PHÁP LUẬT HÀNH CHÍNH
Ths. Ngô Văn Lượng


NỘI DUNG BÀI GIẢNG
I. Những vấn đề chung của Luật Hành chính
1. Khái niệm Luật Hành chính
2. Nguồn của Luật Hành chính
II. Nội dung cơ bản của Luật Hành chính
3. Cơ quan hành chính nhà nước.
4. Công vụ, cán bộ, công chức, viên chức
5. Cưỡng chế hành chính
6. Thủ tục hành chính


I. Những vấn đề chung của Luật Hành chính
Khái niệm Luật hành chính:
Luật hành chính là ngành luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam,
gồm tổng thể các quy phạm pháp luật được nhà nước ban hành để
điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong lĩnh vực hành
chính nhà nước.


Các quan hệ xã hội

Căn cứ phát sinh đối tượng điều chỉnh
Luật Hành chính
Các quan hệ quản lí của cơ quan hành chính
khi thực hiện chức năng

Các quan hệ quản lí của cơ quan nhà nước

khác khi thực hiện chức năng

Các quan hệ quản lí của các tổ chức, cá nhân
được trao quyền


Nguồn của luật hành chính
• Là các văn bản có chứa các quy phạm pháp luật điều chỉnh các
quan hệ quản lí hành chính nhà nước
• Một số đạo luật chủ yếu: Luật tổ chức chính phủ, Luật tổ chức
HĐND và UBND, Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức,
Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Thanh tra, Luật Khiếu
nại, Luật Tố cáo, Luật Xây dựng, Luật giáo dục, Luật Cư trú,
Luật Xuất nhập cảnh, Luật Xuất bản, Luật Báo chí, Luật Bình
đẳng giới, Luật công chứng, Luật Luật sư, Luật phòng cháy
chữa cháy, Luật Giao thông đường bộ…pháp lệnh…văn bản
hướng dẫn thi hành.


II. Nội dung cơ bản của Luật Hành chính
1. Cơ quan hành chính nhà nước: Là 1 loại cơ quan trong bộ máy
NN được thành lập để thực hiện chức năng quản lý hành chính
NN. Cơ quan hành chính nhà nước hoạt động nhằm tổ chức thực
hiện pháp luật, chỉ đạo, điều hành việc thực hiện các nhiệm vụ
KT-XH, an ninh- quốc phòng, hoạt động đối ngoại.


Cơ quan hành chính

Cơ quan

ở trung
ương

1

2

Theo
phân cấp

Theo thẩm
quyền

Cơ quan
ở địa
phương

Cơq

Cơ quan
có thẩm
quyền
chung

Cơ quan có
thẩm quyền
chuyên môn
quản lý theo
ngành, lĩnh
vực



 Chính phủ: Là cơ quan hành chính cao nhất của nước
CHXHCNVN, thực hiện quyền hành pháp, là cơ quan
chấp hành của Quốc Hội. Chính phủ chịu trách nhiệm
trước Quốc Hội và báo cáo công tác trước Quốc Hội, Ủy
ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước.
 Bộ, cơ quan ngang bộ: là những cơ quan quản lý
ngành hoặc lĩnh vực trên cả nước.
 Ủy ban nhân dân các cấp: UBND ở cấp chính quyền
địa phương do HĐND cùng cấp bầu. UBND là cơ quan
chấp hành của HĐND, cơ quan hành chính nhà nước ở
địa phương.


công vụ của cán bộ, công chức:
Hoạt động công vụ của cán bộ, công chức là việc thực hiện
nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ, công chức theo quy định
của Luật này và các quy định khác có liên quan.


Cán bộ: là công dân Việt Nam, được bầu cử, phê chuẩn, bổ
nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của
Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở
trung ương, ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, ở huyện,
quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, trong biên chế và hưởng lương
từ ngân sách nhà nước. 


Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm

vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng
sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương,
cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân
dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công
nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân
mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ
máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng
Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, trong
biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công
chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công
lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp
công lập theo quy định của pháp luật.


Viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí
việc làm, làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ
hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự
nghiệp công lập theo quy định của pháp luật.


Cưỡng chế hành chính: là một loại cưỡng chế nhà
nước,do cơ quan nhà nước, cá nhân có thẩm quyền của cơ
quan nhà nước áp dụng đối với cá nhân, tổ chức vi phạm
hành chính, hoặc đối với một số cá nhân, tổ chức nhất định
với mục đích ngăn chặn hay phòng ngừa vi phạm hành
chính, nhằm duy trì trật tự quản lí hành chính, bảo đảm
quyền, lợi ích hợp pháp của tập thể, cá nhân.


Các hình thức xử phạt vi phạm hành chính bao gồm:


a) Cảnh cáo;
b) Phạt tiền;
c) Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có
thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn;
d) Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử
dụng để vi phạm hành chính (sau đây gọi chung là tang vật,
phương tiện vi phạm hành chính);
đ) Trục xuất.


Các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính
1. Tạm giữ người; 2. Áp giải người vi phạm; 3. Tạm giữ tang vật, phương
tiện vi phạm hành chính, giấy phép, chứng chỉ hành nghề; 4. Khám người;
5. Khám phương tiện vận tải, đồ vật; 6. Khám nơi cất giấu tang vật,
phương tiện vi phạm hành chính; 7. Quản lý người nước ngoài vi phạm
pháp luật Việt Nam trong thời gian làm thủ tục trục xuất; 8. Giao cho gia
đình, tổ chức quản lý người bị đề nghị áp dụng biện pháp xử lý hành chính
trong thời gian làm thủ tục áp dụng biện pháp xử lý hành chính; 9. Truy
tìm đối tượng phải chấp hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, đưa
vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc trong
trường hợp bỏ trốn.
 


Các biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm: Buộc khôi phục lại
tình trạng ban đầu; Buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây
dựng không có giấy phép hoặc xây dựng không đúng với giấy
phép; Buộc thực hiện biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi
trường, lây lan dịch bệnh; Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ nước Cộng

hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc tái xuất hàng hoá, vật phẩm,
phương tiện; Buộc tiêu hủy hàng hóa, vật phẩm gây hại cho sức
khỏe con người, vật nuôi, cây trồng và môi trường, văn hóa phẩm
có nội dung độc hại; Buộc cải chính thông tin sai sự thật hoặc gây
nhầm lẫn; Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hoá, bao bì hàng
hóa, phương tiện kinh doanh, vật phẩm; Buộc thu hồi sản phẩm,
hàng hóa không bảo đảm chất lượng; Buộc nộp lại số lợi bất hợp
pháp có được do thực hiện vi phạm hành chính hoặc buộc nộp lại
số tiền bằng trị giá tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đã bị
tiêu thụ, tẩu tán, tiêu hủy trái quy định của pháp luật; Các biện
pháp khắc phục hậu quả khác do Chính phủ quy định.


Chúc các
em thành
công!