B GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C TH Y L I
TR N NAM PHI
HOÀN THI N CÔNG TÁC QU N LÝ AN TOÀN LAO
NG
CHO CÔNG TRÌNH TR S C QUAN T NH Y QU NG BÌNH
LU N V N TH C S
HÀ N I - N M 2016
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C TH Y L I
TR N NAM PHI
HOÀN THI N CÔNG TÁC QU N LÝ AN TOÀN LAO
NG
CHO CÔNG TRÌNH TR S C QUAN T NH Y QU NG BÌNH
CHUYÊN NGHÀNH: QU N LÝ XÂY D NG
MÃ S : 60.58.03.02
LU N V N TH C S
NG
IH
NG D N KHOA H C: 1. PGS.TS NGUY N QUANG C
2. TS INH ANH TU N
HÀ N I - N M 2016
NG
L I CAM OAN
H và tên h c viên:
TR N NAM PHI
L p cao h c:
23QLXD12
Chuyên ngành:
Qu n lý xây d ng
Tôi xin cam đoan đ tài lu n v n c a tôi hoàn toàn do tôi làm, nh ng k t qu nghiên
c u tính toán trung th c. Trong quá trình làm lu n v n tôi có tham kh o các tài li u
liên quan nh m kh ng đ nh thêm s tin c y và tính c p thi t c a đ tài. Tôi không sao
chép t b t k ngu n nào khác, n u vi ph m tôi xin ch u trách nhi m tr
Nhà tr
c Khoa và
ng.
Hà N i, ngày
tháng
H c viên
Tr n Nam Phi
i
n m 2016
L IC M
N
Lu n v n th c s : “Hoàn thi n công tác qu n lý an toàn lao đ ng cho công trình Tr s
C quan t nh y Qu ng Bình” đã đ
c tác gi hoàn thành đúng th i h n quy đ nh và
đ m b o đ y đ các yêu c u trong đ c
ng đ
c phê duy t.
Trong quá trình th c hi n, nh s giúp đ t n tình c a các Giáo s , Ti n s Tr
ng
i
H c Thu L i, các Công ty thi công công trình, tác gi đã hoàn thành lu n v n này.
Tác gi chân thành c m n PGS.TS.Nguy n Quang C
ng, Tr
ng
i h c Thu L i
Hà N i; TS inh Anh Tu n, Vi n b m và Thi t b th y l i đã t n tình h
ng d n giúp
đ đ tác gi hoàn thành lu n v n. Tác gi xin chân thành c m n các th y cô tr
ng
i h c Thu L i Hà N i, các th y cô trong khoa Công trình và khoa Kinh t đã t n
t y gi ng d y tác gi trong su t quá trình h c đ i h c và cao h c t i tr
ng.
Tuy đã có nh ng c g ng song do th i gian có h n, trình đ b n thân còn h n ch , lu n
v n này không th tránh kh i nh ng t n t i, tác gi mong nh n đ
c nh ng ý ki n
đóng góp và trao đ i chân thành c a các th y cô giáo, các anh ch em và b n bè đ ng
nghi p. Tác gi r t mong mu n nh ng v n đ còn t n t i s đ
c tác gi phát tri n
m c đ nghiên c u sâu h n góp ph n ng d ng nh ng ki n th c khoa h c vào ph c v
đ i s ng s n xu t.
Xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày
tháng
n m 2016.
H c viên
Tr n Nam Phi
ii
M CL C
L I CAM OAN ................................................................................................. I
L IC M
N ..................................................................................................... II
M C L C ..........................................................................................................III
DANH M C HÌNH NH ................................................................................. VI
DANH M C B NG BI U ............................................................................. VII
DANH M C CÁC VI T T T VÀ GI I THÍCH THU T NG ............. VIII
1.
Danh m c các t vi t t t .................................................................................... viii
2.
Gi i thích thu t ng ........................................................................................... viii
M
U .............................................................................................................. 1
1.Tính c p thi t c a đ tài .............................................................................................1
2. M c tiêu nghiên c u ..................................................................................................2
3.
it
ng và ph m vi nghiên c u ............................................................................2
4. Cách ti p c n và ph
5. K t qu đ t đ
ng pháp nghiên c u .............................................................3
c .......................................................................................................4
CH
NG 1.T NG QUAN V QU N LÝ AN TOÀN LAO
NG
TRONG XÂY D NG ......................................................................................... 5
1.1
T ng quan v Qu n lý d án xây d ng công trình..........................................5
1.1.1 Khái ni m v d án và qu n lý d án đ u t xây d ng công trình ............................ 5
1.1.2 Các giai đo n c a d án và các hình th c d án ......................................................... 7
1.2
T ng quan v công tác qu n lý an toàn lao đ ng ..........................................10
1.2.1 Khái ni m v qu n lý lao đ ng ...................................................................................10
1.2.2 Trách nhi m c a các ch th đ i v i an toàn lao đ ng trong thi công xây d ng
công trình .................................................................................................................................11
1.2.3 Trách nhi m c a ban qu n lý d án và các nhà th u t v n .....................................12
1.2.4 Trách nhi m c a ng
i lao đ ng ...............................................................................12
1.3
Nh ng b t c p trong công tác qu n lý nhà n c v an toàn lao đ ng trong
xây d ng Vi t Nam ...................................................................................................13
1.3.1 Th c tr ng v an toàn lao đ ng Vi t Nam hi n nay ..............................................13
1.3.2 Nh ng b t c p trong công tác qu n lý nhà n
iii
c v an toàn lao đ ng .....................14
K t lu n ch
ng 1 ........................................................... Error! Bookmark not defined.
CH
NG 2 C S KHOA H C VÀ PHÁP LÝ V QU N LÝ AN
TOÀNLAO
NG TRONG CÔNG TRÌNH XÂY D NG DÂN D NG ... 22
2.1
Các v n b n pháp quy v qu n lý an toàn lao đ ng trong xây d ng .......... 22
2.1.1 Các v n b n pháp lu t v lao đ ng, công đoàn ......................................................... 22
2.1.2 Các v n b n pháp lu t m i v lao đ ng trong xây d ng Vi t Nam ..................... 28
2.2
Các mô hình qu n lý an toàn lao đ ng trong thi công xây d ng công trình
dân d ng ....................................................................................................................... 29
2.2.1 Qu n lý an toàn lao đ ng trên công tr
ng xây d ng................................................. 29
2.2.2 Các chính sách v an toàn lao đ ng ........................................................................... 29
2.2.3 T ch c qu n lý an toàn lao đ ng ............................................................................. 30
2.2.4 T ch c th c hi n, ki m tra công tác an toàn lao đ ng trong xây d ng ................. 31
2.2.5 Nhi m v c a cán b Nhà n
c v qu n lý an toàn, v sinh lao đ ng.................... 34
2.2.6 Nhi m v các đ c công .............................................................................................. 35
2.2.7 Trách nhi m công nhân .............................................................................................. 35
2.2.8 Ch c n ng h i đ ng b o h lao đ ng ........................................................................ 36
2.3
K thu t an toàn trong thi công xây d ng công trình dân d ng ................. 37
2.3.1 Yêu c u chung .............................................................................................................. 37
2.3.2 T ch c m t b ng công t
ng.................................................................................... 38
2.3.3 An toàn công tác đ t ................................................................................................... 39
2.3.4 An toàn công tác móng ............................................................................................... 42
2.3.5 An toàn thi công ph n ng m ...................................................................................... 43
2.3.6 An toàn xe, máy di chuy n trên công tr
ng ............................................................ 44
2.3.7 An toàn s d ng đi n trong thi công.......................................................................... 48
2.3.8 Giàn giáo, giá đ và thang .......................................................................................... 48
2.3.9 Công tác c p pha, c t thép và bê tông ....................................................................... 50
2.3.10 Công tác s n xu t v a và bê tông .............................................................................. 53
2.3.11 Công tác xây ................................................................................................................ 54
2.3.12 Công tác hoàn thi n .................................................................................................... 55
K t lu n ch
ng 2 ........................................................... Error! Bookmark not defined.
iv
NG 3. HOÀN THI N CÔNG TÁC QU N LÝ AN TOÀN LAO
NG CHO CÔNG TRÌNH TR S C QUAN T NH Y QU NG
BÌNH ................................................................................................................... 57
CH
3.1
Gi i thi uv d án Tr s C quan T nh y Qu ng bình ............................57
3.1.1 Thông tin chung ...........................................................................................................57
3.1.2 Gi i pháp thi t k : .......................................................................................................58
3.2
Th c tr ng công tác qu n lý an toàn lao đ ng tai công trình ......................60
3.2.1 Hi n tr ng công tác an toàn lao đ ng trên công tr
ng: ...........................................60
3.2.2 Nh ng v n đ còn t n t i trong công tác qu n lý an toàn lao đ ng trên công tr
ng
61
3.2.3 V hi n tr ng qu n lý an toàn lao đ ng c a công trình.............................................62
3.3
Xây d ng mô hình qu n lý an toàn cho công trình .......................................63
3.3.1 Mô hình qu n lý...........................................................................................................63
3.3.2 Giám sát an toàn lao đ ng t i công trình ...................................................................65
3.4
Các gi i pháp chung nh m nâng cao hi u qu trong công tác qu n lý an
toàn lao đ ng cho công trình ......................................................................................69
3.4.1 Kh c ph c s ch ng chéo gi a các v n b n pháp lý.................................................69
3.4.2 Xây d ng chi ti t các bi n pháp k thu t an toàn cho công trình Tr s C quan
t nh y Qu ng bình ..................................................................................................................70
K t lu n ch
ng 3........................................................................................................92
K T LU N VÀ KI N NGH .......................................................................... 94
1. Nh ng n i dung đã đ t đ
c .................................................................................94
1.1 V c s khoa h c:...........................................................................................................94
1.2
V c s th c ti n: .......................................................................................................94
2. Nh ng m t còn h n ch , t n t i .............................................................................95
3. Gi i pháp kh c ph c và h
ng nghiên c u ti p theo ..........................................95
TÀI LI U THAM KH O ................................................................................ 96
v
DANH M C HÌNH NH
Hình 1.1. S đ các giai đo n c a d án ......................................................................... 8
Hình 1.2. S p giàn giáo công tr ng Formosa – khu kinh t V ng Áng Hà T nh ....... 14
Hình 2.1. S đ t ch c v ATL c a B Lao đ ng Th ng binh và Xã h i ............. 31
Hình 2.2 S đ t ch c v ATL c a T ng L L Vi t Nam ..................................... 32
Hình 2.3 S đ t ch c v ATL c a B Xây d ng .................................................... 33
Hình 2.4. S đ t ch c v ATL c a m t s T ng công ty ....................................... 33
Hình 2.5. S đ t ch c v ATL c a m t s Công ty ................................................ 34
Hình 3.1. T ng th khuôn viên Tr s C quan T nh y Qu ng Bình ......................... 57
Hình 3.2. Tr s C quan T nh y Qu ng Bình ............................................................ 59
Hình 3.3. S đ t ch c ban qu n lý ATL c a công trình ......................................... 63
Hình 3.4. Bu lông liên k t gi a thân và móng b h ng gây đ c n tr c........................ 73
Hình 3.5. H th ng neo c n tr c v i công trình ............................................................ 73
Hình 3.6. Cách bu c móc c u an toàn và bu c dây vào v t tròn .................................. 75
Hình 3.7. H khung đ đi kèm v i ván khuôn sàn t i công trình ................................ 76
Hình 3.8. H th ng giàn giáo b ng ng thép thanh r i ................................................. 76
Hình 3.9. Cách th t đai an toàn trong lao đ ng ............................................................. 79
Hình 3.10. B trí l i đi an toàn cho công nhân trên công tr ng ................................. 80
Hình 3.11. Cách x p và che ph hàng r i ..................................................................... 81
Hình 3.12. B trí, t ch c an toàn khi thi công i đ t ................................................... 82
Hình 3.13. B trí, t ch c an toàn khi thi công đào đ t ................................................ 83
Hình 3.14. B trí, t ch an toàn khi thi công ép c c ................................................... 84
Hình 3.15. Ch d n an toàn tr m bi n áp ....................................................................... 85
Hình 3.16. Ch d n an toàn tr m t phân ph i đi n ...................................................... 86
Hình 3.17. Ch d n an toàn cáp đi n t m th i ............................................................... 87
Hình 3.18. Ch d n an toàn khi hàn đi n ....................................................................... 89
Hình 3.19. Ch d n phòng ng a c ng đ ng................................................................... 90
Hình 3.20. B trí h th ng an toàn phòng ch ng cháy n ............................................. 92
vi
DANH M C B NG BI U
B ng 1.1. So sánh tình hình TNL n m 2014 và n m 2015 ........................................16
B ng 1.2. M i đ a ph ng x y ra v TNL ch t ng i nhi u nh t n m 2014 ..........16
B ng 1.3. So sánh tình hình TNL n m 2014 v i n m 2013 c a 10 đ a ph ng x y ra
nhi u v TNL ch t ng i nh t....................................................................................17
B ng 1.4. So sánh tình hình TNL n m 2015 và n m 2014 ........................................17
B ng 1.5. M i đ a ph ng có s ng i ch t vì TNL nhi u trong n m 2015 ...........18
B ng 1.6. So sánh tình hình TNL n m 2015 v i n m 2014 c a 10 đ a ph ng x y ra
nhi u v TNL ch t ng i nh t....................................................................................19
B ng 2.1. Gi i h n vùng nguy hi m đ i v i các công trình xây d ng..........................39
B ng 2.2. Góc nghiêng c a mái d c đào không ch ng .................................................41
B ng 2.3. H thanh ch ng .............................................................................................41
B ng 2.4. Gi i h n vùng nguy hi m khi l p đ t c n c u tháp .......................................45
B ng 2.5. Kho ng cách đi m biên c a máy ho c t i tr ng đ n đ ng dây g n nh t....47
B ng 2.6. Kho ng cách t đi m t a g n nh t c a xe máy đ n hào h ..........................47
B ng 2.7. Kho ng cách tính t đi m cao nh t c a xe máy ...........................................48
vii
DANH M C CÁC VI T T T VÀ GI I THÍCH THU T NG
1. Danh m c các t vi t t t
ATL
An toàn lao đ ng
ATVSL
An toàn v sinh lao đ ng
BHL
B o h lao đông
TNL
Tai n n lao đ ng
PCCC
Phòng cháy ch a cháy
VSL
V sinh lao đ ng
2. Gi i thích thu t ng
1) An toàn lao đ ng trong thi công xây d ng công trình (ATL ): là h th ng các bi n
pháp v t ch c và qu n lý, đi u hành trên công tr
ng nh m c i thi n đi u ki n lao
đ ng và ng n ch n tai n n lao đ ng trong thi công xây d ng công trình.
2) K thu t an toàn: là h th ng các bi n pháp và máy móc, ph
ng ti n, t ch c và k
thu t nh m phòng ng a s tác đ ng c a các y u t nguy hi m gây ch n th
s n xu t đ i v i ng
ng trong
i lao đ ng.
3) An toàn c a máy móc, thi t b s n xu t: tính ch t c a máy móc, thi t b b o đ m
đ
c tính an toàn khi th c hi n các ch c n ng đã quy đ nh trong đi u ki n xác đ nh và
trong m t th i gian quy đ nh.
4) Tai n n lao đ ng (TNL ): tai n n lao đ ng x y ra gây tác h i đ n c th ng
đ ng do tác đ ng c a các y u t nguy hi m và có h i trong xây d ng.
viii
i lao
M
U
1.Tính c p thi t c a đ tài
An toàn lao đ ng (ATL ) trong xây d ng là ch vi c ng n ng a s c tai n n x y ra
trong quá trình lao đ ng xây d ng trên công tr
ho c gây t vong cho ng
ng, gây th
ng tích đ i v i c th
i lao đ ng. Công tác qu n lý ATL không t t thì gây ra tai
n n lao đ ng.
ATL trong xây d ng là m t trong nh ng công vi c b t bu c trong quá trình thi công
xây d ng công trình xây d ng. D
i góc đ pháp lý, ATL
lu t quy đ nh các bi n pháp b o đ m ATL
thi n đi u ki n lao đ ng cho ng
Qu c h i, Nhà n
là nh ng quy ph m pháp
nh m ng n ng a tai n n lao đ ng và c i
i lao đ ng. Xu t phát t t m quan tr ng này mà
c và Chính ph đã ban hành các v n b n pháp lu t quy đ nh nghiêm
ng t ch đ b o h lao đ ng t khâu ban hành v n b n pháp lu t đ n t ch c th c hi n
và x lý vi ph m. Ngoài ra, đ th c hi n t t các gi i pháp an toàn không ch đ n gi n
là đ a ra các lu t đ nh và nêu cao kh u hi u, mà vi c quan tr ng h n h t là ph i đ
c
phân tích, tính toán trên c s khoa h c nh m đ xu t các bi n pháp an toàn m t cách
h p lý, chính xác.
Nhìn nh n đ
c t m quan tr ng c a công tác an toàn xây d ng, mà đ c bi t là công tác
qu n lý an toàn xây d ng, Qu c h i đã ban hành lu t s 10/2012/QH13 B lu t lao
đ ng và Chính ph đã ban hành Ngh đ nh s 05/2015/N -CP ngày 12/01/2015 quy
đ nh chi ti t và h
ng d n m t s m i dung thi hành b lu t lao đ ng, đ ng th i các b
ngành c ng ban hành m t s thông t h
ng d n liên quan theo s đ sau:
Hi n pháp
B lu t L
N 15/2015/N -CP
Các thông t
Các B lu t liên quan (Lu t Công
đoàn 12/2012/QH13; Lu t BHXH
58/2014/QH13; Lu t BHYT….
Các Ngh đ nh c a Chính ph liên
quan (N 11/2012; N 05/2015;
N 119/2014…)
H th ng quy chu n; TCVN; TCN
Các ch th
1
Ngày nay, vi c m t ATL
xã h i. M c dù đ
trên các công tr
ng xây d ng là v n n n nh c nh i trong
c các c quan qu n lý nhà n
c, các đ n v t v n giám sát, nhà
th u xây d ng quan tâm chú tr ng.nh ng nhìn chung công tác qu n lý an toàn xây
d ng trên nhi u công tr
M t s công tr
ho c ch t ng
ng còn ch a mang l i k t qu ho c đ t hi u qu không cao.
ng còn đ x y ra tai n n lao đ ng gây th
ng, n m 2015 trên toàn qu c đã x y ra 7.620 v tai
n n lao đ ng (TNL ) làm 7.785 ng
v ; S v TNL
i b th
i lao đ ng
i t o d lu n x u và gây b t bình trong xã h i.Theo báo cáo c a 63/63
t nh, thành ph tr c thu c Trung
ng
ng t t cho ng
có hai ng
i b n n, trong đó: S v TNL
i b n n tr lên: 79 v ; S ng
ng n ng: 1.704 ng
i. [1]
ch t ng
i ch t: 666 ng
i: 629
i; S
i u này cho th y r ng công tác qu n lý
ATL trong xây d ng còn nhi u l ng l o, ch a th c s hi u qu .
2. M c tiêu nghiên c u
ánh giá th c tr ng v công tác qu n lý ATL
trên các công tr
ng xây d ng
n
c
ta hi n nay.
Nghiên c u, đ xu t các gi i pháp nh m nâng cao hi u qu trong công tác qu n lý
ATL trong xây d ng, áp d ng cho công trình Tr s C quan T nh y Qu ng Bình.
it
3.
i t
ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u: Gi i pháp ATL
cho công trình Tr s C quan T nh y
Qu ng Bình.
D
án Tr s C quan T nh y Qu ng Bình đ
c đ u t
xây d ng trên khu đ t
30.000m2 có quy m đ u t xây d ng g m 07 t ng v i 18.680m2 sàn và các h ng m c
khác, v i t ng m c đ u t 378 t đ ng b ng ngu n v n ngân sách Nhà n
c. V i ph n
ki n trúc:
- M t b ng: M t b ng công trình đ
vi c. Kh i gi a đ
c thi t k theo khu ch c n ng và theo t ng làm
c b trí làm n i làm vi c c a th
vi c c a kh i V n phòng. Hai kh i hai bên đ
T ng tr t đ
ng tr c T nh y và các phòng làm
c b trí làm n i làm vi c c a các Ban.
c b trí làm n i đ xe và các không gian ph tr , t t ng 2 lên đ n t ng 6
là không gian làm vi c.
2
- M t đ ng: M t đ ng công trình đ
Các m ng t
c phân chia thành 3 ph n: Chân đ , thân và mái.
ng đ c k t h p v i ô kính l n t o ra các m ng đ c r ng đan xen, hình
kh i vuông v n, b c c đ i x ng. M t đ ng bên ngoài đ n gi n, hình th c ki n trúc
hi n đ i. [2]
Ph m vi nghiên c u:
m b o công tác qu n lý an toàn lao đ ng và VSATL
trong
quá trình thi công cho m t s h ng m c, b ph n k t c u chính c a công trình.
Trên c s h th ng pháp lu t v qu n lý an toàn xây d ng t i Vi t Nam đ tài t p
trung nghiên c u, đánh giá hi u qu m t s các mô hình qu n lý an toàn xây d ng đã
có, t đó đ xu t mô hình qu n lý an toàn xây d ng h p lý cho công trình Tr s C
quan T nh y Qu ng Bình.
4. Cách ti p c n và ph
ng pháp nghiên c u
* Cách ti p c n
it
ng ti p c n c a đ tài là công tác ATL
đ c thù riêng và có m t ph m vi r ng. Vì v y, h
trong xây d ng.
ây là l nh v c có
ng ti p c n c a đ tài s là:
* Ti p c n t t ng th chi ti t (ti p c n h th ng)
Ti p c n các k t qu đã nghiên c u v công tác qu n lý ATL
n
c c ng nh ngoài n
trong xây d ng trong
c, c p nh t các v n b n pháp lu t hi n hành.
* Ti p c n toàn di n, đa l nh v c
Xem xét đ y đ các y u t phát tri n khi nghiên c u đ tài bao g m các l nh v c kinh
t xã h i, con ng
* Ph
i …;
ng pháp nghiên c u
Thu th p, phân tích các tài li u liên quan: các tài li u v công tác qu n lý ATL
nh t 3 công tr
Ph
c a ít
ng xây d ng hi n nay;
ng pháp chuyên gia: trao đ i v i th y h
ng d n và các chuyên gia có kinh
nghi m nh m đánh giá và đ a ra gi i pháp phù h p nh t.
3
5. K t qu đ t đ
c
Th c tr ng công tác qu n lý ATL trong xây d ng t i Vi t Nam.
Các gi i pháp chung nh m nâng cao hi u qu công tác qu n lý ATL trong xây d ng.
Mô hình qu n lý ATL cho công trình Tr s C quan T nh y Qu ng Bình.
4
CH
NG 1. T NG QUAN V
TRONG XÂY D NG
1.1
QU N LÝ AN TOÀN LAO
NG
T ng quan v Qu n lý d án xây d ng công trình
1.1.1 Khái ni m v d án và qu n lý d án đ u t xây d ng công trình
D án đ u t xây d ng công trình là nh ng d án đ u t cho vi c xây d ng, mua s m
thi t b công ngh , đào t o công nhân v n hành nh m t o ra các s n ph m v t ch t
ho c d ch v cho xã h i; ho c là các d án đ u t xây d ng công trình t o ra các h
th ng c s v t ch t cho xã h i nh c u, c ng, đ
bi n, đê, đ p, h ch a n
công trình đ
c, kênh m
ng t
ng b , đ
ng s t; c ng sông, c ng
i tiêu… Nh v y d án đ u t xây d ng
c hi u là nh ng d án trong đó có các công trình nh nhà x
b … g n li n v i đ t đ
ng, thi t
c xây d ng trên m t đ a đi m c th (nh m phân bi t v i các
d án đ u t không có xây d ng công trình ho c ch có thi t b không g n li n v i đ t
nh d án mua s m ô tô, máy bay, tàu th y… (không có xây d ng, l p đ t thi t b …)
Theo Lu t s : 50/2014/QH13 Lu t Xây d ng Vi t Nam ngày 18 tháng 6 n m 2014thì
d án đ u t xây d ng là t p h p các đ xu t có liên quan đ n vi c s d ng v n đ ti n
hành ho t đ ng xây d ng đ xây d ng m i, s a ch a, c i t o công trình xây d ng
nh m phát tri n, duy trì, nâng cao ch t l
th i h n và chi phí xác đ nh.
ng công trình ho c s n ph m, d ch v trong
giai đo n chu n b d án đ u t xây d ng, d án đ
c
th hi n thông qua Báo cáo nghiên c u ti n kh thi đ u t xây d ng, Báo cáo nghiên
c u kh thi đ u t xây d ng ho c Báo cáo kinh t - k thu t đ u t xây d ng.
Ho t đ ng xây d ng bao g m l p quy ho ch xây d ng, l p d án đ u t xây d ng
công trình, kh o sát xây d ng, thi t k xây d ng công trình, thi công xây d ng công
trình, giám sát thi công xây d ng công trình, qu n lý d án đ u t xây d ng công trình,
l a ch n nhà th u trong ho t đ ng xây d ng và các ho t đ ng khác có liên quan đ n
xây d ng công trình.
Công trình xây d ng là s n ph m đ
c t o thành b i s c lao đ ng c a con ng
li u xây d ng, thi t b l p đ t vào công trình, đ
g m ph n d
i m t đ t, ph n trên m t đ t, ph n d
5
i, v t
c liên k t đ nh v v i đ t, có th bao
im tn
c và ph n trên m t n
c,
đ
c xây d ng theo thi t k . Công trình xây d ng bao g m công trình xây d ng công
c ng, nhà , công trình công nghi p, giao thông, thu l i, n ng l
ng và các công
trình khác.
Qu n lý d án là vi c l p k ho ch, t ch c, đi u ph i, ch đ o và qu n lý, giám sát
quá trình phát tri n c a d án đ i v i các giai đo n nh m đ m b o cho d án hoàn
thành đúng th i gian, trong ph m vi ngân sách đã đ
c duy t, đ m b o ch t l
ng
công trình, đ t m c tiêu c th c a d án và các m c đích đ ra.
M i m t d án xây d ng đ u có m t đ c đi m riêng t o nên s phong phú đa d ng
trong công tác qu n lý d án. Tuy nhiên m c tiêu c b n c a vi c qu n lý d án th
hi n
ch các công vi c ph i hoàn thành theo yêu c u và b o đ m ch t l
ph m vi chi phí đ
c phê duy t, đúng ti n đ đ ra và gi cho ph m vi d án không
thay đ i.
1.1.2
ng, trong
Các n i dung v d án
Công tác QLDA bao g m các n i dung sau:
- Qu n lý t ng th d án;
- Qu n lý chi phí và ngu n l c d án;
- Qu n lý th i gian và ti n đ d án;
- Qu n lý đ u th u và h p đ ng;
- Qu n lý thi công xây l p;
- Qu n lý ch t l
ng,
- Qu n lý kh i l
ng d án;
- Qu n lý r i ro, ATL , môi tr
ng xây d ng d án;
- Qu n lý thanh, quy t toán v n đ u t ;
- Qu n lý v n hành d án;
- Qu n lý h s thông tin d án. [3]
6
1.1.3 Các giai đo n c a d án và các hình th c d án
Trình t c a m t d án đ u t xây d ng g m có 03 giai đo n đó là chu n b d án,
th c hi n d án và k t thúc xây d ng đ a công trình c a d án vào khai thác s d ng,
tr tr
ng h p xây d ng nhà
riêng l .
c quy đ nh c th nh sau:
- Giai đo n chu n b d án g m các công vi c: T ch c l p, th m đ nh, phê duy t Báo
cáo nghiên c u ti n kh thi (n u có); l p, th m đ nh, phê duy t Báo cáo nghiên c u kh
thi ho c Báo cáo kinh t - k thu t đ u t xây d ng đ xem xét, quy t đ nh đ u t xây
d ng và th c hi n các công vi c c n thi t khác liên quan đ n chu n b d án;
- Giai đo n th c hi n d án g m các công vi c: Th c hi n vi c giao đ t ho c thuê đ t
(n u có); chu n b m t b ng xây d ng, rà phá bom mìn (n u có); kh o sát xây d ng;
l p, th m đ nh, phê duy t thi t k , d toán xây d ng; c p gi y phép xây d ng (đ i v i
công trình theo quy đ nh ph i có gi y phép xây d ng); t ch c l a ch n nhà th u và ký
k t h p đ ng xây d ng; thi công xây d ng công trình; giám sát thi công xây d ng; t m
ng, thanh toán kh i l
ng hoàn thành; nghi m thu công trình xây d ng hoàn thành;
bàn giao công trình hoàn thành đ a vào s d ng; v n hành, ch y th và th c hi n các
công vi c c n thi t khác;
- Giai đo n k t thúc xây d ng đ a công trình c a d án vào khai thác s d ng g m các
công vi c: Quy t toán h p đ ng xây d ng, b o hành công trình xây d ng. [3]
7
Giai đo n I
Chu n b đ u t
Nghiên c u c
h iđ u t
Nghiên c u d
án ti n kh thi
Nghiên c u d
án kh thi
Th m đ nh d
án
Giai đo n II
Th c hi n đ u t
Thi t k l p
TDT, d toán
Ký h p đ ng
XD, thi t b
Thi công XD,
đào t o cán b
V n hành th ,
NT, thanh toán
a công trình vào
khai thác s d ng
Hình 1.1. S đ các giai đo n c a d án
Tr
ng h p đ c bi t đ i v i d án quan tr ng qu c gia, d án nhóm A g m nhi u d
án thành ph n trong đó m i d án thành ph n có th v n hành đ c l p, khai thác s
d ng ho c đ
c phân k đ u t đ th c hi n thì d án thành ph n đ
c qu n lý th c
hi n nh m t d án đ c l p.
Tr
c đây, c n c quy mô, tính ch t c a d án và n ng l c c a mình, Ch đ u t l a
ch n m t trong các hình th c qu n lý th c hi n d án sau: ch đ u t tr c ti p qu n lý
th c hi n d án; ch nhi m đi u hành d án; chìa khóa trao tay; t th c hi n d án.
Hi n nay, Ngh đ nh s 59/2015/N -CP ngày 18/6/2015 quy đ nh có 05 hình th c t
ch c qu n lý d án đ u t xây d ng, c th là: Ban qu n lý d án đ u t xây d ng
8
chuyên ngành, Ban qu n lý d án đ u t xây d ng khu v c; Ban qu n lý d án đ u t
xây d ng m t d án; thuê t v n qu n lý d án đ u t xây d ng; ch đ u t tr c ti p
th c hi n d án; qu n lý d án c a t ng th u xây d ng.
- Ban qu n lý d án đ u t xây d ng chuyên ngành, ban qu n lý d án đ u t xây
d ng khu v c là m t t ch c đ
c thành l p b i B tr
ng, Th tr
ng c quan ngang
b , Ch t ch y ban nhân dân c p t nh, Ch t ch y ban nhân dân c p huy n, ng
di n có th m quy n c a Doanh nghi p Nhà n
iđ i
c đ th c hi n công tác qu n lý m t s
d án thu c cùng m t chuyên ngành, tuy n công trình ho c trên cùng m t đ a bàn.
- Ban qu n lý d án đ u t xây d ng m t d án là m t t ch c đ
c thành l p b i ch
đ u t đ qu n lý th c hi n d án quy mô nhóm A có công trình xây d ng c p đ c bi t,
d án áp d ng công ngh cao đ
c B tr
ng B Khoa h c và Công ngh xác nh n
b ng v n b n, d án v qu c phòng, an ninh có yêu c u bí m t nhà n
c, d án s
d ng v n khác.
- Thuê t v n qu n lý d án đ u t xây d ng tr
ng h p Ban qu n lý d án chuyên
ngành, Ban qu n lý d án khu v c không đ đi u ki n n ng l c đ th c hi n m t s
công vi c qu n lý d án đ u t xây d ng thì đ
c thuê t ch c, cá nhân t v n có đ
đi u ki n n ng l cđ th c hi n. T ch c t v n qu n lý d án có th đ m nh n th c
hi n m t ph n ho c toàn b các n i dung qu n lý d án theo h p đ ng ký k t v i ch
đ ut .
- Ch đ u t tr c ti p th c hi n d án đ
c hi u là ch đ u t s d ng t cách pháp
nhân c a mình và b máy chuyên môn tr c thu c đ tr c ti p qu n lý đ i v i d án c i
t o, s a ch a, nâng c p công trình xây d ng quy mô nh có t ng m c đ u t d
t đ ng, d án có s tham gia c a c ng đ ng và d án có t ng m c đ u t d
i 05
i 02 t
đ ng do y ban nhân dân c p xã làm ch đ u t .
c hi u là t ng th u xây d ng th c hi n h p
- Qu n lý d án c a t ng th u xây d ngđ
đ ng EPC, h p đ ng chìa khóa trao tay có trách nhi m tham gia qu n lý th c hi n m t
ph n ho c toàn b d án theo th a thu n h p đ ng v i ch đ u t và ph i có đ đi u
ki n n ng l c ho t đ ng xây d ng theo quy đ nh c a các v n b n pháp lu t có liên
quan đ th c hi n công vi c do mình đ m nh n.
9
1.2 T ng quan v công tác qu n lý an toàn lao đ ng
1.2.1 Khái ni m v qu n lý lao đ ng
Qu n lý lao đông là ho t đ ng qu n lý lao đ ng con ng
i trong m t t ch c nh t đ nh
trong đó ch th qu n tr tác đ ng lên khách th b qu n tr nh m m c đích t o ra l i
ích chung c a t ch c.
Qu n lý ATL
ph thu c tr
c h t vào s ph i h p hành đ ng c a m i cá nhân và t
ch c, bao g m c Chính ph , ng
i s d ng lao đ ng và ng
i lao đ ng nh m m c
đích phòng ch ng tai n n và b nh t t … Vi c ng n ng a m i hi m h a ti m tàng này
chính là đi u mà nhà qu n lý ph i c g ng th c hi n. Không th đ n khi có s thi t h i
v ng
i ho c v t ch t r i m i hành đ ng. Vì v y, qu n lý ATL
xây d ng có ngh a là ph i áp d ng nh ng bi n pháp an toàn tr
trên công tr
ng
c khi có tai n n và
b nh t t x y ra.
T i đi u 235 Lu t s 10/2012/QH13 B Lu t lao đông quy đinh qu n lý nhà n
cv
lao đ ng bao g m nh ng n i dung ch y u sau đây:
- Ban hành và t ch c th c hi n v n b n quy ph m pháp lu t v lao đ ng;
- Theo dõi, th ng kê, cung c p thông tin v cung c u và s bi n đ ng cung c u lao
đ ng; quy t đ nh chính sách, quy ho ch, k ho ch v ngu n nhân l c, d y ngh , phát
tri n k n ng ngh , xây d ng khung trình đ ngh qu c gia, phân b và s d ng lao
đ ng toàn xã h i. Quy đ nh danh m c nh ng ngh ch đ
c s d ng lao đ ng đã qua
đào t o ngh ho c có ch ng ch k n ng ngh qu c gia;
- T ch c và ti n hành nghiên c u khoa h c v lao đ ng, th ng kê, thông tin v lao
đ ng và th tr
ng lao đ ng, v m c s ng, thu nh p c a ng
i lao đ ng;
- Xây d ng các c ch , thi t ch h tr phát tri n quan h lao đ ng hài hòa, n đ nh và
ti n b ;
- Thanh tra, ki m tra, gi i quy t khi u n i, t cáo và x lý vi ph m pháp lu t v lao
đ ng; gi i quy t tranh ch p lao đ ng theo quy đ nh c a pháp lu t;
- H p tác qu c t v lao đ ng.
10
Ngày 14/4/2016, t i Lào Cai, B Xây d ng đã t ch c H i th o “Công tác qu n lý an
toàn trong xây d ng” v i s tham gia c a các chuyên giá đ n t nhi u B ngành trong
n
c (B
Xây d ng, B
Lao đông Th
ng binh và Xã h i, B
Giao thông…)
T i H i th o, các đ n v tham gia đã t p trung vào n i dung “Làm th nào đ h n ch
t i đa s c k thu t gây m t an toàn trong l nh v c xây d ng”, đ ng th i chia s
nh ng kinh nghi m trong công tác qu n lý an toàn trong xây d ng nói chung, đ ng
th i c ng đ xu t đ n nh ng m t làm đ
c và ch a làm đ
c đ i v i công tác ATL
trong ngành Xây d ng. Theo đó, công đoàn xây d ng Vi t Nam đã có vai trò quan
tr ng trong vi c ki m tra, đôn đ c, nâng cao nh n th c nh m b o v tính m ng, tài s n
cho ng
i lao đ ng và doanh nghi p. [1]
1.2.2 Trách nhi m c a các ch th
d ng công trình
1.2.2.1 Trách nhi m c a ch đ u t
đ i v i an toàn lao đ ng trong thi công xây
xây d ng công trình
Thành l p b ph n chuyên trách ho c kiêm nhi m đ giám sát, ki m tra vi c th c các
quy đ nh v ATL c a nhà th u thi công xây d ng trên công tr
ng.
L a ch n nhà th u có đ y đ đi u ki n n ng l c phù h p v i công vi c đ m nh n theo
quy đ nh c a pháp lu t v xây d ng.
T m d ng ho c đình ch thi công, yêu c u kh c ph c đ i v i nhà th u vi ph m quy
đ nh v ATL .
Ph i h p v i nhà th u x lý, kh c ph c khi x y ra s c ho c tai n n lao đ ng, đ ng
th i báo cáo v i các c quan ch c n ng v tình hình ATL c a d án, công trình theo
quy đ nh c a pháp lu t v ATL .
1.2.2.2 Trách nhi m c a nhà th u thi công xây d ng công trình
L p và trình phê duy t bi n pháp thi công, trong đó có nêu r các bi n pháp b o đ m
ATL
cho ng
i, máy móc, thi t b và công trình. Có k ho ch ki m tra đ nh k ho c
đ t xu t di n bi n trên công tr
ng đ đi u ch nh bi n pháp thi công, bi n pháp ATL
cho phù h p.
11
Tuy n ch n và b trí ng
i lao đ ng k thu t trên công tr
ng đúng chuyên môn đ
c
đào t o, đ n ng l c hành ngh theo yêu c u công vi c và đ s c kh e theo quy đ nh.
ng th i ph i cung c p đ y đ các ph
tùy theo công vi c mà ng
Thành l p m ng l
ng ti n b o v cá nhân cho ng
i đó đang th c hi n.
i và b ph n qu n lý công tác ATL
trên công tr
ng.
phân công công vi c c th cho t ng cá nhân qu n lý công tác ATL
tr
i lao đ ng
ng th i
trên công
ng.
Có đ nh k t ch c t p hu n, hu n luy n v công tác ATL
ng
i lao đ ng thu c quy n, mình qu n lý theo quy đ nh.
Th
ng xuyên ki m tra vi c th c hi n công tác ATL
cho đ i ng qu n lý và
theo bi n pháp đ
c phê duy t
và s tuân th theo quy chu n, tiêu chu n k thu t liên quan.
Ch trì, ph i h p v i ch đ u t kh c ph c h u qu , khai báo v i c quan qu n lý, l p
biên b n khi x y ra s c công trình xây d ng, TNL trên công tr
ng.
Th c hi n công tác ki m đ nh, đ ng ký, b o d
ng máy móc và thi t b đ nh k nh m
đ m b o an toàn cho ng
ng xây d ng.
i lao đ ng và công tr
1.2.3 Trách nhi m c a ban qu n lý d án và các nhà th u t v n
Giám sát vi c th c hi n c a nhà th u tuân th các bi n pháp thi công, bi n pháp đ m
b o an toàn đã đ
c phê duy t; tuân th các quy chu n, quy ph m k thu t an toàn
trong thi công xây d ng công trình.
Thông báo cho ch đ u t nh ng nguy c có th
nh h
ng đ n an toàn trong quá
trình thi công đ có gi i pháp x lý và đi u ch nh bi n pháp thi công cho phù h p.
Ki m tra, báo cáo ch đ u t x lý vi ph m, d ng thi công và yêu c u kh c ph c khi
nhà th u thi công vi ph m các quy đ nh v ATL trên công tr
1.2.4 Ngh a v và trách nhi m c a ng
ng.
i lao đ ng
1.2.4.1 Ngh a v :
Ch p hành quy đ nh v ATL có li n quan đ n công vi c đ
12
c giao.
Ph i s d ng và b o qu n th
ng xuyên các ph
ng ti n b o v cá nhân đã đ
c trang
b , c p phát.
Ph i báo cáo k p th i v i ng
i có trách nhi m khi phát hi n nguy c gây TNL , bênh
ngh nghi p ho c có s c nguy hi m, tham gia c p c u ng
i b n n và kh c ph c
h u qu tai n n lao đ ng.
1.2.4.2 Quy n và trách nhi m:
Có quy n t ch i th c hi n các công vi c đ
sau khi đã báo cáo v i ng
i ph trách tr c ti p mà v n không đ
ho c nhà th u không c p đ y đ ph
Ch đ
c giao khi th y không đ m b o ATL
c kh c ph c, x lý
ng ti n cá nhân theo đúng quy đ nh.
c nh n th c hi n nh ng công vi c đúng chuyên môn đ
đ y đ các quy đinh, n i quy v ATL
c đào t o. Ch p hành
có liên quan đ n công vi c và nhi m v đ
c
giao.
Ng
i lao đ ng làm các công vi c có yêu c u nghi m ng t v ATL
thì ph i đ
c
hu n luy n v ATL và có th ATL theo quy đ nh. [4]
1.3
Nh ng b t c p trong công tác qu n lý nhà n
xây d ng Vi t Nam
1.3.1 Th c tr ng v an toàn lao đ ng
Vi t Nam hi n nay
Trong nh ng n m g n đây, tình tr ng TNL
xu h
do ng
c v an toàn lao đ ng trong
trong ngành xây d ng không gi m mà có
ng gia t ng. Theo th ng kê, nguyên nhân ch y u đ x y ra TNL ch t ng
i là
i s d ng lao đ ng chi m 54,1%, trong đó:
- Ng
i s d ng lao đ ng không hu n luy n ATL cho ng
- Ng
i s d ng lao đ ng không t ch c qu n lý ATL t t, không xây d ng quy trình,
bi n pháp làm vi c an toàn; thi t b không đ m b o ATL .
Ngoài ra, nguyên nhân t ng
i lao đ ng chi m 24,6% nh :
- Ng
i lao đ ng vi ph m quy trình quy ph m ATL ;
- Ng
i lao đ ng không s d ng ph
ng ti n b o v cá nhân.
13
i lao đ ng;
21,3% còn l i là do các nguyên nhân khách quan khác nh công tác tuyên truy n t p
hu n v pháp lu t b o h lao đ ng và nh ng bi n pháp c th cho ng
đ
c ti n hành th
i lao đ ng ch a
ng xuyên; b máy làm công tác b o h lao đ ng ch a đ
c coi
tr ng; các doanh nghi p xây d ng còn s d ng nhi u lao đ ng th i v .
Theo báo cáo c a 63 S Lao đ ng - Th
ng binh và Xã h i n m 2015 trong khu v c
có quan h lao đ ng trên toàn qu c đã x y ra 629 v tai n n lao đ ng ch t ng
đó l nh v c xây d ng nhi u nh t chi m 35,2% t ng s v tai n n ch t ng
t ng s ng
i và 37,9%
i ch t. [1]
Hình 1.2. S p giàn giáo công tr
ng Formosa – khu kinh t V ng Áng Hà T nh
1.3.2 Nh ng b t c p trong công tác qu n lý nhà n
c v an toàn lao đ ng
B t c n l n nh t là không xây d ng bi n pháp ATL , đ n v hu n luy n ATL
nh ng ch t l
i, trong
ng ch a cao, nhi u đ n v hu n luy n ATL
nh ng có ngu n ch t l
nhi u
tuy có nhi u gi ng viên
ng chuyên môn khá th p, th m chí m t s không có kinh
nghi m ho c ch a t ng tham gia công tác xây d ng. Nhi u Công ty làm v xây d ng
nh ng công nhân không đ
c t đào t o v ATL
(theo quy đ nh c a thông t s
27/2013/TT-BL TBXH ngày 18/10/2013); nhân viên ki m đ nh v ATL
thi u n ng
l c trong khi c quan ch c n ng ch a có chính sách đ ki m tra các đ n v ki m đ nh.
Sau g n 20 n m thi hành, các quy đ nh v ATL
t i B Lu t lao đ ng c b n đã đi
vào th c ti n cu c s ng, t o hành lang pháp lý cho các ch th thi t l p quan h lao
14
đ ng, góp ph n b o v an toàn, s c kh e, quy n và l i ích h p pháp c a ng
đ ng và ng
đ tn
i lao
i s d ng lao đ ng. Tuy nhiên, cùng v i s phát tri n kinh t xã h i c a
c, s gia t ng v s l
ng doanh nghi p c ng nh k thu t công ngh m i, thì
nh ng yêu c u v phúc l i và đ m b o ATL
đã b c l rõ nh ng h n ch , b t c p
đ ng th i c ng đ t ra nh ng thách th c m i trong công tác này, c th :
- M t là, n i dung ATL
đ
c quy đ nh trong B Lu t lao đ ng, đ ng th i c ng đ
c
quy đ nh phân tán t i nhi u v n b n pháp lu t khác nhau nh Lu t B o hi m xã h i,
Lu t Tiêu chu n và Quy chu n K thu t, Lu t ch t l
ng s n ph m, hàng hóa, Lu t
Khoáng s n, Lu t Hóa ch t, Lu t Xây d ng,…ít nhi u gây khó kh n cho vi c t ch c
th c hi n.
- Hai là, h th ng quy chu n k thu t ATL c n đ
c rà soát ban hành m i đ k p th i
đáp ng yêu c u phát tri n s n xu t, phù h p v i công ngh và v t li u m i.
- Ba là, theo quy đ nh t i B Lu t lao đ ng 2012, t t c các t ch c, cá nhân có liên
quan đ n lao đ ng, s n xu t đ u ph i tuân theo quy đ nh c a pháp lu t ATL . i u đó
có ngh a là
đâu có vi c làm thì
đó ng
i lao đ ng đ u c n đ
góp ph n th c hi n chính sách an sinh xã h i. Vì v y, đ i t
tác ATL
c b o đ m v ATL ,
ng đi u ch nh c a công
không ch áp d ng v i khu v c có quan h lao đ ng mà c nh ng ng
i
không có quan h lao đ ng.
- B n là, chính sách c a Nhà n
c hi n nay ch a thu hút và huy đ ng hi u qu các
ngu n l c xã h i đ u t cho công tác ATL , phát tri n các d ch v trong l nh v c này.
- N m là, chính sách b o hi m tai n n lao đ ng (TNL ), b nh ngh nghi p (BNN) m i
quy đ nh vi c gi i quy t h u qu thông qua chi tr ch đ cho ng
đ ng, BNN, chia s r i ro v i ng
i b tai n n lao
i s d ng lao đ ng khi x y ra các v TNL nghiêm
tr ng. Trong khi công tác phòng ng a tai n n lao đ ng, BNN đ
c đ t lên hàng đ u
đang là xu th chung, là chu n m c qu c t c ng nh yêu c u n i lu t hóa các quy đ nh
đ
c đ a ra trong các Công
c c a T ch c lao đ ng Qu c t (ILO) đã đ
Nam phê chu n, gia nh p.
15
c Vi t