THUÝ KIỀU BÁO ÂN BÁO OÁN
(Trích: “Truyện Kiều”)
Nguyễn Du
A.Mục tiêu bài học:
*KT:-Tấm lòng nhân nghĩa ,vị tha của Kiều
-Tài xd tính cách nvật qua ngôn ngữ đối thoại,kể chuyện giàu kịch tính.
*Kĩ năng :PT nv trong truyện thơ qua lời kể và qua đối thoại
*Thái độ:có thái độ ĐG đúng với từng nv
B.Phương pháp:Quy nạp
C.Cbị:-G:SGK,G.A
-H:SGK,cbb.
D.Tiến trình bài dạy:
I.Ổn định:
II.KTBC:?Trong các đtrích:chị em Tkiều,MGS mua Kiều,Kiều ở lầu Ngưng Bích->NDu xd nv
=những bp NT nào?qua đó có thể kqáat những nét chủ yếu về tính cách của Kiều là j?
TL:-NT:+Mtả chân dung->t.h tính cách
+Mtả chân dung, cử chỉ, h.đ và ngôn ngữ, độc thoại nội tâm, tả cảnh ngụ tình
-Kiều:xinh đẹp ,tài hoa, bất hạnh, giàu tình cảm và đức hi sinh.
III.Bài mới:
D:
-Tóm tắt:+Mắc lừa Sở Khanh,mắc bẫy Tú Bà buộc tiếp khách
+Đc Tsinh chuộc khỏi lầu xanh làm lẽ nhg bị HThư-vợ cả đánhghen
+Gặp anh hùng THải ,đc làm phu nhân tri kỉ.Từ dấy quân chống lại triều đình ->đại
vương lừng lẫy giúp Kiều báo ân báo oán.
-Trong c/đ 15năm lưu lạc ,Kiều đã gặp và đc ko ít người tốt giúp cũng như bị bao kẻ làm nhục.Ân
sâu oán nặng ,nhưng sm và uy quyền of người chồng mà nàng khâm phục ,kính yêu –THải , chỉ
1buổi đã rửa sạch. Đtrích sau kể lại 1phần phiên toà công lí ấy.
HĐ của GV-HS
Kết quả cần đạt
I.Đọc,chú thích
?Cho biết vị trí đtrích?

1.Vị trí đtrích:Cuối phần 2gia biến và lưu lạc.
Đọc giọng phù hợp vơi từng nvật
2.Đọc
Hs gthích 1số từ khó phần chú thích
3.Gthích từ khó
II.PTVB
1.Kết cấu,bố cục
?Cho biết kiểu loại và PTBĐ?
-Kiểu loại: thơ lục bát
-PTBĐ: mtả-bcảm
?VB chia mấy phần?
-Bố cục: 2phần
-12câu đầu: Kiều báo ân
-Còn lại: Kiều báo oán
2.PT:
TaiLieu.VN

Page 1


Hs đọc 2câu đầu: Hình dung cảnh Tsinh đến a)Thuý Kiều báo ân(ơn):
?Tsao tgiả viết: Cho gươm mời đến Thúc
lang ?Kết quả của lệnh ấy khiến Tsinh
ntn?
-Kiều vốn trân trọng ,biết ơn và định trả ơn
Thúc đã cứu mình khỏi lầu xanh,cho nàng
hưởng những ngày bình yên ngắn ngủi
Nhưng nhớ lại sự kém cỏi nhu nhc thờ ơ
phó mặc of chàng để cho HThư tác quái
khiến nàng tủi nhục ê chề->nên Kiều doạ

chơi cho anh này biết,cho hả nỗi tức bấy
nay.Đó là ngnhân cái lệnh kì lạ: mời nhưng
lại cho gươm.
-Kquả: chàng Thúc: mặt như chàm đổ,mình
dường dẽ run: sợ hãi, run rẩy,luống
cuống,nghĩ chắc phen này sẽ chết
?Qua đây có thể k.đ thêm tính cách of nv
Tsinh ntn?Tính cách ấy đc tgiả t.h rõ qua
hình ảnh NT nào?
-Dùng hình ảnh so sánh ẩn dụ: chim dẽ
->tư thế ,hình dáng và tính cách hèn
nhát,nhu nhược vốn đã yếu hèn,trong cảnh
-Thúc Sinh: nhu nhược, hèn
này lại càng thêm hèn yếu.
yếu.
?Tsao Kiều ko dùng Tình nặg nghìn non
mà dùng Nghĩa nặng nghìn non?
-Với Tsinh,Kiều chỉ nhớ đến ơn nghĩa, ko
có tình yêu nồng nàn, cháy bỏng như với
Kim hay tri kỉ ,kíh yêu như với THải
->Ơn nghĩa Thúc đem lại cho nàng là sâu
nặng, Kiều luôn nhớ
?Tại sao ở trên dùng người cũ ,dưới lại
dùng Cố nhân ?Kiều đã trả ơn Thúc =j?
Vsao?
-Trên gọi Thúc là Người cũ ,dưới là cố
nhân ->t.h ý thức khiêm nhường và trân
trọng
-Trả ơn cho Thúc gấm trăm cuốn ,bạc
nghìn cân ->Thúc là 1lái buôn tiêu tiền như

nc
?Trong câu nói of Kiều có từ Tại ai . Tại
ai’ở đây ám chỉ ai?vsao đang nói với Thúc
TaiLieu.VN

Page 2


nàng chuyển sang nói về HThư?
-Tại ai ám chỉ HThư –vợ Thúc-người gây
bao khổ cực cho nàng. Nàng mong gặp lại
người này trong tư thế khác trc .Tâm trạng
ấy khó kìm nén nên mới chen vào lời nói
với chàng Thúc.
?E n/x j về giọng điệu của Kiều ?(nói với
Thúc,nói với HThư)
-Với Thúc:khiêm nhường,trân trọng,t.h sự
biết ơn
-Với HThư:Suồng sã. Những thành ngữ,tục
ngữ sd->phần nào trút cơn giận, báo hiệu sự
trả thù sẽ xra.

-Kiều trả ơn Thúc Sinh –kẻ
đã cứu nàng ra khỏi lầu
xanh, cho nàg những tháng
ngày bình yên ngắn ngủi
->Kiều là người luôn lấy cái
tình làm trọng.
b)Thuý Kiều báo oán


Hs đọc 6 câu
?Vsao Kiều nhìn thấy HThư đã vội chào
trước?Tâm trạng của Kiều lúc này ntn?
T.h qua những từ ngữ,giọng điệu nào của
Kiều?
-Kiều vội chào trước vì: sốt ruột mong gặp
kẻ thù, kẻ tình địch trong tư thế và h/c khác
trước
Chủ động chào trước là chủ động đánh đòn
phủ đầu xem thái độ HThư ra sao
-Tâm trạng: từng lời of Kiều đều t.h sự căm
giận đòi đc trả thù luận tội, thực hiện công
lý
-Giọng điệu: nhại đúng giọng điệu, lời lẽ
HThư khi đắc thế: ngọt ngào ,khiêm cung,
khách sáo:
+Vẫn gọi HThư là tiểu thư-nhưng lại hỏi
cũng có bây giờ đến đây :nghĩa là cũng có
lúc thế này->giọng: rõ ràng mỉa mai, chì
chiết, chứa đầy sự đe doạ những hình phạt
đang đón chờ
+Các từ ngữ: Đàn bà,dễ có;mấy tay,mấy
mặt, mấy gan, thói hồng nhan, càng...càng...
->1người hiền như Kiều có lúc cũng có tâm
TaiLieu.VN

Page 3


trạng như thế

Hs đọc lời HThư
?Tư thế và thái độ HThư lúc này ntn?
Vsao trong tư thế và tâm trạng ấy mà
HThư vẫn có thể kêu ca?
-Tư thế và thái độ: hồn lạc phách xiêu :vô
cùng sợ hãi.Vì nghe những lời luận tội và đe
doạ of Kiều, nghĩ đến những việc mình đã
làm với Kiều
-HThư là người bản lĩnh cơ trí:trong h/c và
tâm trạng như vậy mà vẫn suy nghĩ nhanh
mọi điều để liệu bề kêu ca -tự biện hộ cho
mình, tự cứu mình
?Vậy trình tự và lôgic lí lẽ biện hộ of
HThư ntn?
-HThư trc hết dựa vào chút phận đàn bà
nhỏ bé tầm thường (lờ đi danh hiệu quý tộc
of mình) HThư cho rằng là đàn bà thì sự
ghen tuông là thường tình:
ớt nào mà ớt chẳng cay
Gái nào mà gái chả hay ghen chồng
-Chém cha cái kiếp lấy chồng chung
->Bằng 1câu HThư đã thoát khỏi địa vị tình
địch.Bởi 2người là đàn bà nên thông cảm về
tính ghen (trog khi HThư lờ đi những h.đ
đánh ghen với Kiều trước kia)
-Khôn khéo nhắc lại những việc làm nhân
nghĩa, mang ơn of y với Kiều:
+Cho ra Quan Âm các chép kinh
+Trốn khỏi nhà mang theo chuông vàng
khánh bạc vẫn ko đuổi theo

(Thực chất:đi tu là để huỷ hoại dần c/đ
mình; ko đuổi theo chẳng qua lòng ghen đã
thoả)
-Vẫn nhận kính yêu tài tình of Kiều nhưng
vì hphúc nên ko thể chung chồng nên mới
gây tội
-HThư: là người khôn
-Kêu gọi tình thương of Kiều
ngoan nhất mực; bản lĩnh
?Qua đây e thấy HThư là người ntn?
sắc sảo; thông minh linh
hoạt, biến nguy thành an.

TaiLieu.VN

Page 4


?Trước lí lẽ sắc bén của HThư,thái độ của
Kiều t.h qua câu trả lời ra sao?
-Kiều bị thuyết phục và khâm phục tài trí
,miệng lưỡi of HThư->Lời khen of Kiều là
thật lòng
?Qđịnh tha bổng of Kiều có hợp lôgic
truyện ?có hợp tính cách Kiều?
-Lúc đầu: định trừng phạt
-Trước lĩ lẽ HThư: Kiều đứg trc lựa chọn
phân vân lưỡng lự:
+Trị tội : là người tàn nhẫn, nhỏ nhen, ko
chút thể tình

+Tha: số HThư thật là may
->Quyết định tha ngay, có lẽ Kiều ko dự
tính trc. Nó chỉ có khi nghe lời kêu ca biết
mình biết người của HThư.
Kiều tha ko htoàn bởi lí lẽ sắc bén của
HThư mà sâu kín là tấm lòng nhân ái bao
dung, ko đánh kẻ chạy lại của nàng

?N/x đặc sắc trong cách kể chuyện của tác
giả?
?Tổng kết ND?

-Kiều: cao cả, nhân hậu,
thấu tình đạt lý
III.Tổng kết
1.NT:
-Ngôn ngữ đối thoại đặc
sắc->nổi bật tính cách nv
-Kịch tính bất ngờ,hợp lý
2.ND:T.h ước mơ công
lý:con người bị áp bức sẽ
vùng lên cầm cán cân công
lý ;ở hiền gặp lành,ở ác gặp
ác.
3.Ghi nhớ

Hs đọc ghi nhớ
IV.Củng cố:Trọng tâm bài

TaiLieu.VN


Page 5