Phân tích tính cách nghĩa hiệp của Lục Vân Tiên
Trang trước
Trang sau
Đề bài: Tính cách nghĩa hiệp của Lục Vân Tiên qua đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga"
Bài làm
Truyện Lục Vân Tiên là tác phẩm nổi tiếng của Nguyễn Đình Chiểu trong giai đoạn sáng tác trước khi
thực dân Pháp xâm lược. Cuộc đời và tính cách Lục Vân Tiên có những nét trùng hợp với cuộc đời và
tính cách của tác giả. Điểm nổi bật trong tính cách Lục Vân Tiên là tính nghĩa hiệp. Lục Vân Tiên là điển
hình của con người nghĩa hiệp trong một xã hội đang suy thoái. Muốn hiểu con người nghĩa hiêp Lục
Vân Tiên, ta cùng nhau phân tích đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga.
Đang trên đường lên kinh đô dự thi thấy dân tình than khóc thảm thiết, Lục Vân Tiên đã dừng lại hỏi
han. Nghe dân tình kể: có một bọn cướp nhóm ở Sơn Đài không ai đương nổi hiện đang xuống cướp
thôn hương "gặp con gái tốt qua đường bắt đi" Lục Vân Tiên bèn "ghé lại bên đàng"
"Bẻ cây làm gậy nhắm làng xông vô."
Một người trong tay không có khí giới lại đơn độc vẫn bẻ cây làm gậy xông vào đánh bọn cướp. Chỉ
riêng điều đó đã nghĩa hiệp lắm rồi. Vân Tiên không hề đắn đo, tính toán. Người khác chắc phải nghĩ
ngợi suy tính truớc khi hành động. Nên nhớ là chàng đang đi thi. Công danh phú quý đang đợi chàng ở
phía trước. Bọn cướp lại rất đông, ai ai cũng đều khiếp sợ chúng. Thế mà chàng quyết định một cách
nhanh chóng. Điều đó chứng tỏ hành động vì việc nghĩa đã trở thành bản chất tốt đẹp của chàng.
Gặp bọn cướp, Lục Vân Tiên mắng ngay vào mặt chúng:
" Kêu rằng: "Bớ đảng hung đồ,
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân".
Lời mắng của chàng càng chứng minh cụ thể hơn tính cách nghĩa hiệp ấy. "hại dân" là việc làm bất
nghĩa. Vì dân diệt trừ lũ "hại dân" là việc làm nhân nghĩa. Chính nhận thức được điều đó mà Lục Vân
Tiên đã "tả đột hữu xông"
"Khác nào Triệu Từ mở vòng Đương Dang."
Hình ảnh so sánh này càng làm nổi bật tính cách nghĩa hiệp của Lục Vân Tiên. Tài nặng của chàng
được ví với Triệu Tử Long - một danh tướng thời Tam quốc. Một mình chống lại bọn cướp cứu giúp dân
lành, Lục Vân Tiên là hiện thân của con người luôn hành động vì nghĩa lớn.
Tính cách nghĩa hiệp của Lục Vân Tiên còn được biểu hiện qua cử chỉ từ chối việc trả ơn của Kiều
Nguyệt Nga - người mà chàng đã cứu thoát khỏi tay bọn cướp, Nguyệt Nga rất biết ơn chàng. Nàng
muốn tạ ơn để đáp lại hành động nghĩa hiệp của chàng:
" Hà Khê qua đó cũng gần,
Xin theo cùng thiếp đền ân cho chàng.
Gặp đây đang lúc giữa đàng,
Của tiền chẳng có bạc vàng cũng không.
Gẫm câu báo đức thù công,
Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi."
Lời lẽ của Kiều Nguyệt Nga rất phù hợp với đạo lý. Người chịu ơn bao giờ cũng mong muốn được trả
ơn. Đó là tấm lòng thành của nàng. Nhưng " Vân Tiên nghe nói liền cười". Nụ cười của chàng thât vô tư,
hồn nhiên. Và chúng ta hãy nghe chàng giải thích với nàng:
"Làm ơn há dễ trông người trả ơn.
Nay đà rõ đặng nguồn cơn,
Nào ai tính thiệt so hơn làm gì.
Nhớ câu kiến ngãi bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng."
Nếu làm ơn mà trông người khác hoặc buộc người khác trả ơn, theo Lục Vân Tiên thì không phải là
con người nghĩa hiệp. Chàng không chấp nhận những lẽ như vậy. Chàng hành động không phải để
được đền đáp. Việc từ chối sự đền ơn của Kiều Nguyệt Nga càng tô đẹp thêm con người nghĩa hiệp
Lục Vân Tiên. Chàng vốn trọng nghĩa khinh tài. Cử chỉ ấy của chàng càng làm cho chúng ta thêm khâm
phục và yêu mến. Quan niệm của chàng cũng chính là quan niệm của Nguyễn Đình Chiểu. Sách xưa
nói: "kiến ngãi bất vi vô dũng giã" Lục Vân Tién coi đó là phương châm sống của chàng. Vì thế thấy việc
nghĩa chàng không hề đắn đo, cân nhắc, đã lao vào đánh tan bọn cướp cứu Kiều Nguyệt Nga, mang lại
cuộc sống bình yên cho dân lành.
Có thể nói qua đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga, nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã khắc
họa khá đầy đủ chân dung người anh hùng lí tưởng. Lục Vân Tiên là con người nghĩa hiệp mà hành
động một mình với chiếc gậy thô sơ, đã đánh tan bọn cướp Phong Lai là một minh chứng. Hình ảnh Lục
Vân Tiên sống mãi trong lòng người dân Việt Nam qua các thế hệ như một tấm gương về tính cách
nghĩa hiệp của chàng.
Mời bạn tham khảo các bài soạn văn và phân tích về Truyện Lục Vân Tiên:
Phân tích đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga (Bài 2)
Phân tích đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
Giới thiệu về Nguyễn Đình Chiểu
Tóm tắt truyện Lục Vân Tiên
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên
Phân tích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga" (Bài 1)
Phân tích tính cách nghĩa hiệp của Lục Vân Tiên
Phân tích câu thơ "Nhớ câu kiến nghĩa bất vi, Làm người thế ấy cũng phi anh hùng"
Phân tích nhân vật ông Ngư trong Lục Vân Tiên
Cuộc đấu tranh giữa thiện và ác trong truyện Lục Vân Tiên
Mục lục Văn mẫu | Văn hay 9 theo từng phần:
Mục lục Văn thuyết minh
Mục lục Văn tự sự
Mục lục Văn nghị luận xã hội
Mục lục Văn nghị luận văn học Tập 1
Mục lục Văn nghị luận văn học Tập 2