Tình huống “Xử lí vi phạm y đức của bác sĩ Nguyễn Văn B tại Bệnh
viện đa khoa huyện B tháng 5 năm 2017”
MỞ ĐẦU
1. Nhận thức chung:
Quản lí nhà nước là hoạt động thực thi quyền lực nhà nước do các cơ
quan quản lí nhà nước tiến hành đối với tất cả mọi cá nhân và tổ chức trong xã
hội, trên tất cả các mặt của đời sống xã hội bằng cách sử dụng quyền lực của nhà
nước có tính cưỡng chế đơn phương nhằm mục tiêu phục vụ lợi ích chung của
cả cộng đồng, duy trì ổn định, an ninh trật tự và thúc đẩy xã hội phát triển theo
một định hướng thống nhất của nhà nước.
Hành chính được hiểu là hoạt động chấp hành và điều hành trong việc quản
lí một hệ thống theo những quy định trước nhằm giúp cho hệ thống đó hoàn
thành mục tiêu của mình.
Hành chính nhà nước (HCNN) là “sự tác động có tổ chức và điều chỉnh
bằng quyền lực nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của
công dân, do các cơ quan trong hệ thống hành pháp từ trung ương đến cơ sở tiến
hành để thực hiện những chức năng và nhiệm vụ của nhà nước.
Ở nước ta, hoạt động HCNN phải nằm dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng
sản Việt Nam, nhằm hiện thực hóa chủ trương, đường lối của Đảng trong mỗi
giai đoạn nhất định. HCNN có vai trò đặc biệt quan trọng trong sự phát triển
kinh tế - xã hội của một quốc gia. Thông qua hoạt động hành chính nhà nước,
các quy phạm pháp luật đó vào đời sống xã hội, điều chỉnh, duy trì trật tự của xã
hội theo định hướng mong muốn của nhà nước. Do vậy, cải cách hành chính là
một hoạt động hoạt động rất quan trọng và thường xuyên nhằm đáp ứng yêu cầu
của quản lí nhà nước. Cải cách hành chính ở nước ta hiện nay diễn ra trong
khuôn khổ của cải cách nhà nước theo hướng xây dựng nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa, là tiền đề quan trọng để thực hiện thành công quá trình đổi mới
dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Để thực hiện quản lí nhà nước sử dụng kết hợp một trong các công cụ,
trong đó công cụ pháp luật là một trong công cụ quản lí rất quan trọng. Pháp luật
giữ vai trò điều chỉnh, hoàn thiện hoạt động quản lí hành chính của Nhà nước.
Các quy phạm pháp luật quy định địa vị pháp lí của các cơ quan HCNN, gồm:
Chính phủ, Bộ, cơ quan ngang Bộ, UBND các cấp. Xác định những nguyên tắc
cơ bản của quản lí HCNN và các vấn đề khác có liên quan tới quản lí HCNN.
Thông qua đó, pháp luật đảm bảo việc củng cố, hoàn thiện bộ máy HCNN và
không ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động quản lí HCNN.
Để cụ thể hóa pháp luật và đưa pháp luật vào đời sống và trong hoạt động
quản lí hành chính của Nhà nước thì việc thực hiện và áp dụng pháp luật là điều
kiện quan trọng trong việc xây dựng, sửa đổi pháp luật cho phù hợp với thực
tiễn quản lí và đáp ứng các yêu cầu của mỗi thời kì.
Thực hiện pháp luật trong HCNN là quá trình các tổ chức, cá nhân và chủ
thể pháp luật khác khi gặp phải tình huống thực tế, mà pháp luật quy định, trên
cơ sở nhận thức của mình, chuyển hóa các quy tắc xử sự mà nhà nước đã quy
định vào tình huống cụ thể thông qua hành vi thực tế mang tính hợp pháp của
mình.
Yêu cầu đối với việc thực hiện và áp dụng pháp luật trong quản lí HCNN
phải đáp ứng việc áp dụng pháp luật phải đúng nội dung, mục đích của quy
phạm pháp luật được áp dụng và phải thực hiện bởi các chủ thể có thẩm quyền,
theo thủ tục do pháp luật quy định. Đồng thời, việc áp dụng pháp luật phải thực
hiệ trong thời hạn, thời hiệu, được trả lời công khai, chính thức cho các đối
tượng có liên quan qua hình thức văn bản và được các đối tượng có liên quan
tôn trọng, đảm bảo thực hiện trên thực tế.
Để truyền tải thông tin quản lí đến đối tượng quản lí Nhà nước sử dụng các
quyết định hành chính. Quyết định hành chính nhà nước là văn bản do cơ quan
HCNN, cơ quan, tổ chức khác hoặc người có thẩm quyền trong các cơ quan, tổ
chức đó ban hành, chứa đựng quy phạm pháp luật là các quy tắc xử sự chung
cho các cá nhân, cơ quan, tổ chức hoặc quyết định về một vấn đề cụ thể được áp
dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể trong hoạt động quản lí
HCNN.
Trên đây là một số khái niệm về hành chính và quản lí hành chính, các
công cụ và phương thức thực thi các biện pháp hành chính thông qua việc áp
dụng và thực thi quyết định quản lí hành chính.
Vậy Nhà nước quản lí, sử dụng nguồn lực và thực thi các chính sách của
mình như thế nào, dưới đây là một số kiến thức chung về quản lí hành chính nhà
nước theo một số phương diện về sự kết hợp giữa quản lí nhà nước theo ngành
và lãnh thổ, quản lí nhà nước về cung cấp dịch vụ công và việc sử dụng các
nguồn lực tài chính, nguồn nhân lực trong việc triển khai các biện pháp, giải
pháp trong quản lí nhà nước thông qua áp dụng công nghệ thông tin hiện đại của
chính phủ điện tử với sự chuyên nghiệp, minh bạch và luôn xây dựng và hoàn
thiện văn hóa công sở, tạo lập các chuẩn mực trong tư duy và hành động thực
tiễn của nguồn lực con người trong quản lí hành chính nhà nước.
Kết hợp quản lí theo ngành với quản lí theo lãnh thổ được hiểu là sự kết
nối, hợp lực giữa những cơ quan quản lí nhà nước khác nhau về chức năng,
nhiệm vụ cơ bản. Sự kết hợp giữa các cơ quan trong quản lí nhà nước thể hiện
sự thống nhất quan điểm phát triển, sự cộng tác giữa các cơ quan quản lí để bù
đắp, bổ sung cho nhau những hạn chế hay điểm mạnh của nhau.
Để thực hiện các biện pháp, giải pháp trong quản lí thì các cơ quan quản lí
hành chính nhà nước sử dụng chính sách công nhằm định hướng hành động do
nhà nước lựa chọn để giải quyết những vấn đề phát sinh trong đời sống cộng
đồng phù hợp với thái độ chính trị trong mỗi thời kì nhằm giữ cho xã hội phát
triển theo định hướng.
Vậy để chính sách công của nhà nước đạt được hiệu quả như mong muốn
thì nhân tố nguồn nhân lực là một nhân tố rất quan trọng. đây là lực lượng giúp
gia tăng khả năng thích ứng của nền hành chính nhà nước trước các biến động
do môi trường mang lại và đóng vai trò là nhân tố chủ yếu trong quá trình cải
cách hành chính, nâng cao chất lượng dịch vụ công và quá trình hội nhập quốc
tế.
Trong các nội dung đã nêu ở trên, tôi thấy tâm đắc nhất nội dung về thực
hiện và áp dụng pháp luật trong hành chính nhà nước.
2. Lí do lựa chọn tình huống:
Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân là một vấn đề được Đảng, Nhà nước
ta đặc biệt chú trọng và khẳng định quan điểm thường xuyên suốt trong các kì
Đại hội Đảng toàn quốc. Đại hội Đảng lần thứ XI tiếp tục khẳng định và quyết
tâm cải thiện điều kiện chăm sóc sức khỏe cá nhân và xác định định hướng từ
nay đến năm 2020: “Phát triển mạnh sự nghiệp y tế, nâng cao chất lượng công
tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Tập trung phát triển mạnh hệ thống chăm sóc
sức khỏe và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Nhà nước tiếp tục tăng đầu tư,
đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa để phát triển nhanh hệ thống y tế công lập và
ngoài công lập; hoàn chỉnh mô hình tổ chức và củng cố mạng lưới y tế cơ sở.
Nâng cao năng lực của trạm y tế xã, hoàn thành xây dựng bệnh viện tuyến
huyện, nâng cấp bệnh viện chuyên khoa có trình độ cao tại Hà Nội, Thành phố
Hồ Chí Minh và một số vùng. Xây dựng một số cơ sở khám, chữa bệnh có tầm
cỡ khu vực”.
Lĩnh vực y tế trong những năm qua phát triển và đã tạo được nền tảng vững
chắc, nhưng vẫn còn tồn tại trong tình trạng quá tải ở bệnh viện, sự trì trệ ở
nhiều bệnh viện công; giá dịch vụ y tế, thuốc chữa bệnh chưa được quản lí chặt
chẽ, gây thêm gánh nặng chi phí điều trị cho bệnh nhân; các loại hình y tế tư
nhân phát triển đều khắp nhưng chưa được quản lí chặt chẽ, nguồn lực y tế còn
thiếu…
Phát triển hoạt động y tế tư nhân là đòi hỏi tất yếu, phù hợp quy luật phát
triển của xã hội. Đó là huy động các nguồn lực tài chính cho y tế, là đa dạng hóa
các loại hình dịch vụ chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là phát huy tính chủ động,
sáng tạo của các cá nhân và tập thể cán bộ y tế vào nhiệm vụ chăm lo sức khỏe
cho nhân dân. Đây cũng là một hình thức góp phần nâng cao đời sống cán bộ y
tế. Song nó cũng đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết trong lĩnh vực y tế tư nhân.
3. Mục đích nghiên cứu:
Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta có chủ trương xã hội hóa công
tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, mục tiêu chung là “Phấn đấu để mọi người dân
được hưởng dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu, có điều kiện tiếp cận và sử
dụng các dịch vụ y tế có chất lượng. Mọi người đều được sống trong cộng đồng
an toàn, phát triển tốt về tinh thần, giảm tỉ lệ mắc bệnh, nâng cao thể lực, tăng
tuổi thọ và phát triển giống nòi”.
Việc đa dạng hóa các loại hình dịch vụ y tế đã góp phần đẩy mạnh xã hội
hóa công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân; người dân có điều kiện lựa
chọn cơ sở khám chữa bệnh, cơ sở bán thuốc phù hợp với từng loại bệnh và khả
năng kinh tế của mình. Các hoạt động hành nghề y, dược tư nhân đã tạo điều
kiện cho người bệnh phát hiện bệnh tật sớm từ ban đầu, có thuốc điều trị đúng
và được chữa bệnh, chăm sóc và theo dõi thường xuyên, kịp thời; góp phần làm
giảm bớt sự quá tải trong các bệnh viện công lập. Sự phát triển các cơ sở hành
nghề y, dược tư nhân cũng là động lực thúc đẩy để các cơ sở Nhà nước phải có
sự chuyển biến mạnh mẽ hơn về chất lượng phục vụ, nâng cao trang thiết bị kĩ
thuật đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người bệnh. Bên cạnh những mặt tích
cực, vẫn còn bộ lộ một số mặt tiêu cực như: hành nghề y, dược không có bằng
cấp chuyên môn, không có chứng chỉ và giấy chứng nhận đủ điều kiện hành
nghề…khiến cho người bệnh không biết là họ đang sử dụng loại thuốc gì. Nguy
hiểm nhất là người bán cũng không biết được tác dụng và chỉ định của loại
thuốc mà mình đem bán.
Nhiều cơ sở y tế tư nhân đã coi thường tính mạng của con người, nhằm thu
lợi nhuận, làm ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe và đời sống của nhân dân.
Đứng trước thực trạng đó, các cấp, các ngành chức năng có liên quan đã
phải trăn trở để tìm ra những giải pháp để giải quyết vấn đề này ngày càng có
hiệu quả, nhằm chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho nhân dân tốt hơn.
Bắc Ninh là một tỉnh đồng bằng, mặt bằng dân trí nhìn chung còn thấp, do
đó mặc dù nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao, nhưng người dan lại luôn
tìm đến những cơ sở “chui” để được khám, mua thuốc trị bệnh cho mình, miễn
sao nhanh chóng, thuận tiện là được. Mặt khác, do mạng lưới thanh tra y tế chỏ
yếu là phòng Thanh tra của Sở Y tế, không có Thanh tra viên ở các huyện, thị
xã, thành phố nên rất khó kiểm soát hoạt động hành nghề y, dược tư nhân trên
địa bàn.
Tình huống được đưa ra đúng với thực tế hiện nay nhằm để phân tích, đánh
giá và đưa ra những nguyên nhân, vướng mắc trong việc giải quyết vấn đề. Từ
đó có biện pháp xử lí và rút ra những ưu điểm, nhược điểm để có hướng giải
quyết sao cho hợp tình, hợp lí. Đề xuất một số ý kiến với mong muốn nâng cao
hiệu quả quản lí trong lĩnh vực này.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
Là cán bộ đang làm việc trong ngành y tế Bắc Ninh, hiện đang là học viên
của lớp bồi dưỡng kiến thức quản lí Nhà nước ngạch chuyên viên chính, trong
thời gian học tôi đã tiếp thu những kiến thức về quản lí Nhà nước, và thấy được
rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác quản lí từng chuyên ngành trong sự phát
triển của xã hội, đặc biệt là trong thời kì đổi mới hiện nay. Tôi chọn đề tài “Xử lí
sai phạm trong việc vi phạm y đức của cán bộ Nguyễn Văn B tại bệnh viện đa
khoa huyện B tháng 4 năm 2017”, đây là vấn đề cấp thiết mang tính thời sự và
được sự quan tâm của mọi cấp, mọi ngành, của nhân dân nói chung và đặc biệt
là của cán bộ, nhân viên ngành y tế nói riêng.
5. Kết cấu của tiểu luận: 3 phần
Mô tả tình huống
Phân tích tình huống
Xử lí tình huống
PHẦN THỨ HAI
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. MÔ TẢ TÌNH HUỐNG
1.1. Hoàn cảnh xảy ra tình huống
Trong số bạn thân của chị Nguyễn Phương Mai còn mỗi chị là chưa đi phẫu
thuật thẩm mĩ cắt mí mắt. Sáng ngày 12/5/2017 nhân tiện đi khám mắt tại
BVĐK huyện, chị Mai được bác sĩ Nguyễn Văn B quảng cáo mình mới đi học
thẩm mĩ tại Sài Gòn và đã thực hiện phẫu thuật nhấn mí mắt thành công cho
nhiều trường hợp tại phòng khám ở nhà riêng của mình. Nghe bác sĩ nói thuyết
phục, lại được xem tận mắt những hình ảnh “bệnh nhân” của bác sĩ B sau khi
phẫu thuật xong xinh đẹp hơn hẳn nên chị Mai quyết định đến cắt mí tại phòng
khám của bác sĩ Nguyễn Văn B. Tuy nhiên, sau khi cắt mí mắt đã xảy ra hậu quả
nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe của chị Mai. Gia đình chị đã làm đơn
khiếu nại gửi giám đốc bệnh viện huyện tố cáo bác sĩ Nguyễn Văn B vi phạm y
đức nghề nghiệp gây hậu quả nghiêm trọng.
1.2. Diễn biến tình huống
Vào khoảng 8h30 ngày 12/5/2017, chị Nguyễn Phương Mai, 26 tuổi, địa
chỉ ở xã Phú Lâm, huyện Tiên Du đến phòng khám mắt của BVĐK huyện khám
bệnh do bị đau mắt. Bác sĩ Nguyễn Văn B sau khi thăm khám và cho chị Mai
đơn thuốc đã tư vấn thêm, rằng mắt của chị Mai là mắt 1 mí và nên phẫu thuật
tạo mí mắt để đôi mắt được đẹp tự nhiên hơn. Sau khi được nghe bác sĩ B nói và
được nhìn tận mắt những trường hợp khác mà bác sĩ B đã phẫu thuật tại phòng
khám riêng ở nhà mình thì chị Mai không ngần ngại nhận lời. Ngay chiều hôm
đó, chị Mai đến nhà bác sĩ B tại địa chỉ đã được chỉ dẫn để cắt mí mắt.
Sau hơn 1 giờ với các loại dụng cụ phẫu thuật khá đơn giản, chị Nguyễn
Phương Mai đã được phẫu thuật xong, tạm thời vết tạo mí được khâu bằng chỉ
và băng lại nên chị Mai chưa biết kết quả đẹp xấu ra sao. Sau đó, chị Mai được
bác sĩ Nguyễn Văn B cho thuốc về uống và hẹn 3 ngày sau đến khám lại. Tuy
nhiên, ngay đêm 12/5/2017, chị Mai đã thấy 2 mắt đau nhức, sưng, có biểu hiện
phù nề. Đặc biệt là 2 mắt căng phồng khiến chị không thể khép mắt lại được khi
ngủ. Thấy vậy, chồng chị đã gọi điện cho bác sĩ Nguyễn Văn B nhưng bác sĩ B
nói cứ yên tâm, đấy là dấu hiệu bình thường và không có vấn đề gì cả, cứ uống
thuốc vài hôm sẽ ổn và hẹn đến chiều 14/5/2017 đến khám lại.
Ngày hôm sau, tình hình có vẻ ổn định hơn nên chị yên tâm uống thuốc
đúng hướng dẫn. Đúng hẹn, chị Nguyễn Phương Mai được chồng đưa đến nhà
bác sĩ Nguyễn Văn B khám lại, thay băng và tiêm một loại thuốc gì đó mà chị
Mai cũng không hỏi tên, sau đó yên tâm ra về. Trước khi về, cợ chồng chị Mai
được bác sĩ B động viên và khẳng định là không sao.
Sau hơn 1 tuần, 2 mắt của chị Mai tuy đã giảm phù nề nhưng mức độ đau
tăng dần, mắt nhìn ngày càng mờ và mưng mủ. Gia đình chị Mai thấy không
thỏa đáng vì vừa mất khá nhiều tiền mà mắt của chị không những không đẹp lên
tí nào còn ngày càng xấu đi, nguy cơ nhiễm trùng và phải nhập viện Mắt trung
ương điều trị. Vì thế, gia đình đã viết đơn khiếu nại lên Ban giám đốc của bệnh
viện huyện mong được xem xét, giải quyết.
Sau khi nhận được đơn, Ban giám đốc, Ban chấp hành công đoàn, Ban
thanh tra nhân dân đã họp để xem xét sự việc và xác nhận sự việc trong đơn
phản ánh của gia đình chị Nguyễn Phương Mai là đúng sự thật, mời bác sĩ
Nguyễn Văn B giải trình và viết bản kiểm điểm.
2. PHÂN TÍCH TÌNH HUỐNG
2.1. Mục tiêu phân tích tình huống
Việc phản ánh của gia đình chị Nguyễn Phương Mai đã gây ra làn sóng
phản đối mạnh mẽ của cán bộ, công nhân viên trong toàn bệnh viện, bác sĩ B đã
làm mất lòng tin không chỉ của bệnh nhân mà của cả cán bộ bệnh viện. Mặt
khác, sự việc này còn tạo dự luận xấu trong xã hội về trình độ chuyên môn, tinh
thần phục vụ, đạo đức của các bác sĩ, làm mất uy tín của ngành y tế trong quản lí
và chỉ đạo chuyên môn.
Mục tiêu đặt ra là phải nhanh chóng xử lí sao cho thấu tình đạt lí, nhằm
giáo dục y đức cho cán bộ, nhân viên, thực hiện nghiêm 12 điều y đức, chấp
hành tốt nội quy, quy định của cơ quan tạo niềm tin trong nhân dân, bảo vệ uy
tín của bệnh viện. Ban giám đốc đã triệu tập bác sĩ B, sau vài giờ trao đổi, đấu
tranh, phân tích đúng – sai, bác sĩ B đã nhận ra lỗi sai trong việc tư vấn bệnh
nhân về tại nhà điều trị, trong việc thực hiện thủ thuật khi chưa đảm bảo các yêu
cầu về an toàn cho người bệnh gây hậu quả đáng tiếc. Ban giám đốc yêu cầu bác
sĩ B làm tường trình về sự việc, làm kiểm điểm chấp nhận mọi hình thức kỉ luật;
đồng thời công nhận phản ánh của gia đình chị Nguyễn Phương Mai là đúng sự
thật. Ban giám đốc yêu cầu bác sĩ B nhận hình thức kỉ luật là khiển trách và bồi
thường hoàn toàn thiệt hại cho gia đình chị Mai để chị được chuyển lên tuyến
trên điều trị khắc phục hậu quả.
Xét thấy sự việc xảy ra không hề đơn giản vì nhu cầu phẫu thuật thẩm mĩ
hiện nay đang rất lớn, tuy nhiên tình trạng quản lí các cơ sở phẫu thuật thẩm mĩ
hiện nay vẫn còn rất nhiều bất cập. Mặt khác, tình trạng tư vấn đến cơ sở y tế tư
nhân tại nhà của các bác sĩ điều trị hoàn toàn có thể xảy ra không chỉ ở riêng
bệnh viện huyện B mà còn có thể xảy ra ở các cơ sở y tế khác. Hiện tượng câu
móc bệnh nhân bệnh nhân ra ngoài điều trị nhằm kiếm tiền riêng đã gây hậu quả
nghiêm trọng nên lãnh đạo bệnh viện đã quyết định báo cáo xin ý kiến Sở Y tế.
Sau khi nhận báo cáo tình hình “Câu móc bệnh nhân từ bệnh viện về phòng
mạch điều trị gây hậu quả nghiêm trọng”, Sở Y tế đã triệu tập cuộc họp gồm:
Thanh tra Sở, Phòng nghiệp vụ Y, Phòng Y tế huyện B, lãnh đạo bệnh viện đa
khoa huyện B cùng một số chuyên ngành của Sở, buổi họp đã thống nhất một số
nội dung cụ thể như sau:
Xác minh làm rõ thêm một số vấn đề chuyên môn, giao cho phòng y tế
huyện B, thanh tra Sở điều tra theo đúng trình tự, thủ tục thanh tra.
Việc phân tích nguyên nhân gây tình trạng biến chứng sau phẫu thuật cắt
mí của chị Nguyễn Phương Mai trên cơ sở khoa học, xác định việc làm sai trái
của bác sĩ B ở mức độ nào, hình thức kỉ luật phải nghiêm minh tùy theo mức độ
vi phạm, phải công khai bồi thường cho nạn nhân theo đúng pháp luật, kịp thời
chấn chỉnh chuyên môn nghiệp vụ, thái độ phục vụ để xứng đáng với niềm tin
của nhân dân, không để mất uy tín của cả một tập thể bệnh viện huyện B vì cá
nhân bác sĩ B.
Hiện tượng lôi kéo bệnh nhân ra cơ sở tư nhân cũng đã có dư luận nhưng
chưa có phản ánh cụ thể, nạn nhân không dám nói thật, bệnh viện đã từng sinh
hoạt nhắc nhở điều này nhưng chưa nói rõ là cá nhân nào vì chưa có cơ sở. Nay
chỉ vì lợi ích cá nhân mà gây hậu quả nghiêm trọng, làm mất uy tín của tập thể
bệnh viện, cần phải có hình thức kỉ luật thích đáng, bảo vệ quyền lợi chính đáng
của tập thể cán bộ y tế bệnh viện, phù hợp với chủ trương của Nhà nước, coi
trngj việc giáo dục, nâng cao đạo đức, lối sống trong cộng đồng, đồng thời phải
quản lí xã hội bằng pháp luật và tăng cường pháp chế Xã hội Chủ nghĩa.
2.2. Căn cứ, quy định để xử lí tình huống
- Việc bác sĩ Nguyễn Văn B làm phẫu thuật tại nhà là trái pháp luật: hành vi
của bác sĩ B là hành vi vi phạm pháp lệnh hành nghề y, dược tư nhân năm 2003;
vi phạm luật khám chữa bệnh đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam khóa XII, kì họp thứ 6 thông qua ngày 23 tháng 11 năm 2009.
- Bác sĩ Nguyễn Văn B cũng đã vi phạm 12 điều y đức
2.3. Phân tích tình huống:
“Sức khỏe là vốn quý nhất của con người” là một trong những điều kiện cơ
bản để con người sống hạnh phúc, là một mục tiêu và nhân tố quan trọng trong
việc xây dựng và phát triển kinh tế bảo vệ Tổ quốc. Bảo vệ sức khỏe nhân dân là
sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân.
Nhà nước ta luôn chăm lo bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho nhân dân mà
Bác Hồ của chúng ta thường căn dặn, nhắc nhở đội ngũ cán bộ y tế “lương y như
từ mẫu”.
Từ khi đất nước ta giành độc lập và chuyển đổi nền kinh tế từ cơ chế bao
cấp sang kinh tế thị trường thì quản lí về mặt y tế có sự thay đổi, thể hiện rõ
trong vấn đề điều trị, khám chữa bệnh, mạng lưới y tế tư nhân được nhà nước
cho phép hoạt động và phát triển không ngừng, điều này góp phần nâng cao chất
lượng trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.
Tuy vậy trong việc hoạt động của y tế tư nhân cũng có những mặt tiêu cực
của nó, nhất là những vấn đề về khám chữa bệnh, hành nghề vượt quá phạm vi
cho phép, gây không ít phiền toái cho người dân mà những nhà quản lí hành
chính như chúng ta p hải có những đề xuất, biện pháp ngăn chặn kịp thời, khắc
phục tiêu cực, phát huy những mặt tích cực, có như thế sức khỏe người dân mới
được chăm lo một cách toàn diện, qua vụ việc gia đình chị Mai phản ánh tại
phòng khám bác sĩ B cho thấy, tình trạng thực tế hiện nay nói riêng và các cơ sở
hành nghề y dược nói chung ít nhiều đều có vi phạm, do đó các cấp quản lí cần
chấn chỉnh kịp thời, nhất là các phòng y tế huyện, thị xã, thành phố.
* Phân tích nguyên nhân:
- Do ngành y tế:
+ Do các cấp chính quyền địa phương và cơ sở y tế còn buông lỏng quản lí
nhà nước về y tế nói chung và lĩnh vực hành nghề y tế tư nhân, đặc biệt là hành
nghề tại các cơ sở thẩm mĩ nói riêng chưa thường xuyên tổ chức việc thanh,
kiểm tra; việc tổ chức học tập, rèn luyện 12 điều y đức chưa thường xuyên.
+ Việc quản lí, giáo dục nhân viên chưa thật chặt chẽ, tuy có nhắc nhở
nhưng khi có dư luận thì chưa tổ chức xác minh rõ cá nhân vi phạm để có hình
thức kỉ luật thích đáng.
- Do cá nhân:
+ Bác sĩ B đã hám lợi, coi thường sức khỏe và tính mạng của người dân.
Đây là một hành vi vô đạo đức, vô lương tâm.
+ Vì lợi ích cá nhân đã lôi kéo bệnh nhân từ bệnh viện ra ngoài cơ sở thẩm
mĩ tư nhân của mình: vi phạm nội quy bệnh viện, vi phạm quy định hành nghề y
dược tư nhân, gây mất niềm tin đối với đồng nghiệp
+ Trình độ chuyên môn quá kém, không khiêm tốn học hỏi, gây hậu quả
nghiêm trọng cho bệnh nhân: vi phạm 12 điều y đức
- Do bệnh nhân và thân nhân:
+ Do hiểu biết của người dân còn hạn chế, không am hiểu về y tế, coi
thường sức khỏe của bản thân và người thân.
* Phân tích hậu quả:
- Gây giảm thị lực cho bệnh nhân làm ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng
lao động, sinh hoạt của người bệnh, gây mất uy tín của bệnh viện, giảm sút lòng
tin của nhân dan đối với bệnh viện, gây bất bình trong nhân dân, mất uy tín của
tập thể bác sĩ, đối với công nhân viên khác trong đơn vị.
Từ những phân tích trên cho thấy, bác sĩ B đã vi phạm nội quy cơ quan, vi
phạm các quy định hành nghề y dược tư nhân trong pháp lệnh hành nghề y dược
tư nhân năm 2003 của UBTV Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam, đó là việc câu móc bệnh từ bệnh viện về phòng khám của mình để thẩm
mĩ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Từ những phân tích nguyên nhân và hậu quả
trên cho thấy bác sĩ B đã vi phạm nghiêm trọng các quy định hành nghề Y Dược
tư nhân năm 2003 của UBTV Quốc hội, vi phạm luật khám chữa bệnh năm
2009, vi phạm nội quy cơ quan, vi phạm 12 điều y đức, do đó cần xử lí nghiêm
minh để rút kinh nghiệm trong toàn ngành.
* Hậu quả của tình huống:
- Gây thiệt hại về sức khỏe và kinh tế cho các gia đình người bệnh. Trong
khi người bệnh không phải ai cũng có điều kiện kinh tế tốt, phần lớn người dân
vẫn thuộc mức thu nhập trung bình.
- Làm mất uy tín của các cơ sở y tế hành nghề tư nhân chất lượng trên địa
bàn.
- Làm giảm lòng tin của nhân dân đối với ngành y tế.
- Gây mất ổn định an ninh, chính trị, trật tự, an toàn xã hội.
- Tốn nhiều công sức, tiền của, thời gian cho việc giải quyết công việc, ảnh
hưởng đến việc thực hiện kế hoạch hoạt động của cơ quan có thẩm quyền để giải
quyết vụ việc.
3. XỬ LÍ TÌNH HUỐNG
3.1. Mục tiêu xử lí tình huống
Như chúng ta đã biết, bác sĩ đang công tác trong cơ sở y tế nhà nước chỉ
được phép hành nghề ngoài giờ khám bệnh và kê toa cho bệnh nhân ra hiệu
thuốc mua thuốc. Tuy vậy, ở đây bác sĩ B vừa khám bệnh vừa tiêm thuốc và
phẫu thuật tại nhà, do đó việc vi phạm đã quá rõ tính chất vi p hạm nghiêm trngj
vì làm tổn hại đến sức khỏe bệnh nhân.
Từ những nhận định về nguyên nhân, hậu quả của vấn đề vi phạm kỉ luật
để ngăn ngừa các vụ việc tiêu cực xảy ra trong bệnh viện B nói riêng và trong
ngành y tế nói chung.
3.2. Xây dựng và lựa chọn phương án, giải pháp tối ưu để xử lí tình
huống
Xác định đây là vụ việc vi phạm kỉ luật, vi phạm y đức mà ngành y không
cho phép, gây ảnh hưởng lớn đến uy tín của ngành và gây hậu quả nghiêm trọng,
Sở Y tế cùng với Phòng Y tế huyện B, tập thể Ban giám đốc Bệnh viện huyện B
đã phân tích nguyên nhân và hậu quả của sự việc nêu trên và xây dựng 3 phương
án giải quyết:
* Phương án 1:
- Áp dụng hình thức kỉ luật buộc thôi việc đối với bác sĩ B.
- Rút giấy phép hành nghề y tế tư nhân của bác sĩ B.
- Bác sĩ B có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho gia đình chị Nguyễn
Phương Mai với số tiền 15.000.000 đồng. Thông báo toàn ngành và thông tin đại
chúng.
Về ưu điểm: giúp bác sĩ B thấy được việc làm sai trái của mình, một bài
học cho bản thân bác sĩ B trng suốt cuộc đời làm nghề y của mình, xử lí kỉ luật
đúng theo mức độ vi phạm, đúng theo quy định của cơ quan.
Về hạn chế: bác sĩ B không có cơ hội sửa chữa khuyết điểm của mình,
ngành y tế đang rất thiếu bác sĩ, gây dư luận không tốt đối với ngành y tế, gây
mất uy tín của ngành.
* Phương án 2:
- Áp dụng hình thức kỉ luật hạ tầng công tác đối với bác sĩ B, từ bác sĩ
xuống điều dưỡng trong thời gian 6 tháng. Bác sĩ B sửa đổi thật sự sẽ được phục
hồi công tác, thông báo toàn ngành biết để rút kinh nghiệm.
- Rút giấy phép hành nghề y tế tư nhân của bác sĩ B.
- Bác sĩ B có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho gia đình chị Nguyễn
Phương Mai 15.000.000 đồng. Thông báo toàn ngành và phương tiện thông tin
đại chúng.
Về ưu điểm: Xét thấy có tình và có lí, giúp bác sĩ B thấy được khuyết điểm
của mình, vì tuổi còn trẻ, bác sĩ B có cơ hội sửa chữa khuyết điểm của mình để
rút ra được bài học quý báu đối với bản than, hình thức xử lí kỉ luật phù hợp
nhằm mang tính răn đe trong toàn ngành, để các bệnh viện khác rút ra được bài
học.
Về hạn chế: Sự mặc cảm sau khi bị xử lí kỉ luật, ảnh hưởng nhiều cho bác
sĩ B sau khi được phục hồi chức danh bác sĩ, hạn chế trong quan hệ giao tiếp với
đồng nghiệp.
* Phương án 3:
- Cảnh cáo bác sĩ B, thông báo toàn ngành, không nanang lương 1 năm
- Bác sĩ B bồi thường thiệt hại cho chị Nguyễn Phương Mai số tiền
15.000.000 đồng
Về ưu điểm: Bác sĩ B có cơ hội sửa chữa khuyết điểm của mình, có cơ hội
hành nghề tiếp tục tăng thêm thu nhập cho bản thân, rút ra được những bài học
kinh nghiệm cho bản thân.
Về hạn chế: Xử lí kỉ luật quá nhẹ, không đủ răn đe, gây dư luận không tốt,
hiểu sai về ngành y tế bao che khuyết điểm cho bác sĩ B, có thể bác sĩ B sẽ còn
tái phạm vì còn được phép hành nghề.
Các phương án trên được Hội đồng khen thưởng, kỉ luật bệnh viện, Ban
giám đốc và Ban thanh tra Sở Y tế phân tích để có phương án tối ưu như sau:
- Phương án 1 là đúng quy định của ngành, xét thấy bác sĩ B lần đầu tiên vi
phạm, bị phát hiện và gây hậu quả nghiêm trọng. Nếu áp dụng phương án này,
bác sĩ B không có cơ hội để sửa chữa, chấm dứt sự nghiệp của mình, mà đào tạo
ra một bác sĩ không dễ dàng gì. Hơn nữa, tình hình hiện nay, các cơ sở y tế đang
rất thiếu bác sĩ. Do vậy, phương án này chưa phải tối ưu, mặc dù xét về lí, áp
dụng phương án này hoàn toàn là có cơ sở.
- Phương án 2 thể hiện tính nghiêm minh của luật pháp, kỉ luật của cơ quan
được áp dụng một cách có tình, có lí mang tính giáo dục cao, người bị xử phạt
không bị dồn vào chân tường, cho thấy tính nhân đạo của luật pháp, người vi
phạm kỉ luật dễ dàng nhìn thấy điều này mà tự khắc phục, có cơ hội để sửa chữa.
Qua phân tích các phương án, buổi họp đã thống nhất áp dụng phương án 2 để
thực hiện.
- Phương án 3 chưa nghiêm minh, chưa có tính giáo dục, hình thức kỉ luật
quá nhẹ nhàng, thiên về tình cảm, không phải là phương án tối ưu.
3.3. Kế hoạch tổ chức thực hiện phương án đã chọn:
Sau khi được báo cáo đầy đủ trên tinh thần thuyết phục, giáo dục là chính,
Sở Y tế đã đồng ý lựa chọn áp dụng phương án 2, thanh tra Sở Y tế đã tiến hành
lập kế hoạch và tổ chức các biện pháp thực hiện phương án đã được lựa chọn
như sau:
1/ Thanh tra Sở Y tế, phòng y tế huyện B tổ chức buổi làm việc với bác sĩ B
và gia đình chị Nguyễn Phương Mai, bác sĩ B thành thật xin lỗi và hứa sẽ giải
quyết hoàn toàn hậu quả do mình gây ra trong thời gian 1 tháng.
2/ Tổ chức họp cán bộ công nhân viên chức toàn bệnh viện B để bác sĩ B
nhận khuyết điểm trước tập thể, khắc phục và nhận hình thức kỉ luật. Lãnh đạo
bệnh viện B có trách nhiệm bố trí công tác cho bác sĩ B và theo dõi quá trình thi
hành kỉ luật, báo cáo Sở Y tế.
* Thực hiện phương án:
Ngày 20/5/2017, Thanh tra Sở Y tế mời lãnh đạo Sở, phòng y tế huyện B,
Ban giám đốc và các trưởng khoa của bệnh viện B, gia đình chị Nguyễn Phương
Mai và bác sĩ Nguyễn Văn B làm việc theo giấy mời của Sở Y tế. Chủ trì buổi
họp là chánh thanh tra Sở tóm tắt diễn biến sự việc, bác sĩ B đọc bản tường trình
tự kiểm điểm và nhận hình thức kỉ luật.
Ý kiến của gia đình chị Nguyễn Phương Mai nói rõ mục đích phản ánh sự
việc, không phải muốn khiếu nại để đòi tiền bồi thường từ bác sĩ B, mà gia đình
chị muốn Ban giám đốc Bệnh viện B phải giáo dục nhân viên của mình không
để xảy ra trường hợp tương tự, muốn bác sĩ B nhìn nhận thấy lỗi của mình để
sửa chữa. Gia đình cũng nhận thấy những sai lầm từ phía chị B khi chạy theo xu
thế thẩm mĩ, chưa tìm hiểu kĩ mà đã vội vàng thực hiện gây hậu quả nghiêm
trọng đến sức khỏe của bản thân.
Các thành viên trong buổi họp phân tích rõ hơn lỗi vi phạm của bác sĩ B và
gia đình chị Mai từ các góc độ, qua đó phân tích hình thức kỉ luật với bác sĩ B và
biện pháp xử lí.
Bác sĩ B nhận khuyết điểm và xin giảm nhẹ hình thức kỉ luật cảnh cáo toàn
cơ quan, xin cho tiếp tục hành nghề y tế tư nhân và đồng ý bồi thường thiệt hại
cho gia đình chị Mai.
Sau khi bàn bạc, Chánh thanh tra Sở kết luận: nguyên nhân và hậu quả của
vụ việc bác sĩ B phải nhận hình thức kỉ luật như phương án 2 là phù hợp, vừa có
tình, vừa có lí, giúp bác sĩ B có cơ hội sửa chữa, phấn đấu trong sự nghiệp của
mình.
Áp dụng hình thức hạ tầng công tác đối với bác sĩ B, từ bác sĩ xuống làm
điều dưỡng trong thời gian 06 tháng, nếu bác sĩ B sửa đổi thật sự sẽ phục hồi
công tác, thông báo toàn ngành và trên phương tiện thông tin đại chúng.
Rút giấy phép hành nghề y tế tư nhân của bác sĩ B.
Bác sĩ B phải bồi thường cho gia đình chị Nguyễn Phương Mai với số tiền
15.000.000 đồng.
Bác sĩ B xin lỗi gia đình chị B, Sở Y tế nhắc nhở phòng y tế tăng cường
công tác thanh, kiểm tra các cơ sở hành nghề y, dược tư nhân trên địa bàn, đặc
biệt đối với các cơ sở thực hiện loại hình phẫu thuật thẩm mĩ; nhắc nhở bệnh
viện B phải tăng cường đào tạo nghiệp vụ, chuyên môn cho đội ngũ cán bộ y tế
để nâng cao trình độ chuyên môn, bệnh viện phải thường xuyên tổ chức học tập
12 điều y đức mà Bộ Y tế đã quy định.
Nội dung cuộc họp được lập biên bản để báo cáo lãnh đạo Sở Y tế, đề nghị
Sở có quyết định chính thức và lưu hồ sơ thanh tra. Sở Y tế ra quyết định kỉ luật,
đồng thời thông báo toàn ngành nội dung vụ việc để rút kinh nghiệm, nhắc nhở
cán bộ, công nhân viên ngành y tế trng toàn tỉnh phải tuân thủ đúng 12 điều Y
đức, pháp lệnh hành nghề y tế tư nhân, luật khám chữa bệnh, thông báo trên
phương tiện thông tin đại chúng để tránh trường hợp người dân dị nghị.
Quyết định được thi hành ngay sau đó, bác sĩ B đã nghiêm túc thi hành kỉ
luật. Sau 1 tháng, bác sĩ B phải bồi thường đầy đủ số tiền 15.000.000 đồng cho
gia đình nạn nhân. Cán bộ, công nhân viên trong bệnh viện trở lại hoạt động
bình thường.
3.4. Giải pháp và kiến nghị
3.4.1. Đối với Sở Y tế
Tăng cường chỉ đạo các cơ quan chức năng của Sở rà soát, kiểm tra, chỉ
đạo các Phòng y tế huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác thanh, kiểm tra
hành nghề y dược tư nhân, đặc biệt là các cơ sở thẩm mĩ viện. Ban hành các văn
bản hướng dẫn cụ thể về thực hiện quy định hành nghề y dược tư nhân trên địa
bàn.
3.4.2. Đối với phòng y tế huyện, thị xã, thành phố
Cần tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra hành nghề trên địa bàn do
phòng quản lí, cần có những biện pháp xử phạt đúng mức đối với những cơ sở
hành nghề không đúng phạm vi cho phép.
3.4.3. Đối với lãnh đạo các bệnh viện
Cần tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục về y đức, nội quy
quy định của nhà nước, cơ quan, luật định để mọi người hiểu và làm đúng pháp
luật quy định, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát những hoạt động của cán
bộ thuộc quyền quản lí, chấn chỉnh kịp thời những sai phạm, không để xảy ra
những sai sót đáng tiếc.
3.4.4. Đối với bác sĩ B
Cần nghiêm túc rút ra cho mình những bài học, thành khẩn nhận lỗi và sửa
chữa để tiến bộ vì bác sĩ B tuổi còn trẻ, con đường sự nghiệp còn dài.
Kiến nghị:
Từ ngày chuyển đổi cơ chế sang cơ chế thị trường, nhà nước đã tạo điều
kiện để các loại hình y tế tư nhân, phòng khám tư hoạt động. Bên cạnh những
mặt tốt, tích cực đó là tạo thuận lợi cho người dân được chăm sóc sức khỏe
thuận lợi hơn, cũng xuất hiện nhiều tiêu cực trong hoạt động hành nghề y, dược
tư nhân như: câu móc bệnh nhân ra ngoài điều trị, hành nghề quá phạm vi cho
phép, một số người hành nghề trình độ chuyên môn còn non yếu, thiếu phương
tiện, thiếu các trang thiết bị cần thiết, chạy theo đồng tiền gây hậu quả nghiêm
trọng cho bệnh nhân như sự kiện nêu trên. Do vậy tôi có một số kiến nghị sau:
Đối với các cơ quan có thẩm quyền từ trung ương đến địa phương:
- Cần tăng cường sự quản lí của nhà nước về y tế nói chung và y dược tư
nhân nói riêng để nâng cao chất lượng công tác khám chữa bệnh cho nhân dân.
- Ban hành các văn bản và thực thi các văn bản pháp luật có liên quan đến
khám chữa bệnh, hành nghề y tế và kinh doanh thuốc, luật bảo vệ sức khỏe và
môi trường.
- Tăng cường pháp chế XHCN trong công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe
nhân dân nhằm nâng cao năng lực quản lí nhà nước về y tế.
- Nâng cao và mở rộng đào tạo chuyên môn cho đội ngũ cán bộ y tế, thông
tin kịp thời những cái mới, những kiến thức khoa học hiện đại, cán bộ quản lí
nhà nước về y tế giỏi thực hành, có y đức, nhằm quản lí chặt chẽ hơn trong lĩnh
vực hành nghề y dược tư nhân trong xã hội.
Trên đây là một số kiến nghị nhằm góp phần giúp cho việc giải quyết tình
huống mà nội dung của tiểu luận đưa ra trên cơ sở thực hiện chủ trương, chính
sách của Đảng và pháp luật của nhà nước, để từ đó đưa ra những quyết định
đúng, hợp tình, hợp lí.
PHẦN BA
KẾT LUẬN
Qua sự việc trên, tình hình câu móc bệnh nhân từ bệnh viện về nhà điều trị
đã được chấm dứt, sự tôn trọng đồng nghiệp được thể hiện rõ nét hơn. Mọi cán
bộ, công nhân viên ngành y tế đã chú tâm vào việc học tập chuyên môn và rèn
luyện y đức, chấp hành nội quy, quy định của bệnh viện, tinh thần đoàn kết nội
bộ được thể hiện rõ, bệnh nhân tin tưởng vào tập thể bác sĩ của bệnh viện.
Vụ việc giải quyết một cách dứt điểm, nhanh chóng của bệnh viện và Sở Y
tế đã củng cố niềm tin trong nhân dân. Đây là dịp để lãnh đạo cơ quan rút kinh
nghiệm, phải tăng cường giáo dục lối sống cho cán bộ, công nhân viên, tạo điều
kiện thuận lợi cho nhân viên học tập, nâng cao trình độ chuyên môn trong quá
trình công tác, phải chú trọng đào tạo về trình độ chuyên môn trong quá trình
công tác, phải chú trọng đào tạo về trình độ chính trị, quản lí nhà nước, rèn
luyện về đạo đức, lí luận thực tiễn, gắn các quy phạm pháp luật, quy phạm đạo
đức để xây dựng xã hội ngày càng tốt đẹp.
Đất nước ta đang trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa, mở cửa làm
ăn, hội nhập quốc tế, nên đòi hỏi phải có những con người có tâm huyết, có kiến
thức, đạo đức lối sống, sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc, không bị tha hóa, kiên
quyết đấu tranh loại bỏ dần tiêu cực để xây dựng đất nước ta ngày càng phồn
vinh, ngành y tế cũng cần phải chấn chỉnh kịp thời để đáp ứng với nhu cầu ngày
càng cao về công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Bài tiểu luận này được thực hiện bởi những kiến thức và thực tế thu được
trng quá trình công tác và học tập của bản thân, đặc biệt là những kiến thức rất
cơ bản về Quản lí nhà nước sau khi bồi dưỡng tại lớp bồi dưỡng kiến thức Quản
lí nhà nước ngạch Chuyên viên chính trong thời gian qua. Song vì thời gian có
hạn, kinh nghiệm còn nhiều hạn chế nên bài tiểu luận không tránh khỏi những
thiếu sót. Rất mong được sự góp ý của các thầy, cô giáo để bài tiểu luận được
hoàn chỉnh hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự giảng dạy và giúp đỡ tận tình của các thầy,
cô giáo trường chính trị Nguyễn Văn Cừ trong quá trình học tập và hoàn thành
bài tiểu luận cuối khóa này!
Tài liệu tham khảo
1. 12 điều y đức năm 1996
2. Pháp lệnh hành nghề y dược tư nhân năm 2003
3. Nghị định 45/2005/NĐ-CP ngày 06/4/2005 của Chính phủ quy định về
xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế
4. Luật khám, chữa bệnh năm 2009
5. Tài liệu bồi dưỡng về quản lí hành chính nhà nước chương trình chuyên
viên chính.