Giáo án Lịch sử 11 bài 2: Ấn Độ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (99.31 KB, 3 trang )
Bài: 2
ẤN ĐỘ
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức: Giúp HS hiểu được:
- Sự thống trị tàn bạo của thực dân Anh ở Ấn Độ cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX là nguyên
nhân của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ngày càng phát triển mạnh.
- Vai trò của giai cấp tư sản Ấn Độ, đặc biệt là Đảng Quốc đại, trong phong trào giải phóng
dân tộc. Tinh thần đấu tranh anh dũng của nông dân, công nhân và binh lính Ấn Độ chống thực
dân Anh được thể hiện rõ nét qua các cuộc khởi nghĩa như khởi nghĩa Xi-pay…
- Khái niệm “châu Á thức tỉnh” và phong trào giải phóng dân tộc thời kì đế quốc chủ nghĩa.
2. Kĩ năng: Biết sử dụng lược đồ Ấn Độ để trình bày diễn biến các cuộc đấu tranh tiêu biểu.
3. Thái độ:
Bồi dưỡng lòng căm thù sự thống trị dã man, tàn bạo của thực dân Anh đối với nhân dân Ấn
Độ. Biểu lộ sự cảm thông và lòng khâm phục cuộc đấu tranh của nhân dân Ấn Độ chống chủ
nghĩa đế quốc.
B. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC:
Lược đồ phong trào cách mạng ở Ấn Độ cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX và tranh ảnh có liên
quan.
C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC:
1. Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ:
Tại sao nói cuộc Duy tân Minh Trị có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản? Nêu những
hạn chế.
2. Giới thiệu bài mới:
Sử dụng lược đồ Ấn Độ giới thiệu: Ấn Độ là một quốc gia rộng lớn và đông dân nằm ở phía
nam châu Á, có nền văn hóa lâu đời, nơi ra đời nhiều tôn giáo lớn trên thế giới. Năm 1498, nhà
hàng hải Va-xcô đơ Ga-ma đã vượt mũi Hảo Vọng tìm đến Ấn Độ. Từ đó các nước phương Tây
đã tìm đến Ấn Độ. Qua bài học hôm nay các em sẽ hiểu rõ: Các nước phương Tây đã xâm chiếm
Ấn Độ như thế nào? Thực dân Anh đã thực hiện chính sách thống trị Ấn Độ ra sao? Cuộc đấu
tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Ấn Độ diễn ra như thế nào?
3. Dạy và học bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG GHI
GV: Cuối thế kỉ XVIII, thực dân Anh đã độc chiếm thị 1. Tình hình kinh tế, xã hội Ấn Độ nửa sau
trường Ấn Độ và áp đặt ách thống trị.
thế kỉ XIX:
Hoạt động 1: Cả lớp
H: Em có nhận xét gì về tình hình Ấn Độ cuối thế kỉ XIX?
HS dựa vào SGK trả lời:
- Về kinh tế: Ấn Độ thành thuộc địa vànơi
H: Hậu quả của chính sách thống trị thực dân Anh?
thụ hàng hóa của Anh.
HS dựa vào SGK trả lời:
- Về chính trị: Chính sách chia để trị.
- Nhân dân Ấn Độ bị bần cùng và chết đói
- Về văn hóa - giáo dục: Thi hành chính sách
- Thủ công nghiệp suy sụp.
ngu dân...
- Nền văn minh lâu đời bị phá hoại.
* Hậu quả:
- Thực dân Anh chà đạp quyền dân tộc của nhân dân Ấn Độ.
- Kinh tế bị suy sụp.
=> Do đó phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân dân - Nền văn minh lâu đời bị phá hoại.
chống thực dân Anh, giải phóng dân tộc tất yếu phải nổ ra. - Thực dân Anh chà đạp quyền dân tộc của
GV chốt ý ghi bảng
nhân dân Ấn Độ.
Hoạt động 2: Cả lớp
2. Cuộc khởi nghĩa Xi-pay (1857-1859):
GV dùng lược đồ trình bày những nét chính của cuộc khởi
nghĩa.
H: Nguyên nhân của cuộc khởi nghĩa?
Nguyên nhân:
HS dựa vào SGK trả lời:
+ Sâu xa: Sự xâm lược và thống trị tàn bạo
- Nguyên nhân: Sâu xa; trực tiếp.
của thực dân Anh ở Ấn Độ.
GV chốt ý ghi bảng
+ Trực tiếp: Sự bất mãn của binh lính Ấn Độ
Hoạt động 3: Cá nhân
trong quân đội Anh (gọi Xi-pay).
GV yêu cầu HS đọc SGK và trình bày diễn biến cuộc khởi
nghĩa Xi-pay.
Gọi HS trả lời và gọi HS khác bổ sung
GV bổ sung và chốt:
Khi thực dân Anh mở rộng xâm lược nhiều nước châu Á, lực lượng - Diễn biến:
quân còn ơe Ấ Độ không nhiều. Tháng 5/1857, một đơn vị ở Xi-pay
+ Ngày 10/5/1857, lính Xi-pay ở Mi-rút nổi
đóng ở Mi-rút (cách Đê-li 70km về phía bắc) nổi dậy khởi nghĩa.
Nghĩa quân đã nhận được sự ủng hộ của đông đảo quần chúng nông dậy khởi nghĩa. Năm 1859 khởi nghĩa bị thất
dân, thợ thủ công, đã tiến về Đi-li. Thắng lợi nhanh chóng của cuộc bại.
khởi nghĩa mở rộng vùng giải phóng ra toàn miền Bắc Ấn Độ, một
phần miền Tây, làm cho cuộc khởi nghĩa có tính chất dân tộc. Thực
dân Anh bị đánh bất ngờ nên bị tổn thất nặng nề, phải tạm thời đình
chỉ việc xâm lược các nước khác, tập trung quân về Ấn Độ và viện
binh từ Anh sang, tìm mọi cách đàn áp. Năm 1859, cuộc khởi nghĩa bị
thất bại.
GV mô tả sự tàn bạo của thực dân Anh: Nhiều nghĩa
quân bị trói vào họng đại bác, rồi bắn cho tan xương nát thịt.
H: Tuy bị thất bại nhưng khởi nghĩa Xi-pay có ý nghĩa gì?
HS trả lời:
GV cho HS thấy: Cùng với sự xâm lược và thống trị của
Anh, giai cấp tư sản Ấn Độ ra đời và phát triển khá nhanh.
Đây là giai cấp tư sản dân tộc có mặt sớm nhất châu Á trên
vũ đài chính trị. Thực dân Anh lo sợ phong trào công nông
rộng lớn nên tìm cách lôi kéo giai cấp tư sản Ấn Độ, cho
phép giai cấp này thành lập một chính đảng.
Hoạt động 4: Cá nhân
H: Quá trình thành lập và đường lối của Đảng Quốc đại
trong 20 năm đầu?
HS dựa vào SGK trả lời:
H: Đảng Quốc đại có vai trò như thế nào trong phong trào
đấu tranh của nhân dân Ấn Độ?
HS dựa vào SGK trả lời:
GV tường thuật về cuộc tổng bãi công ở Bom-bay và chốt ý:
- Thực dân Anh bắt và đưa Ti-lắc ra xử án. Tháng 6/1908,
công nhân Bom-bay nổi dậy tổng bãi công. Mặc dù bị khủng
bố, song cuộc bãi công đã kéo dài sáu ngày như dự định.
H: Ý nghĩa của tổng bãi công của công nhân Bom-bay
năm 1908?
HS dựa vào SGK trả lời:
- Đây là cuộc đấu tranh chính trị đầu tiên của giai cấp vô
sản Ấn Độ.
- Là đỉnh cao của phong trào giải phóng dân tộc ở Ấn Độ
- Ý nghĩa:
+ Cuộc khởi nghĩa tiêu biểu cho tinh thần bất
khuất của nhân dân Ấn Độ.
+ Mở đầu cho phong trào giải phóng dân tộc
rôïng lớn sau này.
3. Đảng Quốc đại và phong trào dân tộc
(1885-1908):
- Năm 1885, Đảng Quốc đại được thành lập.
- Đảng Quốc đại phân hóa: Phái cấp tiến do
Ti-lắc đứng đầu, phản đối đường lối ôn hòa.
- Tháng 6/1908, công nhân Bom-bay nổi dậy
tổng bãi công.
* Ý nghĩa:
- Đây là cuộc đấu tranh chính trị đầu tiên của
giai cấp vô sản Ấn Độ.
- Là đỉnh cao của phong trào giải phóng dân
những năm đầu thế kỉ XX.
tộc ở Ấn Độ những năm đầu thế kỉ XX.
3. Củng cố:
- Thực dân Anh xâm lược và tiến hành chính sách thống trị tàn bạo gây ra nhiều hậu quả cho
nhân dân Ấn Độ, làm kìm hãm sự phát triển và gây ra nạn đói khủng khiếp.
- Nhân dân Ấn Độ liên tiếp đứng lên đấu tranh, tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa Xi-pay. Giai cấp tư sản,
đứng đầu là Đảng Quốc đại, cũng đấu tranh chống thực dân Anh nhưng không triệt để vànội bộ Đảng bị
phân hóa.
4. Hướng dẫn tự học:
a. Bài vừa học:
Trả lời các câu hỏi ở cuối bài trang 12 SGK.
b. Bài sắp học:
Dặn dò HS đọc và soạn trước bài 3
TRUNG QUỐC
