BÀI 11:
CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG
(1075 - 1077)
I- Mục tiêu bài học:
1. Về kiến thức: Giúp học sinh nắm được:
- Những nét cơ bản về giai đoạn thứ nhất của cuộc kháng chiến chống quân xâm
lược Tống (1075) và nét độc đáo trong cách đánh giặc của Lý Thường Kiệt.
2. Về tư tưởng
- Giáo dục lòng tự hào dân tộc và biết ơn người anh hùng dân tộc Lý Thường Kiệt
đã có công lớn đối với dân tộc ta.
- Bồi dưỡng lòng dũng cảm, nhân ái và tình đoàn kết dân tộc.
3. Về kỹ năng
- Rèn luyện kỹ năng sử dụng lược đồ trong học lịch sử.
II- Chuẩn bị:
GV: Lược đồ cuộc kháng chiến chống Tống lần thứ 2 (1075 -1077)
HS: sọan bài
III- Hoạt động dạy học:
1. Ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ:
Em hãy cho biết nhà Lý đã làm những gì để củng cố và xây dựng đất nước?
Lớp
71:..........................................................................................................................
3. Dạy bài mới
Hoạt động của GV và HS
Nội dung kiến thức cơ bản
I. giai đoạn thứ nhất (1075 )
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước
ta
* Mục tiêu: HS nắm được nguyên
nhân vì sao nhà Tống xâm lược nước
ta cũng như biện pháp đối phó của
- Em hãy cho biết vì sao nhà Tống âm nhà Lý
mưu xâm lược nước ta ?
* Nguyên nhân xâm lược:
- Ngân khố nhà nước trống rỗng.
- Nội bộ mâu thuẫn.
- Nhân dân nổi dậy đấu tranh.
- Liêu- Hạ quấy nhiễu phía Bắc.
=> Nhà Tống muốn giải quyết những
khó khăn trong nước và đe dọa 2 nước
- Để thực hiện dã tâm xâm lược Nhà Liêu - Hạ.
Tống đã dùng những thủ đoạn gì ?
* Thủ đoạn:
- Xúi giục Cham - pa đánh ở phía Nam.
- Ngăn cản đi lại biên giới 2 nước.
- Mua chuộc một số từ trưởng miền núi
phía Bắc.
Thảo luận:
- Xây dựng lực lượng: Khâm Châu,
- Trước những thủ đoạn đó của nhà Liêm Châu và Ung Châu (binh - lương)
Tống, nhà Lý đã đối phó bằng cách * Biện pháp đối phó của nhà Lý:
nào ?
- Cử Lý Thường Kiệt làm tổng chỉ huy,
tổ chức kháng chiến.
- Đánh bại Cham - pa ở phía Nam.
- Trừng trị các tù trưởng phản bội.
- Em hãy suy nghĩ vì sao Lý Thường
Kiệt quyết định Tấn công sang đất
Tống?
- Hãy tóm tắt cuộc tấn công sang đất
Tống của Lý Thường Kiệt (chỉ trên lược
đồ) ?
- Kết quả cuốc tấn công ra sao ?
- Theo em cuộc tấn công có ý nghĩa gì ?
4. Sơ kết bài học
2. Nhà Lý chủ động tiến công để
phòng vệ
* Mục tiêu: HS nắm được việc chủ
động tiến công tiến công để tự vệ của
nhà Lý
* Mục đích:
Tiến công trước để tự vệ nhằm phá tan
các kho binh lương của địch.
* Diễn biến:
- Tháng 10/1075 , 10 vạn quân ta do Lý
Thường Kiệt và Tông Đản chỉ huy tiến
vào đất Tống
- Lý Thường Kiệt cho yết bảng nói rõ
mục đích cuộc tiến công của ta.
* Kết quả:
- Phá tan các kho binh lương của địch ở
Khâm Châu, Liêm Châu, Ung Châu ->
nhanh chóng rút quân về nước.
* ý nghĩa:
Đẩy quân Tống vào thế bị động.
- Vì sao nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta?
- Trình bày cuộc tiến công để tự vệ của nhà Lý?
IV- Bài tập - dặn dò:
1. Bài tập: Trả lời các câu hỏi trong SGK.
2. Dặn dò: - Học bài cũ.
- Chuẩn bị mục II.
V- Rút kinh nghiệm:
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
BÀI 11:
CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG
(1075 - 1077) - Tiếp
I- Mục tiêu bài học:
1. Về kiến thức: Giúp học sinh nắm được:
- Những nét cơ bản về giai đoạn thứ hai của cuộc kháng chiến chống quân xâm
lược Tống (1076 -1077) và nét độc đáo trong cách đánh giặc của Lý Thường Kiệt.
2. Về tư tưởng
- Giáo dục lòng tự hào dân tộc và biết ơn người anh hùng dân tộc Lý Thường Kiệt
đã có công lớn đối với dân tộc ta.
- Bồi dưỡng lòng dũng cảm, nhân ái và tình đoàn kết dân tộc.
3. Về kỹ năng
- Rèn luyện kỹ năng sử dụng lược đồ trong học lịch sử.
II- Chuẩn bị:
GV:- Lược đồ cuộc kháng chiến chống Tống lần thứ 2 (1075 -1077)
- Lược đồ:Trận chiến trên phòng tuyến Như Nguyệt.
HS: sọan bài
III- Hoạt động dạy học:
1. Ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ:
Em hãy trình bày cuộc tiến công để phòng vệ của nhà Lý ?
3. Dạy bài mới
Hoạt động của GV và HS
Nội dung kiến thức cơ bản
II. giai đoạn thứ hai
(1076- 1077):
1. Kháng chiến bùng nổ
* Mục tiêu: HS nắm được sự chuẩn bị
của Lý Thường Kiệt sau khi rút về
nước và quá trình kéo quân vào xâm
lược nước ta của nhà Tống
- Sau khi rút quân về nước Lý Thường * Chuẩn bị của Lý Thường Kiệt sau khi
Kiệt đã làm những gì?
rút quân về nước.
- Hạ lệnh cho các địa phương ráo riết
chuẩn bị bố phòng.
- Chọn phòng tuyến sông Cầu (Như
Nguyệt) làm nơi quyết chiến với quân
Tống.
- Em hãy tóm tắt diễn biến cuộc kháng * Diễn biến:
chiến qua lược đồ ?
- Tháng 1.1077 hơn 30 vạn quân Tống
do Quách Quỳ, Triệu Tiết chỉ huy tràn
vào nước ta.
- Lý Thường Kiệt đã đánh nhiều trận
nhỏ làm cản bước tiến của gặc.
- Lý Kế Nguyên mai phục và đánh tan
cánh quân thủy do Hòa Mâu chỉ huy.
Kết quả các cuộc chặn đánh ra sao ?
* Kết quả:
Địch bị chặn đứng bởi phòng tuyến Như
Nguyệt.
2. Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến
Như Nguyệt
* Mục tiêu: HS nắm được diễn biến,
kết quả của cuộc chiến đấu trên phòng
tuyến Như Nguyệt
- Em hãy trình bày diễn biến trận đánh * Diễn biến
trên phòng tuyến Như Nguyệt qua lược - Quách Quỳ hai lần cho quân vượt sông
đồ?
nhưng thất bại.
(GV: đọc "bài thơ thần")
- Một đêm cuối năm 1077, Lý Thường
Kiệt cho quân vượt sông đánh úp vào
- Kết quả của trận đánh ra sao?
doanh trại giặc.
* Kết quả:
- Quân địch mười phần chết năm sáu
phần.
- Quách Quỳ chấp nhận giảng hòa và rút
- Vì sao đang ở thế thắng Lý Thường
Kiệt lại cử người đến thương lượng,
giảng hòa?
quân về nước.
=> Tránh tổ thất cho nhân dân và tạo
mối quan hệ hòa bình lâu dài về sau.
4. Sơ kết bài học
Em hãy cho biết nét độc đáo trong cách đánh giặc của Lý Thường Kiệt ?
IV- Bài tập - dặn dò:
1. Bài tập: Trả lời các câu hỏi trong SGK.
2. Dặn dò: - Học bài cũ.
- Chuẩn bị bài 12.
V- Rút kinh nghiệm:
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
..