----------

SÁNG KIẾN
Đề tài:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIẢM TỶ LỆ HỌC SINH CHƯA NGOAN”



PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Chắc hẳn các bạn đã biết, trong công tác chủ nhiệm thì vấn đề học
sinh chưa ngoan là mối trăn trở lớn, niềm băn khoăn, có thể nói là sự nhứt
nhối cho mỗi giáo viên chúng ta khi gặp phải những đối tượng này. Là những
người đảm nhận thiên chức giáo dục, rõ ràng chúng ta phải có trách nhiệm cải
tiến các em chưa ngoan, không thể để thành phần này tồn tại trong một tập thể
lớp. Bản thân tôi đã trải qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, đã gặp nhiều
trường hợp học sinh chưa ngoan, thực trạng ban đầu của các em nay là “nhác
học, đa số các em học yếu, quậy phá không chấp hành nội quy của nhà
trường, đặc biệt có em rất lì đòn. Với các em này thì học hay không học cũng
mặc kệ, qua loa nếu ta không chú trọng vào việc uốn nắn các em thì trên đà
trượt ấy các em càng tệ hại hơn, không những các em làm buồn lòng gia đình,
làm ảnh hưởng đến tập thể lớp, có hại cho bản thân em mà còn là “mối đe dọa
lớn cho xã hội. Một tập thể tốt thì không thể tồn tại cá nhân chậm tiến gây tác
hại lớn về mọi phương diện, hơn nữa “Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”.
Chính vì vậy trong công tác chủ nhiệm tôi rất xem trọng việc giáo dục, giúp
đỡ học sinh chưa ngoan và tôi đã đạt được kết quả khả quan trong những năm
học qua nên tôi mạnh dạn chọn đề tài:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIẢM TỈ LỆ HỌC SINH CHƯA NGOAN TRONG
CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP Ở TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH”
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. Quan niệm về giáo dục
Giáo dục là quá trình toàn vẹn hình thành nhân cách, được tổ chức có

mục đích, có kế hoạch, thông qua hoạt động và quan hệ giữa nhà giáo dục và
người được giáo dục nhằm chiếm lĩnh kinh nghiệm xã hội của loài người.
Giáo dục là quá trình tác động tới thế hệ trẻ về đạo đức, tư tưởng, hành vi
nhằm hình thành niềm tin, lý tưởng, động cơ, thái độ, hành vi, thói quen ứng
xử đúng đắn trong xã hội. Khi bàn về vai trò yếu tố giáo dục trong sự phát


triển nhân cách con người, Bác Hồ đã viết trong bài thơ “Nửa đêm” (trích
“Nhật ký trong tù”):
“Hiền dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên”
Theo quan niệm của Hồ Chí Minh con người ta khi mới sinh ra vốn bản
chất là tốt, nhưng chỉ sau do ảnh hưởng của giáo dục và môi trường sống cùng
sự phấn đấu, rèn luyện của mỗi cá nhân mà hình thành những con người
thiện, ác khác nhau. Câu nói của người xưa trong Tam Tự Kinh: “Nhân chi sơ,
tính bản thiện” đã từng được Người nhắc lại nhiều lần trong các bài viết, bài
nói chuyện. Theo Người con người sinh ra bản chất là tốt, song trong xã hội
luôn có thiện và có ác nên trong bản thân mỗi con người cũng có thiện và ác.
Cái ác có là do ảnh hưởng của xã hội và sự biến đổi của mỗi người. Do đó,
giáo dục làm một nhiệm vụ vô cùng cần thiết là rèn luyện, biến đổi dần dần
tính cách con người, hướng người ta đến sự hoàn thiện của một nhân cách tốt
đẹp, xây dựng một xã hội với những con người có ích và hướng thiện.
Là một nhà giáo chúng ta phải có tầm hiểu biết sâu rộng trên tất cả mọi
lĩnh vực thì mới có thể giáo dục học sinh một cách toàn diện, tạo ra những
con người có ích cho xã hội. Trong đó việc giáo dục đạo đức cho học sinh cá
biệt là một vần đề quan trọng và cấp thiết trong thời đại hiện nay và là vấn đề
khá nan giải, phức tạp và hết sức nhạy cảm. Công việc này đã và đang trở
thành một thách thức lớn không chỉ riêng mỗi giáo viên mà nó còn là một khó
khăn cho cả Ngành giáo dục.Những năm gần đây, đất nước ta bước vào thời
kì mở cửa hội nhập, đời sống vật chất, tinh thần ngày càng được cải thiện.

Nhưng trong xã hội hiện nay còn tồn tại nhiều hiện tượng tiêu cực, nhiều tệ
nạn xã hội như : cờ bạc, rượu chè, ma túy, văn hóa phẩm đồi trụy, bạo lực, …
đã khiến cho nhà trường nói chung và giáo viên nói riêng gặp không ít khó
khăn trong việc giáo dục học sinh.
Trong thời đại kinh tế thị trường như hiện nay, học sinh ở lứa tuổi
THCS là một lứa tuổi rất dễ đua đòi, dễ học theo người khác và rất dễ bị sa
ngã. Điều đó không chỉ do sự tác động của môi trường bên ngoài mà còn chịu


ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố mà một trong những yếu tố quan trọng là tâm sinh
lý lứa tuổi học sinh THCS. Bởi vì có nhiều giáo viên đảm nhiệm việc giáo
dục học sinh bậc THCS cho rằng, lâu nay các nhà giáo dục mới chỉ quan tâm
học sinh vào lớp một và khi học sinh chuẩn bị tốt nghiệp THPT, chưa quan
tâm khi học sinh bước vào bậc THCS.
Họ chưa thấy được rằng đây mới là quãng thời gian vô cùng quan trọng
khi trẻ có những chuyển biến phức tạp về tâm sinh lý. Lứa tuổi học sinh
THCS được đánh giá là lứa tuổi có nhiều đột phá, biến chuyển tâm sinh lý
khá mạnh mẽ, nó được biểu hiện một cách tập trung nổi bật giữa cái tốt và cái
xấu, khi thì mạnh mẽ can trường, khi thì đua đòi, tò mò bắt chước cái tốt lẫn
cái xấu,… Đây là thời kỳ phát triển phong phú, đa dạng, phức tạp nhưng vô
cùng quan trọng trong quá trình phát triển, hình thành nhân cách và trí tuệ của
mỗi cá nhân. Đây là độ tuổi chịu sự tác động mạnh của xã hội, gia đình và nhà
trường mà đặc điểm nổi bật là tiếp nhận nhanh cái tốt và cái xấu, phản kháng
yếu ớt trước sự tấn công của kẻ xấu nhất là những kẻ xấu mang bộ mặt lương
thiện. Tôi nghĩ rằng, là giáo viên ai cũng mong ước đem lại những hạnh phúc
đơn sơ cho các em, những nụ cười và đôi mắt sáng sung sướng khi trẻ nhận
được những thành tích trong học tập và mong ước sự nghiệp giáo dục của
mình ngày một tốt đẹp hơn. Để thực hiện được mong ước đó, gia đình, nhà
trường và xã hội phải phối hợp chặt chẽ với nhau để cùng làm tốt công tác
giáo dục học sinh nhằm ngăn chặn, hạn chế và khắc phục học sinh hư, học

sinh chưa ngoan trong nhà trường. Trong nhiều năm qua, không ít lần tôi đã
băn khoăn, trăn trở suy nghĩ, tìm tòi nhiều giải pháp để giáo dục “ học sinh
chưa ngoan về đạo đức”. Sau đây tôi sẽ trình bày một số kinh nghiệm nhỏ của
mình trong việc giáo dục học sinh cá biệt với mong muốn các em sẽ trở thành
những người con ngoan, trò giỏi, có ích cho gia đình và cho xã hội.
1.2. Vị trí - chức năng - nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm
1.2.1..Vị trí
Giáo viên chủ nhiệm lớp có vai trò quan trọng trong việc giáo dục nhân
cách học sinh một cách toàn diện. Bởi lẽ họ là người trực tiếp đảm đương vai


trò quản lý học sinh trong một lớp, trực tiếp tổ chức cho học sinh thực thi mọi
yêu cầu giáo dục do nhà trường đặt ra. Giáo viên chủ nhiệm được coi là “Hiệu
trưởng” của một lớp, là người gần gũi học sinh nhất, hiểu rõ tâm tư tình cảm
của học sinh, luôn trực tiếp uốn nắn kịp thời những hành vi sai trái của học
sinh và giúp đỡ học sinh phát triển đúng hướng.
1.2.2. Chức năng
Giáo viên chủ nhiệm là người có chức năng quản lý giáo dục toàn diện
học sinh của lớp, quản lý và giáo dục học sinh là hai mặt thể thống nhất nó có
liên kết trực tiếp với nhau. Để giáo dục tốt phải quản lý tốt, quản lý tốt sẽ giúp
giáo dục tốt.
Biết tổ chức cho tập thể học sinh hoạt động tự quản nhằm phát huy tính
tích cực của học sinh, giáo viên chủ nhiệm là người cố vấn cho tập thể lớp, có
nghĩa là giáo viên chủ nhiệm không trực tiếp điều khiển mà biết bồi dưỡng
năng lực tự quản cho đội ngũ cán bộ lớp để cho các em trực tiếp điều hành
các hoạt động chung của lớp.
Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa tập thể học sinh với các tổ chức xã
hội trong và ngoài nhà trường,là người tổ chức phối hợp các lực lượng giáo
dục… Giáo viên chủ nhiệm là người lĩnh hội những nghị quyết và tư tưởng
chỉ đạo của nhà trường tới lớp chủ nhiệm. Là người bảo vệ học sinh về mọi

mặt một cách hợp lý, có quyền phản ánh với hiệu trưởng và nguyện vọng của
học sinh để có giải pháp giải quyết phù hợp kịp thời có tác dụng giáo dục.
Giáo viên chủ nhiệm phải đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh và tập
thể lớp. Chức năng này có ý nghĩa cực kỳ quan trọng với quá trình học tập rèn
luyện và phát triển nhân cách của học sinh. Vì sự đánh giá khách quan chính
xác và đúng mực là một trong những điều kiện quan trọng để thầy và trò điều
chỉnh mục đích kế hoạch hành động cho cả lớp và cho mỗi thành viên. Việc
đánh giá này được thông qua nhiều kênh đánh giá: tập thể tổ, lớp đánh giá,
cha mẹ học sinh, giáo viên bộ môn…
1.2.3. Nhiệm vụ


Nắm vững mục tiêu cấp học - lớp học và chương trình giáo dục dạy học
của nhà trường tức là phải nắm vững các văn bản quy định của nhà nước và
của bộ giáo dục - kế hoạch năm học của nhà trường về vấn đề giáo dục và dạy
học. Nắm vững cơ cấu tổ chức của nhà trường, nắm chắc mỗi đặc điểm của
học sinh như hoàn cảnh, đặc điểm về thể chất tâm lý, tính cách và hành vi đạo
đức, năng khiếu, sở thích…là hết sức quan trọng và cần thiết. Nắm vững
những đặc điểm trên giáo viên có thể lựa chọn những biện pháp tác động sư
phạm phù hợp nhằm khơi dậy và phát huy những mặt mạnh sẵn có ở mỗi em,
đồng thời hình thành và phát triển thêm những phẩm chất để xây dựng cho
các em cuộc sống tâm hồn và tình cảm phong phú, có cách nghĩ trong sáng,
có tấm lòng cao cả và nhân hậu, có năng lực và sức khoẻ dồi dào để thích ứng
cuộc sống độc lập và đáp ứng yêu cầu của thời đại.
2. Tính mới của đề tài
Công tác chủ nhiệm là một công việc thường xuyên, khá gắn bó với người
giáo viên và hầu như giáo viên dạy bộ môn nào cũng từng kinh qua công tác
này. Vì vậy, đối với mỗi nhà giáo trong quá trình đảm nhiệm trọng trách này
đều tích lũy cho mình một số kinh nghiệm riêng. Hơn nữa trong thời đại ngày
nay, cùng với sự tiến bộ của xã hội, sự giao lưu văn hoá, kinh tế,… rộng rãi

như đã nói ở trên thì vấn đề làm sao để đáp ứng tốt vai trò một giáo viên chủ
nhiệm là vấn đề không hề cũ. Kéo theo, những kinh nghiệm mà giáo viên chủ
nhiệm tích luỹ được cần được quan tâm, chia sẻ, bồi dưỡng thêm nhằm mục
đích làm tốt công tác chủ nhiệm, làm tốt nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân đã
tin tưởng giao phó là giáo dục, rèn luyện các em ngày càng tốt hơn, giúp các
em trở thành những con người lao động “vừa hồng, vừa chuyên”, sống hoàn
thiện, có ích trong tương lai.
Chính vì những lẽ đó mà tôi đã dành khá nhiều thời gian, tâm sức cho
công tác chủ nhiệm lớp mình. Hôm nay tôi mạnh dạn trình bày đề tài “một số
biện pháp giảm tỉ lệ học sinh chưa ngoan trong công tác chủ nhiệm lớp” đúc
kết kinh nghiệm từ quá trình chủ nhiệm lớp của bản thân tôi trong các năm
học vừa qua, đặc biệt là năm 2016 – 2017. Rất mong sự góp ý chân thành của


cấp trên cùng quý bạn đồng nghiệp để tôi ngày càng có thêm nhiều kinh
nghiệm qúy báu trong công tác chủ nhiệm lớp, giúp tôi hoàn thành công tác
tốt hơn và cũng là hoàn thiện bản thân mình hơn.
3. Nội dung nghiên cứu
3.1. Đặc điểm tình hình
- Thuận lợi
Giáo viên chủ nhiệm nhận được sự chỉ đạo, quan tâm sâu sát của chi bộ
Đảng, của Ban Giám Hiệu, của Công đoàn giáo dục cơ sở cùng sự giúp đỡ
của tất cả các ban ngành trong HĐSP nhà trường.
Đội ngũ các thầy cô giáo nhiệt tình, yêu nghề và trách nhiệm cao, chuyên
môn vững vàng. Hầu hêt các phụ huynh học sinh đều rất quan tâm đến việc
học của các em.
Đội ngũ cán sự lớp tập trung những thành viên khá tích cực, ham hoạt độn
- Khó khăn
Tình hình xã hội bên ngoài nhà trường ngày một phức tạp, đã tác động
không tốt đến việc giáo dục nhân cách của học sinh.

Học sinh là con người dân có trình độ học vấn thấp chiếm tỉ lệ cao, kéo
theo nhận thức đầu tư cho con cái học tập gần như bỏ mặc theo hướng “ học
được thì cho học tiếp, không học được thì ở nhà đi biển ”.


PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Thực trạng
1.1. Những biểu hiện của học sinh chưa ngoan
Lứa tuổi 12 đến 15, nhiều học sinh đã bắt đầu dậy thì và có những diễn
biến rất phức tạp. Trong khi đó chương trình học kín mít, giáo viên thì hầu hết
chỉ lo việc dạy kiến thức, cha mẹ thì có nhiều lý do để bận, … và đến một lúc
nào đó nhìn lại thì thấy rằng các em đã có những biểu hiện tiêu cực. Có em thì
trở nên lười biếng ở tất cả các môn học hoặc một vài môn học nào đó, thường
lơ đãng trong giờ học, không chịu nghe thầy cô giảng bài, kiểm tra, thi cử thì
quay cóp … Có em lại không chấp hành nội quy, không tham gia phong trào,
thường xuyên đi học trễ, lừa dối cha mẹ, thầy cô, bạn bè, phát ngôn bừa bãi
thiếu văn hóa, gây gỗ và đánh nhau … Những biểu hiện đó là những biểu hiện
chung nhất của những em “ học sinh chưa ngoan”. Ngoài ra, điều dễ nhận
thấy nhất ở học sinh chưa ngoan là cách nói năng, đi đứng, ăn mặc, hành động
rất khác thường ở các em và những em này thường luôn tạo sự chú ý đối với
người khác. Và vì thế là một giáo viên, chúng ta phải quan tâm đến những
biểu hiện của học sinh để giáo dục kịp thời nhằm ngăn chặn những biểu hiện
tiêu cực làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục, ảnh hưởng đến phong trào
thi đua của nhà trường, trật tự trị an xã hội, hạnh phúc gia đình và nghiêm
trọng hơn là ảnh hưởng đến tương lai tươi đẹp của chính bản thân các em.
1.2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng chưa ngoan của học sinh
1.2.1. Sự tác động của môi trường đối với học sinh THCS
- Môi trường gia đình
Môi trường gia đình bao gồm các giá trị văn hóa mà cộng đồng gia đình
góp sức tạo lập, xây dựng, giữ gìn và phát triển tạo nên không gian sống riêng

để tiếp nhận hoặc từ chối các tác động xã hội. Môi trường văn hóa gia đình có
tính bền vững và kế thừa. Môi trường gia đình góp phần rất lớn trong việc
hình thành nhân cách của học sinh. Môi trường gia đình tốt, có văn hóa, cha
mẹ biết quan tâm, thương yêu con cái một cách đúng mức thì sẽ tạo nên một


môi trường văn hóa lành mạnh cho các em. Môi trường gia đình không bền
vững, ẩn chứa nhiều yếu tố tiêu cực tất yếu dẫn đến nhận thức sai lầm, góp
sức tạo ra những tính cách xấu, thiếu sức đề kháng đối với tác động xấu của
xã hội và nhà trường. Cụ thể là những gia đình nào tạo ra bầu không khí phi
đạo đức, thiếu lành mạnh như cha mẹ li hôn, vợ chồng mâu thuẫn với nhau,
gia đình có người nghiện ngập ma túy, rượu chè, cờ bạc … thường đối xử thô
bạo với các em thì tỉ lệ học sinh vi phạm nội quy, vi phạm đạo đức là rất cao.
Bởi vì nếu các em sống trong một gia đình bất ổn như thế thì các em sẽ cảm
thấy mình ít được quan tâm, ít được giáo dục, các em sẽ cảm thấy mình mất đi
chỗ dựa từ phía gia đình nên hư hỏng, sống bất cần, phó mặc cho cuộc sống,
dẫn đến các em dễ sa ngã, không làm chủ được bản thân. Đây là nguyên nhân
cơ bản dẫn đến sự hình thành nhân cách cho học sinh. Bên cạnh đó, do địa
bàn dân cư, đại bộ phận dân cư sống bằng nghề nông và chài lưới, có những
gia đình vì cuộc sống quá khó khăn, thiếu thốn kinh tế nên các em phải lo
toan cuộc sống bằng cách phụ bố mẹ làm một công việc gì đó để kiếm tiền,
các em không có điều kiện để học tập sa sút dẫn đến chán nản lười học. Mặt
khác, do một số gia đình có điều kiện, kinh tế gia đình khá giả, cha mẹ chỉ
biết làm ăn kiếm tiền, ít quan tâm đến việc giáo dục con cái mà chỉ bỏ tiền ra
chiều theo nhu cầu không chính đáng của con cái.
Chính vì sự nuông chiều quá mức của cha mẹ, chỉ biết làm cho các em
thỏa mãn những tính hiếu kỳ, những ước muốn kỳ quặc … sẽ làm nảy sinh ở
các em tính e ngại lao động. Từ việc cha mẹ thiếu quan tâm, kiểm tra, đôn
đốc, nhắc nhở, động viên các em trong học tập và vui chơi đã làm cho các em
không rèn luyện được thói quen trong học tập, sinh hoạt tập thể. Điều đó đã

vô tình tạo cho các em tính lười biếng, không chịu rèn luyện và dẫn đến có
nhiều thói hư tật xấu. Đặc biệt hơn cả là có những gia đình phó thác hẳn việc
giáo dục con cái cho thầy cô giáo, cho nhà trường. Họ cứ cho rằng đó là trách
nhiệm của các thầy cô giáo nên khi xảy ra vụ việc gì họ đều đỗ lỗi cho nhà
trường, đỗ lỗi cho giáo viên mà không nhận trách nhiệm về phía mình. Từ đó
việc giáo dục học sinh càng thêm lỏng lẻo, gia đình thiếu biện pháp giáo dục,


thiếu kết hợp với nhà trường, với các lực lượng giáo dục khác thì những việc
làm xấu sẽ lôi cuốn các em vào việc chơi bời, không chăm lo học tập.
- Môi trường nhà trường
Môi trường nhà trường tác động đến học sinh THCS rất phong phú. Môi
trường nhà trường trong hình thành nhân cách, đạo đức cho học sinh THCS
phải được xem là chủ yếu có tính quyết định trên các phương diện hình thành
nhân sinh quan, thế giới quan. Nó là một nhân tố mạnh mẽ tạo nên nhân
phẩm, đạo đức của các em. Việc giáo dục, hình thành nhân cách, phẩm chất
đạo đức cho học sinh THCS là sự thống nhất hữu cơ giữa dạy chữ và dạy
người. Giáo dục đạo đức và hình thành nhân cách là hệ thống biện pháp đồng
bộ từ truyền thụ kiến thức bộ môn đến các hoạt động giảng dạy và quản lý
giáo dục trong nhà trường. Do đó không ai có thể thay thế nhà trường trong
việc hình thành năng lực tư duy, rèn luyện phương pháp tư duy, quá trình tích
lũy tri thức, hình thành các phẩm chất, nhân cách làm người cho học sinh.
Ngoài gia đình và xã hội, nhà trường là nhân tố quan trọng tác động mạnh đến
hướng đi, thắp sáng tương lai cho các em bước vào đời. Vì thế nhà trường
không những bồi bổ cho các em về kiến thức sách vở mà cần phải trang bị
được kỹ năng sống cho các em. Nếu lớp học quá đông giáo viên không thể
quan tâm sâu sắc đến từng em, không thể kiểm tra, đôn đốc việc học tập cho
từng em. Mà kinh nghiệm cho thấy nếu giáo viên hằng ngày không quan tâm
đến các em, không thường xuyên kiểm tra bài cũ, bài tập về nhà của các em
thì các em rất dễ lơ là việc học tập và các em sẽ thường xuyên không làm bài,

không học bài, dẫn đến việc học tập ngày càng sa sút, kiến thức cơ bản bị
hỏng làm cho các em chán nản việc học hành. Và như thế các em bỏ bê luôn
cả việc học, xem việc học như là một gánh nặng của bản thân. Từ đó các em
sẽ dễ bị sa ngã theo những bạn xấu, nhất là những bạn học sinh chưa ngoan
cùng lớp. Vì thế lớp học có nhiều học sinh chưa ngoan cũng là môi trường
không tốt, Còn đối với học sinh chưa ngoan thì chỗ ngồi cũng ảnh hưởng rất
lớn. Một học sinh chưa ngoan ngồi xa tầm quan sát của giáo viên thì giáo viên
ít có điều kiện theo dõi những hành động quậy phá, nói chuyện hoặc lơ đãng


việc học của học sinh. Bên cạnh đó, mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh
cũng là một yếu tố quyết định. Nếu thầy cô quan tâm sâu sát học sinh, nắm
vững tâm lý học sinh thì sẽ dễ dàng giáo dục các em. Ngược lại, nếu thầy cô
không tìm hiểu các em, có những thành kiến nghiêm khắc đối với các em thì
sẽ làm cho trẻ chán nản, không thích học. Vì thế giáo viên cần tránh đối xử
thô bạo, trách móc các em và phải tôn trọng các em.
- Môi trường xã hội
Môi trường xã hội là sự tác động thường xuyên, hằng ngày của các hiện
tượng chính trị, kinh tế, xã hội đối với nhận thức, hiểu biết của học sinh, điều
chỉnh thế giới quan, nhân sinh quan của các em theo các chiều hướng khác
nhau, đa dạng và khá phức tạp, có khi các em rất khó phân biệt được thật giả,
tốt và xấu, hiện tượng và bản chất. Môi trường xã hội chính là thuốc thử hàng
đầu thử thách trí tuệ, nhân cách, phẩm giá con người đối với học sinh THCS.
Trên đây là một số thuận lợi và khó khăn mà giáo viên sẽ gặp phải khi làm
công tác chủ nhiệm. Nên tôi đề ra một số biện pháp cần thiết để thực hiện
1.2.2. Các biện pháp
*. Tổ chức lớp học
- Xếp chỗ ngồi
Bước vào đầu mỗi năm học, khi được nhận lớp chủ nhiệm việc đầu tiên là
tôi phải xem trước học bạ của từng học sinh ở các lớp trước để nắm được học

lực và hạnh kiểm của từng học sinh. Khi xếp chỗ ngồi tôi chia đều những em
có học lực khá, giỏi ngồi xen lẫn với những em học trung bình, yếu, nếu thấy
có em nào hạnh kiểm không tốt thì tôi xếp em này ngồi ở bàn đầu để giáo
viên tiện quan sát, theo dõi.
- Bầu ban cán sự lớp
Khi đã nắm được học lực, hạnh kiểm của học sinh, tôi sẽ lựa chọn những
em có đủ phẩm chất đạo đức để làm lớp trưởng, các lớp phó, các tổ trưởng và
tổ phó. Đây là vấn đề rất cần thiết để giao trách nhiệm cho ban cán sự thay
mặt giáo viên chủ nhiệm điều hành, quản lí lớp. Trong quá trình giao nhiệm


vụ ban cán sự có những học sinh nào làm không tốt tôi sẽ thay bằng học sinh
khác để tiếp tục quản lí lớp.
- Xây dựng nội quy riêng của lớp
Ngoài việc phổ biến cho học sinh về nội quy của Nhà trường bắt buộc học
sinh phải chấp hành, tôi vẫn xây dựng nội quy riêng của lớp để các em thực
hiện. Cả hai nội quy này tôi dán vào trang đầu của vở ghi chép công tác
tuần, quyển vở này phải thường xuyên có trong cặp các em.
- Ví dụ
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập- tự do- hạnh phúc
NỘI QUY LỚP HỌC
1- Đi học đúng giờ quy định: 12h30 phút
2- Tham gia trực nhật đầu và cuối buổi học theo sự phân công của tổ
trưởng
3- Phải học thuộc bài cũ, làm bài tập về nhà trước khi đến lớp
4- Giữ vệ sinh phòng học, tuyêt đối không ăn kẹo cao su trong giờ học
5- Đến lớp tác phong phải gọn gàng, sạch sẽ, đúng trang phục quy định
của Nhà trường
6- Không viết vẽ bậy lên bàn ghế

7- Không được dùng bút xóa, phải có đầy đủ sách vở và dụng cụ học tập
của học sinh.
8- Thời gian 5 phút chuyển tiết không được chạy ra ngoài khi chưa có sự
cho phép của thầy cô giáo.
9- Không được nhuộm tóc, chạy đua mốt tóc của ca sĩ.
10- Không được nói chuyên, làm việc riêng trong giờ học.
11- Không được nghĩ học không có lý do, nghĩ học phải đơn xin phép của
phụ huynh.
12- Không được ăn, mang thức ăn, nước uống vào phòng học.
Sau khi xây dựng xong nội quy của lớp học, tôi phổ biến trước lớp cho tất
cả các học sinh đều biết và thống nhất thực hiện, sau đó tôi phát cho mỗi em
một bảng nội quy, bắt buộc các em phải giữ bảng nội quy này và thường
xuyên mang theo trong suốt năm học để làm cơ sở xử lí vi phạm.


Nội quy lớp là một công cụ hỗ trợ cho tôi xử lí học sinh vi phạm, ngoài
ra tôi còn xây dựng thang điểm thi đua của lớp hằng tuần ứng với nội quy của
lớp trong đó có hình thức biểu dương, khen thưởng và kỉ luật cụ thể từng
trường hợp và công khai vào buổi sinh hoạt cuối tuần.
- Khảo sát học sinh:
Sau khi làm xong công tác tổ chức lớp học, tôi tiến hành khảo sát để nắm
được những thông tin có liên quan đến hoàn cảnh, đời sống của gia đình các
em. Qua đó giúp tôi nắm được hoàn cảnh, từng đối tượng học sinh, trong số
đó dể dàng nhận ra những em rơi vào trường hợp chưa ngoan để kịp thời ngăn
chặn.
Khi đã năm được những thông tin học sinh, tôi sẽ phân luồng đối tượng,
xem những học sinh nào có thể dẫn đến sa sút về học tập và sẽ trở thành học
sinh chưa ngoan, rồi tôi lập sổ để theo dõi dành riêng cho những đối tượng
này
MẪU SỔ THEO DÕI HỌC SINH CHƯA NGOAN

Họ và tên học sinh......................................................................................................................
Học lực, hạnh kiểm năm học trước.................................................................................
Hoàn cảnh gia đình...................................................................................................................
Những biểu hiện của học sinh...........................................................................................
PHẦN THEO DÕI
Tuần

Các hành vi vi phạm

Hình thức xử lí

Thái độ sữa chữa
(có chấp hành kỉ luật hay
không, khắc phục khuyết
điểm không)

1
2
3
4
Tổng hợp của GVCN
- Tiếp xúc với cha mẹ học sinh
Trong cuộc họp cha mẹ học sinh đầu năm, tôi phát phiếu khảo sát để xác


minh thông tin và chữ kí của cha mẹ rồi nộp lại cho tôi, việc làm này để tránh
trường hợp các em trốn học và tự ý viết đơn xin phép. Có được số điện thoai
của cha mẹ học sinh là điều kiện thuận lợi giúp tôi trao đổi gián tiếp với cha
mẹ học sinh khi cần thiết. Ngoài ra tôi còn phải tiếp xúc riêng để trao đổi
thông tin với cha mẹ của những học sinh chưa ngoan, đây là điều rất cần thiết,

không thể thiếu đối với giáo viên làm công tác chủ nhiệm. Thông qua công
việc này giúp tôi biết được các thói quen, sở thích, thái độ của học sinh
thường biểu hiện ở gia đình đồng thời tạo được niềm tin đối với phụ huynh
trong việc giáo dục con cái của họ. Mối quan hệ có tác động hai chiều này
nhằm hạn chế bớt mắc cảm, tự ti của các em, giúp các em giảm bớt tâm lí lo
sợ khi tiếp xúc với giáo viên chủ nhiệm.
- Tìm hiểu mối quan hệ bè bạn của học sinh
Để làm được điều này tôi tìm hiểu thông qua lớp trưởng, các học sinh
khác trong lớp...có những học sinh ít giao tiếp với bạn bè chỉ thích chơi game
mà học tập giảm sút nên khuyến khích các học sinh khác trong lớp thường
xuyên tiếp xúc để có biện pháp giúp đỡ bạn, giúp các em sống trong môi
trường đoàn kết, gắn bó giúp đỡ lẫn nhau trong bất kì trường hợp nào. Tôi có
thể giáo dục các em bằng cách nêu gương điển hình giúp các em tự nhận thấy
những khuyết điểm của mình để từng bước sữa chữa, ngoài ra tôi còn gặp
riêng các em để giải thích trao đổi cho các em thấy những mặt sai trái của
mình để có hướng khác phục, không nên làm các em cảm thấy mặc cảm trước
lớp.
- Tạo sự gần gũi, quan tâm đến học sinh
Tạo mối quan hệ gần gũi là thể hiện sự quan tâm đối với các em nhưng tôi
vẫn luôn giữ chuẩn mực, nghiêm khắc. Tiếp xúc tìm hiểu tâm tư nguyện vọng
của các em nhằm để động viên, khích lệ tạo cho các em có chỗ dựa tinh thần
vững chắc, để các em thấy được sự quan tâm của người thầy như người cha,
người mẹ của các em luôn dìu dắt, nâng đỡ các em khi vấp phải những khó
khăn trong học tập cũng như trong cuộc sống.


Khi học sinh nghỉ học, dù có phép hay không thì những buổi học sau tôi
phải tiếp xúc để thăm hỏi các em, đôi khi cũng có những lí do khá đặc biệt
người Cô có thể chia sẽ vói các em làm cho các em cảm thấy vui hơn khi
được thấy cô quan tâm đến mình, từ đó những đức tính không tốt dần dần

giảm đi.

- Công tác phối hợp
Để giáo dục những học sinh chưa ngoan, bản thân mỗi giáo viên chủ
nhiệm phải cần biết phối hợp kịp thời, linh hoạt với các bộ phận trong nhà
trường như ban giám hiệu, tổng phụ trách Đội, ban kỉ luật...Để làm được điều
này tôi phải cung cấp danh sách những học sinh chưa ngoan để kịp thời hỗ
trợ trong việc theo dõi, nhắc nhở và xử lí những vi phạm của các em. Ngoài ra
tôi còn phải phối hợp với các thầy cô giáo bộ môn để kịp thời theo dõi thái độ
học tập của các em trong từng môn học .
- Giao nhiệm vụ cho học sinh.
Đối với những đối tượng học sinh chưa ngoan, tôi luôn tạo cho các em
một cơ hội để các em thấy được vai trò của mình trong tập thể, đồng thời phát
huy tính làm chủ của các em và nhận thấy rằng mình không bị bỏ rơi như
tham gia các hoạt động văn nghệ ‘mừng Đảng, mừng xuân, tham gia các trò
chơi dân gian, các hoạt động thể thao, tham gia hội thi văn nghệ vui tết trung
thu....Khi hoàn thành nhiệm vụ tôi đã đánh giá kết quả bằng cách nêu gương
trước tập thể lớp và nâng bậc hạnh kiểm cho các em đã cố gắng đoạt giải về
cho lớp.

- Rèn học sinh tính trung thực
Phải rèn cho các em tính trung thực, tự lập, vượt qua mọi khó khăn không


nên ỷ lại, điều đó giúp các em trưởng thành biết chịu trách nhiệm trước công
việc của mình làm, nếu có sai phạm phải tự nhận thấy, không đỗ lỗi cho người
khác. Từ đó giúp các em tự khẳng định được mình và một phần hạn chế bớt
những sai phạm.
- Sinh hoạt chủ nhiệm
Trong buổi sinh hoạt cuối tuần, tôi đóng vai trò cố vấn, hướng dẫn các em

từng bước tiến hành, sau đó tôi sẽ kết luận cuối cùng. Đối với trường hợp vi
phạm cho các em tự báo cáo về mình dựa theo nội quy của lớp.
Nội dung báo cáo
Đi học đúng giờ quy định
Tham gia trực nhật cuối buổi học theo
sự phân công.
Phải học thuộc bài cũ, làm bài tậpvề
nhà đầy đủ trước khi đến lớp.
Giữ vệ sinh phòng học, không được
ăn quà vặt trong lớp, tuyệt đối không
nhả kẹo cao su xuống nền nhà
Đến lớp phải đúng tác phong
Không được viết vẽ bậy lên tường,
bàn ghế
Không được dùng bút xóa, phải có
đầy đủ dụng cụ học tập của học sinh
Không được tự ý đi ra khỏi chỗ ngồi
trong 5 phút chuyển tiết và 15 phút
đầu giờ.
Không được nhuộm tóc, dể tóc theo
mốt ca sĩ.
Không được nói chuyện, đùa giỡn
gây mất trật tự trong giờ học, nếu
nghỉ học phải có đơn xin phép

Ngày vi phạm

Số lần vi phạm



Sau đó lớp trưởng nhận xét xem còn ai chưa báo cáo hoặc báo cáo không
chính xác để giáo viên chủ nhiệm xử lí, trong việc xử lí những học sinh vi
phạm phải đúng người, đúng tội theo nội quy đã đề ra, tránh trường hợp vị nể,
xử lí thiếu cân bằng làm mất đi tính công minh của người Thầy, những học
sinh vi phạm phải chấp nhận những hình thức kỉ luật đã đưa ra, làm được điều
này sẽ giúp cho nề nếp lớp đi vào khuôn khổ nhất định, rèn luyện cho các em
chấp nội quy của nhà trường, lớp như vậy sẽ hạn chế tối đa trường hợp học
sinh chưa ngoan vi phạm.
Ngoài việc xử lí học sinh giáo viên chủ nhiệm còn phải biểu dương khen
thưởng, đây là hình thức rất có ý nghĩa, học sinh chưa ngoan thông thường
vốn khó tính, khó dạy nếu giáo viên chủ nhiệm thiên vị lập tức sẽ có phản ứng
ngược lại, mỗi khi học sinh chưa ngoan làm đượcmột việc tốt thì phải động
viên khuyến khích các em kịp thời, nếu các em sai phạm thì cứ nhẹ nhàng xử
lí như những học sinh khác, tránh nóng vội, kì thị để các em tự nhận lỗi và
sữa chũa.
Hằng ngày đến lớp tôi giao cho mỗi em học sinh chưa ngoan một quyển
sổ nhỏ để các em tự theo dõi về mình, tự kiểm tra về mình( mặt tốt lẫn mặt
xấu). Cụ thể trong tuần có sáu ngày: Thứ 2 em đạt điều gì tốt( giơ tay phát
biểu xây dựng bài mới, thuộc bài cũ..) và còn tồn tại vấn đề gì như nói chuyên
trong giờ học, không xếp hàng ra vào lớp..) Song song với việc các em tự theo
dõi mình tôi cũng giao cho ban cán sự lớp quyển sổ theo dõi các em chưa
ngoan đó, nếu bạn đạt điểm 7 sẽ được cộng một điểm tốt, một ngày mà bạn
không vi phạm lỗi nào cũng được cộng một điểm tốt ngược lại sẽ bị điểm xấu.
Hằng tuần tôi kiểm tra sổ tự theo dõi của các em và của ban cán sự lớp. Nếu
có thể ngay trong giờ dạy của mình tôi luôn quan tâm đến các em này như
thường xuyên gọi dò bài cũ, đọc bài mới tại lớp. Qua một tuần tổng kết lại
toàn bộ thành tích của các em: bao nhiêu điểm tốt, bao nhiêu điểm xấu, điểm
nào em tiến bộ cần phát huy, cả lớp khen bạn bằng một tràng vỗ tay, còn
những mặt nào hạn chế như chưa thuộc bài cũ tôi sẽ nhờ giáo viên bộ môn
liên tục kiểm tra, theo dõi sát hoạt động của các em để kịp thời uốn nắn và



phê phán nghiêm khắc, các em đem sổ theo đó về nhà cho ba mẹ xem và kí
vào và họ tên, hằng tuần tôi xếp loại hạnh kiểm của các em, cứ sau bốn tuần
tôi có cơ sở để xếp hạnh kiểm cuối tháng, từ hạnh kiểm cuối tháng tôi xếp
hạnh kiểm cuối học kì. Trên cơ sở hạnh kiểm của học kì I và II tôi suy ra hạnh
kiểm cả năm cho mỗi em trong lớp . Nếu em nào đạt được nhiều điểm tốt
trong một tháng tối sẽ trích tiền quỹ lớp (dù ít ỏi) để mua quà khuyến khích
phát ngay trên lớp vào giờ sinh hoạt chủ nhiệm. Tôi nêu những mặt tốt của em
khẳng định sự tiến bộ và giá trị của em trước tập thể lớp. Đương nhiên sự tiến
bộ của các em rất chậm, có khi tháng này em tốt nhưng tháng sau e lại trì trệ,
tôi hết sức kiên trì vừa áp dụng ‘chính trị’ lẫn ‘quân sự’ đối với các em, theo
dõi sát nút từng ngày . Qua cuốn sổ tự theo dõi, học sinh tự giúp mình ổn định
nhân cách, cộng với sự hỗ trợ tích cực của giáo viên, ban cán sự lớp, bạn bè
và gia đình, các em đã phát huy được những mặt tốt của mình, hạn cế những
mặt xấu để vươn lên cùng các bạn.
1.2.2. Kết quả
Trong những năm làm công tác chủ nhiệm, tôi đã áp dụng phương pháp
này với nhưng em chưa ngoan và đã đạt được những kết quả nhất định, các
em đã thực sự tiến bộ dần dần, phụ huynh phấn khởi, góp phần giảm bớt các
phần tử xấu cho xã hội.


PHẦN III. KẾT LUẬN
1. Kết luận
Sau khi thành công trong công tác giảm tỉ lệ học sinh chưa ngoan, tôi
rút ra được bài học cho bản thân: luôn luôn phải quan tâm đến học sinh,điều
này đòi hỏi sự nhẫn nại cần cù cộng với trách nhiệm và tình thương vô bờ bến
của người cô giáo. Thêm vào đó phải hết sức nghiêm khắc, không nên nói
suông mà phải hành động cụ thể. Việc lập sổ để các em tự theo dõi mình,

cộng với ban cán sự lớp theo dõi và kiểm tra, giáo viên chủ nhiệm quản lí, kết
hợp với gia đình, cần được thực hiện hết sức nghiêm túc và đồng bộ, đều đặn
chặt chẽ và công bằng thì mới tạo được uy tín đối với các em, bên cạnh đó
đòi hỏi người thầy phải có tấm lòng bao dung độ lượng khi các em vi phạm
phải lầm lỗi và là chỗ dựa vững chắc về mặt tinh thần của các em.
2. Kiến nghị
Trong nhà trường phổ thông, vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp hết
sức quan trọng. Ngoài chức năng, nhiệm vụ của một giáo viên bình thường thì
còn quản lí toàn bộ hoạt động của lớp mình, đặc biệt là việc chăm lo, hình
thành, nuôi dưỡng phát triển nhân cách của học sinh.Tôi thiết nghĩ nếu mình
quan tâm đến các em bằng tất cả tình thương và trách nhiệm thì dù các em có
hư hỏng đến mấy thì các em cũng ít nhiều thay đổi được nhân cách của mình.
Trên đây chỉ là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi, trong quá trình thực
hiện vẫn còn nhiều thiếu sót, rất mong sự quan tâm góp ý của các bạn để nội
dung đề tài được hoàn thiện hơn.