Giáo án Sinh học 12 bài 44: Chu trình sinh địa hóa và sinh quyển
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (105.69 KB, 3 trang )
Giáo án sinh học
HK II
Tiết 47 Bài 44: CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ VÀ
SINH QUYỂN
I.Mục tiêu: học xong bài này, hs có khả năng:
1. Kiến thức:
- Nêu được khái niệm chu trình vật chất và trình bày được các chu trình sinh địa hóa: nước,
cacbon, nitơ (chuẩn)
- Nêu được khái niệm sinh quyển và các khu sinh học chính trên trái đất (trên cạn và dưới nước)
(chuẩn)
2. Kỹ năng:
- Phát triển năng lực quan sát, phân tích, so sánh, khái quát hoá.
- Giải thích được nguyên nhân của một số hoạt động gây ô nhiễm môi trường, từ đó nâng cao ý
thức bảo vệ môi trường thiên nhiên.
3 . Thái độ: Yêu thích nghiên cứu về sinh thái học, có ý thức bảo vệ môi trường sống.
II. Phương pháp
III. Phương tiện:
IV. Trọng tâm
V. Bài mới:
1. Kiểm tra bài cũ:
- Thế nào là chuỗi và lưới thức ăn? Cho ví dụ minh họa về 2 loại chuỗi thức ăn
2. Đặt vấn đề:
3. Bài mới:
Hoạt động của GV và HS
Trong môi trường có khoảng 25 nguyên
tố cần thiết cho cơ thể sống. Đó là
những nguyên tố nào? Vai trò của các
nguyên tố đó?
Chu trình chuyển hóa của các nguyên tố
này là những chu trình sinh địa hóa chủ
yếu của Trái Đất.
Nội dung
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH
SINH ĐỊA HÓA:
1. Chu trình:
Chất dinh dưỡng trong
môi trường tự nhiên
Vật chất trao
đổi giữa QX
và môi trường
Chu trình sinh địa hóa
SV
sản xuất
SV
Tiêu thụ
SV
Phân giải
Phần Vật chất
lắng đọng
Chu trình trên gồm mấy phần?
Vậy chu trình sinh địa hóa là gì?
Gợi ý trả lời lệnh SGK:
Các chất ngoài môi trường → QXSV
thông qua quá trình nào? (QH, HH)
Khái niệm về chu trình sinh địa hóa:
Là chu trình trao đổi các chất trong tự nhiên. Một
chu trình sinh địa hóa gồm có các thành phần: tổng
hợp các chất, tuần hoàn chất trong tự nhiên, phân
giải và lắng đọng một phần vật chất (trong đất,
nước…)
Giáo án sinh học
Trao đổi chất giữa các sinh vật trong
quần xã thông qua các quá trình nào?
(CTA, LTA)
Các chất này từ quần xã → môi trường
bằng cách nào? (Phân giải xác sinh vật,
chất thải động vật, lá rụng, quang hợp,
hô hấp …)
Dạng C đi vào chu trình là gì?
Bằng những con đường nào C đã đi từ
môi trường ngoài vào cơ thể SV, trao
đổi vật chất trong QX và trở lại MT
không khí và môi trường đất?
Có phải lượng C trong QX được trao
đổi liên tục theo vòng tuần hoàn kín hay
không? vì sao?
Nguyên nhân gây nên hiệu ứng nhà
kính?
TV hấp thụ nitơ dưới dạng nào?
Mô tả ngắn gọn sự trao đổi nitơ trong tự
nhiên?
Lượng nitơ được tổng hợp từ con
đường nào là lớn nhất?
Hãy nêu một số biện pháp sinh học làm
tăng hàm lượng đạm trong đất để năng
cao năng suất cây trồng và cải tạo đất?
Nêu nội dung chủ yếu của chu trình
nước?
Nêu các biện pháp bảo vệ nguồn nước?
Sinh quyển là gì?
Nêu tên và đđ của các khu sinh học
HK II
II. Một số chu trình sinh địa hoá
1. Chu trình cacbon
- C là thành phần cấu tạo của các chất sống.
- Cacbon đi vào chu trình dưới dạng cabon điôxit
(CO2).
- TV lấy CO2 để tạo ra chất hữu cơ đầu tiên thông
qua QH.
- Khi sử dụng và phân hủy các hợp chất chứa C, SV
trả lại CO2 và nước cho môi trường.
- Nồng độ khí CO 2 trong bầu khí quyển đang tăng
gây thêm nhiều thiên tai trên trái đất.
2. Chu trình nitơ
- TV hấp thụ nitơ dưới dạng muối amôn (NH 4+) và
nitrat (NO3-).
- Các muối trên được hình thành trong tự nhiên
bằng con đường vật lí, hóa học và sinh học.
- Nitơ từ xác SV trở lại môi trường đất, nước thông
qua hoạt động phân giải chất hữu cơ của VK, nấm,
…
- Hoạt động phản nitrat của VK trả lại một lượng
nitơ phân tử cho đất, nước và bầu khí quyển.
3. Chu trình nước
- Nước mưa rơi xuống đất, một phần thấm xuống
các mạch nước ngầm, một phần tích lũy trong sông,
suối, ao, hồ,…
- Nước mưa trở lại bầu khí quyển dưới dạng nước
thông qua hoạt động thoát hơi nước của lá cây, bốc
hơi nước trên mặt đất, hô hấp.
- Nguồn nước trên Trái đất hiện đang suy giảm
nghiêm trọng, chúng ta cần phải bảo vệ nguồn nước
sạch.
III. Sinh quyển
1. Khái niệm sinh quyển
Sinh quyển gồm toàn bộ sinh vật và môi trường vô
sinh trên trái đất hoạt động như một hệ sinh thái lớn
nhất. Sinh quyển gồm nhiều khu sinh học.
2. Các khu sinh học trong sinh quyển
- Khu sinh học (biôm) là các hệ sinh thái cực lớn
đặc trưng cho các đặc điểm địa lí, khí hậu và sinh
Giáo án sinh học
trong SQ?
HK II
vật của vùng đó.
- Các khu sinh học chính trên cạn bao gồm đồng rêu
hàn đới, rừng lá kim phương Bắc, rừng rụng lá ôn
đới, rừng mưa nhiệt đới…
- Các khu sinh học dưới nưới bao gồm các khu sinh
học nước ngọt, khu sinh học nước mặn.
4. Củng cố
- Nêu khái niệm về chu trình sinh địa hoá,
- Những nguyên nhân làm cho nồng độ khí CO 2 trong bầu khí quyển tăng? Nêu hậu quả và cách
hạn chế
- Nêu các biện pháp sinh học để nâng cao hàm lượng đạm trong đất nhằm cải tạo và nâng cao
năng suất cây trồng.
5. Dặn dò:
- Trả lời các câu hỏi và bài tập SGK trang 200.
