TIẾP CẬN PHƯƠNG PHÁP THÂN CHỦ TRỌNG TÂM CỦA CARL ROGERS
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (55.24 KB, 2 trang )
TIẾP CẬN PHƯƠNG PHÁP THÂN CHỦ TRỌNG TÂM CỦA CARL ROGERS
1, Nhiệm vụ của nhà tham vấn
Nhiệm vụ của nhà tham vấn (NTV )theo phương pháp tiếp cận này là tạo ra một môi trường thuận lợi
cho phép thân chủ (TC)học cách hành động để đạt đến sự tự khuyến khích và tự hiện thực hoá. Nhiệm
vụ chính của NTV là giúp TC rỡ bỏ những “rào cản tâm lý” đang hạn chế sự bày tỏ khuynh hướng tích cực
vốn có và giúp TC làm sáng tỏ, hiểu rõ bản thân và chấp nhận tình cảm riêng của mình. Vì Rogers tin rằng
TC có thể tìm ra giải pháp của riêng mình trong một môi trường ở đó có mối quan hệ tham vấn nồng ấm
và thấu cảm nên ông xem chính mối quan hệ tham vấn như là một vật xúc tác cho sự thay đổi và tin rằng
việc NTV tìm cách đưa ra lời giải thích thay cho TC là không thích hợp. Do đó ông hoàn toàn không chi
phối quyết định của thân chủ mà sử dụng kỹ thuật lắng nghe tích cực và tiến hành phản hồi lại cho thân
chủ điều gì mà thân chủ đã nói.
2, Thái độ của nhà tham vấn
Chấp nhận thân chủ (tôn trọng vô điều kiện)
Chấp nhận là sự nhiệt.tinh tôn trọng thân chủ như một con người có giá tri tự tại vô điều kiện, bất kể
hành vi, (lịa vị hoặc thái độ của người ấy. Có nghĩa là tôn trọng và yêu mến người ấy như một con người
riêng biệt, muôn cho người ấy có những cảm quan riêng theo cung cách riêng của người ấy. Thân chủ
được tôn trọng như một con người độc lập, điêu đó là thành phân hết sức quan trọng trong môi quan hệ
tham vấn. Carl Rogers gọi khả năng chấp nhận thân chủ là "không gán các điêu kiện ràng buộc voi thần
chủ'. Thái độ nông nhiệt tích cực và chấp nhận của nhà tham vấn.đối với những gì thuộc về con người
thân chủ sẽ tạo ra sự thay đổi ở thân chủ. Điêu này có nghĩa là nhà tham vấn chân thành mong muôn
thân chủ sống bất cứ một cảm quan nào đang diễn ra trong lòng thân chủ lúc đó:. sợ hãi, bối rối lo sợ,
đau đớn thù ghét, yêu thương, hằn học tức tối. can đảm.hay kinh hoàng... Như vậy là nhà tham vấn
quan tâm đến thân chủ theo cách không chiếm đoạt", không "chiếm hữu'. Chấp nhận thân chủ là một
tinh cảm tích cực, không dè dặt, không phòng vệ, không phê phán, không giả tạo và không đeo mặt nạ
của nhà tham vấn.
Nhà tham vân có được một sự chấp nhận, tôn trọng vô điều kiện những giá trị tự tại riêng biệt của thân
chủ; bất kê địa vị, hành vi, hoặc thái độ tích cực hay tiêu cực của họ. Chi khi nào nhà tham vấn chân thực
trong mối tương giao với thân chủ (chân thực trong các cảm giác, chân thực trong ý thức, chân thực
trong lời nói và hành vi), và chi khi nào nhà tham vân thông cám (thấu hiểm thân chủ (nhà tham vân trải
nghiệm vấn đề như thân chú đang trải nghiệm, nhìn vấn đề như chính họ nhìn)... Chi khi đó thân chủ
mới vững tin ở bán thân, thân chủ mới. có thê đương đâu với những vấn đê của mình một cách thích
đáng
Trung thực (chân thành)
Thân chủ chính là họ khi nhà tham vấn chinh là mình (Carl Rogers). Theo Carl Rogers, trung thực của
người làm tham vấn là kinh nghiệm của họ trong phút này, xuất hiện trong ý thức và tinh cảm của họ và
phải được diễn tả ra ngoài bằng hành vi. Điều này thống nhất ở cả ba bình diện: kinh nghiệm; ý thức và
diễn tả - chúng đều ăn khớp với nhau. rung thực theo đúng nghĩa mà C. Rogers đê cập đến là sự hợp
nhất trong bình diện ý thức (nhận thức), hành vi và cảm xúc. Khi nhà tham vân trung thực với bản thân
mình thì đồng thời anh ta trung thực với chính thân chủ của mình. Và, sự trung thực của thân chủ chỉ có
được khi nhà tham vấn trung thực với chinh bản thân mình. Nhà tham vấn trung thực với thân chủ
không có nghĩa là phải nói toàn bộ sự thật của vấn đề khi thân chủ hỏi. Mặt khác, nhà tham vấn chỉ có
thể khuyến khích thân chủ nói ra sự thật khi không quá tỏ thái độ phán xét trước những gì thân chủ thổ
lộ.
Thấu hiểu trọn vẹn
Nhờ kĩ thuật lắng nghe sâu sắc, nhà tham vân có thể thấu hiểu vấn đề của thân chủ bằng cảm xúc. Thấu
tiêu (hay còn gọi là thấu cảm) là trải nghiệm điều mà thân chủ đang trải nghiệm, hiểu được những tình
cảm và ý nghĩ của bên trong của thân chủ, hiểu thân chủ băng cả trái tim và bằng trí óc. Thấu hiểu
(Empathy) không có nghĩa là đồng cảm (Sympathy). Đồng cảm được hiệu là nghệ và cảm nhận giông
người khác. Đồng cảm không phù hợp trong tham vấn. Nhà tham vân không nên có cảm xúc giống thân
chủ mà nên hiệu thân chủ một cách tách biệt với các cám xúc của mìnhl (khái niệm thâu hiểu ở Việt Nam
có đôi bản địch là đồng cảm). Thấu hiểu của nhà tham vấn là có giới hạn. Đơn gián là sự năm bắt một
cách rõ ràng điều mà thân chủ đang trải nghiệm, mà không phải là nhà tham vấn hiểu hơn thân chủ về
vân đề của họ. Vì thế, có thê nói, thâu hiểu là một tiến trình chia sẻ, là sự thông đạt cho nhau về tư
tưởng, cảm xúc ở mức độ cao nhất, hiểu những gì thân chủ đang suy nghĩ, đang nói đến đều cỏ liên
quan đến kinh nghiệm, đến cảm xúc của thân chủ. Nhà tham vấn phải diễn tả điều thân chủ trình bày
bằng ngôn từ dễ làm sáng tỏ cho cả hai bên. Không phải là hiểu hết át cả vắn đề và con người của thân
chủ, mả hiểu các tâm tình, thái độ xuất phát từ sự kiện đó, ngay trong lúc thân chủ đôi diện với nhà
tham vẩn. . Thấu hiểu là nhà tham vấn nhìn thế giới của thân chủ như từ bên trong nhìn ra; cảm thấy thế
giới riêng của thân chủ như là thế giới riêng của mình và điều này coi như là điều kiện cốt yếu của tham
vẩn. Nhà tham vấn cảm thấy sự giận dữ, sự sợ hãi và sự bối rối của thân chủ như thể là của chính mình
(nhà tham vẩn), nhưng nhà tham vấn lại không có và không để sự giận dữ, sự sợ hãi, sự hờn dỗi của
mình xen vào trong câu chuyện của thân chủ (Carl Rogers)
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Trần Thị Minh Đức (2011), Giáo Trình Tham Vấn Tâm Lý,
Các phương pháp tiếp cận trong tham vấn,
