CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Hà Nội, ngày 16 tháng 03 năm 2019
BÀI THU HOẠCH THAM QUAN NHÀ TÙ HỎA LÒ
Hôm nay, ngày 16 tháng 3 năm 2019 Chi Đoàn D2018B đã tổ chức hành trình
giáo dục truyền thống tại khu di tích Nhà tù Hỏa Lò với các nội dung như sau:
I. Thời gian, thành phần tham gia:
1. Thời gian: 13h30 ngày 16 tháng 3 năm 2019
2. Thành phần tham dự bao gồm:
- CBL lớp D2018B:
+ Nguyễn Đỗ Quỳnh Anh ( Lớp trưởng)
+ Nguyễn Bích Liên (Bí thư Chi Đoàn)
- Cùng 43 thành viên lớp D2018B ( vắng 1 có phép)
II. Nội dung :
1. Tham quan, tìm hiểu địa danh , di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò
1.1. Lễ dâng hương:
Chi Đoàn D2018B đã có lễ dâng hương, hoa tại Đài tưởng niệm .
1.2: Tham quan, tìm hiểu Nhà tù Hỏa Lò
- Cổng nhà tù với dòng chữ “Maison Centrale” và bức tường bao
quanh. Bức tường được xây dựng kiên cố bằng đá cao 4m, dày 0.5m. Khi
nhà tù
còn giam giữ những chiến sĩ cách mạng, trên bức tường còn được cắm
rất nhiền mảnh chai và thép gai kèm theo điện cao thế chạy qua. Bốn góc
là những tháp canh có khả năng quan sát nhất cử nhất động của toàn bộ
trại giam. Còn cánh cổng này dường như nó là sự thách đố đối với thời gian.
- Căn phòng trưng bày hiện vật của làng nghề Phụ Khánh. Năm 1896, Hoả
Lò được xây dựng trên chính mảnh đất của làng nghề này. Để có mặt bằng
12908m2, chính quyền thực dân đã cho đuổi 48 hộ dân của làng và chỉ trong
4 năm ở đó không còn một chút dấu tích của làng nghề xưa nhất Hà Nội mà
thay vào đó là một nhà tù kiên cố. Nhà tù Hoả Lò vốn có tên là Để lao trung
ương ( Maison Centrale) trên cánh cổng, nhưng xưa kia người dân nơi đây
ngày đêm đốt lò nung gốm vì thế làng còn được gọi là Hoả Lò.Chính vì vậy
nhà tù được gọi là Hỏa Lò. Cái tên này quen thuộc hơn rất nhiều so với cái
tên Đề lao trung ương.
- Sơ đồ mặt cắt còn lại của nhà tù và mô hình toàn cảnh của nhà tù
Hoả Lò từ năm 1896 – 1954.
- Hai căn phòng trưng bày hiện vật thể hiện chế độ hà khắc của thực
dân Pháp
- Trại E – Trại giam nam. Tại đây, suốt ngày đêm trên sàn xi măng, người
tù bị xích chân, ăn uống, vệ sinh cá nhân ngay tại chỗ. Hàng ngày họ chỉ
được ra ngoài, đi bộ, tắm rửa từ 15 – 30 phút. Chỉ cần nhìn vào đây các bạn
cũng cảm nhận được một phần của sự khắc nghiệt bạo tàn của chế độ thực
dân. Với diện tích hạn hẹp thế này nhưng có những lúc ( giai đoạn 19501953) Hỏa Lò giam tới 2000 người. Với những thế hệ chiến sĩ bị giam cầm
đầu tiên nơi đây, họ không chỉ bị xích chân ,mà còn bị cùm ở cổ và tay .Một
nhà báo kể lại: “Khi vị toàn quyền Đông Dương Varren đến thăm nhà yêu
nước Phan Bội Châu ,đã phải nâng bằng cả hai tay chiếc cùm nặng ở cổ cụ
lên ,để bắt tay cụ ,vậy mà chiếc cùm ấy đã đề suốt hàng năm trời lên đôi vai
bé nhỏ của con người vĩ đại ấy”.Cũng tại nơi đây đã diễn
hàng trăm cuộc biểu tình lớn nhỏ, phản đối chế độ bạo tàn của thực dân,
cũng
với tư thế này, luôn luôn có sự giám sát của cai ngục vậy mà hàng trăm tờ
truyền đơn vẫn đến được tay người tù.
- Khu Cachot - hầm tối. Nơi đây dùng dể giam giữ những người tù bị trừng
phạt vì vi phạm nội quy của nhà tù. Đây được mệnh danh là địa ngục của địa
ngục. Theo những người tù kể lại, không ai có thể chịu đựng quá 10 ngày
tại đây bởi chỉ trong một thời gian ngắn, các tù nhân đã bị mờ mắt, phù chân
và kiệt sức bởi thiếu không khí và bị bỏ đói .Dù đã được cải tạo rất nhiều
nhưng khi đứng ở đây chúng em vẫn luôn có cảm giác không khí thật ngột
ngạt .Cả nhà tù Hỏa lò có rất nhiều khu Cachot như thế này ,tại khu này luôn
luôn có chiến sĩ bị giam cầm .Cai tù ở đây luôn coi Cachot là biện pháp hữu
hiệu nhất để chặn đứng làn sóng đấu tranh tại nhà tù của các chiến sĩ yêu
nước.
- Hai chiếc cống ngầm – giúp giải thoát cho các chiến sĩ cách mạng. Ngoài
sân trưng bày 2 chiếc cống ngầm nơi 16 nhà tù chính trị đã vượt ngục thành
công đêm 24-2-1951. Nhà tù kiên cố như thế, hệ thống cửa sắt chắn song to
bằng cổ tay, xích khóa, tù nhân bị cùm chặt biệt lập trong xà lim vậy mà họ
vẫn có thể vượt ngục .Sự kiện này đã thực sự gây chấn động cho chính
quyền thự dân .16 người chiến sĩ ấy ,là những người tù chỉ chờ ít ngày nữa
là bị xử bắn ,cho nên công việc chuẩn bị vượt nguc hết sức gấp rút .Dưới sự
lãnh đạo của chi bộ nhà tủ ,các nh đã nhận được cưa, sắt ,dũa… Do một sự
vô tình ,khi các chiến sĩ tử tù mở được nắp cống ,chui lên đường phố thì bắt
ngờ bị lính ,cảnh sát ngụy vây bắt .Cuộc chiến đấu không cân sức diễn ra
quyết liệt .Vá cuối cùng chỉ có 5 chiến sĩ thoát được .Đây chỉ là một trong
những cuộc vượt nguc trong hàng trăm những cuọc vượt ngục đầy mưu
trí dũng cảm tại nhà tù
- Trại giam nữ tuy không có cùm chân nhưng không kém phần khắc nghiệt.
Với diện tích bằng 270m2 bao gồm 4 phòng nhỏ nhưng được giam tới gần
300 tù nhân nữ thậm chí cả trẻ nhỏ.Chế độ giam cầm đối với những tù nhân
nữ cũng rất tàn bạo
- Khu trưng bày các công cụ tra tấn, tử hình của bọn thực dân
- Khu giam giữ tù nhân tử hình – “Xà lim tử hình” . Đây chính là khu giam
giữ những chiến sĩ sẽ bị tử hình .Nhiều đồng chí như Trần Đăng Ninh,
Hoàng Văn Thụ, Trường Chinh, Nguyễn Đức Cảnh .. đã từng bị giam cầm
tại đây ,một khu xà lim riêng biệt .Trong xà lim tử hình, những người tù bị
cùm chân suốt ngày đêm trên sàn xi măng ,ăn uống vệ sinh cá nhân ngay tại
chỗ.
- Tầng 2 – Khu trưng bày hiện vật thể hiện ý chí đấu tranh của các thế hệ
chiến sĩ bị giam cầm nơi đây. Ngay chính giữa căn phòng là bia ghi danh các
chiến sĩ cách
mạng đã bị đầy đọa nơi đây cùng các bức ảnh tư liệu được sắp xếp theo
trình
tự của thời gian. Nhà tù này đã chứng kiến sự kìm hãm của ba thế hệ chiến
sĩ,
thế hệ những người tù đầu tiên bị bắt giam là các nhà nho yêu nước tiêu
biểu
như các cụ: Phan Bội Châu, Lương Văn Can, Lương Bá Trạc... Sau khi Đảng
Cộng Sản Việt Nam ra đời nơi đây đã giam giữ các đồng
chí Nguyễn Văn Cừ, Trường Chinh, Lê Duẩn, Đỗ Mười. Có thể nói đây là
thế
hệ thứ hai của nhà tù. Sau năm 1947, thực dân Pháp quay lại xâm chiếm
Việt
Nam nhà tù lại tiếp tục giam giữ các cán bộ cách mạng, kháng chiến dân
quân
du kích... đây là thế hệ cuối cùng của nhà tù.
2. Tìm hiểu về truyền thống của Đảng cộng Sản Việt Nam, Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh
- Tìm hiểu 25 hiện vật được trưng bày gắn liền với ký ức thanh xuân, quá
trình hoạt động Đoàn của các nhân chứng lịch sử.
- Tìm hiểu về khu trưng bày với 3 nội dung chính: Khúc ca tuổi trẻ, Ánh sao
nơi tù ngục, Niềm tin và khát vọng.
- Hàng năm, Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò thường xuyên có các chương
trình trưng bày, triển lãm nhằm tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng,
đạo đức lối sống cho đoàn viên thanh niên nhằm tạo sự chuyển biến mạnh
mẽ, sâu rộng trong cán bộ, đoàn viên, thanh niên trên cả nước.
III. Kết luận :
Khép lại hành trình , Chi Đoàn D2018B “ cảm thấy thật may mắn khi được
tham gia buổi tham quan, học tập tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò. Chắc chắn,
những thông tin tiếp nhận được sẽ giúp em tăng thêm tình yêu với Đảng CS
Việt Nam, Đoàn TNCS Hồ Chí MInh, hiểu thêm về lịch sử Việt Nam thời kỳ
kháng chiến. Đồng thời, giúp em thêm trân trọng giá trị của hai tiếng “độc
lập” mà chúng em được hưởng ngày hôm nay”. Chúng em cảm thấy đây là
hành trình vô cùng bổ ích và có ý nghĩa với Đoàn viên và chúng em xin trân
trọng cảm ơn LCĐ, LCH khoa GDTH và LCĐ-LCH trường Đại học Thủ Đô
đã tạo điều kiện và cơ hội cho Chi Đoàn D2018B có hàng trình ý nghĩa như
vậy. Chi đoàn chúng em cũng xin gửi lời cảm ơn Ban Quản Lí Di tích Nhà
Tù Hỏa Lò đã tạo điều kiên , hướng dẫn giới thiệu và giúp chúng em tìm
hiểu về di tích nhiệt tình, cẩn thận, chu đáo.
Hành trình kết thúc vào 15h10 ngày 16 tháng 3 năm 2019
Đại diện Chi Đoàn ( Bí
thư)
Liên
Nguyễn Bích Liên