MỤC LỤC
MỤC LỤC..................................................................................................................... 1
BẢNG DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT................................................................4
CHƯƠNG 1: KĨ THUẬT TẠO HÌNH BẰNG GIẤY BÌA............................................5
A. MỤC TIÊU...............................................................................................................5
B. PHƯƠNG PHÁP, PHƯƠNG TIỆN...........................................................................5
C. NỘI DUNG BÀI GIẢNG.........................................................................................5
1. Những vấn đề chung của kỹ thuật tạo hình bằng giấy bìa......................................5
1.1. Mục đích..........................................................................................................5
1.2. Ý nghĩa............................................................................................................. 6
1.3. Đặc điểm..........................................................................................................6
1.4. Phương pháp tạo hình bằng giấy bìa................................................................6
2. Kỹ thuật gấp hình...................................................................................................8
2.1. Một số kí hiệu và quy ước trong gấp hình........................................................8
2.2. Các nếp gấp hình cơ bản..................................................................................9
2.3. Gấp các mẫu gấp có vận dụng nếp gấp cơ bản...............................................11
3. Kỹ thuật phối hợp gấp, cắt và dán hình................................................................21
3.1. Kĩ thuật cắt theo các nét kẻ, vẽ sẵn.................................................................21
3.2. Kĩ thuật cắt theo kiểu gấp...............................................................................24
3.3. Phối hợp gấp, cắt, dán hình............................................................................29
4. Kỹ thuật đan, trang trí bằng giấy bìa.....................................................................34
4.1. Đan nong mốt.................................................................................................35
4.3. Đan hoa chữ thập đơn....................................................................................37
D. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP......................................................................................37
THỰC HÀNH CHƯƠNG 1.........................................................................................39
CHƯƠNG 2: KĨ THUẬT PHỤC VỤ..........................................................................40
A. MỤC TIÊU.............................................................................................................40
B. PHƯƠNG PHÁP, PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC......................................................40
C. NỘI DUNG BÀI GIẢNG.......................................................................................40
1. Những vấn đề chung về cắt, khâu, thêu trên vải...................................................40
1.1. Vật liệu, phụ liệu khâu thêu............................................................................40

1.2. Dụng cụ cắt, khâu, thêu..................................................................................41
1


1.3. Những kiến thức cơ bản trong kĩ thuật cắt, khâu, thêu...................................42
2. Các đường khâu cơ bản........................................................................................43
2.1. Khâu thường...................................................................................................43
2.2. Khâu đột thưa.................................................................................................44
2.3. Khâu đột mau.................................................................................................45
3. Các đường thêu cơ bản.........................................................................................46
3.1. Thêu móc xích................................................................................................46
3.2. Thêu dấu nhân................................................................................................48
3.3. Thêu chữ V.....................................................................................................49
D. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP......................................................................................50
THỰC HÀNH CHƯƠNG 2.........................................................................................52
CHƯƠNG 3: LẮP GHÉP MÔ HÌNH KĨ THUẬT CƠ KHÍ........................................53
A. MỤC TIÊU.............................................................................................................53
B. PHƯƠNG PHÁP, PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC......................................................53
C. NỘI DUNG BÀI GIẢNG.......................................................................................53
1. Mục đích, ý nghĩa của lắp ghép mô hình kĩ thuật cơ khí đối với học sinh Tiểu học.....53
2. Kĩ thuật lắp ghép mô hình cơ khí..........................................................................54
2.1. Chi tiết máy, các mối ghép thông dụng..........................................................54
3. Thực hành lắp ghép một số mô hình kĩ thuật cơ khí.............................................54
3.1. Các chi tiết và dụng cụ của bộ lắp ghép mô hình kĩ thuật..............................54
3.2. Thực hành lắp ghép một số mô hình kĩ thuật cơ khí.......................................57
D. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP......................................................................................65
THỰC HÀNH CHƯƠNG 3.........................................................................................68
CHƯƠNG 4: KỸ THUẬT TRỒNG CÂY VÀ CHĂN NUÔI......................................69
A. MỤC TIÊU.............................................................................................................69
B. PHƯƠNG PHÁP, PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC......................................................69

C. NỘI DUNG BÀI GIẢNG.......................................................................................69
1. Một số kiến thức cơ bản về kĩ thuật trồng rau, hoa...............................................69
1.1. Lợi ích của việc trồng rau, hoa.......................................................................69
1.2. Ảnh hưởng của các yếu tố ngoại cảnh đối với cây rau, hoa............................70
1.3. Quy trình kĩ thuật trồng một số loại rau và hoa..............................................74
2. Một số kiến thức cơ bản về kĩ thuật chăn nuôi gà.................................................76
2


2.1. Lợi ích của việc chăn nuôi gà.........................................................................76
2.2. Một số giống gà tốt được nuôi phổ biến ở nước ta hiện nay...........................76
2.3. Kĩ thuật chăn nuôi gà.....................................................................................79
D. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP......................................................................................81
CHƯƠNG 5: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PPDH MÔN THỦ CÔNG – KĨ
THUẬT Ở TIỂU HỌC.................................................................................................83
A. MỤC TIÊU.............................................................................................................83
B. PHƯƠNG PHÁP, PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC......................................................84
C. NỘI DUNG BÀI GIẢNG.......................................................................................84
1. Vị trí của môn Thủ công – Kĩ thuật ở Tiểu học.....................................................84
2. Nội dung chương trình, SGK, SGV môn học.......................................................84
2.1. Nội dung chương trình môn học.....................................................................84
2.2. Sách giáo khoa, sách giáo viên môn học........................................................88
3. Các phương pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học môn Thủ công – Kĩ thuật ở
Tiểu học.................................................................................................................... 89
3.1. Các PPDH môn Thủ công – Kĩ thuật ở Tiểu học............................................89
3.2. Lựa chọn phương pháp dạy học.....................................................................99
3.3. Các hình thức tổ chức dạy học.....................................................................100
3.4. Đổi mới dạy học Thủ công – Kĩ thuật nhằm tích cực hoá hoạt động học tập
của HS................................................................................................................. 102
4. Kế hoạch dạy học môn Thủ công – Kĩ thuật ở Tiểu học.....................................107

4.1. Các dạng bài trong dạy Thủ công – Kĩ thuật ở Tiểu học..............................107
4.2. Kế hoạch dạy học môn Thủ công – Kĩ thuật ở Tiểu học...............................108
D. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP.....................................................................................111
THỰC HÀNH CHƯƠNG 5.......................................................................................113
THỰC TẾ TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC......................................................................115
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................116
PHỤ LỤC 1: KẾ HOẠCH BÀI DẠY “GẤP CON ẾCH”..........................................117
PHỤ LỤC 2: KẾ HOẠCH BÀI DẠY "LÀM ĐÈN LỒNG"......................................123
PHỤ LỤC 3: 129KẾ HOẠCH BÀI DẠY “KHÂU ĐỘT THƯA”.............................129
PHỤ LỤC 4: KẾ HOẠCH BÀI DẠY “LẮP Ô TÔ TẢI”...........................................133

3


BẢNG DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

CHỮ VIẾT TẮT

CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ

Giáo viên
Học sinh
Lý thuyết
Thực hành
Thực tế chuyên môn
Sách giáo viên
Sách giáo khoa
Phương pháp dạy học
Phương pháp
Thủ công – Kĩ thuật

GV
HS
LT
TH
TTCM
SGV
SGK
PPDH
PP
TC-KT

4


CHƯƠNG 1
KĨ THUẬT TẠO HÌNH BẰNG GIẤY BÌA
(LT: 03; TH: 06)
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức

- Sinh viên trình bày được:
+ Mục đích, ý nghĩa, đặc điểm, các phương pháp tạo hình bằng giấy bìa.
+ Cách gấp, cắt và dán giấy cơ bản trong chương trình tiểu học.
+ Cách đan nan bằng giấy bìa.
- Phân tích được:
+ Tầm quan trọng của tạo hình bằng giấy bìa và các phương pháp tạo hình bằng
giấy bìa.
+ Kĩ thuật gấp, cắt và dán giấy cơ bản trong chương trình tiểu học.
+ Quy trình đan nan bằng giấy bìa.
- Vận dụng được:
+ Thiết kế các sản phẩm tạo hình bằng giấy bìa, đan nan bằng giấy bìa.
2. Kỹ năng
- Sinh viên có kĩ năng làm được các sản phẩm về tạo hình bằng giấy bìa, đan
nan bằng giấy bìa.
3. Thái độ
- Rèn luyện tính cẩn thận, nghiêm túc trong công việc, sự năng động, sáng tạo,
thái độ học tập tích cực, chủ động của người học.
B. PHƯƠNG PHÁP, PHƯƠNG TIỆN
1. Phương pháp
- Thuyết trình, đàm thoại, trực quan, thực hành, dạy học nêu vấn đề…
2. Phương tiện
- Máy tính, máy chiếu, giáo trình.
C. NỘI DUNG BÀI GIẢNG
1. Những vấn đề chung của kỹ thuật tạo hình bằng giấy bìa
1.1. Mục đích
- Học sinh làm quen việc sử dụng dụng cụ và vật liệu giấy bìa để làm một số đồ
dùng, đồ chơi đơn giản.
5



- Việc học nội dung “Kĩ thuật tạo hình bằng giấy bìa” là cơ sở tốt cho việc học
nội dung khác của môn Thủ công như “Kĩ thuật làm đồ chơi”.
1.2. Ý nghĩa
- Tạo hình bằng giấy bìa là lao động thủ công nhẹ nhàng nhưng mang tính nghệ
thuật, kĩ thuật.
- Việc thực hành kĩ thuật tạo hình bằng giấy bìa góp phần củng cố kiến thức các
môn học khác.
- Tạo hình bằng giấy bìa là hoạt động nghệ thuật: từ mảnh giấy có hình dạng,
kích thước như nhau, các em có thể tạo ra vô số sản phẩm có hình dạng phong phú, đa
dạng, hấp dẫn.
- Tạo hình bằng giấy bìa là hoạt động kĩ thuật có ý nghĩa giáo dục tình cảm và
nhân cách lao động rất lớn. Những giờ học tạo hình bằng giấy bìa sẽ hướng cho các
em biết yêu lao động, biết quý trọng sản phẩm lao động, rèn luyện cho các em tính cần
cù, kiên nhẫn, khả năng quan sát, tính tích cực sáng tạo, khả năng tư duy kĩ thuật, biết
cảm nhận vẻ đẹp tươi sáng, hài hòa, cân đối của sản phẩm.
1.3. Đặc điểm
- Các sản phẩm của kĩ thuật tạo hình bằng giấy bìa đều đơn giản, đễ thực hiện
nhưng vẫn có yêu cầu về vật liệu và kĩ thuật:
+ Mẫu gấp phần lớn tuân theo quy luật đối xứng. Giấy dùng để gấp thường là
hình vuông, hình chữ nhật. Phải gấp theo đúng quy trình, thao tác đúng kĩ thuật, nếp
gấp phẳng, màu sắc đẹp, trang trí trình bày sản phẩm có sáng tạo. Mẫu phối hợp gấp,
cắt, dán: các đường cắt thẳng hoặc cong phải sát với nét vẽ đã xác định, nhát cắt dứt
khoát, cắt đúng hình mẫu. Hình dán phẳng, nhẵn, bố cục cân đối, sản phẩm sạch sẽ,
trang trí đẹp, sáng tạo.
+ Tùy theo yêu cầu của sản phẩm mà giấy dùng để gấp, cắt, dán, có độ dày,
mỏng khác nhau.
+ Mẫu xé, gấp, cắt, dán, đan càng nhỏ thì kĩ thuật càng phải cao.
1.4. Phương pháp tạo hình bằng giấy bìa
Có 4 phương pháp tạo hình bằng giấy bìa chủ yếu thường được sử dụng để
hướng dẫn học sinh Tiểu học gồm:

- Phương pháp xé giấy.
- Phương pháp gấp hình.
6


- Phương pháp phối hợp gấp, cắt, dán hình.
- Phương pháp đan nan tạo hình.
1.4.1. Phương pháp xé giấy
- Quá trình học xé dán bao giờ cũng bắt đầu từ xé dán các hình cơ bản như hình
chữ nhật, hình vuông, hình tam giác, hình tròn...rồi mới đến xé, ghép dán thành các
hình phức tạp hơn dựa trên cơ sở các hình cơ bản.
1.4.2. Phương pháp gấp giấy
- Khi chuẩn bị gấp giấy phải sử dụng kéo để tạo ra những tờ giấy thường là
hình vuông hoặc hình chữ nhật.
- Mẫu gấp thông thường chỉ cần một tờ giấy, những mẫu phức tạp hơn có thể
cần từ 2 tờ giấy trở lên.
- Trong quá trình học gấp giấy, phải học gấp các nếp gấp cơ bản trước sau đó
mới học các mẫu gấp sau. Để sản phẩm gấp giấy đẹp, nên chọn giấy gấp có hình dạng,
kích thước, màu sắc phù hợp với vật thể định mô phỏng.
1.4.3. Phương pháp phối hợp gấp, cắt dán hình
- Khi thực hiện các thao tác của quy trình phối hợp gấp, cắt, dán cần sử dụng
kéo. Bước đầu của quá trình học cắt giấy bao giờ cũng là cắt các đường cơ bản: đường
thẳng, đường gấp khúc, đường cong...Tiếp theo là cắt các hình cơ bản như hình vuông,
hình chữ nhật, hình tam giác, hình tròn...Cuối cùng là học cắt, ghép, dán các hình có
phối hợp kĩ thuật gấp và kĩ thuật cắt dán như hình lục giác, ngũ giác, bông hoa 5 cánh,
6 cánh...
1.4.4. Phương pháp đan nan
- Là phương pháp tạo hình phản ánh môi trường xung quanh nhưng phương
pháp đan nan lại sử dụng các nan màu để tạo ra sản phẩm. Sản phẩm có thể có dạng
phẳng cũng có thể có hình khối.

- Quá trình học đan bao giờ cũng bắt đầu là đan những mẫu cơ bản như đan
nong mốt, nong đôi, hoa chữ thập đơn, hoa chữ thập kép trước, sau đó mới đan các
mẫu cài hoa phức tạp hơn. Khi đan nan cần chuẩn bị nền đan và các nan ngang. Nền
thường có màu trắng, nan phải có nhiều màu khác nhau tùy theo yêu cầu từng bài.

7


2. Kỹ thuật gấp hình.
2.1. Một số kí hiệu và quy ước trong gấp hình
2.1.1. Một số kí hiệu về nếp gấp cơ bản
- Nếp gấp cơ bản số 1: được gọi là nếp gấp song song, viết tắt là CB1
- Nếp gấp cơ bản số 2: được gọi là nếp gấp lộn trái chiều sống giấy, viết tắt là CB2
- Nếp gấp cơ bản số 3: được gọi là nếp gấp hình vuông kép, viết tắt là CB3
- Nếp gấp cơ bản số 4: được gọi là nếp gấp hình tam giác kép, viết tắt là CB4
- Nếp gấp cơ bản số 5: được gọi là nếp gấp chụm 4 góc, viết tắt là CB5
2.1.2. Một số quy ước trong gấp hình
- Nét chấm gạch: đường dấu giữa hình. Đường này sẽ chia tờ giấy làm 2 nửa,
trái và phải (trục dọc), hoặc nửa trên và dưới (trục ngang).

Hình 1. Đường trục dọc

Hình 2. Đường trục ngang

- Nét gạch ngang: đường nét đứt chỉ đường cần gấp (yêu cầu cần gấp theo
đường này).
- Mũi tên: chỉ hướng cần gấp.
2.1.3. Kĩ thuật gấp hình
- Các tờ giấy hoặc bìa mỏng đều thích hợp với việc gấp giấy, nếu giấy có màu ở
cả 2 mặt thì sản phẩm sẽ đẹp hơn. Nên để giấy ở trên bàn phẳng vì khi gấp giấy cần

phải miết mạnh tay xuống đường gấp để sản phẩm vuông vắn, cứng cáp.
- Phần lớn mẫu được thực hiện bằng giấy vuông, một số trường hợp cần đến
nhiều tờ giấy hoặc giấy hình chữ nhật.
* Lưu ý:
- Tìm loại giấy màu phù hợp để mẫu được đẹp nhất.
- Chọn giấy gấp đúng kích cỡ.
- Đặt giấy trên mặt phẳng để gấp.
- Trước khi gấp cần nhìn kĩ sơ đồ, đọc lời hướng dẫn, xem hết các minh họa,
không bỏ sót một từ quan trọng hoặc kí hiệu nào.
- Sau khi gấp cần miết kĩ cho nếp gấp phẳng, thẳng và chính xác.
8


2.2. Các nếp gấp hình cơ bản
2.2.1. Nếp gấp cơ bản 1
- Được gọi là nếp gấp song song trái chiều. Nếp gấp này được vận dụng để gấp
nhiều mẫu như gấp thuyền phẳng đáy, gấp đèn xếp, gấp quạt, gấp lọ hoa...
- Yêu cầu kĩ thuật của nếp gấp cơ bản 1: gấp sao cho các nếp gấp phải phẳng,
thẳng và phải thật đều nhau.

Hình 1. Đặt tờ giấy màu lên mặt bàn,

Hình 2. Gấp nếp gấp thứ nhất

vuốt phẳng, chọn một cạnh làm chuẩn

Hình 3. Lật mặt sau, gấp tiếp một nếp gấp bằng nếp gấp thứ nhất.
Cứ tiếp tục như vậy gấp cho đến hết khổ giấy
2.2.2. Nếp gấp cơ bản 2
- Được gọi là nếp gấp lộn trái chiều sống giấy, nếp gấp này thường dùng để gấp

mỏ, gấp chân con chim, gấp tai, gấp chân con ngựa hoặc chân các con vật khác.

Hình 1. Nếp gấp cơ bản số 2
2.2.3. Nếp gấp cơ bản 3
- Được gọi là nếp gấp hình vuông kép. Nếp gấp này được dùng để gấp nhiều
mẫu như: gấp con chim, gấp con ngựa, gấp con gà,...

9


Hình 1. Gấp tờ giấy hình vuông theo 2

Hình 2. Lùa tay vào mép giấy hở, kéo ra

trục vuông góc để xác định tâm O

được Hình 3 và Hình 4

Hình 3

Hình 4. Nếp gấp hình vuông kép:
mặt trước, mặt sau đều là hình vuông

2.2.4. Nếp gấp cơ bản 4
- Được gọi là nếp gấp hình tam giác kép. Nếp gấp này được dùng để gấp các
mẫu như quả bóng, con ếch, máy bay...

Hình 1. Gấp đôi tờ giấy hình vuông

Hình 2. Gấp 2 góc của hình tam giác


theo đường tam giác

theo chéo hình mũi tên, một góc về phía
trước, một góc về phía sau

Hình 3. Lùa tay vào mép giấy hở, kéo ra

Hình 4. Cả 2 mặt trước sau
10


theo chiều mũi tên được Hình 4
2.2.5. Nếp gấp cơ bản 5

đều là hình tam giác

- Được gọi là nếp gấp chụm 4 góc. Nếp gấp này được gấp từ giấy hình vuông
và gấp làm 3 lần, sau mỗi thao tác đều lật giấy lại để gấp, lần nào cũng tạo ra hình
vuông có 4 đỉnh chụm vào tâm của tờ giấy vuông. Từ nếp gấp này tạo được mẫu gấp
rất cơ bản là mẫu gấp tàu thủy và từ mẫu gấp tàu thủy sẽ tạo được mẫu gấp đuôi cá,
con chó, con mèo...

Hình 1. Xác định tâm 0, sau đó gấp 4

Hình 2. Lật mặt sau, gấp 4 góc chụm vào

góc theo chiều mũi tên chụm vào tâm

tâm O gấp như vậy 3 lần được nếp gấp


O

CB5

Hình 3. Nếp gấp cơ bản CB5

Hình 4. Nếp gấp CB5

một mặt có 4 hình vuông
một mặt có 4 hình tam giác
2.3. Gấp các mẫu gấp có vận dụng nếp gấp cơ bản
2.3.1. Mẫu gấp ứng dụng nếp gấp cơ bản 1
- Gồm gấp thuyền phẳng đáy không mui, gấp thuyền phẳng đáy có mui.
* Gấp thuyền phẳng đáy không mui
- Quy trình kĩ thuật: gồm 3 bước:
+ Bước 1: Gấp các nếp gấp song song (nếp gấp cách đều)
+ Bước 2: Gấp tạo thân và mũi thuyền
+ Bước 3: Gấp tạo thuyền phẳng đáy không mui

11


Hình 1. Giấy hình chữ nhật nằm ngang

Hình 2. Gấp giấy theo chiều mũi tên

gấp đôi giấy theo chiều mũi tên

lật mặt sau và cũng gấp như vậy


Hình 3. Gấp theo chiều mũi tên

Hình 4. Tiếp tục gấp thêm lần nữa theo

được Hình 4

chiều mũi tên. Lật mặt sau cũng gấp
như vậy được Hình 5

Hình 5. Gấp mép giấy phía dưới lên theo

Hình 6. Lách 2 ngón cái vào mép thuyền

chiều mũi tên cũng gấp như vây ở mặt sau
* Gấp thuyền phẳng đáy có mui

lộn ra được cái thuyền

- Quy trình kĩ thuật: gồm 4 bước:
+ Bước 1: Gấp tạo mui thuyền.
+ Bước 2: Gấp các nếp gấp cách đều.
+ Bước 3: Gấp tạo thân và mũi thuyền.
+ Bước 4: Tạo thuyền phẳng đáy có mui
2.3.2. Mẫu gấp ứng dụng nếp gấp cơ bản 2 và 3
- Gồm gấp chim và gấp ngựa.
* Gấp chim
- Quy trình kĩ thuật: gồm 3 bước:
+ Bước 1: Gấp tạo thân và cánh chim.
+ Bước 2: Gấp tạo đầu và đuôi chim.

+ Bước 3: Trang trí sản phẩm.

Hình 1. Gấp mép giấy 2 bên theo chiều

Hình 2. Vuốt ngược đỉnh giấy đối diện với
12


mũi tên rồi mở ra như cũ. Mặt sau
cũng làm như vậy.

đỉnh O lên. Cũng làm như vậy ở mặt sau.

Hình 3. Gấp mép 2 bên theo chiều mũi
tên cho 2 đỉnh trùng nhau.

Hình 4. Bẻ 2 đỉnh giấy nhọn lên. Thực
hiện nếp gấp CB2 tạo thành đầu chim.

Hình 5. Mẫu gấp con chim theo kiểu thứ nhất
Ngoài cách gấp như trên ta còn có thể gấp theo kiểu thứ hai để gấp con chim bồ câu.

Hình 6. Gấp theo chiều
mũi tên được hình 7

Hình 7

* Gấp con ngựa
- Quy trình kĩ thuật: gồm 3 bước:
+ Bước 1: Gấp bụng và chân ngựa

+ Bước 2: Gấp đầu, cổ và đuôi ngựa
+ Bước 3: Trang trí hoàn chỉnh sản phẩm

13

Hình 8. Vận dụng nếp gấp
CB2 tạo mỏ và chân chim


Hình 1. Gấp mẫu CB4, đỉnh O để ở phía

Hình 2. Dùng kéo cắt từ điểm D

trên, mép giấy 2 bên chụm vào giữa, đánh

lên tới gấp 2 điểm X.

dấu X vào giao điểm của 2 mép giấy.

Hình 3. Xoay đỉnh O xuống phía dưới, lật

Hình 4. Đỉnh O sẽ là bụng ngựa; các hình

mép giấy vừa cắt được theo chiều mũi

bình hành sẽ dùng để tạo ra chân ngựa.

tên.

Hình 5. Gấp đôi các hình bình hành theo


Hình 6. Vận dụng nếp gấp CB2 bẻ hai

đường chéo lớn, được chân ngựa.

góc phía trên xuống được đầu và đuôi
ngựa.

Hình 7. Mẫu gấp con ngựa
2.3.3. Mẫu gấp ứng dụng nếp gấp cơ bản 4
- Gồm gấp quả bóng, con ếch, máy bay
* Gấp quả bóng
14


- Quy trình kĩ thuật: gồm 2 bước:
+ Bước 1: Gấp quả bóng
+ Bước 2: Trang trí quả bóng

Hình 1. Gấp nếp gấp CB4

Hình 2. Gấp góc nhọn D lên

cạnh đáy trung với đường trục giữa

góc B cũng làm như vậy

Hình 3. Gấp 2 góc 2 bên của hình vuông,

Hình 4. Bẻ góc nhọn phía trên nhét vào


tạo mép giấy song song với đường trục giữa

túi giấy (theo chiều mũi tên). Cũng làm
như vậy với bên trái và mặt sau.

Hình 5. Thổi phồng quả

Hình 6. Làm tua giấy

bóng lên
* Gấp con ếch

trang trí

- Quy trình kĩ thuật: gồm 3 bước:
+ Bước 1: Gấp chân trước của ếch
+ Bước 2: Gấp đầu, bụng và chân sau của ếch
+ Bước 3: Gấp gờ lưng ếch

15

Hình 7. Mẫu gấp quả bóng


Hình 1. Gấp nếp gấp CB4, sau đó gấp hai

Hình 2. Gấp hai góc vuông vào theo

góc nhọn lên theo chiều mũi tên.


chiều mũi tên được hai chân trước
của con ếch.

Hình 3. Mẫu gấp gồm có hình lục giác có

Hình 4. Lật mặt sau, hai cạnh

2 cạnh song song, miết kĩ 2 cạnh này.

song song nổi lên

Hình 5. Gấp hai cạnh bên của hình

Hình 6. Đây là mặt bụng của con ếch.

tam giác sát vào hai đường song song.

Hình 7. Gấp mép dưới của mẫu gấp lên.

Hình 8. Sau đó lại gấp theo chiều ngược
lại được đường gờ lưng.

16


Hình 9. Quay mẫu gấp ra được Hình 10.
* Gấp máy bay

Hình 10. Con ếch đã được tạo thành.


- Quy trình kĩ thuật: gồm 3 bước:
+ Bước 1: Gấp đầu và cánh máy bay
+ Bước 2: Gấp, cắt thân và đuôi máy bay
+ Bước 3: Ghép phần đầu và cánh máy bay với phần thân và đuôi máy bay

Hình 1. Gấp nếp gấp CB3, gấp 2 góc nhọn

Hình 2. Lần lượt gấp 2 cạnh hình vuông

vào theo hướng mũi tên

vào đường trục giữa theo từng cặp trên
và dưới, trái và phải.

Hình 3. Gấp kết hợp cả 2 nếp trên (cả hai

Hình 4. Gấp đỉnh trên cùng về phía sau

bên trái và phải) của hình vuông

Hình 5. Đầu và cánh máy bay đã gấp xong

17

Hình 6. Cắt thân và đuôi máy bay


Hình 7. Mẫu gấp máy bay


2.3.4. Mẫu gấp ứng dụng nếp gấp cơ bản 5
- Gồm gấp tàu thủy, đuôi cá, con chó, con mèo.
* Gấp tàu thủy
- Quy trình kĩ thuật: gồm 2 bước :
+ Bước 1: Gấp tạo ống khói.
+ Bước 2: Tạo mũi tàu.

Hình 1. Gấp nếp gấp CB5,

Hình 2. Gấp cho 2 hình

móc vào khe giữa hình

chữ nhật (ống khói) trùng

vuông, vuốt phẳng ra.
* Gấp đuôi cá

nhau được 2 mũi tàu.

- Gấp tàu thủy.
- Bẻ 2 mũi tàu xuống được đuôi cá.

18

Hình 3. Tàu thủy.


Hình 1. Gấp tàu thủy, bẻ 2 mũi tàu xuống


Hình 2. Đuôi cá

theo chiều mũi tên được hình 2.
* Gấp con chó, con mèo
- Hình gấp con chó và con mèo là hình ghép giữa các mẫu gấp tàu thủy và đuôi cá.
- Gấp con chó: Quy trình gồm 3 bước:
+ Bước 1: Chuẩn bị các chi tiết.
+ Bước 2: Ghép các chi tiết.
+ Bước 3: Trang trí sản phẩm.

Hình 1. Gấp 2 đuôi cá và 1 tàu thủy, ghép

Hình 2. Ghép xong trang trí thêm mắt,

như hình vẽ được mẫu gấp con chó

lưỡi, đuôi, con chó đã được gấp xong.

- Gấp con mèo: Quy trình gồm 3 bước
+ Bước 1: Làm các chi tiết
+ Bước 2: Ghép các chi tiết
+ Bước 3: Trang trí sản phẩm

Hình 1. Gấp 1 đuôi cá, xoay ngược lên để Hình 2.
làm đầu mèo

19


Hình 3

3. Kỹ thuật phối hợp gấp, cắt và dán hình
3.1. Kĩ thuật cắt theo các nét kẻ, vẽ sẵn
3.1.1. Tìm hiểu kĩ thuật cắt theo các nét kẻ, vẽ sẵn
- Dụng cụ thường dùng để cắt giấy bìa là kéo, đôi khi cần dùng dao dọc giấy để
chia tờ giấy thủ công to thành 4 tờ giấy nhỏ hơn cho tiện sử dụng.
- Muốn cắt bìa đẹp và chính xác phải kết hợp nhiều yếu tố: vẽ hình trên giấy bìa
đúng mẫu hướng dẫn, phối hợp nhịp nhàng giữa tay cầm kéo và tay cầm giấy bìa, mắt
quan sát đường nét và điều chỉnh đường đi của lưỡi kéo chuẩn xác.
- Cắt theo đường thẳng: Tay phải cầm kéo, ngón cái lồng vào một vòng kéo,
ngón giữa lồng vào vòng thứ hai. Tay trái cầm giấy bìa, ngón cái đặt trên mặt giấy, các
ngón còn lại đỡ dưới tờ giấy, giữ chắc tờ giấy cho đường cắt được chính xác. Giấy bìa
đặt sâu vào họng kéo, lưỡi kéo mở ra đặt chính xác trên đường kẻ.
- Cắt đường cong và đường tròn là thao tác đòi hỏi kĩ thuật cao hơn cắt đường
thẳng: giấy bìa đặt sâu trong họng kéo, tay trái cầm giấy, xoay từ từ về phía họng kéo.
Tay phải cầm kéo cắt chậm và luôn luôn điều chỉnh cho lưỡi kéo nằm trên nét vẽ.
- Cắt các đoạn thẳng cắt đều: Thực chất đó là cắt các băng giấy. Ngoài các băng
giấy có yêu cầu cụ thể, còn lại thường là cắt đến hết chiều dài tờ giấy. Khi cắt các băng
giấy, nên cắt các băng giấy có chiều ngang lớn rồi sau mới cắt các băng nhỏ hơn. Lúc
đầu cắt các băng giấy ngắn sau mới cắt băng giấy dài.
- Quy trình cắt theo các nét kẻ sẵn: đếm ô hoặc đo để xác định độ dài của đoạn
thẳng, kẻ vẽ đoạn thẳng hoặc vẽ hình sau đó cắt.
3.1.2. Cắt hình chữ nhật, hình vuông, hình tam giác
- Chuẩn bị: Dùng giấy thủ công có một mặt kẻ ô để vẽ và cắt.
* Cắt hình chữ nhật
- Quy trình:
+ Bước 1: Lật mặt giấy kẻ ô, đếm ô và vẽ hình chữ nhật
20


+ Bước 2: Cắt hình chữ nhật

+ Bước 3: Dán hình chữ nhật
* Cắt hình vuông
- Quy trình:
+ Bước 1: Lật mặt giấy kẻ ô, đếm ô và vẽ hình vuông
+ Bước 2: Cắt hình vuông
+ Bước 3: Dán hình vuông
* Cắt hình tam giác
- Quy trình:
+ Bước 1: Vẽ hình tam giác
+ Bước 2: Cắt hình tam giác
+ Bước 3: Dán hình tam giác
3.2. Kĩ thuật cắt theo kiểu gấp
3.2.1. Tìm hiểu kĩ thuật cắt theo kiểu gấp
- Có thể thực hiện việc gấp cắt từ các hình vuông hoặc từ hình tròn
- Ở một số mẫu gấp cắt như các hình đa giác, hình sao, hoa 5 cánh, hoa 6 cánh,
hoa 8 cánh thì mẫu gấp cắt có bao nhiêu cánh thì tờ giấy gấp sẽ được chia làm bấy
nhiêu phần. Đối với hình gấp cắt, ngoài việc gấp cắt còn phải quan tâm đến kĩ thuật
cắt. Cắt đường cong, đường tròn đòi hỏi kĩ thuật cao hơn kĩ thuật cắt đường thẳng.
3.2.2. Gấp cắt hình tròn, hình hoa 6 cánh, 8 cánh, 5 cánh
* Gấp cắt hình tròn
- Chuẩn bị: Giấy màu có màu sắc tùy ý muốn, kéo, hồ dán
- Quy trình kĩ thuật:
+ Bước 1: Gấp hình tròn
+ Bước 2: Cắt hình tròn
+ Bước 3: Dán hình tròn

Hình 1. Gấp tư tờ giấy hình vuông theo Hình 2. Gấp hai cạnh bên vào sát đường
đường chéo giữa. Sau đó, gấp đôi hình để dấu giữa.
21



lấy đường dấu giữa.

Hình 3. Lật mặt sau. Cắt theo Hình 4. Mở giấy, dùng bút chì vẽ đường
đường dấu CD (cắt sát mép giấy).

cong như hình vẽ, cắt theo đường cong
được hình tròn. (Hoặc tiếp tục gấp đôi
giấy, vẽ đường cong như hình 5, cắt theo
đường cong được hình tròn.)

Hình 5.

Hình 6. Hình tròn

22


* Gấp cắt hình hoa 6 cánh
- Chuẩn bị: Giấy thủ công các màu có kẻ ô, kéo, thước kẻ, hồ dán
- Quy trình kĩ thuật:
+ Bước 1: Gấp, vẽ hình hoa 6 cánh
+ Bước 2: Cắt hoa 6 cánh
+ Bước 3: Dán hoa 6 cánh.

Gấp giấy vuông theo hai đường trục giữa của

Gấp đôi mảnh giấy

tờ giấy, mở ra


Gấp H2 làm 3 phần trùng lên nhau. Gấp đôi
H3 được H4.

Cắt

theo

Vẽ hai đường cong và đường vuông
góc

Cắt theo
đường cong được hình hoa 6 cánh.

đường vuông góc được hình lục giác
23


* Gấp cắt hình hoa 8 cánh
- Quy trình kĩ thuật:
+ Bước 1: Gấp, vẽ hình hoa 8 cánh
+ Bước 2: Cắt hoa 8 cánh
+ Bước 3: Tiến hành gấp cắt hoa 8 cánh.

Gấp chéo tờ giấy đã gấp tư
Gấp tư tờ giấy để xác định tâm

Gấp đôi hình tam giác theo chiều mũi
tên được H4


Vẽ đường vuông góc và đường
cong.

24


Cắt
theo đường cong được hình hoa 8 cánh.
Cắt theo đường vuông góc được hình
bát giác.
* Gấp cắt hình hoa và sao 5 cánh
- Quy trình kĩ thuật:
+ Bước 1: Gấp, vẽ hình hoa 5 cánh
+ Bước 2: Cắt hoa 5 cánh
+ Bước 3: Dán hoa 5 cánh.`

25