơ chế thị trường. Hiện
đại hóa và công nghiệp hóa luôn đi kèm với sự phát triển của kinh tế mang
tính thị trường không chỉ những sự khai thác mang lại hiệu quả cao để có
thể thúc đẩy quá trình các cuộc hiện đại hóa và công nghiệp hóa diễn ra
trong đất nước. Nguyên do là khi chúng ta đầu tư vào bất cứ một lĩnh vực
nào đó, dù ở đâu hay quy mô lớn đến như nào thì cũng đều phải có những
yêu cầu mang tính nhất định về những tính toán, sự cẩn thận trong việc
cân nhắc, nên hạn chế việc đầu tư dàn trải, những đầu tư sai mục đích và
không mang lại hiệu quả cao gây ra những sự lãng phí không đáng có.
5. Phát triển về mặt văn hóa, thực hiện những sự tiến bộ và công
bằng trong xã hội luôn phải đi đôi với sự phát triển nhanh chóng
và bền vững, tăng trưởng trong tất cả các nền kinh tế:
Các công cuộc xây dựng chế độ xã hội của chủ nghĩa ở nước ta thực
chất chính là để thực hiện những mục tiêu để dân giàu, dân chủ, nước
mạnh, văn minh, cân bằng. Nhưng để có thể thực hiện được tất cả những
mục tiêu đó, chúng ta phải thúc đẩy nền kinh tế phát triển nhanh chóng
vượt bậc, hiệu quả hơn và bền vững hơn nữa. Bằng cách đó mà ta mới có
thể xóa đi sự đói nghèo, đời sống của nhân dân được nâng cao, văn hóa
được phát triển, khoảng cách và sự chênh lệch giữa các lĩnh vực y tế, giáo
dục được rút ngắn lại giữa các vùng miền trong đất nước.


 Từ 5 quan điểm trên, ta có thể rút ra rằng: bản chất của tất cả những
cuộc hiện đại hóa, công nghiệp hóa là để trả lời cho 3 câu hỏi chính:

7|Page


- Sử dụng nguồn nhân lực nào để tạo ra sự tăng trưởng vượt bậc và
phát triển ?
- Ai sẽ là người kết nối tất cả những nguồn lực ?
- Trong mt chính trị Việt Nam, đặc biệt là khoảng thời gian quá độ
lên chũ nghĩa xã hội, giá trị cốt lõi là để nhấn mạnh: giải quyết hài
hòa các mối quan hệ giữa kinh tế và văn hóa, giáo dục, xã hội.

IV/ Liên hệ với địa phương nơi em sống:
- Ở địa phương nơi em sống, tuy đất nước ta nói chung vẫn đang
mang màu sắc của một nền kinh tế lấy nông nghiệp là đầu tàu,
nhưng đã có những sự thay đổi để có thể phù hợp hơn với sự toàn
cầu hóa ở thời điểm bây giờ. Tất cả các công việc bây giờ hầu như
đều đang được gắn liền với các công nghệ tiên tiến.
- Trong lĩnh vực giáo dục: ở các trường học bây giờ đều được trang
bị các thiết bị công nghệ cao như máy chiếu, máy tính, các dụng cụ
tính toán cũng như các trang thiết bị đáp ứng nhu cầu của học sinh
như điều hòa, quạt, ... Ở các trường đại học bây giờ còn được trang
bị những máy quét vân tay cũng như là máy quét thẻ học sinh để có
thể kiểm soát cũng như là đảm bảo cho sự dạy học và sự an toàn
khỏi những mối nguy hại từ những học sinh ngoài trường. Ở trường
Kinh Tế Quốc Dân, mọi phòng học đều được trang bị máy chiếu,
máy tính để có thể phục vụ việc học, điều hòa tổng để đáp ứng nhu
cầu cho học sinh vào những ngày hè nóng nực.


8|Page