MỞ ĐẦU
1

Tính cấp thiết của đề tài

Cán bộ là khâu then chốt ,trọng yếu của công tác xây dựng Đảng vị trí của cán bộ gắn
liền với vai trò của đội ngũ cán bộ Chủ tịch Cay Xỏn Phôm Vị Hẳn người sáng lập, rèn
luyện và lãnh đạo Đảng nhân dân cách mạng Lào đã nhấn mạnh cán bộ là cái gốc của
mọi công việc ,công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém .thấm nhuần
tư tưởng của người trong suốt 60 năm xây dựng và phát triển Đảng nhân dân cách mạng
Lào luôn coi cán bộ và công tác cán bộ là những nhấn tố quyết định sự thành bại của cách
mạng, mỗi thắng lợi của cách mạng đều đánh dấu những bước trưởng thành tiến bộ của
đội ngũ cán bộ của Đảng vì thế Đảng nhân dân cách mạng Lào luôn chú trọng tới yêu cầu
xây dựng đội ngũ cán bộ đồng bộ, toàn diện đặc biệt tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ
chủ chốt coi đây là vấn đề mấu chốt quyết định toàn bộ sự nghiệp cách mạng.
Huyện là nơi tuyệt đại của nhân dân sinh sống hệ thống chính trị và cán bộ chủ chốt của
hệ thống chính trị ở huyện có vai trò rất quan trọng trong việc tổ chức và vận động nhân
dân thực hiện đường lối, chính sách của Đảng pháp luật của nhà nước, tăng cường đại
đoàn kết toàn diện phát huy quyền làm chủ của nhân dân huy động mọi khả năng phát
triển kinh tế - xã hội.
Trong những năm gần đây đội ngũ cán bộ nói chung và đội ngũ cán bộ chủ chốt nói
riềng đã có bước phát triển về chất lượng. Tuy nhiên đội ngũ này vẫn bộc lộ những yếu
kém ,bất cập về kiến thức ,năng lực, trình độ trước những yêu cầu tình hình, nhiệm vụ
mới. Vì vậy một số cán bộ gặp khó khăn ,lúng túng ,thậm chí va vấp vi phạm trong thực
thi nhiệm vụ. Bên cạnh đó trước tác động tiêu cực của cơ chế thị trường , một bộ phận
cán bộ chủ chốt cấp huyện suy thoái về phẩm chất ,đạo đức, quan liêu, hách dịch,cửa
quyền vi phạm dân chủ ,tham nhũng, lãng phí, ….bị kỷ luật , thậm chí bị truy tố,xét xử
theo pháp luật. những điều đó làm ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín và hiệu quả lãnh đạo
1

của Đảng và nhà nước, làm giảm sút lòng tin của nhân dân đối với Đảng , đồng thời đặt
ra đòi hỏi bức thiết phải đổi mới ,nâng cao đội ngũ cán bộ chủ chốt ở cấp huyện.
Trong giai đoạn thực hiện đường lối đổi mới hiện nay với nhiều thời cơ và thách
thức, đòi hỏi đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, năng lực… phù
hợp với yêu cầu của sự nghiệp đổi mới. Đặc biệt, trong bối cảnh quốc tế có những diễn
biến hết sức phức tạp và khó lường; thuận lợi và khó khăn, thời cơ và thách thức, tác
động lẫn nhau, đặt ra những yêu cầu và đòi hỏi rất cao đối với đội ngũ cán bộ và công tác
cán bộ của Đảng.
Công tác cán bộ của Đảng nhân dân Cách mạng Lào nói chung có một vị trí quan
trọng, trong đó việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Lào lại
càng đặc biệt quan trọng vì: Cấp huyện có vị trí quan trọng trong việc tổ chức thực hiện
chủ trương, đường lối của Đảng vào hiện thực cuộc sống, là cầu nổi giữa tỉnh, Trung
ương tới các bản, làng và các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn cấp huyện.
Hiện nay huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc, tỉnh Cham Pa Sắc nước Cộng hòa dân
chủ nhân dân Lào đang ra sức thực hiện nhiệm vụ đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế,
tập trung phát triển công nghiệp, dịch vụ, xây dựng kết cấu hạ tầng, triển khai nhiều dự
án trọng điểm của quốc gia. Yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ mới là hết sức nặng nề, đòi
hỏi các huyện phải chuẩn bị thật tốt nguồn nhân lực, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt, có
chất lượng tốt, đủ phẩm chất, năng lực, trí tuệ, ngang tầm nhiệm vụ đặt ra.
Để thực hiện thắng lợi các nhiêm vụ nêu trên tỉnh phải có một đội ngũ cán bộ chủ
chốt nói chung, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện nói riêng vững mạnh, có phẩm chất
,năng lực, phương pháp, phong cách công tác tốt , nhảy bén, năng động đáp ứng được
yêu cầu ngày càng cao của tình hình mới , nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở
huyện đồng thời xuất phát từ đòi hỏi thực tiễn của quá trình xây dựng và phát triển huyện
như vậy để nghiên cứu vấn đề “ Chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng
2


Cha Lơn Súc tỉnhChăm Pa Sắc -nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào trong giai
đoạn hiện nay” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp đại học ngành chính trị phát triển .

2. Tình hình nghiên cứu đề tài.
Với vị trí, vai trò và tính chất quan trọng của đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chủ
chốt, nên đến nay đã có rất nhiều công trình khoa học nghiên cứu về cán bộ và công tác
cán bộ của Đảng. Kết quả nghiên cứu của nhiều công trình đã được công bố trên các
sách, báo, tạp chí và trong các báo cáo tại các cuộc hội thảo khoa học.
- Lê Thu Hà (1993), “Công tác đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ chủ chốt cấp huyện ở
Quảng Nam-Đà Nẵng”, Luận văn thạc sĩ khoa học chính trị, Học viện Chính trị quốc gia
Hồ Chí Minh, Hà Nội.

- Luận văn thạc sĩ của

Nghuễn Mậu Dựng (1996) “Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt của Đảng bộ các cấp ở
Tây Nguyên hiện nay”, Học viên Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
- Luận án Tiến sĩ lịch sử của Nguyễn Thái Sơn (2002): “Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước”, Học viên Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
- Luận văn thạc sĩ của Trần Thọ (2007): “Xây dựng đội ngũ cán bộ thuộc diện Ban
thường vụ Thành ủy Đà Nẵng quản lý giai đoạn hiện nay”, Học viện Chính trị quốc gia
Hồ Chí Minh.
- Bùi Đức Lại , cán bộ và công tác cán bộ trong tình hình đổi mới ; tạp chí xây dựng
Đảng số 2-3. 2007.
- Vi Lay Vanh Pheng Sa Vat (2008), “Chuẩn hóa cán bộ thuộc diện Ban Bí thư Trung
ương Đảng quản lý ở nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào trong giai đoạn hiện nay.
Ngoài ra có nhiều luận án, luận văn, bài giảng và bài viết có liên quan đến lĩnh vực
này, tuy nhiên chưa có công trình khoa học nào đi sâu nghiên cứu về chất lượng đội ngũ
cán bộ chủ chốt cấp huyện ở tỉnh Chăm Pa Sắc. Cho nên tác giả đã chọn đề tài này làm
khoa luận.
3



3. Mục đích, nhiệm vụ nguyên cứu.
3.1 Mục đích
Trên cơ sở làm rõ một số vấn đề lý luận về chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
huyện và đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt của huyện Ba Chiêng
Cha Lơn Súc tỉnh Chăm Pa Sắc nước Cộng hòa dân chủ nhân đân Lào , khóa luận đề xuất
những phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp
huyện nhằm đáp ứng những yêu cầu, nhiệm vụ chính trị của huyện Ba Chiêng Cha Lơn
Súc tỉnh Chăm Pa Sắc nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào trong giai đoạn hiện nay.
3.2 Nhiệm vụ
-

Làm rõ vấn đề lý luận về chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt của huyện.

- Khảo sát, thực trạng đội ngũ cán bộ chủ chốt của huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc tỉnh
Chăm Pa Sắc nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào.
- Đề xuất những phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ
chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc tỉnh Chăm Pa Sắc nước Cộng hòa dân chủ nhân
dân Lào đến năm 2020.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của luận văn
- Đối tượng nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha
Lơn Súc tỉnh Chăm Pa Sắc
- Phạm vi nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu chất lượng đội ngũ cán bộ chủ huyện Ba Chiêng Cha Lơn
Súc tỉnh Chăm Pa Sắc và các hoạt động để tạo nên chất lượng đội ngũ cán bộ này, từ
năm 2010 đến 2015. Chủ yếu tập trung khảo sát, lại huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc và
mở rộng ra các huyện thuộc tỉnh Chăm Pa Sắc có điều kiện tương đồng để lấy số liệu so
sánh.

4



5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
5.1 Cơ sở lý luận
Luận văn được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng
Cay Xỏn Phôm Vị Hẳn và quan điểm của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào về cán bộ và
công tác cán bộ.
5.2 Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng một số phương pháp: logic, lịch sử; phân tích-tổng hợp, qui nạpdiễn dịch; và khảo sát, thực tiễn.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể được dung làm tài liệu tham khảo phục vụ
cho công tác cán bộ tỉnh Chăm Pa Sắc cũng như ở các huyện Đồng thời, kết quả đó cũng
có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo trong công tác giảng dạy và nghiên cứu về công tác
cán bộ ở các địa phương của Lào.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và mục lục luận văn
gồm 3 chương, 6 tiết.

5


NỘI DUNG
Chương 1
CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP HUYỆN VÀ MỘT SỐ VẤN
ĐỀ LÝ LUẬN.
1.1.

Khái Niệm và tiêu trí đánh giá cán bộ chủ chốt cấp huyện.

1.1.1. Khái niệm về cán bộ và đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc

Để có quan niệm đúng về đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc, thì cần
làm rõ khái niệm :
-

Khái

niệm

"cán

bộ"

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Cán bộ là những người đem chính sách của Đảng,
Chính phủ giải thích cho dân chúng rõ và thi hành. Đồng thời, đem tình hình dân chúng
báo cáo cho Đảng, Chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho đúng” [23, tr.33].
Từ điển tiếng Việt năm 2000, NXB Đà Nẵng của viện Ngôn ngữ học có đưa ra
khái niệm cán bộ như sau: “Cán bộ là người làm công tác có nghiệp vụ chuyên môn
trong cơ quan nhà nước: cán bộ nhà nước, cán bộ khoa học, cán bộ chính trị. Cán bộ là
người làm công tác tổ chức trong một cơ quan, một tổ chức, phân biệt với người
thường, không có chức vụ. Đoàn kết giữa cán bộ và chiến sĩ. Họp cán bộ và công nhân
nhà máy. Làm cán bộ đoàn thanh niên”. [31, tr.109].
Hiện nay, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 171/TTg, ngày 11 tháng 11 năm
1993 và sau đó đã được sửa đổi, bổ sung thành Nghị định số 82/TTg, ngày 19 tháng 5
năm 2003, về cơ bản đã quy định rõ cán bộ - công chức CHDCND Lào tại điều 2 viết:

6


Công chức của Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào công dân Lào, đã được biên chế và
được bổ nhiệm cho làm công việc thường xuyên tại các cơ quan bộ máy của Đảng, Nhà

nước, cơ quan đại diện CHDCND Lào tại nước ngoài mà được hưởng lương và tiền trợ
cấp từ ngân sách nhà nước [28, tr.72].
Dù cách dùng, cách hiểu trong các trường hợp ở các lĩnh vực cụ thể có khác nhau,
nhưng về cơ bản có thể thấy những đặc trưng cơ bản của cán bộ là:
-

Bao

-

hàm

nghĩa

chính

của

nó

là

bộ

khung,

là

nòng


cốt.

Có tác động, ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của tổ chức, đơn vị đó;

- Có liên quan đến hoạt động lãnh đạo, quản lý, chỉ huy.
Như vậy, có thể hiểu một cách chung nhất, cán bộ là khái niệm chỉ những người có
chức trách, vai trò nòng cốt trong một tổ chức, cơ quan đơn vị có tác động, ảnh hưởng
đến hoạt động của tổ chức và các quan hệ trong lãnh đạo, chỉ huy, quản lý, điều hành,
góp phần định hướng sự phát triển của tổ chức và được hưởng lương từ ngân sách nhà
nước.
-

Khái niệm đội ngũ cán bộ chủ chốt
Chủ chốt, theo nghĩa từ điển tiếng Việt năm 2000, nghĩa là: “quan trọng nhất, có

tác dụng làm nòng cốt. Cán bộ chủ chốt của phong trào” [31, tr.174].
Từ “đội ngũ” là muốn chỉ khối đông người (chứ không phải một vài chức danh
riêng lẻ) được tập hợp, tổ chức thành một lực lượng có cùng một tác dụng và vai trò trong
một tổ chức, một địa phương.
Đội ngũ cán bộ chủ chốt của huyện là những người đứng đầu quan trọng nhất trong
hệ thống của tổ chức Đảng, Chính quyền, Mặt trận nhân dân và các đoàn thể chính trị xã
hội của một huyện.

7


Theo Quy định số 02/BCT, ngày 17/10/2006 về công tác quản lý cán bộ, thì đội
ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện gồm các chức danh: Bí thư huyện ủy, Huyện trưởng, Phó
bí thư huyện ủy, Huyện ủy viên, Bí thư, phó bí thư, ủy viên trong cấp ủy cơ sở và đảng bộ
trực


thuộc

trách

nhiệm

của

huyện.

Đội ngũ cán bộ chủ chốt của huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc có 7 chức danh, gồm những
chức danh như sau:
-

Bí thư – kiêm chủ tịch

-

Phó bí thư

-

Chủ tịch ủy ban nhân dân

-

Bí thư Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng Lào

-


Chủ tịch hội phụ nữ

-

Chủ tịch Mặt trận xây dựng đất nước

-

Chủ tịch hội Cựu chiến binh

Như vậy, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở tỉnh Chăm Pa Sắc là những người
có chức trách, vai trò nòng cốt trong bộ máy tổ chức của hệ thống chính trị huyện.
1.1.2. Đặc điểm đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc tỉnh
Chăm

Pa

Sắc.

Đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc tỉnh Chăm Pa Sắc có những đặc
điểm chủ yếu sau:
Một là : đa số cán bộ này xuất thân từ nông dân và trưởng thành từ phong trào
cách mạng quần chúng và trong thực tiễn công tác; một số cán bộ được trải qua chiến đấu
giải phóng dân tộc, một số từng làm bộ đội, công an chuyển sang tăng cường cho huyện.
Bởi vậy, đội ngũ cán bộ này đều có bản lĩnh chính trị - tư tưởng và lập trường quan điểm
vững vàng, có tư duy chính trị nhạy bén, chủ động trong các tình huống. Đội ngũ cán bộ
8



chủ chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc đã qua đào tạo một cách cơ bản về chuyên
môn, lý luận chính trị; đồng thời cũng là thông qua sự giáo dục, rèn luyện của lớp người
đi trước trưởng thành trong hai cuộc chiến tranh chống xâm lược, họ đã hiểu sâu sắc bản
chất của kẻ thù, có ý thức rất rõ trong quan hệ giai cấp. Và hầu hết có độ tuổi từ 33 trở
lên.
Hai là : đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc bên cạnh những ưu
điểm đó còn có sự nhạy cảm về tư duy kinh tế hàng hóa, đây là yếu tố quan trọng trong
điều kiện nền kinh tế hội nhập hiện nay, khi mà sự biến động của nền kinh tế đang diễn ra
từng ngày từng giờ.
Ba là : đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc gồm nhiều thành
phần, nhưng phần lớn đã trải qua phong trào cách mạng nên luôn mang trong mình
tinh thần kiên cường bất khuất trong đấu tranh cách mạng, có tinh thần yêu nước và
không ngại khó khăn gian khổ; mặt bằng chung của cán bộ ở huyện Ba Chiêng Cha
Lơn Súc cao so với các huyện khác trong cả nước; cán bộ một lòng một dạ đi theo
Đảng làm cách mạng để mang lại ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.
Bên cạnh những điểm mạnh, thì đội ngũ cán bộ huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc vẫn còn
bộ phận tồn tại của những lạc hậu, tàn dư của chế độ cũ và ảnh hưởng của nền kinh tế
nhỏ lẻ chậm phát triển, nên còn những hạn chế nhất định cần khắc phục mới đáp ứng
được

những

yêu

cầu

của

tình


hình

mới

đặt

ra.

Trong khi, hệ thống tổ chức ở địa phương và đội ngũ cán bộ, đảng viên còn chưa kịp thời
nắm bắt hết những biến động nhanh chóng của tình hình thế giới, khu vực và trong nước,
những thủ đoạn của thế lực phản động khi đối mặt với tình hình mới; thì ở một vài nơi tổ
chức cơ sở đảng yếu kém kéo dài; đội ngũ cán bộ trực tiếp chịu sự lãnh đạo, quản lý của
đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc còn có nơi mất đoàn kết, có
9


biểu hiện tiêu cực, kéo dài, nhất là chi bộ làng bản. Đây là sự khó khăn không nhỏ đối với
sự lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc.
1.1.3. Quan niệm về chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc
tỉnh Chăm Pa Sắc.
Đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc đã được tạo nên bởi số
lượng cán bộ, cơ cấu đội ngũ cán bộ và chất lượng đội ngũ cán bộ là quan trọng hơn cả.
Số lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc cần đủ số lượng cán
bộ để phân công phụ trách hoạt động ở huyện. Cơ cấu đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện
Ba Chiêng Cha Lơn Súc hợp lý, tức là có cơ cấu, độ tuổi, giới tính, vùng miền, trình độ
chuyên môn để phân công phụ trách phù hợp với từng địa phương, ngành, lĩnh vực, phù
hợp với đối tượng lãnh đạo.
Đại từ điển tiếng Việt do Nguyễn Như Ý chủ biên cho rằng: "Chất lượng" là cái
làm nên phẩm chất, giá trị của con người, sự vật: chất lượng hàng hóa; cái tạo nên bản
chất sự vật, làm cho sự vật này khác sự vật kia; phân biệt với số lượng" [27, tr.321].

Qui định số 01/BCT, ngày 7-7-2003 của Bộ Chính trị về đánh giá phân loại cán bộ
và Quy định số 04/BCT, ngày 22-7-2003 của Bộ Chính trị về tiêu chuẩn cán bộ. Trong
qui định ghi rõ, đánh giá cán bộ cần đánh giá về phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng,
hiệu quả thực hiện nhiệm vụ công tác được giao, trình độ hiểu biết, năng lực trong việc
nắm và triển khai chủ trương đường lối của Đảng, lối sống, quan điểm quần chúng, khả
năng huy động và tập hợp đoàn kết, tinh thần phục vụ nhân dân; về tổ chức kỷ luật, khả
năng phát triển. Những yếu tố đó tạo nên chất lượng người cán bộ, đảng viên trong giai
đoạn hiện nay.
Từ những phân tích, luận giải ở trên, có thể quan niệm: chất lượng đội ngũ cán bộ
chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc tỉnh Chăm Pa Sắc là tổng hợp các thuộc tính,
10


đặc trưng của cán bộ đó, đảm bảo cho cán bộ hoàn thành chức trách nhiệm vụ được
giao, thể hiện ở kết quả thực hiện nhiệm vụ thuộc lĩnh vực được phân công trong tổng thể
sự phát triển mọi mặt ở địa phương, nơi cán bộ đó hoạt động.
Chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc là tổng hợp các
thuộc tính đặc trưng như:
- Phẩm chất chính trị là thuộc tính đặc biệt quan trọng của cán bộ, nhất là trong
điều kiện hiện nay; trước mọi khó khăn, gian khổ, thách thức quyết liệt, đội ngũ cán bộ
luôn phải kiên định và trung thành tuyệt đối với chủ nghĩa Mác- Lê nin, kiên định mục
tiêu và con đường CNXH được Đảng và nhân dân đã lựa chọn thể hiện qua đường lối
của Đảng; luôn phải tích cực, chủ động tìm các chủ trương, giải pháp thực hiện có hiệu
quả ngay tại địa phương và lĩnh vực mình phụ trách.
- Phẩm chất đạo đức, lối sống góp phần tạo nên nhân cách, uy tín của cán bộ, là
nhân tố để tổ chức động viên nhân dân thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ
quan, đơn vị. Phẩm chất đạo đức, lối sống của đội ngũ cán bộ, chủ chốt cấp huyện thể
hiện ở đạo đức cách mạng cần, kiệm liêm chính, chí công vô tư; lối sống trong sạch lành
mạnh, gần dân không mắc bệnh quan liêu, xa dân; kiên quyết đấu tranh chống quan liêu,
tham nhũng, lãng phí ngay tại địa phương, đơn vị.

- Năng lực của đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc là khả
năng nắm bắt tình hình thực tiễn, xem xét chọn vấn đề cần tập trung giải quyết và biết đề
xuất các giải pháp thực hiện đạt kết quả, khả năng xử lý tình huống phức tạp nảy sinh
trong quá trình hoạt động. Đó là năng lực tổ chức thực hiện, khả năng tổng kết các hoạt
động, chỉ ra các hạn chế, nguyên nhân và rút ra kinh nghiệm xác thực; khả năng cuốn hút,
quy tụ, tập hợp cán bộ, đảng viên và nhân dân thực hiện nhiệm vụ.
- Ý thức tổ chức kỷ luật của đội ngũ cán bộ chủ chốt được thể hiện ở việc chấp
hành nghiêm chỉnh đường lối, chủ trương của Đảng, Điều lệ Đảng, pháp luật của Nhà
11


nước, giữ vững tính nguyên tắc trong lãnh đạo, quản lý, các quy định của địa phương nơi
cư trú.
- Phong cách lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện là thuộc tính,
đặc trưng rất cần thiết của cán bộ. Có phong cách lãnh đạo quản lý khoa học, họ sẽ quy tụ
được cán bộ, công chức, giải quyết công việc đạt kết quả cao. Phong cách được thể hiện
ở chỗ làm việc có chương trình, kế hoạch, sâu sát thực tiễn, gần gũi cán bộ, công chức và
nhân dân, làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, luôn kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện.
- Sức khỏe của đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện, đương nhiên là rất cần thiết. Vì sức
khỏe cũng là thuộc tính, đặc trưng và cũng là đòi hỏi rất cao đối với đội ngũ cán bộ chủ
chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc.
Như vậy, chất lượng đội ngũ cán bộ huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc là tổng hợp các
yếu tố số lượng cán bộ, cơ cấu đội ngũ cán bộ và chất lượng từng cán bộ, trong đó, chất
lượng từng cán bộ có vai trò quan trọng hơn cả.
1.1.4. Tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng
Cha Lơn Súc tỉnh Chăm Pa Sắc.
Tiêu chí có thể hiểu chính là chuẩn mực, thước đo đã được xác định; dùng thước
đo, chuẩn mực đó, để xem xét một người, một tập thể người, một vật, hay một sự việc, có
thể hiểu được chất lượng tốt hay chưa tốt, đáp ứng hay chưa đáp ứng yêu cầu đề ra.
Khi đánh giá một cán bộ hay đội ngũ cán bộ, thường xem xét việc thực hiện chức

trách nhiệm vụ được giao như thế nào và đạt kết quả ra sao. Đồng thời, tiến hành xem xét
thực trạng chất lượng cán bộ hay đội ngũ cán bộ. Các yếu tố đó, đảm bảo yêu cầu đề ra thì sẽ
tạo nên cán bộ, đội ngũ cán bộ có chất lượng tốt.
Đây chính là thước đo thực tế của việc thực hiện công tác cán bộ của các tổ chức
đó là sự tự tu dưỡng rèn luyện của từng cán bộ. Sử dụng tiêu chí này cần xem xét về số
lượng, cơ cấu đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện, chất lượng đội ngũ cán bộ đó.
12


Về số lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc, cần xem
xét số lượng có đảm bảo sự lãnh đạo, quản lý trên các địa bàn huyện, hay không; trên các
lĩnh vực kinh tế - xã hội trọng yếu hay không; có đáp ứng được yêu cầu chia tách các đơn
vị hành chính huyện hay không (vì hiện nay là thành viên trong cấp ủy cấp huyện phải
nắm chức Bí thư Đảng cụm bản).
Về cơ cấu đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc, cần xem xét về
cơ cấu độ tuổi đội ngũ cán bộ có hợp lý hay không, có đảm bảo sự kế thừa, phát triển liên
tục của đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc trong những năm tiếp
theo hay không.
Xem xét cơ cấu giới tính, thành phần dân tộc trong đội ngũ cán bộ có hợp lý hay
không. Đồng thời xem xét cơ cấu trình độ mọi mặt, gồm trình độ văn hóa, lý luận chính
trị, chuyên môn, nghiệp vụ, ngoại ngữ, tin học.
Xem xét việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; về bản lĩnh chính trị, năng
lực lãnh đạo, quản lý, xem xét về kinh nghiệm và phong cách lãnh đạo, quản lý; về ý thức
tổ chức kỷ luật, phong cách lãnh đạo, quản lý; mối quan hệ với cán bộ, công chức và
nhân dân, sự tập hợp, quy tụ cán bộ, công chức trong cơ quan, đơn vị; xem xét về phẩm
chất đạo đức lối sống.
Nâng chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt huyện Ba Chiêng Cha Lơm Súc là toàn bộ hoạt
động của Ban Thường vụ tỉnh Chăm Pa Sắc, các tổ chức Đảng và các tổ chức trong hệ
thống chính trị của huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc, của cán bộ, đảng viên thực hiện các
khâu công tác cán bộ, trong đó chủ yếu nhất là hoạt động của Ban thường vụ Huyện,

nhằm tạo nên đội ngũ cán bộ chủ chốt ở huyện có chất lượng cao hơn chất lượng hiện tại,
đáp ứng tốt yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của huyện và nhiệm vụ chính trị của
huyện Ba Chiêng Cha Lơn Súc hiện nay.
2

Quan niệm Chủ nghĩa Mác – Lê nin về cán bộ và công tác cán bộ.
13


Khái niệm cán bộ. Theo các nhà nghiên cứu , thuật ngữ “ cán bộ ” bắt nguồn từ tiếng
Trung Quốc, đuộc du nhập vào nước ta khá sớm, được sử dụng phổ biến vào thời kỳ
kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.

Thoạt đầu, thuật ngữ cán bộ được dung

nhiều trong quân đội , để phân biệt giữa người chiến sỹ với người lãnh đạo;

sau đó

thuật ngữ cán bộ được dùng để chỉ tất cả những người thoát ly khỏi nông nghiệp để hoạt
động kháng chiến. Trong thực tiến cách mang nước ta trước đây, từ “cán bộ ” thường
được nhân dân gọi với ý nghĩa trân trọng, ,tự hào và kính phúc ; nhất là đối với những
chiến sỹ cách mạng , lớp người gắn bó với nhân dân ,phục vụ sự nghiệp cao cả đấu tranh
giành độc lập ,tự do cho tổ quốc. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh ,cán bộ là những người
“ đem chính sách của Đảng của chính phủ giải thích cho dân chung hiểu rõ và thi hành.
Đồng thời, đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng ,cho chính phủ hiểu rõ,để đặt
chính sách cho đúng, phục vụ Đảng, nhà nước chứ không phải là người đứng trên hoặc
đứng ngoài nhân dân.

Họ có trách nhiệm truyền tải đường lối , chủ trương của Đảng


chính sách , pháp luật của nhà nước đến với nhân dân để nhân dân hiểu rõ và tổ chức
vận động nhân dân thi hành.

Cán bộ cũng là người có trọng trách phải gần gũi nhân

dân,nắm được tâm tư,nguyện vọng ,những bức xúc của quần chúng nhân dân phản ánh
với Đảng,nhà nước để Đảng ,nhà nước đề ra chủ trương đường lối, chính sách, pháp luật
cho đúng , phù hợp với quy luật vận động , phát triển của xã hội đáp ứng được yêu cầu
,nguyện vọngchính đáng của quần chúng nhân dân.
Trong giai đoạn hiện nay ,quan điểm về cán bộ được mở rộng hơn, bao gồm: tất cả
những người được bầu cử vào các cơ quan nhà nước ,Đảng , toàn thể,những người được
bổ nhiệm một công tác quản lý hoặc được giao một công tác chuyên môn nào đó ( cán
bộ giảng dạy ,cán bộ khoa học kỹ thuật…)cán bộ khung từ tiểu đội tưởng trở lên trong
lực lượng vũ trang. Như vậy, quan điểm về cán bộ cho đến này có rất nhiều ý kiến khác
nhau.

Các ý kiến đó ,thong thường ,được hình thành từ cách nhìn trực tiếp đối với từng

loại cán bộ , theo phương pháp liệt kê các tiêu chí hoặc theo cảm tính,nên chưa phản ánh
14


được một cách đầy đủ về khái niệm cán bộ. theo từ điển tiếng việt thì “ cán bộ là người
làm công tác có nghiệp vụ chuyên môn trong cơ quan nhà nước, người lam công tác có
chức vụ trong một cơ quan , một tổ chức , một công trình nghiên cứu của các nhà
khoa học Việt Nam đã đưa ra định nghĩa : “ cán bộ là một khái niệm dùng để chỉ những
người có chức vụ ,vai trò và cương vị nòng cốt trong một tổ chức có tác động,phản
hưởng đến hoạt động của tổ chức và các quan hệ trong lãnh đạo , chỉ huy, điều hành,góp
phần định hướng cho sự phát triển của tổ chức ”các khái niệm trên về cán bộ đều đã khai

quát

rõ

những

đặc

trưng

của

cán

bộ

như

sau:

Một là : cán bộ phải là những người được bầu hoặc được chỉ định hay bổ nhiệm để đảm
nhận cương vị nhất điịnh trong một tổ chức nào đó ( đặc trưng này phân biệt cán bộ với
người

không

có

chức


vụ,

không

có

cương

vị

)

Hai là: chức vụ, cương vị của người cán boojlieen quan đến lãnh đạo,quản lý, điều hành
hoạt động của một tổ chức nhất định ( đặc trưng này để phân biệt giữa cán bộ với những
người cũng có chức vụ,cương vị nhưng không coi là cán bộ,như trương tộc, trưởng hội
đồng

hương,

trưởng

hội

đồng

môn..).

Ba là: cán bộ phải là người có uy tín, có vai trò nòng cốt,có tác động ảnh hưởng tích cực
đến hoạt động ,duy trì,thúc đẩy và định hướng sự phát triển của tổ chức.
Như vậy, được coi là cán bộ đồng thời phải có dầy đủ ba đặc trưng trên. Nhưng đặc

trưng này là cơ sở để chúng ta phân biệt người cán bộ với đối tượng khác. Nếu thiếu
một trong ba đặc trưngphân chia trên nhiều lĩnh vực, nhiều chức danh,cấp độ khác nhau.
Trong từng loại cán bộ đều cần phải quy định tiêu chuẩn,tiêu chí,chức năng,nhiệm vụ
khác nhau.
C. Mác và Ph.Ăng ghen là những người đặt nền móng cho vấn đề cán bộ và xây
dựng ĐNCB của giai cấp vô sản. Từ kinh nghiệm rút ra trong lịch sử phát triển của
xã hội loài người và qua quá trình truyền bá lý luận khoa học vào phong trào vô sản
hai ông khẳng định: “Tư tưởng căn bản không thực hiện được gì hết, muốn thực hiện
15


tư tưởng thì cần có những con người sử dụng lực lượng thực tiễn” [37, tr.181]. Theo
luận điểm

trên,“Lực lượng thựctiễn” được hiểu là toàn bộ quần chúng vô sản và các

tầng lớp nhân dân lao động bị áp bức, bóc lột đang hành động với những hình thức
khác nhau trongcuộc đấu tranh với giai cấp tư sản và các giai cấp bóc lột khác.
Còn “những con người sử dụng lực lượng thực tiễn” được hiểu là những người định
hướng, dẫn dắt hành động của quần chúng vô sản, đó là những đại biểu ưu tú nhất, lãnh
tụ của phong trào công nhân đã được giác ngộ lý luận của chủ nghĩa xã hội khoa học
và là những người cộng sản đầu tiên của giai cấp vô sản. Kế thừa, phát triển tư tưởng
của C.Mác và Ph.Ăngghen về vấn đề cán bộ,V.I.Lênin cho rằng:
hề có một giai cấp nào giành được quyền thống trị,
trong hàng ngũ của mình những lãnh tụ chính trị,

“Trong lịch sử, chưa

nếu nó không đào tạo ra được
những đại biểu tiền phong có đủ khả


năng tổ chức và lãnh đạo phong trào” [32, tr.473]. Như vậy, theo Lênin, mỗi giai cấp
muốn giành được

quyền thống trị thì trong hàng ngũ của mình phải có những nhà lãnh

đạo có khả năng dẫn dắt phong trào và khi đã có đường lối đúng thì cán bộ là khâu quyết
định

để

biến

đường

lối

đó

thành

Khi đã giành được chính quyền, lãnh đạo công cuộc xây

hiện

thực

cách

mạng.


dựng chủ nghĩa xã hội, V.I.Lê

nin lại khẳng định: “Nghiên cứu con người, tìm những cán bộ có bản lĩnh, hiện nay đó là
then chốt; nếu không thế thì tất cả mọi mệnh lệnh và quyết định sẽ chỉ là mớ giấy
lộn” [35, tr.449]. Lênin cho rằng, nhiệm vụ chính của cách mạng lúc này không chỉ
là ra nghị quyết, mà cần phải có những người tổ chức thực hiện nghị quyết, những
cán bộ cách mạng. Như vậy, theo Lênin, vị trí, vai trò của cán bộ gắn chặ với vai trò lãnh
đạo của Đảng.

Đường lối chủ trương của Đảng có trở thành hiện thực cách mạng.

Vai trò lãnh đạo và sức

mạnh của Đảng có được tăng cường Đảng có tồn tại, phát triển

chính là ở đội ngũ cán bộ.
- Vị trí, vai trò của cán bộ và công tác cán bộ .
Sự cần thiết xây dựng đội ngũ cán bộ trong phong trào cách mạng.Từ những năm 70 nhất
là những năm 80 của thế kỷ XIX công nhân bắt đầu thức tỉnh và đấu tranh chống bọn
16


tư bản. Lúc đầu công nhân đập phá máy móc, cửa kính trong nhà xưởng, phá hoại
phòng làm việc, các cửa hàng của chủ... dần dần những người công nhân tiên tiến hiểu
rằng, muốn đấu tranh chống chủ nghĩa tư bản thắng lợi phải có tổ chức và thông qua
tổ chức. Do đó, các tổ chức đầu tiên của giai cấp công nhân ra đời. Năm 1875 Hội Liên
hiệp công nhân ở miền Nam Nga thành lập ở O- đét xa. Năm 1878: Hội Liên hiệp công
nhân miền Bắc Nga thành lập ở Pêtecpua. Hai tổ chức này của giai cấp công nhân bị Sa
hoàng phá tan; nhưng phong trào công nhân ngày càng phát triển các cuộc bãi công càng

tăng lên. Nhờ phong trào công nhân trong nước và chịu ảnh hưởng của phong trào công
nhân Tây Âu, các tổ chức Mác xít lần đầu tiên được thành lập ở Nga. Khi nhóm Mác xít
chưa ra đời ở Nga giai cấp công nhân chịu ảnh hưởng của phái dân tuý kẻ thù của chủ
nghĩa Mác. Nhóm mác xít tuyên truyền chủ nghĩa Mác phong trào chủ nghĩa xã hội
chưa phát triển ở Nga. Việc cần thiết trước mắt là phải dọn đường cho phong trào ấy về
mặt lý luận và tư tưởng. Nhưng về mặt tư tưởng việc truyền bá tư tưởng của chủ nghĩa
Mác và phong trào dân chủ xã hội lại vấp phải trở ngại chính là quan điểm của phái dân
tuý đang chiếm ưu thế trong công nhân tiên tiến và tầng lớp trí thức Nga có tinh thần
cách mạng. Phái dân tuý cho rằng lực lượng cách mạng chính là nông dân, họ chưa hiểu
vai trò của giai cấp công nhân. Theo họ, có thể lật đổ Nga hoàng bằng cuộc bạo động
của nông dân, và chủ trương ám sát cá nhân, khủng bố cá nhân, họ phủ nhận vai trò quần
chúng trong lịch sử nên không hoạt động cách mạng trong công nhânvà nông dân. Với
quan điểm như vậy, phái dân túy đã làm cho quần chúng lao động lạc hướng, xao nhãng
cuộc đấu tranh chống giai cấp bóc lột, không chủ trương lật đổ nền thống trị về chính trị
của nó. Họ làm cho giai cấp công nhân không nhận rõ vai trò của mình, kìm hãm thành
lập một chính đảng độc lập củagiai cấp công nhân. Vì vậy,

muốn truyền bá chủ nghĩa

Mác vào nước Nga thì phải đấu tranh chống chủ nghĩa dân túy. Phong trào công nhân
ngày càng phát triển và tình thế cấp bách của cách mạng đòi hỏi thành lập đảng cách
17


mạng thống nhất của giai cấp công nhân có đủ khả năng lãnh đạo phong trào cách mạng.
Năm 1898,

Đại hội lần thứ nhất Đảng công nhân dân chủ xã hội Nga được thành lập

nhưng không thông qua được cương lĩnh điều lệ, Ban chấp hành. Trung ương vừa do

Đại hội bầu ra đã bị bắt. Sau Đại hội, sự dao động về tư tưởng, phân tán về tổ chức của
Đảng càng biểu hiện rõ rệt... Một số lớn Ban Chấp hành địa phương và cán bộ địa
phương quen làm việc lộn xộn, tư tưởng phấn tán về tổ chức, nên không thấy được sự
cần thiết cấp bách phải có một đảng thống nhất về tư tưởng sâu sắc trong các cơ quan địa
phương của Đảng, các ban chấp hành, các tổ chức, các nhóm địa phương là trở ngại lớn.
Chính vì thế Lênin rất chú tâm đến cán bộ và công tác cán bộ, vừa để thành lập đảng vừa
để phục vụ sự nghiệp cách mạng. Cán bộ, vị trí, vai trò của cán bộ:
Trong các tác phẩm Lênin viết trước Cách mạng Tháng Mười, Người đã khái quát về cán
bộ như sau:
-

Cán bộ là người có trình độ để tiếp thu chủ nghĩa xã hội khoa học, để tuyên truyền

vào phong trào công nhân và nông dân. Với quan điểm như vậy, phái dân túy đã làm
cho quần chúng lao động lạc hướng, xao nhãng cuộc đấu tranh chống giai cấp bóc lột
không chủ trương lật đổ nền thống trị về chính trị của nó. Họ làm cho giai cấp công nhân
không nhận rõ vai trò của mình, kìm hãm thành lập một chính đảng độc lập của giai cấp
công nhân.

Vì vậy, muốn truyền bá chủ nghĩa Mác vào nước Nga thì phải đấu tranh

chống chủ nghĩa dân túy. Phong trào công nhân ngày càng phát triển và tình thế cấp bách
của cách mạng đòi hỏi thành lập đảng cách mạng thống nhất của giai cấp công nhân có
đủ khả năng lãnh đạo phong trào cách mạng.
Năm 1898, Đại hội lần thứ nhất Đảng công nhân dân chủ xã hội Nga được thành lập
nhưng không thông qua được cương lĩnh điều lệ, Ban chấp hành Trung ương vừa do
Đại hội bầu ra đã bị bắt. Sau Đại hội, sự dao động về tư tưởng, phân tán về tổ chức của
Đảng càng biểu hiện rõ rệt...

Một số lớn Ban Chấp hành địa phương và cán bộ địa


phương quen làm việc lộn xộn, tư tưởng phấn tán về tổ chức, nên không thấy được sự
18


cần thiết cấp bách phải có một đảng thống nhất về tư tưởng sâu sắc trong các cơ quan
địa phương của Đảng,các ban chấp hành, các tổ chức, các nhóm địa phương là trở ngại
lớn. Chính vì thế Lênin rất chú tâm đến cán bộ và công tác cán bộ, vừa để thành lập
đảng vừa để phục vụ sự nghiệp cách mạng. Cán bộ, vị trí, vai trò của cán bộ:
Trong các tác phẩm Lênin viết trước Cách mạng Tháng Mười, Người đã khái quát
về cán bộ như sau:
- Cán bộ là người có trình độ để tiếp thu chủ nghĩa xã hội khoa học, để tuyên truyền
vào phong trào công nhân.
- Là thủ lĩnh của phong trào công nhân, "là công nhân tiên tiến được công nhân đưa
lên hàng đầu".
- Là người tổ chức quần chúng làm cách mạng và hết lòng vì giai cấp công nhân
-

Là người trung thành với chủ nghĩa Mác.

- Là nhà lý luận, luôn tổng kết thực tiễn bổ sung cho chủ nghĩa Mác.
- Cán bộ là người từ quần chúng mà ra gắn bó với quần chúng.
Lênin khẳng định:"Lịch sử phong trào công nhân ở tất cả các nước đã chỉ ra rằng tầng lớp
giai cấp công nhân có nhiều hiểu biết nhất đều tiếp thu những tư tưởng của chủ nghĩa xã
hội khoa học nhanh hơn và dễ dàng hơn cả. Những công nhân tiên tiến, được phong trào
công nhân đưa lên hàng đầu, thì đều từ trong tầng lớp ấy mà ra, họ biết tranh thủ lòng
tin hoàn toàn của quần chúng giai cấp, họ toàn tâm toàn ý chăm lo giáo dục và tổ chức
giai cấp vô sản, họ tự giác đi theo chủ nghĩa xã hội; thậm chí họ còn tự mình tạo lý luận
xã hội chủ nghĩa nữa. Mọi phong trào côngnhân có sức sống đều tạo ra lãnh tụ công
nhân" [V.I.Lênin, Toàn tập, T.4,tr.339]. Quan niệm này của Lênin có thể được coi là tư

tưởng về cán bộ. Cán bộ có vai trò quan trọng quyết định đối với toàn bộ sự nghiệp cách
mạng của giai cấp công nhân. Bởi vì, cán bộ của Đảng là người góp phần tích cực trong
quá trình xây dựng, giữ gìn cụ thể hoá, phát triển và tổ chức thực hiện thắng lợi đường lối
chính sách của Đảng.
Trong lịch sử đã chứng minh, mỗi thời đại xã hội đều cần có con người vĩ đại và không
19


có con người như thế thì thời đại sẽ sáng tạo ra họ. Ngay từ ngày đầu thành lập Đảng
Lênin rất coi trọng đến vai trò của cán bộ, Người khẳng định: "Trong lịch sử chưa hề
có một giai cấp nào giành được chính quyền thống trị nếu không đào tạo ra được trong
hàng ngũ của mình những lãnh tụ chính trị, những đại biểu tiền phong có đủ khả năng
tổ chức và lãnh đạo phong trào" [T.4,tr.473].Cán bộ có vai trò rất quan trọng với tổ chức,
tổ chức mạnh sẽ duy trì được phong trào cách mạng, tổ chức sẽ thu hút được đông đảo
quần chúng tham gia phong trào, cán bộ là người lãnh đạo tổ chức, đưa phong trào đấu
tranh của quần chúng từ tự phát thành đấu tranh trong tổ chức. Cán bộ phải làm cốt công
việc của mình, không ngừng làm tốt công tác tổ chức. Do đó, cán bộ phải lấy hoạt động
cách mạng làm nghề nghiệp của mình.
-

Công tác cán bộ.

Trong di sản tư tưởng của mình, Mác và Ăngghen đã đề cập nhiều đến cán bộ, vấn đề
Công tác cán bộ. Hai ông đặt nền móng cho vấn đề cán bộ lãnh đạo của giai cấp vô sản.
C.Mác nói: "Muốn thực hiện tư tưởng thì cần có những con người sử dụng lực lượng
thực tiễn". Lê nin kế tục sự nghiệp của Mác và Ăngghen về vấn đề này đã chỉ rõ:
Cán bộ là người đứng đầu, người lãnh đạo. Đó là người ưu tú được trưởng thành và
phát triển trong quá trình học tập và rèn luyện.
Cán bộ xuất hiện do yêu cầu của nhiệm vụ thực tiễn, là người tiêu biểu. Trong phong trào
quần chúng. Cán bộ trước hết phải tiêu biểu cho lợi ích của giai cấp, dân tộc, chính đảng,

đoàn thể nhất định, thấy được lợi ích trước mắt và lợi ích lâu dài, cả lợi ích kinh tế lẫn
lợi ích chính trị và quyết tâm thực hiện lợi ích trước mắt và lợi ích lâu dài, cả lợi ích
kinh tế lẫn lợi ích chính trị và quyết tâm thực
hiện lợi íchấy. Do vậy, họ sẽ động viên, lôi cuốn được đông đảo quần chúng đi theo,
trởn thành phong trào chính trị sâu rộng.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ của mình cán bộ cần hội tụ được một số tố chất cơ bản như
phẩm chất chính trị, năng lực chỉ huy,hiểu biết, tận tụy với công việc, có khả năng làm
việc với những người xung quanh. Cán bộ phải vừa là nhà chiến lược, vừa là nhà chiến
20


thuật, biết đề ra chính sách đúng phản ánh mục tiêu của giai cấp mình phù hợp với xu
thế của dân tộc và nhân loại; xác định rõ mục tiêu và con đường đi tới, những lực lượng
thực hiện, những giải pháp cơ bản. Cán bộ phải là người có đạo đức cao cả, có tri thức
văn hoá sâu rộng, có trí tuệ và trực giác chính trị nhạy bén, ý thức được sứ mệnh chính
trị, đồng thời có tài tổ chức và nghệ thuật lãnh đạo chính trị.Họ là người có uy tín nhất
có ảnh hưởng nhất, có kinh nghiệm nhất, giữ trách nhiệm trọng yếu nhất.
Những phẩm chất của người cán bộ lãnh đạo giúp họ có thể tập hợp được xung
quanh mình đội ngũ tinh hoa của giai cấp, những người cách mạng tiêu biểu cho lương
tâm, danh dự của dân tộc và nhân loại. Tiêu chuẩn cán bộ, yêu cầu cán bộ:Tiêu chuẩn
cán bộ là thể hiện về phẩm chất, năng lực để hoàn thành nhiệm vụ, Lênin quan niệm
rằng: phẩm chất đạo đức là yêu cầu đầu tiên đối với người cán bộ. Để lật đổ chế độ Nga
hoàng Người đã đề cập đến tiêu chuẩn cán bộ như sau:
thứ nhất : cán bộ phải có lý tưởng cách mạng. Lý tưởng cách mạng là xoá bỏ chế độ
người bóc lột người, xây dựng chủ nghĩa cộng sản. Nhiệm vụ của cán bộ là giúp đỡ
quần chúng lao động thắng được chế độ cũ và xây dựng chế độ mới không còn giai
cấp bóc lột. Cách mạng là sáng tạo ra cái mới, tiến bộ, hợp với nhân loại.
Cách mạng là xoá bỏ những gì lỗi thời song phải kế thừa những gì hợp với xã hội
mới; giữ gìn, tôn trọng những giá trị vật chất và tinh thần mà loài người đã tạo ra.
Theo Lênin để đánh đổ chế độ Nga hoàng và xây dựng xã hội mới, giai cấp vô sản phải

đào tạo cho mình một đội tiên phong có tinh thần giác ngộ cao, có kỷ luật, trung thành.
Lênin cho rằng "Chúng ta phải đào tạo những người sẵn sàng cống hiến cho cách mạng
không chỉ buổi tối rỗi việc mà tất cả cuộc đời của họ" [Tập 4, tr.474]. Người cán bộ phải
suốt đời đi theo lý tưởng và hành động theo lý tưởng đã chọn, lúc cách mạng thuận lợi
không được chủ quan tự mãn, lúc cách mạng gặp khó khăn không được chùn bước.
Thứ hai: Cán bộ phải hành động vì lợi ích chung. Cán bộ là người giác ngộ nhất, Kiên
21


quyết nhất của Đảng Cộng sản, của giai cấp công nhân, đặt lợi ích chung lên trên hết.
Đây là điểm phân biệt người cộng sản với các đảng viên đảng vô sản khác.
Họ đặt lên hàng đầu và bảo vệ lợi ích không phụ thuộc vào dân tộc và chung cho toàn
thể giai cấp vô sản. Họ luôn là đại biểu cho lợi ích của toàn bộ phong trào. Cán bộ phải
luôn ý thức được mình là đầy tớ phục vụ nhân dân.Người cán bộ phải là tấm gương để
mọi người học tập và noi theo, phải dành được tín nhiệm, tin yêu quần chúng.
Thứ ba: Cán bộ phải là người có trách nhiệm. Với lý tưởng cách mạng cao cả, người cán
bộ phải hết khả năng, sức lực của mình để cống hiến cho Tổ quốc và nhân dân. Người
cán bộ lãnh đạo phải có tinh thần trách nhiệm cao, biết chịu trách nhiệm về sự lãnh đạo
của mình. Theo Lênin:

"Cần phải nhiệt tình hơn nữa trong việc phổ biến trong quần

chúng cái ý thức ngày càng sáng rõ đã đạt được bằng cách đó và phải củng cố ngày
càng mạnh mẽ tổ chức của Đảng" [Tập 6,tr.34].
Thứ tư: Người cán bộ phải hội tụ được phẩm chất đạo đức khác như: trung thực, có
bản lĩnh chính trị vững vàng, tự chủ, tự tin, có chính kiến và dám bảo vệ chính kiến của
mình. Không được "lấy tự phát của phong trào quần chúng để biện hộ cho tinh thần
uỷ mị của mình" [Tập 6, tr.161]. Người cán bộ phải công khai, thành thực thú nhận sai
lầm của bản thân. Trung thực nhận sai lầm sẽ có


lợi cho nhiều người bởi vì cán bộ là

người đưa ra đường lối chính trị, chiến lược và sách lược, mọi quyết định của cán bộ
có ảnh hưởng lớn đến phong trào cách mạng. Theo Lênin: "Các lãnh tụ của công nhân,
không phải thiên thần, không phải là thánh nhân, không phải là anh hùng mà là người
như tất cả người khác, họ cũng có khuyết điểm phải sửa chữa cho họ". Do đó, Đảng
phải xem xét những khuyết điểm của cán bộ đó có ảnh hưởng đến quần chúng hay không,
thái độ của quần chúng như thế nào về khuyết điểm ấy: Nếu ảnh hưởng đến lòng tin của
quần chúng thì phải xử lý, không được bao che, xử lý nội bộ. Lênin viết"Không một nhà
hoạt động chính trị nào trong hoạt động của mình không trải qua thất bại này hay những
thất bại khác và chúng ta nghiêm chỉnh nói đến ảnh hưởng đến quần chúng, nói đến việc
chúng ta tranh thủ đến "thiện chí" của quần chúng thì chúng ta phải có hết sức làm thế
22


nào để thất bại này không bị dấu trong bầu không khí hôi hám của nhóm tiểu tổ mà
được đưa ra cho mọi người nhận xét. Thoạt mới nhìn điều này hình như bất tiện đối với
riêng từng người

lãnh đạo này hay lãnh đạo khác, đôi khi điều đó là điều xúc phạm",

nhưng chúng ta cần khắc phục điều giả tạo ấy về sự bất tiện, đó nghĩa là nghĩa vụ của
chúng ta trước đảng, trước công nhân. Ngoài phẩm chất đạo đức, Lênin cho rằng
người cán bộ phải có tri thức toàn diện, uyên thâm về văn hoá lý luận xuất phát từ thực
tiễn cách mạng, Lênin đặt ra yêu cầu cao đối với cán bộ. Họ phải là những người đặc
biệt chuyên và hoàn toàn chuyên về hoạt động xã hội dân chủ và bền bỉ, quyết tâm rèn
luyện để trở thành người cách mạng chuyên nghiệp. Cách mạng phải đào tạo ra đội
ngũ cán bộ đủ sức gánh vác nhiệm vụ. Lê nin yêu cầu:"Chúng ta phải đào tạo những
người dân chủ xã hội làm công tác thực tiễn thành những lãnh tụ chính trị, biết lãnh
đạo mọi mặt biểu hiện của cuộc đấu tranh toàn diện ấy, biết vạch ra đúng lúc "Một

cương lĩnh hành động tích cực" [Tập 6, tr.109-110].
Cùng với phẩm chất đạo đức và tri thức toàn diện, cán bộ phải có năng lực thực tiễn.
Trước hết, khả năng vận dụng sáng tạo lý luận vào thực tiễn một cách phù hợp sáng tạo.
Theo quan điểm của Mác - Lênin: Lý luận phải gắn với thực tiễn và phục vụ thực tiễn
dẫn dắt thúc đẩy hoạt động của con người nhằm biến đổi thực tiễn bằng cách mạng.
Sự thống nhất giữa lý luận và thực tiễn là thống nhất có tính khoa học và cách mạng,
trong nhận thức thế giới và cải tạo thế giới.Người cán bộ phải nắm vững lý luận cách
mạng, biết kết hợp với thực tiễn của cách mạng. Theo Lênin: Sự nghiệp cách mạng
muốn thành công đòi hỏi phải có đội ngũ cán bộ đóng vai trò tổ chức của quá trình
thực tiễn một cách có hiệu quả.

Người cán bộ phải là người thực sự có khả năng tổ

chức và lãnh đạo phong trào, có nhiều uy tín, nhiều ảnh hưởng và nhiều kinh nghiệm, có
bộ óc sáng suốt,có bản lĩnh, tháo vát trong thực tiễn, kiên quyết nhưng cần linh hoạt,
tháo vá ttrong thực tiễn, kiên quyết nhưng cần linh hoạt, mềm dẻo về phương pháp
và sách lược.
1.3. Quan niệm của Đảng nhân dân cách mạng Lào.
23


Cán bộ là một danh từ được du nhập vào Việt Nam và Lào từ nhiều thập kỷ qua, nhất
là từ khi có Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào lãnh đạo đất
nước trong đấu tranh giành độc lập dân tộc. Đặc biệt ban đầu danh từ cán bộ được sử
dụng nhiều trong quân đội để phân biệt giữa những người chiến sĩ với người cán bộ chỉ
huy từ cấp tiểu đội phó trở lên. Sau đó, từ cán bộ được dùng để chỉ tất cả những người
thoát ly gia đình đi hoạt động kháng chiến chống đế quốc để phân biệt họ với những
người khác. Cán bộ là một danh xưng rất đẹp đầy niềm tự hào vinh dự trong nhân dân các
bộ tộc Lào. Ở Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào, từ cán bộ là muốn chỉ một lớp người là
những chiến sĩ cách mạng, lớp người mới, sẵn sàng chịu đựng gian khổ, hy sinh, gắn bó

với nhân dân, phục vụ cho sự nghiệp cao cả giành độc lập tự do cho dân tộc. Hiện nay,
hiểu một cách chung nhất, cán bộ là những người làm công tác nghiệp vụ chuyên môn
nhất định trong các cơ quan Nhà nước, Đảng và đoàn thể, tức là những người làm công
tác có chức trách trong một cơ quan, một tổ chức trong hệ thống chính trị [92, tr.109].
Điều đó cũng có nghĩa cán bộ bao gồm tất cả những người trong biên chế nhà nước có
bậc lương, làm việc trong cơ quan Đảng, đoàn thể chính trị - xã hội, cơ quan Nhà nước,
doanh nghiệp Nhà nước, lực lượng vũ trang nhân dân. Từ cách hiểu đó cho thấy, khái
niệm
-

cán

bộ

có

4

đặc

trưng

cơ

bản:

Cán bộ được sự uỷ thác của Nhà nước, các tổ chức khác trong hệ thống chính trị… và

lấy


danh

nghĩa

của

Nhà

nước

và

các

tổ

chức

đó

để

hoạt

động.

-

Cán bộ là người giữ một chức vụ, trọng trách nào đó trong hệ thốngchính trị nói


chung.
-

Là người, trước khi được giao trọng trách phải qua bầu cử, tuyển chọn, đề bạt hoặc

bổ
-

nhiệm.
Là người được hưởng chế độ đãi ngộ trên cơ sở căn cứ và chất lượng lao động của

họ.
Với 4 nghĩa này thì những người cán bộ có thể là người lãnh đạo, quản lý hoặc

24


nhà chuyên môn, nhà khoa học, có thể họ là công chức, viên chức làm việc hưởng
lương, phụ cấp từ ngân sách nhà nước, cán bộ được hình thành từ dân cử, bầu cử,
tuyển dụng, đề bạt, bổ nhiệm. Khái niệm cán bộ ở Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào
hiện nay được hiểu: Đó là các công dân Lào trong biên chế nhà nước được hưởng lợi
từ

ngân

sách,

bao

gồm


các

đối

tượng:

Một là : những người do bầu cử đảm nhiệm công việc theo nhiệm kỳ trong cơ quan,
tổ chức nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội.
Hai là : những người được tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc được giao giữ một nhiệm vụ
thường xuyên, làm việc trong cơ quan, tổ chức nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức
chính trị - xã hội. Ở Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào, theo từ điển tiếng Lào xuất bản
năm 1986, cán bộ cũng đồng nghĩa với công chức, nhà chức trách. Còn quan niệm về
công chức thì được thể hiện rõ trong đối tượng của Nghị định 171 (1993), nay là Nghị
định 82 (2003) của Thủ tướng Chính phủ về quy chế công chức Cộng hoà Dân chủ
Nhân dân Lào. Theo đó, tất cả những người làm việc biên chế của các tổ chức Nhà
nước, Đảng, quần chúng đều được gọi là công chức. Từ những điều nói trên cho phép
chúng ta khẳng định rằng: cán bộ là một phạm trù dùng để chỉ tất cả những người
công tác ở các cơ quan tổ chức của Đảng và Nhà nước, các đoàn thể, lực lượng vũ
trang, nằm trong biên chế, cả những người giữ chức vụ lẫn những người làm công tác
chuyên môn nghiệp vụ không giữ chức vụ.

Như chúng ta đã biết rằng trong các tổ

chức thuộc hệ thống chính trị của các nước xã hội chủ nghĩa, kể cả trong hệ thống
chính trị Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay được phân thành nhiều cấp và nhiều bộ
phận khác nhau. Nếu như ở mỗi cấp mỗi bộ phận trong các hệ thống tổ chức đều có
một tập thể lãnh đạo thì những người đứng đầu quan trọng nhất, có chức vụ cao nhất
trong các tập thể ấy thường được gọi là cán bộ lãnh đạo. Thời gian gần đây, trong một
số văn kiện của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào đã dần dần hình thành sự phân chia

các loại cán bộ trong hệ thống chính trị và trong xã hội, tập trung bao gồm một số loại
chủ yếu: cán bộ lãnhđạo chính trị, cán bộ quản lý nhà nước, cán bộ quản lý sản xuất
25