BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI

DƯƠNG THỊ XUÂN

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP GIÁ DỰ THẦU
CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ KHÍ - XÂY LẮP THƯƠNG MẠI MINH CƯỜNG

Chuyên ngành: Kinh tế xây dựng
Mã số: 60.58.03.02.01

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. NGUYỄN QUỲNH SANG


Hà Nội - 2015


i
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cám ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của thầy giáo hướng dẫn TS
Nguyễn Quỳnh Sang đã tận tình chỉ dẫn tôi trong suốt quá trình tìm hiểu, nghiên
cứu và thực hiện luận văn.
Tôi cũng tỏ lòng cảm ơn chân thành các thầy cô giáo Bộ môn Kinh tế xây
dựng - Trường Đại học giao thông vận tải đã giành nhiều thời gian góp ý giúp tôi
hoàn thiện luận văn của mình. Cũng như các thầy cô đã tận tình giảng dạy trong
suốt quá trình học tập, nghiên cứu để hoàn thành khóa học.
Xin cảm ơn các bạn đồng nghiệp và sự giúp đỡ về thời gian của Công ty Cổ
phần Cơ khí - Xây lắp - Thương mại Minh Cường đã giúp tôi hoàn thành bản luận

văn này.
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2015

Tác giả

Dương Thị Xuân


ii
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................i
MỤC LỤC................................................................................................................ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.......................................................................iv
DANH MỤC CÁC HÌNH........................................................................................vi
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU..............................................................................v
MỞ ĐẦU................................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ ĐẤU THẦU VÀ LẬP GIÁ DỰ
THẦU TẠI CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG..................................................3
1.1. Những vấn đề chung về đấu thầu trong xây dựng............................................3
1.1.1. Bản chất của đấu thầu trong xây dựng........................................................3
1.1.2 . Vai trò của đấu thầu...................................................................................5
1.1.3. Các hình thức và phương thức đấu thầu xây lắp.........................................7
1.1.4. Quy trình lựa chọn nhà thầu.....................................................................10
1.2. Lập giá dự thầu gói thầu xây lắp....................................................................12
1.2.1. Khái niệm và vai trò của giá dự thầu........................................................12
1.2.2. Căn cứ và quy trình lập giá dự thầu gói thầu xây lắp................................12

1.2.3. Phương pháp lập giá dự thầu....................................................................14
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác lập giá dự thầu gói thầu xây lắp...........31
1.3.1. Nhóm các nhân tố chủ quan.....................................................................31
1.3.2. Nhóm các nhân tố khách quan..................................................................33
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP GIÁ DỰ THẦU TẠI CÔNG
TY CP CƠ KHÍ - XÂY LẮP - THƯƠNG MẠI MINH CƯỜNG...........................35
2.1 Giới thiệu về Công ty Cổ phần Cơ khí - Xây lắp - Thương mại Minh Cường
.............................................................................................................................. 35
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển công ty................................................35
2.1.2 Cơ cấu tổ chức quản lý của công ty...........................................................36
2.1.3 Các nguồn lực của công ty........................................................................40
2.2 Thực trạng công tác lập hồ sơ thầu tại Công ty Cổ phần Cơ khí - Xây lắp Thương mại Minh Cường.....................................................................................45


iii
2.2.1. Quy trình tham gia đấu thầu tại công ty Cổ phần Cơ khí - Xây lắp Thương mại Minh Cường...................................................................................45
2.2.2. Nội dung của hồ sơ dự thầu......................................................................50
2.2.3. Thực trạng công tác lập giá dự thầu tại Công ty.......................................51
2.2.4. Nguyên nhân những hạn chế trong công tác lập giá dự thầu....................64
CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP GIÁ DỰ THẦU
XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ KHÍ XÂY LẮP THƯƠNG MẠI
MINH CƯỜNG.......................................................................................................66
3.1 Định hướng phát triển của Công ty Cổ Phần Cơ khí Xây lắp Thương mại
Minh Cường trong thời gian tới............................................................................66
3.1.1 Các mục tiêu chính của công ty.................................................................66
3.1.2 Mục tiêu cụ thể của phòng xây dựng.........................................................67
3.2 Một số giải pháp hoàn thiện công tác lập giá dự thầu xây lắp tại Công ty Cổ
Phần Cơ khí Xây lắp Thương mại Minh Cường.................................................68
3.2.1. Thực hiện tốt công tác kiểm tra tiên lượng mời thầu................................68
3.2.2. Tăng cường công tác khảo sát hiện trường thi công để lựa chọn biện

pháp thi công hợp lý...........................................................................................69
3.2.3. Đẩy mạnh và nâng cao công tác nghiên cứu thị trường cung ứng vật tư
phục vụ cho công tác lập giá dự thầu.................................................................71
3.2.4. Thực hiện công tác xây dựng định mức, đơn giá nội bộ của công ty........73
3.2.5. Tổ chức, phối hợp tốt các bộ phận tham gia vào quá trình lập giá dự
thầu..................................................................................................................... 77
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.................................................................................80
TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................82
PHỤ LỤC................................................................................................................ 83


iv


v
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
- HSMT:
- MMTB:
- HĐQT:
- CP:
- TNHH:
- BQL:
- PCCC:

Hồ sơ mời thầu
Máy móc thiết bị
Hội đồng quản trị
Cổ phần
Trách nhiệm hữu hạn
Ban quản lý

Phòng cháy chữa cháy


vi
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
TT
Tên bảng
Trang
Bảng 1.1: Định mức chi phí trực tiếp khác..............................................................23
Bảng 1.2: Định mức chi phí chung, thu nhập chịu thuế tính trước..........................26
Bảng 1.3: Tổng hợp cách xác định các khoản mục chi phí trong đơn giá dự thầu
................................................................................................................................. 28
Bảng 1.4: Bảng tổng hợp giá dự thầu......................................................................29
Bảng 2.1: Nhân sự quản lý, cán bộ kỹ thuật của công ty.........................................41
Bảng 2.2: Năng lực thiết bị máy móc chính của công ty.........................................42
Bảng 2.3: Bảng kê khai năng lực tài chính của công ty 3 năm gần đây...................44
Bảng 2.4. Bảng xác định giá dự thầu cho hạng mục công trình...............................53
Bảng 2.5. Bảng tính giá dự thầu công trình.............................................................54
Bảng 2.6: Danh mục các gói thầu tiêu biểu trong 3 năm 2012-2014.......................54
Bảng 2.7: Tổng hợp kết quả đấu thầu trong 3 năm 2012, 2013 và 2014..................56
Bảng 2.8: Đánh giá kết quả đấu thầu của Công ty năm 2014..................................57


vii
DANH MỤC CÁC HÌNH
TT
Tên hình
Trang
Hình 1.1: Các hình thức lựa chọn nhà thầu chủ yếu trong xây dựng.........................8
Hình 1.2: Các phương thức đấu thầu xây lắp.............................................................8

Hình 1.3: Các thành phần chi phí của toàn bộ gói thầu...........................................16
Hình 1.4: Nhân tố chủ quan ảnh hưởng đến công tác lập giá dự thầu......................31
Hình 1.5: Nhân tố khách quan ảnh hưởng đến công tác lập giá dự thầu..................33
Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức công ty..............................................................................36
Hình 2.2: Quy trình đấu thầu tại Công ty.................................................................45
Hình 2.3: Ưu điểm trong công tác lập giá dự thầu của Công ty CP Cơ khí Xây
lắp Thương mại Minh Cường.................................................................................60
Hình 3.1: Một số giải pháp hoàn thiện công tác lập giá dự thầu tại Công ty Cổ
Phần Cơ khí Xây lắp Thương mại Minh Cường....................................................68


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quá trình thực hiện công tác đấu thầu ở nước ta những năm qua đã có được
những tiến bộ và đạt được những kết quả nhất định. Thông qua việc tổ chức đấu
thầu thực hiện các gói thầu ở nhiều dự án, công trình xây dựng đã cho phép chủ đầu
tư lựa chọn được nhà thầu có đủ kinh nghiệm năng lực để đảm nhận công vịêc và
tiết kiệm được chi phí thực hiện. Các nhà thầu có cơ hội tiếp cận và tham gia đầu
thầu nhiều gói thầu có qui mô, đòi hỏi kỹ thuật cao, tạo tiền đề, điều kiện nâng cao
trình độ và hiêu quả sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, một trong những nguyên nhân
làm cho nhà thầu chưa trúng thầu hoặc tỷ lệ trúng thầu chưa cao là do công tác lập
hồ sơ dự thầu, đặc biệt là công tác lập giá dự thầu.
Lập giá dự thầu là một bộ phận trong qui trình lập hồ sơ dự thầu của các doanh
nghiệp xây dựng. Đây là khâu giữ vị trí rất quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp, là
công việc quan trọng và có ảnh hưởng lớn đến khả năng thắng thầu của các nhà
thầu. Tất cả các doanh nghiệp tham gia đấu thầu đều cố gắng xây dựng một mức giá
dự thầu hợp lý để bảo đảm thắng thầu, song ngay cả những doanh nghiệp thường
xuyên trúng thầu cũng luôn phải xem xét lại qui trình đấu thầu và lập giá của mình
bởi vì còn tồn tại không ít thiếu sót trong đấu thầu.

Công ty Cổ phần Cơ khí - Xây lắp - Thương mại Minh Cường đã tham gia đấu
thầu và trúng thầu nhiều gói thầu, đã có nhiều kinh nghiệm nhất định trong công tác
lập giá dự thầu. Tuy nhiên, công tác lập hồ sơ thầu, trong đó có việc lập giá dự thầu
của công ty vẫn còn một số hạn chế dẫn tới một số gói thầu không trúng thầu. Để
tăng khả năng thắng thầu của Công ty Cổ phần Cơ khí - Xây lắp - Thương mại
Minh Cường việc đánh giá công tác lập hồ sơ thầu, trọng tâm là công tác lập giá dự
thầu, tìm ra các nguyên nhân nhằm đưa ra giải pháp khắc phục những hạn chế, hoàn
thiện công tác lập giá dự thầu là hết sức quan trọng. Với những lý do trên luận văn
chọn đề tài: “Hoàn thiện công tác lập giá dự thầu của Công ty Cổ phần Cơ khí Xây lắp - Thương mại Minh Cường”.
2. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài luận văn là công tác lập giá dự thầu gói thầu
xây lắp của các doanh nghiệp xây dựng.


2
3. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của đề tài luận văn là công tác lập giá dự thầu các gói
thầu xây lắp của Công ty Cổ phần Cơ khí - Xây lắp - Thương mại Minh Cường.
4. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Việc nghiên cứu đề tài luận văn nhằm những mục tiêu:
Hệ thống hóa và làm rõ hơn những cơ sở lý luận về công tác lập giá dự thầu
gói thầu xây lắp của các doanh nghiệp xây dựng.
Đánh giá thực trạng công tác lập giá dự thầu gói thầu xây lắp tại Công ty Cổ
phần Cơ khí - Xây lắp - Thương mại Minh Cường.
Đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện công tác lập giá dự thầu xây lắp tại
Công ty Cổ phần Cơ khí - Xây lắp - Thương mại Minh Cường.
5. Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, luận văn
sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu cơ bản của khoa học kinh tế, trong đó chủ
yếu là phương pháp tổng hợp, phân tích, thống kê, so sánh, kết hợp khái quát hóa,...

6. Kết cấu của luận văn:
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo luận văn gồm 03 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận chung về đấu thầu và lập giá dự thầu của các doanh
nghiệp xây dựng
Chương 2: Thực trạng công tác lập giá dự thầu xây lắp của Công ty CP Cơ khí
- Xây lắp - Thương mại Minh Cường
Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện công tác lập giá dự thầu xây lắp của
Công ty CP Cơ khí - Xây lắp - Thương mại Minh Cường.


3
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ ĐẤU THẦU VÀ LẬP GIÁ DỰ THẦU
TẠI CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG
1.1. Những vấn đề chung về đấu thầu trong xây dựng
1.1.1. Bản chất của đấu thầu trong xây dựng
Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu đáp ứng được các yêu cầu của bên
mời thầu trên cơ sở cạnh tranh giữa các nhà thầu đảm bảo công bằng, công khai,
minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Theo Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26 tháng 11 năm 2013, khái niệm
đấu thầu được hiểu như sau:
Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung
cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà
đầu tư để ký kết và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư,
dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch
và hiệu quả kinh tế.
Ngoài ra, đứng ở mỗi góc độ khác nhau có những cách nhìn khác nhau về đấu
thầu trong xây dựng như :
+ Đứng ở góc độ của Chủ đầu tư: Đấu thầu là một phương thức cạnh tranh
trong xây dựng nhằm lựa chọn người nhận thầu (khảo sát, thiết kế, xây lắp, mua

sắm máy móc thiết bị….) đáp ứng được yêu cầu kinh tế - kỹ thuật đặt ra cho việc
xây dựng công trình.
+ Đứng ở góc độ của Nhà thầu: Đấu thầu là một hình thức cạnh tranh trong
kinh doanh mà thông qua đó nhà thầu giành cơ hội được nhận thầu khảo sát, thiết
kế, mua sắm máy móc thiết bị và xây lắp công trình.
+ Đứng ở góc độ của quản lý Nhà nước: Đấu thầu là một phương thức quản lý
thực hiện dự án đầu tư mà thông qua đó lựa chọn được nhà thầu đáp ứng được các
yêu cầu của bên mời thầu trên cơ sở cạnh tranh giữa các nhà thầu.
Như vậy, thông qua đấu thầu chủ đầu tư sẽ lựa chọn được nhà thầu có khả
năng đáp ứng được tốt nhất các yêu cầu về kinh tế kỹ thuật, tiến độ… đặt ra của
công trình. Trên cơ sở đó giúp cho chủ đầu tư vừa sử dụng hiệu quả, tiết kiệm vốn
đầu tư; đồng thời vẫn đảm bảo được chất lượng cũng như tiến độ công trình.


4
Thông qua đấu thầu, chủ đầu tư cũng sẽ nắm bắt được quyền chủ động quản
lý có hiệu quả và giảm thiểu được các rủi ro phát sinh trong quá trình thực hiện dự
án đầu tư do toàn bộ quá trình tổ chức đấu thầu và thực hiện kết quả đấu thầu được
tuân thủ chặt chẽ theo quy định của pháp luật và sau khi chủ đầu tư đã có sự chuẩn
bị kỹ lưỡng đầy đủ về mọi mặt.
Trên phương diện các nhà thầu: Đấu thầu là một hình thức cạnh tranh, thông
qua đó nhà thầu có cơ hội nhận được gói thầu khảo sát, thiết kế, mua sắm và xây lắp
công trình.
Hoạt động đấu thầu được tổ chức theo nguyên tắc công khai và bình đẳng,
nhờ đó các nhà thầu (các đơn vị xây lắp ) sẽ có điều kiện để phát huy đến mức cao
nhất cơ hội tìm kiếm công trình và khả năng của mình để trúng thầu, tạo công ăn
việc làm cho người lao động, phát triển sản xuất kinh doanh.
Việc tham gia đấu thầu, trúng thầu và thực hiện dự án đầu tư theo hợp đồng
làm cho nhà thầu phải tập trung vốn của mình và lựa chọn trọng điểm đầu tư để
nâng cao cơ sở vật chất kỹ thuật, công nghệ, nhân lực theo yêu cầu của gói thầu.

Qua đó, giúp cho các nhà thầu hoàn thiện, nâng cao năng lực về tổ chức quản lý, tổ
chức sản xuất, nâng cao trình độ và năng lực chuyên môn của người lao động.
Từ những góc độ trên có thể thấy thực chất của đấu thầu thể hiện ở các khía
cạnh sau:
Thứ nhất, đấu thầu là việc tổ chức hoạt động cạnh tranh trên hai phương diện:
- Cạnh tranh giữa bên mời thầu (chủ đầu tư) và nhà thầu (các đơn vị xây dựng).
- Cạnh tranh giữa các nhà thầu.
Các quan hệ cạnh tranh này xuất phát từ quan hệ mua bán (cung - cầu) bởi vì
đấu thầu thực chất là một hoạt động mua bán và ở đây người mua là chủ đầu tư và
người bán là các nhà thầu.
Tuy nhiên, hoạt động mua bán này khác với hoạt đông mua bán thông thường
ở chỗ tính chất hàng hoá của sản phẩm xây dựng thể hiện không rõ do việc tiêu thụ
diễn ra trước khi có sản phẩm và thực hiện theo dự toán (chứ không phải giá thực
tế). Theo lý thuyết hành vi thì trong một vụ mua bán bao giờ người mua cũng cố
gắng để mua được hàng hoá với mức giá thấp nhất ở chất lượng nhất định, còn
người bán lại cố gắng bán được mặt hàng đó ở mức giá cao nhất có thể. Do đó, nảy


5
sinh sự cạnh tranh giữa người mua (chủ đầu tư) và người bán (các nhà thầu). Mặt
khác, do hoạt động mua bán này lại diễn ra chỉ với một người mua và nhiều người
bán nên giữa những người bán (các nhà thầu) phải cạnh tranh với nhau để bán được
những sản phẩm của mình. Kết quả là thông qua việc tổ chức hoạt động cạnh tranh
sẽ hình thành giá thầu.
Thứ hai, đấu thầu còn là việc ứng dụng phương pháp xét hiệu quả kinh tế
trong việc lựa chọn đơn vị thi công xây dựng (các nhà thầu). Phương pháp này đòi
hỏi việc so sánh, đánh giá giữa các nhà thầu phải diễn ra theo một quy trình và căn
cứ vào một hệ thống các tiêu chuẩn nhất định. Kết quả cuối cùng sẽ tìm ra được một
nhà thầu đáp ứng tốt các yêu cầu về công trình của chủ đầu tư.
1.1.2 . Vai trò của đấu thầu

a. Vai trò của đấu thầu với nền kinh tế
 Đấu thầu góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của nền kinh tế.
Đấu thầu xây lắp góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về
đầu tư và xây dựng, hạn chế và loại trừ các tình trạng như thất thoát lãng phí vốn
đầu tư và các hiện tượng tiêu cực khác trong xây dựng cơ bản.
Đấu thầu xây lắp góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của các dự án, nâng
cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp xây dựng.
Đấu thầu là động lực, điều kiện để cho các doanh nghiệp xây dựng cạnh tranh
lành mạnh trong cơ chế thị trường, thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp
xây dựng.
 Đấu thầu giúp chủ đầu tư lựa chọn được đối tác phù hợp nhất.
Thông qua đấu thầu xây lắp, chủ đầu tư sẽ tìm được các nhà thầu hợp lý nhất
và có khả năng đáp ứng tốt nhất các yêu cầu của dự án.
Thông qua đấu thầu xây lắp và kết quả hoạt động giao nhận thầu của chủ đầu
tư sẽ tăng cường được hiệu quả quản lý vốn đầu tư, tránh tình trạng thất thoát vốn
đầu tư ở tất cả các khâu của quá trình thực hiện dự án.
Đấu thầu sẽ giúp chủ đầu tư giải quyết được tình trạng lệ thuộc vào nhà thầu
duy nhất.
Đấu thầu tạo cơ hội nâng cao trình độ và năng lực của đội ngũ cán bộ kinh tế,
kỹ thuật của các bên mời thầu và nhà thầu.


6
 Đầu thầu tạo môi trường lành mạnh giúp các nhà thầu nâng cao khả năng
cạnh tranh của mình, tạo sự công bằng và hiệu quả cao trong xây dựng.
Nhờ nguyên tắc công khai và bình đẳng trong đấu thầu, các doanh nghiệp xây
dựng phát huy đến mức cao nhất cơ hội tìm kiếm dự án, tham gia đấu thầu và ký kết
hợp đồng (nếu trúng thầu), tạo ra công ăn việc làm cho người lao động, phát triển
sản xuất kinh doanh.
Để thắng thầu mỗi nhà thầu phải chọn trọng điểm để đầu tư về các mặt kỹ

thuật, công nghệ và lao động. Từ đó sẽ nâng cao năng lực của doanh nghiệp không
chỉ trong một lần tham gia đấu thầu mà còn góp phần phát triển mở rộng qui mô
doanh nghiệp dần dần.
Để thắng thầu doanh nghiệp xây dựng phải hoàn thiện về mặt tổ chức quản lý
nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ trong việc lập hồ sơ dự thầu cũng
như toàn cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp.
Thông qua đấu thầu, các doanh nghiệp xây dựng sẽ tự nâng cao hiệu quả công
tác quản trị tài chính, làm giảm chi phí và thúc đẩy nâng cao hiệu quả sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp.
Trong xây dựng hiện nay, hình thức đấu thầu là hình thức công bằng nhất, bắt
buộc các doanh nghiệp tham gia muốn thắng thầu đều phải tự nâng cao năng lực của
mình. Nhà thầu nào có sức cạnh tranh cao sẽ thắng thầu. Chủ đầu tư dựa trên các
tiêu chuẩn được xác định trước để so sánh, lựa chọn nhà thầu, có sự giám sát của cơ
quan có thẩm quyền. Trong sự công bằng khách quan như vậy sẽ tạo ra sự cạnh
tranh lành mạnh, sẽ giúp cho việc nâng cao hiệu quả kinh tế của ngành xây dựng
nói riêng và hiệu quả kinh tế nói chung.
b. Vai trò của đấu thầu đối với doanh nghiệp xây dựng
Trong cơ chế thị trường ngày nay đã hết thời mà doanh nghiệp xây dựng nhận
các công trình xây dựng từ cấp trên giao, mà muốn tồn tại, muốn duy trì hoạt động
sản xuất kinh doanh cũng như các loại hình doanh nghiệp khác, doanh nghiệp xây
dựng cũng phải tham gia vào thị trường xây dựng để tìm kiếm và giành lấy các dự
án. Nhưng không giống như các doanh nghiệp kinh doanh trong các lĩnh vực khác
mà đối tượng sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp xây dựng là các công trình
xây dựng. Do vậy doanh nghiệp xây dựng muốn duy trì hoạt động sản xuất kinh


7
doanh không có cách nào khác là tìm kiếm thông tin về các dự án đầu tư và tham
gia đấu thầu. Nếu không tham gia đấu thầu hoặc trượt thầu thì sẽ không tạo đủ công
ăn việc làm cho người lao động, hoạt động sản xuất kinh doanh có thể bị đình trệ.

Như vậy, có thể nói đấu thầu là tiền đề cơ sở và nền tảng của quá trình sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp.
Như chúng ta đã biết dự thầu là hình thức tham gia cạnh tranh trên thị trường
xây dựng. Sự cạnh tranh này rất quyết liệt và mạnh mẽ thể hiện ở những khía cạnh:
- Muốn tham gia đấu thầu thì doanh nghiệp phải có uy tín nhất định trên thị
trường, bởi nước ta mới áp dụng đấu thầu không lâu mà phần lớn áp dụng hình thức
đấu thầu hạn chế. Như vậy khi tham gia đấu thầu doanh nghiệp xây dựng có thể
thấy được khả năng và năng lực của mình so với đối thủ như thế nào để có biện
pháp duy trì và nâng cao hơn nữa năng lực của mình. Từ đó uy tín của doanh nghiệp
ngày càng được nâng cao, vị thế của doanh nghiệp ngày càng được cải thiện.
- Khi tham gia đấu thầu các doanh nghiệp xây dựng có điều kiện nâng cao
trình độ chuyên môn, kinh nghiệm cho cán bộ công nhân viên, tạo điều kiện hoàn
thiện về mặt tổ chức.
- Khi tham gia đấu thầu nhiều và thắng thầu, doanh nghiệp tạo thêm mối quan
hệ với các chủ đầu tư, cơ quan nhà nước tạo tiền đề cho sự phát triển của doanh
nghiệp. Như vậy có thể thấy đấu thầu có vai trò hết sức quan trọng, nó là cơ sở, nền
tảng là nhân tố không thể thiếu được trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp. Chính việc tham gia đấu thầu thành công là phải có sự tích luỹ kinh nghiệm,
tìm kiếm thông tin đa dạng, và điều quan trọng hơn là phải dựa vào năng lực và vị
thế của công ty. Việc tham gia đấu thầu và giành thắng lợi đóng vai trò tích cực
trong việc tạo ra công ăn, việc làm, duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp.
1.1.3. Các hình thức và phương thức đấu thầu xây lắp
1.1.3.1. Các hình thức lựa chọn nhà thầu
Theo tính chất công việc, trong Luật đấu thầu số 43/QH13/2013 qui định có
các hình thức lựa chọn nhà thầu sau:
- Đấu thầu rộng rãi
- Đấu thầu hạn chế



8
- Chỉ định thầu
- Mua sắm trực tiếp
- Chào hàng cạnh tranh
- Tự thực hiện
- Lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt
- Tham gia thực hiện của cộng đồng
Việc áp dụng hình thức nào trên đây tùy thuộc vào đặc điểm, tính chất của dự án.
Trong xây dựng, tuỳ theo quy mô, tính chất, nguồn vốn xây dựng công trình,
người quyết định đầu tư hoặc chủ đầu tư xây dựng công trình có thể lựa chọn nhà
thầu theo các hình thức sau:

Hình 1.1: Các hình thức lựa chọn nhà thầu chủ yếu trong xây dựng
Đối với các dự án đầu tư xây dựng công trình có gói thầu mua sắm máy móc
thiết bị lắp đặt vào công trình thì có thể áp dụng các hình thức đấu thầu trực tiếp,
đấu thầu hạn chế, hình thức mua sắm trực tiếp hay chào hàng cạnh tranh theo quy
định của luật đấu thầu số 43/2013/QH13
1.1.3.2. Phương thức đấu thầu xây lắp
Để thực hiện việc đấu thầu, tùy theo tính chất từng dự án, từng gói thầu, chủ
đầu tư có thể áp dụng một trong các phương thức lựa chọn sau đây:

Hình 1.2: Các phương thức đấu thầu xây lắp
a. Phương thức đấu thầu 1 giai đoạn 1 túi hồ sơ
Phương thức này được áp dụng trong các trường hợp sau:


9
- Đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế với gói thầu cung cấp dịch vụ phi tư vấn;
gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp có quy mô nhỏ
- Chào hàng cạnh tranh với gói thầu cung cấp dich vu phi tư vấn, mua sắm

hàng hóa, xây lắp
- Chỉ định thầu với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua
sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp
- Mua sắm trực tiếp đối với gói thầu mua sắm hàng hóa
- Chỉ định thầu đối với lựa chọn nhà đầu tư
Nhà thầu, nhà đầu tư nộp hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất gồm đề xuất về kỹ thuật
và tài chính theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu.
Việc mở thầu được tiến hành một lần đối với toàn bộ hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất
b. Phương thức đấu thầu 1 giai đoạn 2 túi hồ sơ
Phương thức này được áp dụng trong các trường hợp sau:
- Đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế đối với các gói thầu cung cấp dịch vụ tư
vấn, dịch vụ phi tư vấn, cung cấp hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp
- Đấu thầu rộng rãi đối với lựa chọn nhà đầu tư
Nhà thầu, nhà đầu tư đồng thời nộp hồ sơ đề xuất về kỹ thuật và hồ sơ đề xuất
về tài chính riêng biệt theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu.
Việc mở thầu được tiến hành hai lần, hồ sơ đề xuất về kỹ thuật được sẽ được
mở ngay sau thời điểm đóng thầu. Nhà thầu, nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật
sẽ được mở hồ sơ về tài chính để đánh giá.
c. Phương thức đấu thầu 2 giai đoạn 1 túi hồ sơ
Được áp dụng trong trường hợp đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế đối với
gói thầu mua sắm, hàng hóa, hỗn hợp có quy mô lớn và phức tạp.
Trong giai đoạn 1, nhà thầu nộp đề xuất về kỹ thuật, phương án tài chính theo
yêu cầu của hồ sơ mời thầu nhưng chưa có giá dự thầu. Trên cơ sở trao đổi với từng
nhà thầu tham gia giai đoạn này sẽ xác định hồ sơ mời thầu giai đoạn 2.
Trong giai đoạn 2, nhà thầu đã tham gia giai đoạn 1 được mời nộp hồ sơ dự
thầu. Hồ sơ dự thầu bao gồm đề xuất về kỹ thuật và đề xuất về tài chính theo yêu
cầu của hồ sơ mời thầu giai đoạn 2, trong đó có giá dự thầu và bảo đảm dự thầu.


10

d. Phương thức đấu thầu 2 giai đoạn 2 túi hồ sơ
Được áp dụng trong các trường hợp đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế đối
với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp hỗn hợp có kỹ thuật, công nghệ mới phức
tạp, có tính đặc thù.
Trong giai đoạn 1 nhà thầu đồng thời nộp hồ sơ đề xuất về kỹ thuật và hồ sơ
đề xuất về tài chính riêng biệt theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Hồ sơ đề xuất về kỹ
thuật sẽ được mở ngay sau thời điểm đóng thầu. Trên cơ sở đánh giá đề xuất về kỹ
thuật của các nhà thầu trong giai đoạn này sẽ xác định các hiệu chỉnh về kỹ thuật so
với hồ sơ mời thầu và danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu được mời tham dự thầu
giai đoạn 2. Hồ sơ đề xuất về tài chính sẽ được mở ở giai đoạn 2.
Trong giai đoạn 2, các nhà thầu đáp ứng nhu cầu trong giai đoạn 1 được mời
nộp hồ sơ dự thầu. Hồ sơ dự thầu bao gồm đề xuất kỹ thuật và đề xuất về tài chính
theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu giai đoạn 2 tương ứng với nội dung hiệu chỉnh về
kỹ thuật. Trong giai đoạn này, hồ sơ tài chính đã nộp trong giai đoạn 1 sẽ được mở
đồng thời với hồ sơ dự thầu ở giai đoạn 2 để đánh giá.
1.1.4. Quy trình lựa chọn nhà thầu
Quy trình lựa chọn nhà thầu theo quy định tại luật đấu thầu số 43/2013/QH13
với từng hình thức đấu thầu như sau:
a. Đối với gói thầu đấu thầu rộng rãi và hạn chế:
- Chuẩn bị lựa chọn nhà thầu
- Tổ chức lựa chọn nhà thầu
- Đánh giá hồ sơ dự thầu và thương thảo hợp đồng
- Trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà thầu
- Hoàn thiện, ký kết hợp đồng
b. Đối với gói thầu chỉ định thầu:
Theo quy định thông thường bao gồm các bước sau:
- Chuẩn bị lựa chọn nhà thầu
- Tổ chức lựa chọn nhà thầu
- Đánh giá hồ sơ đề xuất và thương thảo các đề xuất của nhà thầu
- Trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà thầu

- Hoàn thiện, ký kết hợp đồng


11
Theo quy trình rút gọn bao gồm các bước sau :
- Chuẩn bị và gửi dự thảo hợp đồng cho nhà thầu
- Thương thảo, hoàn thiện hợp đồng
- Trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà thầu
- Ký kết hợp đồng
c. Đối với gói thầu chào hàng cạnh tranh:
Theo quy trình thông thường bao gồm các bước:
- Chuẩn bị lựa chọn nhà thầu
- Tổ chức lựa chọn nhà thầu
- Đánh giá hồ sơ đề xuất và thương thảo hợp đồng
- Trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà thầu
- Hoàn thiện, ký kết hợp đồng
Theo quy trình rút gọn bao gồm các bước:
- Chuẩn bị và gửi yêu cầu báo giá cho nhà thầu
- Nhà thầu nộp báo giá
- Đánh giá các báo giá và thương thảo hợp đồng
- Trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà thầu
- Hoàn thiện, ký kết hợp đồng
d. Đối với gói thầu mua sắm trực tiếp:
- Chuẩn bị lựa chọn nhà thầu
- Tổ chức lựa chọn nhà thầu
- Đánh giá hồ sơ đề xuất và thương thảo các đề xuất của nhà thầu
- Trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà thầu
- Hoàn thiện, ký kết hợp đồng
e. Đối với gói thầu tự thực hiện:
- Chuẩn bị phương án tự thực hiện và dự thảo hợp đồng

- Hoàn thiện phương án tự thực hiện và thương thảo, hoàn thiện hợp đồng
- Ký kết hợp đồng
f. Đối với gói thầu lựa chọn nhà thầu tư vấn cá nhân:
- Chuẩn bị và gửi điều khoản tham chiếu cho nhà thầu tư vấn cá nhân
- Nhà thầu tư vấn cá nhân nộp hồ sơ lý lịch khoa học


12
- Đánh giá hồ sơ lý lịch khoa học của nhà thầu tư vấn cá nhân
- Thương thảo, hoàn thiện hợp đồng
- Trình, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà thầu
- Ký kết hợp đồng
g. Đối với các gói thầu có sự tham gia thực hiện của cộng đồng:
- Chuẩn bị phương án lựa chọn cộng đồng dân cư, tổ chức, tổ, nhóm thợ tại địa
phương để triển khai thực hiện gói thầu
- Tổ chức lựa chọn
- Phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn
- Hoàn thiện ký kết hợp đồng
1.2. Lập giá dự thầu gói thầu xây lắp
1.2.1. Khái niệm và vai trò của giá dự thầu
Giá dự thầu là mức giá cả của nhà thầu đđ̣òi hỏi chủ đầu tư (người mua hàng)
trả cho họ khi gói thầu đó được thực hiện xong, bàn giao cho chủ đầu tư theo đúng
yêu cầu trong hồ sơ mời thầu
Giá dự thầu là giá do nhà thầu ghi trong hồ sơ dự thầu sau khi đă trừ phần
giảm giá (nếu có) bao gồm toàn bộ các chi phí cần thiết để thực hiện gói thầu.
Giá dự thầu cao hay thấp, hợp lý hay không hợp lý sẽ quyết định đến việc thắng
thầu hay không thắng thầu của nhà thầu. Giá dự thầu là một chỉ tiêu vô cùng quan
trọng có vai trò quyết định đến khả năng thắng thầu của nhà thầu, từ đó sẽ ảnh hưởng
trực tiếp đến kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp xây dựng.
Do đó khi tính toán lập giá dự thầu, các nhà thầu phải tính đúng, tính đủ sao

cho giá dự thầu đủ bù đắp các chi phí bỏ ra cũng như đảm bảo nhà thầu có một
khoản lãi nhất định.
1.2.2. Căn cứ và quy trình lập giá dự thầu gói thầu xây lắp
1.2.2.1. Căn cứ lập giá dự thầu
Giá dự thầu được lập dựa trên các căn cứ sau:
- Hồ sơ mời thầu do chủ đầu tư cung cấp. Trong hồ sơ mời thầu các tài liệu sau
có ảnh hưởng trực tiếp đến việc lập giá dự thầu:
+ Hồ sơ thiết kế kỹ thuật được duyệt và tiên lượng mời thầu để nhà thầu đề
xuất các giải pháp thi công, tiến độ thi công, bố trí mặt bằng thi công.


13
+ Tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng.
+ Các điều kiện ưu đãi, các loại thuế quy định.
+ Điều kiện hợp đồng, các chỉ dẫn khác.
- Căn cứ vào quá trình đi khảo sát thực tế tại hiện trường để đề ra các biện
pháp thi công cho phù hợp và xác định giá vật liệu thực tế đến hiện trường xây lắp.
- Định mức dự toán xây dựng công trình quy định mức hao phí vật liệu, nhân
công, máy thi công cho một đơn vị khối lượng công tác hoặc kết cấu xây lắp theo
danh mục cần lập đơn giá.
- Bảng tiền lương ngày công: bao gồm lương cơ bản và các khoản phụ cấp có
tính chất lương theo cấp bậc của công nhân xây dựng.
- Giá ca máy và thiết bị thi công của công trình ( hoặc giá thuê máy và thiết bị
thi công).
- Bảng giá cước và giá vật liệu xây dựng do nhà thầu khảo sát;
- Căn cứ vào năng lực, kinh nghiệm, biện pháp tổ chức thi công của nhà thầu.
- Các văn bản khác có liên quan.
Dựa vào các căn cứ trên nhà thầu tiến hành lập hồ sơ dự thầu. Trong đó cán
bộ lập giá dự thầu thực hiện công việc sau:
- Kiểm tra tiên lượng mời thầu

- Đưa ra bảng chào thừa, chào thiếu (nếu có)
- Xác định yêu cầu kỹ thuật của các loại vật tư, vật liệu, thiết bị dùng để thi
công công trình
- Tập hợp giá cả vật tư, thiết bị theo yêu cầu của gói thầu
- Xác định đơn giá dự thầu cho một đơn vị tính của từng loại công tác xây dựng.
- Xác định giá dự thầu cho từng hạng mục.
- Tổng hợp giá dự thầu của cả công trình
1.2.2.2. Quy trình lập giá dự thầu
Quy trình lập giá dự thầu bao gồm các bước sau:
Bước 1: Dự đoán giá gói thầu.
Giá gói thầu được chủ đầu tư xác định trong kế hoạch đấu thầu dự án, căn cứ
vào dự toán, tổng dự toán được duyệt, và có thể coi nó là giới hạn trên (hoặc giá
trần) của giá dự thầu. Tuy nhiện, khi tham gia đấu thầu, nhà thầu không được bên


14
mời thầu cung cấp giá này. Vì vậy bước đầu tiên của quá trình xác định giá dự thầu
là dự đoán giá gói thầu.
Việc dự đoán giá gói thầu có thể thực hiện bằng cách:
- Tìm kiếm thông tin từ tư vấn thiết kế
- Hoạt động khác để thu thập thông tin
- Tự xác định từ căn cứ hình thành giá gói thầu
Bước 2: Xác định chi phí tối thiểu.
Chi phí tối thiểu là chi phí mà nhà thầu dự kiến phải bỏ ra ít nhất trong thực tế
(kể cả các khoản thuế) để thực hiện gói thầu theo hồ sơ mời thầu trong trường hợp
trúng thầu.
Căn cứ để xác định chi phí tối thiểu:
- Các giải pháp kỹ thuật công nghệ và tổ chức quản lý đã lựa chọn
- Các định mức, đơn giá của nội bộ doannh nghiệp
- Các định mức chi phí quản lý nội bộ doanh nghiệp

- Các chế độ chính sách nhà nước hiện hành
Nếu chi phí tối thiểu lớn hơn giá gói thầu thì phải tìm cách giảm chi phí (tìm
giải pháp công nghệ khác, tìm biện pháp tổ chức quản lý mới, giảm định mức, đơn
giá v.v.) hoặc từ chối dự thầu.
Bước 3: Xác định giá dự thầu.
Căn cứ vào chiến lược tranh thầu, ý đồ cụ thể của nhà thầu đối với gói thầu và
kết quả 2 bước trên, tiến hành xác định được giá dự thầu gói thầu.
1.2.3. Phương pháp lập giá dự thầu
Phương pháp lập giá dự thầu là cách thức, là cách làm để nhà thầu xác định
được giá dự thầu là bao nhiêu thì đáp ứng được khả năng trúng thầu là cao nhất
(hoặc một xác xuất nào đó) nhưng phải thoả măn những điều kiện đặt ra trước, co
thể kể đến một số phương pháp sau:
1.2.3.1. Phương pháp lập giá dự thầu theo đơn giá tổng hợp
Theo phương pháp này giá dự thầu được xác định theo công thức:
n

GDTH =

 Qi DGi
i 1

Trong đó: - Qi : Khối lượng công tác xây dựng thứ i do bên mời thầu cung cấp.


15
- DGi: Đơn giá dự thầu tổng hợp công tác xây dựng thứ i do Nhà thầu tự xác định.
- n: số lượng công tác xây dựng của gói thầu.
Mấu chốt của phương pháp này là việc xác định từng đơn giá dự thầu tổng hợp
(DGi). Trong thực tế hiện nay, đơn giá dự thầu tổng hợp (DGi) được tính theo một
số khunh hướng như sau:

Thứ nhất: Khuynh hướng tính sẵn các đơn giá dự thầu:
Theo khuynh hướng này, doanh nghiệp xây dựng sẽ tiến hành lập ra một tập
đơn giá dự thầu. Trong mỗi đơn giá dự thầu lại có các tập con thể hiện việc sử dụng
các công nghệ khác nhau và chiến lược tranh thầu khác nhau. Các tập đơn giá này
sẽ được mã hóa và được lưu giữ trong máy tính làm cơ sở cho việc tính giá dự thầu.
Ưu điểm của khuynh hướng này là mang tính công nghiệp cao, nhanh chóng
đáp ứng được yêu cầu của lãnh đạo doanh nghiệp về việc xác định giá dự thầu.
Nhưng khuynh hướng này cũng có nhược điểm là các đơn giá dự thầu được
xây dựng sẵn trên cơ sở các giải pháp kỹ thuật và chiến lược tranh thầu ở mức đại
diện. Khi vận dụng vào gói thầu cụ thể có thể chưa sát.
Phạm vi áp dụng của phương pháp này còn bị hạn chế, tuy nhiên trong tương
lai phương pháp này sẽ càng được mở rộng do sự tích lũy kinh nghiệm của các
doanh nghiệp ngày càng nhiều.
Thứ hai: Khuynh hướng tính đơn giá dự thầu theo từng gói thầu cụ thể:
Xuất phát từ điều kiện trúng thầu phải là nhà thầu đáp ứng được yêu cầu cơ
bản của hồ sơ mời thầu và có giá đánh giá thấp nhất, có giá trúng thầu không vượt
giá gói thầu nên các nhà thầu căn cứ vào định mức xây dựng cơ bản, giá cả các yếu
tố đầu vào và các quy định tính theo tỷ lệ của Nhà nước và khu vực, có gia giảm đôi
chút cho nhỏ hơn giá dự toán nhằm tăng khả năng trúng thầu.
Ưu điểm của khuynh hướng này là:
- Giá dự thầu luôn luôn đảm bảo yêu cầu nhỏ hơn hoặc bằng giá gói thầu.
- Tiết kiệm thời gian làm hồ sơ dự thầu.
- Phù hợp với yêu cầu thể hiện giá dự thầu trong hồ sơ mời thầu.
Nhược điểm của phương pháp này là các khoản mục chi phí trong giá dự thầu
thường chưa bám sát các giải pháp công nghệ - kỹ thuật, biện pháp tổ chức quản lý
đã lựa chọn và các định mức, đơn giá nội bộ của nhà thầu mà chủ yếu là dựa vào


16
cách tính dự toán xây lắp các hạng mục công trình quy định của Nhà nước rồi điều

chỉnh giảm đi một số yếu tố sao cho giá dự thầu thấp hơn giá gói thầu.
Đơn giá dự thầu tổng hợp được xác định như sau:
Đơn giá dự thầu

Chi phí trực tiếp

Chi phí
chung

Thu nhập
chịu thuế
tính trước

Thuế
GTGT

Chi phí nhà tạm tại
Chi
Chi
Chi
hiện trường để ở và
phí
phí
phí
điều hành thi công
nhâ
trực
máy
n
tiếp

thi
côn
khác
công
g
Hình 1.3: Các thành phần chi phí của toàn bộ gói thầu

Chi
phí
vật
liệu

Chi phí vật liệu
Chi phí vật liệu bao gồm: vật liệu chính, vật liệu phụ, vật liệu luân chuyển...
góp phần trực tiếp cấu tạo nên một đơn vị khối lượng công tác xây lắp tính toán, chi
phí vận chuyển, xếp dỡ, bảo quản, hao hụt ở dọc đường và chi phí tại hiện trường
xây lắp.
Chi phí vật liệu phụ thường được tính theo tỷ lệ % so với chi phí vật liệu
chính.
Chi phí vật liệu được xác định theo công thức:
VL = ∑ (Di x GVLi) (1+ KVL)
Trong đó:
 Di :

Lượng vật liệu thứ i (i=1n) tính cho một đơn vị khối lượng công tác

xây dựng trong định mức dự toán xây dựng công trình.
 GVLi: Giá của một đơn vị vật liệu thứ i (i=1n) được xác định phù hợp với
tiêu chuẩn, chủng loại và chất lượng vật liệu sử dụng cho công trình xây dựng trên
thị trường do tổ chức có chức năng cung cấp, báo giá của nhà sản xuất, thông tin giá

của nhà cung cấp hoặc giá của loại vật liệu có tiêu chuẩn, chất lượng tương tự đã và
đang được sử dụng ở công trình khác và được tính đến hiện trường công trình.