Kinh nghiệm hướng dẫn học sinh sử dụng một số thiết bò, đồ dùng dạy học đòa
lí theo phương pháp dạy học tích cực ở lớp 9B trường THCS Trần Hưng Đạo
______ __________ _ _ ______ _ _ __________ _ _ __________ _ _ ______ _ _ __________ _
___
A/ MỞ ĐẦU
1/ Lí do chọn đề tài
Phương pháp giảng dạy là một trong những yếu tố cơ bản và quan trọng nhằm
truyền đạt hiệu quả kiến thức tới học sinh. Phương pháp giảng dạy phù hợp, khoa
học sẽ là con đường giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả, phát huy
trí lực của người học. Mỗi một cấp học có một phương pháp phù hợp và phải
không ngừng đổi mới và hòan thiện và đây cũng chính là một trong những yếu tố,
động lực nhằm không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục. Ở cấp trung học cơ sở,
thực hiện chủ trương của ngành giáo dục là phải chuyển từ phương pháp giảng
dạy cũ, thụ động, thầy đọc , trò chép sang phương pháp giảng dạy tích cực, chủ
động, sáng tạo, lấy học sinh làm trung tâm. Trong thời gian qua bằng sự đổi mới
đồng bộ từ việc đổi mới phương pháp giảng dạy đến đổi mới chương trình sách
giáo khoa, ở cấp trung học cơ sở đã có nhiều chuyển biến tích cực trong đổi mới
phương pháp giảng dạy và một trong những phương pháp giảng dạy trong quá
trình đổi mới thời gian qua mang tính ưu việt nhất, được giáo viên quan tâm nhất
là phương pháp trực quan thông qua các phương tiện dạy học như bản đồ, lược đồ,
biểu đồ, sơ đồ, bảng thống kê, tính ưu việt được thể hiện rõ nét nhất của phương
pháp là giúp cho học sinh phát huy được tính chủ động thông qua các kênh hình
trong từng bài học để khai thác kiến thức.
Việc sử dụng thiết bò dạy học trong quá trình dạy học nói chung và trong dạy học
Đòa lí lớp 9 nói riêng có ý nghóa rất quan trọng, các thiết bò dạy học thay thế cho
những sự vật hiện tượng và các quá trình xảy ra trong thực tiễn mà giáo viên và
học sinh không thể tiếp cận trực tiếp được. Sử dụng thiết bò dạy học trong quá
trình dạy học có khả năng hình thành hiệu quả những tri thức cơ bản và vận dụng
chúng vào việc lónh hội kiến thức mới, giáo viên có điều kiện để sử dụng phương
pháp dạy học và các hình thức dạy học đa dạng, hiệu quả nâng cao công tác tự lập
của học sinh trong học tập. Với những ý nghóa quan trọng trên nên tôi đã chọn đề

tài này thực hiện trong năm học 2007-2008
2/ Đối tượng nghiên cứu
Trong việc dạy học đòa lí nói chung và dạy học Đòa lí lớp 9 nói riêng việc sử
dụng thiết bò dạy học đảm bảo cho học sinh lónh hội tốt những biểu tượng, khái
niệm, các mối quan hệ nhân quả, các quy luật, giúp học sinh nắm và rèn luyện
những kó năng đòa lí một cách có hiệu quả. Mặc khác giúp giáo viên trong việc
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Dũng
1
Kinh nghiệm hướng dẫn học sinh sử dụng một số thiết bò, đồ dùng dạy học đòa
lí theo phương pháp dạy học tích cực ở lớp 9B trường THCS Trần Hưng Đạo
______ __________ _ _ ______ _ _ __________ _ _ __________ _ _ ______ _ _ __________ _
___
kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh được chất lượng hơn. Điều đó phù
hợp với quy luật nhận thức, đặc điểm môn học, mục tiêu giáo dục của môn đòa lí
lớp 9
Để phù hợp với các thiết bò dạy học theo phương hướng đổi mới, các thiết bò dạy
học cũng phải thay đổi về loại hình, cấu trúc và phương pháp sử dụng. Vì vậy việc
sử dụng và khai thác một số thiết bò dạy học đòa lí theo phương pháp dạy học tích
cực, minh hoạ cho lời giảng của giáo viên và sử dụng chúng như là một phương
tiện nhận thức, là nguồn tri thức giúp học sinh khám phá, tìm tòi, phát hiện những
kiến thức và rèn luyện kó năng cho học sinh.
Trong qua trình sử dụng một số thiết bò dạy học đòa lí để giảng dạy Đòa lí lớp 9,
giáo viên không những có vai trò đònh hướng cho học sinh quan sát, hướng dẫn và
gợi ý học sinh cách khai thác kiến thức mà còn giúp học sinh tự thao tác, điều
khiển, sử dụng để khám phá, tìm tòi kiến thức hoặc củng cố kiến thức, rèn luyện
kó năng đòa lí cho học sinh, tạo điều kiện cho học sinh “Học trong hành động”
3/ Phạm vi nghiên cứu
Trong quá trình giảng dạy của từng giáo viên, điều có thể khẳng đònh là giáo
viên nào cũng mong muốn học sinh của mình luôn học giỏi nhất là học tập thật tốt
bộ môn mà mình giảng dạy, vì vậy bằng nhiều phương pháp , nhiều kinh nghiệm

của bản thân, tôi sẵn sàng đem hết tâm huyết để truyền đạt phương pháp học tập
tốt nhất để các em khắc sâu được kiến thức đã đïc tiếp thu.
Với bản thân tôi cũng không lọai trừ những suy nghó mang tính nhân văn trên,
nhưng do đây chỉ là những kinh nghiệm mà bản thân tôi đúc kết được trong quá
trình giảng dạy, dù trong thời gian qua tôi luôn nghiêm túc thực hiện những
phương pháp đổi mới trong quá trình giảng dạy theo chủ trương của ngành đã đề
ra ở tất cả các lớp mà tôi được đơn vò phân công. Tuy nhiên do tôi muốn kiểm
chứng khẳng đònh là phương pháp sử dụng trực quan, sử dụng và khai thác các
thiết bò dạy học đòa lí theo phương pháp tích cực, có phát huy được chủ động và
đem lại hiệu quả cao trong quá trình học tập của học sinh hay không? Từ suy nghó
đó nên tôi quyết tâm thực hiện trong phạm vi một lớp học với số lượng học sinh là
40 em
4/ Phương pháp nghiên cứu
Trong sự nghiệp đổi mới giáo dục, việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học
là một nhiệm vụ quan trọng, một yêu cầu bức thiết đối với tất cả các cấp học, bậc
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Dũng
2
Kinh nghiệm hướng dẫn học sinh sử dụng một số thiết bò, đồ dùng dạy học đòa
lí theo phương pháp dạy học tích cực ở lớp 9B trường THCS Trần Hưng Đạo
______ __________ _ _ ______ _ _ __________ _ _ __________ _ _ ______ _ _ __________ _
___
học ở nước ta, nhằm góp phần đào tạo những con người tích cực, tự giác, năng
động sáng tạo, có năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn cuộc sống.
Trong quá trình đổi mới giáo dục nhiều phương pháp dạy học mới đã được đưa
vào áp dụng, một trong những phương pháp được xem là có nhiều ưu điểm nhất là
phương pháp trực quan sử dụng thiết bò dạy học trong quá trình giảng dạy, nhất là
giảng dạy Đòa lí 9. Tuy nhiên để vận dụng tốt phương pháp này đòi hỏi người dạy
phải có nhiều kỹ năng, phải biết sáng tạo, linh họat trong mọi tình huống. Việc
nghiên cứu nâng cao trình độ kiến thức của người thầy là cốt lõi, để tổ chức tốt
một tiết dạy có sử dụng phương pháp trực quan, đòi hỏi người dạy không những

phải đầu tư, tìm tòi nghiên cứu từ phương pháp tổ chức cách vận hành thực hiện,
đến khâu nhận xét đánh giá, mà còn phải tham khảo nhiều tài liệu có liên quan
đến những sự vật hiện tượng được thể hiện trên bản đồ, lược đồ, sơ đồ, xử lí các
số liệu trong các bảng thống kê. Người thầy phải đầy đủ bản lónh, vững vàng về
chuyên môn nghiệp vụ để giải quyết mọi tình huống có thể xảy ra trong quá trình
thực hiện chuyển từ kênh hình sang kênh chữ để giúp học sinh khai thác kiến
thức. Về phương pháp tổ chức, thông qua tài liệu Bồi dưỡng thường xuyên cho
giáo viên trung học cơ sở chu kì III (2004 – 2007), môn Đòa Lí của Bộ Giáo dục
và đào tạo. Vụ Giáo dục trung học, giáo viên sẽ tiếp thu được nhiều cái hay trong
quá trình vận dụng để thực hiện thực tiễn trên lớp. Về nội dung sách giáo khoa
được xem là tài liêu một mặt cung cấp nội dung một mặt tạo ra nhiều tình huống
gần như buộc giữa thầy và trò phải tư duy, nhất là đối với học sinh. Với nhiều câu
hỏi khó trong từng nội dung bài học, thì sách giáo viên là tài liệu gợi mở mọi vấn
đề, giúp người thầy trang bò thêm những kiến thức mới, vững vàng hơn khi thực
hiện bước nhận xét, đánh giá khả năng quan sát phán đoán của học sinh. Ngòai ra
tài liệu Bồi dưỡng giáo viên dạy sách giáo khoa lớp 9 do Bộ Giáo dục và đào tạo,
vụ Giáo dục trung học sọan thảo năm 2005, giúp giáo viên tiếp thu được nhiều
phương pháp tổ chức, cũng như những nội dung gắn liền với thực tiễn theo yêu
cầu đổi mới qua từng bài học của sách giáo khoa Đòa lí lớp 9
Từ việc nghiên cứu vận dụng những hướng dẫn của các tài liệu có liên quan,
trong quá trình thực hiện giáo viên cần thường xuyên theo dõi để nắm bắt kòp thời
những tâm tư của học sinh khi thực hiện phương pháp trực quan trong giờ học Đòa
lí, từ các thông tin phản hồi, giáo viên sẽ biết được những thuận lợi và khó khăn gì
khi tổ chức thực hiện để có sự điều chỉnh hợp lí qua mỗi lần tổ chức
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Dũng
3
Kinh nghiệm hướng dẫn học sinh sử dụng một số thiết bò, đồ dùng dạy học đòa
lí theo phương pháp dạy học tích cực ở lớp 9B trường THCS Trần Hưng Đạo
______ __________ _ _ ______ _ _ __________ _ _ __________ _ _ ______ _ _ __________ _
___

Kết quả sau cùng là tổ chức đối chiếu, so sánh chất lượng của các nhóm hoặc
chất lượng chung của lớp qua các kì thi khảo sát chất lượng.
Như vậy thông qua việc nghiên cứu thực hiện phương pháp trực quan sử dụng
thiết bò dạy học trong giờ học Đòa lí lớp 9, qua điều tra đối chiếu, so sánh kết quả
đạt được cho thấy phương pháp có những ưu điểm rất tích cực ảnh hưởng rất lớn
đến quá trình học tập của học sinh. Thông qua phương pháp trực quan giúp học
sinh mở rộng, đào sâu thêm kiến thức trên cơ sở nhìn nhận một cách có suy nghó,
phân tích có lí lẽ, có dẫn chứng, phát triển được tư duy khoa học. Giúp học sinh
phát triển các kó năng quan sát, nói, giao tiếp, , bồi dưỡng các phương pháp nghiên
cứu một cách vừa sức như các phương pháp tìm đọc tài liệu tham khảo, quan sát
và ghi chép ngòai thực tế. Thông qua phương pháp trực quan có thể làm thay đổi
quan điểm của cá nhân trên cơ sở các sự kiện, các sự vật hiện tượng được thể hiện
trên bản đồ, lược đồ, sơ đồ. Quá trình trực quan dưới sự hướng dẫn của giáo viên
còn tạo ra mối quan hệ hai chiều giữa giáo viên và học sinh, giúp cho giáo viên
nắm được hiệu quả giáo dục về các mặt nhận thức, thái độ, quan điểm, xu hướng
hành vi của học sinh.
B/ NỘI DUNG
1/ Cơ sở lý luận
Trong những năm vừa qua cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế đất
nước, ngành giáo dục –đào tạo cũng có sự chuyển biến đáng kể, nhất là từ khi các
nghò quyết của Đảng quan tâm đến sự nghiệp giáo dục ra đời, càng khẳng đònh
giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục đào tạo là đầu tư
cho sự phát triển
Nghò quyết Trung ương 4 khóa VII đã chỉ rõ phải “ Đổi mới phương pháp dạy
học ở tất cả các cấp học, bậc học. Kết hợp học với hành, học tập với lao động sản
xuất, thực nghiệm và nghiên cứu khoa học, gắn nhà trường với xã hội. Áp dụng
những phương pháp giáo dục hiện đại để bồi dưỡng cho học sinh năng lực tư duy
sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề”
Nghò quyết Trung ương 2 khóa VIII tiếp tục khẳng đònh phải “ Đổi mới phương
pháp giáo dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư

duy sáng tạo của người học, từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và
phương tiện hiện đại vào quá trình dạy học, bảo đảm điều kiện và thời gian tự học
tự nghiên cứu cho học sinh”
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Dũng
4
Kinh nghiệm hướng dẫn học sinh sử dụng một số thiết bò, đồ dùng dạy học đòa
lí theo phương pháp dạy học tích cực ở lớp 9B trường THCS Trần Hưng Đạo
______ __________ _ _ ______ _ _ __________ _ _ __________ _ _ ______ _ _ __________ _
___
Khoản 1. Điều 27, Luật Giáo dục quy đònh mục tiêu của giáo dục phổ thông là:
“giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mó và các kó
năng cơ bản; phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành
nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghóa, xây dựng tư cách và trách nhiệm
công dân, chuẩn bò cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động,
tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”
Khoản 2. Điều 28. Luật Giáo dục quy đònh: “Phương pháp giáo dục phổ thông
phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh; phù hợp với
đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng
làm việc theo nhóm, rèn luyện kó năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động
đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh
Đònh hướng đổi mới phương pháp dạy học, thực hiện những phương pháp mới
trong quá trình giảng dạy bộ môn Đòa lí ở các trường trung học cơ sở nói chung và
môn Đòa lí lớp 9 nói riêng, thông qua việc sử dụng phương pháp trực quan trong
giờ học Đòa lí nhằm phát huy tính tích cực, tự giác chủ động sáng tạo, bồi dưỡng
phương pháp tự học của học sinh, đồng thời rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức
vào thực tiễn , đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh, hướng tới họat
động học tập chủ động, chống thói quen học tập thụ động. Nét đặc trưng của
phương pháp là mang tính họat động cao của chủ thể giáo dục, tính nhân văn cao
của giáo dục. Về bản chất, khai thác động lực học tập trong bản thân học sinh, coi
trọng lợi ích, nhu cầu của cá nhân học sinh, đảm bảo cho học sinh thích ứng với

đời sống xã hội.
2/ Cơ sở thực tiễn
Phương pháp trực quan trên thực tế đã có mầm mống từ những giai đọan giảng
dạy trước đó, ngày nay, do những yêu cầu đổi mới giáo dục phục vụ sự phát triển
kinh tế – xã hội của đất nước trong công cuộc công nghiệp hóa hiện đại hóa đất
nước, phương pháp tích cực nhất là phương pháp trực quan sử dụng các thiết bò
dạy học trở thành phổ biến trong nhà trường. Tuy nhiên nó không thể lọai trừ,
không thể hòan tòan thay thế do học sinh chiếm lónh bằng các họat động tự lực dù
có đủ phương tiện học tập. Phương pháp trực quan không phải dễ dàng được vận
dụng ở mọi lúc mọi nơi, cũng không phải mọi học sinh đều tự nguyện tự giác tham
gia những họat động tích cực. Phương pháp trực quan đòi hỏi một số điều kiện,
trong đó quan trọng nhất là người giáo viên.
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Dũng
5
Kinh nghiệm hướng dẫn học sinh sử dụng một số thiết bò, đồ dùng dạy học đòa
lí theo phương pháp dạy học tích cực ở lớp 9B trường THCS Trần Hưng Đạo
______ __________ _ _ ______ _ _ __________ _ _ __________ _ _ ______ _ _ __________ _
___
Trong các phương pháp tích cực đang thực hiện ở các trường trung học cơ sở nói
chung và phương pháp trực quan nói riêng không hề hạ thấp hay giảm nhẹ vai trò
của người giáo viên, giáo viên phải được đào tạo chu đáo để thích ứng với những
nhiệm vụ đa dạng. Từ dạy học thông báo, giải thích, minh họa sang dạy học tích
cực, giáo viên không còn đóng vai trò đơn thuần là người truyền đạt kiến thức,
giáo viên trở thành người thiết kế, tổ chức, hướng dẫn các họat động độc lập hoặc
theo nhóm để học sinh chiếm lónh kiến thức mới, hình thành kỹ năng, thái độ theo
yêu cầu của chương trình. Trên lớp học sinh họat động là chính nhưng trước đó khi
sọan bài, giáo viên phải đầu tư nhiều công sức và thời gian mới có thể thực hiện
bài trên lớp với vai trò là người gợi mở, xúc tác, động viên, cố vấn, trọng tài trong
các họat động tìm tòi hào hứng, tranh luận sôi nổi của học sinh. Giáo viên vừa
phải có tri thức của bộ môn sâu rộng, vừa có trình độ sư phạm lành nghề, biết ứng

xử tinh tế, biết sử dụng các thiết bò dạy học hiện đại, có thể đònh hướng sự phát
triển của học sinh nhưng cũng bảo đảm sự tự do của học sinh trong họat động học
tập.
Dưới sự chỉ đạo của giáo viên, học sinh phải dần dần có những phẩm chất năng
lực, thói quen thích ứng với phương pháp trực quan như giác ngộ mục đích học tập,
tự nguyện tham gia các họat động học tập, có ý thức trách nhiệm về kết quả học
tập của mình và kết quả chung của lớp, biết tự học và tranh thủ học ở mọi nơi mọi
lúc.
Chương trình sách giáo khoa đã giảm bớt khối lượng kiến thức, là cơ sở để tạo
điều kiện cho thầy trò tổ chức họat động học tập khai thác kiến thức từ kênh hình
sang kênh chữ, giảm bớt những thông tin buộc học sinh thừa nhận và ghi nhớ máy
móc, tăng cường hệ thống các câu hỏi, tạo điều kiện cho giáo viên thực hiện
phương pháp trực quan sử dụng các thiết bò dạy học trong từng tiết dạy, giảm bớt
những câu trả lời sẵn về những hiện tượng nêu ra, thay bằng những hướng dẫn tìm
tòi tra cứu, giảm bớt những kết luận áp đặt, tăng cường các gợi ý để học sinh tự
nghiên cứu, phát triển nội dung bài học.
Phương pháp trực quan yêu cầu cần có những phương tiện thiết bò dạy học thuận
lợi cho học sinh thực hiện nghiên cứu độc lập sau đó tổ chức theo nhóm. Hình thức
tổ chức lớp học phải dễ dàng thay đổi linh họat phù hợp với dạy học cá thể, dạy
học hợp tác.
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Dũng
6
Kinh nghiệm hướng dẫn học sinh sử dụng một số thiết bò, đồ dùng dạy học đòa
lí theo phương pháp dạy học tích cực ở lớp 9B trường THCS Trần Hưng Đạo
______ __________ _ _ ______ _ _ __________ _ _ __________ _ _ ______ _ _ __________ _
___
Sự cần thiết của phương pháp trực quan cho phép các thành viên trong lớp chia
sẻ các suy nghó, băn khoăn, kinh nghiệm, hiểu biết bản thân, cùng nhau xây dựng
nhận thức, thái độ mới, bằng cách quan sát nói ra những điều đang nghó, mỗi
người có thể nhận rõ trình độ hiểu biết của mình về chủ đề nêu ra, thấy mình cần

học hỏi thêm những gì. Bài học trở thành quá trình học hỏi lẫn nhau chứ không
phải chỉ là sự tiếp nhận thụ động từ giáo viên
3/ Nội dung vấn đề
a/ Vấn đề đặt ra
Việc lựa chọn thiết bò dạy học như bản đồ, lược đồ, sơ đồ, biểu đồ các bảng số
liệu phải căn cứ vào nội dung của từng bài, từng phần cho phù hợp. Những nội
dung đó là những kiến thức cơ bản đặc trưng của bài học. Mặc khác, còn phải căn
cứ vào hoạt động học tập của học sinh đối với mỗi nội dung bài học để lựa chọn
thiết bò dạy học.
Việc lựa chọn thiết bò dạy học phải trên cơ sở xác đònh vai trò, vò trí của các thiết
bò dạy học, xác đònh mối quan hệ giữa thiết bò dạy học với nội dung bài học và
nắm chắc tính năng , tác dụng của chúng
Thực tế dạy học cho thấy việc quan sát và khai thác kiến thức của học sinh đối
với thiết bò dạy học chỉ hiệu quả nếu trước khi cho học sinh quan sát, nhận xét,
giáo viên đưa ra hệ thống câu hỏi nhằm giúp học sinh biết được cần quan sát cái
gì, phân tích nội dung, giải thích nguyên nhân nhận xét và khai thác kiến thức như
thế nào. Để phát huy cao độ tính tích cực học tập của học sinh, giáo viên nên dựa
trên nội dung của các thiết bò dạy học có thể nêu câu hỏi thành một vấn đề cần
phải làm sáng tỏ và hướng dẫn học sinh tự làm việc với thiết bò dạy học
Thực tế cho thấy việc đưa thiết bò dạy học quá nhiều trong một giờ học là không
hiệu quả, trước hết giáo viên cần rèn luyện cho học sinh biết cách làm việc với
các kênh hình trong sách giáo khoa, bằng cách đặt câu hỏi yêu cầu học sinh khai
thác kiến thức từ các kênh hình ấy, tránh để học sinh quá lệ thuộc vào sách giáo
khoa, học vẹt, có những nội dung có thể yêu cầu học sinh đứng tại chổ khai thác
kiến thức từ bản đồ, lược đồ, hoặc biểu đồ hay các bảng số liệu
b/ Giải pháp, chứng minh vấn đề được giải quyết
Trong việc dạy học Đòa lí, việc sử dụng các thiết bò dạy học đảm bảo cho học
sinh lónh hội tốt những biểu tượng, khái niệm, các mối quan hệ nhân quả, các
thuyết, các quy luật, giúp học sinh nắm được và rèn luyện những kỹ năng đòa lí
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Dũng

7
Kinh nghiệm hướng dẫn học sinh sử dụng một số thiết bò, đồ dùng dạy học đòa
lí theo phương pháp dạy học tích cực ở lớp 9B trường THCS Trần Hưng Đạo
______ __________ _ _ ______ _ _ __________ _ _ __________ _ _ ______ _ _ __________ _
___
một cách có hiệu quả. Mặc khác, giúp giáo viên trong việc kiểm tra, đánh giá kết
quả học tập của học sinh được chất lượng hơn. Điều đó phù hợp với quy luật nhận
thức, đặc điểm môn học,mục tiêu giáo dục của môn Đòa lí 9
Môn Đòa lí 9 là một môn học cung cấp cho học sinh những kiến thức về dân số
tình hình phát triển dân số, kết cấu dân số và nguồn lao động của nước ta, cung
cấp cho học sinh những kiến thức về tình hình phát triển của từng ngành kinh tế,
sự phân hóa lãnh thổ của nước ta trong thời kì đổi mới. Đặc biệt là cung cấp cho
học sinh những kiến thức về tình hình phát triển tổng hợp kinh tế biển và bảo vệ
nguồn tài nguyên môi trường biển đảo ở nước ta mà trong các chương trình học
trước đó không thể hiện, vì vậy các thiết bò dạy học cho môn Đòa lí 9 rất đa dạng,
gồm có các bản đồ, lược đồ, biểu đồ, sơ đồ, bảng thống kê và các ảnh đòa lí
-Các bản đồ, lược đồ có vai trò cung cấp cho học sinh những kiến thức về vò trí,
giới hạn các vùng kinh tế và vùng kinh tế trong điểm, tình hình phân bố của các
ngành nông-lâm- ngư nghiệp, công nghiệp, giao thông, về vò trí của các đảo ven
bờ, các đảo xa bờ, các quần đảo thuộc chủ quyền của nước ta nằm trên Biển đông
-Các biểu đồ cung cấp cho học sinh những kiến thức về sự phát triển của dân số
nước ta, sự chuyển dòch nguồn lao động, chuyển dòch cơ cấu kinh tế, cơ cấu của
các ngành công nghiệp trọng điểm, dòch vụ
-Các sơ đồ cung cấp cho học sinh những kiến thức về cơ cấu của một số đối
tượng như hệ thống cơ sở vật chất kó thuật trong nông nghiệp vai trò của các
nguồn tài nguyên thiên nhiên đối với sự phát triển của một số ngành công nghiệp
trọng điểm, hệ thống các ngành giao thông vận tải của nước ta, các nguồn tài
nguyên thiên nhiên của một vùng kinh tế, các bộ phận của vùng Biển Việt Nam
theo Luật biển Quốc tế
-Các bảng thống kê cung cấp cho học sinh những kiến thức về cơ cấu tình hình

phát triển của một số ngành, sự phân bố của một số cây trồng theo vùng. Ngoài ra
một số bảng biểu số liệu thống kê còn có vai trò giúp học sinh hệ thống hoá kiến
thức, phát triển tư duy so sánh đối chiếu giữa các đối tượng đòa lí
-Các ảnh đòa lí chủ yếu là các ảnh minh hoạ cho kiến thức, có vai trò cung cấp
cho học sinh những biểu tượng cụ thể về hoạt động một số ngành kinh tế, những
hoạt động kinh tế của nước ta trong thời kì đổi mới.
Trong quá trình sử dụng thiết bò dạy học Đòa lí 9, giáo viên không những có vai
trò đònh hướng cho học sinh quan sát, hướng dẫn và gợi ý học sinh cách khai thác
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Dũng
8