Tải bản đầy đủ (.docx) (8 trang)

Tiểu luận cuối kì nghệ thuật học đại cương

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (64.51 KB, 8 trang )

Dựa vào hai bộ phim đã xem: Về bên anh ( Nhật, đạo diễn Nobuhiro Doi, 2004) và
Những đứa trẻ của thiên đường ( Iran, đạo diễn Majid Majidi, 1997) phân tích và chỉ ra
những điểm giống và khác nhau về vẻ đẹp và tính nhân đạo trong phong cách nghệ thuật
của tác giả.
Bài làm:
I.

Khái quát chung
1. Điện ảnh

Điện ảnh là môn nghệ thuật thứ bảy, là một loại hình nghệ thuật trẻ. Nó xuất hiện vào
khoảng thế kỉ XIX, và ngay sau khi ra đời điện ảnh chiếm một ưu thế lớn trong lòng công
chúng, đáp ứng cao nhu cầu thẩm mỹ của con người.
Nếu như văn học là sự sắp đặt ngôn từ một cách nghệ thuật để tạo nên tác phẩm thì điện
ảnh là sự sắp đặt một cách nghệ thuật các hình ảnh.Tác phẩm điện ảnh là sự kết hợp của
nhiều yếu tố: kịch bản, đạo diễn, máy quay, âm nhạc, ánh sáng, diễn xuất, dàn dựng…
Trong đó đạo diễn đóng vai trò tổ chức, dàn dựng, diễn viên có vai trò tái tạo và truyền
tải nội dung tư tưởng và chủ đề của tác phẩm điện ảnh.
Một bộ phim thành công không thể thiếu một đạo diễn giỏi, êkip làm phim chuyên
nghiệp và hệ thống nhân vật có trình độ diễn xuất cao. Đó là chưa kể tới hệ thống âm
thanh, ánh sáng, trang thiết bị kĩ thuật cao. Một tác phẩm điện ảnh khó thành công nếu
thiếu những nhân tố trên.
Tác phẩm điện ảnh thành công là tác phẩm chuyển tải được thông điệp tới người xem
thông qua kĩ thuật hình ảnh, qua hành động, ngôn ngữ nhân vật và qua cả những tầng ý
nghĩa ẩn sau những cảnh phim. Mỗi tác phẩm điện ảnh sẽ thể hiện được vẻ đẹp và tính
nhân đạo trong phong cách riêng của mỗi tác giả. Điều này không ngoại lệ khi tác phẩm
điện ảnh Về bên anh ( Nhật, đạo diễn Nobuhiro Doi, 2004) và Những đứa trẻ của thiên
đường ( Iran, đạo diễn Majid Majidi, 1997) có những điểm giống và khác nhau về vẻ đẹp
và tính nhân đạo trong phong cách nghệ thuật của hai đạo diễn.



2. Khái quát về bộ phim
 Bộ phim “Những đứa trẻ của thiên đường” (đạo diễn Majid Majidi,
1997).
Những đứa trẻ của thiên đường là một trong những bộ phim thành công của
Iran về đề tài trẻ thơ. Bộ phim đã gây được ấn tượng rất đậm trong tôi về hình
ảnh những đứa trẻ đáng yêu và tài năng của đạo diễn Majid Majidi. Iran là một
nền điện ảnh bí ẩn, sở hữu nhiều bộ phim, đạo diễn, diễn viên đã vươn ra tới
tầm quốc tế. Những bộ phim của Iran từng nhiều lần khiến thế giới phải sửng
sốt. Phim của Iran luôn gây bất ngờ tại các lễ trao giải, luôn mang đến cho
người yêu điện ảnh những tác phẩm đầy tính nghệ thuật và ý nghĩa nhân văn.
Mỗi bộ phim của Iran "khi đến đều mang theo bí mật" với những dấu ấn riêng
biệt, không thể trộn lẫn. Trong khi, điện ảnh Iran còn gặp nhiều khó khăn.
Bộ phim này có cốt truyện khá đơn giả, có thể tóm gọn lại đó là câu chuyện về
đôi giầy, về trẻ thơ trong sáng mà giàu tình thương, về đất nước Iran với những
phong tục, văn hóa. Phim kể về câu chuyện cảm động của hai anh em nhà
nghèo là Ali và Zhara. Ali mang đôi giày của em gái đi sửa, trên đường về nhà
cậu có vào của hàng mua rau cho mẹ, đôi giày để ngoài đã vô tình bị bác dọn
rác để vào xe rác. Ali làm mất giày của em khiến cho Zhara không có giầy đi
học. Hai đứa trẻ không dám mách bố mẹ vì chúng biết sẽ bị ăn mắng, và bố mẹ
cũng không có tiền mua đôi giày mới. Ali và em phải thay phiên nhau đi đôi
giày rách, bẩn đến trường. Sau mỗi buổi học, Zhara phải chạy thật nhanh về
nhà để đưa giày cho anh và Ali cũng phải chạy thật nhanh để không phải đến
lớp muộn. Kế hoạch của hai đứa nhiều lần “thất bại” làm cho người xem “dở
khóc dở cười”. Rồi hy vọng được thắp lên khi Ali tham gia cuộc thi chạy với
ước muốn và lời hứa với em gái: sẽ giành giải ba để có được giải thưởng là đôi
giày. Nhưng Ali đã giành được giải nhất với chiếc cúp vàng, cậu bé mang
khuôn mặt buồn thiu về nhà gặp em. Câu chuyện kết thúc bằng hình ảnh Ali
ngâm đôi chân bỏng rộp vào nước, khi đàn cá vàng vây quanh.
Bộ phim mở ra bối cảnh đất nước Iran nghèo khổ với không gian văn hóa Hồi
giáo đặc trưng. Những con ngõ hẹp và quanh co cho thấy một cuộc sống chật



chội và tù túng. Vút lên từ cảnh tăm tối đó là những thiên sứ Ali và Zhara,
những đứa trẻ đến từ thiên đường. Tâm hồn các em trong sáng và thánh thiện.
Có thể nói diễn xuất của hai diễn viên nhí quá tuyệt vời. Nhiều khi người xem
có cảm giác các em không hề “diễn” mà đang thể hiện câu chuyện bằng chính
bản năng và cảm xúc của các em. Phim sử dụng nhiều cảnh quay cận cảnh và
đặc tả khuôn mặt của Ali và Zhara. Mỗi khi Ali khóc trông rất khổ sở, tội
nghiệp, khiến lòng người nhức nhối. Còn Zhara thì có đôi mắt trong veo rất
thánh thiện.
 Bộ phim tiếp theo là “Về bên anh” (Be With You) được sản xuất năm 2004)
do Nobuhiro Doy làm đạo diễn, dựa trên cuốn tiểu thuyết “Em sẽ đến cùng cơn
mưa” của Takuji Ichikawa.
Sau cái chết của Mio Aio, người chồng Takumi và đứa con trai 6 tuổi Yuji của
cô phải tự mình lo liệu cuộc sống. Takumi mắc chứng sợ đám đông, dây thần
kinh vận động bị bệnh từ thời đại học và sức khoẻ ngày càng giảm từ sau cái
chết của người vợ. Mio đã để lại cho Yuji một cuốn sách nói về “Hành tinh
Akaibu” - nơi cô sẽ ở đó cùng với lời hứa sẽ quay trở lại vào mùa mưa một
năm sau.Yuji vẫn tin mẹ của cậu sẽ thực hiện lời hứa sẽ lại khi mùa mưa tới,
cậu cầu nguyện và hy vọng mùa mưa sẽ tới nhanh. Khi mùa mưa bắt đầuTrong lúc đi dạo, Takumi và Yuji đã thấy người phụ nữ đang tránh mưa và
ngay lập tức nhận ra đó chính là Mio. Tuy nhiên, cô lại không có chút kí ức
nào về chính mình hay những người xung quanh. Sau khi về sống cùng Takumi
và Yuji, Mio đã hỏi Takumi về câu chuyện tình giữa hai người. Khi mùa mưa
sắp kết thúc cũng là lúc Mio phát hiện ra cuốn nhận kí của chính mình và phát
hiện ra sự thật. Những giây phút cuối cùng ở bên chồng và con, Mio luôn trân
trọng, cô đã dặn con mình cách ốp trứng, tới gặp người phụ nữ thích chồng để
nhờ chăm sóc, và tới tiệm bắt dặn họ gửi bánh tới con trai mình tới mỗi năm
vào dịp sinh nhật của cậu tới năm cậu 18 tuổi. Câu chuyện trong phim được
diễn ra đan xen giữa hư và thực, giữa quá khứ và hiện tại một cách độc đáo.



II.

Yếu tố nhân đạo và cái đẹp trong hai bộ phim.
“Phép màu, chỉ cần bạn luôn có niềm tin thì nhất định một ngày nào đó điều kì
diệu sẽ đến…”
Không phải bỗng nhiên mà những câu chuyện đầu tiên chúng ta được học là
truyện cổ tích. Không phải bỗng nhiên các nhà văn mất hàng năm trời để ngồi
vẽ ra thế giới thần tiên cho trẻ thơ. Đằng sau tất cả cả những bà tiên, công
chúa, thiên đường hay phép màu… đều là những ẩn dụ về lòng tin. Chúng dạy
cho con người ta về ước mơ, về tình yêu, về cái thiện và những nhân quả trong
cuộc đời.
Tôi từng đọc đâu đó câu nói rằng: “Dù bạn đã là một "người lớn" cũng đừng
coi thường những câu truyện cổ tích vì đích đến cuối cùng của con người luôn
là quay trở về với những ước vọng viển vông đầu đời...”. Bởi ở đó, có những
thứ vô hình vĩnh cửu mà cuộc sống thực của con người không thể chỉ vươn tay
là chạm tới được.
Giống như những gì chúng ta gặp trong “Về bên anh”, một bộ phim của Nhật
Bản sản xuất năm 2004. Câu chuyện kì diệu về ngôi sao Akaibu, nơi mà mỗi
người chết đi đều có thể quay về khi mùa mưa tới.
Có lẽ khi người ta thực lòng yêu thương thì không có điều gì có thể chia lìa, kể
cả sự sống và cái chết, khoảng cách giữa thiên đàng và trần gian. Chuyện phim
kể về một gia đình bình thường sống ở ngôi làng nhỏ bé. Takumi trải qua một
cuộc sống trầm lặng, giản dị bên cậu con trai 6 tuổi Yuji sau sự ra đi của người
vợ. Mio, vợ của Takumi trước khi qua đời từng hứa với Yuji rằng sẽ trở về khi
mùa mưa đến. Yuji luôn ghi nhớ điều đó, bởi cậu bé luôn tin vào ngôi sao
Akaibu trong cuốn truyện mà mẹ mua tặng. Cậu bé tin rằng mẹ xa hai cha con
để đến ngôi sao Akaibu và nhất định sẽ về thăm hai người, chỉ cần chờ mùa
mưa đến và bất kì lúc nào, bất kì ở trường hay ở nhà cậu bé đều treo những
con rối cầu mưa để hi vọng mẹ quay về. Đây thực sự là một ước mơ, một sự hi

vọng viển vông nhưng Yuji vẫn luôn tin.
Ở “Những đứa trẻ thiên đường”, Majid Majidi đã làm được hơn ở “Về bên
anh” một phép so sánh tinh tế cho thấy dù thiên đường của đám trẻ đều giản
đơn, nhưng ngay cái giản đơn ấy cũng có khác biệt. Ước vọng của anh em nhà


Ali chỉ là một đôi giày cho bé gái trong khi ước vọng của chú bé nhà giàu (nhà
thuê cha Ali làm vườn) lại chỉ là được chơi với Ali. Ở trường đoạn như vô tình
này, Majidi thực sự tinh tế khi cho thấy sự cô đơn của đứa bé con nhà giàu đối
lập với nối vất vả nhưng đầy đủ về tinh thần của Ali – cho dù sự đầy đủ ấy đôi
lúc mang lại lo lắng cho cậu. Như vậy, ước vọng của thiên đường đối với đạo
diễn người Iran rõ ràng bao hàm cả những số phận tưởng như được ưu đãi
khác. Mong muốn có bạn để chơi cùng của cậu bé nhà giàu, mong muốn kiếm
được đôi giày cho em gái của Ali chính là thiên đường còn thiếu trong tâm hồn
của mỗi đứa trẻ. Hẳn phải thế thì niềm khát khao của chúng mới thật sự da diết
và đau đáu để bù đắp, hẳn phải thế thì Ali mới chả quan tâm đến việc đôi giày
của mình tung hết đế mà không lấy được giày cho em gái, cho dù chức năng
của hai đôi giày cũng đều như nhau. Người ta sẵn sàng đánh đổi cái thiên
đường đang có (giày của Ali) để tìm đến cái thiên đường không đạt được (đôi
giày giải thưởng) cho dù ở góc độ giá trị thì hai lĩnh vực ấy tương đương, cũng
giống như cây bút mà Ali được thầy giáo thưởng vì thành tích học tập, một cây
bút mà mỗi đứa bé đều mê mẩn bởi nó có khi còn giá trị hơn đôi giày, thế
nhưng cái bút ấy cũng chỉ được em gái Ali tô vào những dòng chữ nhắc nhở
anh mình về đôi giày thôi. Khát vọng nhỏ bé về một đôi giày đã khiến các em
nhỏ trong phim thiếu đi những ước mơ cao đẹp khác, về những điều kì diệu
trong câu chuyện cổ tích mà những em bé ở tuổi các em thường mơ, hay về
những điều lớn lao hơn mà các em muốn làm được trong cuộc sống. Một đôi
giày nhỏ bé đã kéo mọi ước mơ của các em xuống, đây là điều khiến khán giả
cảm thấy vô cùng thương xót cho các em. Hóa ra cái thiên đường của Majid
Majidi thực sự gần biết bao đối lập với một thiên đường xa vời trong khát vọng

của cha con Yuji.
Như vậy, tất cả bọn trẻ trong hai bộ phim đều có ước mơ riêng của mình mặc
cho có những ước mơ vô cùng giản dị hay những ước mơ vô cùng viển vông
nhưng chúng đều hi vọng ước mơ của mình trở thành hiện thực, đều khát vọng
về những điều tốt đẹp sẽ xảy ra và không bao giờ từ bỏ hi vọng. Chúng luôn


mong chờ những kì tích có thể xảy ra. Qua đó, hai đạo diễn cùng gửi gắm đến
chúng ta một thông điệp “Sống là phải biết ước mơ. Cuộc sống mà không có
ước mơ thì thật là vô ích”.
Bên cạnh những mơ ước và khát vọng về những điều tốt đẹp, vẻ đẹp tâm hồn
ở hai bộ phim đều hướng về tình yêu gia đình. Trong bộ phim Về bên anh có
rất nhiều chi tiết cho chúng ta cảm nhận được tình yêu thương của những
người trong gia đình với nhau, khao khát được bên nhau. Tình yêu thương ấy
thể hiện qua những chi tiết Mio dạy con cách làm trứng, cách giặt đồmột cách
vô cùng tỉ mỉ và cô còn đặt bánh sinh nhật cho Yuji hàng năm cho đến khi cậu
bé 18 tuổi. Cô lo khi cô đi rồi thì chồng và con mình sẽ không có một cuộc
sống tốt . Chi tiết tiếp theo là sau khi mẹ Yuji trở lại và mất trí nhớ, lúc đó Yuji
và bố cùng nhau giữ bí mật về ngôi sao Akaibu và kể lại toàn bộ những chuyện
trước đây để cho mẹ nhớ lại. Bố Yuji nói với cậu bé rằng “chúng ta phải trân
trọng nó, hãy trân trọng thời gian bên nhau”. Tình yêu thương của gia đình
được đạo diễn thể hiện rõ qua từng chi tiết trong bộ phim, ông để cho nhân vật
được thoải mái bộc lộ tình yêu của mình ra bằng hành động, lời nói, cảm xúc.
Nhưng trong bộ phim Những đứa trẻ của thiên đường đạo diễn Nobuhiro Doi
lại không cho nhân vật của mình thể hiện rõ tình cảm, cảm xúc như Về bên anh
của đạo diễn Majid Majidi. Không phải nhân vật trong bộ phim của ông không
có tình yêu thương mà là họ “yêu ngầm, thương ngầm”. Bởi chính cái hoàn
cảnh nghèo khổ, không đủ ăn đủ mặc lúc đó khiến cho họ không có thời gian
để bộc lộ tình cảm yêu thương ấy của mình. Lúc nào họ cũng chỉ nghĩ đến việc
làm sao để cả gia đình có một cuộc sống tốt hơn. Ali và Zhara rất thương bố

mẹ, chúng luôn giúp đỡ bố mẹ làm những việc hàng ngày. Và cũng không vì
không thể hiện cảm xúc, tình cảm ra bên ngoài mà chúng ta có thể khẳng định
rằng bố mẹ của Ali và Zhara không yêu thương chúng như bố mẹ Ali trong bộ
phim “Về bên anh” bởi mỗi bố mẹ đều yêu thương các con của họ theo cách
riêng của mình. Bố mẹ của Ali vô cùng thương yêu các con của mình và nỗ lực
làm việc, làm tất cả để mong gia đình mình có cuộc sống đầy đủ hơn.


 Qua hai bộ phim tác giả thể hiện sức mạnh tình yêu gia đình có thể khiến
tất cả mọi người vượt qua tất cả những khó khăn trong cuộc sống. Chỉ cần
chúng ta luôn ở bên nhau thì tất cả đều có thể làm được, mọi ước mơ khát
vọng đều có thể thực hiện được.
Ngoài tình yêu thương gia đình, mỗi bộ phim đều có những tình cảm khác.
“Về bên anh” tình yêu đôi lứa của bố mẹ Ali được thể hiện rất mãnh liệt. Mặc
dù Mio biết trước tương lai nếu lấy Aio cô ấy sẽ chết ở tuổi 28 nhưng cô ấy
vẫn chấp nhận. Nếu như cô ấy không làm vợ Aio thì có lẽ sẽ không chết.
Nhưng vì tình yêu nên cô ấy bất chấp tất cả để được bên anh ấy kể cả cái chết.
Muốn luôn được bên Aio và bé Yuji. Mio nói rằng: “Em đã quen với tương lai
có anh. Dù thế nào em vẫn chọn cái tương lai ấy. Nếu chọn 1 tương lai khác,em
đã ko gặp anh.Và có lẽ em cũng sẽ ko chết ở tuổi 28. Nhưng em yêu anh.Em
muốn ở bên anh,dù là 1 khoảng khắc ngắn ngủi. Em muốn con được sinh ra
trên thế giới này”.

III.

Tiểu kết
Qua các bộ phim, mỗi đạo diễn đều thể hiện được vẻ đẹp và tính nhân đạo
trong phong cách của mình.
Bộ phim “Về bên anh” có sự nhất quán giữa tác phẩm văn học và một bộ
phim điện ảnh. Bởi bộ phim cho người đọc thấy rằng một quy luật trong cuộc

sống “Hãy trân trọng những gì mình đang có, yêu thương những người thân
yêu của mình để rồi khi họ không còn bạn không phải hối tiếc.Tuy họ ra đi
nhưng người đã khuất sẽ luôn ở bên bạn bởi họ chỉ là đến một hành tinh khác
mà thôi”. Bộ phim “Về bên anh” với thực sự là một bộ phim về tình yêu đôi
lứa, về tình cảm gia đình cao đẹp và thiêng liêng nhất. Nó đem lại cho người


đọc một chân lí “Dù khó khăn đến đâu chỉ cần chúng ta không ngừng yêu
thương, không ngừng tin tưởng, cùng nhau nắm chặt tay thì khó khăn đó cũng
sẽ qua”.
Bộ phim “Những đứa trẻ của thiên đường” chan chứa tình cảm yêu thương,
tình cảm anh em, tình cảm gia đình, tình cảm hàng xóm nhưng bao trùm lên
toàn bộ vẫn là cuộc sống hiện thực khắc khổ của những con người lam lũ. Tuy
vậy, họ vẫn sống với nhau bằng niềm tin, tình yêu thương và không bao giờ
ngừng hy vọng. Dẫu khoảng cách, số phận của họ có nhỏ bé đến đâu, họ vẫn sẽ
tiếp tục cố gắng, không ngừng phân đấu để có ngày mai tốt đẹp hơn vì đối với
họ, ở phía trước luôn có hy vọng.



×