Lời người “biên soạn”
Bạn quan niệm như thế nào về việc “dạy” bọn trẻ vẽ? Giảng theo bài, vẽ theo mẫu, sửa nét, chỉnh đúng
sai ? Mặt trời phải tròn và đỏ, đại dương thì xanh và phẳng, cây thì xanh ?...Đúng đấy, trong cuộc sống
thực, thì là vậy, nhưng trên trang giấy, trong con mắt của trẻ thơ, thì chưa chắc. Và khái niệm “dạy” sẽ
phù hợp với một nền giáo dục xa xăm cổ điển nào đó cơ.
Vậy tôi sẽ chọn vào vai ai đây? Tôi chỉ là đứa SV mới ra trường, mô phạm giáo dục, người giảng viên…
chắc chắn không phải là tôi. Vậy là tôi không “dạy” được ai rồi, à, nhưng tôi đã từng là một đứa trẻ (và có
thể vẫn là), tôi sẽ chơi và vẽ cùng bọn trẻ, “đồng trang lứa” :D
Vậy thì tiếp theo tôi sẽ biên soạn gì đây? Chà, khó thật! Nghĩ tới nghĩ lui thì cũng nặn ra được một ít chữ,
một ít hình, là những thứ giúp bọn trẻ thấy cái trò vẽ nó không phải là môn học, nó thú vị hơn, và nó còn
cực kì dễ nữa …Có thêm một công cụ để hạnh phúc, tức là hạnh phúc thêm rồi.
Mỗi đứa trẻ là một cá thể tuyệt đẹp và duy nhất, có thế giới quan và gu nghệ thuật riêng, chúng ta cũng
vậy. Thế nên mong nhất là cùng ngồi với nhau, đem cái gu nghệ thuật đó ra để đối thoại, để truyền cảm
hứng…Không áp đặt, không dạy dỗ, không có sự chán chường hay ghét bỏ, đơn thuần chỉ là tình yêu,
cảm hứng xoay quanh cái trò vẽ thôi, vui mới chơi, thích mới chơi , nhớ đấy, chán rồi thì ta chơi trò khác,
bao giờ hết chán lại quay lại chơi tiếp, làm thế nào để hết chán thì tùy từng cây nở từng hoa nhé :D
Tôi sẽ tóm tắt tiến trình giản đơn của mình như này: đầu tiên là những chữ những hình dưới dưới đây, tiếp
theo là… hết (và không bao giờ hết). Hết “giáo trình” rồi, tùy bạn, và tùy bọn trẻ, hãy chơi với mọi đề tài,
hãy vẽ mọi thứ, và trò chơi sẽ không có hồi kết!
Hãy chơi vui!

5 thành phần tạo nên những bức họa
Những đường nét
Vòng tròn màu
Những hình hài cơ bản
Không gian
Chất cảm
Đây là 5 yếu tố cơ bản và khái quát nhất cho những nghệ sĩ nhí, các bạn hãy thống nhất và phân bố lịch
trình truyền tải sao cho phù hợp và thú vị nhất. Có thể chơi hết một lèo rồi quay lại chơi lại, cũng có thể
chia nhỏ ra thành các trò chơi hàng buổi. Với 2 tiếng cho vẽ, thì cho tụi trẻ ít nhất là 1h rưỡi trở lên được
động bút đấy nhé  Luôn luôn đề xuất những đề tài thực hành mà bạn cảm thấy phù hợp và hay ho 

Vẽ thôi!


Những đường nét
Nếu có thể trong lúc truyền tải, bạn hãy doodle những đường nét này ra dưới dạng cụ thể và dễ hiểu, để
làm ví dụ
Đường ngang và dọc : Gợi nên sự đứng, nằm của sự vật: người, mặt đất, tòa nhà…
Đường xéo: những sự vật đang chuyển động, thử cho một cậu bé trượt xuống cầu trượt xem nào!
Đường nét có thể thẳng
Đường nét có thể lượn sóng (hình sin)
Đường nét có thể rối
Đường nét có thể zigzag : sấm sét, rặng núi tuyết
Đường nét có thể xoáy ốc
Đường nét có độ dày mỏng tùy ý : Vẽ lông mày cho cu Shin thôi!
Đường nét dùng để bo công tua (contour) : đặt bàn tay xòe ra lên tờ giấy và đi bút theo, ta có ngay hình
bàn tay rồi, thật là dễ quá đi! 
Đường nét tạo nên hình dạng
Đường nét có thể êm như làn sương, cũng có thể đậm đặc
Đường nét cũng tạo nên chất cảm: vảy cá, lưới caro, bề mặt chấm chấm…


Vòng tròn màu
Cách thức gợi ý: Vòng tròn 6 màu, với 3 màu cơ bản : đỏ, vàng, xanh lam và các màu thứ cấp (đỏ+vàng;
vàng+xanh lam; xanh lam+đỏ), bắt đầu với 3 cây chì màu hoặc 3 cây sáp màu, kết quả của việc kết hợp
màu thì, hãy để tụi trẻ tự tìm ra nhé!
Fact (có thể bạn thừa biết):
+ Các ô màu kết hợp bởi 3 màu sơ cấp là 3 màu thứ cấp
+ 2 ô màu đối đỉnh trên vòng tròn 6 màu lần lượt là 3 cặp màu bổ túc, các cặp màu bổ túc có độ tương
phản mạnh, có thể áp dụng cho một số hiệu ứng thị giác ấn tượng. Nếu được, hãy để tụi trẻ vẽ những thứ
thật ấn tượng và bắt mắt, đừng rụt rè, bọn chúng đều là những nghệ sĩ rồi!

+ Nửa trên vòng tròn màu có màu đỏ, cam, vàng, đây là những màu nóng. Ta sẽ liên tưởng đến một ngày
rất nắng, nướng thịt trên bếp lửa ở hoang mạc cát và uống nước cam. (Mới nghĩ thôi đã thấy chảy mỡ!!).
Ngoài ra còn có thể biểu hiện cảm xúc(vui tươi hay sự sôi nổi…)
+ Nửa dưới vòng tròn có màu tím, xanh lam, xanh lá, đây là những màu lạnh. Hãy liên tưởng tới một
vùng hồ nước mát, rừng cây xung quanh và những đám mây xanh bên trên. (Nói linh tinh nhưng thực ra
đại ý là có thể vẽ màu xanh cho cây lá, cho nước hồ, nước biển…). Ngoài ra còn có thể biểu hiện cảm
xúc(nỗi buồn hay sự trầm tư…)
+ Có thể tiếp tục làm nhiều thêm cho vòng tròn màu bằng cách chia nhỏ ô và cân đối lại các thành phần
màu. Trộn, trộn, trộn! Tất nhiên là hãy để bọn trẻ làm nếu chúng thấy thích thú.
+ Có nhiều cách thức, các bạn hãy pha trộn để đạt được một phương pháp truyền tải ấn tượng và hiệu quả
+ Với những ông mặt trời màu xanh, còn mặt biển màu đỏ thì sao? Tốt quá, hãy để bọn trẻ vẽ những thứ
thực sự thú vị. Nghệ thuật thì không có giới hạn. Biết đâu ở một thiên hà xa xôi nào đó, mặt trời màu
xanh, và mặt biển thì màu đỏ thật. Nói không với áp đặt nhé!
+ Vui vui: thêm nhiều trò chơi? Bắt đầu với vòng tròn màu, tôi đang nghĩ là hãy để chúng xoay tròn, xem
nó ra cái gì? Tôi chỉ ví dụ thôi nhé, đầu óc hạn hẹp chỉ nghĩ được mỗi trò đó 


Những hình hài cơ bản
Vuông, chữ nhật, tam giác, tròn… : Nghe khô khan quá, biết sao được T_T, đứa nào chưa biết bắt học lại
toán hình. Đùa thôi, chúng ta không dạy bất cứ môn nào cả. Luyện tay và giúp chúng vẽ những hình dễ
nhất này, sau đó hãy kết hợp và liên tưởng tới các sự vật có hình dạng tương tự: Bánh chưng, tivi, cái
hộp…có hình vuông. Bánh dày, bánh xe, bánh rán doraemon, tay doreamon, đầu doraemon, đô rê mon,…
 là có hình dạng tròn. Các bạn và tiếp tục với lũ trẻ nhé, mỏi tay quá 
Tiếp đến là những hình theo kiểu icon (khó vẽ hơn đấy, hãy giúp chúng tìm phương pháp dễ vẽ nhất) :
hình cái lá, hình trái tim, hình ngôi sao 5 cánh, hình ngôi sao 6 cánh, hình ngôi sao 7 cánh, hình ngôi sao
8 cánh…(đến đoạn 7 cánh là tôi cũng không biết vẽ rồi )
Từ đây bước thêm một bước nữa trong việc đơn giản hình dạng sự vật, giao cho chúng những nhiệm vụ,
ví dụ như là chỉ dùng hình tròn vẽ một cái gì đó, hay là vẽ con mèo, cậu bé bằng mấy hình như trên…
Hãy kéo cao, làm béo hình, đè hình lên nhau,… để tạo nên những hiệu quả thú vị.
Tiếp tục truyền tải bằng phương pháp của riêng bạn, ví dụ như mua bánh rán đãi tụi trẻ chẳng hạn, haha…



Không gian
Những ví dụ đơn giản nhất về trước, sau; trên, dưới…nhằm tạo chiều sâu trong môi trường 2d, tốt nhất
đừng đưa 3d vào, loạn mất 
Cách thức gợi ý: Có thể dùng giấy bóng kính (cái loại hay đưa lên máy chiếu ấy) vẽ nhân vật, sự vật và
bối cảnh, sắp đặt chèn lên nhau theo nhiều cách khác nhau để tạo hiệu quả, có thể kể chuyện bằng tranh
được ấy chứ!
Ngoài ra thì cắt hình nhân vật và bối cảnh ra, sắp xếp trên phông giấy, cũng hay lắm đấy!
Có thể kết hợp với fact hình dạng cơ bản để thể hiện rằng chỉ cần thay đổi độ to, nhỏ của hình, cũng tạo ra
sự xa, gần.
Tiếp tục với các phương pháp của riêng bạn nhé!


Chất cảm
Nghe thì xa xôi trừu tượng với lũ trẻ, nhưng hãy cho chúng sờ vào các chất liệu khác nhau để cảm nhận,
chất liệu gây ra cảm giác, xù xì hay trơn nhẵn… và bút pháp, kĩ thuật vẽ cũng tạo ra được cảm giác tương
tự.
Chất cảm còn có ý nghĩa về mặt thị giác nữa, nên không chỉ có sờ đâu nhé  (vì sờ là dễ hình dung nhất).
Cho chúng thử những trò chơi thú vị: Bôi màu đầy tay rồi vẽ bằng bàn tay, vẩy màu, bôi màu vào đế giày,
vào chiếc lá nhiều gân,… hay đơn giản đặt đồ vào, đổ màu lên, lấy ra và để lại khoảng trắng  Phải cần
những tờ giấy thật là to đấy nhé, giấy nhỏ không chứa hết nổi tác phẩm của bọn trẻ đâu.
Tùy vào từng thời điểm và độ cao hứng và nhiều yếu tố nữa mà các bạn đưa vào những chất liệu khác
nhau như là màu sáp, màu dạ, màu nước, cắt dán, xé dán, nặn đất… Phân bổ hợp lí để tạo ra những hoạt
động thú vị… Bọn trẻ mà, sẽ cả thèm chóng chán, đôi khi đấy./


Đây là phần end mà không end cho “giáo trình” này. Có thể bắt đầu sau khi kết thúc 5 yếu tố cho bức họa,
cũng có thể xen kẽ đưa vào để làm trò chơi thực hành. Đề tài, hoạt động để vẽ nhiều không thể đếm được.
Hãy cùng nhau đóng góp ý kiến để bọn trẻ luôn luôn được vẽ, bạn nhé!

- Vẽ theo chủ đề: từ hiện thực, quá khứ, tương lai… Bạn có muốn nhìn thấy thế giới cổ tích hay thế giới
sau 100 năm nữa không, hãy để bọn trẻ giúp bạn!
- Vẽ ngoài trời, vẽ phong cảnh trực họa: Ra ngoài và hít thở không khí thôi!
- Vẽ trên các chất liệu mới lạ: Hãy liên tục thử nghiệm cùng lũ trẻ!
- Vẽ nhân vật, chân dung: Bạn có muốn biết bọn trẻ nhìn nhau và nhìn bạn như thế nào không, hãy đưa
bút và giấy cho chúng 
- Vẽ kể chuyện: Cùng kể những câu chuyện thú vị!