Giáo án Ngữ văn 10 tuần 7: Tấm cám
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (94.86 KB, 7 trang )
Giỏo ỏn Ng vn 10
TM CM
I. MC TIấU :
1) Kin thc :
- Nhng mõu thun, xung t gia dỡ gh v con chng trong g ph quyn
thi c, gia thin v ỏc trong xh. Sc sng mónh lit ca con ngi v
nim tin ca nd.
- Kt cu ca truyn c tớch: ngi nghốo kh, bt hnh tri qua nhiu hon
nn cui cựng c hng hp. S dng hp lớ, sỏng to cỏc yu t thn kỡ.
2) K nng :
Túm tt VB t s. Phõn tớch mt truyn c tớch thn kỡ theo c trng th
loi.
3) Thỏi : yờu mn cỏi thin, cm ghột v trỏnh xa cỏi ỏc.
II. CHUN B CA GV V HS: tranh nh minh ha
III. TIN TRèNH TIT DY :
1. n nh lp
2. Kim tra bi c:
3. Gii thiu bi mi: Cô tấm đã đi vào đời sống văn hoá
cùng với suy nghĩ và cảm thông chia sẽ tất cả mọi ngời. Để
hiểu thêm về truyện chúng ta cùng tìm hiểu.
HOT NG CA GV V HS
Hot ng 1: c hiu tiu dn
TM CM
NI DUNG CN T
I. c - hiu tiu dn:
Page 1
Giáo án Ngữ văn 10
1. Thể loại:
? Phân loại truyện cổ tích?
- Phân loại truyện cổ tích: chia
làm ba loại (cổ tích loài vật, cổ tích
? Cho biết vài nét về truyện cổ tích thần kì?
thần kì, cổ tích sinh hoạt ).
- Truyện cổ tích thần kì: chiếm số
lượng nhiều nhất.
? Kể tên một số chuyện thuộc loại này?
[ Cây tre trăm đốt, Thạch Sanh – Lí Thông,…]
+ Đặc trưng: là sự tham gia của
các yếu tố thần kì vào câu
chuyện( tiên, bụt…).
+ ND: thể hiện ước mơ cháy bỏng
của nhân dân lao động về hạnh
phúc gia đình, công bằng XH,
phẩm chất và năng lực tuyệt vời
? Truyện Tấm Cám thuộc loại nào?
của con người.
? Cốt truyện này có giống một số truyện nào
2. Về truyện Tấm Cám:
khác không? [ Cô bé Lọ lem…]
Thuộc loại cổ tích thần kì và là
kiểu truyện phổ biền ở nhiều dân
tộc khác nhau trên thế giới.
Hoạt động 2: đọc hiểu văn bản
HS đọc phân vai, chú ý lời thoại nhân vật.
? Hoàn cảnh của Tấm được miêu tả ntn?
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Thân phận của Tấm:
- Tấm mồ côi cả cha lẫn mẹ, sống
với dì ghẻ và đứa em cùng cha
khác mẹ.
? Mẹ con Cám đối xử với Tấm ra sao?
TẤM CÁM
- Mẹ con Cám đã bóc lột Tấm từ
Page 2
Giáo án Ngữ văn 10
vật chất đến tinh thần.
GV: các em cần chú ý đến các lời đối thoại mà
Dì ghẻ và Cám nói với Tấm thấy “ khẩu phật
+ Vật chất: bắt làm việc suốt ngày,
lấy hết giỏ cá, bắt cá bống ăn thịt.
tâm xà ” Tr 66.
+ Tinh thần: giành chiếc yếm đỏ,
không cho đi xem hội, khinh miệt
Tấm khi thử giày.
Tấm khổ sở và bất hạnh, mẹ con
Cám ác nghiệt.
- Tàn nhẫn hơn là họ đã vì danh
vọng, quyền vị mà giết chết Tấm
và cả những lần hóa thân của nàng.
Các mâu thuẫn trên thể hiện xung
? Theo các em, mâu thuẫn và xung đột trong
đột trong gia đình chế độ phụ
phần này là thuộc về gia đình hay ngoài XH?
quyền thời cổ; và cũng là mâu
[ gia đình ]
thuẫn giữa cái thiện và cái ác.
? Động cơ nào khiến mẹ con Cám giết chết
Tấm?
2. Cuộc đấu tranh không khoan
? Lúc này thì mâu thuẫn và xung đột là thuộc về
nhượng để giành lại hạnh phúc:
gia đình hay ngoài XH?[ ngoài XH là chủ yếu ]
- Lúc đầu, Tấm chịu đựng mọi khó
khăn gian khổ, chỉ biết khóc và
? Ở phần đầu chuyện, khi được giao những
công việc khó khăn nặng nhọc thì Tấm phản
TẤM CÁM
được ông bụt giúp đỡ( sự thụ động
).
Page 3
Giáo án Ngữ văn 10
ứng ntn? [ cam chịu, nhẫn nhục thụ động ].
? Sau khi chết và nhiều lần biến hóa, Tấm có gì
đổi khác?
? Ý nghĩa của các lần biến hóa?
? Ý nghĩa của các chi tiết( Đôi giày, Miếng trầu
cánh phượng )?
Các chi tiết:
+ Đôi giày: là vật trao duyên giữa Tấm và
hoàng tử.
+ Miếng trầu cánh phượng: là vật nối duyên,
giúp hai người đoàn tụ.
Đây là những chi tiết có ý nghĩa nhân văn cao
cả và đậm đà bản sắc dân tộc.
? Những vật biến hóa này đối với nhân dân ntn?
[ quen thuộc vô cùng ]
? Qua những lần hóa thân của Tấm, dân gian
muốn khẳng định điều gì ?
- Quá trình biến hóa của Tấm sau
khi chết( chủ động ):
+ Chim vàng anh
báo hiệu sự
có mặt của
+ Cây xoan đào
mình.
+ Khung cửi: tuyên chiến với kẻ
thù (cót ca, cót két, lấy tranh chồng
chị, chị khoét mắt ra. ).
+ Quả thị thành người: về với
cuộc đời.
Hóa thân thành những thứ bình
dị, thân thương trong cuộc sống
của nhân dân.
Cái thiện không bao giờ chịu
khuất phục, chính nghĩa không bao
giờ đầu hàng, cái thiện sẽ chiến đấu
đến cùng để bảo vệ lẽ phải và công
lí. Đó là nguyên nhân quan trọng
nhất làm nên chiến thắng
* Ý nghĩa việc trả thù của Tấm:
Đó là hành động cái thiện trừng trị
cái ác. Nó phù hợp với quan niệm
“Ở hiền gặp lành”, “ Ác giả ác báo”
TẤM CÁM
Page 4
Giáo án Ngữ văn 10
? Ý nghĩa việc trả thù của Tấm ?
của nd.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Xây dựng nhưng mâu thuẫn, xung
Hoạt động 3: Tổng kết
đột ngày càng tăng tiến.
Tìm các nét NT đặc sắc trong tp?
- Xây dựng n/vật theo 2 tuyến đối
lập cùng tồn tại và song song song
phát triển. Ở đó, bản chất của từng
tuyến n/vật được nhấn mạnh, tô
đậm.
- Có nhiều yếu tố thần kì song vai
trò chủ yếu của yếu tố thần kì cũng
khác nhau theo từng giai đoạn.
- K/cấu quen thuộc của truyện cổ
tích : người nghèo khổ, bất hạnh
trải qua nhiều hoạn nạn cuối cùng
được hưởng hp.
2. Ý nghĩa văn bản:
Truyện ngợi ca sức sống bất diệt,
sự trỗi dậy mạnh mẽ của con người
? Cho biết ý nghĩa của truyện này?
và cái thiện trước sự vùi dập của kẻ
xấu, cái ác , đồng thời thể hiện
niềm tin của nd vào công lí và
chính nghĩa.
TẤM CÁM
Page 5
Giáo án Ngữ văn 10
1. Củng cố :
- Truyện làm rung động người đọc bởi nỗi niềm bất hạnh đáng thương của
cô gái mồ côi và chuyển thành cuộc đấu tranh không khoan nhượng để
giành hạnh phúc.
- Truyện phản ánh ước mơ đổi đời của ông cha ta ngày trước.
2. Dặn dò:
- Đọc, kể bằng các giọng phù hợp với đặc điểm của nv
- Trình bày suy nghĩ về cảnh kết thúc truyện
- Tại sao nói Tấm Cám rất tiêu biểu cho đặc điểm NT của thể loại truyện cổ
tích thần kì ?
- Soạn bài Miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự.
TẤM CÁM
Page 6
Giáo án Ngữ văn 10
IV. RÚT KINH NGHIỆM :
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
TẤM CÁM
Page 7
