Một số biện pháp rèn luyện kĩ năng đọc cho
học sinh lớp 3
I. Đặt vấn đề:
Để đạt đợc mục tiêu môn học. Hình thành và phát triển ở học sinh kỹ năng sử
dụng tiếng việt để học tập và giao tiếp trong các môi trờng hoạt động của lứa
tuổi trong năng lực hoạt động ngôn ngữ của con ngời thể hiện ở 4 kỹ năng.
Nghe, đọc, nói, viết. Nh vậy đọc là trong những bốn kỹ năng hoạt động ngôn ngữ.
Đặc biệt ở tiểu học nói chung và ở lớp 3 nói riêng, đọc có ý nghĩa rất sâu sắc, đọc
để nắm đợc ý chính của đoạn văn, biết đặt đầu đề cho đoạn văn, biết nhận xét một
số hình ảnh, nhân vật hoặc chi tiết trong bài đọc.
Việc đọc có ý nghĩa cơ bản đầu tiên của ngời đi học. Học đọc, rồi mới đọc
hiểu, đọc để chiếm lĩnh ngôn ngữ giao tiếp và trong học tập. Đồng thời đọc cũng
là công cụ học tiếp môn học khác, có tác dụng tích cực đến trình độ ngôn ngữ,
trình độ t duy của học sinh. Do đó rèn kỹ năng đọc cho học sinh có tầm quan
trọng đặc biệt. Trớc hết rèn học sinh đọc đúng, đảm bảo tốc độ vừa phải, đạt yêu
cầu tối thiểu 70 chữ/1phút.
Sau đó mới đọc diễn cảm. Có đọc diễn cảm thì mới hiểu đợc ý nghĩa của các
nội dung văn bản đó, từ ngữ trong văn cảnh. Nói tóm lại phân môn tập đọc là một
phân môn thủ công có tầm quan trọng to lớn đối với bậc tiểu học. Muốn học giỏi
thì trớc hết phải đọc thông, viết thạo thì các em mới nắm vững nội dung bài, yêu
cầu của đề. Từ đó các em mới suy luận, mới tìm tòi để làm bài đợc tốt.
Nhng qua tìm hiểu bạn bè đồng nghiệp và qua thực tế giảng dạy hiện nay tôi
thấy rằng kỹ năng đọc của học sinh lớp tôi hiện nay vẫn còn hạn chế.
Nên tôi đã băn khoăn, trăn trở tìm ra một số biện pháp để giúp ích nhiều trong
việc rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 3.
II. Thực trạng hiện nay:
1
Học sinh vùng nông thôn nói chung, học sinh trờng chúng tôi nói riêng dân trí
còn hạn chế. Đời sống kinh tế còn gặp nhiều khó khăn. Qua việc khảo sát đầu
năm của lớp tôi và của trờng tôi, đồng thời qua tham khảo một số trờng lân cận.
Tôi thấy học sinh hầu hết đọc còn yếu, đọc ê - a ngắc ng, thậm chí một số em còn

đánh đề để đọc.
Qua đó cho thấy nguyên nhân làm cho chất lợng học tập đọc cha đáp ứng nhu
cầu đó là do nhiều nguyên nhân dẫn đến, cả khách quan và chủ quan.
1. Về học sinh: đến lớp không chú ý nghe giảng, ngồi học còn nói chuyện
riêng, đi học cha chuyên cần.
- Cũng có một số học sinh đi học chuyên cần, chăm chỉ nhng trí tuệ nhận
thức kém.
- Bên cạnh đó phụ huynh còn nhiều khó khăn nên cha thực sự quan tâm đến
học tập của con em mình, bỏ mặc nhà trờng, sách vở không đầy đủ. Đồ dùng còn
hạn chế, việc học ở nhà không đợc bố mẹ nhắc nhở, đôn đốc. Các em học đợc gì
thì học. Bên cạnh đó phụ huynh không đủ trình độ để hớng dẫn đến việc học tập
của học sinh rất kém, nhất là phân môn tập đọc, học sinh chỉ biết đọc chứ cha biết
đọc ngắt nghĩ hơi đúng chỗ, đọc cha nhấn giọng các từ gợi tả, gợi cảm trong một
bài văn, bài thơ, đọc cha đúng nhịp điệu của bài.
2. Về giáo viên: Giáo viên trình độ không đồng đều, việc tiếp cận phơng pháp
dạy học mới còn hạn chế.
- Cách thức dạy học ở lớp cha linh hoạt, cha quan tâm hết các đối tợng học
sinh, còn chú trọng những học sinh đọc khá, đọc giỏi.
- Cách sửa lỗi cho học sinh cha phù hợp (Chẳng hạn học sinh đọc phát âm
sai thì giáo viên hoặc học sinh khá còn làm thay)
- Thời gian đầu t cho nghiên cứu bài còn hạn chế (Vì giáo viên dạy ngày hai
buổi, mỗi ngày phải soạn 7 giáo án và dạy 7 tiết)
Từ những nguyên nhân đó dẫn đến chất lợng dạy và học cha đáp ứng yêu cầu.
2
Bản thân tôi đợc đi chuyên đề thay sách lớp 3 và sát hơn nữa là đang giảng dạy
lớp 3. Tôi nhận phân môn này đang gặp khó khăn, vì thời lợng có hạn, chỉ trong
35 phút, tập cho học sinh đọc đúng đã khó, lại còn phải tập cho các em đọc hay,
đọc diễn cảm, đọc hiểu.
Nên càng thấy khó khăn hơn. ở lớp 3 mới này có nhiều thuận lợi hơn đó là rèn
luyện kỹ năng đọc trớc, còn lớp 3 ở những năm trớc thì phần luyện đọc đa ra sau.

Từ những thực tế trên bản thân tôi đang tìm tòi học hỏi, tạo mọi cách để tìm ra
cách khắc phục những tồn tại, làm sao những em cha đọc đợc dần dần cho biết
đọc, đọc đúng, đọc hiểu đến đọc truyền cảm.
Nhận thức rõ nhiệm vụ và chức năng của ngời giáo viên. đầu tiên tôi tìm hiểu
đến tận gia đình học sinh học còn yếu kém, đọc còn cha thông.
- Lên kế hoạch phụ đạo thêm kiên trì chịu khó dạy âm, vần cho học sinh biết
ghép âm vần rồi đọc thành tiếng.
- Theo dõi sự chuyển biến trong từng tiết học hàng ngày, hàng tuần.
- Giáo dục các em ý thức đợc tầm quan trọng của việc học tập, kết hợp tay
ba. Gia đình - Nhà trờng Xã hội để từ đó dẫn dắt các em thấy đợc tầm quan
trọng của việc học đối với các em rất cần thiết cho sau này, nhất là việc đọc.
3. Đối tợng:
- Giáo viên lựa chọn đúng đối tợng học sinh.
- Phân ra từng nhóm đối tợng học sinh để kèm cặp.
- Tình hình khảo sát bớc đầu.
* Sau một tuần giảng dạy và tìm tòi qua giáo viên lớp 2 dạy năm trớc tôi đã khảo
sát thấy các em còn mắc một số nhợc điểm sau.
Khảo sát đầu năm: Tổng số học sinh 24 em.
Đọc ê - a, đọc sai âm đọc giọng liến thoáng Đọc giọng đều đều Đọc diễn cảm
13 em = 54,2% 7 em = 29,2% 15 em = 62,5% 2 em = 8,3%
3
Qua đợi khảo sát trên bản thân tôi thấy chất lợng học sinh còn yếu kém, tôi rất
băn khoăn, lo lắng. Chính vị vậy trong quá trình giảng dạy tôi đã tìm ra và đa vào
vận dụng một số biện pháp sau.
III. Biện pháp rèn luyện kỹ năng đọc cho học sinh lớp 3 .
Rèn cho học sinh các kỹ năng đọc, nghe và nói. Bên cạnh đó thông qua hệ
thống bài đọc theo chủ điểm và những câu hỏi, những bài tập khai thác nội dung
bài đọc, phân môn tập đọc cung cấp cho học sinh những hiểu biết về thiên nhiên,
xã hội và con ngời, cung cấp vốn từ, vốn diễn đạt, những hiểu biết về tác phẩm
văn học (nh đề tài, cốt truyện, nhân vật) và góp phần rèn luyện nhân cách cho

học sinh. Thấy đợc tầm quan trọng của phân môn tập đọc. Bản thân tôi là một
giáo viên đang trực giảng dạy lớp 3 tôi đã không ngừng học hỏi, tìm hiểu để từng
bớc thực hiện các yêu cầu từ dễ đến khó, nhằm rèn luyện kỹ năng đọc cho học
sinh.
Qua thực tế giảng dạy tôi đã tiến hành các biện pháp theo thứ tự sau
+ Biện pháp 1: - Nắm vững đối tợng học sinh qua các thông tin sau:
- Qua thực tế giảng dạy.
- Tham khảo giáo viên trực tiếp giảng dạy học sinh ở lớp 2.
- điểm kiểm tra khảo sát chất lợng ở lớp dới.
- Tham khảo, thăm dò ý kiến phụ huynh để biết đợc năng lực và cách học,
tìm hiều hoàn cảnh gia đình học sinh.
để từ đó có kế hoạch cụ thể, rèn các em học ở lớp cũng nh ở nhà.
+ Biện pháp 2 : Giáo viên cần đọc mẫu diễn cảm.
Muốn rèn học sinh đọc tốt thì việc quan trọng nhất là gây hứng thí trong tiết học.
Nhất là đối với các em đọc kém phải kích thích cho các em thích đọc. Các em
thấy tiết học nh một sân chơi, các em đợc tâm sự, đợc nghe, đợc hỏi, đợc bộc lộ
không gò bó, nặng nề. Vậy gây hứng thú trong tiết học chính là việc đọc mẫu của
giáo viên.
4
Giáo viên đọc mẫu phải diễn cảm, thật có hồn trong lời đọc để bộc lộ đợc cái
hay, cái đẹp của văn bản.
đọc mẫu một cách chuẩn xác, phù hợp với từng loại văn bản. Biết hớng dẫn học
sinh về cách đọc và sử dụng các biện pháp, hình thức tổ chức dạy học thích hợp
nhằm phát huy tính tích cực của học sinh trong hoạt động rèn kỹ năng đọc (đọc
thành tiếng, đọc thầm) đọc cá nhân, đọc đồng thanh (theo nhóm, bàn, tổ, lớp) đọc
theo vai, đọc thầm để tìm hiểu nội dung bài, tham gia các trò chơi, luyện đọc
phát triển kỹ năng đọc cho học sinh. Trong giáo án giáo viên cũng ghi rõ trọng
tâm luyện đọc từng câu, từng đoạn. Câu nào thể hiện tình cảm gì? Đoạn nào cần
luyện kỹ, dự kiến đợc các loại đối tợng học sinh để sửa chữa và lu ý là tốt nhất.
- Tôi luôn chú trọng cách đọc mẫu, làm thế nào cho hấp dẫn lôi cuốn đợc

các em , đọc mẫu có hay thì các em mới thích thú và bắt chớc để đọc diễn cảm.
Ví dụ: bài thơ Bàn tay cô giáo
- Giáo viên đọc mẫu với giọng ngạc nhiên, khâm phục. Nhận giọng những từ
ngữ sau. Thoắt cai, xinh quá, rất nhanh, rì rào, biết bao.
Ví dụ: bài Chú sẻ và bông hoa bằng lăng
Đoạn 1 và 2 (từ đầu đến ngỡ là mùa hoa đã qua)
Đọc với giọng nhẹ nhàng, chậm rãi.
Đoạn 3: (từ sẻ non đến lọt vào khuông cửa sổ.)
Đọc giọng hồi hộp.
Đoạn 4: Phần còn lại.
Đọc nhanh, vui lời bé thơ là một tiếng reo.
Ví dụ: bài thơ Mặt trời xanh của tôi.
Đọc với giọng thiết tha, trìu mến.
+ Biện pháp 3: Luyện phát âm đúng.
* Yêu cầu đầu tiên đối với khả năng đọc. Luyện đọc chính xác thực chất là rèn
luyện ngữ âm cho học sinh.
5