“ Hạnh phúc giấu mình trong đau khổ,
Đau khổ giấu mình trong hạnh phúc”
Lão Tử

KHÍ CÔNG ĐẠO GIA
Lược dịch: Tuệ Đức Trần Ngọc Tuấn


Khí công học nói chung, và khí công Trung Hoa nói riêng bao la rộng lớn. Mỗi
trường phái đều có đường hướng và sở đắc riêng biệt, nhưng tựu chung thì không ngoài
mục đích cơ bản là sức khỏe. Khí công Đạo gia là một trường phái lớn của khí công học
Trung Hoa, trường phái này có hệ thống triết lý và cách thức tu tập rõ ràng lưu truyền
hàng ngàn năm ở Trung Hoa. Đạo gia nhấn mạnh luyện tập “Tinh – Khí – Thần” với
đường hướng: “Luyện Tinh hóa Khí. Luyện Khí hóa Thần. Luyện Thần hoàn Hư. Hoàn
Hư nhập Đạo”. Với cách thức tu tập rõ ràng như vậy giúp người tu tập thấy được con
đường vào Đạo. Ở đây, mục đích chính của tôi khi lược dịch tập tài liệu này chỉ muốn lấy
một phần nhỏ của Khí công Đạo gia để giúp bản thân luyện khí để tăng cường sức khỏe
(lợi thân) mà thôi. Vì vậy, những tầng khí công cao siêu cũng như “Đạo là gì” thì tập tài
liệu này không bàn tới. Vì lý do thực tế đó, tôi cũng chỉ lược dịch một tiểu mục nhỏ (mục
2.2) trong quyển sách “Qigong Empowerment: A guide Medical Taoist Buddhist Wushu
Energy Cultivation” của Shou – Yo Liang và Wen – Ching Wu được NXB The Way Of
The Dragon ấn hành năm 1996. Bản lược dịch này chỉ là tài liệu cá nhân của tôi – trên cơ
sở đó giúp bản thân tôi rèn luyện sức khỏe, cũng như là một món quà dành cho những ai
hữu duyên đọc được bản lược dịch này của tôi. Mọi trách nhiệm về bản quyền về sách
cũng như chất lượng bản dịch tôi không chịu trách nhiệm.
A. Khí công sơ cấp
Khí chu chuyển trong cơ thể thông qua một vòng tuần hoàn khép kín giống như
vòng luân chuyển 4 mùa trong năm vậy, việc chu chuyển này có thể xảy được là do trái
đất quay quanh mặt trời. Cách hiệu quả để đưa khí vào kinh mạch trong cơ thể là tập Khí
công tiểu chu thiên. Cách tập này dùng để nối liền Nhâm – Đốc nhị mạch trong cơ thể lại
với nhau, xem hình vẽ nhâm đốc nhị mạch (đồ hình 2 – 2). Trong vòng tiểu chu thiên, khí

tiên thiên (innate – qi) hòa với khí hậu thiên (acquired – qi) sinh ra nguyên khí (orginal –
qi) từ đó hóa thần. Tất cả các kinh mạch khác trong cơ thể cũng sẽ được đả thông khi mà
thần và khí hòa quyện vào nhau trong vòng tiểu chu thiên.


Nhâm đốc nhị mạch được xem như là đường đi của tinh lực (energy essence) trong việc
tập luyện khí công đạo gia. Chúng được xem như là biển Âm – Dương trong cơ thể. Khi
mà khí thông suốt (không có sự tắc nghẽn trong nhị mạch), dòng chảy của tất cả các
đường kinh khác cũng sẽ được nâng cao và thông suốt (không gián đoạn). Nhâm mạch
(Conception Vessel) nằm ở phần trước cơ thể. Đường đi của nó nằm gần tim, vì thế mà
khí lực của tim (heart – qi) cũng chu chuyển ở nó. Tim được xếp vào hành Hỏa trong học
thuyết ngũ hành và có đặc tính là Thăng. Vì vậy, khác là thiết yếu khi giảm hỏa khí để
làm mát tim và làm ấm thận bên dưới. Đốc mạch (Governing vessel) nằm ở sau lưng cơ
thể. Đường đi của nó nằm kế thận, vì thế, khí lực của thận (kidney – qi) cũng chu chuyển
ở đó. Thận được xếp vào hành Thủy trong học thuyết ngũ hành và có đặc tính là Giáng.
Vì thế, cần phải tăng Thủy khí để giữ cho nó cân bằng.
Có 3 vùng thuộc đường đi của Đốc mạch làm ngăn cản dòng chảy của khí khi tập tiểu
chu thiên. Trước khi tập luyện tiểu chu thiên cần phải khắc phục 3 chướng ngại này – 3
chướng ngại này được biết đến như là 3 điểm chốt chặn hay 3cửa ải (đồ hình 2 – 3).
Chướng ngại đầu tiên đó là Tailbone Gate. Chướng ngại thứ 2 đó là Dorsal Gate nằm
giữa 2 bã vai và năm sau tim. Chướng ngại thứ 3 đó là Jade Pillow Gate nằm ở sau ót.
Hành giả cần phải tăng khí để đi qua 3 cửa ải này.


Khi hành giả đẩy khí để đi qua 3 cửa ải này thì nhịp độ dịch chuyển của khí lúc này giống
như goat pace (con dê), deer pace (con hươu) và ox pace (con bò). Con dê (goat) thì di
chuyển chậm, điều này nói lên rằng khi khí lưu chuyển qua Tailbone Gate thì ý của hành
giả nên nhẹ nhàng để cho khí tích lũy. Con hươu (deer) thì chạy rất là nhanh, điều này nói
lên rằng khi khí chạy qua Dorsal Gate, khí nên được lưu chuyển một cách êm ả - ít gắng
sức. Con bò (ox) thì di chuyển chậm chạp, nhưng hùng dũng và quyết đoán, điều này nói

lên rằng để vượt qua Jade Pillow Gate mà hành giả phải đối mặt cần phải kết hợp với
nhịp độ chậm nhưng hùng dũng của con bò, điều này cần phải một ý chí mạnh mẻ hơn để
dẫn khí đi qua cửa ải này.
Khí được chu chuyển một cách tự nhiên trong Nhâm – Đốc nhị mạch. Việc tập khí công
tiểu chu thiên là một cách để nâng cao việc chu chuyển này. Trong cơ thể con người,
năng lượng âm và dương tích lũy ở các vùng khác nhau trên đường đi của Nhâm – đốc
nhị mạch. Tổng quát mà nói thì, thời dương khí cực thịnh là vào giữa trưa từ 11h sáng
đến 1h chiều. Thời âm khí cực thịnh là vào giữa đêm, 11h chiều đến 1h sáng (đồ hình 2 –


4). Theo học thuyết Âm – Dương, khi âm cực thịnh thì dương sinh. Bởi vì khí dương bắt
đầu ở huiyin (hội âm) nằm ở giữa hậu môn và bộ phận sinh dục của nam, do đó đối với
sức khỏe của nam giới, cơ quan sinh dục sẽ bị ảnh hưởng bởi việc dương khí tăng lên.

Đối với sức khỏe của mình, cơ thể chúng ta tự đưa ra dấu hiệu cho thấy việc dương khí
tăng lên. Đối với nam giới, dấu hiệu này là việc cương cứng của dương vật kết thúc khi
âm khí cực thịnh và bắt đầu việc dương khí tăng lên. Dương vật tự nhiên cương cứng
theo nhịp sinh lý lúc nữa đêm (không nghĩ tới tình dục mà vẫn có thể cương cứng), dấu
hiệu này cho thấy sức khỏe của người nam là ổn định. Lúc này là thời gian tốt nhất để tập
khí công tiểu chu thiên.
Nhịp sinh lý lúc nữa đêm của mỗi hành giả có thể thay đổi theo tuổi tác. Người ta tin rằng
sau 10 năm khi mà nam giới đã đạt được sự thỏa mãn tình dục toàn vẹn, nhịp sinh lý này
sẽ lùi lại 2 giờ. Điều này được đa số chấp nhận. Tuy nhiên, điều này cũng còn tùy thuộc
vào sức khỏe của từng người. Người khỏe sẽ ít bị thay đổi hơn so với người kém khỏe.


Mặc dù thời gian tốt nhất để tập luyện tiểu chu thiên là vào nhịp sinh lý giữa đêm của
mỗi cá nhân, nhưng không có nghĩa là hành giả không thể tập vào thời gian nào khác
trong ngày. Khi hành giả có thể đạt tới một trạng thái tỉnh lặng kéo dài, và tự tạo ra điều
kiện lý tưởng để tập tiểu chu thiên, hành giả sẻ rơi vào trạng thái nhịp sinh lý nữa đêm tự

động. Tập luyện tiểu chu thiên có thể làm bất cứ thời gian nào trong ngày, tuy nhiên thời
gian tốt nhất vẫn là thời gian nhịp sinh lý nữa đêm của mỗi hành giả.
Trong mục này, chúng tôi sẽ đưa ra các phương pháp tập tiểu chu thiên và đại chu thiên
bổ xung cho nhau và cũng như đưa ra một cách thức tập luyện hoàn hảo hơn để tăng khí
cho kinh mạch. Mục này gồm các phần: thông khí căn bản – sẽ trình bày giữa cử động và
ý dẫn khí. Chúng là những bài tập cơ bản để chuẩn bị cho phản ứng tự động của cơ thể
đối với việc thông khí. Khi hành giả đạt được một phản ứng tự động từ các bài tập căn
bản này, thì việc lưu thông khí sẽ dễ dàng hơn. Chúng tôi cũng đưa ra kỹ thuật để hút khí
đối với những hành giả không đủ khí – việc bổ sung khí này giúp cho việc hoàn thành
tiểu chu thiên và đại chu thiên dễ dàng hơn. Cuối mục này, chúng tôi sẽ đưa ra phương
pháp dưỡng khí cho hành giả.
1. Thông khí căn bản
Phần 1. Thông khí trước ngực
Hình và ý
Hình: Đứng thoải mái, đặt lưỡi lên nóc họng. Thở vào, khi hành giả bắt đầu giơ thay qua
khỏi đầu (hình 2 – 1). Thở ra và bắt đầu hạ tay xuống ngang hông (hình 2 – 2). Lặp lại 21
lần.


Ý: Thở tự nhiên khi hít vào. Khi thở ra, dẫn khí từ baihui (bách hội) xuống 2 má, xuống
nóc họng, xuống cuốn lưỡi, theo nhâm mạch, xuống dantian (đan điền), xuống huiyin
(hội âm), xuống Yin – Activation vessel (Âm duy mạch) (má chân trong), sau đó xuống
yongquan (dũng tuyền) dưới 2 lòng bàn chân (đồ hình 2 – 5).
Phần 2. Thông khí sau lưng
Hình và ý
Hình: Động tác tương tự như thông khí trước ngực, nhưng không có đặt lưỡi lên nóc
họng. Lặp lại 21 lần.
Ý: Thở vào tự nhiên. Khi thở ra, dẫn khí từ baihui (bách hội) xuống sau đầu, theo đốc
mạch, xuống huiyin (hội âm), xuống Yin – Activation vessel (Âm duy mạch), sau đó
xuống yongquan (dũng tuyền) (đồ hình 2 – 6).



Phần 3. Phồng – xẹp bụng
Hình và ý
Hình: Đứng thoải mái, đặt 2 bàn tay trước bụng với lòng bàn tay hướng vào nhau, các
ngón tay thả lỏng tự nhiên, thả lỏng vai và khuỷu tay (hình 2 – 3).
Thở vào khi hóp bụng, đặt đầu lưỡi lên nóc họng, và tách từ từ lòng bàn tay ra xa nhau.
Thở ra khi đẩy nhẹ bụng ra; ấn lưỡi lên về vị trí tự nhiên và từ từ đưa lòng bàn tay lại vị
trí ban đầu (hình 2 – 4 và đồ hình 2 – 7). Lặp lại 21 lần.


Phần 4. Thở vòng nhỏ
Hình và ý
Hình: Đan bàn tay lại đặt trước bụng, hai đầu ngón cái chạm nhau. Thở vào, hóp bụng
lại, giơ cánh tay lên đến giữa cơ thể (đám rối mặt trời). Thở ra, đẩy bụng ra nhẹ và tiếp
tục giữ 2 bàn tay như vậy và trở lại vị trí ban đầu (hình 2 – 5). Lặp lại 21 lần.
Ý : Khi thở vào, dùng ý dẫn khí từ huiyin (hội âm) qua mingmen (mệnh môn). Khi thở ra,
dùng ý dẫn khí từ mingmen (mệnh môn) xuyên qua inside – dantian đến outside – dantian
(quanyuan – quang nguyên) (đồ hình 2 – 8).


Phần 5. Thở vòng lớn
Hình và ý
Hình: Đứng thoải mái. Thở vào bằng mũi và thở ra bằng miệng, làm 7 lần. Dành sự tập
trung vào hơi thở ra hơn hơi thở vào. Sau đó cử động cánh tay như phần 1 và phần 2.
Sau khi thở vào bằng mũi, để lưỡi lên nóc họng, hóp bụng vào, nhíu hậu môn, và giơ tay
qua khỏi đầu. Thở ra bằng mũi, hạ tay xuống, lưỡi thả ra, nuốt nước bọt, đẩy bụng ra từ
từ, và thư giản huiyin (hội âm). Lặp lại 21 lần.
Ý: Khi thở vào và nhíu hậu môn, dùng ý dẫn khí từ huiyin (hội âm) theo đốc mạch, đi qua
xương cùng, qua Dorsal Gate, qua Jade Pillow Gate, lên baihui (bách hội).

Khi thở ra, dùng ý dẫn khí xuống theo 2 đường bên hông mắt, đến đầu lưỡi (lúc này, nhẹ
nhàng thả lỏng lưỡi ra và nuốt khí, như bạn đang nuốt thức ăn). Tiếp tục dùng ý dẫn khí


theo nhâm mạch xuống dantian (đan điền) và quay trở lại huiyin (hội âm), lúc này là hoàn
tất việc thở ra (hình 2 – 9).

Phần 6. Massage
Hình:
-

Bước 1: Massage mũi, mặt và đầu.

Chà 2 bàn tay lại với nhau đến khi nóng lên. Dùng lòng bàn tay, chà vào mũi và mặt của
hành giả. Bắt đầu từ mũi lên lông mày, vòng lên vòng xuống mặt của hành giả 7 – 9 lần.
Sau đó, làm ngược lại 7 – 9 lần.
Sau đó, chà 2 lòng bàn tay của hành giả lên đầu. Bắt đầu từ cằm lên đỉnh đầu, đi xuống
sau ót và đi xuống ra sau cổ. Lặp lại 7 – 9 lần.


-

Bước 2: Massage dantian (đan điền).

Đặt lòng bàn tay lên trên vùng đan điền và xoay tròn từ trái qua phải, 36 lần, sau đó làm
ngược lại (từ phải qua trái) 36 lần.
-

Bước 3: Massage Nhâm mạch.


Đặt các ngón tay lên đường giữa ngực với lòng bàn tay để lên ngực. Ấn và đẩy lòng bàn
tay xuống Nhâm mạch từ cổ họng xuống xương bánh chè – các ngón tay massage Nhâm
mạch, và lòng bàn tay massage ngực và bụng. Lặp lại 7 – 9 lần.
-

Bước 4: Vỗ nhẹ vào Đốc mạch.

Nhờ một ai đó dùng lòng bàn tay vỗ xuống lưng hành giả từ xương cùng theo đốc mạch
lên baihui (bách hội). Lặp lại 7 – 9 lần. Nếu hành giả không nhờ được ai, thì dùng 1 bàn
tay vỗ phần dưới của lưng, sau đó dùng 1 bàn tay khác vỗ vào phần trên của lưng đến
baihui (bách hội).
2. Vòng tiểu chu thiên
Tiểu chu thiên nên được tập luyện lần lược từng bước một. Sau khi tập xong giai đoạn 1,
thì lần lượt tập tới giai đoạn tiếp theo. Đừng vội vàng khi tập luyện. Khi khí lên đầu,
đừng tập trung quá nhiều để dẫn khí. Bạn nên quên khí đi, cũng không nên cố giúp dẫn
khí. Lúc đó, ý của bạn rõ biết về khí, nhưng không tập trung để làm dịch chuyển khí. Để
khí chu chuyển tự nhiên hết mức có thể.
Vòng tiểu chu thiên có thể được tập luyện khi đứng hay ngồi. Khi tập luyện, hành giả nên
ở trạng thái tĩnh lặng, thư giãn, không lo lắng. Mắt khép hờ và răng của hành giả đặt nhẹ
vào nhau. Có 5 giai đoạn để tập tiểu chu thiên. Để đạt kết quả tốt nhất, người ta thường
tập theo cách thông khí căn bản như đã nêu bên dưới. 5 giai đoạn đó như sau:
Giai đoạn 1
Hình và ý:


-

Bước 1: Tập từ phần 1 – 3 của thông khí căn bản ở tư thế đứng.

-


Bước 2: Ngồi. Thở vào và thở ra 3 lần. Tập trung nhiều khi thở ra hơn là khi thở
vào. Tiếp theo, thở vào, đặt ý của hành giả ở mingmen (mệnh môn). Thở ra và đặt
ý ở rốn (đồ hình 2 – 10). Tập 20 phút hoặc nhiều hơn.

Sau khi tập một thời gian, hành giả sẽ cảm thấy một dòng khí từ rốn chạy xuống
yongquan (dũng tuyền) khi thở ra, và hành giả sẽ cảm thấy dòng khí đi lên theo bắp
chân tới mingmen (mệnh môn) khi thở vào. Khi hành giả có thể cảm thấy như thế một
cách thường xuyên, cửa ải đầu tiên của vong tiểu chu thiên Tailbone Gate đã khai mở.
-

Bước 3: Tập phần 6 của thông khí căn bản

Giai đoạn 2
Hình và ý
-

Bước 1: Tập phần 1 – 4 của thông khí căn bản ở tư thế đứng.


-

Bước 2: Ngồi. Thở vào, đặt ý của hành giả ở Dorsal Gate. Thở ra, đặt ý vào rốn (
đồ hình 2 – 11). Tập 20 phút hoặc nhiều hơn. Sau khi tập xong giai đoạn này, hành
giả sẽ bắt đầu cảm thấy ngưa ngứa, phồng lên và nóng ran ran ở Dorsal Gate.

Sau đó, hành giả sẽ bắt đầu cảm khí từ mingmen (mệnh môn) tràn đầy Dorsal Gate. Cảm
giác này sẽ đến ngày càng mạnh mẽ hơn. Khi hành giả cảm thấy khí ở khu vực Dorsal
Gate đó là bởi cảm nhận của lòng bàn tay, cửa ải thứ 2 của tiểu chu thiên đã khai mở.
-


Bước 3: Tập phần 6 của thông khí căn bản

Giai đoạn 3
Hình và ý
-

Bước 1: Tập phần 1 – 5 của thông khí căn bản

-

Bước 2: Ngồi. Thở vào, đặt ý của hành giả ở Jade Pillow Gate. Thở ra, đặt ý ở rốn
(đồ hình 2 – 12). Tập 20 phút hoặc lâu hơn.

Sau khi tập giai đoạn này, khi bạn cảm thấy đắc khí ở vùng Jade Pillow Gate là bởi lòng
bàn tay, cánh cổng thứ 3 của tiểu chu thiên đã khai mở.
-

Bước 3: Tập phần 6 của thông khí căn bản.

Giai đoạn 4
Hình và ý
-

Bước 1: Tập phần 1 – 5 của thông khí căn bản.

-

Bước 2: Ngồi. Chạm nhẹ đầu lưỡi lên nóc họng. sau khi khi mở 3 cửa ải của tiểu
chu thiên và khi hành giả cảm thấy khí tích lũy ở khu vực Jade Pillow Gate, dùng

ý dẫn khí lên baihui (bách hội).

Để làm được dùng thiên nhãn (mắt tưởng tượng) nhìn trước và sau Jade Pillow Gate, và
sau đó dẫn khí lên baihui (bách hội). Sau đó dẫn khí từ baihui (bách hội) xuống trước


trán. Lúc này, hành giả cảm thấy dễ chịu, mát, ẩm ướt. Toàn bộ cơ thể của hành giả sảng
khoái vô cùng. Sau đó, nhẹ nhàng mở lưỡi ra.
Đừng bao giờ dùng ý quá mạnh (kỹ mạnh lâu sâu) để dẫn khí, làm một cách tự nhiên. Khí
sẽ chảy tự nhiên theo nhâm mạch xuống dantian (đan điền). Tập trong 10 phút, sau đó thư
giãn, sau đó tập thêm 10 phút nữa hoặc lâu hơn cũng được.
-

Bước 3: Tập phần 6 của thông khí căn bản.

Giai đoạn 5. Hoàn thành tiểu chu thiên
Khi hành giả vượt qua được 3 ải trong 4 giai đoạn đầu của việc luyện tập tiểu chu thiên,
giờ đây hành giả đã sẳn sàng tập luyện tiểu chu thiên. Phương pháp tu tập như sau:
Hình và ý
Hình: Ngồi thoải mái trên ghế, với khoảng 1/3 hông của hành giả nằm trên ghế. Đùi của
hành giả nên đặt vuông góc với sàn nhà, đầu gối tạo 1 góc 900, đầu gối của hành giả nên
rộng bằng vai và bàn chân đặt song song nhau. Đặt lòng bàn tay lên gối.
Baihui (bách hội) và huiyin (hội âm) của hành giả nằm trên một đường thẳng đứng. Rút
càm một cách nhẹ nhàng. Thả lỏng vai, giữ lưng thẳng không ưỡn. Thả lỏng toàn thân,
mặt khép hờ, răng chạm nhẹ vào nào nhau. Định thần, giữ tinh thần tĩnh lặng và thảnh
thơi (hình 2 – 6).
Ý: Thở vào và thở ra 7 lần, tập trung nhiều vào hơi thở ra hơn hơi thở vào. Đặt nhẹ lưỡi
lên vòm họng. Thở vào bằng mũi và bắt đầu hóp bụng, lúc này nhíu hậu môn. Dẫn khí từ
huiyin (hội âm) theo đốc mạch, đi qua xương cùng, đi qua Dorsal Gate, Jade Pillow Gate
lên baihui (bách hội).

Tiếp theo, thở ra, phình bụng một cách nhẹ nhàng và thả lỏng hậu môn. Lúc này, cho khí
chảy xuống 3 đường: từ baihui (bách hội) xuống mũi qua renzhong (nhân trung) và từ 2
bên mặt giữa mắt và tai, chảy xuống miệng. Lúc này, hạ lưỡi tự nhiên. Khí sẽ chảy tự


nhiên xuống nhâm mạch, xuống dantian (đan điền) (guanyuan – quan nguyên) và quay
trở lại huiyin (hội âm). Hoàn tất hơi thở ra (đồ hình 2 – 13).
Tới đây là hoàn tất một vòng tiểu chu thiên. Tập luyện từ 20 – 30 phút cho mỗi lần tập.

3. Vòng đại chu thiên
Nguyên tắc tập luyện đại chu thiên giống như khi tập tiểu chu thiên. Từ căn bản tiểu chu
thiên, hành giả có thể tập luyện đại chu thiên, hành giả lúc này chuẩn bị dẫn khí xuống 2
chân và hoành thành Đại chu thiên, dành cho việc tập khí côn của hành giả ở cấp độ khác.
Hình và ý
Hình: Ngồi giống như lúc tập tiểu chu thiên, hoặc đứng thoải mái (hình 2 – 7) hoặc nằm
nghiêng về bên phải – để tim của hành giả đập thoải mái ở ngực trái, hành giả có thể kê
gối để nằm (hình 2 – 8).


Ý: Thở ra, lưỡi đặt bình thường, đưa ý và khí xuống dantian (đan điền). Thở ra hoàn toàn
khi hành giả dẫn khí và ý xuống huiyin (hội âm), dọc theo bắp vế trong của chân xuống
yongquan (dũng tuyền).
Thở vào, bắt đầu hóp bụng, và đưa lưỡi lên nóc họng. Khi thở vào, dùng ý dẫn khí đi lên
từ yongquan (dũng tuyền), đi ra sau gót chân, lên lại chân và bắp vế đến huantiao (hoàn
khiêu) (mông đít) và gặp nhau tại huiyin (hội âm). Nhíu hậu môn và dẫn khí đi lên đốc
mạch, đi qua 3 cửa ải của tiểu chu thiên đi lên baihui (bách hội).
Cho khí đi xuống theo 3 đường: thứ nhất từ baihui (bách hội) xuống mũi đến renzhong
(nhân trung), và theo 2 bên mặt nằm giữa mắt và tai. Ba đường này hợp nhau tại đầu lưỡi.
Lúc này, thở vào, thả lưỡi lại vị trí bình thường. Khí sẽ chảy tự nhiên xuống nhâm mạch,



xuống dantian (đan điền) (quangyuan – quang nguyên) (đồ hình 2 – 14). Tới đây là hoàn
tất vòng đại chu thiên.

Tiếp tục vòng này, dẫn khí xuống yongquan (dũng tuyền) như khi bạn thở ra. Tập 20 – 30
phút cho mỗi lần tập.
Vòng lưu chuyển khí này cũng được biết đến như vong Âm – Dương đại chu thiên. Mục
đích của nó là tăng sự tương tác giữa nhâm đốc nhị mạch và 3 đường kinh dương, và 3
đường kinh âm của chân. Ba đường kinh dương của chân là túc thái dương bàng quang
kinh, túc thiếu dương đởm kinh, túc dương minh vị kinh. Ba đường kinh âm của chân là
túc thái âm tỳ kinh túc quyết âm can kinh, túc thiếu âm thận kinh. Huân tập thói quen tố
khi tập đại chu thiên và thái cực quyền thường xuyên sẽ ngăn ngừa được bệnh tật.
4. Hút khí để bổ xung nguyên khí


Phương pháp này được đưa ra bởi Zhang Zhi- Yang ở Sichuan (tứ xuyên) Trung Hoa vào
200 năm trước đây. Đây là một phương pháp tập trung đối với hành giả không thể hoàn
thành tiểu chu thiên bởi thiếu tinh (jing). Người Trung Hoa có một câu nói nổi tiếng
“nhiều người muốn học đạo và đạt đạo, nhưng sự thật chỉ có một số rất ít là thành công”.
Một trong những lý do chính yếu đối với nam giới là không thể hoàn thành vòng tiểu chu
thiên bởi nguyên nhân là do ham dâm quá mức. Và những lợi ích từ việc tập luyện
thường bị mất mát do ham dâm quá mức. Và việc này cũng giống như việc một người
tiêu sài nhiều hơn là tiết kiệm. Và kết quả là sẽ nhanh chóng rỗng túi, khi khoản tiền
phòng thân của mình cạn dần đi.
Điều này không có nghĩa là phải tuyệt dục. Ý ra nói ở đây chỉ đơn giản là nhắc nhở việc
tiết dục của hành giả mà thôi. Việc tiết dục này đặc biệt quan trọng đối với nam giới trên
40 tuổi. Hành giả phải tự công tâm với bản thân mình xem xem cái gì là quá độ. Cơ thể
của hành giả sẽ tự nói lên cho bản thân hành giả biết khi nào gọi là quá độ. Một số dấu
hiệu thông thường là: đau lưng kinh niên, đâu ở mệnh môn, đau ở xương chậu, thiếu máu,
hoa mắt, chóng mặt, ù tai.

Kiểm soát việc quan hệ tình dục rất ư là quan trọng. Tập đúng cách hành giả có thể cường
thân. Điều này giúp cải thiện đời sống tình dục của hành giả. Có các cách thức tập luyện
để cải thiện chức năng của các cơ quan tình dục theo từng nhu cầu của hành giả. Tuy
nhiên, đây không phải là điểm chính trong quyển sách này. Mục đích chính yếu của
phương pháp trình bày dưới đây là để cường thân lợi thể. Kỹ thuật trình bày dưới đây
dùng để hút khí của vũ trụ để bổ sung cho các khoản khí bị thiếu hụt của cơ thể.
Kỹ thuật này đặt biệt có giá trị với bất kì ai có thể trạng yếu, lớn tuổi, thiếu cả âm khí và
dương khí, và không thể đạt được các kết quả thông thường từ việc tập luyện của mình,
do bị thiếu tinh lực (jing), hoặc không sinh ra đủ khí để hoàn thành tiểu chu thiên và đại
chu thiên. Khi tập liên tục và bền bĩ, phương pháp này giúp khi của hành giả thông suốt
hơn và giúp làm cường tráng thân thể. Chỉ cần tập luyện phương pháp này thôi, cũng có
thể giúp hành giả duy trì được sức khỏe và kéo dài tuổi thọ.


Hình và ý
-

Bước 1: Ý tại Yintang (ấn đường): Ngồi thư thái trên ghê; chéo chân hoặc nằm
nghiêng bên phải. thả lỏng thân và cơ thể, đi đến buông lỏng vọng niệm. Mắt khép
hờ và tập trung tại Yintang (ấn đường) – tập trung nhiều khi thở vào hơn so với
thở ra.

-

Bước 2: Căn đầy Yintang (ấn đường): Vẫn ở tư thế ngồi. Tưởng tượng khí ở xung
quanh trán được hút vào tại Yintang – chú ý nhiều ở hơi thở vào hơn là thở ra. Giữ
trạng thái này đến khi căn đầy. Đó là lúc hành giả cảm thấy mệt và buồn ngủ,
giống như một đứa bé đã no nê sau bữa ăn.

-


Bước 3: Phân phối khí. Nằm nghiêng bên phải như hình 2 – 8. Dùng ý dẫn khí mà
hành giả hút vào, dẫn đi xuống toàn bộ cơ thể bạn. Sau khi khí được phân phối
xuống các phần của cơ thể, hành giả sẽ cảm thấy mát, thoải mái, tràn đầy năng
lượng, có một nước da sáng bóng và tinh thần mạnh mẽ. Hành giả cảm thấy một
cảm giác lân lân thư thái.

Lưu ý
Sau khi tập bước 1 – 3 một thời gian, thay thế bước 2 bằng: thở vào, dẫn khí từ đầu mũi
lên Yintang (Ấn đường) để bổ sung sự thiếu hụt và tích lũy ở đó. Thở ra, dẫn khí xuống
mingmen (mệnh môn) và khu vực xương cụt để cũng cố chân khí (life – qi) và tráng
dương bổ thận (kidney – yang). Điều này sẽ giúp ổn định khi của mingmen (mệnh môn).
Tráng dương bổ thận (kidney – yang) cũng được gọi là kan – water (khảm – thủy), đây là
ngoại âm (externally yin) và nội dương (internally yang). Điểm quan trọng ở đây đó là
nội dương. Nội dương có trách nhiệm làm tăng khí. Nó thường bị yếu đi bởi những tập
quán sống không tốt. Kĩ thuật này nhằm làm tăng cường khí của thận (kidney – yi) và
tráng dương bổ thận (kidney – yang) lần lượt được tăng khí. Hành giả càng tập, khí tích
lũy càng nhiều. Chỉ khi nào tích lũy đủ khí thì lúc đó cơ thể của hành giả mới đủ khí. Bên
cạnh giúp tăng khí và chu chuyển năng lượng, cách tập luyện này cũng có thể giúp kiện
thân, cung cấp cho hành giả tăng năng lượng, sức khỏe và kéo dài tuổi thọ.


5. Phương pháp dưỡng khí
Phương pháp dưỡng khí giống như tên gọi của nó là giúp hành giả nuôi dưỡng khí trong
cơ thể. Nếu hành giả không dưỡng khí của mình, thì chân khí của bản thân sẽ bị thiếu hụt
và thành tựu đạt được khi tập luyện sẽ thấp. Tu dưỡng thường xuyên sẽ giúp hành giả đạt
được những thành tựu lớn hơn. Tu dưỡng thường xuyên sẽ giúp hành giả phát triển một
căn cơ và tiềm năng mạnh mẽ đối với các phương pháp chu chuyển khí.
Hình và ý
Hình: Đứng, ngồi và nằm. Thả lỏng toàn thân, thở tự nhiên.

Ý: Ý tại đan điền. (Nữ giới tập luyện thì ý tại shanzhong, điểm nằm giữa 2 vú). Tuy
nhiên, đừng tập trung quá mức. Từ từ úp 2 bàn tay lại với nhau đặt ở trước bụng, nam
giới thì tay trái ở trong tay phải ở ngoài, nữ giới thì ngược lại. Tập bao lâu tùy thích.
Sau thời gian dài tập luyện, chân khí (genuine – qi) sẽ tụ tại đan điền của hành giả và trở
thành 1 quả bóng khí, đan khí. Một cách tập khác là hành giả thả lỏng toàn thân và không
trụ ở bất kì vị trí nào cụ thể trên thân thể. Hành giả có thể tập luyện bất cứ lúc nào, khi
đứng hoặc ngồi, hành giả hướng lòng bàn tay lên phía trước bụng. Tập luyện phương
pháp này trong một tâm trạng thư thái, một số bệnh tật có thể bị đẩy lùi. Cần tinh tân tập
luyện để xây dựng một căn cơ vững chắc cho việc tu luyện các tầng khí công cao hơn.