PHÒNG GD&ĐT TRIỆU PHONG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG THCS TRIỆU PHƯỚC
Độc lập- Tự do- Hạnh phúc
Triệu Phước, ngày 20 tháng 1 năm 2018

PHẦN I: BÁO CÁO NỘI DUNG CHUYÊN ĐỀ
“ DẠY HỌC TÍCH HỢP LIÊN MÔN TRONG MÔN VẬT LÍ 7 ”
I. MỞ ĐẦU
1. Đặt vấn đề
Các môn khoa học tự nhiên trong nhà trường phổ thông có vai trò vô cùng quan
trọng, nhiệm vụ của nó là góp phần không nhỏ vào việc hình thành và phát triển nhân
cách của học sinh. Trong những năm gần đây, dạy học các môn theo phương pháp tích
hợp kiến thức liên môn các môn học giúp học sinh có kiến thức bao quát rộng hơn về
nội dung được học trong bài, nhằm phát triển năng lực cho học sinh. Muốn vậy, đòi
hỏi phải tổ chức hoạt động học tích cực, tự lực và sáng tạo cho học sinh, mà các hoạt
động ấy phải được tổ chức ở trong lớp, ngoài lớp, trong trường, ngoài trường, ở nhà và
cộng đồng, đặc biệt quan tâm đến hoạt động thực hành và ứng dụng kiến thức vào giải
quyết những vấn đề thực tiễn.
Căn cứ vào kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học 2017-2018 của Phòng GD&ĐT
huyện Triệu Phong, Trường THCS Triệu Phước về việc thực hiện chuyên đề Vật lí cấp
trường phù hợp với điều kiện và thực tế dạy học hiện tại. Trong quá trình dạy học cũng
như việc nghiên cứu SGK tôi chọn chuyên đề "tích hợp liên môn trong môn vật lí 7
" trong chương trình lớp 7 để xây dựng một chuyên đề dạy học theo định hướng phát
triển năng lực học sinh, với mong muốn sẽ tạo được hiệu ứng tích cực trong việc thay
đổi cách học của HS và cách dạy của GV, từ đó nhằm rút ra những kinh nghiệm cho
những chuyên đề dạy học tiếp theo.
2. Quan niệm về dạy học tích hợp liên môn
“Dạy học tích hợp liên môn là dạy cho học sinh biết tổng hợp kiến thức, kĩ năng ở
nhiều môn học để giải quyết các nhiệm vụ học tập và hình thành năng lực giải quyết
các tình huống thực tiễn”, trong đó:
Dạy học tích hợp có nghĩa là đưa những nội dung giáo dục có liên quan vào quá trình

dạy học các môn học như: tích hợp giáo dục đạo đức lối sống, giáo dục pháp luật, giáo
dục chủ quyền quốc gia về biên giới biển đảo, giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm
và hiệu quả, giáo dục bảo vệ môi trường, an toàn giao thông…
Dạy học liên môn là phải xác định được các nội dung kiến thức liên quan đến các
môn học khác để dạy học, tránh việc học sinh phải học lại nhiều lần cùng một nội dung
kiến thức ở các môn học khác nhau. Đối với những kiến thức liên môn nhưng có một
môn học chiếm ưu thế thì có thể bố trí dạy trong chương trình môn học đó và không
phải dạy ở các môn khác. Trường hợp nội dung kiến thức có tính liên môn cao hơn thì
sẽ tách ra thành các chủ đề liên môn để tổ chức dạy học riêng vào một thời điểm phù
hợp, song song với quá trình dạy học các môn liên quan.
Việc dạy học tích hợp kiến thức giữa các môn học vào giải quyết một vấn đề nào đó
trong một môn học là việc làm hết sức cần thiết. Điều đó không chỉ đòi hỏi người giáo
viên giảng dạy bộ môn không chỉ nắm bắt nhuần nhuyễn kiến thức bộ môn mình giảng
dạy mà còn phải không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức của những bộ môn học khác


để giúp các em giải quyết các tình huống, các vấn đề đặt ra trong môn học nhanh
chóng và hiệu quả nhất.
Trong thực tế tôi thấy khi bài soạn có tích hợp với kiến thức của các môn học
khác sẽ giúp giáo viên tiếp cận tốt hơn, hiểu rõ hơn, sâu hơn những vấn đề đặt ra
trong SGK. Từ đó bài học trở nên sinh động hơn, học sinh có hứng thú học tập hơn,
được tìm tòi, khám phá nhiều kiến thức và được suy nghĩ sáng tạo hơn đồng thời vận
dụng vào thực tế tốt hơn.
II. NỘI DUNG CHUYÊN ĐỀ: “Tích hợp liên môn trong môn vật lí 7”
1. Cơ sở của dạy học liên môn
1.1. Cơ sở lí luận:
Trong dạy học, tích hợp liên môn được hiểu là sự kết hợp, tổ hợp các nội dung từ các
môn học trong các lĩnh vực học tập khác nhau thành một môn tổng hợp mới hoặc lồng
ghép các nội dung cần thiết vào những nội dung vốn có của môn học ví như lồng ghép
nội dung giáo dục môi trường môn Sinh học, môn Công dân… Như vậy thông qua dạy

học tích hợp liên môn thì những kiến thức, kỹ năng học được ở môn này có thể sử
dụng như những công cụ để nghiên cứu, học tập các môn học khác
Nhìn chung trên thế giới, nhiều nước có xu hướng tích hợp các môn học thuộc lĩnh
vực khoa học tự nhiên như: Sinh học, Hóa học,Vật lý hoặc các môn thuộc lĩnh vực xã
hội như: Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân…để tạo thành môn học mới, với hình thức
tích hợp liên môn và tích hợp xuyên môn.
1.2. Cơ sở thực tiễn:
Xu hướng tích hợp các môn khoa học tự nhiên trên thế giới.
Thực tế giáo dục Việt Nam: quan điểm tích hợp đã được thể hiện trong một
số môn học ở bậc tiểu học từ thời Pháp thuộc và ngày nay vẫn được định
hướng ở nhiều cấp học.
Chương trình Vật lí trong nhà trường phổ thông có nhiều tiềm năng, cơ hội
để xác định, xây dựng các nội dung, chủ đề tích hợp trong môn học hoặc với
các môn học khác như : Sinh, Văn, Giáo dục công dân…
2. Những yêu cầu về tổ chức giờ dạy
Tổ chức giờ học trên lớp là tiến trình thực thi bản kế hoạch phối hợp hữu cơ hoạt
động của giáo viên và học sinh theo một cơ cấu sư phạm hợp lí, khoa học, trong đó
giáo viên giữ vai trò, chức năng tổ chức, hướng dẫn, định hướng chứ không phải
truyền thụ áp đặt một chiều. học sinh được đặt vào vị trí trung tâm của quá trình tiếp
nhận, đóng vai trò chủ thể cảm thụ, nhận thức thẩm mĩ, trực tiếp tiến hành hoạt động
tiếp cận, khám phá, chiếm lĩnh kiến thức.
Tổ chức hoạt động giáo viên phải chú trọng mối quan hệ giữa học sinh và nội dung
dạy học, phải coi đây là mối quan hệ cơ bản, quan trọng nhất trong cơ chế giờ học.
Muốn vậy, giáo viên phải từ bỏ vai trò, chức năng truyền thống là truyền đạt kiến thức
có sẵn cho học sinh, còn học sinh không thể duy trì thói quen nghe giảng, ghi chép, học
thuộc, rồi “làm bài” theo lối tái hiện, sao chép, làm thui chột dần năng lực tư duy sáng
tạo, khả năng tự đọc, tự tìm tòi, xử lí thông tin, tổ chức các kiến thức một cách sáng
tạo.
3. Mục đích, phương pháp của kế hoạch dạy học theo hướng tích hợp liên môn
3.1. Mục đích, phương pháp của kế hoạch dạy học theo hướng tích hợp liên môn

3.1.1. Mục đích
Dạy học vận dụng kiến thức liên môn giúp cho giờ học sẽ trở nên sinh động hơn, vì
không chỉ có giáo viên là người trình bày mà học sinh cũng tham gia vào quá trình tiếp


nhận kiến thức, từ đó phát huy tính tích cực của học sinh.
Dạy học liên môn cũng góp phần phát triển tư duy liên hệ, liên tưởng ở học sinh. Tạo
cho học sinh một thói quen trong tư duy, lập luận tức là khi xem xét một vấn đề phải
đặt chúng trong một hệ quy chiếu, từ đó mời có thể nhận thức vấn đề một cách thấu
đáo.
Giúp học sinh hứng thú học tập, từ đó khắc sâu được kiến thức đã học.
Hiểu được bản chất của kế hoạch dạy học tích hợp.
Làm cho quá trình học tập có ý nghĩa.
Xác lập mối quan hệ giữa các khái niệm đã học
3.1.2. Phương pháp
Phương pháp dạy học theo hướng tích hợp là lồng ghép nội dung tích hợp vào các bài
dạy, tùy theo từng môn học mà lồng ghép tích hợp ở các mức độ như liên hệ, lồng ghép
bộ phận hay là toàn phần. Khi tích hợp giáo viên cần sử dụng ngôn từ kết nối sao cho
logic và hài hòa ... từ đó giáo dục và rèn kỹ năng sống, giá trị sống cho học sinh.
3.2. Vận dụng kiến thức liên môn vào bài dạy
- Môn Vật lí:
+ Bài: Độ to của âm
+ Bài: Môi trường truyền âm
+ Bài: Phản xạ âm – Tiếng vang
- Môn Sinh: Nêu được cấu tạo tong của tai người
- Môn Văn: trích đoạn ở cuốn tự truyện “Bất Khuất” của nhà cách mạng Nguyễn Đức
Thuận kể về hình thức các chiến sĩ bị tra tấn bằng tiếng ồn.
- Môn Giáo dục công dân: Kí hiệu biển báo giao thông, giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường sống trong sạch,tích cực tham gia vận động mọi người xung quanh tham gia giữ
gìn, cải tạo môi trường chống lại những ảnh hưởng của ô nhiễm tiếng ồn.

C. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN
1. Đối với học sinh:
Trước hết, các chủ đề liên môn, tích hợp có tính thực tiễn, sinh động, hấp dẫn đối với
học sinh, có ưu thế trong việc tạo ra động cơ, hứng thú học tập cho học sinh. Học các
chủ đề tích hợp, liên môn, học sinh được tăng cường vận dụng kiến thức tổng hợp vào
giải quyết các tình huống thực tiễn, ít phải ghi nhớ kiến thức một cách máy móc. Điều
quan trọng hơn là các chủ đề tích hợp, liên môn giúp cho học sinh không phải học lại
nhiều lần cùng một nội dung kiến thức ở các môn học khác nhau, vừa gây quá tải,
nhàm chán, vừa không có được sự hiểu biết tổng quát cũng như khả năng ứng dụng của
kiến thức tổng hợp vào thực tiễn.
2. Đối với giáo viên:
Dạy học theo các chủ đề, liên môn không những giảm tải cho giáo viên trong việc
dạy các kiến thức liên môn trong môn học của mình mà còn có tác dụng bồi dưỡng,
nâng cao kiến thức và kỹ năng sư phạm cho giáo viên, góp phần phát triển đội ngũ giáo
viên bộ môn hiện nay thành đội ngũ giáo viên có đủ năng lực dạy học kiến thức liên
môn, tích hợp. Thế hệ giáo viên tương lai sẽ được đào tạo về dạy học tích hợp, liên
môn ngay trong quá trình đào tạo giáo viên ở các trường sư phạm.
II. KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT:
Nhà trường cung cấp thêm tài liệu tham khảo. Thường xuyên tổ chức chuyên đề để
giáo viên có điều kiện trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, tích lũy kinh nghiệm, nâng cao
chuyên môn nghiệp vụ


PHẦN II: BÀI SOẠN TIẾT DẠY MINH HỌA
TIẾT 16: CHỐNG Ô NHIỄM TIẾNG ỒN
I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức:
- Nhận biết được tiếng ồn gây ô nhiễm
- Nêu được một số ví dụ về ô nhiễm do tiếng ồn.

- Kể tên được một số vật liệu cách âm thường dùng để chống ô nhiễm do tiếng ồn.
- Đề ra được một số biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn trong những trường hợp
cụ thể.
2. Kĩ năng:
- Học sinh tìm ra các biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn ở gia đình mình, ở khu dân
cư, ở trường, ở lớp học.
- Biết sử dụng các vật liệu cách âm trong cuộc sống.
3. Thái độ:
- Có ý thức bảo vệ, cải tạo môi trường, đặc biệt là trong việc chống ô nhiễm tiếng
ồn.
- Tích cực tham gia, vận động những người xung quanh cùng tham gia giữ gìn, cải
tạo môi trường, chống lại những ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường đặc biệt là ô
nhiễm tiếng ồn.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC:
- PP: Đặt và giải quyết vấn đề, hoạt động nhóm
- KT: Động não.
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
* Giáo viên:
- Tranh ảnh, một đoạn phim về tiếng ồn và ô nhiễm tiếng ồn.
- Thông tin, tranh ảnh, về bảo vệ môi trường sống biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn.
- Máy chiếu.
* Học sinh:
- Kiến thức ngữ văn về lập luận, mô tả.
- Kiến thức sinh học về cấu tạo trong của tai người.
- Kiến thức giáo dục công dân về ý thức bảo vệ môi trường, tinh thần tự giác,
kí hiệu biển báo giao thông
III. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1. Kiểm tra bài cũ: Không
2. Bài mới :
a. Đặt vấn đề:

GV: cho HS xem một đoạn phim


GV: Âm thanh nào các em thích nghe và âm thanh nào các em không thích nghe? Tại
sao?
HS: Trả lời
GV: Cuộc sống chúng ta sẽ tẻ nhạt và khó khăn nếu thiếu âm thanh. Nhưng âm thanh
to sẽ gây khó chịu cho những người xunh quanh. Tiết học hôm nay chúng ta cùng tìm
hiểu các biện pháp để giảm bớt các tiếng ồn gây ô nhiễm.
b. Triển khai bài dạy:
Hoạt động 1: Nhận biết ô nhiễm tiếng ồn
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
I/ Nhận biết ô nhiễm tiếng ồn:
GV: Cho một đại diện một nhóm lên trình
bày nhận biết ô nhiễm tiếng ồn ở các hình
15.1; 15.2; 15.3 sgk.
HS: Trình bày, các nhóm khác có ý kiến
bổ sung.
GV: Kết luận:
+ H15.1: Tiếng ồn to nhưng không kéo dài
nên ít ảnh hưởng tới sức khoẻ
→không gây ô nhiễm tiếng ồn .
GV: Lưu ý cho HS những điều cần tránh
khi có sấm, sét
+ H15.2; 15.3: Tiếng ồn của máy khoan;
của chợ kéo dài làm ảnh hưởng đến công
việc và sức khoẻ → gây ô nhiễm tiếng ồn. - Tiếng ồn gây ô nhiễm là tiếng ồn to
GV: Vậy tiếng ồn gây ô nhiễm là tiếng ồn và kéo dài làm ảnh hưởng xấu đến sức
khoe và hoạt động bình thường của con

có đặc điểm như thế nào?
người.
GV: Ô nhiễm tiếng ồn có những tác hại vô
cùng lớn đối với con người chúng ta. Vậy
đó là những tác hại nào ?
GV: Gọi đại diện một nhóm trình bày sơ
lược về cấu tạo trong của tai. Tại sao ta
nghe được những âm thanh xung quanh
ta?→ Tích hợp môn Sinh
HS: trình bày, các nhóm khác có ý kiến bổ
sung
GV: cho HS hình ảnh ở cuốn tự truyện
“bất Khuất ”của nhà cách mạng Nguyễn
Đức Thuận → Tích hợp môn Văn
GV: Những tác hại của ô nhiễm tiếng ồn
đối với con người?
GV: Kết luận.
GV: Tiếng ồn gây ô nhiễm có những tác


hại vô cùng lớn, vậy ta cần có những biện
pháp như thế nào để giảm bớt ô nhiễm
tiếng ồn?
Hoạt động 2: Tìm hiểu biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
II/ Tìm hiểu biện pháp chống ô
nhiễm tiếng ồn:
GV: Cho 2 nhóm lần lượt lên trình bày
Nguồn ô nhiễm tiếng ồn ở trường THCS

Triệu Phước và ở nơi mình sinh sống
→Tích hợp môn Giáo dục công dân
HS: Trình bày, nhóm khác có ý kiến bổ
sung.
GV: Cho HS xem đoạn phim tiếng ồn - Biện pháp:
karaoke và tiếng ồn pháo nổ → liên hệ + Tác động vào nguồn âm
+ Phân tán âm trên đường truyền
thực tế giáo dục học sinh
+ Ngăn không cho âm truyền tới tai
GV: Cho HS làm bài tập C3 ở SGK
GV: Nêu các biện pháp chống ô nhiễm
tiếng ồn?
GV: Nêu tên một số vật liệu thường dùng - Vật liệu thường dùng để ngăn chặn
để ngăn chặn âm, làm cho âm truyền qua âm, làm cho âm truyền qua ít là: gạch,
bê tông, gỗ, . . .
ít?
GV: Nêu tên một số vật liệu phản xạ âm - Vật liệu phản xạ âm tốt được dùng để
cách âm là: kính, lá cây, mặt đá hoa. . .
tốt được dùng để cách âm ?
Hoạt động 3: Vận dụng
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
III. Vận dụng
C5: H15.2:
GV: Cho HS đề ra những biện pháp chống + Giảm tiếng ồn máy khoan phát ra
ô nhiễm tiếng ồn có thể thực hiện đối với không quá 80 dB;
hình 15.2 ;15.3
+ người thợ khoan nên bịt tai lúc làm
việc……..
+ Không khoan vào giờ làm việc.

H15.3:
+ Chuyển chợ hoặc lớp học đi nơi
khác,
+ xây tường ngăn giữa chợ và lớp học,
đóng các cửa phòng học, treo rèm, …
3. Củng cố:
- GV: Sử dụng bản đồ tư duy để hệ thống lại kiến thức của bài.
4. Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà:
- Học bài cũ, làm bài tạp ở SBT
- Tìm hiểu thêm một số biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn khác
V. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY:


……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………............