4s-to{~t~q]'~
63cZ,
BQ GIAO Dl)C VA BAO TAO
-r'
..
BAI HOC QUOC GIA TP. HO CHI MINH
TRUONG E>AI HOC KINH TE
TRAN HUY HOANG
~
A
;
')
A
'
CAN DOl TIN Dl)NG 0 NGAN HANG
THUONG M~I VItT NAM TRONG DIEU KIJtN
TE THl TRUONG
NEN KINH
CHUYEN NGANH: TAl CHINH, LUU THONG TIEN T:¢
MA
v A TiN Dl)NG
SO: 5.02.09
I
: .'; '-. j
'
1-: :~!
I
i
I
I
•
LUAN AN PH6 TIEN
i
--~ ...A
sf
KHOA HOC KINH
TE
NGUOI HVONG DAN KHOA HOC:
GIAO
sv-
PH6 TIEN
TP.
HO
sf
NGUYEN THANH TUYEN
//
CHI ~vliNH -1996
. i
I
i
r~-.~
LOI CA:WI . DOAN
To i xin cam do an day I a co ng trinh nghie n cuu cu a rie ng to i.
Cac s6lit$u, ke't qua neu trong lu~n an la trung thlfc va chua
tung du'qc ai cong b6 trong ba't ky cong trinh nao khac
Tac gia lu~n an
TRAN HUY HOANG
-·
I
_J'
M1JCL1JC
MdDAU
CHVONG 1: NGAN HANG THVONG M.t~I vA HOAT DONG
CUA NGAN HANG THVONG MAl
TRONG KINH TE THl
TRUONG:
.~1.1) Co che' thi tnrong va vai tro cua nha mtoc .......................................... .l
1.1.1) Kinh te' thi truong ........................................................................................ 1
1.1.2) Co che' thi truong ................................. ·······················-················ .. ········ ...... 3
1.1.3) Vai tro eli a nha nuoc trong co che' thi tru'ong.: .............................. 5
~1.2)Ho?t d9ng cua Ngan hang Thuong m~i trong co che' thi
tru'ong ..................................................................................................... -.............................. 10
1.2.1) Khai quat v~ Ngan hang Thuong m?i .................................. 10
"f1.2.2) Co che'-kinh doanh cua Ngan hang Thttong m~i trong n~n
kinh te' thi truong ..................................................................... :......................... ,....... 12
~1.2.3) Chuc nang va vai tro cua Ngan hang Thuong m~i trong n~n
kinh te' thi truong .............................................................................. -.......................... 14
-·
1.2.4) Nqi dung hoq t dqng crl a h~ thO'ng ngan hang Vit?t
-
--
Nam.......................................................................................................................................23
1.2.5) Cac nghi~p vv cua Ngan hang ThtWng m~i .............................. .26
'i1.3) Can aoi tin d1,1ng
a cac Ngan hang ThtWng m?i- m9t yeu c~u
~ th'""'
/ h quan ............................................................................................J'"'6
can
1et va' kh ac.
s
"" 1) lf cant
~
h1et
•x' p h a1 can
1. .J.
0
•
"
-~ x'•
uOI
"
d l,lng ....................................................3 7
tm
1.3 .2) Nhung tnrong h<;1p mfft can ct6i tin d~mg d ngan hang thuong
'"'8
ill?l............................................................................................................ _........................... .J
1.3.3) Quan cti6m tich clfc trong can a6i tin dl,lng .................................. 39
1.4) Quan h~ giua Ngan
h~mg
Nha mtoc voi Ngan hang Thu'dng
m<;li ...................-..................................................................................................................... 40
1.4.1) Quan h~ giua Ngan hang Nha nude voi Ngan hang Thudng
m';li theo phap
l~nh
ngan hang ....................................................... .41
1.4.2) Slf v~n hanh cac cong ClJ. chinh sach ti~n t~ cua Ngan hang
trung udng ct6i voi ho';lt dong cua Ngan hang Thttdng m<;li .............. .43
CHVdNG 2 : THVC TRANG
DVNG
v:E TINH HINH cAN DOI TfN
d NGAN HANG THVdNG MAI QUA cAc THdi KY:
2.1) Thai ky thl,l'c hi~n nghi ciinh 53/ HBBT cho cte'n khi c6 hai phap
A h'ang ............................................................................................... ).)
_,
l yAnh ngan
m~t
2.1.1) Nhung
d<;lt du<;1c ................................................................................ 37
2.1.2) Nhung m~t h';ln ch€............................................................... 60
2.2) Thai ky sau phap
m~t
2.2.1) Nhung
l~nh
ngan hang.......................................................... 64
d<;lt du<;1c ...:................................................................................. 66
2.2.2) Nhung t6n t';li anh hu'ong cte'n thl,l'c tr';lng can ct6i tin dl,lng t';li
Ngan hang Thudng m<;li ............................................................................................ 76
.~
a ) Nh ling
ton
t';ll• th UQC ve~ k"nh
1
teK
A
VI-
mo .................................................... . 76
A
.
b) Nhung t6n t';li thUQC v~ Ngan hang Thu'dng ffi';li anh hu'ong cte'n
tlnh hJ.nh din d6i tin d1,1ng ................................................................................ .1 01
.
,
?
_,.
~
"'
X
,.
CHVdNG 3 : CAC GIAI PHAP NHAM CAN DOI TIN Dl)NG
TICH C1jC TAI NGAN HANG THVdNG MAI:
3.1} Cac giai phap ct6i voi Ngan hang Trung ttdng ........................... ll3
3.1.1) v~ moi truang phap ly ...................................................................... ll3
3.1.2) v~ cac giai phap d6ng bQ cua cac ngan hang nha nu'oc nh~m
giup cac Ngan hangThudng m';li can ct6i tin c:il,lng .............................. ll8
3.1.3) VS chinh sach Hii sua't....................................................................... .119
3. 1.4) VS h~n muc tin dvng ........................................................................... l28
vs vi~c trich l~p cac quy .................................................................... 132
3.1.5)
. .,. 1 .6)
.)..
v e~
3.1.7)
vs dlf tru ba:t bu()c................................................................................. .l35
b ao hlem
. ,:; tln
~ d vng ............................................................................... 1...,
.) 3
?
3.2) Cac giai phap c16i vdi Ngan hang Thuong m~i ........................ .l35
3.2.1) Tniong h<;p thie'u von.......................................................................... l35
a) 8a d~ng h6a cac hlnh thuc huy ciQng ngu6n von ...................... l35
·-:- Iu'qc
b)ch1en
ac hh'ang
kh~
~-:-·
,.
uOl
Vdl
,. go1..
,. ................................ . 137
ngtiol
c) Giai phap t~o v6n t~o v6n lau dai theo huang tham gia ho~t ci()ng
cac thi tniong von nga:n h~n va thi tniong v6n dai h~n ................... 139
d) Xay dlfng va thlfc hi~n chinh sach bao hi€m tiSn g6i C5 Ngan
hang Thuong
m~i ..................................................................................... 142
e) Can c16i ciiSu hoa t6t v6n trong nQi b9 h~ th6ng Ngan hang
Thuong
m~i.............................................................................................. l43
f) M6 r()ng dich vv thanh toan trong dan eli qua tai khoan ca
nhan ................................................................................................ 147
g) Nang cao cha't luqng tin dvng b~ng each si'rly t6t n-h~n .................................................................................................. 150
3.2.2) Tniong ha) Xay dlfng va thlfc hi~n chie'n lti<;c khach hang ci6i vdi ngtioi vay
v6n ................................................................................................. 156
b) Da
c)
d~ng
h6a cac
lo~i
hinh cho vay ..................................................... l59
Mo r()ng va cia d?ng h6a cac hinh thuc ci~u: tu' cua ngan
hang ...................................................................................................................................... l67
d)Sii' dyng mQt ph~n von nga:n h~n chovay trung-dai h~n ................ 168
e) Thlfc
hi~n nghi~p
vv tin dvng thue
mua ......................................... 168
-
___)
'
A
?
DANH MVC TAI LI:gU THAM KHAO
PHV LVC
lVId DAU
Tfnh ca'p thie't ciia d~ h1i
Kinh nghi~m cua cac mtoc trong khu
V\(C
Dong
A va
Dong
NamA da cho tha'y trd ng(;li IOn nha't trong giai do(;ln dgu phat triSn
kinh te' la thie'u v6n, va nguyen t~c cua
sv thanh cong la khai thac
va sii' dl,lng t6t ngudn v6n trong, va ngoai nu'oc.
d nu'oc
ta thi tru'ong v6n v~n chua ho~tn chlnh, nen tru'oc m~t
ngudn v6n huy d<)ng tU' nSn kinh te' dS dap Ltng yeu cgu phat triSn
chu ye'u v~n phai d\[a vao h~ th6ng ngan hang. Do d6, doi hoi
nghanh ngan hang phai sii' dl,lng mQi bi~n phap dS t~n dl,lng cac
ngudn v6n nhan r6i trong xa h<)i,
th\[c hi~n t6t nhi~m V\1 kinh
doanh va cung ling v6n cho nSn kinh tS tren co sd tV can d6i giua
nhu cgu v6n cua nSn kinh te' voi kha nang ngu6n- v6n cua ngan
hang, hl;ln che' v~ di dSn chfim dut vi~c
y l(;li vao
ngudn v6n phat
hanh cua Ngan hang Nha nuoc. Day la va'n dS mang tinh thai
sv
cao va ne'u giai quye't t6t se dua h~ th6ng Ngan hang Thudng m(;li.
d Vi~t Nam n6i rieng va nSn kinh te' Vi~t Nam n6i chung ca't canh
ph~t tri~n. D6 la ly do chung toi chQn dS t~i " CAN DOl TIN
D{)NG
d
NGAN HANG THVdNG MAI VIB;T NAM TRONG
DIEU KIB;N NEN KINH TE THl TRVONG".
M\]C
dfch nghien cti'u cua
lu~n
-Phan tich vai tro va cac nghi~p
V\].
an:
cua Ngan hang Thu'dng ID(;li
trong diSu ki~n kinh te' thi tru'ong, tU' d6 kh~ng dinh
can
sv ta't ye'u phai
a6i giua nhu cgu v6n cua n€n kinh te' voi kha nang ngu6n von
cua Ngan hang Thu'dng m(;li .
,'
-Can eli vao thlfc ti6n phan tich nhung m~t du<;c va chua du'<;c
trong qua trinh can d6i tin d1,1ng cua h~ thO'ng Ngan hang
a Vi~t
Nam, ttl' d6 chi ra nguyen nhan cua nhung t6n t~i trong qua tr1nh
can d6i tin d1,1ng qua cac thoi ky, dS ra nhung giai phap nh~m can
d6i tich qtc giua nhu c~u v6n cua nSn kinh
t€ voi kha nang ngu6n
v6n cua Ngan hang Thuong m~i trong diSu ki~n nSn kinh te' thi
tntong
aVi~t Nam.
D6i tu'Q'ng
va ph~m vi nghien cuu : Lu~n an nghien cliu
vS
m~t ly lu~n l~n thlfc tien ho~t d<)ng cua cac Ngan hang Thuong m~i
trong nSn kinh te', tinh hinh thlfc te' vS huy d<)ng va cho vay, tU d6
phan tich cac truong h<;p mat can d6i giua nhu c~u vs von cua nSn
kinh te' voi ngu6n von hi~n c6 cua ngan hang. Lu~n an dS ra cac
giai phap nh~m can d6i tich qtc giua nhu c~u von cua nSn kinh
t€
vdi kha nang ngu6n v6n cua ngan hang trong d6 xem nhu c~u v6n
eli a nsn kinh
t€ la nhan to quye't dinh, tu do dS ra nhung giai phap
rna h~ thong Ngan hang Thuong m~i c~n phai thlfc hi~n dS c6 .
ngu6n dap ling toi da nhu c~u d6, h~n che' de'n mlic thap nhat vi~c
y l~i vao von phat hanh cua Ngan hang Trung L(dng
Ph~m vi nghien cliu cua dS tai : Tren thlfc
t€ cling da co
nhi€u d€ tai n6i v€ ho~t d<)ng cua Ngan hang Thuong m~i, nhu'ng
chi dung l~i
a ffiUC
nghien CliU tUng nghi~p Vl,l hay ffiQt s6 nghi~p
Vl,l huy d<)ng ho~C sii' d1,1ng VOn SaO cho CO hi~U qua, chli chtta d~t
chung vao m<)t h~ thong trong moi quan h~ ch~t che va khang khit
voi nhau. lu~n an khong dS c~p de'n tat ca cac mt,Ic cua tai san va
ngu6n v6n CUa ngan hang rna chi nghien cliu cac ffil,!C chu ye'u va
quan trQng cua tai san v~ ngu6n v6n trong m6i quan h~ bi~n
chung nh~m thoa man cao nha't nhu c§u v6n phat triSn kinh te',
a6ng thai V~n thlfc hi<$n t6t Ql(QC chuc nangkinh doanh CUa ngan
hang.
Pht.io'ng phap nghien cuu : Phtrdng phap duy
v~t
bi<$n chung
la phudng phap nghien cuu du<;1c v~n d1,mg chu ye'u trong lu~n an,
d6ng thai tren quan diSm duy v~t lich
Sl(
tie'n hanh phan tich va
t6ng h<;1p cac qua trinh kinh te'; rut ra nhung aism chu ye'u thu9c v€
ban chit, lo<;1i bo nhung biSu hi<$n xuyen t(;lc dS c6 nhfi'ng kie'n nghi
dung aa:n va kha thi.
Ben C(;lnh d6, lu~n an con sli' dJ1ng cac phudng phap sau day:
Phudng phap th6ng ke t~p hQp s6 li<$u, phudng phap phan tich,
phudng ph a p t6ng h<;1p as ph an tich va xli' ly nhung n9i dung da
thlfc hi<$n, hoan thi<$n cac giai phap tren cd so ly lu~n va thl;l'c ti€n.
B6 Cl)C ciia lu(ln an : Ten lu~n an " CAN 80I TIN DVNG d
NGAN HANG THVdNG MAl VIET NAM TRONG 8IEU KIBN
NEN KINH
TE
THJ TRVONG" .
Lu~n an day 192 trang vdi 18
bang biSu, 6 ph11 l1:1c; g6m c6 3 chudng :
Chudng 1: Phan tich ly lu~n v~ kinh te' thi truang , cd che' thi
truang , vai tro va nghi<$p vv cua Ngan hang Thtrdng m<;1i.
Chudng 2: Phan tich thlfc tr<;1ng v€ tinh hl.nh can d6i tin dvng
trong h<$ thong Ngan hang Thudng m<;1i
aVi<$t Nam qua cac thai ky.
Chudng 3: 8ua ra nhung giai phap nh~m can doi tich cl;l'c
gifi'a ngu6n v6n va sli' d1:1ng v6n
aNgan hang Thudng m<;1i trong qua
trinh cung ling v6n phat triSn kinh te'.
Ke't lu~n
Danh m11c tai li<$u tham khao
Ph11 Ivc
CHU0NG 1: NGAN HANG THU0NG lVIA.I VA HOA. T
DQNG CUA NO TRONG KINH TE THl TRUONG
1.1) Cd che' thi tru'ong va vai tro ciia nha nude:
1.1.1) Kinh te' thi tru'ong:
Kinh te' thi tru'ong da xua't hi~n nhu mqt yeu c~u khach quan
cua nen kinh te' hang boa. Kinh te' thi truong bao gio cling gin Ii€n
voi kinh t€ hang boa. Tuy nhien, phai hie'u dng kinh te' thi truong
khong a6ngnha't voi kinh t€ hang boa.
Kinh te' hang hoa co truoc kinh te' thi tnrong. Khi kinh t€ hang
boa ra doi thl thi truong cling xua't hi~n, nhung chi khi thi truong
au'qc ffiO rqng, phong phil, hoan thi~n, a6ng bq cling voi Slf tc:lng
a
a
tnt ng eli a ne n kinh t€ hang ho a va thi tnt ng au'q c coi Ia d~ c tru'ng
ndi b~t cua n€n kinh t€ hang boa thl kinh t€ thi tru'ong moira doi.
Kinh
t€ thi tru'ong duqc hie'u nhu. giai
do~n cao eli a kinh
t€
hang boa, GO la Slf boa nh~p kinh te'hang boa voi thi tru'ong a€ d~n
tOi slf quye't dinh va chi ph6i cua thi tru'ong trong san xua't htu thong
hang boa, rna trong do ca c lo~ i thi tru'o ng trd tha nh die u ki~ n chi
p h6i rna nh li~ t.
Trong n€n kinh
t€ thi tru'ong, cac
lo~i thi tru'ong phat trie'n d
trinh aq ngay cang cao: thi truong v€ tu li~u san xua't, thi truong ve
tlt li~u tieu dung, thi truong ti€n t~, thi truong chung khoan, th{
truong h6i do a i, thi truong sue lao dq ng, thi tru'o ng co ng ngh~, thi
truong thong tin ...
Trong n€n kinh te/ thi truong, cac hang hoa auqc san xwit ra a€u
dem trao ddi, mua ban tren thi truong. Nguoi ban va nguoi mua quan
h~ voi nhau thong qua gia ca va tren nhieu thi tru'ong _khac nhau.
2
Cac san phim lam ra du'QC mua ban trao ddi tren thi tru'ong thl moi
du'q c coi Ia xa hq i da th ua
nh~
n.
Kinh te' thi tnto ng Ia st,t ho~ t dq ng va ph at trie n kha ch q uan eli a
quan he% hang h6 a ti€ n te% va ca c qui lu~ t gia tri, qui lu~ t cung c~ u,
qui lu~t c~nh tranh ... Qui lu~t gia tri yeu c~u trao d6i phai tren co so
ngang gia. Chinh ye u c~ u nay du'a de' n vie% c xua't hie% n v~ t ngang gia
chung, xua't hie%n ti€n t<$ trong qua trlnh phat trien cua trao d6i, lu'u
th 0 n g h an g h 6 a.
Quan h<$ cung c~u phan anh khach quan moi quan he% giua hai
chu th€ mua va ban. Tr~ng thai can b~ng cung c~u luon luon bie'n
ddi, tac dqng nhau, phq thuqc l~n nhau giua cac nhan to: gia ca, qui
mo, di€ u kit$ n san xua't, kha nang thanh to an eli a ngu'o i mua ... Bd ng
thai la qua trJ.nh tq' di€u tie't de t(_lO ra Sq' can bJng giua cac ye'u to
d6.
Gia ca la tin hi<$u khach quan de ngu'oi san xua't nh~n bie't du'QC
se san xua't cai gl? San xua't cho ai? San xua't b~ng each nao? Tra IOi
au'qc
cac cau hoi nay la n~m du'QC cd ch€ cung- c~.u, n~m Gu'QC kha
nang th~nh cong trong co ch€ thi tru'ong.
C'.l nh tranh Ia ta't y€u trong n€ n kinh t€ thi tru'o ng. C(.l nh tranh Ia
moi tru'ong, la dqng lq>c phat tri€n. Kinh te' thi truong thuc diy mqi
ti€m nang, nang cao mQi y thuc trach nhi<$m ca nhan, thuc diy tinh
chu dqng sang t~o, nhanh nh~y n~m b~t thi tru'ong, thtJong xuyen cai
tie'n phuong thuc quan ly, ap dqng tie'n bq khoa hqc ky thu~t...Lam
cho n€ ri kinh t€ n~ ng dq ng, ho~ t dq ng co hi<$ u qua.
Kinh t€ thi truo ng kh6 ng hoa n to an doi I? p vo i kinh te' ke'
ho(.lch. Tren co so Ia'y thi truong lam moi trllong v?n dqng, ke' ho~ch
co vai tro dinh huang nha'tdinh. Kinh te'thi truong doi hoi xoa bo slf
3
chi a cit theo eiia gid i ha nh cha nh gill a ca c dia phu'dng, thie't I~ p me? t
thi tntong thong nha't ca nudc ... Lam cho thi tntong trong nude gin
vdi thi tntong quoc te', pharr cong lao dqng trong nude gin vdi pharr
cong lao dqng quoc te'.
1.1.2) Cd che' thi tntang :
Cd che' thi tru'o ng la ph u'dng thuc v~ n etc? ng eli a n€ n kinh te' thi
tru'o ng theo ca c qui lu~ t. eli a san xu it va lu'u thong hang ho a trong
q uan hi$ ta c
dq ng qua h.ti giua ca c qui
lu~ t do va ca c qui lu~ t kinh te'
kha c, thong qua ca c m6i lien hi$ kinh te', lien hi$ ta i san xu it ta't ye' u
trong xa
hq i .
Dqng h.;tc chinh cho stf v~n hanh cd ch€ nay Ia lqi ich kinh
t€
trtfc tie'p cua tung chu th€ nguoi san xuit hang hoa. Stf t6n t').i va
phat tri€n cua cd che' thi tntong mang tinh khach quan trong nhung
xa hqi co n€n kinh
t€ hang
Trong giai do'). n
C(). nh
hoa.
tranh ttf do Tu' ban chu nghia, cd ch€ thi
truong eta co mqt khong gian rqng ldn. Tac dqng cua cd che/ thi
tni'clng, tru'dc he't la qui lu~t gia tri, au'qc phat hil$n kha sdm vao
khoang nam 1776 do nha kinh
t€ hQc
A.Smith. Tac dong cua qui lu~ t
gia tri gi6 ng nhu' co "ban tay vo hlnh" di€ u khi€ n thi truong, cti€ u
khi€ n cung - c~ u ...
Kinh t€ thi tru'o ng va cd ch€ thi tru'o ng co nhung m~ t tie u ctfc
ohu' mcft can CiQ'i d t~m Vl mo, C().nh tranh au'a ae'n QQC quytn, Q~U Cd,
I~ m ph at, tha't nghil$ p, ph an ho a gia u nghe o, o nhit§ m mo i truo ng
... D€ kliic phlfc nhung m~t tieu ~tfc cua ntn kinh
t€
thi tru'ong, kinh
nghi~ m th ttc te' nhi€ u nu'd c cho thi y ph a i co vai tro eli a nha nu'd c.
Nha nude c~n tang cu'ong cac ho').t dqng quan ly nh~m dam bao,
cho th~ tntong ho').t dqng dung huang, Clem l').i hi~u qua kinh te'- xa
4
hoi cao. SL,( can thi~p cua nha nude 13. tit ye'u va c5n phai co. Tuy
nhie n kinh nghi~ m ph at trie' n eli a ne n kinh te' the' gio i vua qua cho
thay cac nu'oc co sl,l' can thi~p qua m~nh cua nha mtoc nhtt .~n d0,
Pakistan, Phillippin ... EHl co toc do ph at trie' n ch~ m hon ca c nu'o c rna
trong do nha nude can
thi~p
co gioi
h~n.
Nhu
v~y,
khong chi don
thu5n la phai co sv can thi~p cua nha nu'oc thl tit ca cac m~t tieu
eve cua co che' thi tru'ong se tlf dong bie'n ma't. Phai hie'u la c5n co
ban tay "huu hlnh" cua nha nu'oc nhu'ng phai laban tay nhu the' nao?
Robert Wade trong "Governing the Martket-Economic Theory
and the Role of Government in East Asian Industrialization" ( Qua n
ly thi tru'ong- ly thuye't kinh te' va vai tro cua chinh phu trong cong
nghi~p hoa
a
Dong NamA) do Princetion University Press xua't ban
1990, da cho r~ng long tin cua tru'ong phai Tan c6 aie'n trong vi~c
sa, ca ve ly lu~n
moi cong nghi~p hoa a Dong NamA.
a€ xuat tv do hoa va tu' nhan hoa la khong co cd
va kinh nghi~m cua cac nu'oc
Trong bai bao nhan
a€ "
L~i ban v€ nha nude va thi tntong" Wade
da tan thanh bi~n phap" ... tlm each hu'ong d~n chu khong phai thay
the' cho thi tru'ong. Slf can thi~p moi do sli' dl).ng cac phuong phap gia
va phi gia de' hu'ong d~n va sli' dl).ng d~u tu' khoi nhung ho~t dqng
khong co hi~u ·qua". Nhu' Wade da nh~n xet " Dai loan la mqt tim
gudng cho ngu'o i kha c xem xe t ".
1.1.3) Vai tro ctia nha nu'oc trong cd che' th~ tru'ong
a) Cd che' th~ tru'ong theo dlnh hu'ong
Xa H<)i Chti Nghia:
Thi tru'ong va Chu Nghia Xa Hqi la nhung vin ae ly lu~n va
thl,l'a ti6n con nhi€u nh~n thlic khac nhau.
Pharr Ion ca'c nha kinh
each kinh
t€
t€
t~i cac nu'oc Dong
phttOng Tay va cac tru'ong phai cai
Au
cho dng thj tru'Oilg la thi tru'ong,
5
khong c~n phai phan bi~t thi tntong Xa Hoi Chu NghTa hay thi
tntong Tu Ban Chu NghTa. Til do dua ramo hinh phat tri€n kinh te~
Ttr Ban Chu NghTa, trong do dS nghi a a' y nhanh qua trinh tlt nha n
hoa nSn kinh t€. Con mot so nha kinh
t€ khac d Trung Quae thi phe
ph an stf nh~ n thuc phi€ n di~ n v€ thi tnto ng, coi trQ ng st.f diS u tie't
cua
thi tntong, coi
NghTa la giai do~n
kinh
nh~ tinh ke' ho~ch. Kinh
lich sli'
t€ hang hoa Xa Hoi Chu
co tinh d~c thu cua kinh
t€ hang hoa,
t€ hang boa Xa Hoi Chu NghTa la'y ch€ do cong huu lam cd sd
phat tri€n, khac ~oi vi~c la'y ch€ ao tu huu lam cd so.
Thtfc ti~n ddi moi nSn kinh
t€ d nude ta nhung nam qua nhat
la tu d~i hoi Bang toan quoc l~n thu VI toi nay, cho thay ca hai
chi€u huang nh~n thuc tren dSu chua nhung nhan to khong phu hqp.
Tntoc he't, phat tri€n kinh te' thi truong theo mo hinh Tu Ban
Chu Nghia khong giai quye't nhung mau thu~n von co cua Chti
NghTa Tu Ban, nhung bi~n phap soc trong qua trinh chuy€n ddi cd
ch€ thuong d~n de'n nhung roi ren v€ chinh tri va roi lo~n
v€
kinh
te'.
Ly lu~n v€ nSn
kinh t€ hang hoa Xa Hoi Chu NghTa cc5 k€
hoq.ch dtta tren ch€ do cong huu a6i voi ttt li~u san xua't xet v€ ban
ch
kinh
t€ mot thanh
soai cia tung t6n t~i ma'y chtfc nam trong h~ thong kinh
ph~n th6ng
t€ k€
ho~ch
t~p trung Xa Hoi Chu Nghia truoc day. Tie'p tlJC mo hinh nhu the' stf
d~n de'n slj hlnh thanh trong thtfc te' mo hinh kinh t€ thi truong bien
ct~ng, pha tron nhi€u bi~n phap nt.l'a voi, thieu ct6ng bo, lam ch~m
tr~ tie'n trinh chuy€n sang cd che
nude.
thi truong co slf quan ly cua nha
6
Kinh
t€ thi tntong khong phai l::l illl;IC tieu, rna la cong Cl;l, la
bi~ n ph a p de' dc.t t ml;l c tie u ph at trie' n kinh t€-xa h i trong nhung
hlnh thai xa hslf kha c bi~ t kinh
t€ thi tnro ng TLt Ban Ch tl N ghia va thi tnto ng
Xa
Hva s~t kha c bi~ t nha't dinh giua hai loc.t i thi tnto ng do.
SL1 khac nhau din ban giua Chu Nghia Xa HBan trong vi~c sii' dl;lng co ch€
thi tntong la tuy thu
va ban chit cua nha nude. Chu tich H6 Chi Minh da neu ro: "Chtl
Nghia Xa Hsttdng, ai na'y ducjc di hqc ... Tom lc.ti, xa hngay cang tang, tinh th~n ngay cang t6t".
Chie"n lucjc va cudng linh phat trie'n kinh
t€- xa hQi cua Bang da
th€ hi~ n tu tudng gia i pho ng va ph at trie' n. Trud c he"t la gia i pho ng
lVc lucjng san xua't, nhtr la di~u ki~n c~n thie"t de' khai thac mqi ti~m
nang, mq i dQ ng 1Vc de' tc.t o sue b~ t cho n~ n kinh te'. Chien lucj c ph at
trie' I?- kinh
t€ -xa h i theo con duong X a H i Ch tl N ghia da ga' n tang
trudng kinh
t€ vdi tie'n bQ va cong
b~ng xa hQi, d~t con nguoi vao
vi tri trung tam ctla chien lucjc phat trie'n.
T5ng bi thu Bang CQng san Vi~t Nam, Bd MLtoi
eta khJng
ainh:"Chung ta phai thl;l'c hi~n tu tudng ctla Le-Nin: mphat trie'n mu6n tien len Chtl Nghia Xa HNha Nude, dung hinh thuc:Tu Ban Nha Nude va dung tu ban de' xay
dl;l'ng Ch tl N ghia X a H i. Bang ta na' m chinh q u y~ n ph a i cc5 chinh
sach ae' thl;l'c hi~n t6t tu tudng ctla Le Nin. Bay la van d~ ly lu~n va
cling }a va'n d~ thL,tC ti~n rna chung ta phai ban fO de' lam cho t6t".
7
b) Vai tro cua nha nu'oc Vi~t Nam trong cd che' thj tru'ang theo
djnh huong Xa Hoi Chu Nghia:
Ban cha't ctla nha nL(OC Xa Hoi Chtl Ngh1a la vdi tL( each ngt(oi
quan ly dinh httdng va di€u ch1nh mqi hoc,tt dong, nh~m bao dam
ffil;lC tieu va lc;ii ich cua toan xa hoi. Nhu v~y, co ba va'n de cd ban
~
• ?
•
_....:'
can gw1 quyet:
LVI<)t la, phai xac dinh ro cd ch€ thi tntong tac dong de'n noi
dung, phttdng thuc quan ly Nh_a nude nh'tt the' nao? Muon v~y phai:
+ Til bo quan die'm Nha nude tntc tie'p lam kinh t€, la quan
die'm b~t ngu6n tu rna hinh chC' do sd huu toan dan dong vai tro doc
ton trong to an xa hoi. N €n kinh t€ hang ho a nhi€ u tha nh phi n, bao
gdm nhi€u loc,ti hinh s·d huu, tac dong ciia Nha nude dudng nhien bi
thu h~p lc,ti. Nha nude vdi tu' each la thiC't ch€ chinh
tri
khong the'
hoc,t t dong nhu bo rna y san xu cit.
Vdi tlt each la nguoi dc,ti
di~n
cho lqi ich toan xa hoi, nha nude
phai t~p trung chu yC'u vao vi~c dinh huang, di€u hoa phoi hc;ip cac
lqi ich trong n€ n kinh t€ cho phu hq p vdi ml;l c tie u chung eli a to an
Xcl hoi, thong qua ca C chinh sa ch, CO ng Cl!- va bi~ n ph a p kinh
t€ rna
XLf ly ca C rna U thu~ n giua ca C chu the' tham gia thi tru'o ng cfi ng nhtt
rna u th u~ n giua hQ va nha
DL(O c.
+ Phan dinh ro rang giua quan ly .nha nude va quan ly kinh
doanh .. Quan ly nha nude mang tinh toan xa hoi va mang tinh quy€n
Itrc. Nha mtdc phai t~p trung di6u tie't cac quan h~ tdng th€ va tc,to
kh uo n kh6 the' che/ cho ca c t6 ch tlc san xua't - kinh do a nh la nh Crng
adn vi tl_{ chu hoc,tt dQng theo phap lu~t Va chiu S~( kiJm tra, giam sat
trong vi~ c cha'p ha nh ph a p lu~ t eli a nha nud c.
8
+ Xac dinh r6 quan ly nha nL(dc noi chung cling nhu cac
ho~t
dqng quan ly phai phil hqp vdi ct6i tuqng quan ly. 86i tuqng quan ly
hi~ n nay la thi tnto ng, nhung la thi truo ng chua hoa n chinh, dinh
h Lrd ng X a H i Chu N gh1a. Ben c~ nh nhtlng
s6 ng dq ng,
phong phil do
thi truo ng mang de' n, thi truo ng da xua't hi~ n hang lo~ t va' n d~,
nh tlng rna u thu~ n co tinh gay ga' t nhLt xua't hi~ n kinh
t€
ng~ m, ph an
h 6 a x a h q i ... Do v ~ y, be n c ~ nh s l.l' can thi~ p c u a nh a n ud c b ~ ng c a c
co ng CL;I ph a p lu~ t, co ng Clf
kinh
t€ ... kho ng the' kho ng d€ cao vai
tro tcS chuc, hudng d~n, giao dlfC ... cua nha nude va cac CO quan
do an th@.
Hai h1,
vi~c
cai each nha nude theo huang nha nude phap
quy€n doi hoi phai d6i moi ra sao trong t6 chtlc ho~t dqng nha
nude?
+ 8€ Sl.l' qua n ly cua nha nude dcSi vdi thi tru'ong CO hi~ U qua
thl ban than nha nude phai m~nh len v€ mQi m~t. Nha nude phap
quy€n tntoc he't C~il thl,tC hi~nva aiy nhanh tie'n trJ.nh cai each hanh
chinh toan di~n va sau sa'c. MQi thai dq cli'a quy€n, mQi thu tl;lc quan
lieu ... Ia nguyen nhan tdn t~i eli-a nhung l~m h~n se lam sL;Ip deS mQi
thanh qua d6i mdi n€n kinh t€. Kinh nghi~m thl.l'c
t€ cua nhi€u nude
cho tha'y, phai ctiy m~nh qua trinh cai each hanh chinh mqt each
toan di~n va tri~t a€ moi dam bao cho vi~c dcSi mdi nen kinh
eta m ba o tang tntd ng kinh
t€,
t€ tha' ng lq i.
+ Cong tac l~p phap c~n sdm hlnh thanh, hoan chinh nhtlng bq
lu~t can ban di€u chinh cac m~t ho~t dong xa hqi nhu lu~t hanh
chinh, lu~t ngan sach, lu~t dan sl.j, lu~t hlnh sl.l', lu~t thuong m~i ...
+ Ho~ t dq ng ha nh ph a p ph a i ba o dam tinh lien tlf c va thd ng
nhat cua quyen }l,(C nha nude, ddng thai CO SL.( pharr cong, phdi hqp
9
t6 chuc tdi u'u cac quan h~ dqc va va quan h~ ngang, giam ae/n muc
tha' p nha't ca c ca' p va a~ u m6i trung gia n.
+ H~ thdng tu phap phai dam bao hi~u }~(C cua phap lu~t, dam
ba 0 mq i co ng dan ae u "binh a~ ng trud c ph a p lu~ t" .
+ H~ thd ng ca c cd qua n ta i ph an ph a i auq c hinh tha nh a~ y au
va hoan chinh nhu' toa an hanh chinh, toa an kinh te ... ae' dam bao
nguyen ufc trqng phap va quyen lqi chinh dang cua ngttdi dan.
Ba la, th~rc hi~n tdt cac tu tudng, bi~n phap chi a0-o sau day:
+ Ph at huy a~ y au vai tro va hi~ u h,I'c eli a kinh te VI mo' coi thi
tni'dng vU'a la can eli vU'a la a6i tuqng cua ke h00-Ch. Ke h00-Ch a6
thu h~p tinh phap l~nh, md r(?ng tinh hudng d~n, aieu tiet tinh tlj
ph at eli a thi trud ng .
+ Phat huy a~y au cac don b
lu'dng, tin d\1 ng' muc cung ling tie n t~' ty gia hdi aoa i, can can thanh
to an q u6c te, dlf tn1 ngo0- i hdi ... a6 ng thd i,
coi trq ng ca c co ng cu
phap lu~t, tang cudng kie'm tra kie'm so~t nha nude.
+
_Cu ng
c6 va ph at trie' n
nganh then chdt, d ffiQt
s6
kinh te/
qu6c doanh trong nh Cfng
aia ban trqng aie'm a6ng thdi a6i mdi va
cung cd kinh te hQp tac Xa, QU SUC }am nang edt thL_(C hi~n cac m[fC
tie u ch u ye u eli a ke h00- ch va chi phdi thi trud ng .
Thlfe hi~ n t6t ehinh sa eh xa h(? i, ph at huy nha n
t6 con ngud i,
h0-n ehe Slj boe lQt, Slf phan Clfe giau ngheo, phat trie'n cac
Sl(
nghi~p phuc lqi cong e(?ng, dam bao eong bJng xa h(~i.
+ Hlnh tha nh qu1 dlf tn1 nha nude va kinh doanh hqp ly.
+ T6 chuc ke toan, thdng ke, thong tin huang d~n va ainh
huang thi tntdng.
10
1.2) Ho~t dt)ng cua Ngan hang Thtidng m~i trong cd che' th~
trtiong:
1.2.1) Khai quat v~ Ngan hang Thtidng m~i:
Lich sil' ph at tri~n kinh te' eli a cac mroc co
sv dong gop
to IOn
cua cac Ngan hang Thtrdng m:,li la di~u kh6ng th~ phu nh~n, no co
vai tro quan trQng d6i voi mQi lo:,li hinh kinh
te . Ho:,l t d<)ng
ngan
hang trong n~n kinh te' tlfa nhu tufin hoan cua mau trong cd th~ con
nguoi. M6i lo:,li hlnh kinh te' co mnhien, do ngan hang la san pha"m cua kinh te' hang hoa, nen chi trong
kinh te thi truong ngan hang moi phat huy duc;c he't chuc nang va
nhi~m
vv cua no. Ngay nay, thu?t ngu ngan hang da qua quen thuoc,
ae'n do khai ni~m ngan hang kh6ng con dung rieng cho nganh kinh
doanh ti~n t~ - tin dvng, rna duc;c sli' dvng r<)ng rai trong nhi~u llnh
v1,rc khac nhu ngan hang mau, ngan hang m6, ngan hang du
li~u
...
Co nhi~u dinh nghia khac nhau v~ Ngan hang Thuong m:,li nhtr
sau:
"Ngan hang Thuong m:,li la t6 chile tai chinh nh~n ti~n gdi va
cho vay ti~n" [25].
"Ngan hang Thuong m:,li la lo<:1i ngan hang true tiep giao dich
voi khach hang, thuong xuyen nh~n ti~n gdi voi trach nhi~m co hoan
tra va sli' dvng s6 ti~n dod~ dap (tng cho nhung nhu cgu v~ v6n trong
n~n kinh t€"[44].
Theo G:,lO lu?t ngay 13/6/1941 cua Phap dinh nghla CclC ngan
hang la "cac xi nghi~p hay t6 ch(tc rna ngh€ nghi~p thLtong xuyen la
nh~n cua cong chung, duoi hinh
thtrc ti~n gdi hay hinh thlrc khac,
cac khoan ti~n d~ mang ra sli' dvng cho ban than minh b~ ng ca c
II
nghi~p
/ h"
c h lil
Vl,l chie't kha'u, cac nghi~p vu tin d1,1ng hay nghi~p vu Uii
.
Theo sa' c I~ nh s6 018 CT/ LDG /SL nga y 20/10/1969 eli a chinh
quy~n SaiGon aa ainh nghia Ngan hang Thuong m~i Ia mqi xi c6ng
hay tl( l~p, kS ca chi nhanh hay phan Cl}C ngan hang ngo~i qu6c rna
ho~t
aqng thu'ong xuyen Ia thi hanh cho chinh minh
nghi~p
v1,1 tin
dl,lng, chie't kha'u, tai chinh voi ti~n ky thac nh~n clia tu' nhan, cua xi
nghi~ p hay co quan c6 ng quy~ n.
Ph a p
I~ nh
nga n hang nga y 23/05/1990 eli a Nga n hang Nha
Ntroc Vi~t Nam neu ro: "Ngan hang Thuong m').i la t6 chile kinh
doanh ti~n t~ rna ho~t aqng chli ye'u va thu'ong xuyen la nh~n ti~n
g0 i tlr kh a ch h a n g v 0 i tn1 c h nh i ~ m h 0 a n tr a v a s li' d 1,1 n g s 6 ti ~ n a 6
aS cho vay, th\(c hi~n nghi~p Vl,l chie't kh(u Va }am phttdng ti~n
thanh toan".
Nhu v~y, qua cac khai ni~m tren, v~ ban cha"t clia Ngan hang
Thu'dng mc,1i, ta tha'y n6i b~t hai m~t quan trQng nhu' sau:
Thu nha't, v~. m~t kinh te', Ngan hang Thttong m~i la m
doanh nghi~ p kinh doanh trong linh Vl.j'c ti~ n t~ - tin dl,l ng. Cu ng nh tt
bao doanh
nghi~p
khac,
ho~t
aqng cua cac ngan hang thu'dng
m~i
phai mang I~i lqi nhu~n va bao toan v6n, ai6u a6 lien quan de'n sv
s6ng con cua cac Ngan hang Thuong m~i.
d day,
Ngan hang Thttong
m').i thtfc hi~n nghi~p Vl} ai vay a€ cho vay, mua quy~n sU' dl,lng v6n
cua nhung chli the' cc5 v6n nhan r6i trong n~n kinh te nhtt cac doanh
nghi~p, t6 chuc kinh te, aoan th€, ca nhan ... r6i "ban" quy~n
su
dl,lng v6n a6 cho cac chli the' cc5 nhu c~u aS duqc huang Iqi tile. La
ngtto i ai vay, N ga n hang Thuong
m~ i
ph ai a am ba o hoa n tra au ng
h').n v6n huy aqng ho~c aap ling yeu c~u thanh toan cua khach hang
12
voi mot mon lc;i tuc hqp ly kern theo. La ngu'oi cho vay, Ngan hang
ThL(ong mC).i luon luon mong muon khach hang cua mlnh sli' dl,lng
von vay co hi~u qua, va nhung khach hang nay phai hoan tni von
vay dung ky hC).n ca von l~n H'ti. NhLr v~y, trong moi quan h~ tay ba
giua Ngan hang Thuong mC).i, nguoi gdi tien va ngu'oi di vay deu dtfa
vao long tin cua nhau de' giai quye't tlnh trC).ng thua hay thie'u von
cua cac chu the' neu tren.
Thri' hai, ve m~ t xa hoi, trong .qua trlnh thtfc hi~ n cac nghi~ p
VlJ. cua mlnh, Ngan hang Thu'ong IDC)."i da co nhung dong gop sau :
- H6 trc; v6n kip thoi cho ca nhan, t6 chuc kinh te' trong hoC).t
dong san xua't - kinh doanh tu do gop ph~n giai quye't nC).n tha't
nghi~ p, nang cao muc
s6ng ca c tha nh vie n va 6n ainh
tr~ t tl_l' trong
xa hoi.
- Cung ·ling von d~y du voi lai sua't tha'p d6i vdi nhung nganh
nha nu'dc khuye'n khich phat trie'n gop ph~n chuye'n dich co ca'u kinh
t€ theo hLtong lanh IDC)..nh Va hQp ly hdn.
- Tie'p nh~ n von nga n sa ch nha nu'o c de' thtfc hi~ n ca c hoC). t
dong co ng ich nhu' cho vay, gia i quye't vi~ c la-m, xoa do i gia m
ngheo ...
Nhu'
a€ th ~(C
v~y,
Ngan hang Thu'ong mC).i 1a mot cong Cl,l cua nha nu'oc
hi~ n ml:i C tie U ph at trie' n kinh te'
Xa
hoi trong tung tho i ky
khac nhau .
1.2.2) Cd che' ho~ t dq ng kinh doanh cU. a N ga n hang Thudng
·iVI~ i trong kinh te' thi tru'ong:
Co che' hoC). t dong kinh doanh cu a N ga n hang Thuong MC). i la
nhung qui dinh du'QC the' hi~n trong phap l~nh ngan hang va trong
cac van ban phap quy cua nha nu'oc, nh~m dam bao .cho Ngan hang
13
Thttong M;::ti tht.tc hi~n t6t chuc nang kinh doanh ti€n t~ g~n Ii€n voi
ca C
nghi~ p
c~u
dttoi day:
Vl,l trong kinh doanh, tn§ n
CO SCJ
a a ill ba 0 QU'Q C ca C ye U
-Co ch€ ho;::t t d9 ng kinh doanh eli a N ga n hang ThLtong M;::t i vtl'a
phai dam bao tinh khach quan, phu hqp voi cac chuc nang v6n co
cua Ngan hang Thttong M;::ti trong n€n kinh t€, Vtra phai the' hi~n
duqc tinh chli quan, ga'n ho;::tt dQng clia Ngan hang Thuong M;::ti theo
dinh h Ltd ng eli a nha nttd c trong ttrng tho i ky ph a ttrie' n eli a n€ n kinh
te.
- Dam ba o nhung lc;s i ich ha i ho a trong m6i quan h~ giua ca c
Ngan hang Thuong M;::ti voi cac doanh nghit%p, cac t~ng lOp dan cu,
g~ n
vdi Ic;si ich eli a nha nude X a H9 i Chli Nghia.
-Dam bao cho Ngan hang Thuong M;::ti thl,l'c thi chinh sach ti€n
t~,
tin d1.,1ng cua Ngan hang Nha nttdc Trung uong mQt each co hit%u
qua, ho;::t t d9 ng kinh doanh co la i ...
- Co ch€ ho;::t t d9 ng kinh doanh eli a nga n hang ph a i dam ba o
cho cac Ngan hang Thuong M;::ti a€ phong h;::tn ch€ nhung rui ro
trong kinh doanh co ngu6 n g6 c ttl' nhie u phi a dua lc::t i.
Trong thl,l'c t€ ho;::tt d9ng kinh doanh cua Ngan hang Thuong
m;::ti Vi~t Nam nhu da pharr tich cho chung ta tha"y: Tuy da d;::tt duqc
mQt '
so ket-qua,
nhung v~n con nhieu t6n t;::ti, rna dieu dang quan
Uim nhat la: V~n chua VUQt qua Gl(QC co che bao cap, chLta hoan
thie. n co ch€ kinh doanh va chua dam chiu
. trach nhie. m ve hoa. t dong
.
~
cua mlnh. Do v~y c~n phai co nhung bi~n phap a€ thuc ctiy qua
trlnh a6i mdi ho;::tt d9ng kinh doanh cua Ngan hang Thuong m;::ti theo
huang kinh doanh t6'ng hop Va Ga nang hoa cac nghi~p Vl,l g~n VOi
co che thi truong co sl,l' quan ly clia nha nude.
14
1.2.3) Chuc nang va vai tro cua Ngan hang Thu'dng
m~i
trong n~ n kinh te' :
a) Chuc nang ciia Ngan hang Thu'dng
m~i
:
Trang dieu ki~n clia nen kinh t€ hang hoa, Ngan hang Thttdng mc_ti
th L.( C h i ~ n Ca C Ch UC n a n g Sa U Qa y :
Chuc nang thu nha't, N ga n hang Thttdng mc_t i la trung gian tin
d~ng.
Bay la chuc nang d~c tntng va cd ban nha't clia Ngan hang va
CO y nghia Q~C bi~t quan trqng trong Vi~c thuc a£y nen kinh t€ hang
hoa phat trie'n. ThL,lc hi~n chile nang nay, mot m~t, Ngan hang
Thttdng mq.i huy dqng va t~p trung cac ngu6n v6n ti€n t~ tc_tm thoi
nhan rdi trong nen kinh t€ a€ hlnh thanh ngu6n v6n cho vay, m~ t
khac, tren cd sd ngu6n v6n Cia huy dqng dttqc, ngan hang cho vay a€
c'iap ling nhu c<:tu v6n clia nen kinh t€.
Khi thlfc
hi~n
chuc nang lam trung gian tin
d~ng,
Ngan hang
Thudng mc_ti Cia huy dqng tri~t a€ Ql(QC cac khoan v6n nhan rdi, dieu
hoa v6n tu ndi thua ae'n ndi thie'u, kich thich qua tr.lnh luan chuy€n
v6n clia toan xa hqi va thuc a£y qua trlnh tai san xua't clia cac
doanh
rrghi~p.
Nhu
v~y,
Ngan hang ThLtdng mc_ti vua la nguoi di vay
VUa }a nguoi cho vay, hay no i Ca ch kha C nghi~ p Vlf kinh doanh eli a
Nga n hang Thudng mc_t i la di vay a€ cho vay .
Chuc nang thu hai, Ngan hang Thudng mc_ti lam trung g1an
>
ti~
n thanh toa n. Theo Mac thl "
c6ng vi~c clia nguoi thli quy ·chinh la d chd lam trung gian a€ thanh
to an. Khi nga n hang xua't hi~,n th1 chuc nang nay auqc chuy€ n giao
sang ngan hang. Tuy nhien khac voi nghe kinh doanh tien t~ dttoi
hlnh thuc ban a5 u gia n ddn va th u5 n tu y eli a no - nghia la tach kho i
ch€ dq tin d~ ng - trong nga n hang, thl chtlc nang trung gian thanh
15
to an
g~ n
bo mQ t ca ch
ch~
t che va h tfu cd vo i ch lie nang trung gia n
tin dlfn.g. Ngan hang dung so tidn gdi cua nha tL( ban nay a€ cho nha
ttr ban kha c vay." Trong chtrc nang nay, xua't ph at tu vi~ c nga n hang
la ngtroi thu quy cua cac doanh nghi~p, ngan hang co au aidu ki~n
a€ thL,(c
hi~n cac dich Vlf thanh toan theo
Slf
uy nhi~m CUa khach
hang. Trong qua trlnh thanh to an, nga n hang aa
Sl(
dlf ng gia' y b~ c
ngan hang thay cho vang trong luu thong, va sau do la sli' dtfng
nhung cong Clf luu thong tin dlfng thay cho gia'y b~c nga n hang.
Khi cac khach hang gdi ti€n vao ngan hang, hQ se auqc dam
ba o an to an trong vi~ c ca't git1 ti€ n va thqc hi~ n thu chi mQ t ca ch
nhanh chong, ti~ n lc;i i nha't Ia aoi voi ca c khoa n thanh to an co gia
tri
Ion, d mqi dia phttdng, rna ne'u khach hang tlf lam se ra't ton kern,
khcS khan va khong an toan. Ne'u nhu mqi khoan thanh toan duqc
thl;I'C hi~n khong qua ngan hang thJ. se CO nhung ba't ti~n Va ton kern
Ion nhu chi phi lien quan ae'n ngttoi tra va ngttoi nh~n: ae'm tidn,
bao quan, v~n chuye"n. Ngan hang Thudng mqi ra doi va phat trie"n,
h~u·htt cac khoa"n thanh toan cua doanh nghi~p, th~m chi cac khoan
chi trac.ua ca nhan dttc;i_c chuye'n giao cho ngan hang thqc hi~n, vi~c
thanh toan trd nen ti~n lqi tie't ki~m duqc nhidu chi phi, mqi quan h~
thanh to an duq c tht.tc hi~ n b~ ng ca ch ca c chu the" md ta i khoa n t~ i
nga n hang va ye U C~ U nga n hang th lfC hi~ n Ca C khoa n chi tra ho~ C
uy nhi~m cho ngan hang tht.tc hi~n vi~c thu nh~n cac khoan tidn vao
tai khoan cua mlnh.
Trong khi lam trung gia n thanh to an, nga n hang tao ra nh ung
cdng Clf ltru thong tin dtfng va OQC quydn quan
ly
cac cdng Clf do (
sec, gia'y chuye"n ngan, the thanh toan ... ) da tie't ki~m auqc cho xa
h(> i ra' t nhi€ u v€ chi phi Iuu thong . Ban d~ u, nga n hang da sii' dlf ng
16
gia'y b~ c nga n hang thay cho ti6 n va ng trong lu'u thong tiet ki~ m
trong lu'u thong.
Ke tiep nga n hang I~ i sli' d~ ng ui c co ng c~ luu thong tin d~ ng
nhLt sec, gia'y chuySn ngan, the thanh toan ... c1S thay the cho ti6n
m~ t, c1a tiet ki~ m c1u'Q c nhi6 u chi phi trong vi~ c in, c1e m, v~ n chuy€ n
ti6 n.
Chuc nang thu ba, Ngan hang Jhrtong
m~i
lam dich Y\1 tai
chinh va cac dich Yl;l ngan hang khac. Trong qua trinh thtfc
hi~n
nghi~p Y\1 tin dl;lng va ngan quy, ngan hang co nhung c1i6u ki~n
thu~n lqi v6 kho quy, thong tin, quan h~ rQng rai voi cac doanh
nghi~p. Voi nhung c1i€u ki~n c1o, ngan hang co th€ lam tu' va'n v€ tai
chinh va c1~u tu'
cho cac doanh nghi~p, lam c1~i ly phat hanh c6
phieu, trai khoan, dam bao c1~t hi~u qua cao va tiet ki~m chi phi.
Han nua, nga n hang con cung ca' p cho ca c kha ch hang ca c dich Y\1
nga n hang kha c nhLt giu hQ ta i ~an, gia' y to co gia, chuy€ n nga n, cho
thue ket sit ... giu hQ gia'y to, chung khoan, lam c1~i ly phat hanh
c6
phieu, trai khoan cho -cac doanh ngh·i~p ... c1l nh~n ti6n hoa h6ng;
vir a c1~ t hi~ u qua cao va tiet ki~ m chi phi cho doanh nghi~ p.
Chuc nang thu tu' - chuc nang t~ 0 ti€ n cua nga n hang thLtdng
m~i: h~ thong ngan hang hai ca'p c1uqc hlnh thanh vao khoang the ky
tht119, cac ngan hang khong con ho~t c1Qng rieng le nua rna .cia t~o
ne n mQ t h~ thong. Chinh nho ho~ t c1Q ng trong h~ thong c1o rna ca c
ngan hang thLtdng m~i c1a t~o ra butt~ - mQt sang kien quari trqng
trong Iich sti' ho~t c1Qng cua nganh ngan hang.
Theo Paul A. Samuelson:" Stf th~t la toan bQ h~ thong ngan
hang co the' lam QlfQ c ca i rna tirng nga n hang nho ffiQ t kho ng the'