Thầy Phạm Minh Thuận

Nhóm Live VIP: Nhóm 8-9+ học t2,5 – Nhóm 6-8+ học t3,5

PHƯƠNG PHÁP GIẢI BT HÓA HỮU CƠ
1) Định luật bảo toàn khối lượng (ĐLBTKL) và Định luật bảo toàn nguyên tố (ĐLBTNT)
Thí dụ 1: Đố t cháy hoàn toàn m gam hỗn hơ ̣p gồ m CH4, C3H6 và C4H10 thu đươ ̣c 17,6g CO2 và
10,8g H2O. m có giá tri ̣là:
A. 2g
B. 4g
C. 6g
D. 8g.
Thí dụ 1: Đố t cháy hoàn toàn m gam hỗn hơ ̣p Y: C2H6, C3H4, C4H8 thì thu đươ ̣c 12,98g CO2 và
5,76g H2O. Tính giá tri ̣m? (Đáp số : 4,18g)
Thí dụ 2: cho 2,83g hỗn hơ ̣p 2 rươ ̣u đơn chức tác du ̣ng vừa đủ với Na thì thoát ra 0,896 lit́ H2
(đktc) và m gam muố i khan. Giá tri ̣của m là:
A. 5,49g
B. 4,95g
C. 5,94g
D. 4,59g
Thí dụ 3: Cho 4,2g hỗn hơ ̣p gồ m rươ ̣u etylic, phenol, axit fomic tác du ̣ng vừa đủ với Na thấ y
thoát ra 0,672 lit́ H2 (đktc) và 1dd. Cô ca ̣n dd thu đươ ̣c hỗn hơ ̣p rắ n X. Khố i lươ ̣ng của X là:
A. 2,55g
B. 5,52g
C. 5,25g
D. 5,05g
Thí dụ 4: Chia hỗn hơ ̣p 2 anđehit no đơn chức làm 2 phầ n bằ ng nhau:
P1: Đem đố t cháy hoàn toàn thu đươ ̣c 1,08g H2O
P2: tác du ̣ng với H2 dư (Ni, t0) thì thu hỗn hơ ̣p A. Đem A đố t cháy hoàn toàn thì thể tić h CO2
(đktc) thu đươ ̣c là:
A. 1,434 lít

B. 1,443 lít
C. 1,344 lít
D. 1,444 lít
Thí dụ 4: Tách nước hoàn toàn từ hỗn hơ ̣p Y gồ m 2 rươ ̣u A, B ta đươ ̣c hỗn hơ ̣p X gồ m các
olefin. Nế u đố t cháy hoàn toàn Y thì thu đươ ̣c 0,66g CO2. Vâ ̣y khi đố t cháy hoàn toàn X thì tổ ng
khố i lươ ̣ng CO2 và H2O là:
A. 0,903g
B. 0,39g
C. 0,94g
✓ D. 0,93g
Đáp án + Lời giải
Thí dụ: Chọn C
A) 2g
B) 4g
✓C) 6g
D) 8g.
Suy luận: Mhỗn hơ ̣p = mC + mH = .12 +
.2 = 6 gam.
Thí dụ 1: Đáp số : 4,18g
Thí dụ 2: Chọn D
Thí dụ 3: Chọn B
Suy luận: Cả 3 hơ ̣p chấ t trên đề u có 1 nguyên tử H linh đô ̣ng → Số mol Na = 2
0.06 mol
Áp du ̣ng ĐLBTKL:
→ mX = 4,2 + 0,06(23 - 1) = 5,52g.
Thí dụ 4: Chọn C
Suy luận: Vì anđehit no đơn chức nên số mol CO2 = số mol H2O = 0,06 mol
→
(P2) = nC (P2) = 0,06 mol
Theo BTNT và BTKL ta có: nC (P2) = nC (A) = 0,06 mol →

(A) = 0,06 mol
→
= 22,4.0,06 = 1,344 lít
Thí dụ 4: Chọn D

= 2.0,03 =

Hệ quả: Phương pháp tăng giảm khối lượng
Thí dụ 1: Đố t cháy hoàn toàn m gam hỗn hơ ̣p Y: C2H6, C3H4, C4H8 thì thu đươ ̣c 12,98g CO2 và
5,76g H2O. Tin
́ h giá tri ̣m?
Thí dụ 2: cho 2,83g hỗn hơ ̣p 2 rươ ̣u đơn chức tác du ̣ng vừa đủ với Na thì thoát ra 0,896 lit́ H2
(đktc) và m gam muố i khan. Giá tri ̣của m là:
A. 5,49g
B. 4,95g
C. 5,94g
D. 4,59g
Sống là để dạy hết mình

Dạy online tại Vietjack

1


Thầy Phạm Minh Thuận

Nhóm Live VIP: Nhóm 8-9+ học t2,5 – Nhóm 6-8+ học t3,5

Thí dụ 3: Cho 4,2g hỗn hơ ̣p gồ m rươ ̣u etylic, phenol, axit fomic tác du ̣ng vừa đủ với Na thấ y
thoát ra 0,672 lit́ H2 (đktc) và 1dd. Cô ca ̣n dd thu đươ ̣c hỗn hơ ̣p rắ n X. Khố i lươ ̣ng của X là:

A. 2,55g
B. 5,52g
C. 5,25g
D. 5,05g
Thí dụ 4: Chia hỗn hơ ̣p 2 anđehit no đơn chức làm 2 phầ n bằ ng nhau:
P1: Đem đố t cháy hoàn toàn thu đươ ̣c 1,08g H2O
P2: tác du ̣ng với H2 dư (Ni, t0) thì thu hỗn hơ ̣p A. Đem A đố t cháy hoàn toàn thì thể tić h CO2
(đktc) thu đươ ̣c là:
A. 1,434 lít
B. 1,443 lít
C. 1,344 lít
D. 1,444 lít
Thí dụ 4: Tách nước hoàn toàn từ hỗn hơ ̣p Y gồ m 2 rươ ̣u A, B ta đươ ̣c hỗn hơ ̣p X gồ m các
olefin. Nế u đố t cháy hoàn toàn Y thì thu đươ ̣c 0,66g CO2. Vâ ̣y khi đố t cháy hoàn toàn X thì tổ ng
khố i lươ ̣ng CO2 và H2O là:
A. 0,903g
B. 0,39g
C. 0,94g
D. 0,93g
Đáp án + Lời giải
Thí dụ 1: Đáp số : 4,18g
Thí dụ 2: Chọn D
Thí dụ 3: Chọn B
Suy luận: Cả 3 hơ ̣p chấ t trên đề u có 1 nguyên tử H linh đô ̣ng → Số mol Na = 2nH2 = 2.0,03 =
0.06 mol
Áp du ̣ng ĐLBTKL:
→ mX = 4,2 + 0,06(23 - 1) = 5,52g.
Thí dụ 4: Chọn
Suy luận: Vì anđehit no đơn chức nên số mol CO2 = sô mol H2O = 0,06 mol
→

(P2) = nC (P2) = 0,06mol
Theo BTNT và BTKL ta có: nC (P2) = nC (A) = 0,06 mol →
(A) = 0,06 mol
→
= 22,4.0,06 = 1,344 lit́
Thí dụ 4: Chọn D
2) Phương pháp trung bình
- Phương pháp nguyên tử cacbon hoặc khối lượng phân tử trung bình:
Ví dụ 1: Hỗn hơ ̣p 2 ankan là đồ ng đẳ ng liên tiế p có khố i lươ ̣ng là 24,8g. Thể tić h tương ứng của
hỗn hơ ̣p là 11,2 lít (đktc). Công thức phân tử ankan là:
A. CH4, C2H6
B. C2H6, C3H8
C. C3H8, C4H10
D. C4H10, C5H12
Ví dụ 2: Đố t cháy hoàn toàn hỗn hơ ̣p 2 hidrocacbon ma ̣ch hở, liên tiế p trong dãy đồ ng đẳ ng thu
đươ ̣c 22,4 lít CO2 (đktc) và 25,2g H2O. Công thức phân tử 2 hidrocacbon là:
A. CH4, C2H6
B. C2H6, C3H8
C. C3H8,C4H10
D. C4H10, C5H12
Ví dụ 3: Cho 14g hỗn hơ ̣p 2 anken là đồ ng đẳ ng liên tiế p đi qua dung dich
̣ nước Br2 thấ y làm mấ t
màu vừa đủ dd chứa 64g Br2.
1. Công thức phân tử của các anken là:
A. C2H4, C3H6
B. C3H8, C4H10
C. C4H10, C5H12
D. C5H10, C6H12
2. Tỷ lê ̣ số mol 2 anken trong hỗn hơ ̣p là:
A. 1:2

B. 2:1
C. 2:3
D. 1:1
Thí dụ 4: Cho 10,2g hỗn hơ ̣p khí A gồ m CH4 và anken đồ ng đẳ ng liên tiế p đi qua dd nước brom
dư, thấ y khố i lươ ̣ng biǹ h tăng 7g, đồ ng thời thể tić h hỗn hơ ̣p giảm đi mô ̣t nửa.
1. Công thức phân tử các anken là:
A. C2H4, C3H6
B. C3H6, C4H10
C. C4H8, C5H10
D. C5H10, C6H12
2. Phầ n trăm thể tích các anken là:
A. 15%, 35%
B. 20%, 30%
C. 25%, 25%
D. 40%. 10%
Thí dụ 5: Đố t cháy 2 hidrocacbon thể khí kế tiế p nhau trong dãy đồ ng đẳ ng thu đươ ̣c 48,4g CO2
và 28,8g H2O. Phầ n trăm thể tích mỗi hidrocacbon là:
Sống là để dạy hết mình

Dạy online tại Vietjack

2


Nhóm Live VIP: Nhóm 8-9+ học t2,5 – Nhóm 6-8+ học t3,5

Thầy Phạm Minh Thuận

A. 90%, 10%
B. 85%. 15%

C. 80%, 20%
D. 75%. 25%
Thí dụ 6: A, B là 2 rươ ̣u no đơn chức kế tiế p nhau trong dãy đồ ng đẳ ng. Cho hỗn hơ ̣p gồ m 1,6g
A và 2,3g B tác du ̣ng hế t với
Na thu đươ ̣c 1,12 lít H2 (đktc). Công thức phân tử 2 rươ ̣u là:
A. CH3OH, C2H5OH
B. C2H5OH, C3H7OH
C. C3H7OH, C4H9OH
D. C4H9OH, C5H11OH
Đáp án + Lời giải
Ví dụ 1: Chọn C
Suy luận:

= 49,6; 14 + 2 = 49,6 =>

= 3,4

2 hidrocacbon là C3H8 và C4H10.
Ví dụ 2: Chọn B
Ví dụ 3:
1. Chọn A
2. Chọn D
Suy luận:
1.
= 0,2 mol, nanken =
= 0,4 mol
= 35; 14 = 35 =>

= 2,5


Đó là : C2H4 và C3H6
Thí dụ 4:
1. Chọn A
2. Chọn C
Suy luận:
1.
V2 anken →
m2 anken = 7g;

= n2 anken
= 0,2; 14 =

→

= 2,5. Hai anken là C2H4 và C3H6.

2. Vì = 2,5 =
= trung biǹ h cô ̣ng nên số mol 2 anken bằ ng nhau. Vì ở cùng điề u kiê ̣n %n
= %V.
→ %V = 25%.
Thí dụ 5: Chọn C
Thí dụ 6: Chọn A
- Phương pháp nhóm nguyên tử trung bình:
Thí dụ 1: Nitro hóa benzen thu đươ ̣c 14,1g hỗn hơ ̣p gồ m 2 chấ t nitro có khố i lươ ̣ng phân tử hơn
kém nhau 45 đvc. Đố t cháy hoàn toàn hỗn hơ ̣p 2 chấ t nitro này đươ ̣c 0,07mol N2. Hai chấ t nitro
đó là:
A. C6H5NO2 và C6H4(NO2)2
B. C6H4(NO2)2 và C6H3(OH)3
C. C6H3(NO2)3 và C6H2(NO2)4
D. C6H2(NO2)4 vàC6H(NO2)5

Ví dụ 2: Hỗn hơ ̣p X gồ m 2 rươ ̣u no có số nguyên tử bằ ng nhau. Đố t cháy hoàn toàn 0,25 mol X
thu đươ ̣c 11,2 lít CO2 (đktc). Mă ̣t khác 0,25 mol X đem tác du ̣ng với Na dư thấ y thoát ra 3,92 lít
H2 (đktc). Các rươ ̣u của X là:
A. C3H7OH và C3H6(OH)2
B. C4H9OH và C4H8(OH)2
C. C2H5OH và C2H4(OH)2
D. C3H7OH và C3H5(OH)3
Lời giải + Đáp án
Thí dụ1:
Suy luận: Go ̣i là số nhóm NO2 trung bin
̀ h trong 2 hơ ̣p chấ t nitro.
Sống là để dạy hết mình

Dạy online tại Vietjack

3


Thầy Phạm Minh Thuận

Nhóm Live VIP: Nhóm 8-9+ học t2,5 – Nhóm 6-8+ học t3,5

Ta có CTPT tương đương của 2 hơ ̣p chấ t nitro:
(n < < n’ = n +1)
→ N2
1 mol
→

→


mol

→
0,07 mol
= 1,4 , n = 1, n = 2 → Đáp án A.

Ví dụ 2:
Đáp án: C
3) Dựa vào sản phẩm đốt cháy hợp chất hữu cơ để dự đoán đồng đẳng.
Thí dụ 1: Đố t cháy hoàn toàn hỗn hơ ̣p 2 hidrocacbon liên tiế p trong dãy đồ ng đẳ ng thu đươ ̣c 11,2
lít CO2 (đktc) và 12,6g H2O. Hai hidrocacbon đó thuô ̣c dãy đồ ng đẳ ng nào?
✓A. Ankan
B. Anken
C. Ankin
D. Aren
Thí dụ 2: Đố t cháy hoàn toàn hỗn hơ ̣p 2 hidrocacbon liêm tiế p trong dãy đồ ng đẳ ng thu đươ ̣c
22,4 lit́ CO2(đktc) và 25,2g H2O. Hai hidrocacbon đó là:
✓A. C2H6 và C3H8
B. C3H8 và C4H10
C. C4H10 và C5H12
D. C5H12 và C6H14
Thí dụ 3: Đố t cháy hoàn toàn hỗn hơ ̣p gồ m 1 ankan và 1 anken. Cho sản phẩ m cháy lầ n lươ ̣t đi
qua bình 1 đựng P2O5 dư và bình 2 đựng KOH rắ n, dư thấ y bình 1 tăng 4,14g, bình 2 tăng 6,16g.
Số mol ankan có trong hỗn hơ ̣p là:
A. 0,06
B. 0,09
C. 0,03
D. 0,045
Thí dụ 4: Đố t cháy hoàn toàn 0,1 mol hỗn hơ ̣p gồ m CH4, C4H10 và C2H4 thu đươ ̣c 0,14 mol CO2
và 0,23 mol H2O. Số mol ankan và anken có trong hỗn hơ ̣p lầ n lươ ̣t là:

✓A. 0,09 và 0,01
B. 0,01 và 0,09
C. 0,08 và 0,02
D. 0,02 và 0,08
Thí dụ 5: Đố t cháy hoàn toàn hỗn hơ ̣p 2 hidrocacbon ma ̣ch hở trong cùng dãy đồ ng đẳ ng thu
đươ ̣c 11,2 lít CO2 (đktc) và 9g H2O. Hai hidrocacbon đó thuô ̣c dãy đồ ng đẳ ng nào?
A. Ankan
✓B. Anken
C. Ankin
D. Aren
Thí dụ 6: Mô ̣t hỗm hơ ̣p khí gồ m 1 ankan và 1 anken có cùng số nguyên tử C trong phân tử và có
cùng số mol. Lấ y m gam hỗn hơ ̣p này thì làm mấ t màu vừa đủ 80g dung dich
̣ 20% Br2trong dung
môi CCl4. Đố t cháy hoàn toàn m gam hỗn hơ ̣p đó thu đươ ̣c 0,6 mol CO2. Ankan và anken đó có
công thức phân tử là:
A. C2H6, C2H4
✓B. C3H8, C3H6
C. C4H10, C4H8
D. C5H12, C5H10
Thí dụ 7: Đố t cháy hoàn toàn V lít (đktc) mô ̣t ankin thể khí thu đươ ̣c CO2 và H2O có tổ ng khố i
lươ ̣ng 25,2g. Nế u cho sản phẩ m cháy đi qua dd Ca(OH)2 dư thu đươ ̣c 45g kế t tủa.
a. V có giá tri ̣là:
A. 6,72 lít
B. 2,24 lit́
C. 4,48 lit́
✓D. 3,36 lit́
b. Công thức phân tử của ankin là:
A. C2H2
✓B. C3H4
C. C4H6

D. C5H8
Thí dụ 8: Đố t cháy hoàn toàn V lít (đktc) 1 ankin thu đươ ̣c 10,8g H2O. Nế u cho tấ t cả sản phẩ m
cháy hấ p thu ̣ hế t vào bình đựng nước vôi trong thì khố i lươ ̣ng bình tăng 50,4g. V có giá tri ̣là:
A. 3,36 lít
B. 2,24 lít
✓C. 6,72 lít
D. 4,48 lít
Thí dụ 9: Đố t cháy hoàn toàn hỗn hơ ̣p 2 hidrocacbon ma ̣ch hở trong cùng dãy đồ ng đẳ ng thu
đươ ̣c 11,2 lít CO2 (đktc) và 9g H2O. Hai hidrocacbon đó thuô ̣c dãy đồ ng đẳ ng nào?
A. Ankan
✓B. Anken
C. Ankin
D. Aren
Thí dụ 10: Mô ̣t hỗm hơ ̣p khí gồ m 1 ankan và 1 anken có cùng số nguyên tử C trong phân tử và
có cùng số mol. Lấ y m gam hỗn hơ ̣p này thì làm mấ t màu vừa đủ 80g dung dich
̣ 20% Br2trong
Sống là để dạy hết mình

Dạy online tại Vietjack

4


Nhóm Live VIP: Nhóm 8-9+ học t2,5 – Nhóm 6-8+ học t3,5

Thầy Phạm Minh Thuận

dung môi CCl4. Đố t cháy hoàn toàn m gam hỗn hơ ̣p đó thu đươ ̣c 0,6 mol CO2. Ankan và anken
đó có công thức phân tử là:
A. C2H6, C2H4

✓B. C3H8, C3H6
C. C4H10, C4H8
D. C5H12, C5H10
Thí dụ 11: Đố t cháy hoàn toàn V lít (đktc) mô ̣t ankin thể khí thu đươ ̣c CO2 và H2O có tổ ng khố i
lươ ̣ng 25,2g. Nế u cho sản phẩ m cháy đi qua dd Ca(OH)2 dư thu đươ ̣c 45g kế t tủa.
a.V có giá tri ̣là:
b. Công thức phân tử của ankin là:
A. C2H2
✓B. C3H4
C. C4H6
D. C5H8
Thí dụ 12: Đố t cháy hoàn toàn V lít (đktc) 1 ankin thu đươ ̣c 10,8g H2O. Nế u cho tấ t cả sản phẩ m
cháy hấ p thu ̣ hế t vào bình đựng nước vôi trong thì khố i lươ ̣ng bin
̀ h tăng 50,4g. V có giá tri ̣là:
A. 3,36 lít
B. 2,24 lit́
✓C. 6,72 lit́
D. 4,48 lit́
Đáp Án + Lời Giải
Thí dụ 1:
Suy luận:
=
Thí dụ 2:
Suy luâ ̣n:

=

= 0.7 > 0,5. Vâ ̣y đó là ankan

= 1,4 mol ;


= 1mol

=> 2 chấ t thuô ̣c dãy ankan. Go ̣i n là số nguyên tử C trung biǹ h:

>
+

O2 →

→

Ta có:

CO2 + (

= 2,5

1) H2O

→

Thí dụ 3:
Suy luận:
=
= 0,23 ;
=
= 0,14
nankan =
–

= 0,23 – 0,14 = 0,09 mol
Thí dụ 4:
Suy luận: nankan = 0,23 – 0,14 = 0,09 ; nanken = 0,1 – 0,09 mol
Thí dụ 5:
Suy luận:

=

= 0,5 mol ;

=

= 0,5

=>
=
Vâ ̣y 2 hidrocacbon thuô ̣c dãy anken.
Thí dụ 6:
Suy luận: nanken =
=
= 0,1 mol
CnH2n
0,1

+

O2 → n CO2 + n H2O
0,1n

Sống là để dạy hết mình


Dạy online tại Vietjack

5


Nhóm Live VIP: Nhóm 8-9+ học t2,5 – Nhóm 6-8+ học t3,5

Thầy Phạm Minh Thuận

Ta có: 0,1n = = 0,3 => n = 3 => C3H6.
1. Đố t cháy ankin:
>
và nankin (cháy) =
Thí dụ 7:
a.
Suy luận:
=
=
= 14 + 2 = 49,6 →

–

= 3,4. =>

= 0,45 mol

= 3,4 =>

= 0,45 mol


=
= 0,3 mol
nankin =
–
= 0,45 – 0,3 = 0,15 mol
Vankin = 0,15.22,4 = 3,36 lit́
b.
= 3nankin. Vâ ̣y ankin có 3 nguyên tử C3H4
Thí dụ 8:
Suy luận: Nước vôi trong hấ p thu cả CO2 và H2O
+
= 50,4g ;
= 50,4 – 10,8 = 39,6g
=

= 0,9 mol
–

nankin =
Thí dụ 9:
Suy luận:

= 0,9 -

=

= 0,3 mol

= 0,5 mol ;


=

= 0,5

=>
=
Vâ ̣y 2 hidrocacbon thuô ̣c dãy anken.
Thí dụ 10:
Suy luận: nanken =
CnH2n
0,1

+

=

= 0,1 mol

O2 → n CO2 + n H2O
0,1n

Ta có: 0,1n = = 0,3 => n = 3 => C3H6.
Thí dụ 11:
a.
Suy luận:
=
=
= 14 + 2 = 49,6 →
=

= 0,3 mol
nankin =
–
= 0,45 – 0,3 = 0,15 mol
Vankin = 0,15.22,4 = 3,36 lít
b.
= 3nankin. Vâ ̣y ankin có 3 nguyên tử C3H4
Thí dụ 12:
Suy luận: Nước vôi trong hấ p thu cả CO2 và H2O
+
= 50,4g ;
= 50,4 – 10,8 = 39,6g
Sống là để dạy hết mình

Dạy online tại Vietjack

6


Thầy Phạm Minh Thuận

=

Nhóm Live VIP: Nhóm 8-9+ học t2,5 – Nhóm 6-8+ học t3,5

= 0,9 mol

nankin =
–
= 0,9 V =0,3.22,4 =6,71 lít


Sống là để dạy hết mình

= 0,3 mol

Dạy online tại Vietjack

7