BÀI GIẢNG TRIẾT HỌC
• Dùng cho chương trình đào tạo cao
học
09/14/18
1
Thời lượng: 4 tín chỉ
Nghe giảng: 70%
Thảo luận: 30%
09/14/18
2
Tên giáo trình:
Giáo trình triết học
- Nhà xuất bản chính trị quốc
gia - sự thật, Hà Nội 2013
(Dành cho học viên cao học và
nghiên cứu sinh không thuộc
nhóm ngành xã hội và nhân
văn)
09/14/18
3
TÀI LIỆU THAM KHẢO
09/14/18
4
Đánh giá kiến thức :
Kiểm tra: 15%
Bài tiểu luận: 15 %
Bài thi tự luận kết thúc môn học (thời gian
làm bài: 120 phút): 70%
09/14/18
5
Chương 1:
Khái lược về Triết học và
Lịch sử triết học
Chương 2: Triết học Mác - Lênin - cơ sở lý
luận của thế giới quan và
phương pháp luận khoa học
09/14/18
6
Chương 3:
Nguyên tắc thống nhất giữa
lý luận và thực tiễn trong
triết học Mác-Lênin
Lý
luận
hình
thái
kinh
tế
xã
Chương 4:
hội và vận dụng vào sự
nghiệp xây dựng chủ nghĩa
xã hội ở Việt Nam
09/14/18
7
Giai cấp, dân tộc, nhân loại và
Chương 5: vấn đề xây dựng Nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa
việt Nam hiện nay
Chương 6:
09/14/18
Quan điểm Triết học MácLênin về con người và vấn đề
xây dựng con người Việt
Nam hiện nay
8
Chương1:
KHÁI LƯỢC TRIẾT HỌC
VÀ LỊCH SỬ TRIẾT HỌC
I. KHÁI LƯỢC TRIẾT HỌC
1. Khái niệm triết học và đối tượng của
triết học
Ra đời trong khoảng thế kỷ VII-VI Tr.cn
ở Ấn Độ, Trung Quốc, Hy Lạp cổ đại
09/14/18
9
Tiếng Hán là “Trí”
Ấn độ là “darshana”: hàm ý tri thức
dựa trên lý trí
Hy Lạp: “Philosophy”: Yêu mến sự
thông thái
09/14/18
10
Ngay từ đầu:
Triết học là hoạt động tinh thần biểu
hiện khả năng nhận thức, đánh giá của
con người
Triết học được xem là hình thái cao
nhất của tri thức; nhà triết học là nhà
thông thái có khả năng tiếp cận chân
lý, có nghĩa là có thể làm sáng tỏ bản
chất của sự vật
09/14/18
11
Mục đích của TH:
Giải quyết những vấn đề cơ bản của
bản thể luận và nhận thức luận
Nghiên cứu các vấn đề đạo đức, thẩm
mỹ, tôn giáo v.v…
09/14/18
12
Đối tượng của triết học:
Triết học thời cổ đại được coi là “khoa
học của mọi khoa học”, bao gồm toàn
bộ tri thức của nhân loại
Thời kỳ trung cổ: triết học là một bộ
phận của thần học
09/14/18
13
Thế kỷ XV-XVI:
Khoa học phát triển mạnh mẽ (Nhất là
khoa học thực nghiệm)
Tạo cơ sở tri thức vững chắc cho triết
học phục hưng và phát triển
09/14/18
14
Triết học duy vật chủ nghĩa phát
triển mạnh mẽ, đạt tới đỉnh cao vào
thế kỷ XVII-XVIII
Tư duy triết học đồng thời cũng được
phát triển trong các học thuyết triết
học duy tâm mà đỉnh cao là triết học
Hêghen (1770-1831)
09/14/18
15
Sự phát triển của các bộ môn khoa
học độc lập đã từng bước làm phá sản
quan điểm “triết học đóng vai trò là
khoa học của các khoa học”
Triết học Hêghen (1770-1831) là học
thuyết triết học cuối cùng có tham
vọng coi “Triết học là khoa học của
mọi khoa học”
09/14/18
16
Do đối tượng nghiên cứu đặc thù, TH
xem xét thế giới như một chỉnh thể và
tìm cách đưa lại một hệ thống các quan
niệm về chỉnh thể. Diễn đạt thế giới
quan bằng lý luận
Do đó:
• Các cuộc tranh luận về tư cách khoa
học của triết học và đối tượng của triết
học kéo dài cho đến này nay
09/14/18
17
•Nhiều nhà TH phương Tây hiện đại:
Muốn từ bỏ quan niệm truyền thống về
Triết học
Xác định đối tượng nghiên cứu
riêng cho học thuyết TH của mình
...
09/14/18
18
Mô tả những hiện tượng tinh thần
Phân tích ngữ nghĩa
Chú giải văn bản
...
09/14/18
19
Cái chung trong các học thuyết TH là
việc nghiên cứu:
Những vấn đề chung nhất của giới tự
nhiên, xã hội và con người
Mối quan hệ của con người, của tư
duy con người với thế giới xung
quanh
...
09/14/18
20
Hoàn cảnh kinh tế-xã hội và sự phát triển
mạnh mẽ của khoa học đầu thế kỷ XIX đã dẫn
đến sự ra đời của triết học Mác
Theo quan điểm mác xít:
“Với tính cách là một hình thái ý thức xã hội,Triết
học là hệ thống lý luận chung nhất của con
người về thế giới, về vai trò, vị trí của con
người trong thế giới đó”
09/14/18
21
Đoạn tuyệt với quan niệm “coi triết học
là khoa học của các khoa học”, triết học
Mác xác định đối tượng của triết học:
09/14/18
22
Đối tượng của triết học Mác:
Tiếp tục giải quyết mối quan hệ giữa
vật chất và ý thức trên lập trường duy
vật triệt để và nghiên cứu những quy
luật chung nhất của tự nhiên, xã hội
và tư duy
09/14/18
23
2. Vấn đề cơ bản của triết học và việc
phân chia các trường phái triết học cơ
bản trong lịch sử
Theo Ph. Ănghen:
“Vấn đề cơ bản lớn của mọi triết học, đặc
biệt là triết học hiện đại, là vấn đề quan
hệ giữa tư duy với tồn tại”
09/14/18
24
.Tại sao mối quan hệ giữa tư duy với
tồn tại hay giữa ý thức với vật chất là
vấn đề cơ bản của Triết học?
09/14/18
25