ĐẠO HÀM
A. TÌM ĐẠO HÀM BẰNG ĐỊNH NGHĨA
Phương pháp : Để tìm đạo hàm theo định nghĩa ta có 2 cách sau :
Cách 1.
Bước 1. Cho x một số gia x và tìm số gia y f x x f x
Lập tỉ số
y
x
y
x 0 x
Bước 2. Tìm giới hạn lim
Cách 2. Áp dụng công thức f ' x0 lim
x x0
f x f x0
x x0
B.TÍNH ĐẠO HÀM BẰNG QUY TẮC VÀ CÔNG THỨC
Các quy tắc : Cho u u x ; v v x ; C : là hằng số .
u v ' u ' v '
u.v ' u '.v v '.u C.u C.u
u
u '.v v '.u
C
C.u
, v 0 2
u
u
v
v2
Nếu y f u , u u x yx yu .ux .
Các công thức :
C 0
;
x 1
xn n.xn1 un n.un1.u , n N , n 2
x 2 1 x , x 0 u 2uu , u 0
sin x cos x
sin u u. cos u
cos x sin x
tan x
cos u u.sin u
u
tan u
cos 2 u
u
cot u 2
sin u
1
cos2 x
1
cot x 2
sin x
C. VIẾT PHƯƠNG TRÌNH TIẾP TUYẾN
1/ Tiếp tuyến tại điểm Mo(xo, yo) thuộc đồ thị (C ): y = f(x)
Phương trình tiếp tuyến ∆: y – y0 = f’(x)(x - xo)
2/Tiếp tuyến có hệ số góck( song song, vuông góc)
Gọi Mo(xo, yo) là tiếp điểm
Ta có : f / x0 k (ý nghĩa hình học đạo hàm)
Giải tìm xo, suy ra yo = f (xo)
Viết phương trình ∆: y – yo = k (x – xo)
Chú ý: Nếu ∆ song song với d : y=ax+b thì ∆ có hệ số góc là k =a
Nếu ∆ vuông góc với d : y=ax+b thì ∆ có hệ số góc là k=
1
a
D. BÀI TẬP
Bài1. Tìm đạo hàm của các hàm số sau theo định nghĩa tại các điểm đã chỉ ra:
a) y f x 2 x 2 x 2 tại x0 1
b) y f x x3 2 x 1 tại x0 2
Bài 2. Tính đạo hàm của các hàm số:
1
2
a) y 2 x3 x2 5x
b) y x 4 3x 7
1 5 2 4
3
1 1
x x x3 x 2 4 x 5 d) y x x 2 0,5 x 4
2
3
2
4 3
Bài 3: Tính đạo hàm của các hàm số sau:
c) y
a) y (x2 3x)(2 x)
b) y (2 x 3)( x5 2 x)
c) y ( x 2 1)(5 3x 2 )
d) y x(2 x 1)(3x 2)
Bài 4: Tính đạo hàm của các hàm số sau:
2x 1
2 x2 4 x 5
2 x 10
x 2 5x 4
a) y
b) y
c) y
d) y
4x 3
4x 3
3x 6
2x 1
Bài 5: Tính đạo hàm của các hàm số sau:
a) y (1 2 x 2 )3
b) y ( x x 2 )32
Bài 6: Tính đạo hàm của các hàm số sau:
a) y 2x 2 5x 2
b) y x 4 3x 2 4
2
c) y ( x 1) x x 1
x3 x 2
Bài 7. Cho với y 2 x . Giải bất phương trình y ' 2
3 2
1
5
,
Bài 8. Cho y x3 x 2 10 x 3 .Giải bất phương trình y 4
3
2
Bài 9. Cho hàm số y x 4 x 6 x 7 . Giải bất phương trình y’>1
Bài 10. Cho f ( x) x 3 x 2 , g ( x) 3x 2 x 2 . Giải bất phương trình: f ' ( x) g ' ( x)
3
2
Bài 11. Cho f ( x) 2 x 3 x 2 3, g ( x) x 3
Bài 12. Cho y
x2
3 . Giải bất phương trình: f ' ( x) g ' ( x)
2
x2 3
. Giải bất phương trình: y ' 0
x 1
Bài 13. Giải bất phương trình : f '( x) 0 với f ( x)
x2 2 x 5
x 1
x2 x 2
x 1
3
Bài 15 Cho đường cong C : y f x x 3x 2 . Viết phương trình tiếp tuyến của C trong các
Bài 14. Giải bất phương trình :y/< 0 , y
trường hợp sau :
a) Tại điểm M 0 1 ; 2 ;
b) Tại điểm thuộc C và có hoành độ x0 1 ;
c) Tại giao điểm của C với trục hoành .
Bài 16 Cho hàm số C : y x2 2 x 3 . Viết phương trình tiếp với C :
a) Tại điểm có hoành độ x0 2 ;
b) Biết tiếp tuyến song song với đường thẳng : 4 x y 9 0 ;
c) Vuông góc với đường thẳng : 2 x 4 y 2011 0 ;
3x 1
1 x
a) Viết phương trình tiếp tuyến của C biết tiếp tuyến song song với đường thẳng d : x 4 y 21 0 ;
Bài 17 Cho đường cong C : y
b) Viết phương trình tiếp tuyến của C biết tiếp tuyến vuông góc với đường thẳng : 2 x 2 y 9 0 ;
Bài 18 Cho hàm số : y
3x 1
1 x
C .
a)Viết phương trình tiếp tuyến của C tại điểm M 1 ; 1 ;
b) Vết phương trình tiếp tuyến của C tại giao điểm của C với trục hoành;
c) Viết phương trình tiếp tuyến của C tại giao điểm của C với trục tung ;
d) Viết phương trình tiếp tuyến của C biết tiếp tuyến song song với đường thẳng d : 4 x y 1 0 ;
e) Viết phương trình tiếp tuyến của C biết tiếp tuyến vuông góc với đường thẳng : 4 x y 8 0 .
Bài 19 :
a)Chứng minh rằng hàm số f ( x) x 5 x 3 2 x 3 thoả mãn: f ' (1) f ' (1) 4 f (0) .
b)Cho các hàm số : f x sin 4 x cos 4 x , g x sin 6 x cos 6 x . Chứng minh : 3 f ' x 2 g ' x 0
Bài 20: Cho hàm số y x sin x .Chứng minh rằng:
a) xy 2 y ' sin x x 2cos x y 0 ;
b)
y'
x tan x .
cos x
Bài 21: a) Cho hàm số y x 1 x 2 . Chứng minh : 2 1 x 2 . y' y .
b) Cho hàm số y cot 2 x . Chứng minh : y ' 2 y 2 2 0
Bài 22 a) Cho hàm số y
x2 2x 2
. Chứng minh rằng:
2
2 y.y 1 y 2 .
b) Cho hàm số y 2 x x 2 . Chứng minh rằng:
y3 y 1 0 .
c) Cho hàm số y cos3 x . Tính y .
d) Cho hàm số y cos2 2 x . Tính giá trị của biểu thức: A y 16y 16y 8 .
2
e) Cho hàm số y sin4 x cos4 x . Tính y .
f) Cho hàm số f ( x) x.tan x . Tính f .
4
g) Cho hàm số y sin(sin x) . Tính: y ( ) .