Giáo án Sinh học 12 bài 7: Thực hành quan sát các dạng đột biến số lượng nhiễm sắc thể
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (73.34 KB, 3 trang )
Bài 7. QUAN SÁT CÁC DẠNG ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIẾM SẮC
THỂ TRÊN TIÊU BẢN CỐ ĐỊNH VÀ TRÊN TIÊU BẢN TẠM THỜI
-------- o0o -------I. Mục tiêu:
Sau khi học xong bài này học sinh cần phải:
1. Kiến thức:
- Quan sát được bộ NST dưới kính hiển vi
- Xác định được một số dạng đột biến NST trên các tiêu bản cố định
- Xác định được các cặp NST tương đồng của người trên ảnh chụp
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện và phát triển năng lực suy luận, tư duy phân tích
- Rèn luyện và phát triển kĩ năng làm tiêu bản NST và xác định số lượng NST dưới kính
hiển vi
3. Thái độ: Giáo dục quan điểm yêu thích và ham muốn nghiên cứu khoa học
Nội dung trọng tâm: Thao tác thực hiện tiêu bản tạm thời và quan sát dưới kính hiển vi.
II. Chuẩn bị
- Phương pháp:
o Phương pháp chính: hướng dẫn thao tác và giảng giải nội dung.
o Phương pháp xen kẽ: thảo luận và hỏi - đáp.
- Phương tiện dạy học:
o Kính hiển vi quang học, tiêu bản cố định bộ NST tế bào của người, Châu
chấu đực, nước cất, oocxein axetic 4-5%, lam men, lam, kim phân tích, kéo.
III. Nội dung và tiến trình lên lớp:
1. Kiểm tra bài cũ: không kiểm tra bài cũ
Ổn định lớp: kiểm tra sĩ số, nhóm thực hành thí nghiệm và vệ sinh phòng học.
Giáo viên nêu nội quy phòng thí nghiệm và yêu cầu bài thực hành, hướng dẫn và
nhắc nhỡ HS viết bài và thời gian nộp bài thu hoạch, cho HS đọc sách giáo khoa để xác định
mục tiêu và đặt câu hỏi cách tiến hành thí nghiệm.
2. Tiến trình dạy học: <35 phút>
Hoạt động của GV và HS
Nội dung
Làm tiêu bản tạm thời và quan sát trên
GV: Nêu mục đích của thí nghiệm?
kính hiển vi:
HS trả lời
1. Mục đích:
- Quan sát được hình thái và đếm được số
lượng NST của châu chấu
GV: Để tiến hành thí nghiệm chúng ta cần - Tập nhận biết các dạng đột biến trên tiêu bản
phải chuẩn bị những gì?
quan sát được
HS trả lời
2. Chuẩn bị:
- Mẫu vật: Châu chấu đực
- Hoá chất: oocxein axetic 4-5%, nước cất
GV: Nêu các bước tiến hành thí nghiệm?
- Dụng cụ: kính hiển vi quang học, lam men,
HS trả lời
lam, kim phân tích, kéo.
GV hướng dẫn học sinh cách phân biệt 3. Cách tiến hành:
châu chấu đực và châu chấu cái; kĩ thuật - Dùng kéo cắt bỏ cánh và chân của châu chấu
mổ tránh làm nát tinh hoàn, làm nhanh tay, đực
nhẹ nhàng. Kĩ thuật lên kính và quan sát.
- Tay trái cầm phần ngực, tay phải kéo phần
bụng ra (tách khỏi ngực) sẽ có một số nội
Giáo viên soạn: Ngô Duy Thanh
Ngày soạn: 29/08/2011
--- Trang 1 ---
GV chia khu vực cho các nhóm tiến hành
thí nghiệm, lưu ý các em trong quá trình thí
nghiệm phải cẩn thận, nhẹ nhàng tránh đổ
vỡ có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
GV tổng kết, nhận xét chung. Đánh giá
những thành công của từng cá nhân, từng
nhóm. Những kinh nghiệm rút ra từ chính
thực tế thực hành của các em học sinh.
quan, trong đó có tinh hoàn bung ra
- Đưa tinh hoàn lên phiến kính, nhỏ vào đó
vài giọt nước cất
- Dùng kim mổ tách mỡ xung quanh tinh
hoàn, gạt sạch mỡ khỏi lam kính
- Nhỏ vài giọt oocxein axetic 4-5% lên tinh
hoàn để nhuộm trong thời gian từ 15 đến 20
phút
- Đậy lamen, dùng ngón tay ấn nhẹ lên mặt
lamen cho tế bào dàn đều và làm vỡ tế bào để
NST bung ra
- Đưa tiêu bản lên kính để quan sát: lúc đầu ở
độ bội giác nhỏ, sau đó dùng bội giác lớn
4. Tổ chức thực hiện:
- Học sinh tiến hành làm theo nhóm nhỏ, mỗi
nhóm từ 5 - 7 em
- Đếm số lượng và quan sát kĩ hình thái của
từng NST và vẽ vào vở
5. Thảo luận:
Các nhóm báo cáo kết quả, cả lớp thảo luận,
giáo viên nhận xét chung và tổng kết.
3. Củng cố và dặn dò: <5 phút>
3.1.
Củng cố:
GV: Đặt câu hỏi để giúp HS hệ thống nội dung và hiểu ý nghĩa của bài học.
HS: Bằng kiến thức vừa học được kết hợp với sự hiểu biết bản thân Trả lời
3.2.
Dặn dò:
- Mỗi học sinh về nhà tự viết 1 bài tường trình các công việc và thao tác đã thực hiện
cũng như ý nghĩa của các thao tác đó trong buổi học hôm nay nộp lại cho GV.
- Thực hiện các bài tập sau:
Bài tập 1: Cho một đoạn gen có trình tự các nuclêôtit như sau:
…. TAT GGG XAT GTA AAT GGX …
a. Xác định trình tự nuclêôtit trong:
- Mạch ADN bổ sung
- mARN có thể được phiên mã từ mạch khuôn này
b. Bao nhiêu codon có trong bản phiên mã mARN?
c. Liệt kê các cụm đối mã tương ứng với mỗi codon?
Bài tập 2: Cho một đoạn gen có trình tự các nuclêôtit như sau: …TAX TXA GXG XTA
GXA…
a. Viết trình tự phần tương ứng của mạch bổ sung?
b. Liên hệ bảng mã di truyền, hãy hoàn thành bảng sau:
Mã trong ADN
TAX
TXA
GXG
XTA
GXA
Giáo viên soạn: Ngô Duy Thanh
Mã trong ARN
AUG
AGU
Ngày soạn: 29/08/2011
Thông tin được giải mã
Mã mở đầu với Met
Bổ sung a.a Ser
--- Trang 2 ---
Bài tập 3: Một phân tử ADN có 650000 nuclêôtit loại X, số nuclêôtit loại T bằng 2 lần só
nuclêôtit loại X.
a. Tính chiều dài của phân tử ADN đó?
b. Khi phân tử ADN này nhân đôi một lần, thì nó cần bao nhiêu nuclêôtit tự do trong
môi trường nội bào?
c. Tính số a.a trong phân tử prôtêin do gen điều khiển tổng hợp?
4. Rút kinh nghiệm
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Giáo viên soạn: Ngô Duy Thanh
Ngày soạn: 29/08/2011
--- Trang 3 ---
