ĐẠI HỌC HUẾ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐOÀN SỸ SƠN

NGHIÊN CỨU TIỀM NĂNG, HIỆN TRẠNG
VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI
Ở CÁC HUYỆN MIỀN NÚI TỈNH QUẢNG NGÃI
Demo Version - Select.Pdf SDK

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÝ HỌC

Huế, Năm 2018


ĐẠI HỌC HUẾ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐOÀN SỸ SƠN

NGHIÊN CỨU TIỀM NĂNG, HIỆN TRẠNG
VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI
Ở CÁC HUYỆN MIỀN NÚI TỈNH QUẢNG NGÃI
Chuyên ngành : Địa Lý Học
Demo Version - Select.Pdf
SDK
Mã số: 8310501

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÝ HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. NGUYỄN TƯỞNG

Huế, Năm 2018

i


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ
công trình nào khác.

Tác giả luận văn
Đoàn Sỹ Sơn

Demo Version - Select.Pdf SDK

ii


LỜI CẢM ƠN
Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Tưởng, người đã trực tiếp
hướng dẫn về khoa học và giúp đỡ tận tình trong suốt quá trình nghiên cứu và thực
hiện luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn Ban chủ nhiệm khoa; quý thầy, cô giáo khoa Địa lý
trường Đại học Sư pham - Đại học Huế; quý thầy, cô giáo thỉnh giảng đã nhiệt tình
giảng dạy, giúp đỡ trong suốt thời gian học tập tại trường và luôn tạo điều kiện
thuận lợi để giúp tác giả hoàn thành luận văn.

Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của các cơ quan, ban ngành tỉnh
Quảng Ngãi: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Phòng văn hóa thông tin các huyện
miền núi; Cục thống kê; các đơn vị lữ hành đóng trên địa bàn tỉnh.
Xin chân thành cảm ơn những người thân trong gia đình, bạn bè và đồng
nghiệp đã động viên, giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình học tập và thực hiện
luận văn.

Demo Version - Select.Pdf SDK
Thừa Thiên Huế, tháng 9 năm 2018
Tác giả luận văn
Đoàn Sỹ Sơn

iii


MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA ................................................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN.................................................................................................................... ii
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................................... iii
MỤC LỤC ................................................................................................................................ 1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................. 4
DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU .................................................................................. 5
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ............................................................................................... 6
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ .............................................................................................. 7
MỞ ĐẦU ................................................................................................................................... 8
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................................... 8
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ....................................................................................... 9
3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu ...................................................................................... 10
4. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 10
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn............................................................................................ 13


Demo
- Select.Pdf SDK
6. Lịch sử nghiên
cứuVersion
đề tài....................................................................................................
13
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DU LỊCH SINH THÁI...... 16
1.1. Cơ sở lý luận ................................................................................................................. 16
1.1.1. Du lịch .................................................................................................................... 16
1.1.2. Du lịch sinh thái..................................................................................................... 20
1.2. Cơ sở thực tiễn .............................................................................................................. 32
1.2.1.Tình hình phát triển du lịch sinh thái trên thế giới .............................................. 32
1.2.2. Tình hình phát triển du lịch sinh thái ở Việt Nam.............................................. 34
CHƯƠNG 2 TIỀM NĂNG VÀ HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH
THÁI Ở CÁC HUYỆN MIỀN NÚI TỈNH QUẢNG NGÃI ........................................ 39
2.1. Khái quát về các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi .................................................. 39
2.1.1. Vị trí địa lý, giới hạn, diện tích ............................................................................ 39
2.1.2. Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ..................................................... 42
2.1.3. Đặc điểm phát triển kinh tế - xã hội .................................................................... 48

1


2.2. Tiềm năng DLST các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi.......................................... 49
2.2.1.Các loại tài nguyên DLST ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi .................. 49
2.2.2. Các điểm du lịch sinh thái tiêu biểu ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi . 57
2.3. Hiện trạng phát triển du lịch sinh thái ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi ..... 69
2.3.1. Cơ sở vật chất kĩ thuật phục vụ du lịch ............................................................... 69
2.3.2. Lao động ngành du lịch ........................................................................................ 72

2.3.3. Khách du lịch ......................................................................................................... 73
2.3.4. Thu nhập du lịch .................................................................................................... 75
2.3.5. Hiện trạng khai thác các tuyến, điểm du lịch sinh thái ...................................... 76
2.4. Đánh giá chung về hiện trạng phát triển du lịch sinh thái ở các huyện miền núi tỉnh
Quảng Ngãi .......................................................................................................................... 77
2.4.1. Những kết quả đạt được ....................................................................................... 77
2.4.2. Những tồn tại ......................................................................................................... 79
2.4.3. Nguyên nhân tồn tại .............................................................................................. 80
CHƯƠNG 3 ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỀN DU LỊCH SINH THÁI
Ở CÁC HUYỆN MIỀN NÚI TỈNH QUẢNG NGÃI..................................................... 81

Demo
Version
- Select.Pdf SDK
3.1. Cơ sở đề
xuất giải
pháp ...............................................................................................
81
3.1.1. Quy hoạch và định hướng phát triển du lịch tỉnh Quảng Ngãi ......................... 81
3.1.2. Định hướng phát triển du lịch sinh thái các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi82
3.1.3. Kết quả nghiên cứu về tiềm năng và hiện trạng phát triển DLST các huyện
miền núi tỉnh Quảng Ngãi .......................................................................................... 84
3.2. Đề xuất một số giải pháp ............................................................................................. 85
3.2.1. Nhóm giải pháp về cơ chế chính sách và quản lý .............................................. 85
3.2.2. Nhóm giải pháp về cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật ............................. 86
3.2.3. Nhóm giải pháp về tuyên truyền, quảng bá và xúc tiến du lịch........................ 87
3.2.4. Nhóm giải pháp về đào tạo nguồn nhân lực và khoa học công nghệ............... 88
3.2.5. Nhóm giải pháp về hợp tác, liên kết giữa các huyện miền núi trong địa bàn
tỉnh Quảng Ngãi .......................................................................................................... 89
3.2.6. Nhóm giải pháp về bảo vệ, tôn tạo tài nguyên du lịch tự nhiên và môi trường.... 90


2


3.2.7. Nhóm giải pháp về khuyến khích sự tham gia của cộng đồng địa phương vào
việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc ................................................... 90
3.2.8. Nhóm giải pháp về khai thác, tổ chức các điểm, tuyến DLST. ........................ 91
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................................................... 100
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................................. 103
PHỤ LỤC.............................................................................................................................. 105

Demo Version - Select.Pdf SDK

3


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Chữ viết đúng

CSHT

Cơ sở hạ tầng

CSVCKT

Cơ sở vật chất kỹ thuật

DLST


Du lịch sinh thái

HĐND

Hội đồng nhân dân

KT – XH

Kinh tế - xã hội

LS – VH

Lịch sử - Văn hóa

QĐ-TTg

Quyết định – Thủ tướng

TNDLST

Tài nguyên du lịch sinh thái

Tp.

Thành phố

UBND

Ủy ban nhân dân


VQG

Vườn quốc gia

Demo Version - Select.Pdf SDK

4


DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU
Số hiệu
2.1

Tên bảng
Diện tích, dân số và mật độ dân số năm 2017 của các huyện
miền núi tỉnh Quảng Ngãi

Trang
41

Đặc trưng nhiệt độ trung bình năm và tổng nhiệt độ năm ở
2.2

2.3

2.4

2.5


2.6

2.7

2.8

một số khu vực của tỉnh Quảng Ngãi.
Các đặc trưng nhiệt độ (oC) tháng 7 ở một số khu vực của
tỉnh Quảng Ngãi
Các đặc trưng nhiệt độ (oC) tháng 1 ở một số khu vực của
tỉnh Quảng Ngãi.
Lượng mưa trung bình năm (mm) ở một số khu vực
của tỉnh Quảng Ngãi
Thống kê các điểm du lịch sinh thái ở các huyện
miền núi tỉnh Quảng Ngãi
Thống kê các cơ sở lưu trú và quán ăn ở các huyện

Demo Version - Select.Pdf SDK

miền núi tỉnh Quảng Ngãi

Thống kê lao động trong ngành du lịch tỉnh
Quảng Ngãi

5

44

44


45

45

68

70

72


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Số hiệu
2.1

2.2

Tên biểu đồ
Số lượng khách du lịch đến với các huyện miền núi tỉnh
Quảng Ngãi
Doanh thu từ du lịch đến với các huyện miền núi tỉnh
Quảng Ngãi

Demo Version - Select.Pdf SDK

6

Trang
74


75


DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
Số
hiệu

Tên hình vẽ

Trang

2.1

Bản đồ hành chính các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi

42

2.2

Bản đồ tài nguyên DLST các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi

56

2.3

Bản đồ CSVC - KT các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi

71

3.1


Bản đồ các tuyến điểm DLST các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi

94

Demo Version - Select.Pdf SDK

7


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Ngày nay, du lịch sinh thái (DLST) đã và đang phát triển nhanh chóng trên
phạm vi toàn cầu, được tiếp cận dưới góc độ là một nhu cầu tìm về với tự nhiên
trong bối cảnh môi trường nhân tạo biến đổi theo hướng tiêu cực với sức khỏe con
người (ô nhiễm từ sản xuất công nghiệp, hoạt động giao thông, gia tăng dân số, đô
thị hóa,…). DLST trở thành một xu thế chiếm được sự quan tâm của nhiều người, là
loại hình du lịch thiên nhiên có trách nhiệm, hỗ trợ cho các mục tiêu bảo vệ môi
trường tự nhiên, các giá trị văn hóa bản địa, phát triển cộng đồng, mang lại những
nguồn lợi kinh tế to lớn, góp phần vào sự phát triển của du lịch nói riêng và kinh tế xã hội (KT - XH) nói chung.
Theo Quyết định số 201/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt
“Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm
2030” thì Quảng Ngãi thuộc vùng du lịch Duyên hải Nam Trung Bộ. Quảng Ngãi
có nhiều địa danh nỗi tiếng như Mỹ Khê, Sa Huỳnh với những bãi cát trắng, làn

Demo Version - Select.Pdf SDK

nước trong xanh, thắng cảnh Núi Ấn – Sông Trà, đảo Lý Sơn với vẻ đẹp hoang sơ
kì vĩ, giá trị sinh thái đa dạng của rừng, thác, suối khoáng nóng, đầm, hồ … Quảng
Ngãi còn được biết đến bởi nền văn hóa Sa Huỳnh, văn hóa Chămpa có vị trí trong

sự phát triển LS – VH dân tộc, là nơi sinh sống của các dân tộc Kinh, Kor, Hre, Ca
dong với nền văn hóa đa dạng. Các khu di tích căn cứ địa Ba Tơ, chiến thắng Vạn
Tường, chứng tích Sơn Mỹ, nhà lưu niệm bác Phạm Văn Đồng, các quần thể di
tích lịch sử anh hùng: Liệt sĩ – Bác sĩ Đặng Thùy Trâm, với cuốn nhật ký nỗi
tiếng, bên cạnh đó Dung Quất là khu công nghiệp hóa dầu đầu tiên của nước ta, có
vị trí quan trọng trong phát triển KT – XH khu vực Miền Trung nói riêng và cả
nước nói chung. Vì vậy, Quảng Ngãi có điều kiện thuận lợi để phát triển các loại
hình du lịch gắn với môi trường tự nhiên, các giá trị văn hóa bản địa, thu hút sự
quan tâm của du khách trong và ngoài nước, góp phần vào sự phát triển KT – XH
của tỉnh, của Miền Trung và cả nước.

8


Các huyện miền núi ở Quảng Ngãi có nguồn TNDLST tương đối toàn diện:
Các giá trị sinh thái đa dạng của rừng, thác Cà Đú, thác Trắng, núi Cà Đam, đèo
Violét, suối khoáng nóng Thạch Bích, suối Trà Bói, hố Dội, hồ Nước Trong, hồ
Đồng Cần,… Văn hóa các dân tộc miền núi: Hrê, Kor, Ca Dong, đã nhào nặn vùng
đất này nhiều sắc thái văn hóa rất độc đáo. Các tuyến đường giao thông quan trọng
như: Đường sắt Bắc – Nam, quốc lộ 1A, quốc lộ 24, tỉnh lộ 622, 623, 627,…tạo
điều kiện thuận lợi cho DLST phát triển.
DLST các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi có nhiều tiềm năng và đặc trưng
riêng, tuy nhiên vấn đề khai thác tài nguyên DLST còn nhiều hạn chế. Hiện nay đa số
các địa điểm có tiềm năng DLST có quy hoạch nhưng chưa hiệu quả hoặc hiện chưa
được quy hoạch và một số nơi đang bị khai thác bất hợp lý như tích nước làm thủy
điện, khai thác đá,… làm mất đi vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ, hoang sơ của núi rừng.
Quá trình khai thác, sử dụng và bảo vệ chưa thực sự hợp lý, các sản phẩm về DLST
chưa đa đạng và còn kém chất lượng, số lượng khách du lịch đến còn hạn chế, số
ngày khách lưu trú tại điểm DLST còn thấp, số khách du lịch quay trở lại lần sau còn
hạn chế, việc thu hút đầu tư phát triển du lịch chưa được quan tâm đúng mức.

Việc phát triển DLST bền vững ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi là vấn

Demo Version - Select.Pdf SDK

đề cấp thiết nhưng hiện nay chưa ai nghiên cứu. Chính vì vậy tôi chọn đề tài
“Nghiên cứu tiềm năng, hiện trạng và giải pháp phát triển Du lịch sinh thái ở
các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi” làm luận văn Thạc sĩ.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu
Đề xuất các giải pháp phát triển DLST phù hợp với các huyện miền núi tỉnh
Quảng Ngãi.
2.2. Nhiệm vụ
- Tổng quan, hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn phục vụ nghiên cứu về
DLST.
- Phân tích tiềm năng và hiện trạng phát triển DLST ở các huyện miền núi tỉnh
Quảng Ngãi.
- Tìm kiếm các giải pháp phát triển DLST phù hợp với các huyện miền núi
tỉnh Quảng Ngãi.

9


3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
3.1. Phạm vi
- Về nội dung: Nghiên cứu tiềm năng, hiện trạng và đề xuất các giải pháp phát
triển DLST ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi.
- Về không gian: 6 huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi bao gồm: Ba Tơ, Minh
Long, Sơn Hà, Sơn Tây, Trà Bồng và Tây Trà.
- Về thời gian:
+ Nghiên cứu tiềm năng, hiện trạng phát triển DLST ở các huyện miền núi

tỉnh Quảng Ngãi đến năm 2017.
+ Đề xuất giải pháp phát triển DLST ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi
đến năm 2025.
3.2. Đối tượng
DLST ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi.
4. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu
4.1. Quan điểm
- Quan điểm tổng hợp

Demo Version - Select.Pdf SDK

Quan điểm này xem các yếu tố và hiện tượng của môi trường tự nhiên là một
tổ hợp có tổ chức, giữa chúng có mối quan hệ qua lại với nhau. Sự tác động của con
người vào một hợp phần hay bộ phận tự nhiên nào đó có thể gây ra những biến đổi
lớn trong hoạt động của cả tổng thể. Tuy nhiên, quan điểm này không yêu cầu nhất
thiết phải nghiên cứu tất cả các thành phần mà có thể lựa chọn một số đại diện có
vai trò chủ đạo, là những nhân tố có vai trò quyết định đến các thuộc tính cơ bản
nhất của tổng thể. Áp dụng quan điểm này khi nghiên cứu về DLST ở các huyện
miền núi tỉnh Quảng Ngãi. Ta cần xem sự tác động của khách du lịch đến cảnh quan
thiên nhiên, sẽ gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, từ đó đề xuất các giải
pháp phù hợp.
- Quan điểm hệ thống
Tiếp cận hệ thống theo quan điểm cấu trúc trong địa lí học đó là việc nghiên
cứu cấu trúc thẳng đứng, cấu trúc ngang và cấu trúc chức năng của hệ thống tự

10


nhiên. Cấu trúc thẳng đứng là các thành phần cấu tạo như: Địa hình, khí hậu, thủy
văn, thổ nhưỡng, sinh vật và mối quan hệ giữa chúng. Đối với việc nghiên cứu tác

động kinh tế, xã hội và môi trường của hoạt động DLST ở các huyện miền núi tỉnh
Quảng Ngãi ta phải đặt trong mối quan hệ có tính hệ thống giữa các yếu tố kinh tế,
xã hội và môi trường. Mặt khác cần xem xét mối quan hệ của người dân sinh sống
trên địa bàn các huyện với các hoạt động của DLST từ đó có nhận định đúng đắn và
đề xuất các giải pháp phát triển du lịch phù hợp.
- Quan điểm lãnh thổ
Mỗi một công trình nghiên cứu địa lí tự nhiên nói riêng cũng như địa lí nói
chung đều được gắn với một lãnh thổ cụ thể. Các thành phần tự nhiên luôn có sự thay
đổi theo thời gian và phân hóa theo không gian. Với quan điểm này, khi nghiên cứu
DLST ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi, cần xác định sự phân hóa không gian
theo lãnh thổ và việc đánh giá cần gắn liền trên một lãnh thổ cụ thể được phân chia,
để từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp.
- Quan điểm phát triển bền vững
Phát triển bền vững là sự phát triển nhằm thỏa mãn các nhu cầu hiện tại nhưng

Demo Version - Select.Pdf SDK

không làm tổn hại đến khả năng của các thế hệ tương lai trong việc đáp ứng nhu cầu
của chính họ. Do đó, đây vừa là xu thế, vừa là yêu cầu bắt buộc trong bất kì hoạt
động KT – XH nào. Quan điểm này được tác giả vận dụng xuyên suốt quá trình
nghiên cứu tiềm năng, hiện trạng và giải pháp phát triển DLST ở các huyện miền
núi tỉnh Quảng Ngãi.
- Quan điểm lịch sử, viễn cảnh
Mọi sự vật, hiện tượng đều có quá trình phát sinh, vận động và biến đổi. Do đó
khi đánh giá chúng chỉ đúng ở một thời điểm nhất định. Đứng trên quan điểm lịch
sử, phân tích nguồn gốc phát sinh, đánh giá đúng đắn hiện tại sẽ là cơ sở để đưa ra
các dự báo xác thực về xu hướng phát triển trong giai đoạn sắp tới. Vận dụng quan
điểm này, đề tài nghiên cứu tiềm năng, hiện trạng và giải pháp phát triển DLST ở
các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi với chuỗi số liệu nhiều năm nhằm phản ảnh cơ
bản nhất đặc điểm của đối tượng.


11


4.2. Phương pháp
- Phương pháp phân tích, tổng hợp lý thuyết: Đây là phương pháp được sử dụng
nhiều nhằm thu thập các thông tin từ sách, báo, tạp chí, các công trình nghiên cứu,…
liên quan đến DLST, từ đó tiến hành xử lý, chọn lọc, phân tích và tổng hợp thành hệ
thống những nội dung đáp ứng yêu cầu nghiên cứu để đạt được mục tiêu đề ra.
- Phương pháp bản đồ: Là phương pháp đặc trưng của khoa học Địa lí. Sử
dụng bản đồ địa hình, bản đồ hành chính và một số bản đồ KT - XH có liên quan đến
vấn đề nghiên cứu như hiện trạng tài nguyên du lịch, quy hoạch phát triển kinh tế - xã
hội, quy hoạch phát triển du lịch tỉnh Quảng Ngãi,… làm nền tảng cho việc khai thác
thông tin, phân tích các yếu tố không gian lãnh thổ phục vụ nghiên cứu về DLST.
- Phương pháp khảo sát thực địa: Phương pháp này nhằm cập nhật thông tin về
đối tượng nghiên cứu bằng cách đi thực địa, khảo sát các địa điểm để thu thập các dữ
liệu và hình ảnh thực tế các địa điểm DLST trên địa bàn các huyện miền núi của tỉnh.
Làm tăng độ chính xác, cập nhật và thuyết phục của các kết quả nghiên cứu cũng như
các tài liệu thu thập được. Qua đó tăng cường cơ sở thực tiễn để nghiên cứu tiềm năng,
hiện trạng và đề xuất giải pháp phát triển DLST ở các huyện miền núi của tỉnh, làm cho
nội dung nghiên cứu phong phú và mang ý nghĩa thực tiễn cao hơn.

Demo Version - Select.Pdf SDK

- Phương pháp toán học: Sử dụng các công thức toán học và phần mềm Excel
để tập hợp, xử lý thông tin từ phiếu điều tra. Các kết quả phân tích thống kê mô tả
được thể hiện bằng các bảng biểu và biểu đồ.
- Phương pháp điều tra xã hội học: Tiến hành điều tra, phỏng vấn những cảm
nhận của du khách, người dân bản địa và các nhà quản lý về tiềm năng, hiện trạng
phát triển DLST trên địa bàn các huyện miền núi của tỉnh một cách khách quan theo

phiếu điều tra đã được chuẩn bị sẵn. Phương pháp này được thực hiện với hệ thống
các câu hỏi lựa chọn và câu hỏi mở. Trong quá trình điều tra, có thể tìm hiểu những
ý kiến khác liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
- Phương pháp chuyên gia: Được thực hiện thông qua việc lắng nghe các ý
kiến đóng góp của các cán bộ chuyên trách trong bộ máy chính quyền, cán bộ ngành
du lịch, cán bộ nghiên cứu trong lĩnh vực du lịch có nhiều kinh nghiệm và am hiểu
trong nghiên cứu DLST để vận dụng vào nghiên cứu, rút ngắn được quá trình điều
tra phức tạp, đồng thời bổ sung có hiệu quả cho phương pháp điều tra cộng đồng.

12


- Phương pháp so sánh đối chiếu: So sánh đối chiếu thông số nghiên cứu về
tài nguyên DLST trong lãnh thổ nghiên cứu với các khu vực phụ cận nhằm thấy rõ
sự tương đồng và khác biệt, từ đó rút ra những nhận định cần thiết.[5]
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
5.1. Ý nghĩa khoa học
Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần hoàn thiện phương pháp đánh giá tiềm
năng, hiện trạng và giải pháp phát triển DLST ở các huyện miền núi tỉnh Quảng
Ngãi, trên cơ sở xác lập các luận chứng khoa học cho việc đề xuất các giải pháp
nhằm phát triển DLST phù hợp với các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi.
5.2. Ý nghĩa thực tiễn
Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là tư liệu tham khảo cho người dân địa
phương và các cấp quản lý, nhằm lựa chọn các giải pháp phát triển DLST phù hợp
với các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi.
Đề tài còn là tài liệu tham khảo cho các sinh viên, học viên cao học chuyên
ngành Địa lý học.
6. Lịch sử nghiên cứu đề tài
6.1. Trên thế giới


Demo Version - Select.Pdf SDK

DLST mới chỉ bắt đầu được bàn đến từ những năm đầu của thập kỉ 80. Những
nhà nghiên cứu tiên phong và điển hình về lĩnh vực này là Ceballos - Lascurain,
Buckley… cùng rất nhiều các nghiên cứu lí luận và thực tiễn về DLST của các nhà
khoa học, các tổ chức quan tâm đến lĩnh vực này như: Cater, Chalker, Dowling,
western, Linberg - Hawkis, Whelan, Wight, Weating, Duff, Cochrane,... Hiệp hội
DLST, Quỹ bảo vệ động vật hoang dã (WWF), Tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới
(IUCN),… đã có nhiều công trình nghiên cứu và công bố những quan điểm, khái
niệm về DLST, các bài học thực tiễn cũng như những hướng dẫn cho các nhà quản
lí, tham gia hoạt động DLST như: Hiệp hội DLST đã xuất bản cuốn “DLST: Hướng
dẫn cho các nhà lập kế hoạch - Chẩn đoán DLST và hướng dẫn quy hoạch”,
George N.Walace (1998), Quản lí khách tham quan, bài học từ VQG Galapagos;
Kreg Lindbeg (1999), Các vấn đề trong quản lí DLST; David L.Ardersen (2001),
Kế hoạch quốc gia về phát triển DLST tại Guyana; David Ardersen (2000), Thiết kế
các phương tiện phục vụ DLST; Karrtrina Brandon (1998), Những bước cơ bản
nhằm khuyến khích sự tham gia của dân địa phương vào dự án DLST,…
13


Một số kết quả nghiên cứu của các tác giả nước ngoài:
- Martha Honey (1998), Du lịch sinh thái và phát triển bền vững.
- L.Hens (1998), Du lịch và môi trường.
- Ceballos - Lascurain, H (1991). Du lịch, du lịch sinh thái và các khu bảo tồn
(Tourism, ecotourism and protected areas).
- Stephen Wearing; John Neil, (1999). Du lịch sinh thái: tác động, tiềm năng
và tính khả thi (Ecotourism: impacts, potentials and possibilities).
- Kreg Lindberg, Megan Epler Wood, David Engeldrum (2000). Du lịch sinh
thái. Hướng dẫn cho các nhà lập kế hoạch và quản lý (Ecotourism: A guide for
planners and managers).

- Richard Broadhurst (2001). Quản lý môi trường đối với hoạt động giải trí và
du lịch (Managing environments for leisure and recreation).
Ngoài ra còn nhiều tài liệu của các tác giả nước ngoài khác về DLST.[4]
6.2. Ở Việt Nam
DLST là loại hình du lịch tương đối mới mẻ, nhiều vấn đề đang tiếp tục được
nghiên cứu. DLST nổi lên ở Việt Nam từ khoảng giữa thập kỉ 90 của thế kỉ XX, song

Demo
Version
Select.Pdf
SDK
đã thu hút được
sự quan
tâm đặc- biệt
của các nhà
khoa học du lịch và môi trường. Có
nhiều hội nghị, hội thảo về DLST được tổ chức ở Việt Nam, như: “Hội nghị Quốc tế
về du lịch bền vững ở Việt Nam” do Tổng cục du lịch Việt Nam kết hợp với Quỹ
Hanns Seidel (CHLB Đức) được tổ chức tại Huế, tháng 5/1997; Hội thảo “DLST với
phát triển du lịch bền vững ở Việt Nam” diễn ra tại Hà Nội, tháng 4/1998; Hội thảo
“Xây dựng chiến lược Quốc gia về phát triển DLST tại Việt Nam” được tổ chức vào
tháng 9/1999 tại Hà Nội do Tổng cục du lịch phối hợp với Tổ chức bảo tồn thiên
nhiên thế giới (IUCN) và Ủy ban Kinh tế - Xã hội châu Á và Thái Bình Dương
(ESCAP). Trong đó, rất nhiều tham luận được trình bày và đã đóng góp nhiều giá trị
quý báu về cơ sở lí luận và cả những kinh nghiệm thực tiễn phát triển DLST của các
nhà nghiên cứu du lịch và môi trường đến từ nhiều nước trên thế giới và Việt Nam.
Nhiều công trình nghiên cứu, luận án tiến sĩ, giáo trình… đã đề cập vấn đề DLST,
bằng nhiều cách tiếp cận khác nhau, tiêu biểu như của các tác giả: Lê Văn Lanh,
Phạm Trung Lương, Nguyễn Thị Hải, Đặng Duy Lợi, Nguyễn Thị Sơn,…


14


Một số kết quả nghiên cứu trong nước:
- Phạm Trung Lương (2002) Du lịch sinh thái: những vấn đề về lý luận và
thực tiễn phát triển ở Việt Nam.
- Thế Đạt (2003) Du lịch và du lịch sinh thái.
- Lê Huy Bá và nnk (2009) Du lịch sinh thái.
- Lê Văn Thăng (2008), Du lịch và môi trường.
Ngoài ra, những vấn đề DLST cũng có thể tìm thấy trên các trang Web của các
báo điện tử, các phương tiện thông tin đại chúng, trong các ấn phẩm chuyên
ngành…[6]
Trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, các nghiên cứu về DLST chưa nhiều, chủ yếu
được đề cập chung trong các quy hoạch phát triển KT - XH, các tài liệu nghiên cứu
về du lịch. Năm 2013, Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Ngãi đã thông qua Quy hoạch
tổng thể phát triển du lịch Quảng Ngãi đến năm 2020, định hướng đến năm 2025,
trong đó có đề cập đến DLST. Ngoài ra còn có một số tài liệu là các bài báo được
đăng trong các tạp chí, trang web,…
Đây là nguồn tài liệu giúp những người nghiên cứu có những hiểu biết sâu

Version - Select.Pdf SDK
rộng và hiệnDemo
đại về DLST.
7. Cấu trúc của luận văn
Ngoài mở đầu, kết luận và kiến nghị, danh mục các tài liệu tham khảo và phụ
lục, phần nội dung chính của luận văn được trình bày trong 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về du lịch sinh thái.
Chương 2. Tiềm năng và hiện trạng phát triển du lịch sinh thái các huyện miền
núi tỉnh Quảng Ngãi.
Chương 3. Đề xuất các giải pháp phát triển du lịch sinh thái các huyện miền

núi tỉnh Quảng Ngãi.

15