BÁO CÁO MÃ MÔ ĐUN TH 44
THỰC HÀNH GIÁO DỤC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG MỘT SỐ
MÔN HỌC Ở TIỂU HỌC
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Năm học này, ngành giáo dục tiếp tục thực hiện cuộc vận động “ Xây
dựng trường học thân thiện học sinh tích cực” trong đó có nội dung xây dựng
cảnh quan sư phạm xanh, sạch, đẹp đã được đông đảo cán bộ giáo viên và học
sinh hưởng ứng. Muốn thực hiện tốt công tác này trước hết phải giáo dục cho
học sinh có ý thức bảo vệ môi trường. Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
trong giai đoạn hiện nay là một việc làm bức thiết. Trong những năm gần đây,
càng ngày mỗi người chúng ta càng cảm thấy áp lực của sự ô nhiễm môi trường
đang đè nặng lên chính mình. Đó là hậu quả của những hành động thiếu hiểu
biết của mỗi người nói riêng và của từng bộ phận trong cộng đồng nói chung.
Hơn lúc nào hết, mỗi người đều nhận thấy cần phải chấn chỉnh lại những hành
động của chính mình, cần phải quan tâm chăm sóc cho môi trường xung quanh
ta - “Ngôi nhà” điều kiện cho sự tồn tại, phát triển cho chính chúng ta và các
thế hệ con cháu mai sau.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. NỘI DUNG KIẾN THỨC, KĨ NĂNG ĐÃ TIẾP THU TRONG THỜI
GIAN TỰ HỌC BỒI DƯỠNG
1. Mục tiêu:
* Về kiến thức:
- Hiểu rõ tầm quan trọng của việc rèn luyện kỹ năng giáo dục bảo vệ môi
trường cho học sinh tiểu học qua các môn học.
- Nắm vững các bước xây dựng kế hoạch bài học, kế hoạch hoạt động giáo
dục bảo vệ môi trường ngoài giờ lên lớp.
* Về kỹ năng:
- Biết xây dựng kế hoạch bài học theo hướng tích hợp giáo dục bảo vệ môi
trường cho học sinh tiểu học và thực hành dạy học tích hợp
- Biết lập kế hoạch cho hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường ngoài giờ lên
lớp và thực hiện kế hoạch.

- Phân tích, đánh giá được một số kế hoạch đã thiết kế và đề xuất cách điều
chỉnh.
* Về thái độ:
- Tích cực, chủ động trong công tác giáo dục bảo vệ môi trường và các hoạt
động bảo vệ môi trường.
2. Môi trường là gì?
- Môi trường là một tập hợp các yếu tố xung quanh hay là các điều kiện bên
ngoài có tác động qua lại (trực tiếp, gián tiếp) tới sự tồn tại và phát triển của
sinh vật.


- Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và yếu tố vật chất nhân tạo có
quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng tới đời sống,
sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên.
3. Thế nào là môi trường sống ?
- Môi trường sống của con người theo nghĩa rộng là tất cả các yếu tố tự
nhiên và xã hội cần thiết cho sự sinh sống, sản xuất của con người như tài
nguyên thiên nhiên, đất, nước và không khí, ánh sáng, công nghệ, kinh tế, chính
trị, đạo đức, văn hóa, lịch sử và mỹ học.
- Môi trường sống của con người được phân thành: môi trường sống tự
nhiên và môi trường sống xã hội
* Môi trường tự nhiên
Bao gồm các nhân tố thiên nhiên như vật lý, hóa học, sinh học tồn tại ngoài ý
muốn của con người, nhưng cũng ít nhiều chịu tác động của con người. Đó là
ánh sáng mặt trời, núi sông, biển cả, không khí, động vật, thực vật, đất nước…
Môi trường tự nhiên cho ta không khí để thở, đất để xây dựng nhà cửa, trồng
cõy, chăn nuôi, cung cấp cho con người các loại tài nguyên cần cho sản xuất,
tiêu thụ và là nơi chứa đựng, đồng hóa các chất thải, cung cấp cho ta cảnh đẹp
để giải trí, làm cho cuộc sống con người thêm phong phú.
* Môi trường xã hội

Là tổng thể các quan hệ giữa người với người. Đó là những luật lệ, thể chế,
cam kết, quy định, ước định … ở các cấp khác nhau như: Liên hiệp quốc, Hiệp
hội các nước, quốc gia, tỉnh, huyện, cơ quan, làng xã, họ tộc, gia đình, tổ nhóm,
các tổ chức tôn giáo, tổ chức đoàn thể,… Môi trường xã hội định hướng hoạt
động của con người theo một khuôn khổ nhất định, tạo nên sức mạnh tập thể
thuận lợi cho sự phát triển, làm cho cuộc sống của con người khác với thế giới
sinh vật khác.
Ngoài ra người ta còn phân biệt khái niệm môi trường nhân tạo: Bao gồm tất
cả các nhân tố vật lí, sinh vật, xã hội do con người tạo nên, làm thành những
tiện nghi trong cuộc sống, như ô tô, máy bay, nhà ở, công sở, các khu vực đô
thị, công viên …và chịu sự chi phối của con người.
* Môi trường nhà trường bao gồm không gian trường, cơ sở vật chất
trong trường như phòng học, phòng thí nghiệm, thầy giáo, cô giáo, học sinh, nội
quy của trường, các tổ chức xã hội như Đoàn, Đội, …
4. Giáo dục bảo vệ môi trường:
* Giáo dục bảo vệ môi trường đã và đang là một vấn đề được cả thế giới
nói chung, Việt Nam nói riêng đặc biệt quan tâm. Chất lượng môi trường có ý
nghĩa to lớn trong sự phát triển bền vững đối với cuộc sống con người. Môi
trường là một khái niệm quen thuộc và tồn tại xung quanh chúng ta.
Giáo dục môi trường vào bậc tiểu học để bảo vệ trẻ, các em như một bộ phận
nhỏ của môi trường trước sự xuống cấp của nó, đồng thời coi trẻ em là một lực
lượng bảo vệ môi trường. Giáo dục môi trường là một hoạt động quan trọng
trong hoạt động giáo dục của nhà trường, góp phần hình thành một số năng lực


cho học sinh để phát triển toàn diện nhân cách cho các em, góp phần thực hiện
mục tiêu giáo dục đề ra.
Hoạt động giáo dục môi trường gắn nhà trường với thực tiễn, giúp các em mở
rộng kiến thức, xây dựng những tình cảm tốt đẹp, phát huy tính chủ động, sáng
tạo của các em; biến quá trình giáo dục thành tự giác. Hoạt động giáo dục môi

trường cần được quan tâm, chú trọng, đầu tư hơn nữa của các nhà quản lý giáo
dục. Mục tiêu của giáo dục cần được xem xét với chú trọng đến giáo dục môi
trường nhằm góp phần hình thành nhân cách toàn diện cho học sinh.
5. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục môi trường tại trường tiểu
học:
- Các cấp quản lý giáo dục cần nhận thức được vai trò to lớn của việc bảo vệ
môi trường để từ đó coi giáo dục môi trường là một bộ môn trong chương trình
học của bậc tiểu học, đồng thời biên soạn sách, tài liệu phục vụ cho việc giảng
dạy bộ môn này. Bên cạnh đó, tăng cường bồi dưỡng cán bộ quản lý, giáo viên
về tầm quan trọng của việc giáo dục môi trường cho học sinh ở bậc tiểu học.
- Tăng cường kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục môi trường trong các
trường tiểu học. Áp dụng các công trình khoa học, triển khai các dự án bảo vệ
môi trường vào thực hiện tại các trường tiểu học.
II. KẾT QUẢ VẬN DỤNG
1. Khảo sát nhận thức của HS về BVMT
2. Nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường cho HS thông qua một số môn
học cụ thể như: Khoa học, Tiếng Việt, Đạo đức.
Tôi luôn dành nhiều thời gian để nghiên cứu bài , soạn bài lựa chọn nội dung
kiến thức, phương pháp giảng dạy thật phù hợp với nhu cầu lồng ghép cho từng
môn học, từng bài học cụ thể.
3. Tích hợp lồng ghép GDBVMT thông qua môn Tiếng Việt .
Khi dạy môn Tiếng Việt, thông qua các ngữ liệu dùng để dạy kiến thức và kĩ
năng, thể hiện ở các phân môn Tập đọc, Kế chuyện, Chính tả, Luyện từ và câu,
Tập làm văn, tôi cung cấp cho HS những hiểu biết về đặc điểm sinh thái môi
trường, sự giàu có về tài nguyên thiên nhiên. Từ đó, tôi giáo dục cho các em
lòng yêu quý, ý thức bảo vệ môi trường, có hành vi đúng đắn với môi trường
xung quanh.
4. Tích hợp lồng ghép BVMT thông qua môn Khoa học
Cung cấp cho Hs những hiểu biết về môi trường sống gắn bó với con người . Từ
đó, hình thành cho HS kĩ năng ứng xử, thái độ tôn trọng và BVMT một cách

thiết thực, rèn luyện năng lực nhận biết những vấn đề về môi trường
III. PHƯƠNG HƯỚNG VẬN DỤNG TRONG THỜI GIAN TỚI
- Khi soạn giáo án , cần xem xét nghiên cứu và chọn lọc những nội dung giáo
dục môi trường phù hợp để đưa vào nội dung bài giảng.
- Tích hợp lồng ghép GDBVMT thông qua các môn học.
- Tăng cường tổ chức các hoạt động giáo dục môi trường trong các tiết sinh hoạt
ngoài giờ lên lớp, sắp xếp và đưa vào kế hoạch sinh hoạt từng tháng.
C. KẾT LUẬN


- Giáo dục môi trường là một quá trình (thông qua các hoạt động giáo dục
chính quy và không chính quy) hình thành và phát triển ở học sinh sự hiểu biết,
kĩ năng, giá trị và quan tâm tới những vấn đề về môi trường, tạo điều kiện cho
học sinh tham gia vào phát triển một xã hội bền vững về sinh thái.
- Giáo dục BVMT nhằm giúp cho mỗi cá nhân và cộng đồng có sự hiểu biết
và nhạy cảm về môi trường cùng các vấn đề của nó; những khái niệm cơ bản về
môi trường và BVMT; những tình cảm, mối quan tâm trong việc cải thiện và
bảo vệ môi trường; những kĩ năng giải quyết cũng như cách thuyết phục các
thành viên khác cùng tham gia; tinh thần trách nhiệm trước những vấn đề về
môi trường và có những hành động thích hợp giải quyết vấn đề.
- Môi trường Việt Nam và trên thế giới đang bị ô nhiễm và bị suy thoái
nghiêm trọng đã gây ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của một bộ phận lớn
cư dân trên trái đất. Bảo vệ môi trường đang là vấn đề cấp bách, nóng bỏng
không chỉ ở Việt Nam mà cả trên toàn thế giới.
- Sự thiếu hiểu biết về môi trường và GDBVMT là một trong những nguyên
nhân chính gây nên ô nhiễm và suy thoái môi trường. Do đó GDBVMT phải là
một nội dung giáo dục quan trọng nhằm đào tạo con người có kiến thức, có đạo
đức về môi trường, có năng lực phát hiện và xử lí các vấn đề môi trường trong
thực tiễn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !