BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ THU
PHÂN TÍCH THÔNG TIN KẾ TOÁN PHỤC VỤ CÔNG TÁC
THANH TRA, KIỂM TRA THUẾ ĐỐI VỚI CÁC DOANH
NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH TRÌ, TP HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN
HÀ NỘI - 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ THU
PHÂN TÍCH THÔNG TIN KẾ TOÁN PHỤC VỤ CÔNG TÁC
THANH TRA, KIỂM TRA THUẾ ĐỐI VỚI CÁC DOANH
NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH TRÌ, TP HÀ NỘI
Chuyên ngành: Kế toán
Mã số : 60340301
LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ THỊ TÚ OANH
HÀ NỘI - 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu thực sự của cá
nhân tôi, chưa được công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào. Các
số liệu, nội dung được trình bày trong luận văn này là hoàn toàn hợp lệ và
đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
Tôi xin chịu trách nhiệm về đề tài nghiên cứu của mình.
Tác giả
Nguyễn Thị Thu
LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin trân trọng cảm ơn tập thể lãnh đạo trường Đại học Lao
động - Xã hội, tập thể lãnh đạo và các thầy cô giáo của Khoa Sau đại học và
Khoa Kế toán của trường.
Tác giả đặc biệt gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến cô giáo TS.Lê Thị Tú
Oanh đã tận tình hướng dẫn chỉ bảo và động viên tác giả trong quá trình
nghiên cứu và hoàn thành Luận văn.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn tập thể lãnh đạo và cán bộ công chức của
Chi cục thuế huyện Thanh Trì cung cấp các thông tin hữu ích giúp tác giả
hoàn thành luận văn.
Tác giả xin cảm ơn bạn bè đồng nghiệp và gia đình đã động viên, chia
sẻ với tác giả trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành luận văn.
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Thu
I
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...................................................... IV
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ .................................................... V
CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ................................. 1
1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu .................................................... 1
1.2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ........................................... 2
1.3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ........................................... 4
1.4. Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................ 5
1.5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................... 5
1.6. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 5
1.6.1. Phương pháp thu thập dữ liệu ............................................................... 5
1.6.2. Phương pháp phân tích, xử lý thông tin ................................................ 6
1.7. Kết cấu của luận văn ............................................................................. 6
Chương 2: LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHÂN TÍCH THÔNG TIN KẾ
TOÁN PHỤC VỤ CÔNG TÁC THANH TRA, KIỂM TRA THUẾ ......... 8
2.1. Lý luận chung về thông tin kế toán ...................................................... 8
2.1.1. Khái niệm thông tin kế toán .................................................................. 8
2.1.2. Vai trò của thông tin kế toán ................................................................. 9
2.1.3. Đặc điểm của thông tin kế toán........................................................... 11
2.2. Phân tích thông tin kế toán phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra thuế
đối với các doanh nghiệp. ........................................................................... 13
2.2.1. Vai trò của hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế .................................... 13
2.2.2. Nội dung về hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế .................................. 14
2.2.3. Phương pháp phân tích ....................................................................... 22
2.2.4. Phân tích thông tin kế toán trên hồ sơ kê khai của doanh nghiệp. ....... 30
2.2.5. Phân tích thông tin kế toán trong quá trình thanh tra, kiểm tra thuế. ... 38
Chương 3: THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH THÔNG TIN KẾ TOÁN
II
PHỤC VỤ CÔNG TÁC THANH TRA, KIỂM TRA THUẾ Ở CHI CỤC
THUẾ HUYỆN THANH TRÌ .................................................................... 48
3.1. Tình hình phát triển của các doanh nghiệp trên địa bàn huyện thanh
trì ................................................................................................................. 48
3.1.1. Khái quát chung về các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Thanh Trì .. 48
3.1.2. Những thuận lợi, khó khăn chủ yếu của các doanh nghiệp trên địa bàn
huyện Thanh Trì ........................................................................................... 51
3.1.3. Những đóng góp của các DN trên địa bàn huyện Thanh Trì ............... 53
3.2. Thực trạng phân tích thông tin kế toán phục vụ công tác thanh tra,
kiểm tra thuế tại chi cục thuế huyện thanh trì. ........................................ 54
3.2.1 Thực trạng công tác phân tích thông tin kế toán trên hồ sơ kê khai của
DN. .............................................................................................................. 54
Thực trạng công tác kiểm tra tại bàn: kiểm tra qua các thông tin kê khai của
DN ............................................................................................................... 57
3.2.2. Thực trạng công tác phân tích thông tin kế toán trong quá trình thanh
tra, kiểm tra thuế. ......................................................................................... 67
3.2.3. Đánh giá thực trạng phân tích thông tin kế toán trong công tác thanh
tra, kiểm tra thuế đối với các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Thanh Trì .... 89
Chương 4: CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH THÔNG TIN
KẾ TOÁN NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC THANH TRA,
KIỂM TRA THUẾ TẠI CHI CỤC THUẾ HUYỆN THANH TRÌ ......... 93
4.1. Sự cần thiết hoàn thiện phân tích thông tin kế toán phục vụ công tác
thanh tra, kiểm tra thuế. ............................................................................ 93
4.2. Nội dung hoàn thiện phân tích thông tin kế toán phục vụ công tác
thanh tra, kiểm tra thuế tại chi cục thuế huyện thanh trì ........................ 95
4.2.1. Hoàn thiện quy trình phân tích và nội dung phân tích trên hồ sơ khai
thuế để đánh giá rủi ro của người nộp thuế ................................................... 95
III
4.2.2. Hoàn thiện công tác phân tích trong quá trình thanh tra, kiểm tra thuế
tại Doanh nghiệp ........................................................................................ 102
Sơ đồ 3.1: Mô hình cấp độ tuân thủ thuế .................................................... 116
Sơ đồ 3.2: Mô hình các chiến lược quản lý................................................. 119
4.3. Điều kiện thực hiện các giải pháp. .................................................... 119
4.3.1. Về phía Nhà nước ............................................................................. 119
4.3.2. Về phía ngành thuế ........................................................................... 121
PHẦN KẾT LUẬN ................................................................................... 126
TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................ 128
IV
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
TỪ VIẾT TẮT
NỘI DUNG ĐẦY ĐỦ
BCTC
Báo cáo tài chính
BVMT
Bảo vệ môi trường
CQT
Cơ quan thuế
DN
Doanh nghiệp
DT
Doanh thu
GTGT
Giá trị gia tăng
KD
Kinh doanh
LN
Lợi nhuận
NNT
Người nộp thuế
NSNN
Ngân sách nhà nước
SXKD
Sản xuất kinh doanh
TNCN
Thu nhập cá nhân
TTĐB
Tiêu thụ đặc biệt
TNDN
Thu nhập doanh nghiệp
VĐT
Vốn đầu tư
V
DANH MỤC BẢNG BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
TRANG
Bảng 3.1: Số liệu về tình hình kiểm tra hồ sơ khai thuế năm 2014-2016
59
Bảng 3.2: Kết quả kiểm tra tại Công ty TNHH Sản xuất và Phát triển
72
Thành Đạt năm 2011
Bảng 3.3: Kết quả kiểm tra tại Công ty TNHH Sản xuất và Phát triển
75
Thành Đạt năm 2012
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
TRANG
Bảng 3.1:
Số liệu về tình hình kiểm tra hồ sơ khai thuế năm 2014-2016
59
Bảng 3.2:
Kết quả kiểm tra tại Công ty TNHH Sản xuất và Phát triển
72
Thành Đạt năm 2011
Bảng 3.3:
Kết quả kiểm tra tại Công ty TNHH Sản xuất và Phát triển
Thành Đạt năm 2012
75
1
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Phân tích thông tin kế toán là thực hiện tổng thể các phương pháp để
đánh giá tình hình kinh tế, tài chính đã qua và hiện tại của doanh nghiệp, giúp
nhà quản lý đánh giá và đưa ra được quyết định quản lý chuẩn xác, giúp những
đối tượng quan tâm đi tới những dự đoán đúng đắn về mặt tài chính và đưa ra
các quyết định phù hợp với lợi ích của chính họ. Có rất nhiều đối tượng quan
tâm và sử dụng thông tin kinh tế, tài chính của DN. Mỗi đối tượng lại theo đuổi
những mục tiêu khác nhau. Vì vậy, phân tích thông tin kế toán đối với mỗi đối
tượng sẽ đáp ứng các vấn đề chuyên môn khác nhau, có mục tiêu khác nhau.
Thông tin kế toán là nguồn thông tin quan trọng, cần thiết và hữu ích
cho nhiều đối tượng trong và ngoài doanh nghiệp. Để thông tin kế toán có
được chất lượng phù hợp với mục tiêu và yêu cầu quản lý thì quá trình thu
thập, xử lý, tổng hợp và cung cấp thông tin cần phải được nghiên cứu và cải
tiến thường xuyên cả về nội dung, phương pháp lẫn công cụ hỗ trợ. Việc định
khoản kế toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh thường xuyên, kịp thời và có
khoa học sẽ góp một phần nâng cao năng lực cung cấp thông tin kế toán của
công tác kế toán.
Kế toán doanh nghiệp là một công cụ quan trọng không những phục vụ
cho hoạt động quản lý doanh nghiệp mà còn phục vụ cho việc quản lý nhà
nước, trong đó có cơ quan thuế (CQT). Chất lượng của thông tin kế toán ảnh
hưởng lớn và trực tiếp đến chất lượng và hiệu quả của việc quản lý và thanh
tra, kiểm tra thuế. Để nâng cao hiệu quả của công tác thanh tra, kiểm tra thuế,
bên cạnh việc xây dựng kế hoạch và lựa chọn đối tượng thanh tra thì vấn đề
phân tích thông tin kế toán để nhận diện những sai sót trong hạch toán kế toán
của doanh nghiệp giữ một vai trò đặc biệt quan trọng.
2
Chức năng quản lý Nhà nước trên lĩnh vực thuế được Chính phủ giao
cho CQT, Nhà nước sử dụng thuế như một công cụ để tác động vào nền kinh
tế thông qua việc xác định đúng nguyên tắc và phương pháp đánh thuế làm
sao để thực hiện công bằng, đạt hiệu quả kinh tế, chi phí thấp và tính linh hoạt
cao; để làm tốt chức năng này CQT cần phải có các kênh thông tin phản hồi,
và một kênh thông tin đó chính là kết quả từ hoạt động thanh tra, kiểm tra về
Thuế. Công tác quản lý thuế giữ vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế
phát triển, ổn định chính trị và đảm bảo thực hiện công bằng xã hội. Để làm
được điều này, ngoài việc phải xây dựng cho được một chính sách thuế công
bằng, hợp lý còn cần phải có bộ máy quản lý phù hợp và đội ngũ cán bộ làm
công tác thanh tra, kiểm tra có kiến thức chuyên sâu về kỹ năng, kỹ thuật về
thanh tra, kiểm tra thuế, nhằm không ngừng nâng cao hiệu lực, hiệu quả công
tác thanh tra, kiểm tra.
Xuất phát từ vấn đề trên, tôi đã chọn đề tài: Phân tích thông tin kế toán
phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra thuế đối với các doanh nghiệp trên địa
bàn huyện Thanh Trì, Thành phố Hà Nội làm đề tài nghiên cứu của mình.
1.2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Công tác thanh tra, kiểm tra thuế là một trong bốn chức năng chủ yếu
của công tác quản lý thuế giúp cho thủ trưởng các CQT phát hiện, ngăn ngừa
và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật thuế, bảo đảm tính công bằng
trong thực thi pháp luật thuế; đồng thời làm cho NNT luôn ý thức rằng có một
hệ thống giám sát hiệu quả tồn tại, từ đó thúc đẩy tính tự giác tuân thủ pháp
luật thuế.
Trong quá trình nghiên cứu tác giả có tham khảo một số công trình
nghiên cứu của các tác giả sau:
Các công trình nghiên cứu trình độ thạc sĩ và các tạp chí gồm có:
Đề tài : “ Giải pháp tăng cường công tác kiểm tra thuế đối với doanh
3
nghiệp ngoài quốc doanh trên địa bàn Huyện Từ Liêm” (luận văn của Thạc sỹ
Nguyễn Việt Hưng năm 2015). Tác giả đã đề ra một số giải pháp nhằm tăng
cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế đối với đối tượng nộp thuế trong điều
kiện thực hiện cơ chế tự khai, tự tính, tự nộp thuế ở Chi cục thuế huyện Từ
Liêm. Các giải pháp được đưa ra gồm: Hoàn thiện luật thuế và các văn bản có
liên quan; đẩy nhanh công nghệ thông tin vào công tác kiểm tra thuế; đẩy
mạnh việc hoạt động, hỗ trợ việc tuyên truyền NNT; đẩy mạnh hoạt động
thanh toán qua Ngân hàng.
Đề tài: “Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, thanh tra thuế tại TP Hồ
Chí Minh” (luận văn thạc sĩ của tác giả Võ Tiến Dũng năm 2014). Tác giả đi
sâu phân tích thực trạng của công tác thanh tra, kiểm tra thuế tại TP Hồ Chí
Minh, đưa ra các giải pháp hữu ích để nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra,
thanh tra, các giải pháp này đều tập trung vào việc hoàn thiện quy trình kiểm
tra, thanh tra thuế.
“Kinh nghiệm thanh tra, kiểm tra thuế tại Cục thuế Thành phố Hà Nội”
(Nguyễn Thị Quỳnh Hương, tạp chí tài chính tháng 9/2014). Bài viết đã nêu
bật được kinh nghiệm của chính tác giả trong công tác của mình. Chia sẻ sự
quyết liệt, quyết tâm của cán bộ thanh tra, kiểm tra và bài học kinh nghiệm về
công tác thanh tra kiểm tra như: công tác chỉ đạo điều hành phải thường
xuyên, sát sao và gắn với việc giám sát hoạt động thanh tra, kiểm tra; coi
trọng công tác xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế và triển khai phân
tích sâu các dấu hiệu rủi ro tại trụ sở CQT; tăng cường, chủ động phối hợp với
các cơ quan điều tra; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác
thanh tra, kiểm tra; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thanh tra, kiểm tra.
Bài báo “Thanh tra, kiểm tra thuế tại Cục thuế TP Hồ Chí Minh” (TS
Lưu Đức Tuyên, tạp chí tài chính số 9 năm 2014). Bài báo đã phân tích chỉ ra
được những chuyển biến tích cực, các kết quả mang lại của công tác, thanh tra
Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full