LỜI MỞ ĐẦU
Đạo đức kinh doanh chính là yếu tố nền tảng cho sự tin tưởng của khách hàng đối với
doanh nghiệp, tăng cường sự trung thành của nhân viên, điều chỉnh hành vi của doanh
nhân, nâng cao hình ảnh doanh nghiệp và từ đó nâng cao lợi nhuận của doanh nghiệp. Vì
vậy, muốn đạt được thành công bền vững, các doanh nghiệp phải xây dựng được nền tảng
đạo đức kinh doanh cho doanh nghiệp mình.
Đạo đức trong kinh doanh là vấn đề nền tảng của mọi giá trị, là phần không thể tách rời
của mọi hoạt động, là kim chỉ nam, là yếu tố cơ bản tạo ra danh tiếng cho một công ty.
Có những doanh nghiệp công bố rất nhiều về chuẩn mực về đạo đức, nhưng những gì họ
làm lại đi ngược lại đạo đức họ đã đề ra ngay ban đầu với mong muốn đạt được lợi nhuận
trong thời gian càng sớm càng tốt. Hậu quả theo sau đó là sự ảnh hưởng đến hình ảnh
công ty và nghiêm trọng nhất là các vấn đề liên quan đến sự nguy hiểm cho sinh mạng
con người phát sinh từ việc suy thoái đạo đức kinh doanh.


MỤC LỤC


Nội dung
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH GANG THÉP HƯNG NGHIỆP
FORMOSA HÀ TĨNH (FHS)
1.1 Giới thiệu công ty
Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS), chi nhánh của tập đoàn
nhựa Formosa Đài Loan, đã nhận được giấy chứng nhận đầu tư vào ngày 12/6/2008.
Cảng Sơn Dương và khu liên hợp nhà máy thép tích hợp hiện là dự án đầu tư trực tiếp
nước ngoài (FDI) lớn nhất tại Việt Nam bắt đầu từ năm 2008 với tổng vốn đầu tư gần 10
tỷ USD (công suất hơn 10 triệu tấn/năm ở giai đoạn I) và đang có kế hoạch tăng vốn lên
27 tỷ USD (20 triệu tấn/năm ở giai đoạn II) .
Kế hoạch đầu tư tại Khu kinh tế Vũng Áng tỉnh Hà Tĩnh Việt Nam - Khu vực có điều
kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn. Khởi công xây dựng Cảng nước sâu Quốc tế Sơn
Dương, có khả năng tiếp nhận tàu có trọng lượng lớn khoảng 200 nghìn tấn, nhất quán

tác nghiệp Nhà máy thép và Nhà máy điện. Khi Nhà máy đi vào hoạt động số lượng nhân
viên cần tuyển dụng của các chuyên ngành liên quan có thể lên đến 100 nghìn người. Dự
án đầu tư này tạo nên cơ sở hạ tầng giao thông, kinh tế, năng lượng quan trọng tại Việt
Nam, sẽ góp phần đưa Khu kinh tế Vũng Áng trở thành Trung tâm công nghiệp nặng lớn
nhất Đông Nam Á.
FHS đăng ký kinh doanh 11 ngành nghề, một số ngành nghề quan trọng: chế tạo và mua
bán gang thép; kinh doanh cảng; sản xuất xi măng; kinh doanh nhà máy nhiệt điện và nhà
máy xử lý nước; xây dựng, lắp đặt, vận hành và kinh doanh nhà máy khí, bán các khí nén
và các khí chất lỏng sử dụng trong công nghiệp; chế tạo gia công, sản xuất, mua bán và
xuất nhập khẩu các sản phẩm liên quan quá trình luyện than ốc, hắc ín, dầu thô nhẹ và
kinh doanh bất động sản.
3


1.2 Tầm nhìn, sứ mệnh, mục tiêu của công ty
Công ty FHS trong giai đoạn đầu sẽ lấy khu vực Đông Nam Á là thị trường mục tiêu,
những năm gần đây các nước Đông Nam Á có sự phát triển về công nghiệp hóa và đô thị
hóa, nhu cầu gang thép tăng cao, Đông Nam Á trở thành khu vực có nhu cầu tiêu thụ
gang thép gia tăng nhanh nhất trên toàn thế giới. Hiện nay Việt Nam chưa có lò cao, lò
chuyển quy mô lớn và khả năng sản xuất thép thô không đủ để đáp ứng nhu cầu thị
trường, dẫn đến các doanh nghiệp cán thép và gang thép hạ nguồn phụ thuộc vào nguyên
liệu thép nhập khẩu để tiến hành gia công, Tập đoàn Formosa lựa chọn địa điểm này để
xây dựng nhà máy có thể được hưởng ưu đãi về thuế của Khu vực mậu dịch tự do
ASEAN. Dự kiến Công ty FHS tương lai sẽ trở thành nhà máy luyện thép lớn nhất Khu
vực Đông Nam Á.
Văn hóa doanh nghiệp
•

Phấn đấu siêng năng và ngay thẳng để đạt được sự bền vững hoàn hảo doanh


•

nghiệp xã hội cống hiến
Lấy thái độ cần cù và ngay thẳng để theo đuổi và hợp lý hoá các phương pháp

quản lí
• Luôn nỗ lực để theo đuổi và đạt được mục tiêu một cách hoàn hảo
• Làm việc bằng cả trái tim là tinh thần trách nhiệm để công ty kinh doanh bền vững
• Xã hội là lợi ích cho phát triển y tế và giáo dục
Mục tiêu
Mục tiêu lớn nhất của công ty FHS là tối đa hóa lợi nhuận thông qua nâng cao năng suất
và cắt giảm chi phí. Cụ thể, công ty Formosa Hà Tĩnh đã cam kết vào ngày thành lập:
• Giai đoạn 1: Dự án sẽ được đầu tư 7.9 tỷ USD, với công suất hơn 7.5 triệu tấn
gang thép mỗi năm và năng lực bốc dỡ hàng hóa qua cảng Dương Sơn 30 triệu
tấn/năm.
• Giai đoạn 2: Nâng công suất của khu liên hợp gang thép này lên 22.5 triệu
•

tấn/năm, vốn đầu tư lên đến 28 tỷ USD.
Phấn đấu đến năm 2015 sẽ hoàn thành 3 lò cao với công suất 10.5 triệu tấn
thép/năm, có 13 cầu cảng đi vào hoạt động và năm 2017 sẽ hoàn chỉnh 32 cầu
cảng, đáp ứng vận yêu cầu vận chuyển, xuất khẩu thành phẩm của nhà máy.
4


1.3 Sổ đăng ký, tên công ty
Số đăng kí của công ty Formosa tại Việt Nam: Công Ty TNHH Gang Thép Hưng Nghiệp
Formosa Hà Tĩnh FHS

Mã số ĐTNT


3000437821

Công Ty TNHH
Tên chính thức

Gang Thép Hưng
Nghiệp

Formosa

Ngày
cấp

13062008

Ngày
đóng
MST

Tên
giao
dịch

FHS

Hà Tĩnh
Nơi đăng ký quản lý

Cục Thuế Tỉnh Hà

Tĩnh

Địa chỉ trụ sở

Điện
thoại /
Fax

0393722123 / 0393722112

Khu kinh tế Vũng áng - - Thị xã Kỳ Anh - Hà Tĩnh

/
QĐTL/Ngày cấp

GPKD/Ngày cấp

0393722123 / 0393722112

Khu kinh tế Vũng áng - Thị xã Kỳ Anh - Hà Tĩnh

Nơi đăng ký nộp thuế

Địa chỉ nhận thông báo
thuế

Điện
thoại /
Fax


3000437821 / 1206-2008

C.Q ra
quyết
định
Cơ
quan
cấp

Tỉnh Hà Tĩnh

5


01-01-2015
Năm tài chính

Ngày bắt đầu HĐ

Cấp Chương loại
khoản

Chủ sở hữu

Tên giám đốc

7/1/2008 12:00:00
AM

Vốn

điều lệ

1-151-070-088

Hình
thức
h.toán

Cheng

Địa chỉ
chủ sở
hữu

CHEN, YUAN -

Địa chỉ

Chen, Yuan -

Ngày
nhận

Mã số
hiện
thời

13-062008

TK

6819

Tổng số

6819

lao động
PP tính
thuế

Khấu trừ

GTGT
Khu kinh tế Vũng áng-Thị xã
Kỳ Anh -Hà Tĩnh

CHENG
Kế toán trưởng
Ngành nghề chính

Địa chỉ
Sản xuất sắt, thép,
gang

Loại
thuế
phải
nộp

•


Tài nguyên

•

Tiền thuế đất

•

Xuất nhập khẩu

•

Tiêu thụ đặc biệt

•

Giá trị gia tăng

•

Thu nhập doanh nghiệp

•

Thu nhập cá nhân

•

Môn bài


6


•

Phí, lệ phí

7


CHƯƠNG 2: VẤN ĐỀ ĐẠO ĐỨC TRONG KINH DOANH CỦA CÔNG TY
2.1 Khái quát vấn đề: “Thảm họa Formosa và cá chết ở Vũng Áng”
Diễn biến
Vào tháng 4 năm 2016 xảy ra hiện tượng rất nhiều cá biển chết hàng loạt rồi trôi dạt vào
bờ tại vùng biển Vũng Áng (Hà Tĩnh). Hiện tượng này sau đó lan ra vùng biển Quảng
Bình, Quảng Trị, Huế. Có nơi mỗi ngày, ngư dân dọc bờ biển vớt được hàng tấn cá chết.
Nhiều ý kiến cho rằng hiện tượng trên là do nguồn nước bị ô nhiễm bởi các nhà máy tại
khu kinh tế Vũng Áng xả thải gây độc. Qua phân tích, cả nước biển lẫn nước đầm Lăng
Cô (Huế) đều bị ô nhiễm, nồng độ PO4 (chỉ tiêu phú dưỡng) ở tầng đáy gấp đôi chỉ số
cho phép, làm tăng độ pH trong nước, nhiều khả năng đây là nguyên nhân làm cá chết
hàng loạt. Ngoài ra tảo biển phát triển mạnh, cộng với khí độc ở đáy lồng khiến cá
thiếu oxy. Từ kết quả phân tích, khả năng cá chết do dịch bệnh đã được loại bỏ.
Ngày 25 tháng 4 năm 2016, ông Hoàng Giật Thuyên - GĐ Phòng An toàn Vệ sinh môi
trường của Tập đoàn FHS ở Việt Nam - cho biết, Công ty Formosa (Khu kinh tế Vũng
Áng, Hà Tĩnh) có nhập 296 tấn hóa chất, gồm 45 loại, trong ba tháng đầu năm 2016 .
Điều đáng nói là trong số này có nhiều loại hóa chất mà theo đánh giá của các nhà khoa
học là thuộc dạng "độc và cực độc".
Trả lời báo chí, Formosa thừa nhận dùng axit để súc rửa đường ống, đồng thời thừa nhận
không thông báo cho chính quyền khi súc rửa “vì không biết quy định này”

Sự cố này đã làm thiệt hại rất nặng về kinh tế, đặc biệt là hải sản của 4 tỉnh bị thiệt hại
làm ảnh hưởng rất lớn về kinh doanh, du lịch và đời sống hàng ngày của người dân.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây ra sự cố môi trường làm hải sản chết hàng loạt tại ven biển bốn tỉnh
miền Trung được xác định do công ty Formosa gây ra trong quá trình vận hành thử
nghiệm tổ hợp nhà máy, huy động trên 100 chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành từ 30 cơ
8


quan trong và ngoài nước tổ chức thu thập, phân tích dữ liệu xác định có nguồn thải lớn
xuất phát từ khu vực Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh, chứa độc tố như Phenol, Xyanua, kết hợp
với Hydroxit Sắt, tạo thành một dạng phức hỗn hợp (Mixel), có tỷ trọng lớn hơn nước
biển, theo dòng hải lưu di chuyển theo hướng Bắc - Nam từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên
Huế. Đây là nguyên nhân làm hải sản và sinh vật biển chết hàng loạt, nhất là ở tầng đáy.
Formosa đã vi phạm và gây ra sự cố, dẫn tới nước thải có chứa độc tố chưa được xử lý
đạt chuẩn xả ra môi trường.
Doanh nghiệp Formosa đã vi phạm rất nặng nề về đạo đức kinh doanh làm ảnh hưởng
đến môi trường tự nhiên quốc gia Việt Nam và ảnh hưởng trực tiếp tiếp đến đời sống
người dân xung quanh.
2.2 Đối tượng liên quan và những ảnh hưởng
Đối với nền kinh tế
Năm 2016 đất nước đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức, cả ở trong và ngoài nước.
Những thảm họa về môi trường và thiên tai cũng là một trong những tác nhân chính ảnh
hưởng đến việc tăng trưởng của Việt Nam. Nông nghiệp do ảnh hưởng thiên tai làm thiệt
hại 1% GDP , riêng vụ Formosa thiệt hại 0,3% GDP.
Không chỉ tác động đến GDP, sự cố Formosa cũng đã đẩy nhiều người dân vào cảnh thất
nghiệp. Nhìn chung, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng rất lớn tại bốn tỉnh, trong đó lớn nhất là Hà
Tĩnh (15,7 lần) rồi đến Quảng Bình (7,9 lần), Quảng Trị (2,8 lần) và Thừa Thiên-Huế (1,6
lần). Số người đánh bắt thủy sản ở Hà Tĩnh giảm 74% còn ở Quảng Bình 83,2% người
dân bị giảm thu nhập so với thời điểm trước khi xảy ra sự cố. (theo Bộ Lao động, Thương

binh và Xã hội)
Hoạt động du lịch thì không chỉ gây thiệt hại cho doanh nghiệp ở 4 tỉnh miền Trung vì
theo Chính phủ, nhiều doanh nghiệp du lịch ở Hà Nội và TP.HCM cũng bị thiệt hại khi
khách dự định đến 4 tỉnh miền Trung hủy tour, khiến công suất sử dụng phòng tại bốn
tỉnh trên mất 40-50%.

9


Đối với môi trường
Hệ sinh thái biển bị ảnh hưởng nghiêm trọng, san hô chết nhiều, có khoảng 115 tấn hải
sản tự nhiên (chủ yếu là hải sản sống ở tầng đáy) bị chết trôi dạt vào bờ, số hải hản tự
nhiên bị chết chìm xuống đáy biển còn khá lớn.
Số cá chết này có thể làm nước bị phú dưỡng, tiếp tục gây ô nhiễm. Các rạn san hô, sinh
vật phù du, cá tự nhiên chết trên diện rộng có nguy cơ làm gián đoạn chuỗi thức an tự
nhiên trong hệ sinh thái biển, dẫn đến sự suy giảm đa dạng sinh học biển và nguồn lợi
thuỷ sản của khu vực, ảnh hưởng đến sinh kế lâu dài của dân.
Nghiên cứu sơ bộ của Bộ TN-MT, Bộ Nông nghiệp, Viện Hàn lâm khoa học và Công
nghệ cho thấy, đa dạng sinh học vùng triều bị suy giảm, có những nhóm sinh vật giảm tới
50%. Diện tích các rạn san hô bị tác động trực tiếp là 450ha, trong đó một số điểm khảo
sát ban đầu đã ghi nhận trung bình có đến 40-60% rạn san hô bị phá huỷ. Nguồn lợi động
vật, nhất là động vật đáy khu vực từ Hà Tĩnh đến Hải Vân (Huế), Sơn Trà (Đà Nẵng)
giảm sút.
Đến nay, mức độ ô nhiễm bởi các độc tố như Sắt, Phenol, Amoni… đã giảm dần, đảm
bảo an toàn cho người tắm biển. Tuy nhiên, khó xử lý hơn cả là đáy biển vẫn tồn tại lớp
huyền phù, màng bám keo tụ tại các khu vực san hô, đá cứng… cần tiếp tục đánh giá tính
chất, mức độ độc hại.
Đối với cơ quan quản lý nhà nước
Thực hiện quy định của Đảng và Nhà nước về thi hành kỷ luật đảng, kỷ luật hành chính
đối với đảng viên, công chức, Ban Thường vụ Đảng ủy bộ TN-MT đã thi hành kỷ luật

Đảng bằng hình thức cách chức Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Tổng cục Môi trường
nhiệm kỳ 2015-2020 đối với 1 Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Môi trường. Đồng thời, bộ
TN-MT cũng đã thi hành kỷ luật hành chính bằng hình thức giáng chức, bố trí, điều động
sang đơn vị khác làm việc đối với Phó Tổng Cục trưởng này.

10


Đảng ủy và Tổng Cục trưởng Tổng cục Môi trường theo thẩm quyền cũng đã thi hành kỷ
luật 2 Trưởng phòng, 1 Phó Trưởng phòng thuộc Tổng cục Môi trường bằng hình thức
khiển trách và cảnh cáo, đồng thời bố trí, điều động sang đơn vị khác làm việc.
Trước đó, ngay sau khi xảy ra sự cố nêu trên, Bộ TN-MT đã chủ động phối hợp với các
bộ, ngành và địa phương có liên quan xác định nguyên nhân, đối tượng gây ra sự cố và
tiến hành các biện pháp khắc phục hậu quả.
Với vai trò là cơ quan giúp Chính phủ trong việc thống nhất quản lý nhà nước về TN-MT,
Ban cán sự đảng bộ TN-MT đã nghiêm túc tổ chức rà soát, kiểm điểm, nhận trách nhiệm
chính trị trước Đảng, Nhà nước và nhân dân, báo cáo với các cơ quan có thẩm quyền.
Mặt khác yêu cầu Đảng ủy bộ chỉ đạo kiểm tra, xử lý kỷ luật đảng và bộ TN-MT kiểm
điểm, xử lý hành chính các tổ chức, cá nhân liên quan.
Đối với đối thủ cạnh tranh
Dự án Formosa được ưu đãi đầu tư rất lớn mà chưa dự án nào có được được hưởng mức
thuế thu nhập doanh nghiệp 10% (trong khi doanh nghiệp thép nội địa phải chịu thuế
22%). Vì thế về mặt lợi thế cạnh tranh trên thị trường, sự xuất hiện của Formosa với quy
mô và ưu đãi lớn đã tạo thêm áp lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp trong nước.
Tuy nhiên sau vụ việc của Formosa, một bài học kinh nghiệm được đặt ra cho những đối
thủ cạnh tranh của công ty Formosa đang mở nhà máy sản xuất thép tại Việt Nam hiện
nay khi vấn đề môi trường đặt ra cho những công ty sản xuất thép ngày càng nghiêm ngặt
hơn và dễ gây chú ý dư luận nếu có những vi phạm ảnh hưởng đến nền kinh tế, môi
trường và đời sống của người dân.
Đối với người dân

Hàng trăm nghìn ngư dân ở 4 tỉnh miền Trung bị mất việc, không ra khơi được, ảnh
hưởng xấu đến công ăn việc làm, thu nhập, phải chuyển đổi ngành nghề trong điều kiện
khó khăn. Theo thống kê tính đến quý 3/2016, đối với Hà Tĩnh, sự cố môi trường đã ảnh
11


hưởng tới 22.780 hộ gia đình và 65 xã. Tổng cộng có 24.449 người mất việc và không có
việc làm ổn định.
Trong đó, trực tiếp trong lĩnh vực đánh bắt thủy sản là 14.770 nghìn người. Số lượng
người thất nghiệp trong ngành kinh doanh thủy sản tăng là 5.736 người, ngành dịch vụ
hậu cần tăng 1.015 người, ngành nuôi trồng thủy sản tăng thêm 823 người.
Chính phủ xác định có tới trên 17.600 tàu cá và gần 41.000 người đã bị ảnh hưởng trực
tiếp. Trên 176.000 người phụ thuộc bị ảnh hưởng theo.
Do không thể đánh bắt trong phạm vi từ bờ đến 20 hải lý, có tới 90% tàu lắp máy công
suất thấp và gần 4.000 tàu không lắp máy đã phải nằm bờ. Sản lượng khai thác ven bờ
thiệt hại khoảng 1.600 tấn/tháng. Với hoạt động nuôi trồng thủy sản, có 9 triệu tôm giống
bị chết, hàng ngàn lồng nuôi cá cũng bị thiệt hại.
Một thợ lặn chết sau khi lặn tại cảng Sơn Dương – Formosa và trong số 15 người thợ lặn
được công ty Nibelc, một nhà thầu của Formosa, đưa vào kiểm tra sức khỏe tại BV Trung
ương Huế, 3 người phải ở lại BV để theo dõi. 1 người trong số họ có tỷ lệ đồng trong
máu cao gấp đôi so với chỉ số bình thường.
Ngoài ra, trong lĩnh vực dịch vụ khách sạn nhà hàng, số người thất nghiệp tăng lên 692,
còn trong lĩnh vực sản xuất muối là 428 người. Hải sản chết đúng vào dịp bắt đầu mùa du
lịch, do vậy, nhiều khu du lịch không chỉ tại 4 tỉnh miền Trung mà nhiều tỉnh lân cận
khác vắng khách, nhiều đoàn khách du lịch bỏ chuyến, hủy tour, nhiều người không tắm
biển, ăn hải sản sợ độc hại.
Qua vụ xả thải, lòng tin của người dân giảm dần, nghi vấn hơn về quá trình thẩm định,
phê duyệt đầu tư; giảm cả lòng tin về khả năng của các cơ quan chức năng trong ứng phó
các tình huống khẩn cấp về môi trường.
Đối với nội bộ công ty FHS

12


Sau sự cố mà công ty đã gây ra, FHS bị thiệt hại nặng nề không chỉ về tài chính mà còn
là danh tiếng và hoạt động công ty.
Cụ thể, doanh nghiệp chịu sự theo dõi và giám sát hoạt động quan trắc liên tục, tự động
để gửi về Sở TN-MT Hà Tĩnh, Tổng Cục môi trường Bộ TN-MT. Bộ cũng yêu cầu
Formosa tiếp tục lắp đặt hệ thống lấy mẫu tự động. Hình thức xử phạt chính cho Formosa
là phạt tiền và doanh nghiệp buộc phải khắc phục các vi phạm đã được phát hiện. Đồng
thời doanh nghiệp phải khắc phục, bổ sung hoàn thiện các công trình bảo vệ môi trường
với từng bộ phận, nhà máy, xưởng sản xuất, chậm nhất là 31/12/2017, trước khi đi vào
vận hành chính thức.
2.3 Giải pháp khắc phục
Với sự kiện gây ra thảm họa cá chết hàng loạt và làm ô nhiễm môi trường biển của
công ty Formosa trên vùng biển cảng Vũng Áng lan rộng sang các tỉnh Quảng Bình,
Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh
buộc phải cam kết:
 Công khai xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì đã để xảy ra ô nhiễm

môi trường nghiêm trọng;
 Bồi thường thiệt hại cho dân và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, bồi thường

phục hồi môi trường biển với tổng số tiền là 11.500 tỉ đồng, tương đương 500
triệu USD.
 Cam kết hoàn thiện công nghệ sản xuất để xử lý triệt để chất thải trước khi thải
ra môi trường, không để tái diễn sự cố môi trường như vừa qua.
 Phối hợp bộ ngành Việt Nam và các tỉnh miền Trung xây dựng giải pháp đồng
bộ để phòng chống ô nhiễm, không xảy ra sự cố môi trường để tạo niềm tin với
người dân Việt Nam và bạn bè quốc tế.
 Thực hiện đúng cam kết nêu trên, không tái diễn vi phạm, nếu vi phạm sẽ chịu

chế tài theo quy định pháp luật Việt Nam
Riêng đối với cơ quan quản lý nhà nước đã có các biện pháp khắc phục sự cố này như
sau:

13


 Thủ tướng yêu cầu các cơ quan thực hiện ngay bồi thường, hỗ trợ chuyển nghề

cho dân theo đúng quy định, tinh thần là đảm bảo công khai, minh bạch, sát
thực tế, có giám sát của dân, mặt trận tổ quốc, cơ quan báo chí. Cụ thể, Chính
phủ nêu đã xuất cấp trên 4.000 tấn gạo cho dân. Đặc biệt, Chính phủ nêu sẽ cố
gắng đến tháng 8-2016 sẽ đưa tiền đền bù đến cho người dân. Chính phủ khẳng
định cũng đã chỉ đạo đánh giá lại quy định, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về
chất thải, quan trắc môi trường, kịp thời sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực
tiễn.
 Yêu cầu Formosa thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các cam kết. Đồng thời triển
khai lắp đặt hệ thống giám sát môi trường biển ở 4 tỉnh và công khai số liệu.
Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất được đặt ra là:”Liệu giải pháp khắc phục hậu quả của
hành vi vi phạm này có thật sự khắc phục được không?”
Thực tế, với hành vi vi phạm này của công ty thì sự khắc phục này vẫn chỉ là một
phần và hoàn toàn không thể triệt để được. Tích cực mà nói thì công ty, đặc biệt là ban
lãnh đạo, trước sức ép của dư luận và sự vào cuộc của chính quyền, họ đã dũng cảm đứng
ra nhận lỗi sai của mình và trực tiếp họp báo để công khai điều này. Bên cạnh đó, họ còn
cam kết bồi thường cho những người dân bị thiệt hại, hoàn thiện lại công nghệ sản xuất
để xử lý triệt để chất thải trước khi thải ra môi trường và cam kết cải tạo môi trường. Tuy
nhiên, hậu quả mà công ty để lại không phải là chuyện có thể bồi thường hoàn toàn được.
Công ty có thể bồi thường về mặt vật chất cho người dân bị ảnh hưởng để họ chi
trả cho những khoản sinh hoạt vào thời gian không thể thực hiện công việc mưu sinh do ô
nhiễm môi trường biển nhưng không thể cải thiện hoàn toàn môi trường biển đã bị ô

nhiễm được. Không những thế, khoản tiền bồi thường của công ty cho người dân liệu có
thật sự thỏa đáng khi trong thời gian nhận được đền bù, người dân vẫn liên tục biểu tình?
Đối với người dân sinh sống ở những nơi bị ảnh hưởng, thứ họ quan tâm không chỉ dừng
lại ở khoản tiền bồi thường trước mắt này mà là biển phải sạch trở lại để họ còn “kiếm
sống”.
Với sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan có liên quan, sau sự cố, Formosa đã
khắc phục được 51/53 lỗi vi phạm về bảo vệ môi trường. Hoàn thành khoảng 96 % tiến
14


độ kết quả thực hiện cam kết với Chính phủ và người dân Việt Nam. Điều này cho thấy
nỗ lực từ phía chính quyền cũng như là công ty trong việc giải quyết hậu quả từ sự cố
môi trường mà phía công ty Formosa đã gây nên và sự chủ quan, thiếu kiểm soát, chậm
trễ của chính quyền. Tuy nhiên, sự khắc phục này vẫn chỉ là bề nổi và chỉ khắc phục được
một phần sự cố họ đã gây ra. Nó chỉ giúp người dân được yên lòng tạm thời và tạo ra sự
hy vọng về sự “hồi sinh”, về sự phát triển bền vững tại các vùng biển bị ảnh hưởng. Niềm
tin của người dân về chính quyền, về phía công ty sau sự cố này vẫn là thứ không thể nào
hoàn toàn khắc phục và lấy lại được.
Nói tóm lại, nỗ lực khắc phục hậu quả từ phía công ty và chính quyền là các nỗ lực
thực tế cần phải nhìn nhận, nhưng nỗi lo và niềm tin của người dân thì vẫn còn đó. Sự
khắc phục này vẫn mãi mãi không thể nào khắc phục triệt để được bởi các hậu quả về
môi trường vẫn là các hậu quả ảnh hưởng lâu dài và dai dẳng. Và niềm tin của người dân
là thứ không thể khôi phục một sớm một chiều được.

15


CHƯƠNG 3: KẾT LUẬN VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Formosa Hà Tĩnh đã vi phạm vấn đề đạo đức một cách nghiêm trọng. Không chỉ gây thiệt
hại cho 4 tỉnh miền Trung, làm chết hàng trăm ngàn tấn cá, ô nghiễm nguồn nước trầm

trọng… nó còn làm ảnh hưởng tới đời sống, kinh tế, của người dân, ô nhiễm hệ sinh thái
không những 1, 2 năm mà còn tới hàng chục năm về sau. Hành vi vi phạm này đã gây
ảnh hưởng vô cùng to lớn cho 4 tỉnh thành nói riêng và cả Việt Nam nói chung . Sự cố
môi trường của Công ty Formosa Hà Tĩnh đã làm ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam
trên trường quốc tế về việc bảo đảm an toàn môi trường biển trong các dự án đầu tư phát
triển kinh tế, đồng thời thủy, hải sản của Việt Nam xuất khẩu ra thị trường quốc tế sẽ bị
kiểm tra nghiêm ngặt hơn.. Formosa có lỗi khi gây ra thảm họa môi trường, qua cách
thức đối phó với thảm họa, lại cho thấy họ chưa thực sự thể hiện hết trách nhiệm và sự
quan tâm đến những người dân đang gặp khó khăn và môi trường đang bị đe dọa nặng nề.
Chỉ với 500 triệu USD có lẽ vẫn còn quá nhỏ cho những thiệt hại mà công ty này đã gẩy
ra cho biển cho, người dân, ngư dân và đất nước Việt Nam.
Đứng ở trong vị trí của FHS, thì nhóm sẽ hoàn toàn ngưng mọi hoạt động của Formosa
đầu tiên, đền bù cho các tỉnh cho đến khi vùng biển hồi phục lại như bình thường. Mua
thiết bị xử lý nước thải, trả cho ngư dân những khoản tiền mà họ có thể sống được và
chăm lo cho gia đình họ. Cố gắng mọi cách để hoàn toàn hồi phục vùng biển nhiễm độc,
quan trọng hơn hết là sẽ chịu mọi hình phạt trước pháp luật và đền bù thõa đáng cho đất
nước Việt Nam.
Qua vấn đề đạo đức trong kinh doanh của công ty TNHH Gang thép Formosa Hà Tĩnh,
nhóm đã rút ra những bài học kinh nghiệm cho mình:
Thứ nhất, việc thu hút đầu tư nhưng phải biết cân nhắc trước sự đánh đổi giữa công
nghiệp hóa, phát triển kinh tế với sự tổn thương về môi trường, xã hội,… phải đánh giá là
liệu chúng ta có kiểm soát được vấn đề các dự án đó tác động xấu đến môi trường, đừng
16


để tác động tiêu cực của dự án lớn hơn tác động tích cực của nó. Ngoài ra còn phải kiểm
tra thường xuyên hạn chế các vi phạm tác động đến môi trường, xã hội tại các vụ Vedan
(gây ô nhiểm sông Thị Vãi) - Huyndai – Vinashin.
Thứ hai, bảo vệ môi trường, thân thiện với môi trường là một trong những vấn đề được
quan tâm hàng đầu hiện nay của thế giới. Những hành vi gây ô nhiễm môi trường không

những bị lên án và còn làm chất lượng cuộc sống giảm đi rất nhiều, tác động tiêu cực đến
môi trường sinh thái, nền kinh tế,…
Thứ ba, tôn trọng pháp luật cũng là một giá trị cốt lõi rất quan trọng để kinh doanh.
Cuối cùng, trung thực, liêm chính là giá trị cốt lõi cực kỳ quan trọng của xã hội văn minh.
Giá trị này giúp các thành viên trong xã hội kết nối nhau trong sự tin cậy, đồng lòng...
Những gì Formosa đã làm tại Việt Nam tạo cho người dân mối nghi ngờ rộng rãi rằng họ
không những không tôn trọng các giá trị trung thực, liêm chính, mà còn đi ngược lại văn
hóa doanh nghiệp và trách nhiệm xã hội mà họ đã tuyên bố.

17


TÀI LIỆU THAM KHẢO

Nội dung tham khảo
[1] Thông tin công ty TNHH
Gang thép Hưng Nghiệp Hà Tĩnh
(FHS)
[2] Formosa đứng đầu các vụ gây
ô nhiễm năm 2016
[3] Formosa đã khắc phục 52/53
lỗi ở 4 tỉnh miền Trung
[4] Khuất tất việc xả thải ở
Formosa
[5] Vụ Formosa xả thải làm cá
chết: Cách chức 1 tổng cục phó
[6] Chính phủ công bố chi tiết
thiệt hại do Formosa gây ra
[7] Chính phủ báo cáo kế hoạch
phục hồi biển miền Trung, xử

phạt Formosa
[8] Formosa cam kết bồi thường
500 triệu USD sau sự cố cá chết
hàng loạt

Nguồn tham khảo
/> /> /> /> /> /> /> /> />