Zingiber purpureum Roscoe)

: Chính quy
Chuyên ngành

:

Khoa

: CNSH-CNTP
: 2011-2015

Thái Nguyên, 2015


Zingiber purpureum Roscoe)

: Chính quy
Chuyên ngành
Khoa

Khoa CNSH-CNTP -

: K43 - CNSH
: CNSH-CNTP
: 2011-2015
: 1. PGS.TS. Ngô Xuân Bình


i

và
tôi
tôi

và
tôi
Tôi

Bình, cô giáo

tôi
tôi

tôi
tôi

Tôi
5
Sinh viên


ii

.................................................................................................4
...................................7
2

0,1%

Zingiber

purpureum Roscoe) (sau 7 ngày) .....................................................................27
3

Zingiber purpureum Roscoe) (sau 15 ngày) .............................................29
3

(Zingiber purpureum Roscoe) (sau 15 ngày) .......31

(Zingiber purpureum Roscoe) (sau 50 ngày) ......................................34

(Zingiber purpureum Roscoe) (sau 50 ngày) ..............37

(Zingiber purpureum
Roscoe) (sau 50 ngày) ......................................................................................40

.............................................................................43


iii

........................................................................6

......................................................................................30
3

...........................................................33

..................................................................................................36
Hình 4


Zingiber purpureum Roscoe) nhân nhanh trong
.........................39
Zingiber purpureum
g BAP, Kinetin, NAA (trong 50 ngày)........................42

Hình 4.6. C

........44


iv

2,4 D

: 2,4 Diclorophenoxy acetic acid

BAP

: 6-Benzylaminopurine

Cs
CT
CV

: Coeficient of Variation

GA3

: Gibberellic acid


HSN
IAA

: Indole-3-acetic acid

IBA

: Indole butyric acid

Kinetin

: 6-Furfurylaminopurine

LSD

: Least Singnificant Difference Test

MS

: Murashige & Skoog (1962)

MT
NAA
TDZ

-Naphthalene acetic acid
: Thidiazuron


v


:

......................................................................................................1
........................................................................................................1
.........................................................................2
...............................................................................................2
...............................................................................................2
.............................................................................................2

:

...........................................................................4
.........................................................4
.................................................................................4
Zingiberraceae) ..............4
(Zingiber purpureum Roscoe) ...................5
..........7
-

.....................8

......................................................................................................8
-

.......................................9
t...........9

...............................................................................10
.................................14

......................................................................................14
2.5.2. Tá

.................................................................................14

2.5.3. G

..........................................................................15

2.5

.....................................................................................15

2.5

..............................................................................16

2.6. Tình hìn
............................................................................................................16
..............................................................16
..............................................................17


vi

:

......18
..................................................................18
..................................................................................18

.....................................................................................18
.........................................................................................18
.....................................................................................18
..................................................................19
...................................................................................19

Zingiber

HgCl2

purpureum Roscoe) ................................................................................................19
3

Zingiber purpureum Roscoe) .........................................19

Zingiber purpureum Roscoe)......................19

Zingiber purpureum Roscoe .................................................19

(Zingiber purpureum Roscoe

....................................20
................................................................................20

Zingiber

HgCl2

purpureum Roscoe) ...............................................................................................20
3


nh

Zingiber purpureum Roscoe) ...................................21

Zingiber purpureum Roscoe) .......................22


vii

Zingiber purpureum Roscoe) .................................................24

Zingiber purpureum

........25
..........................................................26

Ph n 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .......................................27
HgCl2 0,1%
Zingiber
purpureum Roscoe) ...............................................................................................27
2

Zingiber purpureum Roscoe) .......27
3

Zingiber purpureum Roscoe) ........................................................28
3

(Zingiber purpureum Roscoe)...............................................................................28

3

Zingiber purpureum Roscoe) ........................................................31

Zingiber purpureum
Roscoe)..................................................................................................................34

Zingiber purpureum Roscoe) ..................................................................34

Zingiber purpureum Roscoe)...............................37

Zingiber purpureum Roscoe)......................40


viii

Zingiber purpureum Roscoe)
....................................................................................43

....................43
:

..................................................................45
..........................................................................................................45
........................................................................................................45
......................................................................................46
.............................................................................................46
............................................................................................47



1

tv
G ng (Zingiber) có giá tr
Theo y h c c truy n g

c li u và giá tr trong công ngh th c ph m.
cs d

tr b

viêm kh p, th p kh p, nh c m
g

cs d

trà, m

t

c gi

u, bu n nôn, c m l nh,

p [21], [23]. Trong công nghi p th c ph m,
trong s n xu t m t s s n ph m

o,

20].

Zingiber purpureum Roscoe) là m t loài trong chi G ng

G

(Zingiber) có giá tr l n trong th c ph
th ng dân t c c

c li u.

n

ng bào vùng núi phía b c. G

nguyên li u làm l p

b o qu n m t s s n ph m t th t. G
thu c ch a ho, c m cúm, gi

s

c bi t có ch a ho t ch t zerumbon

có tác d

n các g c t do sinh ra do protein

ch n s phát tri

t bi n c a t


trong t nhiên b

th i k ti n nhi

. Do v y s

n

ng qu n th loài này

i dân khai thác t i m c h y di t nh m thu l i nhu n
cây G

ph m quý hi m c n

làm

c

vào danh m c nhóm cây th c

c b o t n theo Quy

nh s

-BNV c a B

Nông Nghi p và Phát tri n nông thôn [19].
G


n

truy n ch y u là tách m m c

ng c

tr ng. Nhân gi ng b

hi u qu th p, cây d b t n công b i nh ng tác nhân b
th i c hay cây b ch

ng kéo dài [30]. Hi

n vi c nhân gi ng G

ng h t.

ng b ng công ngh t bào th c v
c nghiên c u
Kh

m t s trung tâm, vi n nghiên c

nh cây G

trình nhân gi
thái, mùi v lá

Pythium spp. gây


nhân gi ng b
n, h s nhân gi ng cao và không có s

cây so v i cây m

u.

i v i cây G ng
i h c.
in vitro. Quy
i v hình


2

G

a Vi t Nam, các ti n hành nghiên c u nhân gi ng
c còn ít và h n ch do v y vi c nghiên c u quy trình nhân gi ng nh m

nâng cao h s nhân ch i
ti

G

n thi t. Xu t phát t tình hình th c

tôi ti n hành nghiên c

tài: Nghiên c u k thu t nâng cao h s


nhân gi ng cây G

ng công ngh t

bào th c v t .
1.2. M c tiêu và yêu c u c

tài

thành công quy trình n

Thái Nguyên.

HgCl2 0,1%

-

(Zingiber purpureum Roscoe).
-

GA3, Kinetin
(Zingiber purpureum Roscoe).
BAP, Kinetin, NAA

-

nhanh

(Zingiber purpureum Roscoe).


cây

NAA, BAP

-

(Zingiber purpureum Roscoe).

Núi

)

-

1.3

tài
-

trong

:

tái sinh, nhân nhanh,

v


3


quy
g pháp in vitro,
.
cây

-


4

2

2.1. Gi i thi u chung v chi G ng (Zingiber)
2
2
(Zingiberraceae)
i Lan, Malaysia và
Indonesia

[2], [12]. Tuy nhiên,
[32].

2
Theo

(2007) [3], trong s

, chi


2.1:

Plantae
Ngành (Phylum)

Magnoliophyta
Liliopsida
(Zingiberales)
(Zingiberaceae)

Chi (Genus)

Zingiber

Loài (Species)

purpureum Roscoe

Zingiber purpureum Roscoe

Zingiber cassumunar Roxb., Bengle (Java)

sinh

. Thân


5

Alpinia


[11].
2.1.3

(Zingiber purpureum Roscoe)
(Zingiber purpureum

,
Roscoe).
2.1.3.1. Thân
L

cao 1,5

2m, có t

,

2].
2.1.3.2. Lá
Lá

không

,
có lô

-

-3,5cm;


lông [2].
2.1.3.3. Hoa
Cán hoa có lô

hoa, dài

-6cm; lá

màu vàng

hoa tháng 7-

-10 [2].


6

2.1.3
n
2].
2.1.3
,

.

, Hà Tây, Ninh Bình và
[3].

a


c
Hình 2.1:
a - Cây; b - hoa; c - lá; d -

b

d


7

2.1.4.

-zingberen (35%), ar-

-farnesen

borneol [1].
-

zingerol.

-

-phelandren, eucalyptol và

các gingerol [1]
2.1.4.2
(United States Department of

Agriculture)

khác nhau.

Phân tích

335 kcal
Carbohydrate

K 1320mg, Mg 214mg, P 168mg, Ca 114mg, Na 27mg,
Fe 19,8mg.
Niacin (B3) 9,62mg; C 0,7mg; B6 0,626mg, Riboflavin
Vitamin

(B2) 0,17mg, Thiamine (B1
cholesteron.
[37].


8

2.1.4.2.
vùng núi

500 000
cho

dân.

2.1.4.3.

G

zingiberene giúp

[5].
Tía (Zingiber purpureum Roscoe)

[2].
(E)-1-(3,4Zingiber cassumunar thân

dimethoxyphenyl)but-1-en
[31].
tinh

âm, dermatophytes
2.3. Khái ni m và c

[33].
khoa h c c a nuôi c y mô - t bào th c v t

2.3

[8].
in vitro

[8].


9


Tro
in vitro

in vitro
[8].

2.3

y mô - t

2.3
Gottlieb Haberlandt (1902)
-

[18].
2.3
Giai
g
[13].

[13].

bào mô chuyên hóa [13].
2.3

[13].
2.3.3.
2.3.3.1.

-



10

8].

8].

Ca(OCl)2-hypoclorit canxi, NaOCl-hypoclorit natri, oxy già, HgCl2clorua, ch

8].

-

-

8].
8].
2.3.4.


11

2.3.4
in vitro

].
2.3.4
Q


8].

+

-

:

NH4+

3

+ Phospho:
.
+ Kali:

3,

+ Canxi:

3.4H2O,

+ Magie:
+

KH2PO4, KCl.6H2O
CaCl2.6H2O, CaCl2.2H2O

4


:

4

-

2.4.3.3. Vitamin

18].
- Vitamin B1
8].
- Vitamin B6
].
- Vitamin B3

8].


12

- Myo8].
2.4
8].
-

8].

-

8].


-

8].

2.4
g

8].
-

8].
2.4

-

2.4

8].

8].


13

-

-

thành ch


6].

thành callus [8].
-

x

6].


14

8].
-

3

là

[8].
2.5

n chính trong nuôi c y mô t bào th c v t
t (2007) [6].

-

2.5
in

vitro.

2,

NaOCl, HgCl2

Sharma G.J. (2005) [36
2

0,2% trong 15
30]

c

2.5

. Quá

2


15

in vitro

[29

nh

-


2

hoá.
2.5.3. G

các

ô tính. Jala A. và cs (2012) [25

2.5

-

cs (2011) [14
-D