TR

NG

I H C C N TH

KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C

NG D NG

HU NH NG C TÚ

NH H
NG C A S D NG L C BÌNH
(Eichhornia crassipes)TRONG KH U PH N LÊN T NG
TR NG, TIÊU HÓA D
NG CH T VÀ HI U QU
KINH T C A NG NG

A PH

Lu n v n t t nghi p
Ngành: CH N NUÔI - THÚ Y

C n Th , 2012

NG


TR

NG

I H C C N TH

KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C

NG D NG

Lu n V n T t Nghi p
Ngành: CH N NUÔI – THÚ Y

Tên

tài:

NH H
NG C A S D NG L C BÌNH
(Eichhornia crassipes)TRONG KH U PH N LÊN T NG
TR NG, TIÊU HÓA D
NG CH T VÀ HI U QU
KINH T C A NG NG

Giáo viên h

ng d n:

A PH

NG


Sinh viên th c hi n:

PGS. TS Nguy n Th Kim ông

Hu nh Ng c Tú
MSSV: LT10069
L p: Ch n nuôi -Thú y K36

C n Th , 05/2012


TR

NG

I H C C N TH

KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C

NG D NG

Hu nh Ng c Tú

NH H
NG C A S D NG L C BÌNH
(Eichhornia crassipes)TRONG KH U PH N LÊN T NG
TR NG, TIÊU HÓA D
NG CH T VÀ HI U QU
KINH T C A NG NG


C n Th , ngày…tháng…n m 2012
GIÁO VIÊN H

NG D N

A PH

NG

C n Th , ngày…tháng…n m 2012
DUY T B

MÔN

PGS. TS Nguy n Th Kim ông
C n Th , ngày…tháng…n m 2012

DUY T C A KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C

NG D NG


I CAM OAN

Kính g i: Ban lãnh
c a b môn Ch n Nuôi.

o khoa Nông nghi p & Sinh h c

ng D ng và các th y cô


Tôi tên: Hu nh Ng c Tú, MSSV: LT10069 là sinh viên Ch n Nuôi – Thú Y liên
thông K36, niên h c 2010 - 2012. Tôi cam oan r ng
tài này là do chính tôi th c
hi n, các s li u thu th p và k t qu phân tích trong
tài là trung th c,
tài không
trùng v i b t k
tài nghiên c u khoa h c nào.

C n Th , ngày… tháng… n m 2012
Sinh viên th c hi n

Hu nh Ng c Tú


IC MT

Xin c m n cha m cùng t t c nh ng ng i thân ã luôn ng h ,
i u ki n t t nh t con
c h c t p trong su t th i gian v a qua.

ng viên t o

Xin g i l i c m n sâu s c n Cô PGS.TS Nguy n Th Kim ông ã t n tình
ng d n và t o m i i u ki n thu n l i tôi hoàn thành tài này.
Xin g i l i c m n chân thành n Th y Tr ng Chí S n ã luôn quan tâm, ng
viên và t n tình giúp , truy n t nh ng kinh nghi m quý báu và t o i u ki n t t
cho tôi trong su t quá trình h c t p t i tr ng c ng nh trong th i gian th c hi n
tài.

Xin chân thành c m n quý Th y Cô c a tr ng
m qua ã truy n t nh ng ki n th c r t quý báu
cách t tin, có th làm vi c và ph n u t t sau này.

i h c C n Th trong nh ng
tôi có th b c vào i m t

Xin chân thành c m n anh Ths.Tr ng Thanh Trung và các anh ch , các b n bè
cùng l p, cùng làm vi c trong tr i và phòng thí nghi m E205 luôn giúp , c m thông
v i tôi trong lúc khó kh n.
Xin c m n t p th l p Ch n nuôi – Thú y K36 và t t c b n bè ã luôn c v ,
ng viên và giúp
tôi trong su t th i gian h c t p t i tr ng qua.
M t l n n a, xin g i l i c m n chân thành

n t t c m i ng

i!

C n Th , ngày... tháng… n m 2012
Sinh viên th c hi n

Hu nh Ng c Tú


CL C

Trang
M C L C ......................................................................................................... i
DANH SÁCH CH


VI T T T ....................................................................... iv

DANH SÁCH B NG........................................................................................ v
DANH SÁCH HÌNH ........................................................................................ vi
DANH SÁCH S
TÓM L

VÀ BI U

.............................................................. vii

T................................................................................................... viii

CH

NG 1:

TV N

............................................................................. 1

CH

NG 2 C S LÍ LU N.......................................................................... 2

2.1. Gi I THI U CÁC GI NG NG NG ......................................................... 2
2.1.1. Gi ng ng ng n i ...................................................................................... 2
2.1.2. Ng ng nh p n i ....................................................................................... 3
2.1.2.1. Ng ng S t .......................................................................................... 3

2.1.2.2. Ng ng Rên (Rheinland) ........................................................................ 3
2.2.M T S T P TÍNH C A NG NG ........................................................... 4
2.2.1.Sinh s n theo mùa..................................................................................... 4
2.2.2.

c tính không phù h p v mùa v sinh s n

gi a con tr ng và con mái.................................................................................. 4
2.2.3. Kh n ng nh

ng v ........................................................................... 4

2.2.4. M t s tính x u ........................................................................................ 5
2.3. TH C N VÀ NHU C U DINH D
2.4. K THU T NUÔI D

NG ............................................... 5

NG NG NG TH T TH

NG PH M ............... 7

2.4.1. Giai o n 1 - 28 ngày tu i (nuôi g t) ...................................................... 7
2.4.2. Giai o n 29 - 30 ngày tu i...................................................................... 8
2.4.3. K thu t nh i béo ng ng........................................................................ 10
2.5. K THU T NUÔI D

NG NG NG SINH S N .................................. 11

i



2.5.1. Giai o n tiêu hóa.................................................................................. 11
2.5.2. Giai o n sinh s n.................................................................................. 12
2.6. CH M SÓC QU N LÝ GI NG ............................................................. 13
2.6.1 Chu n b chu ng tr i, thi t b và d ng c nuôi ng ng.............................. 13
2.6.2. Yêu c u n
2.6.3. M t

c u ng ................................................................................ 13

nuôi và

l n c a àn .............................................................. 13

2.6.4. Yêu c u v nhi t

và

m ................................................................ 14

2.6.5. Ch

ng trình chi u sáng ........................................................................ 15

2.6.6.

và thu tr ng ................................................................................... 16

2.6.7. Qu n lý ng ng nuôi ............................................................................... 16

2.7.NHU C U DINH D
2.7.1. Nhu c u n ng l

NG GIA C M ..................................................... 16

ng............................................................................... 16

2.7.2. Nhu c u Protein ..................................................................................... 18
2.7.3. Nhu c u acid amin c a gia c m.............................................................. 18
2.7.4. Nhu c u vitamin..................................................................................... 19
2.7.5. Nhu c u khoáng..................................................................................... 20
2.8. M T S LO I TH C N GIA C M..................................................... 20
2.8.1. T m ....................................................................................................... 20
2.8.2. Cám g o ................................................................................................ 21
2.8.3. B p ........................................................................................................ 21
2.8.4.

u nành ............................................................................................... 22

2.8.5. B t cá .................................................................................................... 22
2.8.6 Nhu c u n
2.9. S L
2.9.1

c u ng c a th ..................................................................... 22

C V CÂY L C BÌNH .............................................................. 22

c i m sinh tr


ng và công d ng........................................................ 22

2.9.2 Thành ph n hóa h c c a l c bình............................................................ 23
CH

NG 3 PH

3.1. PH

NG TI N VÀ PH

NG PHÁP THÍ NGHI M............... 25

NG TI N THÍ NGHI M ............................................................... 25

ii


3.1.1. Th i gian th c hi n................................................................................ 25
3.1.2

a i m ................................................................................................. 25

3.1.3.

ng v t thí nghi m .............................................................................. 25

3.1.4. Chu ng tr i............................................................................................ 25
3.1.5. D ng c ................................................................................................. 26
3.1.6. Th c n thí nghi m ................................................................................ 26

3.1.7. N

c u ng............................................................................................. 27

3.1.8. Thu c thú y............................................................................................ 27
3.2. PH

NG PHÁP TI N HÀNH THÍ NGHI M ...................................... 27

3.2.1 B trí thí nghi m..................................................................................... 27
3.2.2. Th i ggian thí nghi m............................................................................ 28
3.2.3 Ph

ng pháp ti n hành ........................................................................... 28

3.3. CÁC CH TIÊU THEO DÕI..................................................................... 30
3.4. PH

NG PHÁP PHÂN TÍCH................................................................. 31

3.5. PH

NG PHÁP X

CH

LÝ S LI U ......................................................... 31

NG 4 K T QU VÀ TH O LU N .................................................... 32


4.1. THÀNH PH N HÓA VÀ GIÁ TR DINH D

NG C A

TH C N DÙNG TRONG THÍ NGHI M .................................................... 33
4.2. L

NG TH C N VÀ D

NG CH T N VÀO

C A NG NG THÍ NGHI M ......................................................................... 35
4.3. T NG TR NG VÀ H S CHUY N HÓA TH C N
C A NG NG THÍ NGHI M ......................................................................... 36
4.4. T L TIÊU HÓA BI U KI N D

NG CH T

VÀ NIT TÍCH L Y ..................................................................................... 37
4.5. HI U QU KINH T .............................................................................. 39
CH

NG 5 K T LU N VÀ

NGH ......................................................... 40

5.1. K T LU N .............................................................................................. 40
5.2.

NGH ................................................................................................. 40


TÀI LI U THAM KH O ............................................................................... 41

PH L C

iii


DANH SÁCH CH

VI T T T

Ash: khoáng t ng s
CF:

thô

CP:

m thô

DDM: l

ng v t ch t khô tiêu hóa

c

DM: v t ch t khô
DMD: t l tiêu hóa v t ch t khô
DNDF: l


ng x trung tính tiêu hóa

DOM: l

ng v t ch t h u c tiêu hóa

EE: béo thô
FCR: h s chuy n hóa th c n
ME:

ng l

ng trao

i

N: nit
NDF: x trung tính
NDF:

trung tính

NDFD: t l tiêu hóa x trung tính
OM: v t ch t h u c
OMD: t l tiêu hóa v t ch t h u c
TLTH: t l tiêu hóa
TLTHDC: t l tiêu hóa d

ng ch t


iv

c
c


DANH SÁCH B NG
Trang
B ng 2.1 Nhu c u dinh d

ng cho ng ng ......................................................... 6

B ng 2.2 Thành ph n hóa h c c a cám............................................................ 21
B ng 2.3 Thành ph n hóa h c c a l c bình ..................................................... 23
B ng 2.4 Hàm l

ng acid amin trong l c bình................................................. 23

B ng 3.1 Thành ph n th c li u c a kh u ph n thí nghi m .............................. 28
B ng 3.2 Công th c ph i tr n c a th c n h n h p ........................................ 28
B ng 4.1 Thành ph n hóa h c và giá tr dinh d

ng c a th c n

dùng trong thí nghi m ..................................................................................... 32
B ng 4.2 L

ng th c n và d


ng ch t n vào c a ng ng thí nghi m.............. 33

B ng 4.3 T ng tr ng và h s chuy n hóa th c n c a ng ng thí nghi m ........ 36
B ng 4.4 t l tiêu hóa bi u ki n d

ng ch t

và nit tích l y c a ng ng thí nghi m .............................................................. 38
B ng 4.5 Hi u qu kinh t nuôi ng ng qua
các kh u ph n khác nhau c a thí nghi m ......................................................... 39

v


DANH SÁCH HÌNH

Trang
Hình 3.1 Chu ng nuôi ng ng trong thí nghi m ................................................ 25
Hình 3.2 L c bình dùng trong thí nghi m ........................................................ 26
Hình 3.3 L c bình sau khi c t nh ................................................................... 27
Hình 3.4 Ng ng thí nghi m ang n th c n.................................................... 29
Hình 3.5 Ng ng nuôi giai o n tiêu hóa........................................................... 30

vi


DANH SÁCH S

2.1 S chuy n hóa n ng l
Bi u


4.1 L

ng

VÀ BI U

gia c m............................................... 17

ng th c n h n h p và l c bình n vào

tr ng thái khô (g/con/ngày)........................................................................... 34
Bi u

4.2 L

ng DM, CP và ME c a ng ng thí nghi m............................... 35

Bi u

4.3 M i liên h gi a l

ng x trung tính n vào

và t ng tr ng c a ng ng thí nghi mí nghi m ................................................... 37
Bi u

4.4: T l tiêu hóa v t ch t khô, v t ch t h u c

và x trung tính c a ng ng thí nghi m............................................................. 38


vii


TÓM L

C

Nghiên c u “ nh h ng c a s d ng l c bình (Eichhornia crassipes) trong
kh u ph n lên t ng tr ng, tiêu hóa d ng ch t và hi u qu kinh t c a ng ng a
ph ng”
c th c hi n t i tr i Ch n nuôi th c nghi m ph ng Long Hòa, qu n
Bình Th y, Thành ph C n Th . Thí nghi m
c b trí hoàn toàn ng u nhiên v i
5 nghi m th c t ng ng v i 5 kh u ph n khác nhau v m c
th c n h n h p
trong kh u ph n (100TAHH, 85TAHH, 70TAHH, 55TAHH và, 40TAHH) và cho n
l c bình t do
nghi m th c 85TAHH, 70TAHH, 55TAHH và 40TAHH. M i
nghi m th c l p l i 3 l n g m 15 n v thí nghi m, m i n v thí nghi m g m 4
con ng ng. Nh m xác nh kh u ph n t i u v m c TAHH k t h p v i l c bình
trên s tiêu th th c n và t ng tr ng c a ng ng.
Thí nghi m g m 2 giai o n: Giai o n nuôi t ng tr ng:ng ng thí nghi m
c b trí vào u tu n tu i th 6, thí nghi m
c th c hi n trong 11 tu n. Giai
o n tiêu hóa d ng ch t:
c th c hi n trong 7 ngày
K t qu thu

c sau thí nghi m:


Khi gi m th c n h n h p t 15 – 60% t ng ng v i kh u ph n 85TAHH,
40TAHH thì ng ng tiêu th l ng l c bình trong thí nghi m t 319 –
784g/con/ngày.
Kh n ng t ng tr ng c a ng ng nghi m th c 100TAHH, 85TAHH, 70TAHH
khác nhau không có ý ngh a th ng kê (P>0,05) th p h n nghi m th c 55TAHH và
40TAHH (P<0,05).
Kh i l

ng c a ng ng cu i thí nghi m

nghi m th c 100TAHH, 85TAHH,

70TAHH, 55TAHH khác nhau không có ý ngh a th ng kê (P>0,05) và th p h n
nghi m th c 40TAHH.
T

l

tiêu hóa DM, OM th p h n

nghi m th c 55TAHH và

40TAHH(P>0,05) . T l tiêu hóa NDF th p h n có ý ngh a th ng kê (P>0,05)
nghi m th c 40TAHH.

viii


Ch


ng 1:

TV N

Hi n nay cùng v i s phát tri n không ng ng c a xã h i, thì vi c áp ng nhu c u
v l ng th c th c ph m ph c v cho nhu c u c a xã h i c ng ngày càng gia t ng,
t ó ngành ch n nuôi c ng ngày càng phát tri n. Vi t Nam nuôi ng ng t lâu ã
mang l i nhi u l i ích, ng ng ch n c , n rau là chính, ít ph i dùng l ng th c,
ng ng l i to con, chóng l n, th t ngon, có kh i l ng xu t chu ng cao, ng ng r t d
nuôi, ít b nh t t, mang l i hi u qu kinh t cao ã
c nuôi r ng rãi nhi u n i và
ang mang l i hi u qu kinh t r t cao cho ng i ch n nuôi. Ng ng có nhi u u
i m nh : s c
kháng cao, d nuôi, thích nghi v i nhi u vùng sinh thái, có th
nuôi nh t ho c ch n th . Bên c nh nh ng u i m ó thì th c n c ng là m t v n
quan tr ng, hi n nay ng ng
c nuôi b ng th c n h n h p có ngu n dinh d ng
n nh nh ng chi phí ch n nuôi cao, vì th chúng ta có th t n dùng ngu n th c n
xanh
a ph ng nh : l c bình, bèo, rau mu ng, rau lang,…Vùng
ng B ng
sông C u Long có nhi u sông h , t tr ng ng p n c nên th c v t th y sinh a
d ng: l c bình, rau mu ng, bèo t m… l c bình d thu ho ch, có tác d ng gi
t,
ch ng xói mòn, l c n c gi m gây ô nhi m môi tr ng. L c bình d phát tri n
nhi u i u ki n khác nhau. các ao, sông r ch thì l c bình sinh tr ng v i t c
r t nhanh, n ng su t t 150 t n ch t khô/ha/n m (Ngy n Bích Ng c, 2000). L c
bình c ng
c ng i nông dân s d ng làm th c n cho ng ng khá ph bi n các

a ph ng. Tuy nhiên nh ng nghiên c u v hi u qu c a vi c s d ng l c bình
trong kh u ph n nuôi ng ng còn h n ch . Chính vì th
i s ch p thu n c a B
môn ch n nuôi chúng tôi ti n hành th c hi n
tài: “ nh h ng c a s d ng l c
bình (Eichhornia crassipes) trong kh u ph n lên t ng tr ng, tiêu hóa d ng ch t
và hi u qu kinh t c a ng ng a ph ng” .
M c ích c a
tài: Xác nh kh n ng tiêu th l c bình trong kh u ph n khi gi m
các m c th c n h n h p lên t ng tr ng và hi u qu kinh t c a ng ng a ph ng.
Xác nh s tiêu hóa d
và l c bình nuôi ng ng
Khuy n cáo k t qu
cho ng i dân.

ng ch t qua các kh u ph n thí nghi m có th c n h n h p
a ph ng.
t

c cho ng

i ch n nuôi ng ng nh m nâng cao thu nh p

1


Ch

ng 2: C


S

LÝ LU N

2.1. Gi I THI U CÁC GI NG NG NG
Ng ng nhà có ngu n g c t loài Ng ng tr i Anser Cinereus vùng ng b ng
châu Âu và châu Á, chúng là loài bi t bay, hàng n m vào cu i thu chúng l i bay
xu ng phía Nam tránh rét, n mùa xuân m áp chúng l i bay v phía B c. Ng ng
tr i d dàng thu n hóa. S thu n hóa c a Ng ng b t u trung và b c châu Âu và
châu Á, sau ó m i lan sang các châu khác nh châu Phi, châu M và châu Úc.
Tr i qua th i gian dài thu n hóa và phát tri n s l ng gia c m các lo i trên th
gi i vô cùng l n, trong ó h n 90% là gà, gia c m phân b r ng rãi kh p trái t,
âu có con ng i sinh s ng là
ó có gia c m.
C u trúc c th c ng nh sinh lý h c gia c m hi n i g n gi ng nh các loài chim
khác, m c dù
c thu n hóa r t lâu dài v i s can thi p c a con ng i ã ch n l c,
tuy n l a nên ã làm thay i kh i l ng c th , màu s c lông, n ng su t tr ng và
th t nh ng nhìn chung gia c m v n còn mang nhi u i m chung v i t tiên xa x a
c a chúng và các loài hoang d i hi n còn t n t i.
2.1.1. Gi ng ng ng n i
Ng ng c
Ng ng c còn
c g i là ng ng Sen, ã d c nuôi lâu i n c ta. V phân lo i,
ng ng c thuôc lo i Cynopsis sinensis, t tiên c a chúng là loài ng ng tr i, c trú
vùng Xibia và mi n B c Trung Qu c.
Ng ng c
c nuôi nhi u vùng ng b ng và trung du B c B , ng ng c có hai
lo i hình chính là lo i hình tr ng và lo i hình xám. Ng ng xám có s l ng nhi u
ng ng tr ng; Loài ng ng xám có t m vóc l n h n ng ng tr ng. Ngoài ra còn có

ng ng loang xám - tr ng do s t p gi a hai loài trên.
tu i gi t th t 90 ngày tu i, t l thân th t t 65-70% do v i kh i l ng s ng.
Nh ng n u gi t th t mu n vào lúc ng ng thay lông thì ng ng C g y, t l trên gi m
r r t. Kh n ng nh i béo c a ng ng kém so v i các loài ng ng khác. n c ta
c ng có nhi u n i v béo ng ng b ng ngô và thóc
l y th t, ng ng C không nên
dùng
nh i béo l y gan vì kh i l ng gan t ng lên không áng k so v i các
gi ng ngo i (Nguy n Th Mai, 2009).
Ng ng C th ng
theo mùa v r r t, b t u t tháng 9 n tháng 4 n m sau.
Trong th i gian này, ng ng th ng
3 l a; l a u vào tháng 9, 10
c kho ng
8-12 tr ng, l a hai vào các tháng 11-12, kho ng 10-14 tr ng, l a th ba vào tháng
2-3 kho ng 8-12 tr ng. L a gi a bao gi tr ng c ng to h n t t h n so v i hai l a
2


u và cu i. Nh v y ng ng cái bình quân
140-170g (Nguy n Th Mai, 2009).

m t v t 26-38 tr ng, kh i l

ng

2.1.2. Ng ng nh p n i
2.1.2.1. Ng ng S t
Ng ng S t có ngu n g c t Trung Qu c,
c a vào n c ta r t lâu và n nay

nó g n nh gi ng n i nh ng cho s n l ng th t cao h n h n ng ng C . Tuy v y,
Ng ng S t
Vi t Nam ã b pha t p nhi u. Chúng thích h p v i ph ng th c
ch n th trên bãi ng nh ng ng C .
Ng ng S t có t m vóc khá to, trông bên ngoài d t n. c i m khác c a ng ng
này là u to, m en th m, mào màu en và r t phát tri n, nh t là con c. M t nh
và có màu nâu xám. Ph n trên c có m t cái y m da. Thân mình dài v a ph i, ng c
khá dài nh ng h p. X ng to n ng. Thân th t màu h i tr ng. Lông có màu xám
th m chi m ph n l n s con trong àn, m t s con có lông tr ng pha nâu.
Ng ng S t sinh s n theo mùa v , v
kéo dài t tháng 10 n tháng 4 n m sau.
Tr ng có kh i l ng khá to, n ng 160-180g. Ng ng cái
lúc 8-9 tháng tu i, tuy
v y nh ng con n s m vào mùa xuân có th
s m h n do nh n
c ánh sáng
ngày dài h n, th i ti t m d n lên và thành th c s m (Nguy n Th Mai, 2009).
Ng ng cái cho s n
ng tr ng không cao. T i nhi u nông h nuôi ch n th t n
d ng, ng ng cái ch
t 20-35 tr ng m t v . T l p n 70-80% tr ng p, ng ng
con d nuôi, t l s ng cao, kh i l ng n 90 ngày tu i n ng kho ng 3 kg, n u nuôi
b ng th c n h n h p n ng t i 4 kg. Vào tu i tr ng thành, con c n ng t i 6 kg,
con cái n ng 5 kg (Nguy n Th Mai, 2009).
c i m th c qu n c a ng ng S T m ng nên khi nh i béo d b sây sát và v
th c qu n, vì v y ng i ta không dùng ng ng này v béo.
2.1.2.2. Ng ng Rên (Rheinland)
Ng ng Rên
c t o ra phía B c t nh Rheinnanie c a n c
c vào khoãng

nh ng n m 1939-1940 và hi n nay
c nuôi r t ph bi n nhi u n c trên th
gi i do có nhi u u i m.
Ng ng Rên có c i m ngo i hình c tr ng c a gi ng chuyên th t. Thân n , u
to, m ng n và kh e, có màu vàng da cam. M t có màu xanh, mí m t vi n vàng
s m, u không có mào. C to nh ng h i ng n, thân có kích th c trung bình, ng c
r ng và sâu, cánh to và kho , nh ó ng ng có th xoe cánh bay là là trên m t t
hay m t n c ao h . Chân kho , Màu vàng da cam.

3


n c ta, bình quân ng ng cái
45-55 qu m i v , n m th hai ng ng
cao
n, kh i l ng t 120-200g. T l ng ng c là ¼. Tu i
c a ng ng mái kho ng
220-250 ngày (Nguy n Th Mai, 2009).
Ng ng Rên có t c
sinh tr ng nhanh, n 8 tu n tu i ng ng có b khung to
nh ng ch a có th t, ph i nuôi thêm 2-3 tu n n a m i có th
a vào ch bi n và
nh i béo l y gan. Kh i l ng c th 10 tu n tu i t 3,7-3,9 kg. Nuôi nh t công
nghi p có th
t t i 4,5 kg, ng ng cái nh h n ng ng c kho ng 0,5-0.8 kg tu
tu i gi t th t, ng ng Rên r t phù h p nuôi l y gan (Nguy n Th Mai, 2009).
2.2 M T S

T P TÍNH C A NG NG


2.2.1. Sinh s n theo mùa
Ng ng có c i m sinh s n theo mùa v , song mùa v sinh s n c a ng ng không
th ng nh t các vùng lãnh th và không ph i t t c các loài ng ng mái u cùng
1 th i i m. Ng ng Rheinland nuôi Hungari b t u
tr ng t cu i tháng 1( có
nh ng cá th b t u
mu n h n), l y tr ng t cu i tháng 2 và k t thúc v
t
cu i tháng 6, u tháng 7. Nuôi Israel và Vi t Nam, h u h t b t u vào cu i
tháng 10 (nhi u ng ng mái t i 12 tháng, tháng 1 th m chí là tháng 2 m i b t u v
), l y tr ng p t tháng 11, k t thúc v
vào tháng 5. Ng ng C và Ng ng S
T b t uv
kho ng tháng 9 n h t tháng 4 n m sau. Vì c i m này nên
trong công tác gi ng, vi c ch n ng ng
ng ng u
t p trung vào m t mùa v
n nh r t là quan tr ng. i u này s giúp cho vi c ch m sóc, nuôi d ng ng ng
sinh s n s thu n l i h n (Nguy n Th Mai, 2009).
2.2.2.

c tính không phù h p v mùa v sinh s n gi a con tr ng và con mái

Trong t nhiên, mùa v sinh s n gi a ng ng tr ng và ng ng mái không cùng th i
i m, c i m này v n còn t n t i trong các gi ng ng ng nuôi. Ng ng tr ng
th ng b t u v sinh s n mu n n ng ng mái và k t thúc l i s m h n. ây là
nguyên nhân làm cho t l tr ng có phôi
u v và cu i v th p h n h n gi a v
. Vì v y, vi c ch n l c
nâng cao kh n ng phù h p v màu v sinh s n, gi a

ng ng tr ng và ng ng mái s góp ph n nâng cao t l tr ng có phôi.
2.2.3. Kh n ng nh

ng v

Ng ng có kh n ng nh
ng v và nh
t t h n v các l ai gia c m khác (ch
t p vài l n là quen). Chúng có th i n r t xa r i t tìm
ng v chu ng. Khi
ang i ch n nh ng mót
là chúng t tách àng tìm v
. Vì v y, không nên
cho ng ng i n quá xa, nh t là vào mùa sinh s n, s làm chúng m t.

4


2.2.4. M t s t p tính x u
V i ng ng con, ng ng th t và ng ng sinh s n th ng có hi n t ng m n lông l n
nhau. Nh ng con ng ng to, kho m và n lông nh ng con y u h n. Do m c n,
ng ng b tr i lông và ch y máu trên c th càng kích thích chúng c n m nhau d
d i h n. Hi n t ng này th òng xãy ra v i nh ng àn ng ng nuôi thâm canh mà l i
thi u rau xanh.
Trong mùa sinh s n, khi l n àn, các ng ng tr ng ánh nhau d d i h n. Bình
th ng v n có hi n t ng ánh nhau trong mùa sinh s n gi a các cá th , tuy không
d d i nh l n àn.
Hi n t ng è lên nhau i v i ng ng t 1-28 ngày tu i (con sau n m è lên con
tr c n 4-5 l p ) có th gây ch t nh ng con bên d i. Hi n t ng này t ng lên
khi nhi t

chu ng c a chu ng th p h n quy nh; l p n chu ng b
t, b
m c…(Nguy n Th Mai, 2009).
Nh ng t p tính x u này th
m nh m h n.

ng x y ra v i các l ai gia c m nh ng

2.3. TH C N VÀ NHU C U DINH D

ng ng bi u hi n

NG

Ng ng thu c loài chim n c nên chúng có th n m t l ng khá l n th c n xanh.
Chúng l i có kh n ng tiêu hao ch t x t t, vì v y nhu c u v th c n xanh c a
ng ng c ng cao và thi t y u h n. Ng ng
c n rau xanh t do không nh ng áp
ng v nhu c u vitamin mà còn kích thích tính ngon mi ng, t ng kh n ng h p thu
các ch t dinh d ng khác. Các k t qu nghiên c u cho bi t, ng ng có kh n ng s
d ng th c n xanh r t cao. Ngay trong giai o n nuôi g t ng ng con (1-28 ngày
tu i), t l th c n xanh và th c n tinh là 2-3/1 ã cho k t qu t t h n khi s d ng t
l 1/1. N u nuôi ng ng b ng th c n tinh không nh ng không t
c k t qu t t
mà còn làm t ng hi n t ng c n m nhau, nh t là ng ng t 3-8 tu n tu i (Nguy n
Th Mai, 2009). Nuôi thi u th c n xanh làm gi m t l nuôi s ng v i t t c các lo i
ng ng.
i v i ng ng sinh s n, khi thi u th c n xanh s làm gi m kh n ng
tr ng. Tuy nhiên, v i ng ng giai o n v béo l y th t, n u cho n th c n xanh t
do s làm gi m kh n ng t ng kh i l ng c th .

Có th tham kh o nhu c u và các ch t dinh d

ng cho ng ng trong b ng 2.1.

Khi nuôi ng ng ch n th , chúng thích v t c , nh t là c non và h t c . Không có c ,
chúng có th v t c nh ng qu
trên cao v a t m v i. Ng ng ít mò ki m m i nh
v t, nên ao h ch là n i chúng tho mãn b n n ng b i l i và giao ph i. Nh ng lo i
th c n ven bi n không thích h p i v i ng ng, vì v y ng i ta không th ng ng
vùng này.

5


C ng nh các l ai thu c m khác, n u nuôi thâm canh, t t nh t là nên s d ng th c
n h n h p d ng viên. Trong giai o n nuôi g t (0-4 tu n tu i), kích th c h t th c
n không quá 4mm.Nêu không có th c n h n h p d ng viên mà s d ng th c n
d ng b t, c n ph i tr n tr c khi cho n. Ng ng có n ng su t tr ng th p h n các
lo i gia c m khác nên th c n nuôi ng ng trong giai o n sinh s n th ng có t l
protein th p h n trong th c n gà và v t.
ng 2.1: Nhu c u dinh d

ng cho ng ng

Ng ng sinh tr

ng (tu n tu i)

Ch tiêu


Ng ng sinh s n
0-4

5-8

>8

2650

2650

2600

2500

Protein (%)

20

16

14

14-16

Lipid (%)

3

5


5

4

(%)

4

4

4

5

Calcium (%)

1

1

1

3

Phospho t ng s (%)

0.6

0.5


0.5

0.6

Mu i n (%)

0.4

0.4

0.4

0.4

Lysine (%)

1.0

0.95

0.81

0.66

Methionine (%)

0.37

0.35


0.3

0.26

Tryptophan (%)

0.21

0.20

0.16

0.14

Threonine (%)

0.60

0.50

0.40

0.45

Vitamin A (mg/kg)

3100

3100


3100

4130

Vitamin D3(mg/kg)

300

300

300

65

Vitamin B2 (mg/kg)

10

10

10

10

Niacin (mg/kg)

55

55


55

55

Mangan ( mg/kg)

60

60

60

40

m (mg/kg)

50

50

50

50

ng l

ng trao

i (kcal)


Ngu n: Nguy n Th Mai, 2009

6


S khác nhau gi a th c n cho ng ng và các l ai gia c m khác ch y u là thành
ph n c a kh u ph n n. Trong th c n cho ng ng th c n h t th ng chi m t l cao
n, có kh u ph n lên n 70 %. Trong các lo i th c n h t thì b p th ng
cs
d ng v i t l th p h n. T l các lo i th c n giàu protein trong kh u ph n n cho
ng ng c ng th p h n so v i th c n cho gà và v t.
Nhu c u v các ch t dinh d ng c a ng ng c ng t ng t nh các lo i gia c m
khác. Trong kh u ph n n bao g m các nhóm ch t dinh d ng nh n ng l ng,
protein, acid amin, vitamin và khoáng.
Nhu c u v m i nhóm ch t dinh d ng này i v i ng ng khác nhau tùy
tu i và
m c ích ch n nuôi. V i ng ng th t th ng ph m, nhu c u v các ch t dinh d ng
cao h n i v i ng ng h u b cùng l a tu i. Ng ng th t có kh n ng sinh tr ng
nhanh trong th i gian ng n. Th i gian k t thúc v béo khác nhau tùy vào m c
u t . Vì th v i ng ng nuôi th t, tùy i u ki n c th mà có th nuôi theo các
ph ng th c khác nhau u có th mang l i k t qu t t. V i t p tính thích n c , v i
ng ng h u b ch c n nuôi c m xác nên vi c ch n th trên các bãi c là thích h p và
kinh t h n. V i ng ng sinh s n, do n ng su t tr ng th p, b n n ng p còn r t cao,
th i gian ngh
p còn dài nên nuôi ng ng theo ph ng th c thâm canh c ng
hi u q a h n ph ng th c nuôi thâm canh v i trình
cao.
C ng nh các lo i gia c m khác, nhu c u cac ch t dinh d ng cho ng ng ph thu c
vào các y u t khác nhau. Nhu c u dinh d ng c a ng ng th t th ng ph m c ng

ng t nh cho ng ng sinh tr ng giai o n t 0-8 tu n tu i.
2.4. K

THU T NUÔI D

NG NG NG TH T TH

NG PH M

Ng ng th t th ng ph m c ng
c nuôi b ng nhi u ph ng th c khác nhau: nuôi
thâm canh, nuôi bán thâm canh (nuôi ch n th có u t ) và nuôi qu ng canh (ch n
th t nhiên). Do ngu n g c th c n t nhiên ngày càng khan hi m, môi tr ng b ô
nhi m h n, nên hi u qu nuôi theo ph ng th c qu ng canh r t th p, Dù nuôi theo
ph ng th c nào thì k thu t c b n là gi ng nhau; ch khác nhau v th i gian nuôi
và m c
u t . Nuôi thâm canh t
ng k t thúc v béo 56 ngày tu i; nuôi bán
thâm canh 70 ngày tu i; nuôi qu ng canh k t thúc 100 ngày tu i. Nuôi ng ng
th t th ng chia làm hai giai o n, giai o n ng ng con (giai o n sinh tr ng) và
giai o n t 28 ngày tu i n khi k t thúc (giai o n ng ng dò, giai o n v béo ).
Khi l a ch n ph ng th c nuôi ng ng th t th ng ph m ph i tùy thu c vào
ki n t nhiên, kh n ng kinh t và th tr ng tiêu th mà quy t nh cho h p lý

u

2.4.1. Giai o n 1 -28 ngày tu i (nuôi g t)
Giai o n này, ng ng có t c
sinh tr ng nhanh, c n cho ng ng n th c n có
ch t l ng t t. Kh u ph n n ph i m b o y

và cân b ng v các ch t dinh
ng theo nhu c u. L ng th c n thu nh n h ng ngày c a ng ng tùy thu c vào
gi ng, th tr ng c a m i àn, ch t l ng th c n, mùa v và ph ng th c nuôi.

7


Ng ng có kh n ng sinh tr ng r t nhanh trong nh ng tu n tu i u tiên. Nuôi
ng ng th t th ng ph m, t c
sinh tr ng càng nhanh càng t t. V i th c n có
ch t l ng nh nhau, ng ng n càng nhi u th c n thì c ng
sinh tr ng càng
cao.
ng ng phát huy h t kh n ng sinh tr ng, nên cho n t do, th a mãn nhu
c u v các ch t dinh d ng. L ng th c n hàng ngày cho ng ng nuôi th t t ng d n
theo tu i.
1 tu n tu i l

ng th c n tinh m i ngày t 35-45 g/con.

2 tu n tu i

ng th c n tinh m i ngày t 90-120 g/con.

3 tu n tu i l

ng th c n tinh m i ngày t 140-180 g/con.

4 tu n tu i l


ng th c n tinh m i ngày t 210-250 g/con.

ng ng sinh tr ng, phát tri n t t, c n ph i cung c p
T l th c n xanh và th c n tinh t 1:1 n 1:3.

th c n xanh h ng ngày.

Th c n tinh và n xanh ph i
máng riêng; không nên tr n chung th c n tinh
và th c n xanh. Khi tr n chung, ng ng không n h t trong 12 gi thì ph i b i gây
lãng phí. H n n a n u tr n chung th c n nhanh b ôi n, làm gi m tính ngon
mi ng. Nh t là vào mùa hè, th c n b ôi d gây b nh
ng tiêu hóa. Th c n xanh
cho ng ng con c n
c thái nh v i kích th c t 0,5-2cm, kích th c th c n
xanh t ng d n theo
tu i.
Máng n cho n th c n tinh c n 2-3cm chi u dài máng cho m t ng ng con t 128 ngày tu i. Máng n c n có l i ch n
ng ng không d m vào th c n trong
máng.
N u nuôi ng ng theo ph ng th c ch n th thì sau 5 ngày tu i ã có th
a ng ng
i ch n. Lúc này ng ng v n còn y u nên chúng ch t i
c n nh ng bãi ch n
g n. Nh ng bãi ch n xa ph i ch ng ng i. Bãi c ch n ng ng l a tu i này c n có
nhi u c non, b ng ph ng và không quá r m r p. Ng ng thích n c g u và c gà
non; ng ng n c thì phân khô h n các lo i rau tr ng. Sau 15 ngày tu i, ng ng có
th t i n t do trên các bãi ch n. Lúc này kh n ng ho t ng c a ng ng r t
m nh, chúng s c x o ki m th c n, nh t là c , lá và c . c n chú ý
ng ng không

phá ho i hoa m u.
2.4.2. Giai o n t 29-30 ngày tu i
M c ích nuôi d
d ng th c n t t,

ng trong giai o n này là t c
sinh tr ng nhanh, hi u qu s
m b o kh i l ng c th và ch t l ng th t khi xu t chu ng.

T 29-30 ngày tu i, ng ng có kh n ng t ng kh i l ng r t nhanh. Kh i l ng c
th ng ng có th t ng thêm 125-138% so v i kh i l ng 4 tu n tu i. T c
sinh

8


tr

ng cao nh t
c ta có t c
2009).

giai o n 36-56 ngày tu i. Giai o n này ng ng Rheinland nuôi
sinh tr ng tuy t i t 80-110g/con/ngày (Nguy n Th Mai,

Kh i l ng c th
m b o tiêu chu n gi t th t là 4kg/con. Kh i l ng này c n
t 56 ngày tu i v i ph ng th c nuôi thâm canh và 70 ngày tu i v i ph ng
th c nuôi ch n th có u t .
ng th c n tiêu th c a ng ng cao nh t trong giai o n 40-63 ngày tu i. Trung

bình trong m t ngày êm, m i ng ng th t th ng ph m có th n h t 330-370g th c
n tinh và 1000g th c n xanh (Nguy n Th Mai, 2009).
T 35 ngày tu i, ng ng b t u m c lông m ng, t 70 ngày tu i ng ng b t u thay
lông theo tu i. C n cung c p y
ch t dinh d ng
ng ng phát tri n lông,
ng th i v n t ng kh i l ng c th t t, m b o kh i l ng c th khi xu t
chu ng. Giai o n này chú ý cung c p thêm các acid amin có ch a l u hu nh, các
nguyên t khoáng vi l ng ( c bi t là Mn, Cu, Zn) và các vitamin.
Khi nuôi thâm canh c n cho ng ng n nhu c u áp ng y và cân b ng các ch t
dinh d ng, c n chú ý nhu c u rau xanh, các vitamin và khoáng.
Ng ng
c n th c n tinh t do
th a mãn t i a nhu c
c n cung c p
th c n xanh cho ng ng, t l gi a th c
kho ng 1:1. Tuy nhiên, hai tu n cu i v béo nên gi m t l
c nhi u th c n tinh giúp chúng t ng kh i l ng c th t

u các ch t dinh d ng.
n tinh và th c n xanh
rau xanh
ng ng n
t h n.

Nên
th c n nhi u l n
th c n luôn t i m i, kích thích tính ngon mi ng
ng ng n nhi u th c n s l n nhanh. Th c n
lâu trong máng có mùi ôi, ng ng

không thích n. Nên cho ng ng n th c n tinh và th c n xanh các máng riêng.
N u có i u ki n, tr n th c n tinh và th c n xanh thái nh (1-3cm) cho ng ng n
r t t t. tuy nhên cách này t n r t nhi u công lao ng nên không phù h p v i ch n
nuôi công nghi p.
Ng ng th ng n
c nhi u th c n vào sáng s m, chi u t i và ban êm. Ban
ngày ng ng n không nhi u ây là i m c n l u ý trong k thu t nuôi ng ng th t.
ng th c n trung bình h ng ngày cho m i con ng ng th t theo ph ng th c nuôi
thâm canh ph thu c vào nhi u y u t khác nhau và t ng d n theo
tu i. Có th
tham kh o l ng th c n tiêu th h ng ngày c a ng ng Rheinland n c ta:
5 tu n tu i m i ngày m t ng ng n h t 260g th c n tinh và 360g th c n xanh.
6 tu n tu i m i ngày m t ng ng n h t 320g th c n tinh và 375g th c n xanh.
7 tu n tu i m i ngày m t ng ng n h t 360g th c n tinh và 265g th c n xanh.

9


8 tu n tu i m i ngày m t ng ng n h t 390g th c n tinh và 180g th c n xanh.
Trong giai o n này
ng ng thu nh n th c n t t, m i con c n 4-6 cm chi u dài
máng n. Máng n c n có ch p
ng ng không d m vào trong máng làm b n th c
n.
Nuôi ng ng th t b ng ph ng th c bán thâm canh còn g i là nuôi ch n th có u
, th i gian nuôi dài h n trong giai o n này có th s d ng th c n có hàm l ng
các ch t dinh d ng nuôi thâm canh. Giai o n 29 - 42 ngày tu i s d ng th c n
có hàm l ng protein 14,5 - 15% (nuôi thâm canh là 16,5 -17%). T 43 - 70 ngày
tu i s d ng th c n có hàm l ng protein 13,5 - 14% (ph ng th cnnuôi thâm
canh là 15 - 16,5%) .

Cho n th c n h n h p và k t h p v i ch n th
t n d ng ngu n th c n t nhiên
trên bãi ch n. L ng th c n trung bình h ng ngày cho m i con ng ng th t theo
ph ng th c nuôi bán thâm canh c ng ph thu c vào nhi u y u t khác nhau và
ng d n theo tu i. L ng th c n cho ng ng Rheinland t 5 - 10 tu n tu i n c
ta nh sau:
5 tu n tu i m i ngày m t ng ng n h t 240g th c n tinh và 570g th c n xanh.
6 tu n tu i m i ngày m t ng ng n h t 290g th c n tinh và 365g th c n xanh.
7 tu n tu i m i ngày m t ng ng n h t 330g th c n tinh và 495g th c n xanh.
8 tu n tu i m i ngày m t ng ng n h t 360g th c n tinh và 480g th c n xanh.
9 tu n tu i m i ngày m t ng ng n h t 340g th c n tinh và 350g th c n xanh.
10 tu n tu i m i ngày m t ng ng n h t 270g th c n tinh và 340g th c n xanh.
N u nuôi ng ng vào mùa g t, l ng th c n tinh có th gi m th p tùy vào l ng
thóc có trên ng. T 29 - 56 ngày ch c n cung c p thêm m i ngày 60 - 80g th c
n tinh va 500 - 700g rau xanh; bình th ng ch cho n vào ban êm, tr nh ng
ngày m a bão không ch n th
c ph i cho n thêm c ban ngày. T 56 - 70 (75)
ngày, cho n thêm m i ngày 150 - 200g rau xanh (Nguy n Th Mai, 2009).
2.4.3. K thu t nh i béo ng ng
Nh i béo ng ng là ph ng pháp tích c c nh t b ng cách cho n c ng b c. Trong
m t th i gian ng n, bu c ng ng ph i n th t nhi u th c n
t ng kh i l ng thit,
m hay gan béo. K thu t nh i béo ng ng theo nh ng nguyên t c c b n nh sau:
Ph i ch n ng ng gi ng thích h p. Không ph i gi ng ng ng nào c ng có th nh i
béo hi u qu . Ng ng c và ng ng S t không thích h p cho vi c nh i l y gan hay

10


m vì kh n ng tích l y m c a các gi ng ng ng này r t kém. Ng ng Landes hay

con lai gi a ng ng Landes v ng ng Rheinland r t thích h p v i vi c nh i béo.
Tu i nh i béo thích h p. Nh i béo quá s m hay quá mu n u kém hi u qu , vì làm
t l ch t t ng cao ho c kh n ng t ng kh i l ng c th k m. Tu i nh i béo thích
h p nh t là t 56 - 70 ngày tu i.
K n ng nh i. N
i ti n hành thao tác nh i th c n cho ng ng ph i có tay ngh
t t. Các thao tác ph i m b o nh nhàng nh ng nhanh nh n
không gây stress
quá m nh i v i ng ng.
Chu ng nuôi ng ng nh i béo. Yêu c u chu ng nuôi v c b n nh
i v i các loài
nuôi ng ng th t khác. n yên tính h n, h i t i h n
ng ng tho i mái sau khi nh i
th c n.
Th c n nh i ng ng. Ph i l a ch n th c n h n h p v i t ng gi ng ng ng. C b n
là th c n nh i ph i m m, d tiêu hóa, m b o yêu c u v sinh và nhu c u dinh
ng. Khi ng ng t kh i l ng c th và
béo theo ý mu n, không dùng th c
n h n h p v béo mà dùng th c n ch y u v béo là b p ngâm m m ho c n u
chín
c b sung thêm kho ng 5 - 8% b t u nành rang chín; 2- 3% b t ca hay
b t th t; 5% rau xanh thái nh ; 0.3% mu i n (Nguy n Th Mai, 2009)..
Th i gian nh i béo. Th i gian nh i béo tùy thu c vào lo i ng ng và m c ích nh i
và ch t l ng s n ph m. Ví d nh i l y th t thì th t béo v a hay th t béo; gan to v a
và ch c hay th t to và béo. Thông th ng, s d ng lo i th c n trên
nh i béo
ng ng trong kho ng t 2 - 3 tu n là thích h p, lúc này có th xu t chu ng
gi t
th t hay l y gan.
2.5. K


THU T NUÔI D

NG NG NG SINH S N

2.5.1. Giai o n h u b
Nuôi ng ng gi ng trong giai o n t 1 - 12 tu n tu i c ng t ng t nh nuôi ng ng
th t. Sau 70 ngày tu i, ch n nh ng con
tiêu chu n làm gi ng nuôi h u b .
Khi ch n ng ng h u b , ch y u là d a vào ngo i hình k t h p v i kh i l ng c
th và các chi u o. C n chú ý khi tuy n ch n
tráng ng huy t trong các àn
ng ng.
Phân bi t ng ng tr ng và ng ng mái b ng ngo i hình trong giai o n này v n còn
d nh m l n. Th ng ng ng tr ng có t m vóc to và n ng h n ng ng mái, c dài,
dáng nhanh nh n.
chính xác v n ph i dùng ph ng pháp m l nguy t ki m tra
gai giao c u. Ng ng tr ng có gai giao c u màu h ng nh t, dài kho ng 1.5cm; con
mái không có gai giao c u, l huy t nhãn và m m h n.

11


Th i gian nuôi ng ng h u b tùy theo t ng gi ng, trong kho ng t 160 – 180 ngày
tu i. Th i gian này nuôi tách nhau riêng ngõng tr ng và ng ng mái. Ng ng h u b
ch c n nuôi h n ch (nuôi c m xác) v i kh u ph n n có m c n ng l ng và hàm
ng protein th p h n giai o n tr c .
ng c ng cho àn ng ng h u b
h ng ngày.


i n trên các bãi c

gi m l

ng th c n tinh

Khi chuy n ng ng h u b lên àn sinh s n, c n tuy n ch n l i m t l n n a
nh ng con ng ng không
tiêu chu n.

lo i

2.5.2. Giai o n sinh s n
Nuôi ng ng sinh s n th
và th i k ngh .

ng chia làm 3 th i k là th i k

tr ng; th i k

p tr ng

Trong th i k
tr ng, tuy cùng m t l a tu i nh ng không ph i toàn b ng ng mái
cùng m t th i i m mà có con
tr c, có con
sau. Kho ng cách gi a nh ng
cá th
s m và mu n là khá xa, có khi t i 3, 4 tháng. Ng ng Rheinland nuôi
c ta b t u

t tháng 10 nh ng c ng có nhi u con n tháng 2 n m sau m i
b t u vào . Nh ng cá th nào
s m thì n ng su t cao. Nh ng ng ng mái b t
u
t tháng 10 có th cho n ng su t tr ng là 73 tr ng, trong khi nh ng con n
tháng 2 m i vào
ch cho n ng su t 46 tr ng. Trong v
, nh ng con
càng
nhi u, c ng
r ng lông càng l n, b lông trông x xác. Ng c l i nh ng con
ít, b lông sáng bóng, m t mà trông r t p.
Ch n l c
nâng cao s n l ng tr ng không nh ng làm gi m th i gian s d ng
ng ng sinh s n mà còn làm gi m kho ng cách v n ng su t gi a các n m
tr ng.
Khi n ng su t tr ng còn th p (kho ng d i 40 tr ng/mái) thì n ng su t tr ng c a
m th 2 cao h n n m th nh t kho ng trên 20%. Nh ng àn
c ch n l c nâng
cao kh n ng
tr ng ( ng su t tr ng t trên 50tr ng/mái), n ng su t tr ng n m
th hai cao h n n m th nh t kho ng 13%. Th i gian s d ng t 5 n m gi m xu ng
còn 4 n m. V i nh ng àn ng ng có n ng su t tr ng cao, c c u tu i c a àn ng ng
nên b trí ng ng
n m th nh t chi m 35%; n m th hai 25%; n m th ba 23%,
m th t 17% là h p lý. V i nh ng àn ng ng có n ng su t tr ng không cao, có
th s d ng t i 5 n m, t l ng ng
n m th nh t chi m 10%; n m th hai 20%;
m th ba 35%; n m th t 25% và n m th n m 10% (Nguy n Th Mai, 2009).
T l ng ng các l a tu i khác nhau h p lý s giúp cho kh n ng sinh s n t t.

Ng ng nên ch n th nh ng bãi c g n chu ng nuôi chúng d tìm
.

12