CHĂM sóc BN đặt SONDE TIỂU
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (965.35 KB, 19 trang )
CHĂM SÓC BỆNH NHÂN
ĐẶT SONDE TIỂU
ĐD: LÊ THỊ HẢI PHƯƠNG
Mục tiêu
1. Củng cố kiến thức quy trình đặt sonde tiểu
2. Nắm được biến chứng, nguyên nhân, cánh phòng ngừa
3. Thực hành đúng nguyên tắc vô khuẩn
Nội dung
1. Định nghĩa, mục đích
2. Chỉ định, chống chỉ định
3. Biến chứng, nguyên nhân, cánh phòng ngừa
Định nghĩa
Thông tiểu là phương
pháp
dùng
một
ống
thông đặt từ niệu đạo
vào đến bàng quang để
dẫn lưu nước tiểu ra
ngoài:
Mục đích
Làm giảm sự khó chịu và căng quá mức do ứ đọng nước tiểu
trong bàng quang
Đo lường khối lượng, tính chất của nước tiểu trong bàng quang
Lấy mẫu nước tiểu vô trùng để xét nghiệm
Làm sạch bàng quang
Dẫn lưu để theo dõi lượng nước tiểu: shock, suy thận cấp, ngộ
độc, bỏng nặng…
Chỉ định
Giải áp trong trường hợp người bệnh (NB) bí tiểu
Chuẩn bị cho NB phẫu thuật: cắt dạ dày, sọ não…
Lấy mẫu nước tiểu vô khuẩn làm xét nghiệm
Bơm thuốc vào điều trị các bệnh lý bàng quang, hệ niệu
hoặc để chụp bàng quang ngược dòng
Chống chỉ định
Chống chỉ định
Giập rách niệu đạo
Chấn thương tiền liệt tuyến
Nhiễm khuẩn niệu đạo
Các phương pháp dẫn lưu
1. Dùng ống thông từ niệu đạo vào bàng quang
Thông tiểu thường hoặc thông tiểu liên lục
Chỉ định trong tất cả các trường hợp cần dẫn lưu nước tiểu
sonde netalon
sonde foley
Các phương pháp dẫn lưu
2. dẫn lưu bàng quang qua da
Áp dụng trong các trường hợp không dẫn lưu nước tiểu
qua niệu đạo được: giải phẫu đường tiết niệu, chấn
thương niệu đạo…
Tai biến, biến chứng, nguyên
nhân và cách phòng ngừa
Tai biến, biến
chứng
Nguyên nhân
1.Nhiễm trùng lỗ • Kỹ thuật đặt không vô
tiểu, niệu đạo,
khuẩn
bàng
quang, • Túi chứa để cao hơn
niệu quản, thận
bàng quang
• Hệ thống dẫn lưu
nước tiểu hở, không 1
chiều
• Thời gian lưu ống quá
lâu
• Rửa
bàng
quang
không đúng kỹ thuật
vô khuẩn
Xử trí, phòng ngừa
• Áp dụng đúng kỹ thuật vô
khuẩn
• HD vệ sinh bộ phận sinh
dục
• Túi đựng nước tiểu phải
thấp hơn bàng quang >=
60cm, treo trên thành
giường
• Hệ thống dây nối phải kín,
vô khuẩn,1 chiều
• Thời gian lưu ống tuỳ theo
chất liệu ống thông, tình
trạng Nb
Tai biến, biến chứng, nguyên nhân
và cách phòng ngừa
Tai biến, biến Nguyên nhân
chứng
Xử trí, phòng ngừa
2. tổn thương • Ống thông không
niêm mạc niệu
đúng kích cỡ
• Động tác đặt thô
đạo
bạo
• Tư thế dương vật
NB không đúng
• Đặt thông tiểu nhiều
lần / ngày
• Kích cỡ ống thông phải phù
hợp với từng lứa tuổi (Người
lớn: 16-18-20 Fr, Trẻ em : 8-1012 Fr)
• Động tác đặt nhẹ nhàng
• Tư thế dương vật vuông góc
với NB
• Không nên đặt thông tiểu quá
2lần/ ngày
Tai biến, biến chứng, nguyên nhân
và cách phòng ngừa
Tai biến, biến
Nguyên nhân
Xử trí, phòng ngừa
chứng
3. xuất huyết
bàng quang
• Giảm áp suất đột • Lấy nước tiểu ra từ từ,
ngột trong lòng bàng
tránh làm giảm áp lực đột
quang
ngột lòng bàng quang
• Ống thông tiểu chưa • Phải chắc chắn ống vào sâu
đặt đúng vị trí,đã
trong bàng quang mới bơm
bơm bóng giữ
bóng giữ
Tai biến, biến chứng, nguyên nhân
và cách phòng ngừa
Tai biến, biến
chứng
Nguyên nhân
Xử trí, phòng ngừa
4. Hoại tử niệu
đạo
• Do cố định ống
quá chặt
• Do túi chứa nước
tiểu quá nặng
• Không có định ống
sonde quá chặt
• Đổ nước tiểu khi được
1/2, 2/3 túi
Tai biến, biến chứng, nguyên nhân
và cách phòng ngừa
Tai biến, biến chứng
Nguyên nhân
Xử trí, phòng ngừa
5. Dò niệu đạo
• Cố định ống sonde
• Nam: cố định hướng
không đúng vị trí
10h, 2h
• Nữ : hướng 3h, 9h
6. hẹp niệu đạo
• Tổn thương niêm • Thủ thuật đặt nhẹ
mạc niệu đạo tạo
nhàng
sẹo
Tai biến, biến chứng, nguyên nhân
và cách phòng ngừa
Tai biến,biến
Nguyên nhân
Xử trí, phòng ngừa
chứng
7. sỏi bàng
quang
• Thời gian lưu • Lưu ống tùy theo chất liệu
ống quá lâu
óng sonde và tình trạng NB
• NB uống ít nước • Nếu không có chống chỉ định
nên cho NB uống nhiều nước
8. Teo bàng
quang
• Đặt sonde tiểu
lâu ngày
• Nếu không cần theo dõi nước
tiểu mối giờ, nên khóa dây
dẫn nước tiểu mỗi 3h/1 lần
để tập cho bàng quang hoạt
động
Tai biến, biến chứng, nguyên nhân
và cách phòng ngừa
Tai
biến,
chứng
biến Nguyên nhân
9. nhiễm trùng huyết
Xử trí, phòng ngừa
• Nhiễm
trùng • Tránh gây nhiễm
đường niệu do đặt
trùng
sonde tiểu
Các dấu hiệu nhiễm trùng
Đau vùng bụng dưới
Màu sắc nước tiểu thay đổi: đục, cặn lắng, mùi hôi
Số lượng nước tiểu ít, sậm màu
Đau rát nơi lỗ tiểu
Sốt ớn lạnh
Đôi khi có tiểu máu
Cấy nước tiểu có vi trùng
Kết luận
Đặt sonde tiểu là một thủ thuật thường quy nhằm hỗ
trợ cho quá trình điều trị và chẩn đoán bệnh
Cần đảm bảo thực hiện đúng quy trình vô khuẩn trong
quá trình đặt sonde.
Giữ vệ sinh sạch sẽ bộ phận sinh dục
Hướng dẫn bệnh nhân hoặc người nhà cách tập phục
hồi chức năng bàng quang.
